зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.08.02
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

"Чамайгаа санана"-ын Ч.Нандинцэцэгийн дууны цэнгүүн айсуй

2019-1-03
0
ЖИРГЭХ

Шинэ он гарлаа. Эхний мөнгөн өдрүүдтэй нь зэрэгцэн эрхэм дүү, Хан Хөхүй хайрханы маань үгийн урлаачдын нэг болох авьяаслаг бүсгүй бээр дууны цэнгүүнээ ирэх гуравдугаар сарын эхээр найрсуулна хэмээн чихэнд, зүрхэнд зэрэг сонордуулав. Бахтай сайхан байна. Тэр бол эдүгээ цагийн Монголын дууны яруу найргийн асарт өөрийн өнгө төрхийг хэдийнэ гэрэлтүүлсэн Увс аймгийн Цагаанхайрхан сумын харьяат, яруу найрагч Чойжилсүрэнгийн Нандинцэцэг билээ. Хан Хөхүйн хөхөмдөг алсын элжгин бүсгүй. Гэгээн хайрын дууч, “Хонгор зул”-ын Я.Бадамсүрэнгийн зүрх сэтгэлээрээ урлаж, Монголчуудын сэтгэл оюунд зөөлнөөр цалгиулсан “Ангир нүдэн Мөндөөхөө” нуурын хөвөөнд найргийн аялгуу атгаж төрсөн охин. Баруун бүсийн “Алтан дуулга” яруу найргийн наадмын тэргүүн шагналт, “Төгс баясгалант Хан Хөхүйн өргөмжит” яруу найрагч тэрээр багаасаа л “Хүрэл тулга”, “Уран жиргээ”-д амжилттай оролцож явсаар нэг л мэдэхэд эдүгээ цагийн Монголын дууны яруу найргийн нэгэн шаггүй төлөөлөгч болж орхисон нь санамсаргүй биш юм. 
“Хан Хөхүй хэмээх алдар суу болбоос чухамдаа уянга дууны гайхалтай нэр. Царственный синий хэмээн орчуулбаас ямар ч орос хүн уулга алдан бишрэхсэн билээ” хэмээн билгүүн номч Бямбын Ринчен абугай өөрөө дуу алдан бичжээ.. Бишрэлт соён гэгээрүүлэгч, яруу найрагч С.Лувсандондов (1854-1908) жанжин гүний хайлсан “Зээ, Баян Хан Хөхүй”, “Хан сайхан”, “Сайвар халтар” зэрэг гуч шахам дуу нь өнөө үед уламжлагдсан буй.
Ардын хувьсгалтай чацуухан мэндэлсэн М.Дэмчигжав Цагаанхайрханых. Хориодхон наслахдаа “Мэдээ хүргэгч Дампил”-аараа мөнхрөн үлдсэн билээ. 1960-аад оны нэрт яруу найрагч Өндөрхангайн Г.Санжжавын 
“Шивнэн шивнэн ярьсан 
Найз чинийхээ үгийг
Чагнан чагнан сонссон
Намрын орой санагдаж байна” хэмээх дууг мэдэхгүй монгол хүн ховор билээ. 1990-ээд оны “Зүс бүгэг андууд”-ын залуурчид болох зураач, яруу найрагч Баатархүүгийн Пүрэвсүрэн, цэнхэр бөмбөрцгөөрөө аялсан сэтгүүлч, яруу найрагч Г.Бадамсамбуу.. домог үргэлжилсээр. Энэ уянга хөглөгдөж явсаар Монголын гэгээн хайрын дууч, МЗЭ-ийн шагналт яруу найрагч Ядамдоржийн Бадамсүрэнгийн үед цээл туйлдаа хүрч, олон дуучин түүний дуугаар дөрөөлөн гарч ирсэн, тайз эзэгнэсэн. Энэ мэтчилэн Хан Хөхүйн уянгалаг найрагчдыг жагсааваас үлэмж хэтийднэ. Ч.Нандинцэцэгийн төрсөн Цагаанхайрхан сумаас гэхэд л эдүгээгийн МЗЭ-ийн шагналт яруу найрагч Я.Мөнхжаргал, П.Даваасүрэн гээд хөврөнө л дөө. Ийм өв уламжлал дээр бялхан гарч ирсэн болохоор Ч.Нандинцэцэгийн дууны яруу найраг нь төд удалгүйхэн жигүүр урган, дуу болон амилж хүмүүсийн сэтгэл зүрхэнд үүрлэж орхидогт гайхах хэрэггүй юм.
СУИС-ийг кино-жүжгийн зохиолчийн мэргэжлээр төгссөн атлаа үндсэн “ажил”-аасаа хөндийрөөд үлэмж сайхан дууны шүлгийн ай савыг дүүргээд байгаагийн учир нь Хөхүй уулын яруу тусгал, нандин хайрын үр хүч биз гэж дүүгээ уучлам. Яагаад гэвэл тэр дууны шүлгээр “хөөцөлдөөгүй” бол өдийд тайз, дэлгэцийн олон бүтээл амилуулчихсан ч байж магадынх юм..
Түүний 2007 онд бичсэн СТА Ц.Дашзэвэгийн аялгуу “Чамайгаа санана" дууг гавьяат жүжигчин Т.Баясгалан дуулсан нь ёстой л хит болж байв. Үүнээс хойш Ч.Нандинцэцэг олон түмний сэтгэл зүрхийг эзэмдсэн 60 гаруй дууны эзэн болжээ. Тухайлбал, дуучин Д.Намсрайноровын “Дүүмэдхэн”, Гансувдын “Ганцхан чамаар гангармаараа”, Н.Улсболдын “Хаан уул Хан Хөхүй”, Э.Чулуунчимэгийн “Нандин хурим”, Д.Ганзоригийн “Зүрхэн хайр”, Ноён Бондгорын “Амьдрал”, “Гурван бүдүүн”-ий Шагайгийн “Дурлал гоо бүсгүй”, В.Баттулгын “Хангайн хүүхнүүд”, Б.Энхрийн “Сэтгэл минь хувирахгүй”.. 
Нандин хайрын дуунууд цэцэглэсээр байнам. Богино долгионы радиогоор дээрх дуунууд ямагт тэргүүлсээр буй нь түүний дууны чансааг илтгэх. Гуравдугаар сарын эхээр “UB Palace”-т болох түүний дууны цэнгүүнийг олон хүн өнөөдрөөс эхлэн тэсч ядан хоног тоолон хүлээх буй за. Яагаад гэвэл Ч.Нандинцэцэгийн дууны яруу найраг нь нандин эрхэмсэг ажгуу.
/Хан Хөхүйн үр сад болоод дуунд элэгтэй Монгол түмэн түүний тоглолтыг шимтэн үзэж сэтгэлийн цэнгэл эдлээрэй! /

 

МЗЭ, МСНЭ-ийн болон нэрт найруулагч Г.Доржсамбуугийн нэрэмжит шагналт зохиолч, сэтгүүлч, яруу найрагч  /Хөхүй хааны бичээч, Тэнгэрийн хүү/ Битогтохын ЦОГНЭМЭХ

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Л.Алтангэрэл: Сэлбэ голын доор чулуун бэхэлгээ хийснээр лаг хагшаас тогтохгүй, гол тунгалаг байна
Чингис хаан нисэх буудлын “Линк” бизнес танхимаас Голомт банкны картаараа буцаан олголт аваарай
Г.Ган-Очирыг Франц, Монгол хоёр улс Интерполоор эрэн сурвалжилж байна
2025 оны эхний долоон сарын байдлаар 420 хүүхэд зам тээврийн осолд өртжээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (10)

  • Зочин (202.126.89.152)
    дүүгийнхээ уран бүтээлд амжилт хүсье.миний сонсох дуртай дуунууд.эрдэнэтэд ирвэл үзнэ.
    2019 оны 02 сарын 18 | Хариулах
  • baysaa (139.5.218.129)
    Dvvd amjilt hvsie.Saihan togloltond ni setgel zvtgeltei oroltsoh bolno oo
    2019 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • dorjoo (139.5.218.129)
    Xvmvvnlegiin olon uilsed gar bie oroltsoj yawsan setgel saitai saihan bvsgui Nandintsetsegtee amjlit hvsie.Ene hawriin hamgiin goy toglolt bolno gedegt itgeltei bna aa bi.
    2019 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • Erka (202.9.42.174)
    Mundag mundag duu zohioojeee zohiolch ni dald bdag haramsaltai hamgiin tvrvvnd zohiooson zohiolchoos ilvv duuchin duu 2 ni hvrdegdee
    2019 оны 01 сарын 06 | Хариулах
  • Zochin (202.9.42.174)
    Tesen ydan hvleeh vldlee
    2019 оны 01 сарын 06 | Хариулах
  • Urantuya (202.9.42.174)
    Vneheer mundag bvsgvi shvv
    2019 оны 01 сарын 06 | Хариулах
  • jimi (139.5.219.124)
    Олон гоё дууны шүлгийг бичсэн мундаг бүсгүй байна шүү
    2019 оны 01 сарын 04 | Хариулах
  • Хан Хөхүйн бүсгүй байжээ. Амжилт хүсье (66.181.160.48)
    Зочин
    2019 оны 01 сарын 04 | Хариулах
    • Зочин
      Гоё үдэш болох биз ээ
      2019 оны 01 сарын 04
    • Тийм шүү
      2019 оны 01 сарын 04
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Линдзи Хойл: Хоёр орны хууль тогтоох байгууллага хоорондын хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэхийн төлөө хамтран ажиллана
    13 цаг 1 мин
  • Л.Алтангэрэл: Сэлбэ голын доор чулуун бэхэлгээ хийснээр лаг хагшаас тогтохгүй, гол тунгалаг байна
    13 цаг 52 мин
  • УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Олон Улсын Парламентын Холбооны Ерөнхийлөгч Тулиа Аксонтой албан ёсны уулзалт хийлээ
    14 цаг 21 мин
  • Чингис хаан нисэх буудлын “Линк” бизнес танхимаас Голомт банкны картаараа буцаан олголт аваарай
    14 цаг 25 мин
  • С.Шижирбат: 23 жил Монголчууд допингийн хэрүүл хийлээ, хавтгайрсан гэдгээ бүгд мэднэ
    14 цаг 52 мин
  • Г.Ган-Очирыг Франц, Монгол хоёр улс Интерполоор эрэн сурвалжилж байна
    15 цаг 23 мин
  • 2025 оны эхний долоон сарын байдлаар 420 хүүхэд зам тээврийн осолд өртжээ
    15 цаг 28 мин
  • 2026 оны төсвийн төсөлд олон нийтээс санал авч эхэллээ
    17 цаг 0 мин
  • Сэлбэ хот, Дамбадаржааг дулаанаар хангах 63 МВт дулааны цахилгаан станц ирэх онд ашиглалтад орно
    17 цаг 48 мин
  • Улаанбаатар Трам төслийн Ахлах инженер Б.СОДБААТАР: “УЛААНБААТАР ТРАМ” ТӨСЛИЙН ШАВ ТАВЬСАН ГЭХ МЭДЭЭЛЭЛ ТАШАА
    18 цаг 29 мин
  • Наймдугаар сарыг угтах НАЙМАН шүлэг
    18 цаг 50 мин
  • ХӨСҮТ: 0-4 насны 2884 хүүхэд улаанбурханаар өвджээ
    20 цаг 14 мин
  • Наймдугаар сард болох Үндэсний бөхийн барилдаанууд
    20 цаг 39 мин
  • БАРИМТ: Айргийн найрлагад хүний биед хэрэгцээтэй бүх витамин агуулагддаг
    20 цаг 51 мин
  • Наймдугаар сарын цаг агаарын төлөв
    21 цаг 9 мин
  • Наймдугаар сард ордуудын амьдрал хэрхэн өрнөх вэ?
    21 цаг 14 мин
  • Цэцэрлэгийн бүртгэл ирэх Даваа гаригт эхэлнэ
    21 цаг 18 мин
  • Улаанбаатарт 26 градус дулаан байна
    21 цаг 20 мин
  • Шинэ Төв цэвэрлэх байгууламжийг аравдугаар сард бүрэн ашиглалтад оруулна
    21 цаг 22 мин
  • Он гарсаар нийт 209 удаагийн ой, хээрийн гал түймэр бүртгэгджээ
    Уржигдар 17 цаг 54 мин
  • Хоёр улсын "Гавьяат тамирчин" болсон Дархан аварга Н.Батсуурийн тухай сонирхолтой баримтууд
  • "Зохиолын дууны Ханхүү", Ардын жүжигчин С.Жавхлангийн тухай сонирхолтой 24 баримт
  • 24 БАРИМТ: Дэлхийн шилдэг дуурийн дуучин МУАЖ Э.Амартүвшин
  • Наймдугаар сарын цаг агаарын ерөнхий төлөв
  • Зун дуусахаас өмнө хийж амжуулах 24 ЗҮЙЛ
  • Танилц: Увс аймгийн 100 жилийн ойн барилдаанд зодоглох Улсын цолтой бөхчүүд
  • Улсын арслангуудад "Аймгийн арслан" цол хэрэгтэй болсон уу?
  • Үнэн хол биш
  • Цахилгаан Зоригоо "захиалгат" Зоригоо болсон нь
  • Дархан аварга Н.Батсуурь өвөөгийнхөө 80 жилийн өмнөх амжилтыг өнөөдөр "давтах" уу?
  • БАРИМТ: Айргийн найрлагад хүний биед хэрэгцээтэй бүх витамин агуулагддаг
  • Наймдугаар сард болох Үндэсний бөхийн барилдаанууд
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ардын жүжигчин Г.Түмэндэмбэрэлийн хөшөөтэй танилцлаа
  • Танилц: Увс аймгийн түүхт 100 жилийн ойн баяр наадмын хөтөлбөр
  • Д.Сумъяабазар: Зодоглохдоо Өвөрхангай аймгийнх гэж цоллуулдаг байлаа, их хүмүүний мэлмий гийсэн ойн бөхийн байг даалгүй яах вэ
  • 100 жил: Сүрлэг уулс, их нууруудын түрлэгтэй Увс аймгийн тухай бид юу мэдэх вэ?
  • МАН дотор хотын даргын сунгаа эхэлж, Ерөнхийлөгчийн фракц Я.Содбаатарыг сойж байна
  • С.Жавхлан: Нэг л гайхам сонин энергийн орчинд орж үзлээ
  • Өөрийн эрхгүй түрэн дуулах Увсын сүлд дуунууд
  • Л.Энх-Амгалан: С.Жавхлан зүгээр нэг дуугаа дуулж, уран бүтээлээ туурвиагүй
  • Хоёр улсын "Гавьяат тамирчин" болсон Дархан аварга Н.Батсуурийн тухай сонирхолтой баримтууд
  • "Зохиолын дууны Ханхүү", Ардын жүжигчин С.Жавхлангийн тухай сонирхолтой 24 баримт
  • Улсын арслангуудад "Аймгийн арслан" цол хэрэгтэй болсон уу?
  • Цахилгаан Зоригоо "захиалгат" Зоригоо болсон нь
  • Танилц: Увс аймгийн 100 жилийн ойн барилдаанд зодоглох Улсын цолтой бөхчүүд
  • С.Жавхлан: Нэг л гайхам сонин энергийн орчинд орж үзлээ
  • Энгийн болон аюултай хог хаягдлын байдалд улсын хэмжээнд хяналт шалгалт явагдаж байна
  • ИРГЭД: Бүх шийдвэрийг зөрчөөд өдөр шөнө, бороо шороо хамаагүй орон сууц барьж байна
  • Өөрийн эрхгүй түрэн дуулах Увсын сүлд дуунууд
  • Дархан аварга Н.Батсуурь өвөөгийнхөө 80 жилийн өмнөх амжилтыг өнөөдөр "давтах" уу?
  • Үнэн хол биш
  • Л.Энх-Амгалан: С.Жавхлан зүгээр нэг дуугаа дуулж, уран бүтээлээ туурвиагүй
  • 100 жил: Сүрлэг уулс, их нууруудын түрлэгтэй Увс аймгийн тухай бид юу мэдэх вэ?
  • Увс 100 жил: Дархан аварга Н.Батсуурь түрүүлж, Улсын заан Б.Бат-Өлзий үзүүрлэлээ
  • Д.Сумъяабазар: Зодоглохдоо Өвөрхангай аймгийнх гэж цоллуулдаг байлаа, их хүмүүний мэлмий гийсэн ойн бөхийн байг даалгүй яах вэ
  • Танилц: Улаанбаатарын "Их дуулга"-аас медаль хүртсэн тамирчид
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ардын жүжигчин Г.Түмэндэмбэрэлийн хөшөөтэй танилцлаа
  • Олон улсын газарзүйн 21 дүгээр олимпиад үргэлжилж байна
  • Дунд гол дагуу 11.1 км урт талбайг цэвэрлэж, 68.3 тонн хог хаягдлыг төвлөрсөн хогийн цэгт хүргүүлжээ
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
24 баримт
  • БАРИМТ: Айргийн найрлагад хүний биед хэрэгцээтэй бүх витамин агуулагддаг
  • 24 БАРИМТ: Дэлхийн шилдэг дуурийн дуучин МУАЖ Э.Амартүвшин
  • Зун дуусахаас өмнө хийж амжуулах 24 ЗҮЙЛ
  • "Зохиолын дууны Ханхүү", Ардын жүжигчин С.Жавхлангийн тухай сонирхолтой 24 баримт
  • Хоёр улсын "Гавьяат тамирчин" болсон Дархан аварга Н.Батсуурийн тухай сонирхолтой баримтууд
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК