-
2017 оны 12 сарын 19
АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:
Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 10.00 цагаас “В” танхимд;
Улсын Их Хурлын даргын 2017 оны 188 дугаар захирамжаар байгуулагдсан Хөрөнгө оруулалтын банкны тухай хуулийн төсөл, Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Банкны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд.
БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:
1.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан 12.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Органик хүнсний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Тариалангийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн биржийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.
2.Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Үндсэн хуулийн цэцийн 2017 оны 07 дугаар дүгнэлтийг Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан 2017 оны 05 дугаар сарын 11-ний өдөр баталсан Зөрчлийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл;
Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зар сурталчилгааны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Банкны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Занданшатар нарын 10 гишүүн 2017.11.03-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Ө.Энхтүвшин нарын 10 гишүүн 2017.11.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.
3.Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Бичил уурхай эрхлэгч иргэдийн талаар авах арга хэмжээнийн тухай Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Аюурсайхан 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
Биеийн тамир, спортын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Ахмад настны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол хэлний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн халамжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Эрүүл мэндийн даатгалын сан байгуулагдсанаас хойшхи үйл ажиллагааны болон санхүүгийн хэрэгжилтийн талаарх тайлан, мэдээлэл, мөн тус сан Эрүүл мэндийн сайдын эрхлэх асуудалд шилжихтэй холбоотой бэлтгэл ажлын талаарх Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын болон Эрүүл мэндийн сайдын мэдээлэл сонсож хэлэлцэх;
Төрөөс тэтгэврийн шинэчлэлийн талаар баримтлах бодлого батлах тухай Улсын Их Хурлын 2015 оны 53 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийн талаарх Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайдын тайлан, мэдээлэл сонсож хэлэлцэх;
Бусад.
-
2017 оны 12 сарын 18
“Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол-практикийн асуудлууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурлын “Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн зарим асуудлууд” сэдвийн хүрээнд дөрвөн хүн илтгэл тавилаа.
Олон улсын “Улаанбаатар” их сургуулийн проректор, Эдийн засгийн шинжлэх ухааны доктор Ц.Сүхбаатар “Үндсэн хууль ба эдийн засаг” сэдвээр илтгэл тавив.
Тэрбээр Монгол Улсын хөгжлийн урт, дунд хугацааны бодлого, хөтөлбөр, түүний хэрэгжилтэд хяналт тавих үүргийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хариуцахаар Үндсэн хуульд шинээр заалт оруулах, Монгол Улсын Үндсэн хуулинд эдийн засгийн бүлэг шинээр нэмж боловсруулан оруулах саналтай байгаагаа илэрхийлсэн. Тус бүлэгт Монгол Улс Эдийн засгийн хөгжлийн яамтай байх, гадаадын зээл, бонд, өрийн барьцаанд газар, эрдэс баялгийн нөөцийг ямар нэгэн хэмжээгээр тавихыг хатуу хориглох, ашигт малтмалын хайгуулын лицензийг төрийн хатуу хяналтад байлган, газар нутгийн 5 хувиас хэтрүүлэхгүй лицензийн зөвшөөрөл олгож, геологи хайгуулын үйл ажиллагааг төрийн өмчийн мэргэжсэн компаниар гүйцэтгэхээр тусгах нь зүйтэй гэсэн саналтай байв. Түүнчлэн стратегийн орд газруудын нөөцийн олборлолт, боловсруулалтыг зөвхөн төрийн өмчийн үндэсний компаниуд гүйцэтгэх, уул уурхайн олборлолт, боловсруулалт хийх компаниуд заавал хөрөнгийн биржид бүртгүүлэн хувьцаат компанийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулах, хувьцааны тодорхой хэсгийг орон нутгийн иргэдэд хөрөнгийн биржээр дамжуулан эзэмшүүлж ногдол ашиг хуваарилахаар Үндсэн хуульд тусгах нь зүйтэй гэж үзэж буй аж.
Ингэж Монгол Улсын иргэдийг аль болох уул уурхайн компаний хувьцаа эзэмшигч болгож Монгол Улсын Үндсэн хуулийн “Монгол Улсад газар, түүний хэвлий, ой, ус, амьтан, ургамал болон байгалийн бусад баялаг гагцхүү ард түмний мэдэлд, төрийн хамгаалалтад байна” гэсэн заалтыг хэлбэрэлтгүй хэрэгжүүлэхийг санал болгосон юм. Тэрбээр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн заалт бүрийн хэрэгжилтийн явц, байдлыг судлан дүгнэж, бүх ард түмний санал агуулга явуулж, ул суурьтай өөрчлөлт хийх цаг үе болсон гэж үзэж байгаагаа илэрхийлсэн.
Мөн хуралд Судлаач, эдийн засагч Т.Доржханд “Үндсэн хууль ба эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн баталгаа” сэдвээр илтгэл тавилаа.
Судлаач Т.Доржханд Монгол Улс хүний хөгжлийн индекс, өрсөлдөх чадварын индекс, монгол хүний бодит орлого, зээлжих зэрэглэл, төсвийн зарлагын үр ашиггүй байдлаараа дэлхийн улс орнуудын хаана жагсч явааг жишээ баримттайгаар өгүүлсэн. Мөн төсвийн хөрөнгө оруулалт, гадаадын зээл тусламжаар өнөөг хүртэл юуг бүтээсэн талаар танилцуулаад тулгамдаж буй асуудал, түүний шийдлийн талаар байр сууриа илэрхийлсэн юм.
Тэрбээр, УИХ-ын сонгуулийн хувь тэнцүүлсэн (пропорцианоль) тогтолцоог Үндсэн хуульд тусгах нь зүйтэй гэж үзэж буй аж. УИХ-ын нийт мандатын 50-иас дээш хувийг пропорцианоль болгох гэсэн саналтай байлаа. Мөн улсын төсвийн алдагдлын хэмжээг Үндсэн хуульд тусгах, ингэхдээ төсвийн алдагдал ДНБ-ий 2 хувиас хэтрэхгүй байх, зээлжих зэрэглэл буурсан бол дараа жил нь Засгийн газар гадаад арилжааны зээл авахыг хориглохоор Үндсэн хуулиар хуульчлах гэсэн саналтай байгаагаа илтгэлийнхээ төгсгөлд танилцуулсан.
ГХЯ-ны Олон улсын гэрээ, эрх зүйн газрын зөвлөх, хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор Б.Мандахбилэг “ХБНГУ-ын Үндсэн хуулиар зохицуулсан төрийн тогтолцооны туршлагаас Монгол Улсад хэрэгжүүлэх боломж” сэдвээр илтгэл танилцуулсан.
Төлөвшсөн хариуцлагатай парламентын олонхи, буюу эрх баригч улс төрийн нам, намуудын эвсэл Германд Засгийн газраа тогтвортой ажиллуулдаг болохыг Засгийн газрыг олон удаа тэргүүлсэн канцлер Конрад Адэнауэр, Хэльмут Коль, Ангела Мэркэль нараас харж болно гэж тэрбээр хэллээ. ХБНГУ-д Ардчилсан Үндсэн хуулийн үзэл санаанд харш улс төрийн намыг Үндсэн хуулийн шүүх нь хориглох бүрэн эрхтэй аж.
Германы Үндсэн хуулийн шүүх төрийн тогтолцоонд - чухал тулгуур нь, төрийн тогтвортой байдлын хүчин зүйл. Үндсэн хуульд тодорхой зүйл заалтанд өөрчлөлт ороогүй л бол тухайн асуудлаар Үндсэн хуулийн шүүхийн шийдвэрүүд нь залгамж чанарыг хадгалдаг бөгөөд Үндсэн хуулийн шүүх нь нийслэлийн өдөр тутмын улс төрөөс хол, 700 км зайтай Карлсруэд байрладаг аж.
Засгийн гакрын гишүүдийн “давхар дээл” Германд улс төрийн тогтвортой байдалд муугаар нөлөөлдөггүй гэж тэрбээр хэллээ. Сүүлчийн парламент нь 630 гишүүнтэй, Засгийн газар нь 16 cайдтай, сайд нарын 14 нь “давхар” гишүүн байсан. Үүнээс гадна яамны дэд сайд - парламентын Төрийн нарийн бичгийн дарга нар парламентын гишүүн байдаг зарчимтай. Парламентын засаглалтай Герман Улсад “давхар дээлийг” бэрхшээл, зөрчил гэж огт үздэггүй. Тэгээд ч парламент дахь олонхийн бүлэг-бүлгүүд өөрийн Засгийн газраа ямагт дэмжих жам ёсыг баримталдаг бөгөөд парламентаас ганцхан канцлерийг л томилдог. Бусад сайдыг канцлер өөрөө сонгож Ерөнхийлөгчид өргөн барьж томилуулдаг зарчим нь бас Засгийн газрын тогтвортой байдалд сайнаар нөлөөлдөг байна.
Доктор Б.Мандахбилэг, манай улс УИХ-ын 76 гишүүний тоог нэмэгдүүлж 100 гаруй болгоход “давхар дээл” улс төрийн “хурц зэвсэг” биш болж хувирна гэж үзэж байгаагаа илэрхийлсэн. Тэрчлэн Засгийн газрын гишүүдийн гуравны нэг нь эсвэл хагас нь УИХ-ын гишүүн байж болох тухай дээд хязгаарыг Үндсэн хуульд тодорхой заах нь тохиромжтой хэмээн үзэж буй аж.
Тогтвортой байдлыг хангах зорилгоор Үндсэн хуульд УИХ-ын гишүүнийг сонгох сонгуулийн зарчмуудыг, ялангуяа хувь тэнцүүлэх системийг буюу намын нэрсийн жагсаалтаар УИХ-ын гишүүнийг сонгож болохыг тусган, сонгуулийн хуулийн аливаа өөрчлөлтийг 4-5 жилийн дараа буюу сонгуулийн нэг циклийн дараа хүчин төгөлдөр мөрдөж эхлэх зарчмыг Үндсэн хуульд нэмж оруулах нь зүйтэй гэлээ. Ер нь Үндсэн хуулийн хэм хэмжээ их тодорхой байх тусам Үндсэн хуулийн цэцээс савалгаатай шийдвэрүүд гаргах боломж нь хумигдах учиртай хэмээсэн. Эцэст нь, парламентын засаглалын сонгодог хэлбэр рүү монголчууд бид тэмүүлэх нь зүйтэй. Хариуцлагатай, төлөвшсөн нам, улс төрчдөөс бүрдсэн хүчтэй Улсын Их Хуралтай, тогтвортой шударга ажиллах Засгийн газартай, хууль ёсыг ягштал сахиулах Үндсэн хуулийн цэц, шүүхүүдтэй, үндэсний эв нэгдлийг эрхэмлэгч Ерөнхийлөгчтэй ийм л Монгол Улсыг Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр бүрдүүлэхийг ард иргэд олон нийт хүсэн хүлээж байна гэлээ.
Мөн МАХН-ын дэд дарга, хуульч Ц.Оюунбаатар “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн асуудал” сэдвээр илтгэл тавьсан.
Тэрбээр, МАХН Монгол Улсын 5 дахь Үндсэн хуулийн төслийг боловсруулж Монголын бүх ард түмнээр хэлэлцүүлж эхлээд байна хэмээн танилцуулсан. 2016 онд монголын хуульчид, эрдэмтэд, судлаачдын оролцоотойгоор дээрх хуулийн төслийг боловсруулж, 2017 оноос эхлээд монгол орноо тойрч 21 аймагт 60 гаруй сумын ард иргэд, Улаанбаатарын 9 дүүрэгт хэлэлцүүлж, одоо 3 дахь удаагаа орон нутагт ажиллаж 60,000 км зам туулж, 80 гаруй мянган иргэдийн санал, дүгнэлтийг бичгээр аваад байгаа аж.
Тэрхүү Үндсэн хуулийн төсөлд Монгол Улсаа Бүгд Найрамдах Монгол Улс гэж тунхаглан зарлах саналтай байгаа бөгөөд засаглалын хэлбэрийн хувьд Бүгд Найрамдах улс бөгөөд парламентын болон ерөнхийлөгчийн засаглалын хэлбэрийг хосолж, аль алины дэвшилттэй чанарыг шингээсэн төрийн тогтолцоотой улс байна гэж тусгажээ. БНМУ нь төрийн байгууллагын хувьд төр засгийн эрхийг хууль тогтоох эрх мэдэл, хууль хэрэгжүүлэх буюу гүйцэтгэх эрх мэдэл, шүүх эрх мэдэл, хянах эрх мэдэлд хуваагдана гэж үзжээ.
Хууль тогтоох эрх мэдлийг улсын бага Хуралдай болон Үндэсний их хуралдай хэрэгжүүлж, Үндэсний Их Хуралдайг 21 аймаг, хот, 330 сумын иргэдээс шууд нэр дэвшүүлэн сонгох бөгөөд төр засгийн дээд эрх мэдлийг хэрэгжүүлж, үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, өргөн эрхийг эдэлнэ хэмээн заажээ. Улсын бага хуралдай нь байнгын ажиллагаатай парламент байх бөгөөд хууль хэлэлцэж батлах, улсын төсөв батлах үйл ажиллагаагаар хэрэгжүүлнэ хэмээн төсөлд тусгажээ.
Эдгээр болон өглөөний хуралдааны үеэр тавьсан илтгэлүүдтэй холбогдуулан хуралдаанд оролцогчид байр сууриа илэрхийлж, хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Хурал үргэлжилж байна хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 12 сарын 18
Өнгөрсөн баасан гарагт Төрийн ордонд ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцын асуудлаар нээлттэй хэлэлцүүлэг болж байх
-
2017 оны 12 сарын 18
Эрдэм шинжилгээний хурал “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол, арга зүйн асуудлууд” сэдвийн хүрээнд дэх илтгэлүүдээр үргэлжиллээ. Дээрх сэдвийн хүрээнд “Үндсэн хуулийн үндсэн бүтэц, суурь үзэл баримтлал” сэдвээр Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ж.Амарсанаа, МУИС-ийн докторант, Үндсэн хууль судлаач Л.Төр-Од нар илтгэл тавилаа.
Ж.Амарсанаа:
- Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэж байгаа бол бусад хуульд ямар өөрчлөлт оруулах гэж байгааг тодорхой болгомоор байна. “Хянан шалгах түр хороо байгуулж болох тухай Үндсэн хуульд нэмж тусгах” гэсэн хэсэг байна. Үндсэн хуулиар бий болгосон түр хороо гэж байгаа. Дэд хороодоо нэр зааж байгуулдаг. УИХ байнгын хороодоо байгуулдаг бол УИХ-ын дарга Хянан шалгах түр хороог байгуулах юм байна. УИХ-ын дарга захирамж гаргадаг болохоос түр хороо байгуулдаг хүн биш. Үүнийг засмаар байна. Түүнчлэн “Төрийн жинхэнэ алба нь мэргэшсэн, тогтвортой байх, шатлан дэвших зарчимд үндэслэх” гэсэн заалт байна. Үүнтэй холбогдуулаад бусад хуульд ямар өөрчлөлт оруулахыг хармаар байна. Өнөөдөр Монгол Улс Үндсэн хуулийн ба Үндсэн хуулийн бус хоёр яамтай болж байна. Үндсэн хуулийн 5 яам, Үндсэн хуулийн бус 7 яамтай болохоор байна гэсэн үг. Ийм байж таарахгүй. 1924, 1960 оны Үндсэн хуульд засгийн газрын гишүүн хэн байхыг заасан. 1940-1960 оны Үндсэн хуульд яамтай холбоотой асуудлаар 5 удаа нэмэлт, өөрчлөлт орж байсан. Нэгийг нэмдэг, нэгийг нь хасдаг байлаа. Гэхдээ бүгдийг нь жагсааж бичдэг байсан аж. Тийм учраас яам байгуулахын төлөө Үндсэн хуулиар оролдох хэрэггүй.
Л.Төр-Од:
- Үндсэн хуулийн чиг хандлага ямар байна вэ гэхлээр Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах эсвэл бүхэлд нь өөрчлөлт оруулахад хатуу журам тогтоох, дархлагдах байдлыг тодорхойлох нь Үндсэн хуульт ёсны нэг гол шинж чанар болоод байна. Үндсэн хуулийн бүтэц-онол, арга зүйн бүтцийг хоёр агуулгаар ойлгоно. Үндсэн хуулийн хэлбэрийн бүтэц байгууламж нь орчин үеийн Үндсэн хуулийн үүсэл гарал, төлөвшил, хөгжил, шинэтгэлийн чиг хандлагатай шууд холбоотой. Орчин үеийн Үндсэн хуулиуд үндсэндээ оршил, үндсэн хэсэг, төгсгөл хэсгээс бүрддэг. Нөгөөтэйгүүр Үндсэн хуулийн агуулгын бүтэц байгууламж нь Үндсэн хуулийн тулгуур шинж чанар буюу зарчмын зүйл заалтаас бүрдэж байна. Олон улсын практик жишээнээс харахад Үндсэн хуулийн үл өөрчлөх буюу үл хөндөгдөх тулгуур зарчимд юу орж байна вэ гэхлээр Үндсэн хуулийн оршил-удиртгал хэсэг, Ардчилсан төр-бүгд найрамдах засаг, Улсын бүрэн эрхт байдал-тусгаар тогтнол, Нэгдмэл эсхүл Холбооны улс-засаг захиргааны хуваарь, Нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал, Хүний салшгүй эрх, эрх чөлөө, Төрийн эрх мэдлийг хуваарилах, харилцан “хяналт тэнцэл-хяналтын” зарчим, Үндсэн хуулийн дээд хүчин чадал, Үндсэн хуулийн шүүх-хяналт зэрэг тулгуур зарчмууд зайлшгүй ордог болжээ.
Үргэлжлүүлээд “Үндсэн хуулийн түвшинд зохицуулах асуудлын цар хүрээ ба нэмэлт, өөрчлөлт оруулах арга хэлбэр” сэдвээр Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ц.Сарантуяа илтгэл тавьсан юм.
Ц.Сарантуяа:
- Үндсэн хуульд зааж өгснөөр хууль хэрэгждэг, нийгмийн харилцаа сайжирдаг, амьдрал сайхан болдог гэж үзэх нь ташаа ойлголт юм. Иймээс аливаа асуудлыг Үндсэн хуульд тусгаснаас илүүтэй холбогдох хуулиудад нарийвчлан тусгаж, хүлээлгэх хариуцлагыг оновчтой зааж өгөх нь чухал юм.
Дараа нь “Үндсэн хуулийн түгээмэл ба үндэсний онцлог зохицуулалт” сэдвээр МҮАН-ын дарга Б.Цогтгэрэл илтгэл тавилаа.
Б.Цогтгэрэл:
- Өөрийн орны онцлогт тохирсон зохицуулалтыг Үндсэн хуулиндаа хийж чадсан орнууд хөгжин дэвжиж байна. 1992 оны Үндсэн хуулинд яагаад өөрчлөлт оруулах ёстой гэдгийг тодруулж хэлье. Үндсэн хуулийг амьлуулагч нь төр байдаг. Харамсалтай нь манай төрийн байгууламж төвөөс зугтаах хүчний нөлөөлөлтэй хуульчлагдсан тул “Бүтээгч төр бус-Нураагч төр” болсон. Түүнчлэн үндэсний валютын үнэ цэнийг хамгаалах үүрэгтэй Төв банк, улсын төсөв, гадаад өр, зээл, нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн амин чухал асуудлууд Үндсэн хуулийн гадна үлдсэн байна. Мөнхийн маргаан, тэмцэл, зөрчлийн объект болох газар, байгалийн баялгийн зохицуулалт огт байхгүй зэрэг нь Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шалтгааныг бий болгож байна.
Иймээс дараах асуудлуудыг Үндсэн хуулинд тусгах:
-Засгийн газрыг тогтвортой, мэргэжлийн байлгах
-Намчирхлыг саармагжуулах
-Эдийн засгийн бүлэг бий болгох
-Төрийн албаны мерит системийг бий болгох
-Хянан шалгах Үндсэн хуулийн институт байгуулах
-Өрх гэр гэсэн бүлэг бий болгох хэрэгтэй гэлээ.
Хөтөлбөрийн дагуу эрдэм шинжилгээний хурал үргэлжилж байна хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
-
2017 оны 12 сарын 18
“Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол-практикийн асуудлууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурал Төрийн ордонд болж байна.
Хурлаар Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, олон нийтээр хэлэлцүүлсэн дүнгийн тухай Ажлын хэсгийн мэдээллийг сонслоо. Мөн 1992 оны Үндсэн хууль, түүний хэрэгжилтээс үүдэн гарч байгаа үр дагавар, Нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол, арга зүйн асуудал, Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн зарим асуудал, Үндсэн хууль дахь төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт ба эрх мэдлийн хяналт-тэнцэлийг хангах, Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага ба төрийн албаны тогтолцоог боловсронгуй болгох талаар хэлэлцэв.
УИХ-ын Ажлын хэсгийн гишүүн, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатар “Нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг олон нийтээр хэлэлцүүлсэн байдал, олон нийтийн санаа бодол”-ын талаар танилцууллаа.
Танилцуулгаас үзвэл 327 мянга гаруй хүн хэлэлцүүлэгт оролцсон бөгөөд нийт иргэдийн санал нь давхардсан тоогоор 5.6 сая-д хүрчээ. Санал өгсөн иргэдийг насны ангиллаар нь үзвэл 32,2 хувь нь 18-35 насны залуус, 19,8 хувь нь 36-45 насны, 16,1 хувь нь 46-55 насныхан байна.
Иргэд сонгуулийн тогтолцоог хуулиар тогтоох, тухайн жилийн төсвийн төсөлд зардлын шинэ төрөл үүсгэх, зарлага нэмэгдүүлэхийг хориглох, Ерөнхийлөгч УИХ-ыг тараах шийдвэр гаргах эрхийг нарийвчлах, Ерөнхийлөгчийн хууль санаачлах эрхийг хасах, Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын нийт гишүүний гуравны нэг нь УИХ-ын гишүүн байж болохоор хязгаарлах, Ерөнхий сайд танхимаа бүрдүүлэх, долоо хүртэл яамыг нэмж байгуулах саналыг УИХ-д оруулах, үндсэн чиг үүргийн таван яамыг Үндсэн хуульд нэрлэх, заахыг дэмжжээ.
Мөн төрийн жинхэнэ алба нь мэргэшсэн, тогтвортой байх, шатлан дэвших зарчимд үндэслэх, хараат бус байдал, үйл ажиллагааны эрх зүйн үндсийг нь хуулиар тогтоох, төрийн албан хаагчийг улс төрийн шалтгаанаар ялгаварлан гадуурхах, сонгуулийн дүнгээр болон хуульд зааснаас бусад үндэслэлээр халах, чөлөөлөхийг хориглох, баг, тосгон, хорооны Засаг даргыг харьяалах сум, дүүрэг, хотын Засаг дарга шууд томилох нь зүйтэй гэж үзсэн байна.
Манай улс 1924 онд анхны Үндсэн хуулиа баталж Ази тивдээ анхдагч болсон. 1940 онд хоёрдахь удаа баталж, 1960 онд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан байна. Хамгийн сүүлд буюу 1992 онд шинэ Үндсэн хуулиа баталсан юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 12 сарын 18
УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг өнөөдөр /2017.12.18/ хуралдаж, Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төсөл, ипотекийн зээлтэй холбоотой үл хөдлөх хөрөнгийн асуудлаар мэдээлэл сонсож, ярилцав. Ардчилсан намын бүлгийн гишүүд уг хуулийн төсөлд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг сайтар судалж үзэж, уг хуулийн төслөөр ажлын хэсэг байгуулан ажиллахаар боллоо.
-
2017 оны 12 сарын 18
УИХ дахь МАН, АН-ын бүлэг даваа гариг бүр хуралддаг уламжлалтай. Тэгвэл МАН-ын бүлэг өнөөдөр хуралдахгүй,
-
2017 оны 12 сарын 18
Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын байнгын хороо, Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий Улсын Их Хурлын Ажлын хэсэг, Улсын Их Хурлын Тамгын газраас эрхлэн “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол-практикийн асуудлууд” сэдвээр өнөөдөр /2017.12.18/ Төрийн ордонд эрдэм шинжилгээний хурал зохион байгуулж байна.
Эрдэм шинжилгээний хуралд Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгийн гишүүд, шинэ Үндсэн хуулийг батлалцсан Ардын Их Хурлын депутат, Улсын Бага Хурлын гишүүд, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын удирдлагууд, төр, нийгмийн зүтгэлтэн, эрдэмтэн судлаачид, улс төрийн намууд, төрийн болон төрийн бус байгууллагуудын төлөөллүүд оролцож байна.
Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд эрдэм шинжилгээний хурлын ажиллагааг нээж хэлсэн үгийнхээ эхэнд улс орон, ард иргэдийн ирээдүй хойчид хамаатай, нэн чухал асуудлыг хөндөн ярилцахаар эрдэм шинжилгээний хуралд хүрэлцэн ирсэн Улсын Бага Хурлын гишүүд, Ардын Их Хурлын депутатууд болон Улсын Их Хурлын гишүүд, төр нийгмийн зүтгэлтнүүд, эрдэмтэн судлаачид, улс төрийн нам, иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөллүүдэд талархал илэрхийлэв.
Улсын Их Хурлын дарга хэлсэн үгэндээ, Монгол Улсын анхны Үндсэн хууль 1924 онд батлагдсан. Ингэснээр Монгол Улс Ази тивдээ анхны Үндсэн хуультай орон болсон гэж эрдэмтэд тэмдэглэсэн байдаг. Төрийн байгууллагуудын тогтолцоог бүрдүүлж, улсынхаа бүрэн эрхт байдлын үндсийг тунхагласанд энэ хуулийн түүхэн ач холбогдол оршино. Түүний дараа 1940 онд Монгол Улс хоёр дахь Үндсэн хуулиа батлан гаргаж, 1960 онд томоохон нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан байдаг.
Үндсэн хуульдаа хийсэн эдгээр өөрчлөлт бүхэн Монголын нийгмийн харилцаанд дэвшил хөгжил авчирч байсныг түүх гэрчилнэ.
1992 онд баталсан шинэ Үндсэн хууль Монгол Улсын бүрэн эрхт байдал, тусгаар тогтнолыг бататгаажуулж, нийгэм, төрийн байгууллын ардчилсан үндэс тулгуурыг бататган, хүний эрх, эрх чөлөөг тунхаглаж, төрийн байгууламж, засаг төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт, түүний байгууллагын болон нутгийн удирдлагын тогтолцоог бэхжүүлж, Үндсэн хуулийг сахин хамгаалах хяналтыг тогтоосон юм.
Шинэ Үндсэн хууль маань улс Монголынхоо өнө мөнх оршихуйн улс төр, эдийн засаг, нийгэм, соёл, оюуны үндсийг бэхжүүлж хүнийг, түүний эрх, эрх чөлөөг дээдэлснээрээ өмнөх Үндсэн хуулиудаас ялгаатай бөгөөд үзэл баримтлал, суурь зарчмын хувьд ардчиллыг тунхагласнаараа онцгой ач холбогдолтой юм. Нөгөө талаар энэхүү Үндсэн хууль Монголын ард түмний оюун санааны хамтын бүтээл, нийгмийн зөвшилцлийн эрхэм дээд тунхаг бичиг байсан гэдгийг нийтээрээ хүлээн зөвшөөрдөг билээ.
Өнгөрсөн 25 жилд Монголын улс төр, нийгэм, эдийн засгийн харилцаанд гарсан өөрчлөлт, дэвшил хөгжлийн чиг баримжаа, олон улсын тавцан дахь Монгол Улсын нэр хүнд нь шинэ Үндсэн хуулийн тулгуур үзэл санаа, үндсэн зарчмууд зөв байсныг батлан харууллаа. Тиймээс 1992 оны шинэ Үндсэн хуулийн ач холбогдол, үнэ цэнэ маргах аргагүй өргөн цар хүрээтэй юм гэдгийг онцлов.
Гэхдээ нийгэм хөгжиж, олон талт харилцаа нарийсан гүнзгийрэхтэй зэрэгцэж, өөрчлөгдөн шинэчлэгдэх зайлшгүй шаардлага аливаа хуульд тулгардаг. Шинэ Үндсэн хууль маань ч энэ замыг тойрсонгүй. Тодорхой асуудлуудаар нэмэлт, өөрчлөлт зайлшгүй шаардлагатай болсон талаар сүүлийн 10 гаруй жилд байнга санал гарах болсон. Улсын Их Хурал дээр л гэхэд үүнээс өмнө 4 удаа Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг өргөн мэдүүлж байв. Тиймээс эдгээр санал, дүгнэлтэд тулгуурлан хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн асуудлыг төрийн эрх барих дээд байгууллага Улсын Их Хурал хөндөж байгаа юм гэдгийг Улсын Их Хурлын дарга онцлон дурдаад Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг боловсруулах ажилд энэ удаагийн Улсын Их Хурал онцгой ач холбогдол өгч, “Долоо хэмжиж, нэг огтлох” зарчмаар хандаж байгааг миний бие өмнө нь илэрхийлж байсан билээ.
Улсын Их Хурлаааас Зөвлөлдөх санал асуулгын тухай хуулийг баталж, өнгөрсөн дөөвдүгээр сард Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар иргэдийнхээ төлөөлөлтэй зөвлөлдөж, саналыг нь авсан. Санал асуулгын үр дүнг үндэслэн Зөвлөлдөх зөвлөлөөс зөвлөмж гарган Улсын Их Хуралд ирүүлсэн. Уг зөвлөмжид үндэслэн Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар байгуулагдсан Ажлын хэсэг Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг боловсруулж Улсын Их Хурлын даргад өргөн барьсан юм.
Улсын Их Хурлаас төслийг олон нийтээр хэлэлцүүлэх нь зүйтэй гэж үзээд “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн асуудлаар ард түмний бүрэн эрхт байдал, оролцоог хангах тухай” Тогтоол баталсан. Үүний дагуу Улсын Их Хурлын Тамгын газраас төслийг хэлэлцүүлэх Дэд ажлын хэсгийг байгуулж, улс орон даяар 21 аймаг, 53 сум, нийслэлийн 9 дүүрэг, төрийн байгууллагуудад нийт 68 удаагийн бүсчилсэн сургалт, хэлэлцүүлгийг 2 сарын хугацаанд зохион байгуулж, дүнгээ гаргаад байгаа талаар тоорхой баримтуудыг дурдав.
Иргэдийнхээ өгсөн эдгээр санал, эрдэмтэн судлаачид, Үндсэн хууль тогтоогчид, улс төрийн хүчнүүдийн байр суурь, дүгнэлтэд тулгуурлан төслийг ойрын үед эцэслэн боловсруулж Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлнэ. Улмаар хуулийн төслийг парламентаар нухацтай хэлэлцэх болно гэдгийг Улсын Их Хурлын дарга эцэст нь онцлон дурдлаа.
Дараа нь эрдэм шинжилгээний хурал хөтөлбөрийн дагуу үргэлжилж, хуралдааныг Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгийн гишүүн Л.Болд даргалж байна.
Эрдэм шинжилгээний хурлаар эхлээд Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, уг төслийг улс орон даяар олон нийтээр хэлэлцүүлсэн дүнгийн талаарх Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгийн мэдээллийг сонсох юм. Энэ чиглэлээр Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга, Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгийн ахлагч Д.Лүндээжанцан “Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгээс боловсруулсан Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн үзэл баримтлал” сэдвээр танилцуулга хийх бол Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгийн гишүүн, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатар “Улсын Их Хурлын Ажлын хэсгээс боловсруулсан Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг олон нийтээр хэлэлцүүлсэн байдал, олон нийтийн санаа бодол” сэдвээр мэдээлэл хийх юм.
Бүтэн өдөр үргэлжлэх энэхүү эрдэм шинжилгээний хурлаар “1992 оны Үндсэн хууль ба түүний хэрэгжилтээс үүдэн гарч буй үр дагавар”, “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол, арга зүйн асуудлууд”, “Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн зарим асуудлууд”, “Үндсэн хууль дахь төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт ба эрх мэдлийн хяналт-тэнцлийг хангах асуудлууд”, “Үндсэн хууль дахь засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага ба төрийн албаны тогтолцоог боловсронгуй болгох асуудал” гэсэн таван багц сэдвийн хүрээнд Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, академич С.Нарангэрэл, Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, академич Ж.Амарсанаа, Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ц.Сарантуяа нарын зэрэг нэрт эрдэмтэд, Ц.Сүхбаатар, Т.Доржханд, Б.Гүнбилэг, Б.Мандахбилэг, О.Мөнхсайхан, Д.Гангабаатар нарын эрдэмтэн судлаачид хавсралт илтгэлүүд тавьж хэлэлцүүлэх юм. Мөн Үндсэн хуулийн түгээмэл болон үндэсний онцлогууд, Үндсэн хуульд оруулах шаардлагатай нэмэлт, тодотголууд, Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн асуудлуудаар улс төрийн зарим намын төлөөлөл болон судлаачид илтгэл тавьж хэлэлцүүлэхээр хөтөлбөрт тусгагджээ.
Эрдэм шинжилгээний хуралд оролцогчид эрдэмтэн судлаачдын тавьсан илтгэлүүдтэй холбогдуулан хэлэлцүүлэг өрнүүлж, байр сууриа илэрхийлэх юм гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
-
2017 оны 12 сарын 18
12 дугаар сарын 18-ны Даваа гарагт:
- Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд.
-
2017 оны 12 сарын 18
Төрийн ордны Жанжин Д.Сүхбаатар танхимд өнөөдөр 09.00 цагаас “ҮНДСЭН ХУУЛЬД НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ОНОЛ-ПРАКТИКЫН АСУУДЛУУД” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал болно.
Эрдэм шинжилгээний хуралд Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, УИХ-ын Ажлын хэсгийн ахлагч, ТББХ-ны дарга Д.Лүндээжанцан болон Ажлын хэсгийн гишүүд оролцох юм. Мөн академич С.Нарангэрэл “1992 оны Үндсэн хуулийн боломж шавхагдсан уу”, хууль зүйн доктор Б.Гүнбилэг “Улс төрийн хямрал Үндсэн хуулиас шалтгаалсан уу”, судлаач-нийтлэлч Б.Баабар “Үндсэн хуульд оруулах шаардлагатай нэмэлт, тодотголууд” сэдвээр илтгэл танилцуулах юм. Түүнчлэн хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, академич Ж.Амарсанаа, хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ц.Сарантуяа, МҮАН-ын дарга Б.Цогтгэрэл тэргүүтэй эрдэмтэн, судлаачид оролцон илтгэл танилцуулж, хэлэлцүүлэг өрнүүлэхээр болсон байна.
-
2017 оны 12 сарын 18
Монголын төр үнэхээр чадамжгүй болжээ гэдгийг Б.Хурцын томилгоо ямар нэг тайлбаргүйгээр нотлоод өглөө. Албан тушаалаа хүлээлгэн өгч, хариуд нь БНСУ-д суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайдын суудал амлуулаад байсан ТЕГ-ын экс дарга Б.Хурцын асуудал нийгмийг доргиож, төрийн түшээдийн хэн нь хэн бэ гэдгийг харууллаа.
-
2017 оны 12 сарын 18
Өнөөдөр Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд болно. Мөн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгүүдийн хуралдаан болох юм.
Ажлын хэсэг:
Банкны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “Г” танхимд;
Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд хуралдана.
-
2017 оны 12 сарын 16
Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэр гаргалаа.
Эх, олон хүүхэдтэй өрх толгойлсон эх, эцэгт тэтгэмж олгох журмыг баталлаа
Эх, олон хүүхэдтэй өрх толгойлсон эх, эцэгт тэтгэмж олгох тухай хуулийг үндэслэн тэтгэмж олгох журмыг Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар баталлаа.
Жирэмсэн эхийн тэтгэмжийг жирэмсний таван сартайгаас төрөх хүртэлх хугацаанд сар бүр 40 мянга, 0-3 хүртлэх насны хүүхэд асарсны тэтгэмжийн хэмжээг сар бүр 50 мянга, ихэр хүүхдийн тэтгэмжийн хэмжээг нэг удаа хүүхэд тус бүрт нэг сая, 3 ба түүнээс дээш ихэр хүүхдэд нэг удаа хүүхэд тус бүрт 3 сая төгрөг байхаар тогтоож, журмыг хэрэгжүүлж ажиллахыг Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд С.Чинзориг, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт даалгалаа.
Хуулиар гурав болон түүнээс дээш хүүхэдтэй өрх толгойлсон эх, эцэгт олгох тэтгэмжийг улиралд 240 мянган төгрөг буюу хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээгээр тооцож олгох юм.
Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт 3 хүртэлх настай хүүхэдтэй ээжүүдийн нийгмийн баталгааг сайжруулах “Цалинтай ээж” хөтөлбөр хэрэгжүүлэх, Өрх толгойлсон эх /эцэг/-ийн нийгмийн хамгааллын хуулийг батлан хэрэгжүүлнэ гэж тусгасны дагуу УИХ-аас энэ оны зургаадугаар сард Эх, олон хүүхэдтэй өрх толгойлсон эх, эцэгт тэтгэмж олгох тухай хуулийг баталсан бөгөөд 2018 оны 01 дүгээр сарын 01-нээс дагаж мөрдөх юм.
Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газар байгууллаа
Эрүүл мэндийн сайдын эрхлэх асуудлын хүрээнд Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газрыг байгууллаа.
Стратеги, бүтцийн өөрчлөлтийн хөтөлбөрийг баталж, үйл ажиллагааг нь 2018 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлүүлэхийг Эрүүл мэндийн сайд Д.Сарангэрэлд даалгав.
Ингэснээр эрүүл мэндийн даатгалын хариуцлагатай, үр ашигтай байгууллага бий болж эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээг чанаржина тай гэж үзэж байна.
Дээрх байгууллага даатгуулагчийн эрүүл мэндийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцсэн, нотолгоонд үндэслэсэн, чанартай, аюулгүй, тэгш, хүртээмжтэй эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх нөхцөл бүрдэж, даатгал нь харьцангуй бага зардлаар илүү үр ашигтай, шуурхай ажиллах боломжтой болно гэж Эрүүл мэндийн яам тооцоолжээ.
Амжилт гаргасан уран бүтээлчдэд мөнгөн шагнал олгоно
БНХАУ-ын Учо хотод зохиогддог олон улсын циркчдийн уралдаанаас алтан медаль хүртсэн Монгол циркийн хөгжлийн төвийн уран бүтээлчдэд 52 сая төгрөг, ОХУ-ын Санкт-Петербург хотод болсон Е.Образцовагийн нэрэмжит олон улсын дуурийн залуу дуулаачдын уралдаанд хоёрдугаар байр эзэлсэн дуурийн дуучин Э.Анхбаярт 24 сая төгрөг, АНУ-ын IBLA сангаас зохион байгуулдаг Барток Кабалевский Прокофьевын нэрэмжит төгөлдөр хуурчдын уралдаанд хоёрдугаар байр эзэлсэн Монгол Улсын Консерваторийн суралцагч М.Заяа, Д.Сувд, Г.Энхцаг, Г.Итгэлтөгс, Н.Цогт, Г.Анар нарт тус бүр 14 сая төгрөг, гуравдугаар байр эзэлсэн суралцагч Б.Есүйд есөн сая төгрөгийн мөнгөн шагнал олгохоор шийдвэрлэлээ.
Товч мэдээ
Соёлын өвийг хамгаалахад идэвх, санаачилгатай оролцсон иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг урамшуулах журмыг баталлаа.
Тусгай зориулалтаар 2018 онд угалз 60, тэх 75, халиун буга 32, бор гөрөөс 10, зэрлэг гахай 10, цагаан зээр 100, агнуурын шувуу 500 хүртэл толгойг агнуулах, тул загас 450 хүртэл толгойг барьж буцаан тавихаар, бусад загас 10 мянга хүртэл толгойг агнуулахыг зөвшөөрөв.
Монгол Улсын Шадар сайд Ө.Энхтүвшин 2017 оны 11 дүгээр сарын 30-наас 12 дугаар сарын 01-ний өдрүүдэд ОХУ-ын Сочи хотноо болсон Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллагын гишүүн орнуудын Засгийн газрын тэргүүн нарын зөвлөлийн XVI хуралдаанд оролцсон дүнгийн талаар танилцуулж, хуралдааны мөрөөр холбогдох арга хэмжээ авч ажиллахыг Гадаад харилцааны сайдад даалгав.
“Цэргийн салбарын санхүүгийн хамтын ажиллагааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Турк Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр” болон уг хэлэлцээрийн хүрээнд байгуулах “Санхүүгийн тусламжийг хэрэгжүүлэх протокол”-ын төслийг дэмжин, хэлэлцээрт гарын үсэг зурах эрх олгох тухай Ерөнхий сайдын Захирамж гаргахаар тогтов.
Л.Баяртулгыг удаан хугацаанд суралцахаар болсонтой нь холбогдуулан өөрийнх нь хүсэлтээр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын үүрэгт ажлаас нь чөлөөллөө гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 12 сарын 16
Улсын Их Хурлын 2017 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2017.12.15) үдээс хойшхи нэгдсэн хуралдаанд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга
-
2017 оны 12 сарын 15
Улсын Их Хурлын гишүүн, Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны дарга Ё.Баатарбилэг,
-
2017 оны 12 сарын 15
УИХ-ын гишүүд баяр болгоноор сонгогчидоо баярлуулахыг хичээдэг. Зарим чинээлэг гишүүд бэл бэнчингээ гайхуулж,
-
2017 оны 12 сарын 15
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өнөөдөр 15:00 цагт УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд мэдээлэл хийнэ.
-
2017 оны 12 сарын 15
Төрийн ордноо Хууль зүйн сайд Ц.Нямдорж, Ж. УИХ-ын гишүүн Б.Батзандан, Л. Оюун-Эрдэнэ, А.Сүхбат нарын зохион байгуулсан Нээлттэй сонсголын үеэр олон нийтэд “үнэн гэж үү, цагдаа хүчний байгууллага маань ингэж ажилладаг гэмээр баримтуудыг өмгөөлөгч нар, хохирогсдын ар гэрийнхэн баримттайгаар дэлгэлээ. Тодруулбал, өмнөд Солонгос улсад Элчин сайдаар томилогдсон ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцын асуудлыг нээлттэйгээр хэлэлцэх үед талийгаач С. Зориг агсны амь насыг хөнөөсөн хэрэгт холбогдоод байгаа гурван хүний нэг болох сэжигтэн Т.Чимгээгийн төрсөн ах Т. Хүрэлбат “ Миний дүүг гэмт хэрэгт холбогдуулахын тулд хашаанд нь цогцос аваачиж тавьсан байсан. Шүүхийн шинжилгээний газраас ирүүлсэн дүгнэлт “Энэ бол ил тавьсан цогцос болохыг тогтоов” гэж гарсан байтал хавтаст хэрэгт хэргийн материал болгож хавсаргасан. Мөн Эрдэнэт хотод ахуйн цахилгааны улмаас гал гарч гэр бүлийн дөрвөн хүний амь нас эрсэдсэн хэргийг ч миний дүүтэй холбосон. Онцгой байдлын газрын улсын шинжээчийн дүгнэлт ч гэмт хэргийн бүрэлдэхүүнгүй хэмээн гарсан төдийгүй гэмт хэрэгт тооцохыг хориглосугай гэж гарсан. Энэ бүх зүйлд миний дүү буруугүй. Монголын хууль хүчний байгууллага ингэж хүнийг хилс тулгаж байж хэрэг хүлээлгэдэг юм байна гэсэн юм. Эл мэдээллийн дараа мөн л Б.Хурцын үед хэлмэгдэж, Хорих 461 дүгээр ангид 150 хоног хоригдсон Жаргал гэж эмэгтэй өөрийгөө хэрхэн хэлмэгдсэн тухайгаа, мөрдөн байцаах ажиллагаа яаж явагдаж байсан талаар ярьж, сонсголд оролцсон Хууль зүйн сайд Ц.Нямдорж болон УИХ-ын гишүүдийн асуусан асуултад хариулсан юм.
-
2017 оны 12 сарын 15
Монгол Улсын Дээд шүүх Эрдэнэт үйлдвэр дэх Монгол зэс корпорацийн эзэмшлийн 49 хувийг нийгэмчлэхийг хориглосон шийдвэр гаргалаа.
ОХУ-ын өндөр технологийн Ростех компанитай хийсэн Монгол зэс корпорацийн 400 сая ам.долларын хэлцлийг хууль тогтоогч байгууллагаас зөвшөөрөл аваагүй учир УИХ-ын гишүүд хууль бус гэж үзэж, хоёрдугаар сард санал хураан нийгэмчлэхээр болоод байсан юм.
Reuters агентлагийн эх сурвалжийн мэдээлснээр, Монгол зэс корпораци Засгийн газрыг хөрөнгө оруулагчдын эрхийг хамгаалах олон улсын дүрэм журмыг зөрчсөн гэж үзэн хохирлоо барагдуулахаар олон улсын арбитрын шүүхэд гомдол гаргах юм байна.
Эрдэнэт үйлдвэр жилдээ 530 мянган тонн хүдэр олборлодог Ази тивдээ зэс, молбиденийн олборлолтоор тэргүүлэгчдийн нэг бөгөөд улсын төсөвт 12 тэрбум ам.долларын татварын орлого төвлөрүүлдэг ажээ.
Тус үйлдвэрийн 51 хувийн хувьцааг эзэмшигч Монголын Засгийн газар гадаадын хөрөнгө оруулалт татахын тулд уул уурхайн салбарын эрх зүйн орчинг хялбаршуулна гэж амлаад байгаа.
БНХАУ болон ОХУ-тай хиллэдэг далайд гарцгүй Монгол Улс өнгөрсөн тавдугаар сард нийт нутаг дэвсгэрийнхээ тавны нэгт уул уурхайн хайгуул хийх лиценз олгоно гэж мэдэгдсэн. Энэ нь ОУВС-ийн тусламжийн хөтөлбөрийн дараа нэмэлт санхүүжилт татах зорилготой байгаагийн илэрхийлэл болсон.
Монгол Улсын ДНБ-ий 25 хувийг, нийт экспортын 80 хувийг уул уурхайн салбар дангаараа бүрдүүлж байгаа учир хайгуулын үйл ажиллагааг дэмжих нь ДНБ болон эдийн засгийн аюулгүй байдалд сайнаар нөлөөлнө гэж мэргэжилтнүүд үзэж байна.
-
2017 оны 12 сарын 15
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Тагнуулын ерөнхий газрын дарга асан Б.Хурцыг БНСУ-д Элчин сайдаар томилох
