Долоо хоногийн тойм
Өнгөрч буй долоо хоног хаврын дунд сарын хуйсагнасан өдрүүдээр үргэлжиллээ. Улс төр, урлаг соёл, спортын салбарт ч сайн, муу мэдээ хосолсон үйл явдлаар дүүрэн байв. Сонгууль дөхөж буй гэдгийг харуулж өрсөлдөгч намууд бие бие рүүгээ “чулуу” шидсээр байгаа бол Лондон хотод болох зуны олимпод оролцох эрхээ авахаар Монголын тамирчид хүчээ үзлээ. Дэлхийн Театрын баярын өдөр болсон “Гэгээн муза” наадмын шагналыг ганцхан жүжиг хамсан бол Инээдмийн баярыг тохиолдуулан хошин урлагийн дөрвөн продакшн анх удаа нэгдсэн тоглолт хийж байна.
Засгийн газар 2008 оны сонгуулиар амласан нэг сая төгрөгөө дөрөвдүгээр сараас гурав хувааж өгөхөөр болсон нь олон жил, сарын хүлээлтийн хариу болов. Инфляци, барааны үнийг өсгөхгүйн тулд ингэж гурав хувааж олгохоор болсон гэж тайлбарлаж байна. Гэхдээ эхний ээлжинд 55 нас хүрсэн эмэгтэйчүүд, 60 нас хүрсэн эрэгтэйчүүд, мөн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд өгөх юм. НХХ-ийн сайд Т.Ганди Цагаан сарын баяраас өмнө ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд сая төгрөг бүтнээр нь өгнө гэж амлаж байсан ч үүнээсээ буцсаар дөрөв, тав, зургаадугаар сард тус бүр 330 мянган төгрөг өгөхөөр боллоо. Харин иргэн бүрт олгодог 21 мянган төгрөгөө өгөхийн тулд Засгийн газар Монгол банкнаас 60 тэрбум төгрөг зээлж, “их өглөг”-өө өгч барахгүй болж байгаагаа харуулав.
Долоо хоногийн онцлох дүгнэлт:

Өнгөрч буй долоо хоногийн лхагва гарагт 7-р сарын нэгний хэрэгт холбогдсон цагдаагийн экс дарга нартай холбоотой шүүх хурал болсон. Үүнтэй зэрэгцэн сонгуульд нэр дэвших гэж буй хэн бүхний анхаарлыг татсан хурал болсон нь Үндсэн хуулийн цэцийн хурал байлаа. Энэ хурлаар өнгөрсөн 12-р сард яаран баталсан УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн заалтууд нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн эсэх тухай хэлэлцэв. Сонгуулийн 26 тойрогт 48 мандатын төлөө нэр дэвшигчдээс тойрогтоо ялагдал хүлээсэн боловч тэдгээрээс 28 ба түүнээс дээш хувийн санал авсан нэр дэвшигч УИХ-ын гишүүнээр сонгогдох боломж бий болгож байгаа нь Үндсэн хуулийн заалтуудыг тус зөрчсөн байна гэж дүгнэв.
Энэ дүгнэлтийг УИХ-ын хаврын чуулганы хуралдаан эхэлсэн өдрөөс хойш 15 хоногийн дотор хэлэлцэнэ. Хэрэв цэцийн дүгнэлтийг УИХ хүлээн зөвшөөрөхгүй бол Цэц маргааныг эхнээс нь дахин хэлэлцэж, өмнөх дүгнэлтээ хүчингүй болгох, хэрэв үндэслэл нь батлагдахгүй бол УИХ-ын тогтоолыг хүчингүй болгох юм.

УИХ-д нэр дэвших магадлалтай хүмүүсийн тоонд байнга орж байдаг дуучин С.Жавхлан энэ долоо хоногт өөрийн амаар УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшинэ гэдгээ зарлав. Тэрбээр “Би өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд бүх сэтгүүлчид нэр дэвшихгүй гэж хэлж ирсэн. Гэхдээ худал үгийг 1000 давтвал үнэн болдог гэдэг үлгэрээр та нарын өмнө би нэр дэвших нь үнэн болоод сууж байна” гэлээ. Одоогоор аль тойрог, аймагт нэр дэвшихээ сонгоогүй байгаа ч УИХ-д харийн хувцас өмсөөд сууж байгаа, харь оронд бүх юмаа зөөдөг гишүүдийг бүгдийг нь дээлтэй болгох нь нэр дэвшиж буйн гол зорилго гэсэн юм. С.Жавхланг УИХ-ын гишүүн болохыг “Донж” төвийн тэргүүн Б.Төгөлдөр идэвхийлэн дэмжиж байна. Тэрбээр “Дуучин С.Жавхлангийн толгойг эргүүлээд алчихлаа, тэнэг болгож дууслаа, хайран хүүхэд гэж 2008 оноос хойш шуугиж ирсэн. Тэгээд саяхан надад “Би сонгуульд нэр дэвших болжээ, улс орныхоо төлөө залуу насандаа зүтгэхгүй бол болохгүй нь” гэж байсан. Дуучин С.Жавхлан УИХ-д нэр дэвшихгүй гэж хэлж байснаасаа буцаж, гишүүдийг дээлтэй болгох мөрийн хөтөлбөр гаргаснаараа долооо хоногийн онцлох нэр дэвшигч байлаа.
Долоо хоногийн онцлох хардалт:

МАН-ын гишүүд сайд нарыг хатгасан Х.Баттулга гишүүний ээлжит дайралт үргэлжилсэн энэ өдрүүдэд МАН-ынхан өөрсдөө дотроо багагүй зөрчилдөв. Намын эсрэг үг дуугарлаа гэж Ёс зүйн хороондоо донгодуулсан УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва, Ц.Даваасүрэн нар намдаа хариу бичиг илгээв. УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва хамгийн түрүүнд “үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрхээ МАН-ын Ёс зүйн хорооны дарга болон бусад удирдлагаар хасуулахгүй” гэж мэдэгдсэн. Харин залгуулаад Ц.Даваасүрэн гишүүн “Намаа шинэчилнэ гэж худал хашгирч албан тушаалд хүрэхээрээ амаа үдүүлдэг нэгэн би биш билээ” гэсэн ширүүхэн хариу өгөв. МАХН-ын зохион байгуулж буй “Монгол Улсын хүний нөөцийн алтан сан”-г бүрдүүлэх ёслолын үеэр УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва, Ц.Даваасүрэн, Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Балдан-Очир нарыг МАН-аас гарч, МАХН-д элсэх гэж байна хэмээн хардсан үг тарав. Бодитой гэдгийг нь олон хүн баталж байсан ч тэд өөрсдийн амаар “намаасаа урваагүй” гэдгээ хэлсэн юм.

Улаан хивсний ёслол бүхэлдээ замбараагүй, зохион байгуулалт муутай боллоо гэсэн шүүмжлэл дагуулсан “Гэгээн муза” наадамд драмын жүжиг, дуулалт жүжиг, хүүхдийн жүжиг гэсэн үндсэн гурван төрөлд нийт 11 шинэ жүжгийн 60 гаруй уран бүтээлч өрсөлдсөн юм. Үүнээс УДЭТ-ын найруулагч Н.Наранбаатарын “Тэнгэрийн хүү” жүжиг драмын жүжгийн төрөлд таван номинацид шилдгээр шалгарснаас гадна шилдгийн шилдэг гран-при шагналыг хүртлээ.
Долоо хоногийн онцлох төрсөн өдөр:

Германд айлчлал хийж байгаа ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн төрсөн өдөр баасан гарагт тохиов. Тэрбээр 1963 оны гуравдугаар сарын 30-ны өдөр төрсөн, 49 нас хүрч буй ч үүндээ тийм ч их ач холбогдол өгсөнгүй. Монголын хэвлэлүүд ч тэр, айлчлал хийж буй Герман улсын сэтгүүлчид ч тэр түүний төрсөн өдөр хэмээн цохон тэмдэглэсэнгүй. Энэ долоо хоногт германчууд түүний тухай бичихдээ Монголын уул уурхайг онцолж байсан бол Монголын хэвлэлүүд түүнийг цагдаагийн экс дарга нарын шүүх хуралтай холбон бичиж байлаа.