
Эрхэм гишүүдийн зодооны угшил МАН-ын бүлэгийг байгуулах уу, үгүй юу гэдэгээс эхэлжээ. УИХ-ын ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэх асуудлыг гаргасан. Үүнд МАН-ын бүлэгийг байгуулах тухай асуудлыг оруулаагүй нь тус намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга асан У.Хүрэлсүхийн цөсийг хөөргөжээ. Тиймээс У.Хүрэлсүх гишүүн энэ асуудлаас болж С.Эрдэнэтэй ширхүүхэн маргаж байж. Тэдний маргаан дундуур Г.Баярсайхан гишүүн орж ирэн далчигнасан нь “түүгээр яваа гайг үүгээр дуудав” гэдэг болжээ.
Зодоон өрнөх шалтгааныхаа тухай УИХ-ын гишүүн У.Хүрэлсүх “С.Эрдэнэ гишүүн бид хоёр маргалдсан нь үнэн. Тэд МАН-руу дайрсан, доромжилсон. Өвөг дээдсээс уламжилж ирсэн МАН-ыг шүүмжилж болно. Доромжилж болохгүй. Миний тэвчээр алдагдаж байна. С.Эрдэнэ гишүүнтэй маргалдаж байхад хажуугаас Г.Баярсайхан гишүүн орж ирээд “Чи юу гэж олон юм хуцаад байгаа юм. Чи бол шоронд суух ёстой. Чамайг бол хойно хийнэ ч гэх шиг” юм ярьсан. Үг хэлэхээр шоронгоор далайлгах болжээ. Ерөөсөө л чамайг шоронд хийнэ. Шонд өлгөнө гэдэг. Эр хүн шиг ярья гэсэн чинь өмнөөс салаавч өгч байгаа юм. Гараад эр хүн шиг ярья гэсэн, заамдаж аваад боосон. Би биеэ хамгааллаа. Би тэр хүүхдэд боолгохгүй шүү дээ” хэмээн тайлбар хийсэн.
Харин УИХ-ын гишүүн Г.Баярсайхан “Монголын төрд үнэхээр ард иргэд, улс орныхоо төлөө эрх ашгаа нэгдүгээрт тавьсан хүмүүс байх ёстой. Би сая өөрийнхөө байр суурийг УИХ-ын чуулганд илэрхийлсэн. Харамсалтай нь МАН-ынхан, ялангуяа У.Хүрэлсүх гишүүн ёс суртахууны алдаа гаргалаа гэж би харж байна. Таван залуугийн амь насыг хөнөөх, мянган мянган залуусыг шоронд тарчлаах эд нарт бага асуудал байдаг юм байна. Монголын Улсын Их Хурлын гишүүний эрх чөлөөнд чуулганы танхимд халдаж байгаа нь Монголын улс төрд байж болохгүй ёс зүйн том алдаа гэж хэлмээр байна. Монголын төр хууль цаазтай. Надад У.Хүрэлсүх гишүүнтэй ярих юм байхгүй. У.Хүрэлсүхтэй Монголын төр өөрийнхөө хууль цаазаар ярина” гэсэн юм.
Эдгээрийн тайлбараас харвал У.Хүрэлсүх эр хүн шиг хэдэн үг хэлж. Харин Г.Баярсайхан эр хүн шиг биш эм хүн шиг тайлбар хийж. Тэрээр ганц цохиулсныгаа томруулж “таван залуугийн амь насыг хөнөөх, мянга мянган залуусыг шоронд тарчлаах эд нарт бага асуудал” гэсэн нь дэндүү инээдэмтэй бас өмнөөс нь ичмээр тайлбар л даа. УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхээ таван залуугийн амь настай дүйгээд байгаа юм уу? эсвэл ганц цохиулсныгаа тэгж үнэлээд ч байгаа юмуу? Баяраа өөрөө л унасан шүү дээ гэдэг шиг Г.Баярсайхан өөрөөсөө л болж эвгүй байдалд орчихлоо. Бас “Надад У.Хүрэлсүх гишүүнтэй ярих юм байхгүй. У.Хүрэлсүхтэй Моэнголын төр өөрийнхөө хууль цаазаар ярина” гэж пээдэлзсэн нь ялсан намын бяр амтагдаад байх шиг. Бас түүнийг ямар арчаагүй эр болохыг илэрхийлээд ч байх шиг.
Уг нь хүн зоддог У.Хүрэлсүхийн буруу л даа. Тэвчээргүй, хүлээцгүй гэдгийнх нь илэрхийлэл. Тийм учраас хуулийн өмнө алдаа хийлээ. Харин түүний ганцхан цохилт ямар болохыг олон нийтэд харуулав. Олон хүмүүс “У.Хүрэлсүхийн ганц цохилт хүчтэй байна шүү” гэж муулах биш бахархах аястай. Зарим нь У.Хүрэлсүх эр хүн шиг байлаа, асуудлыг ингэж эр хүн шиг шийдэх сайхан гэж хөөрөлдөх боллоо. Энэ байдлаас үзвэл У.Хүрэлсүх эр хүнийхээ хувьд нэмэх оноо авсан бололтой. Харин Г.Баярсайханыг ганц цохилт даахгүй байж олон юм ярьдаг, арчаагүй эр вэ гэж буруутгах аж. Бас тэрээр У.Хүрэлсүх шиг эр хүний ёсоор ярьж чадахгүй хууль шүүх гээд бөөн юм болно доо гэж ихэнх нь үнэлж байна. Арчаагүй эрийн шинж. Эр хүнийхээ хувьд хасах оноо авлаа. Харин үүгээрээ далимдуулан хууль, шүүх гэж гүйхээрээ нэмэх оноо авах гэх байх л даа. Гэвч үг даахгүй, дуугай өнгөрч чаддаггүй У.Хүрэлсүхийн буруу юу, ганц цохилт даахгүй байж далчигнах Г.Баярсайханы буруу юу гэдгийг шүүх хэрэггүй л дээ. Угаасаа шүүдэг газар бий.
Үүнээс гадна хоёр гишүүний маргаан МАН-ын бүлгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байхаас гадна 7-р сарын нэгэн рүү яваад орчихож. Г.Баярсайхан гишүүн У.Хүрэлсүхийг танай намынхан таван залуугийн амь насыг хөнөөсөн гэсэн утгатай үгээр “утсан” аж. Үүнд нь уурсах нэгэн шалтгаан болж. Бас У.Хүрэлсүх буу шийдэм болсон энэ ярианыхаа талаар дараа нь “Би ямар түүнийг боосон биш. Эх оронд шаардлага гараад буу барихад хүрвэл Г.Баярсайхан гишүүн буугаа бариад нуувчиндаа үлдэнэ. Харин би буугаа бариад босох хүн. Эр хүнийхээ хувьд” хэмээн тайлбар хийсэн юм. Үнэхээр дайн байлдаан гарвал У.Хүрэлсүх цэргийн хүний хувьд, асуудал бэрхшээлийн өмнө явдагийн хувьд, бослого хөдөлгөөний тэргүүнд байдгийн хувьд буугаа бариад явж мэдэх л хүн. Харин Г.Баярсайхан гишүүн ой руу л зугтах араншинтай байж мэднэ.
Эр хүн шиг зодолдсон юм бол эр хүмүүс шиг л бие биесээсээ уйчлал гуйгаад өнгөрөх хэрэгтэй л дээ уг нь. Даанч хэн хэн нь тэгэхгүй бололтой. Тиймээс эрс тэс араншинтай хоёр эрхэмийн тухай яриа нэг хэсэгтээ л моод болохоор боллоо.
24tsag.mn