Энэ Н.Энхбаяр бүр хүнээ больжээ. Монголчууд Н.Энхбаярыг баривчилсан нь зөв, буруу эвий минь, хөөрхий минь, ёстой хэрэг алга хэмээн өвөр зуураа толхилцож суух зуур Монгол Улсын гадаад нэр хүнд гүжир гүтгэлгийн бай болж шалдаа бууж байна.
Н.Энхбаяр сайд нарын хоёрт сувилуулангаа гадагшаа монголын нэр хүндийг гутаах увайгүй башир явуулгаа уужуу тайван цацах боллоо. Өнөөдөр л гэхэд мань эр өмгөөлөгчдөөсөө татгалзан уламжлал ёсоор шүүх хурлыг бахтай гэгч нь хойшлуулж дөнгөв. За энэ ч яахав монголд болж байгаа үйл явдал. Тэр эхнэрээрээ болон Н.Удвалаар хэдэн зуун саяын төлбөртэй захидал бичүүлж байсан нь амжилтад хүрэхгүйг ойлгоод өөрийн биеэр зохиол бичиж хэвтдэг болжээ. Эдийн засаг, санхүүгийн чиглэлээр нийтлэлийн бодлогоо тодорхойлсон Financial Times (Файнаншл Таймс) сэтгүүлд 12 бүлэг сэдвээр гүжир гүтгэлгийн цувралыг нийтүүлжээ.

    Уг нийтлэл нь 2012 оны 06 сарын 04-ний өдрийн дугаарт нийтлэгдсэн байна.  Н.Энхбаяр монголчуудыгаа хөмөрсөн тогооны дор байдаг Хуучин хүү мэтээр төсөөлөн уг нийтлэлүүдийг олж харахгүй хэмээн мунхаглан бодсон бололтой. Даяаршсан цахим мэдээллийн нээлттэй ертөнцөд захын монгол хүү англи хэл дээр юуг ч олоод унших Шинэ хүү болсныг экс гуравдагч мэдэхгүй байгаа нь гачлантай. Олон үг эс нуршаад Financial Times-д хэвлүүлсэн Н.Энхбаярын ярианаас иш татъя.
   Тэрээр 2009 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг луйвар болсон гэжээ. Н.Энхбаярын үзэж буйгаар өрсөлдөгч нь нас барсан, гадаадад гарсан, бүртэглгүй иргэдийн нэрийг ашиглан сонгуулийн саналыг нэмсэн гэжээ. Гэвч тэр өгөөмөр сэтгэл гаргаад ямар нэгэн зарга заальхай мэдүүлээгүй гэнэ. Ямар нам эрх барьж, хэн эзэн хаан байлаа? Чин үнэндээ хөөрхий Ц.Элбэгдорж элдвээр гүтгүүлэн доромжлуулж, юун санал луйвардах нь битгий хэл яаж луйвардуулахгүй байх вэ хэмээн толгой гашилгаж байсан бус уу.
Мөн 2009 оны 6 дугаар сарын дундуур С.Баяр Н.Энхбаяр дээр ирж НҮБ-д ямар нэгэн ажилд оруулж өгье гэж санал тавьсан гэнэ. Ямар ажил санал болгосныг нь Н.Энхбаяр санахгүй байгаа аж. Н.Энхбаярын хэлсэнчлэн түүнийг гадаадад гарахгүй бол шүүхэд дуудах нь тодорхой байж ээ. Хэхэ. Шал балай юм. С.Баяр НҮБ-д хандаж Н.Энхбаярыг зайлуулж өгөөч ээ гэж гуйсан болж таарч байна. Хэрвээ Н.Энхбаярыгаа авахгүй бол шоронд хийлээ шүү гэж НҮБ-ыг сүрдүүлсэн юм байх. С.Баяр муу хүн байж болно. Арай ч ийм юмыг очиж очиж Н.Энхбаярт хэлэх мунхаг хүн биш.

   Мөн Ц.Элбэгдоржийг “ММС”-ээр дамжуулан Тавантолгойн зарим хэсгийг эзэмшдэг, Н.Энхбаяр биш Ц.Элбэгдорж нь авлигын загалмайлсан эцэг гэж хэлсэн байх юм. Чин үнэндээ Ц.Элбэгдоржид ямар элэнцгийнх нь лиценз байхав дээ. Харин Н.Энхбаярын ээж Бүдханд болон түүний төрсөн дүү, Н.Энхтуяа /Н.Энхбаярын төрсөн дүү/ нарын нэр дээр олон тооны ашигт малтмалын лиценз байгаа нь нэгэнт ил болсон. Ёстой л наяад оны сүүлээр Ж.Барамсай агсны бичиж байсанчлан “Шорон дотроос өшөө авагч байдаг юм биш биз” гэдэг нийтлэл шиг юм болж байх шив дээ.
   Уг нь авлигын загалмайлсан эцэг гэдэг хочийг өдгөө Н.Энхбаяртай хүзүү сээрээрээ холбогдоод байгаа М.Энхсайхан л 2005 оны ерөнхийлөгчийн сонгуульд түүнтэй өрсөлдөж байхдаа өгсөн юмдаг. Цааш нь юу юу гэж бурсныг сонирхцгооё.
Шүүх, прокурор, АТГ-ын удирдлагуудыг Ц.Элбэгдорж томилсон гэжээ.  Уг нь өөрөө ч Ерөнхийлөгч байхдаа тус байгууллагын удирдлагуудын нэрийг УИХ-д санал болгож томилуулж байснаа мартсан бололтой. Ерөнхийлөгч томилдоггүй, санал болгож УИХ-д өргөн барьдаг гэдгийг тэр ер нь мартсан бололтой.
Өөрийг нь баривчлахаар ирсэн хүмүүс дүрэмт хувцасгүй байсан хэмээн буруутгахыг оролджээ. Уг нь АТГ-ын албан хаагчид дүрэмт хувцас өмсдөггүйг Н.Энхбаяр сайн мэднэ. Тэд холбогдох бичиг баримтыг нь үзүүлснийг ч мань эр тас мартжээ. Өглөө нь төрийн тусгай хамгаалалтын албанд мэдэгдэж Сүхбаатар дүүргийн шүүхээс баривчлах шийдвэр гарсныг мэдэж байснаа ч санах ойноосоо арччээ.
Өрийгөө шүүхэд арван удаа дуудагдаагүй, өөрийнхөө эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй байх эрхтэй байдаг гэсэн байх юм. Уг нь хуулийн дагуу хэдийгээр өөрийнхөө эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй байх эрхтэй боловч энэ талаар хууль хяналтын байгууллагад биеэр очиж тайлбар хийх үүрэгтэй гэдгийг мань эр огт мэддэггүй бололтой. Хамгийн аймаар нь түүнийг шалдан хоригдлуудын дунд хүчээр хөөж оруулж эрээ цээргүйгээр тамласан гэжээ. Өмнө нь авгай нь мөн л ийм гүжир гүтгэлгийн захиаг англируу илгээж байсан удаатай. Н.Энхбаярын шалдан хоригдлуудын дунд тамлах нь бүү хэл таван өрөөтэй тансаг байранд тарвалзуулж байсныг та бид цэнхэр дэлгэцээр үзсэн. Энэ хүнд жудаг гэж ер алгаа. Ийм худалч, ийм арчаагүй, өөрийн эрхийг улс монголынхоо эрх ашгаас дээгүүр тавьсан этгээд яаж төр толгойлж байв аа. Түүнд хувийн эрх ашиг л байснаас улс орны эрх ашиг гэж ер байгаагүй бололтой. Амьжиргаагаа дээшлүүлэхээр харьд зүдэж яваа эгэл жирийн Монголчуд маань эх орныхоо нэрийг гутаахгүй хэмээн толгой гэдгэр явдгаас эхлээд бусдын амь насыг аварч сайн сайхнаараа үлгэр үзүүлж байна. Харин экс ерөнхийлөгч аль болохоор монголын нэрийг харлуулан гутааж, улс орноо харгис дарангуйлалд хатаж байгаа мэтээр гадныханд сурталчилж байна.
   Мань эр худал хэлнэ хэлнэ гэхэд бүр дэнджээ. Төрийн дээд хүнд бүү хэл бичиг үсэг дөнгөж тайлагдсан харанхуй нэгэн ч андуурмааргүй зүйлсийг мэдэн будилсан байх юм. Өөрийг нь хуурай өлсгөлөн зарлаж байхад дүүргийн дарга нэг нөхөр өлсгөлөнгөө зогсоо хэмээн дарамталсан гэжээ. Хэхэ, хаха. Дүүргийн дарга шоронд очоод Н.Энхбаярыг дарамтлах ямар ч эрх зүйн үндэс байхгүй. Ер нь тэгээд аль дүүргийн хэн гэдэг дарга очиж дарамталсан юм бол. Н.Энхбаяр дарамтлуулах биш харин ч салаавч үзүүлэн хараал урсгаж дарамталж байснаа мартжээ. Н.Энхбаяр шиг мөнгөтэй бөгөөд завтайсан бол салаавч гаргаж, чихээ бөглөн увайгүй загнаж байсан бичлэгийг нь орчуулан тэр BBC-гээр нь цацуулах юмсан. Тэгж гэмээнэ монгол бус Н.Энхбаяр элэг доог болох бус уу. За энэ ч яахав хүү маань сүүлийн үед салаавч гаргаад байх боллоо. Муу хүний балаг үр хүүхдийг маань ч тойрохгүй нь ээ. Хүүгээ би засч чадах байх улс монголынхоо нэрийг л энэ авлигачийн бузар гүтгэлгээс яаж цэвэрлэнэ дээ.