УИХ-ын өнөөдрийн ээлжит чуулганаар Үндсэн хуулийн цэцийн 2020 оны есдүгээр сарын 25-ны өдрийн 07 дугаар дүгнэлтийг хэлэлцлээ.
Мэдээлэл гаргагчаас Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 42 зугаар зүйлийн 4, 5, 6 дахь хэсэг Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн гэжээ. Уг асуудлаар Цэцийн дунд суудлын хуралдаан хуралджээ. Цэцийн дунд суудлын хуралдаанаас Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 42 зугаар зүйлийн 4, 5, 6 дахь хэсэг нь Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчөөгүй гэж дүгнэснийг танилцуулав.
Энэ үеэр гишүүд үг хэлж, асуулт асуусныг онцлон хүргэе.
Б.Энхбаяр: 2017 онд Эрүүгийн процессын хууль баталж байхад Дээд шүүх бүх эрүүгийн хэргийг хяналтын журмаар хэлэлцэхгүй гэдэг чиглэлээр дэлхийн бүх улс оронд байдаг дээд шүүхийн жишиг руу ойртуулах гэж хуулийг баталсан. Эрүүгийн хуулийг буруу хэрэглэсэн тохиолдолд Дээд шүүх хэлэлцэнэ. Энэ нь Үндсэн хууль зөрчөөгүй юм байна гэж үзсэн.
Хүн бүр шударга шүүхээр хэргээ шийдвэрлүүлэх эрхтэй гээд хэрэг маргаанаа Дээд шүүх хүртэл шийдүүлээд явж болохгүй гэж үзэж байгаа нь зөв жишиг.
Хууль тогтоомжийн нэгдмэл хэрэглээг хангах, хуулийг илтэд буруу хэрэглэсэн тохиолдолд бусад улсын Дээд шүүх хянадаг. Түүнээс биш бүх асуудлыг Дээд шүүх нь хянадаггүй. Гэтэл манай улс бүх хэрэг маргааныг хянадаг учраас Дээд шүүх дээр материалууд овоорлоо гэж яриад байдаг. Үүний улмаас Дээд шүүх босоо удирдлагатай болсон. Даалгавар, чиглэл өгдөг. Улмаар Н.Алтанхуяг даргын хэлдэг шиг хонгил үүсэх нэг шалтгаан болоод байна.
С.Бямбацогт: УИХ-ын гишүүд өмнө нь Цэцийн дүгнэлтээс асуулт асууж, хариулт авдаг байсан. Цэц Үндсэн хуулийн шүүх учраас УИХ түүний гаргасан дүгнэлтийг шүүх нь зохимжгүй гэдэг утгаар Дэгийн тухай хуульд хариулт авах боломжгүй гээд заачихсан.
Нэгэнт УИХ-ын баталсан шийдвэр Үндсэн хуульд нийцэж байна гэсэн шийдвэр гарчихсан учраас заавал асуулт асууж, хариулт авах шаардлагагүй.
Харин зөрчсөн гэж үзвэл яагаад гэдгийг асуухыг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр нь дамжуулан мэтгэлцээн өрнүүлдэг байх зохицуулалттай.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (4)