Улсын их баяр наадмын босгон дээр манай сайтын сурвалжлах баг Сүүж уулын амралтад наадмын бэлтгэлээ хангаж буй Баянхонгор аймгийн бөхчүүдийг зорьсон юм. Ийнхүү наадмын бэлтгэл сургуулилтынх нь талаар Улсын харцага Н.Золбоотой ярилцлаа. Энэ жил Баянхонгор аймгийн хоёр дэвжээ нийлж, бэлтгэл сургуулилтаа хийж байгаа аж.
-Сайхан зусаж байна уу? Баяр наадмын бэлтгэл хэр хангагдаж байна вэ?
-Наадмын бэлтгэл сайхан байна. Энэ жил Баянхонгор аймгийн маань хоёр дэвжээ нэгдээд Тэргүүн Богд дэвжээг үүсгэн байгуулсан. Анх удаагаа нэгдэн нийлж, бэлтгэл сургуулилтад гарч байна. Өмнө нь Батболд багшийнхаа удирдлага дор бэлтгэлд гардаг байсан бол энэ жил аймгийнхаа бөхчүүдийг удирдаад галаа ахлалаа. Манай бөхчүүдийн бэлтгэл сайн хангагдсан. Одоо амралт, сэрэлтийн шатандаа орчихсон явж байна.
-Баянхонгор аймгийн бөхчүүд хэзээнээс бэлтгэлдээ гарсан бэ?
-Тэргүүн богд дэвжээний бэлтгэл зургаадугаар сарын 9-22 хүртэл аймагтаа гарсан. Тэр хугацаанд 96 бөх гарлаа. Зургаадугаар сарын 22-ноос Найрамдал зуслангийн Шижирийн давааны өвөрт 80 орчим бөх, одоо Сүүж уулын амралтад 36 бөх бэлтгэлээ хангаж байна. Сум, орон нутагт барилдах бөхчүүд орон нутаг руу явсан. Энд аймаг, улсад барилдах бөхчүүд л үлдсэн байна даа.
-Сүүж уулын амралтад хэдэн жил галд гарч байна вэ? Та Цагдаагийн "Хүч" спорт хорооны тамирчин шүү дээ.
-Би барилдаж эхэлсэн цагаасаа буюу 2007 оноос Сүүж ууланд О.Одгэрэл багшийнхаа удирдлага дор анх гарч байсан. Тухайн үед улсын наадамд дээгүүр барилдана гэж байсан бөх бөхчүүд л гардаг байлаа. Сүүлийн үед ч гэсэн төрийн наадмын олон түрүү үзүүр бөхчүүд энэ сайхан амралтаас төрж байна. Энэ сайхан хангай энэ жил авшиг буянаа хайрлаж нутгийн маань бөхчүүд сайхан барилдах байх гэж Сүүж уулын амралтад 10 хоногийн бэлтгэлээ базааж байна.
-Та Улсын харцага болдог жилийн бэлтгэлээ Бугын сангийн аж ахуйд хийсэн билүү?
-Тийм ээ. Харцага болдог жилээ тэнд хийсэн. Сайн барилдсан наадмууд Сүүж уултай яагаад ч юм холбоотой байгаад байдаг юм. Тухайн үед Хүч спорт хорооны галын сорилго барилдаан болоход би Бугын сангийн аж ахуйгаас ирж барилдаад, Улсын начин Цогбаяртай үлдэж, түрүүлж байлаа. Мөн цолоо батлахдаа цагдаагийнхаа бөхчүүдийг ахалж долоо хоночхоод явдаг байсан. Энэ жил наадмын бэлтгэлийн төгсгөлийн торгон эрээ харуулах үеийн бэлтгэлээ энэ сайхан амралтад хийж байна даа.
-Таны хувьд бага наснаасаа л бөхийн амьдралд хөл тавьсан нэгэн шүү дээ. Таны хамгийн дурсамжтай наадам аль жилийн наадам бэ?
-Бөх хүний сайхан наадам гэвэл цол авсан наадам байдаг. Миний хувьд анх улсын цол хүртэж байсан 2018 оны наадам сайхан. Үүнээс өмнө аймгийн арслан болж байсан наадам ч мөн сайхан. Баянхонгор аймгийнхаа Түйн голын хөвөөн дээр 2014 онд Аймгийн арслан цол хүртэж байсан. Энэ хоёр жилийн наадам санаанаас гардаггүй, хоногшин үлдсэн байдаг.
-Бөхчүүд өвөл зунгүй л бэлтгэл хийдэг. Харин наадмын галын бэлтгэл ямар онцлогтой байдаг вэ?
-Бөхийн галд гарахад залуу бөхчүүд зөв хүн болж төлөвшдөг. Хагас цэргийн зохион байгуулалттай явдаг. Хүнээс үг сонсож сурна. Олон хүмүүсийн дунд биеэ зөв авч явна гээд л онцлох зүйл их. Улс аймгийн цолтой бөхчүүдийн хувьд алдаан дээрээ ажиллаж, бие хааг нь сэргээгээд торгон эрийг нь тааруулах зорилготой наадмын бэлтгэлд гардаг. Залуучууд болон цолтой хүмүүс хоёрын бэлтгэл сургуулилтын төлөвлөгөө хоёр өөр байдаг.
-Нутаг орны зуншлага хэр байна вэ?
-Ойрын хэдэн жил болоогүй сайхан зун болж байна. Нутаг орон сайхан зунтай болохоор ард иргэдийн нуруу тэнийсэн сайхан зун болж байна. Хоёр дэвжээ нийлэхийг ард иргэд их хүлээж байсан юм шиг байна. Тэр ч утгаараа баяр наадамд бид сайхан барилдах байх гэж бодож байна.
-Энэ жил аймгийнхаа бөхчүүдээс цолоо ахиулах бөхийг хэн гэж харж байна вэ?
-Улсын цолтой дөрвөн бөх бэлтгэлээ базааж байна. Аймгийн арслан цолтой 6,7 бөх байна. Бүгд л хичээж улсын баяр наадамдаа барилдвал бүгд л цолоо ахиулах боломжтой гэж харж байгаа. Мөн бөх сонирхогчид маань гадарлаж байгаа болов уу.
-Та наадамчин олондоо мэндчилгээ дэвшүүлэхгүй юу?
-Нийт Монголынхоо ард түмэнд Ардын хувьсгалын 104 жилийн ойн баярын мэндийг хүргэе. Та бүхэн хотол олноороо сайхан наадаарай.
-Ярилцсанд баярлалаа.
А.Сүх