УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатарын үүсгэн байгуулсан “Монроуд” компанийн хэргийг АТГ-аас сэргээн шалгаж эхэллээ. Тодруулбал, тус компанийг Хөгжлийн банкнаас Халзан бүргэдээс Солонготын даваа чиглэлийн 100 км авто замын гүйцэтгэлд 30 гаруй тэрбум төгрөг шилжүүлсэн. Тэгсэн хэдий ч нэг ч км зам тавиагүй байсан нь Хөгжлийн банкинд хийсэн шалгалтаар илэрсэн гэх мэдээлэл цацагдаж байсан юм.

Энэ тухай АТГ-ын Мөрдөн шалгах хэлтсийн дарга Э.Амарбат өнгөрсөн тавдугаар сард хийсэн мэдээлэлдээ “Хөгжлийн банкны албан тушаалтнууд Халзан бүргэдээс Солонготын даваа чиглэлийн 100 км авто замын гүйцэтгэл нь нийтдээ 38 орчим хувьтай байхад уг газарт шинээр зам тавихаар Засгийн газарт тогтоол оруулж батлуулсан. Ингээд нэмээд нийтдээ 46.3 тэрбум төгрөгийг гаргуулж аваад “Монроуд” гэх компанид шууд шилжүүлэн өгсөн байгаа юм” гэж тайлбарлаж байв.

Тэгвэл түдгэлзээд байсан “Монроуд” компанийн хэргийг АТГ-аас сэргээн шалгаж эхэлсэн байна. Шалгаж буй гол шалтгаан нь тус компани нь Халзан бүргэдээс Солонготын даваа чиглэлийн 100 км замыг барихаар 2012 онд тендерт шалгарсан. Улмаар 37.2 тэрбум төгрөгийг 46.3 тэрбум болгож нэмэгдүүлсэн. Мөн тус замаа 2013 онд шинээр барих замын жагсаалтад хууль бусаар оруулсан хэрэгт буруутган шалгаж эхэлжээ. Тиймээс тус компанийн удирдлагуудад Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 263.2, 150.3-т зааснаар эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж байгаа аж.

Тус зүйл ангид /150.3-т/ аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэдийн өмчийг итгэмжлэгдэн хариуцсан этгээд завшсан буюу үрэгдүүлсний улмаас бусдад их буюу онц их хэмжээний хохирол учирсан бол эд хөрөнгийг хурааж, таваас дээш арван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ, /263.2-т/ төрийн албан тушаалтан албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашигласны улмаас их хэмжээний хохирол, хүнд хор уршиг учирсан бол тодорхой албан тушаал эрхлэх, үйл ажиллагаа явуулах эрхийг таван жил хүртэл хугацаагаар хасч хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг тавин нэгээс нэг зуу дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ гэж заажээ.

“Монроуд” компанийг УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатар үүсгэн байгуулсан байдаг. Үүнийгээ ч тэрбээр жил бүр хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ мэдүүлдэг байжээ. Харин сүүлд уг компаниа өөр хүмүүст шилжүүлсэн хэмээн УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатар нэгэн хэвлэлд өгсөн ярилцлагадаа дурдсан байна. Гэхдээ энэ оны хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ тус компаниа мэдүүлсэн байгааг доорх баримтаас харж болно. Юутай ч УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатарын үүсгэн байгуулсан “Монроуд” компанийг АТГ-аас 46.3 тэрбумын хэрэгт шалгаж байна.

МАН-ыг Засгаас гарсны дараахан АН-ынхан хамгийн түрүүнд халаа сэлгээгээ үргэлжлүүлж, Гаалийн Ерөнхий газрын дарга Б.Цэнгэлийг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн. Харин түүний оронд О.Ганбатыг буцаан томилсон юм. Тэгвэл ажлаа хүлээн аваад буй О.Ганбат өнгөрсөн даваа гаригаас эхлэн 40 гаруй хүнийг ажлаас нь чөлөөлж, халаа сэлгээгээ эхлүүлсэн талаар эх сурвалж мэдээллээ. Тодруулбал, тэрбээр өмнө нь тэднийг томилсон тушаалыг хүчингүй болгожээ. Эдгээр байцаагч нь Б.Цэнгэлийг дарга байх үед томилогдсон байна. Тэгвэл О.Ганбат эдгээр байцаагчийг ажлаас нь чөлөөлсөн шалтгаанаа гаальд орохдоо шалгалт шүүлэг, сонгон шалгаруулалтад ороогүй гэж тайлбарласан аж. Харин чөлөөлөгдөөд буй байцаагч нар шүүхэд хандахаа мэдэгдсэн гэж эх сурвалж мэдээллээ.

Өнгөрсөн баасан гарагт Эрүүгийн цагдаагийн газрын Төлөвлөлт, зохион байгуулалтын хэлтсийн албан хаагчид амрахаар Налайх дүүргийн зургадугаар хороонд байрлах ”Горхи-Тэрэлж” амралтын газарт очсон билээ. Улмаар хоорондоо маргалдаж, тус хэлтсийн албан хаагч Х харамсалтайгаар хорвоог орхисон юм. Харин Х-гийн аминд хүрсэн гэх Ө-г саатуулан, УМБГ-ын Тусгай субьектийг шалгах хэлтэст эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж байна.

Талийгаачийг өнөөдөр нутаглууллаа. Талийгаач нь эхнэр гурван хүүгийн хамт амьдардаг бөгөөд хамт олондоо нэр хүндтэй, мэргэжлийн дадлага туршлагатай нэгэн байжээ. 23 жил цагдаагийн байгууллагад ажилласан, тулааны урлагаар амжилт гаргасан нэгэн байсан гэдгийг нөхөд нь дурсан ярьж байна.

НДЕГ-аас өчигдөр хариу тайлбар өгөв. Уг тайлбарт, ”Манай салбарын хамт олон жилд улсын төсөвт орлогын V* хувьтай

ХБНГУ-ын Холбооны Ерөнхийлөгч Иоахим Гаук энэ сарын 14-16-ны өдрүүдэд Монгол Улсад төрийн айлчлал хийнэ.

Зууны манлай дуучин энэ жилийг завгүй өнгөрөөх нь ээ...
Дуучин Б.Сарантуяа өсвөр насандаа их урлагт хөл тавьж, “Мөнгөн харандаа” хамтлагт дуулан олны танил болсон. 15 настайгаасаа дуулж эхэлсэн охин урлагаасаа урвалгүй дуулж явсаар 30 жилийг үджээ. 30 жил ганцаараа тайзыг эзэгнэн, уйдамхай олон нийтийн харцыг “барьж” хайртай дуучин хэвээр үлдэнэ гэдэг амаргүй. Орчин үед оддын нас богинохон болсон. Харин Зууны манлай дуучин, поп хатагтай Б.Сарантуяа 30 жил тайзан дээр “босоо” хэвээрээ үлдэж, өөрийн гэсэн үнэнч үзэгч, фэнүүдтэй, байр сууриа хадгалж, нөлөө ноёрхлоо тогтоосон рок попын хатан хаан. З0 жил тасралтгүй дуулж, зууны манлай дуучин, рок попын хатан хаан, поп хатагтай гэж хүндлэгддэг МУГЖ Б.Сарантуяа дуучны карьерээ эхлүүлж, дуучин болсон тэгш 30 жилийн ойгоо нижгэр тэмдэглэн өнгөрөөх сурагтай.
Өнгөрсөн хавар 4 сарын 20-нд төрсөн өдрийн тоглолтоо хийж, Монгол бөхийн өргөөг нэг өдөр доргиосон. Тэр үеэр дуучдын хоолойн царааг сорьдог сайн бүтээл “Аав ээж хоёр минь” дууг дуулан үзэгчдийг “нурааж”, хоолой нь хүчтэй, гайхамшигтай хэвээр байгааг баталсан билээ. Зун, 6 дугаар сарын 19-нд “Хөх тэнгэр” хамтлагийнхаа 25 жилийн ойн тоглолтонд оролцсон. Н.Ганхуяг “Хөх тэнгэр” хамтлагт шилдгүүд багтсан гэж онцолсон. Харин шилдгүүд дунд поп хатагтай Б.Сарантуяа шигтгээ нь байж чадлаа гэж фэнүүд нь бахархаж байсан юм.
МУГЖ Б.Сарантуяа 2016 онд дуучин Б.Сарантуяагийн урлагийн ертөнцөд орж, дуулж эхэлсний 30 жилийн ой тохионо. Энэ ойдоо зориулж МУГЖ Б.Сарантуяа ирэх жилийн 4 сарын 20 хүртэл олон ажил хийхээр төлөвлөжээ. Шинэ цомог, шинэ тоглолтууд, хувийн амьдрал, уран бүтээлийн амжилт, амьдралын түүхээ харуулах шинэ ном гаргахаар төлөвлөжээ.
Урлагт зүтгэсэн 30 жилийн ойдоо зориулсан эхний ажил болох “Сэхүүн салхи” нэртэй шинэ цомгоо гаргажээ. Энэхүү цомогт нь мөнхийн хит гэж болох Л.Энх-Амгалангийн үг, Л.Балхжавын ая “Хэн мөнхөд хайрлаж чадах вэ”, С.Цогтсайханы үг, н.Цогдэлгэрийн ая “Хавар”, Р.Эмүжингийн үг, Б.Шаравын ая “Хатан хаан”, Болд-Эрдэнийн үг, Г.Жаргалсайханы ая “Бог өвсний дуу”, гитарчин Өөжгий үг, аяыг нь зохиосон “Зүүдний учрал”, Ү.Хүрэлбаатарын үг, Л.Балхжавын ая “Зоргоороо амраг”, “Содура” киног “амьдруулсан” тус киноны дуу болох “Содура” дуу оржээ. “Содура” киноны дууны үгийг П.Одгэрэл бичиж, аяыг Л.Балхжав бичсэн.Тэрчлэн рок попын алдартай хоёр ах дүү Б.Ангирмаа, Б.Долгион хоёр үг, аяыг нь бүтээсэн “Сэхүүн салхи” дуу, мөн Тангадын Галсан гуайн үг, Б.Шарав гуайн аяыг нь бичсэн “Аав ээж хоёр минь” дуу багтжээ. Дуучдын хоолойн царааг шалгадаг “Аав ээж хоёр минь” дууг дуучин Сараагийн дуулснаар олж дуулах гэж эрэл сурал болоод байсан хүмүүс энэ цомгийг авч байна. Тэрчлэн анх Н.Ганхуягтай дуулж, дараа нь 22 жилийн тэртээ дуучин Брайн Адамстай хамтран дуулсан “Чи алзахгүй” дуугаа шинэчлэн шавь Л.Насанбуянтайгаа хамт дуулжээ. Энэ дуу нь мөн “Сэхүүн салхи” цомогт багтжээ. Энэ дуу нь ах дүү Б.Долгион, Б.Ангирмаа нар үг аяыг нь бичсэн гэдгийг хүмүүс сайн мэднэ байх. Будаг нь ханхалсан цоо шинэ “Сэхүүн салхи” цомгийнхоо баярыг есдүгээр сарын 18-нд “VLVT” клубт тэмдэглэж, их хотын залуусыг нэг өдөр ая дуугаараа мялаах нь.
Дуучин Б.Сарантуяаг шинэ жилийн дууны хатан хаан гэлцдэг “Шинэ жилийн шөнө”, “Цагаан шөнө” дуугүйгээр шинэ жилийг төсөөлөхөө больсон. Тийм болохоор 10 шахам жилийн өмнө шинэ жилийн дууны цомог гаргаж байсан Сараа энэ шинэ жилээр тоглолт хийхээр болжээ.

Хүүхэлдэйн театрынхан багачуудад 50 хувийн хямдралтай тоглоно

Байнгын хороодын хуралдааны хуваарь, хэлэлцэх асуудлууд /2015.10.14/

БАЙНГЫН ХОРООДЫН ХУРАЛДААН:

10 дугаар сарын 14-ний Лхагва гарагт:

1.Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “А” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Улсын Их Хурлын гишүүн А.Бакей нарын 4 гишүүн 2015.07.01-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/.

2.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “Б” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Малын генетик нөөцийн тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2015.07.09-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;

Хог хаягдлын тухай /шинэчилсэн найруулга/ болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Оюунгэрэл нарын 13 гишүүн 2015.06.03-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/.

3.Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “А” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

“Газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах, тогтоолын хавсралтад өөрчлөлт оруулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2015.08.05-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;

Цөмийн энергийн комиссын мэдээлэл сонсох.

4.Өргөдлийн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Б” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Баг, хороодын эрх зүйн байдлыг сайжруулах асуудлаар ирүүлсэн өргөдлийг хэлэлцэх;

Улсын Их Хурлын 2015-2016 оны намрын чуулганы хугацаанд хийх ажлын төлөвлөгөө батлах;

Эрүүл мэндийн салбарын ажилтнуудын ҮЭ-ийн холбооноос салбарын сайд нь эмч, эмнэлгийн ажиллагсадын цалинг хасах шийдвэр гаргасныг эсэргүүцэж хэвлэлийн бага хурал хийсэн. Тэгвэл салбар хариуцсан сайд Г.Шийлэгдамба тэдний мэдэгдлийг эрс үгүйсгэж, эмч нарын цалинг нэг төгрөгөөр ч хасаагүй гэж байгаа юм. Тэгвэл тэдний яриаг 24VS24 онцолж байна.

Томуугийн эсрэг улирлын вакциныг хийж эхэллээ

Төв замыг хаана
Өчигдөр 11 цаг 59 минут

ХБНГУ-ын Холбооны Ерөнхийлөгч Иоахим Гаук маргааш манай улсад айлчилна. Тэрбээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн урилгаар энэ сарын 14-16-ны өдрүүдэд Монгол Улсад төрийн айлчлал хийх юм. Төрийн айлчлалын үеэр Энхтайваны өргөн чөлөө, Чингисийн талбай, Чингисийн өргөн чөлөөн автозамуудыг тодорхой хугацаанд хаана. Тиймээс энэ хоёр өдрийн хугацаанд хувийн автомашинаас татгалзаж, нийтийн тээврийн хэрэгслийг сонгон үйлчлүүлэхийг Замын цагдаагийн газраас анхааруулж байна.

Хүүхдийн цэцэрлэгтэй хаяа дэрлүүлэн автобусны буудал байгуулах нь эрүүл сэтгэлгээ, зөв шийдвэр мөн гэж үү. Хэтэрхий эрсдэлтэй, аюул дагуулах энэхүү шийдвэрийг мөнөөх хотын дарга Э.Бат-Үүл гаргажээ.

Хумхынхан

Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад хэл ам, хэрүүл тэмцэл ирнэ

2015 оны 10 дугаар сарын 14-ний 08 цагаас 20 цаг хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ: Нутгийн баруун хэсгээр үүлшинэ. Баруун зүгийн нутгийн баруун хэсгээр хур тунадас орно. Бусад нутгаар багавтар үүлтэй. Хур тунадас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр, Алтайн салбар уулсаар түр зуур секундэд 18-20 метр хүрч, шороон шуурга шуурна. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтэйн уулархаг нутгаар 12-17 градус, Говийн бүс нутаг болон Их нууруудын хотгороор 18-23 градус, бусад нутгаар 15-20 градус дулаан байна. УЛААНБААТАР ХОТ: Багавтар үүлтэй. Хур тунадас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр. 15-17 градус дулаан байна. Өглөө 05 цагт Улаанбаатарт: 2 градус дулаан, харьцангуй чийг 52 хувь, агаарын даралт 868 гектопаскаль байлаа. Даралт өдөртөө буурна.

Улаан загалмайн Олон Улсын холбооны Тайландын вант улсын Бангкок хот дахь бүс нутгийн төлөөлөгч нён Жон-Эрик Женсен, Бүгд Найрамдах Солонгос улсын Сөүл хот дахь Ажиллагааны газрын дарга Жина Волпин нар хамтаар 2015 оны 10.12-16 ны өдрүүдэд цагдаагийн байгууллагын алба хаагчдад ”Цагдаагийн алба хаагчаас хүч хэрэглэх олон улсын стандарт” сэдвээр сургалт зохион байгуулж байна.
Энэ сургалтаар Улаанзагалмайн олон улсын байгууллагын үйл ажиллагаа, цагдаагийн байгууллага хоорондын хамтын ажиллагаа, цагдаагийн байгууллагад тулгарч байгаа асуудал, хязгаарлалтууд, цагдаагийн алба хаагчаас хүч хэрэглэх норм, стандарт /баривчлах, цагдан хорих, үзлэг, нэгжлэг хийх, галт зэвсэг ашиглах/ хамгаалалт, хүчирхийллийн нөхцөл байдлын үеийн менежмент, шийдвэр гаргах ажиллагаа, бэртэл гэмтлийн баллистик шинжилгээ зэрэг сэдвээр мэдээлэл өгч байгаа юм.
Сургалтанд Тусгай ажиллагааны газар, Улаанбаатар хотын цагдаагийн газрын Нийтийн хэв журам хамгаалах нэгж, дүүргүүд нийтийн хэв журам хамгаалах тасгийн дарга ахлах мэргэжилтэн, хамгаалалтын 1, 2, 3-р хэлтсийн алба хаагч нар оролцож байна.

Цагдаагийн алба хаагчид хүний амь аварчээ. Төмөр зам дахь цагдаагийн хэлтсийн хэв журмын цагдаа, цагдаагийн ахлагч Г.Ганхүлэг, Г.Түвшинбаатар нар байнгын татаж унадаг өвчтэй, группт байдаг иргэн Б-ийн амь насыг аварсан байна.



Тэд Замын-Үүдийн чиглэлд үүрэг гүйцэтгэж байхдаа вагон депогийн хашаанд Улаанбаатараас ирсэн галт тэрэг зогсдог байршлын үнс нурам асгадаг хэсэгт хүн ухаан алдаж, унаад шатаж байхад нь амь насыг нь аварчээ. Иргэн Б их хэмжээний түлэгдэлтэй Түлэнхийн төвд хэвтэж эмчлүүлж байгаа аж. Харин амь насыг нь аварсан алба хаагч нарт иргэн Б-ийн гэр бүлийнхэн талархал ирүүлжээ.

Замын цагдаагийн газарт хүүхэд зам тээврйин осолд өртсөн зургаан дуудлага өнгөрөгч хоногт бүртгэгджээ.

Монгол Улсад гэр бүлийн болон цагаач, хувийн бусад зорилгоор оршин сууж байгаа гадаадын иргэдийг тоолж эхэлжээ.

Манай сурвалжлах багийнхан аяллын төгсгөлд Төв аймгаар зочиллоо. Төв аймаг нь Улаанбаатартай хамгийн ойр аймаг болоод ч тэр үү, дэд бүтэц нэлээд сайн хөгжсөн нь харагдаж байсан хэдий ч бусад аймгийг бодвол аймаг орон нутгийн хөгжил тийм ч сайнгүй харагдаж байсныг нуух юун.

Гэхдээ бид уламжлал ёсоороо тус аймгийн өв соёл, бренд бүтээгдэхүүн, аймгийн үйл ажиллагаатай таницлаж, ажиллах явцад Эрдэнэ сумын нутагт байрлах Ар жанчивлан рашаан өөрийн эрхгүй анхаарал татсан юм.

Тус рашаан сувилал нь 1978 онд байгуулагдаж, түүнээс хойш тасралтгүй үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд хамгийн сүүлийн үеийн эмчилгээ, сувилгааны багаж төхөөрөмжөөр тоноглогдож, амралтын газраа зочид буудал шиг болтол нь тохижуулсан нь ихээхэн авууштай санагдаж байлаа.

Түүнчлэн ор хоногийн төлбөр нь бүх эмчилгээ, сувилгаа, хоол ундтайгаа нийлээд 27 мянган төгрөг байх агаад нэг өрөөнд хоёр л амрагч байх нөхцлийг бүрдүүлснээрээ бусад рашаан сувиллаас тун гойд санагдав.

Ар жанчивлангийн рашаан элэг цөс, нойр булчирхайн архаг үрэвсэлд тустай

Ар Жанчив¬лангийн рашаан нь гидрокарбонат-кальци-натрийн найрлагатай, сул эрдэс-жилтэй, сул хүчиллэг, нүүрс¬хүчлийн хийтэй, хүйтэн рашаан юм. Эмчил¬гээний хувьд ходоодны архаг үрэв¬сэл, 12 нугалаа гэдэсний хүндрэлгүй шархлаа, гэдэсний архаг үрэвсэл, элэг цөсний архаг өвчин, нойр булчирхайн архаг үрэвсэл, бодисын солилцооны өвчин, төмөр дутсан цус багадал¬тын үед хэрэглэдэг.

Харин тархины судасны хатуурлын гүнз¬гийрсэн хэлбэр, хүнд хэлбэрийн зүрхний шигдээсийн дараах үе, артерийн даралт ихдэлтийн өвчин ба II түүнээс дээш шат, зүрхний бахын байнгын болон хүнд хэл¬бэрийн илэрлийн үед энэ рашаан зохимж¬гүй юм байна. Байнгын ажил¬лагаатай тус рашааны газар нь нэг ээлждээ 150-300 хүн хүлээн авах хүчин чадалтай. Манай сувилал дотор ходоод, элэг, цөс, бөөр, үе мөч, тулгуур эрхтэн, булчин шөрмөсний үрэвсэл, мэдрэлийн системийн сульданги, төв болон захын мэдрэлийн судлын үрэвсэл зэрэг өвчнүүдийг үр дүнтэй эмчилж сувилж байна. Олон жилийн ажиглалт судалгаанаас үзэхэд эмчилгээний үр дүн 94-96%-ийн сайжралттай байдаг.

Эмчилгээ, сувилгаа
Зохион байгуулалтын хувьд 3 тасагт зохион байгуулагдаж, 6 кабинетад эмчилгээ сувилгаа тогтмол явуулж байна. Эмнэлгийн тасаг нь 3 их эмч, 1 бага эмч, 4 сувилагч нийт 12 ажиллагсадтайгаар үйл ажиллагаа явуулж сувилуулагчдыг эмийн бус эмчилгээгээр эмчилж ажилладаг. Биеийн тамир чийрэгжүүлэлтийн кабинет нь бялдаржуулах урлагийн техникээр тоноглогдсон, орчин үеийн аргаар аливаа өвчнийг анагааж байна. Бариа засал, физик, биеийн тамир, порцедур, парафин, усан эмчилгээ, шавар эмчилгээний кабинетууд тус тус ажилладаг.

Түүнчлэн нэг ээлжидээ 160 хүнийг хооллох хүчин чадалтай зоогийн тасаг нь 6 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж эмчилгээний болон эрчимт хоолоор үйлчилдэг. Захиргаа санхүүгийн тасаг нь өдөр тутмын удирдлагаар хангаж хэвийн үйл ажиллагаа явуулж байна. Аж ахуйн тасаг нь 9 хүний бүрэлдэхүүнтэй сувиллын арын албаны хариуцлагатай үүргийг гүйцэтгэн ажиллаж байна.
Ингээд Ар жанчивлан рашаан сувиллын гүйцэтгэх захирал Б.Урсгалаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Сувиллынхаа талаар товч мэдээлэл өгөхгүй юу?
-Улаанбаатар хотоос 60 км-т оршдог манай сувилал жилийн дөрвөн улирлын турш үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Ерөнхийдөө сэргээн засах чиглэлээр эмчилгээ сувилгаагаа хийдэг. Өөрөөр хэлбэл, эмийн бус эмчилгээ хийдэг. 10-аад төрлийн эмчилгээ явуулдагаас ходоод цөсний архаг үрэвсэлтэй хүний уудаг рашаан байдаг. Энэ рашаан маань газрын хөрснөөс гарч ирсэн, эрт дээр үеэс судлагдаж ирсэн рашаан байгаа юм. Улмаар рашаан уухаас гадна шавар, тосон, хөдөлгөөний гэх мэт олон төрлийн эмчилгээ хийдэг. Одоогоор манай сувилал 51 мэргэжлийн түвшний ажилчинтай. Зуны улиралд 250-300 хүн хүлээж авах хүчин чадалтай. Харин өвөл 150-200 хүн хүлээж авах боломжтой. Жилдээ дунджаар 4500-5000 хүн манай сувиллаар үйлчлүүлдэг байгаа.

- Ар жанчивлан рашаан сувилалд ирж байгаа хүмүүс ихэвчлэн ямар оноштойгоор ирдэг вэ?
- Дийлэнх хувь нь хоол боловсруулах эрхтэн, элэг цөс, нойр булчирхайн зовиуртайгаар ирдэг. Рашаанаа 80-120 метрийн гүнээс хэрэглэдэг.

- Ойролцоогоор хэд хоног хэвтэн эмчлүүлбэл илүү үр дүнтэй байдаг вэ?
- Ер нь сэргээн засах эмчилгээний дундаж 7-10 хоног байдаг. Ингэж байж нэг курс эмчилгээ гэж нэрлэгддэг. Гэхдээ заавал жилдээ тэдэн удаа гэсэн тоо заасан зүйл байдаггүй.

- Ер нь рашаан, шаварынхаа нөөцийг тогтоолгосон уу?
- Рашааны нөөцийг 1990-ээд оны дундуур тогтоосон байдаг. Зөвхөн эмчилгээний журмаар ашиглавал одоо байгаа нөөц маань 400 жилдээ хүрэлцэнэ гэдгийг улсын архивт бүртгэсэн байгаа.

- Ер нь үнэ өртөгийн хувьд хөнгөлөлт урамшуулал байдаг уу?
- Манай сувилал 2013 онд магадлан итгэмжлэгдсэн. Үүгээрээ манайх өндөр настан ахмад, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд 50 хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжийг бүрдүүлж өгч байгаа юм. Манайд хэвтэн эмчлүүлээд дараа нь халамжийн төвөөсөө нийт зардлын 50 хувийг буцаан авч болно.

- Цаашдын зорилго?
- Олон улсын стандартыг Монголд нэвтрүүлж, үйл ажиллагааныхаа цар хүрээг өргөжүүлэх зорилготойгоор ажиллаж байна.

Дашрамд хэлэхэд, сүүлийн жилүүдэд 25-35 насны залуучууд утаажилтаас болоод эрүүл мэндийн эрсдэлд маш их орж байгаа аж. Тиймээс рашаан сувилалыг зорих залуучуудын тоо нэмэгджээ.

Тус рашаан сувилалын хувьд ахмад ажилчдаа жилд нэг удаа амрааж, сувилдаг аж. Мөн тэднээсээ туршлага судалж, байнгын холбоотой ажилладаг байна. Ингээд ахмад ажилчдаас нь зарим зүйлийг тодрууллаа.
Ч.Авгаан “Би Ар Жанчивлан амралт сувилалд 1981 онд ирж ажилласан. Улмаар 2011 онд тэтгэвтээ гарсан жолооч хүн. Сүүлийн 15 жил амрагч нарыг зөөж үйлчилж байлаа. Манай Ар Жанчивлан байгалиас гардаг ундаргатай рашаантай. Хөгшин, залуу гэлтгүй ирж үйлчлүүлдэг. Миний хувьд ажлаа хийж явахдаа үйлчлүүлэгчдийн сэтгэгдлийг сонсоход “Их сайхан боллоо. Рашаан зохиж байна. Дахиж ирмээр байна” гэх зүйлийг ярьдаг” гэлээ.
Аж ахуй эрхэлсэн орлогч захирал Г.Тогоохүү “Би 1998 онд ирсэн. Улмаар 1999 оноос засвар үйлчилгээ бүх зүйлийг рашаан сувилалдаа хийж ирсэн. Манай сувилал ахмадын сувилал гэдэг тодотголтой. Тиймээс ч аймаг нийслэл, дүүргийн ахмадын хороодтой холбоотой ажилладаг. Хүнгүй байна гэсэн асуудал байхгүй. Байнгын ачаалалтай байдаг. Ахмадууд маань гурван жил дараалан ирнэ гэсэн ойлголт, зорилттой байдаг. Хоол, унд байр, эмчилгээ сайн. Ганц асуудалтай зүйл нь сувилуулагчид маань олноороо нэг өрөөнд байхыг хүсдэггүй. Ихэнх нь хоёр ортой, нэг ортой өрөөнд байрлахыг хүсдэг. Тиймээс бид өргөтгөлийн барилгаа барьж байгаа” гэв.