Дэн Ретир. Тэрээр эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн салбарт нөлөөтэй, үлгэр
дууриалал бүхий сэтгүүлч. Тэрээр мэдээ материалаа маш хянуур бэлтгэдэг
байсан бөгөөд түүний улс төрийн шинжтэй хүчтэй ярилцлагууд, засгийн
газрын бодлого шийдвэрийн алдаатай байдлыг уудлан илчилсэн
нэвтрүүлгүүдээрээ тухайн үед донсолгож байсан. Гэсэн хэдий ч аливаа
зүйлд хэмжээ хязгаар байдгийн адил тэрээр сүүлдээ эмх замбараагүй, хэт
нэг зүйлд туйлширсан мэдээлэл хүргэдэг болсоноор George W.Bush-ийн нэр
хүндийг унагаахад хүргэж байв. Олон улсын хэвлэлийн эрх чөлөөний өдөрт зориулан 24tsag.mn сайтаас үе, үеийнхээ сэтгүүл зүйн салбарын үндэс суурийг тавигч, шинийг санаачлагч, эрэлхэг зоригтой нөлөө бүхий 10 сэтгүүлчдийг нэрлэж байна. Тэдний дунд сонины эзэн, “шар хэвлэл”-ийг үндэслэгч, эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн нэр нөлөө бүхий сэтгүүлчид багтжээ.
1. Жон Петр Зенгер. 1700 оноос эхлэн Нью-Йорк Виикли Журнал сонинд ажилладаг байв. Тэрээр Их Британийн засгийн газрыг шүүмжилж бичдэг байсан бөгөөд 1735 онд түүнийг гүтгэлгийн хэргээр баривчилж байжээ. Ж.П.Зенгер үнэн бодит мэдээлэл, баримтанд тулгуурлаж бичдэг байсан учраас гэм буруугүй нь нотлогдсон юм. Түүний бичдэг байсан нийтлэл, материалууд нь АНУ-д гарсан хувьсгалд тодорхой хэмжээний байр суурь эзэлдэг хэдий ч түүнийг дахин гүтгэлгийн хэргээр буруутгаж байсан түүх бий.
2. Венжамин Франклин. Түүнийг танихгүй хүн гэж үгүй. Тэрээр шинийг санаачлагч төдийгүй сэтгүүлч байсан юм. 1730 оноос Пеннисулваниа Газетта сонинд ажиллаж эхэлсэн. Тэрээр АНУ-ын хувьсгалын тэргүүн эгнээнд байж, хүмүүст нийтлэл, материалаараа дамжуулан шинэ санаа өгч байв.
3. Уилъяем Рандолф Херст. Херст бол тухайн цаг үеийн хамгийн том хэвлэлийн газрын эзэн, сэтгүүлч байсан юм. Түүний ажлын гараа Сан Франциско Эксимайнер сониноос эхэлсэн. Тэрээр “шар хэвлэл”-ийн үндэс суурийг тавигч, өдөөн хатгагчдийн нэг байсан бөгөөд сэтгүүл зүйд сенсационализм буюу дуулиан, шуугиан дэгдээсэн мэдээллийн хэв маяг, өнгө аясыг оруулж ирсэн юм.
4. Жозеф Пулитцер. Сонины сэтгүүлч түүний нэрээр нэрлэсэн сэтгүүл зүйн салбарын нэр хүндтэй шагнал бий. Тэрээр Нью Йорк Волд сонинд нийтлэл, материал бэлтгэдэг байсаар тус сониноо худалдан авчээ. Тэрээр У.Р.Херсттэй дуулиан, шуугиантай мэдээллээ төлөө илэрхий өрсөлдөж, хоорондоо “дайн” зарладаг байв. Тэрээр сенсаацитай биш ул суурьтай, баримттай мэдээлэлд илүү ач холбогдол өгч ажлаа гүйцэтгэсэн байсан юм. Тэрээр Францын Панама Канал компанийн хууль бус үйл ажиллагааг илчилснийхээ төлөө гүтгэлгийн хэргээр буруутгагдсан. Гэсэн ч мөн л хөдлөшгүй баримттай бичсэн байсан учраас гэм буруугүй гэдгийг нь тогтоосон байна.
5. Хантер С.Томпсон. Тэрээр шинэ сэтгүүлд хүнд хэлбэрийг оруулж ирсэн. Түүнийгээ Gonzo journalism гэж нэрийдсэн бөгөөд сурвалжлагч, сэтгүүлчид тухайн үйл явдал болж буй газар дээр нь очиж ажиллан үзэж, харсан, ажигласан зүйлээ бичдэг байхыг санаачилсан юм. Тэрээр 2005 онд тодорхой шалтгааны улмаас амиа хорлосон бөгөөд түүний нэр сэтгүүл зүйн түүхэн хуудаснаа мөнхрөн үлджээ.
6. Эдварт Р.Мурроу. Тэрээр АНУ-д телевизийн сэтгүүл зүйг түгээсэн, танилуулсан хүн гэж хэлж болно. Мэдээ дамжуулах шуурхай байдлыг техникийн талаас нь бүрэн шийдэж өгсөн бана. Телевизийн салбар бол өөрөө амжилтад хүрэх чухал салбар гэдгийг мэдэрсэн тэрээр дуу, дүрсний нэгдэл болсон салбарт үнэнч, шударгаар, тууштай ажилласан. Тэрээр засгиийн газрынхаа бодлого, шийдвэрийг хүчтэй эсэргүүцсэн нэвтрүүлгүүд хийдэг байв.
7. Валтер Кронкайт. Тэрээр эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн салбарт тод мөрөө үлдээж чадсан. Өнөөгийн сэтгүүл зүйн “хоточ нохой”-н үүргийг сайн гүйцэтгэдэг байсан бөгөөд бодит үнэн байдлыг баримтаар дэлгэж, мөрөөр мөшгисөн сурвалжлага, нэвтрүүлгүүдээ CBS телевизээр бэлтгэн хүргэдэг байв.
8. Тед Коппел. Дэлхийн маш олон сэтгүүлчид тэр дундаа нөлөө бүхий сэтгүүлчдийн дундаас мэдээний сурвалжлага гэдгээрээ алдартай. Түүний мэдээ бэлтгэдэг арга барил нь стандарт тогтоож чадсан.
9. Дэн Ретир. Тэрээр эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн салбарт нөлөөтэй, үлгэр дууриалал бүхий сэтгүүлч. Тэрээр мэдээ материалаа маш хянуур бэлтгэдэг байсан бөгөөд түүний улс төрийн шинжтэй хүчтэй ярилцлагууд, засгийн газрын бодлого шийдвэрийн алдаатай байдлыг уудлан илчилсэн нэвтрүүлгүүдээрээ тухайн үед донсолгож байсан. Гэсэн хэдий ч аливаа зүйлд хэмжээ хязгаар байдгийн адил тэрээр сүүлдээ эмх замбараагүй, хэт нэг зүйлд туйлширсан мэдээлэл хүргэдэг болсоноор George W.Bush-ийн нэр хүндийг унагаахад хүргэж байв.
10. Барбара Валтерс. Тэрээр телевизийн анхны алдартай эмэгтэй сэтгүүлч. Тэрээр задлан шинжилсэн, нэгтгэн дүгнэсэн нэвтрүүлэг хүргэдэг байсан бөгөөд тухайн үеийн телевизийн нүүр царай болж байсан юм.
