
Зөвхөн үр ач нь биш төр засгийн түвшинд ахмадуудаа хүндэлж, харж үзэх нь жинхэнэ хүмүүнлэг нийгмийн шинж билээ. Харин Монголд ардчилал, чөлөөт зах зээлийн тухай яриад эхэлсэн 1990 оноос хойш өндөр настуудаа үл тоох хандлага бий болсон гэхэд буруудахгүй. Хуучны үлдэгдэл, коммунист амьтнаас шинэ сэргэг санаа ердөө гарахгүй гэж өөлж гоочлох үзэл суртал ихээхэн газар авсан гэхэд болно. Үнэн хэрэгтээ ахмадуудын маань 70 жил хөлс хүчээ урсган байж бүтээсэн тэр материаллаг баялагаас өмч хувьчлалын шуурганд хэлмэгдэж үрэн таран болсон нь олон. Хамгийн харамсалтай нь нийгмийн ёс суртахуунлаг үнэт зүйлс ардчилал, хүний эрхтэй зэргэцэн ажмаар алга болж эхэлсэн билээ. Түүний нэг илрэл нь ахмадаасаа хүндлэх, ажил, амьдралын асар баялаг туршлагаас нь суралцах ухаан бүдгэрч эхэлсэн эмгэнэлт дүр зураг юм.
Харин МАН-ын хувьд ахмадаа дээдлэдэг, тэднийхээ үгийг сонсдог, энэ хэрээрээ нийгмийн асуудалд нь анхаардаг уламжлалаа одоо хэр авч яваа цор ганц гэж болох улстөрийн хүчин.
Улстөрийн намуудаас МАН-ын дэргэд л Ахмадын холбоо байдаг. Энэ намын хариуцлагатай албан тушаалтнууд ахмадуудтайгаа уулзаж, бодлогын чанартай асуудал дээр зөвлөлдсөөр ирсэн нь улс орны эрх ашгийн төлөө л тэр биз ээ.
МАН засгийн эрхэнд байгаа цагт ахмадууд маань төрийн хараа хяналтад байна л гэсэн үг. 2011 онд 1620 ахмадад 57.6 тэрбум төгрөгийн орон сууц бэлэглэсэн нь үүний тод жишээ. Хэрэв 2012 оны сонгуулиар МАН олонх болбол ахмадууд руу чиглэсэн олон чухал арга хэмжээ хэрэгжих бүрэн боломжтой болох юм билээ. Учир нь МАН мөрийн хөтөлбөртөө өндөр настантай холбоотой олон чухал заалт оруулсан байна. Тухайлбал, “Ахмадаа халамжлах “Ач санах” хууль санаачлан батлуулна” хэмээх зорилтыг нь сонгогч олон үнэхээр талархан дэмжиж эхэллээ. Хүн болгон аавтай, ээжтэй, эмээтэй, өвөөтэй. Өөрөө ч он цагийн эрхэнд нас өндөр болох нь дамжиггүй. Улс орныхөө төлөө зүтгэж зүтгэчихэд эцэст нь хөсөр хаягдахыг хэн л хүсэв гэж. Энэ утгаараа дээрх зорилтыг үнэхээр уухайн тас дэмжин хүлээж авахаас аргагүй л дээ. “Ахмад настан жилд нэг удаа эмнэлэгийн үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдана” гэдэг заалт мөрийн хөтөлбөрт нь бас байна. Хэрэв үүнийгээ биелүүлэх эрхзүйн боломжтой болчихвол өндөр настай хүн бүр эмнэлэгийн иж бүрэн оношлогоонд орно гэсэн үг. Ямар ч үнэ төлбөргүй шүү дээ.
Тус намын мөрийн хөтөлбөрт буй “Олон улсын жишигт хүрсэн ахмадын асрамж сувиллын газар байгуулна” гэдэг заалт дээрхээс дутуугүй анхаарал татаж байгаа юм. Олон улсын жишигт хүрсэн гэдэг энэ л үг нь тэрхүү сувиллын газрын ач холбогдлыг тодорхойлчихов бололтой. Ердөө иймэрхүү халамжийн хэлбэр Монголд хэрэгцээтэй байгаа нь нууц биш. Ахмадуудаа гэсэн өөр нэг ланжгар заалт МАН-ын мөрийн хөтөлбөрт тусжээ. Энэ бол “Ахмад настныг нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцуулах, тэдний амьдралын туршлага, мэдлэг чадварыг залуу үеийнхэнд өвлүүлэх зорилгоор ахмад мэргэжилтэн зөвлөхүүдийн Үндэсний сүлжээ буй болгоно” гэсэн зорилт юм. Яах аргагүй чухал бодлого. Гагцхүү бодитойгоор хэрэгжих боломжийг нь сонгогч олон түмэн МАН-д олгох хэрэгтэй болжээ. МАН-аас өөр ямар ч улстөрийн хүчний “толгойд” энэ бодлого орохгүй нь лав. Учир нь нийгмийн бодлогыг хэрэгжүүлж чадах тийм уламжлал, арвин туршлага МАН-д л байдаг.
Д. Дорж