Монголын урдаа барьдаг урлагийн байгууллага болох ДБЭТ-т уран бүтээлчид болон удирдлагуудын хооронд хагаралдаан үүсээд байгаа билээ. Тухайлбал ДБЭТ-ын дарга Б.Сэргэлэнг уран бүтээлчид нь хувьдаа мөнгө завшсан гэх хэргээр АТГ-т өгнө гэдгээ мэдэгдсэн. Тус театрын гоцлол дуучин Ц.Баттөрийн ярьж буйгаар Б.Сэргэлэн дарга ажилчдынхаа ахуйн хангамж, нийгмийн асуудлын төлөө юу ч хийддэггүй мөн дуучдад очих мөнгийг замаас нь авдаг уран бүтээлчдийн хийсэн зүйлийг өөрөө хийсэн мэтээр ярьдаг гэх. 24tsag.mn УДБЭТ-ын захирал Б.Сэргэлэн болон дуучин Ц.Баттөрөөс УДБЭТ-т болоод буй нөхцөл байдлын талаар тодрууллаа.
УДБЭТ-ын дарга Б.Сэргэлэн: Би шүүхээр нэр төрөө сэргээлгэнэ
Танай театрын уран бүтээлчид төрийн одон медалиар шагнууллаа. Таны сэтгэгдэл ямар байна вэ?
Мэдээж баяртай байна. Манай уран бүтээлийн улирал эхлээд хоёрхон сар болж байна. Энэ хугацаанд бид театрынхаа тавин жилийн зориулан бэлдэж байна. Өнөөдөр манай таван уран бүтээлчийг төрөөс шагналаа. Энэ таван хүнээр дамжуулаад 265 хүнтэй Монголын хамгийн том урлагийн байгууллагын бүх хүмүүст өгч байгаа шагнал болов уу гэж бодож байна. Энэ шагнал улам аривжих болов уу гэсэн сайхан ерөөлийг хэлмээр байна.
Танай театрын уран бүтээлчид таныг ажлаа хийж чадахгүй байгаа. Авлигатай тэмцэх газарт өгнө гэж хэвлэлээр ярьсан байна лээ? Танай театрт ер нь юу болоод байна вэ?
Өдрийн сонин дээрээс гарчигийг нь харсан. Унших гээд амжсангүй. Учир нь шагнал гардуулах үйл ажиллагаатай байлаа. Намайг АТГ-т өгч болно. Өнөөдөр нээлттэй, менежменттэй ардчилсан нийгэмд амьдарч байгаа юм чинь хүн өөрийнхөө бодож санасан зүйлээ илэрхийлж болно. Мөн сэрдээд, хардаад байгаа зүйлээ илэрхийлэх нь зөв. Гэхдээ хуулийн дагуу байх ёстой. Бүх зүйл хуулийн дагуу шийдэгдэнэ гэдэгт би итгэлтэй байна.
Ц.Баттөр дуучны ярьж буй шиг зүйлүүд УДБЭТ-т болоод байгаа юм уу?
Хэрвээ надад цалин нэмэх болон уран бүтээлчиддээ байр өгөх эрх мэдэл нь байдаг бол энэ асуудал гарахгүй. Бусад асуудлыг гүтгэлэг байна уу үнэн байна уу гэдгийг хууль шүүх тогтооно шүү дээ. Удахгүй шийдэгдэх байх.
Та нэр төрөө сэргээлгэхээр шүүхэд өгөх үү?
Би өөрийнхөө нэр төрийг сэргээлгэнэ. Цаашлаад хүний эрхийн конвенцид хандана. Үүний цаана бас хүний эрхийн асуудал яригдана. Олон улсын түвшинд би их нэр хүндтэй хүн. Одоо тэр яриад байгаа бүх мөнгө төгрөг нь баримттайгаа байгаа. Шалгах газар нь шалгах байх. Өнөөдөр манай театр Метрополитантай хамтарч ажиллаж байна. Саяхан Большой ирээд явлаа. Тэр хүмүүс манайд ирж тоглохын тулд менежмент удирдлагыг нь судалж байж ирж байгаа шүү дээ. Өнөөдөр хүртэл манай театрт Холливүүдийн од бүжиглэх гэж байна. Тэд судалж байж ирдэг. Зүгээр нэг ирэхгүй шүү дээ. Энэ гүтгэлэгийг шүүхээр л шийдвэрлэнэ. Надад цалин нэмж, байр өгдөг эрх мэдэл нь байдаг бол сайхан л байна. Урлагийн байгууллагын ажидчдын цалинг нэмэх асуудал дээр хуулийн төсөл хэрэгжүүлж байгаа Тэр төсөл дээр би оролцоод л явж байгаа.
УДБЭТ-ын гоцлол дуучин Ц.Баттөр: Бид олон жилийн уур бухимдлаа одоо л ил гаргаж ярьж байна.
Дуурь бүжгийн эрдмийн театрт удирдлагууд болоод ажилчдын дунд хагаралдаан үүсээд байгаа юм уу?
Бид бугшсан олон жилийн муухай зүйлийг ил гаргаж ярьж байна. Хүмүүсийн хийсэн зүйлийг “би хийсэн” “би санаачилсан” гэж худлаа ярьж явдаг хүмүүсийн үнэнийг илчилсэн юм.
Таны “Өдрийн сонин”-д ярьсан бүх зүйл үнэн гэж ойлгож болох уу?
Ганц ч буруу зүйл яриагүй. Хамгийн гол нь байгууллага, салбарын сайд, яамнаас төлөөлөл ирж дуурийн театрын хамт олонтой ирж уулзаач гэж хэлмээр байна. Одоо манай урлагийн байгууллагын ажилчид хамгийн бага цалинг авдаг. Энэ юутай холбоотой вэ гэхээр тус байгууллагыг авч яваа удирдлага муутай л холбоотой. Уран бүтээлч бид нар шалдар булдар зүйл ерөөсөө ярьдаггүй байсан. Мөрөөрөө уран бүтээлээ хийгээд явдаг хүмүүс. Гэтэл энэ хүмүүсийн нийгмийн асуудалд ерөөсөө анхаарахгүй байна. Бид хэд хоногийн өмнө яаманд бичиг өгсөн. Бичгийнхээ хариуг өчигдөр авах гэсэн шагнал энэ тэр давхацаад бидэнд хариу өгөх завгүй байх шиг байна. Маргааш өглөө эрт очиж бидний асуудлыг хэзээ шийдвэрлэхийг асууна. Биднийг энд тэнд аваачиж дуулуулаад мөнгийг нь хувьдаа авсан хэд хэдэн баримт байгаа. Театрыг бас түрээслүүлдэг. Тэгээд түрээсийн тоглолтод оролцдог хөгжимчдөд мөнгийг нь өгдөггүй ээ. Энэ театрт Монголын шилдэг гэсэн уран бүтээлчид ажилладаг. Маш олон хүнээс шигшигдэж байж 30 хүнийг сонгож дуулуулдаг. Гэтэл бид яагаад ийм бага цалин авах ёстой юм бэ? Бид нарын тэсвэр тэвчээр алдагдаад ингэж байна.
Бид нар гэж ярьж байна. Таниас гадна хичнээн уран бүтээлч байгаа вэ?
Театрын уран бүтээлчид бүгд байгаа. Хамт олны өчнөөн жилийн бухимдал одоо л ил болж байна. Би ганцаараа яриад байгаа юм биш.
АТГ-т өгнө гэж байсан. Хэзээ өгөх вэ?
Өгнө. Гэхдээ одоохондоо материал цуглуулж байна. АТГ-т өгөх хэд хэдэн баримт байгаа. Японы элчин сайд яаманд албан журмаар нэг хүнийг 100 доллароор дуулуулаад өөрөө мөнгийг нь авсан. Бид 100 доллароор дуулдаг хүмүүс биш шүү дээ. Энэ байгууллагад ямар ч удирдлага аясаараа явдаг. Найрал дуунд дуулж байгаад гоцлол дуучин болсон чинь цалин багасдаг. Ийм зүйл гэж юу байх вэ?
Та эдгээр саналаа өмнө нь Б.Сэргэлэн захиралд тавьж байсан уу?
Өчнөөн жил энэ саналаа тавьсан. Аягүй сайхан хүлээж авдаг. Тэгээд л шийдвэрлэхгүй. Энэ хүнд өчнөөн боломж олголоо. Өөрийгөө л рекламдаад байдаг. Яг үнэндээ тэр хүн хийгээд байгаа юм биш. Энэ хүмүүс хөдөлмөрөө шулуулаад хамгийн бага цалин аваад л явж байна.
Та одоо хэдэн төгрөгийн цалин авдаг вэ?
400 мянга гаргаад авдаг. Жилийн өмнө 260 мянган төгрөг авдаг байсан. Тэгээд энэ мөнгө нь амьдралд хүрэхгүй. Банкинд очоод байрны зээл авах гэхээр цалин нь хаанаа ч хүрэхгүй. Балетын бүжигчид 700-800 мянган төгрөгийн цалин авдаг байхад гоцлол дуучид бага цалин авдаг. Би өнөөдөр зохиогоод энэ зүйлүүдийг яриад байгаа юм биш. Энэ бол бодит үнэн. энэ талаар хэвлэлийн бага хурал хийе гэж байсан ч яамны хариуг бас хүлээгээд байгаа.
УДБЭТ-ын дарга Б.Сэргэлэн: Би шүүхээр нэр төрөө сэргээлгэнэ
Танай театрын уран бүтээлчид төрийн одон медалиар шагнууллаа. Таны сэтгэгдэл ямар байна вэ?
Мэдээж баяртай байна. Манай уран бүтээлийн улирал эхлээд хоёрхон сар болж байна. Энэ хугацаанд бид театрынхаа тавин жилийн зориулан бэлдэж байна. Өнөөдөр манай таван уран бүтээлчийг төрөөс шагналаа. Энэ таван хүнээр дамжуулаад 265 хүнтэй Монголын хамгийн том урлагийн байгууллагын бүх хүмүүст өгч байгаа шагнал болов уу гэж бодож байна. Энэ шагнал улам аривжих болов уу гэсэн сайхан ерөөлийг хэлмээр байна.
Танай театрын уран бүтээлчид таныг ажлаа хийж чадахгүй байгаа. Авлигатай тэмцэх газарт өгнө гэж хэвлэлээр ярьсан байна лээ? Танай театрт ер нь юу болоод байна вэ?
Өдрийн сонин дээрээс гарчигийг нь харсан. Унших гээд амжсангүй. Учир нь шагнал гардуулах үйл ажиллагаатай байлаа. Намайг АТГ-т өгч болно. Өнөөдөр нээлттэй, менежменттэй ардчилсан нийгэмд амьдарч байгаа юм чинь хүн өөрийнхөө бодож санасан зүйлээ илэрхийлж болно. Мөн сэрдээд, хардаад байгаа зүйлээ илэрхийлэх нь зөв. Гэхдээ хуулийн дагуу байх ёстой. Бүх зүйл хуулийн дагуу шийдэгдэнэ гэдэгт би итгэлтэй байна.
Ц.Баттөр дуучны ярьж буй шиг зүйлүүд УДБЭТ-т болоод байгаа юм уу?
Хэрвээ надад цалин нэмэх болон уран бүтээлчиддээ байр өгөх эрх мэдэл нь байдаг бол энэ асуудал гарахгүй. Бусад асуудлыг гүтгэлэг байна уу үнэн байна уу гэдгийг хууль шүүх тогтооно шүү дээ. Удахгүй шийдэгдэх байх.
Та нэр төрөө сэргээлгэхээр шүүхэд өгөх үү?
Би өөрийнхөө нэр төрийг сэргээлгэнэ. Цаашлаад хүний эрхийн конвенцид хандана. Үүний цаана бас хүний эрхийн асуудал яригдана. Олон улсын түвшинд би их нэр хүндтэй хүн. Одоо тэр яриад байгаа бүх мөнгө төгрөг нь баримттайгаа байгаа. Шалгах газар нь шалгах байх. Өнөөдөр манай театр Метрополитантай хамтарч ажиллаж байна. Саяхан Большой ирээд явлаа. Тэр хүмүүс манайд ирж тоглохын тулд менежмент удирдлагыг нь судалж байж ирж байгаа шүү дээ. Өнөөдөр хүртэл манай театрт Холливүүдийн од бүжиглэх гэж байна. Тэд судалж байж ирдэг. Зүгээр нэг ирэхгүй шүү дээ. Энэ гүтгэлэгийг шүүхээр л шийдвэрлэнэ. Надад цалин нэмж, байр өгдөг эрх мэдэл нь байдаг бол сайхан л байна. Урлагийн байгууллагын ажидчдын цалинг нэмэх асуудал дээр хуулийн төсөл хэрэгжүүлж байгаа Тэр төсөл дээр би оролцоод л явж байгаа.
УДБЭТ-ын гоцлол дуучин Ц.Баттөр: Бид олон жилийн уур бухимдлаа одоо л ил гаргаж ярьж байна.
Дуурь бүжгийн эрдмийн театрт удирдлагууд болоод ажилчдын дунд хагаралдаан үүсээд байгаа юм уу?
Бид бугшсан олон жилийн муухай зүйлийг ил гаргаж ярьж байна. Хүмүүсийн хийсэн зүйлийг “би хийсэн” “би санаачилсан” гэж худлаа ярьж явдаг хүмүүсийн үнэнийг илчилсэн юм.
Таны “Өдрийн сонин”-д ярьсан бүх зүйл үнэн гэж ойлгож болох уу?
Ганц ч буруу зүйл яриагүй. Хамгийн гол нь байгууллага, салбарын сайд, яамнаас төлөөлөл ирж дуурийн театрын хамт олонтой ирж уулзаач гэж хэлмээр байна. Одоо манай урлагийн байгууллагын ажилчид хамгийн бага цалинг авдаг. Энэ юутай холбоотой вэ гэхээр тус байгууллагыг авч яваа удирдлага муутай л холбоотой. Уран бүтээлч бид нар шалдар булдар зүйл ерөөсөө ярьдаггүй байсан. Мөрөөрөө уран бүтээлээ хийгээд явдаг хүмүүс. Гэтэл энэ хүмүүсийн нийгмийн асуудалд ерөөсөө анхаарахгүй байна. Бид хэд хоногийн өмнө яаманд бичиг өгсөн. Бичгийнхээ хариуг өчигдөр авах гэсэн шагнал энэ тэр давхацаад бидэнд хариу өгөх завгүй байх шиг байна. Маргааш өглөө эрт очиж бидний асуудлыг хэзээ шийдвэрлэхийг асууна. Биднийг энд тэнд аваачиж дуулуулаад мөнгийг нь хувьдаа авсан хэд хэдэн баримт байгаа. Театрыг бас түрээслүүлдэг. Тэгээд түрээсийн тоглолтод оролцдог хөгжимчдөд мөнгийг нь өгдөггүй ээ. Энэ театрт Монголын шилдэг гэсэн уран бүтээлчид ажилладаг. Маш олон хүнээс шигшигдэж байж 30 хүнийг сонгож дуулуулдаг. Гэтэл бид яагаад ийм бага цалин авах ёстой юм бэ? Бид нарын тэсвэр тэвчээр алдагдаад ингэж байна.
Бид нар гэж ярьж байна. Таниас гадна хичнээн уран бүтээлч байгаа вэ?
Театрын уран бүтээлчид бүгд байгаа. Хамт олны өчнөөн жилийн бухимдал одоо л ил болж байна. Би ганцаараа яриад байгаа юм биш.
АТГ-т өгнө гэж байсан. Хэзээ өгөх вэ?
Өгнө. Гэхдээ одоохондоо материал цуглуулж байна. АТГ-т өгөх хэд хэдэн баримт байгаа. Японы элчин сайд яаманд албан журмаар нэг хүнийг 100 доллароор дуулуулаад өөрөө мөнгийг нь авсан. Бид 100 доллароор дуулдаг хүмүүс биш шүү дээ. Энэ байгууллагад ямар ч удирдлага аясаараа явдаг. Найрал дуунд дуулж байгаад гоцлол дуучин болсон чинь цалин багасдаг. Ийм зүйл гэж юу байх вэ?
Та эдгээр саналаа өмнө нь Б.Сэргэлэн захиралд тавьж байсан уу?
Өчнөөн жил энэ саналаа тавьсан. Аягүй сайхан хүлээж авдаг. Тэгээд л шийдвэрлэхгүй. Энэ хүнд өчнөөн боломж олголоо. Өөрийгөө л рекламдаад байдаг. Яг үнэндээ тэр хүн хийгээд байгаа юм биш. Энэ хүмүүс хөдөлмөрөө шулуулаад хамгийн бага цалин аваад л явж байна.
Та одоо хэдэн төгрөгийн цалин авдаг вэ?
400 мянга гаргаад авдаг. Жилийн өмнө 260 мянган төгрөг авдаг байсан. Тэгээд энэ мөнгө нь амьдралд хүрэхгүй. Банкинд очоод байрны зээл авах гэхээр цалин нь хаанаа ч хүрэхгүй. Балетын бүжигчид 700-800 мянган төгрөгийн цалин авдаг байхад гоцлол дуучид бага цалин авдаг. Би өнөөдөр зохиогоод энэ зүйлүүдийг яриад байгаа юм биш. Энэ бол бодит үнэн. энэ талаар хэвлэлийн бага хурал хийе гэж байсан ч яамны хариуг бас хүлээгээд байгаа.
Т.Хулан
Сэтгэгдэл (16)