Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2023.02.09
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

П.Баттулга: Шүүгчидтэй холбоотой авлигын индексийн судалгааг хийж байна

2019-6-25
0
ЖИРГЭХ

 

Шүүгчийн томилгооны асуудлаар “Оюуны инноваци” ТББ-ын тэргүүн, хуульч П.Баттулгатай ярилцлаа.

-Шүүгчийн томилгооны асуудал их яригдаж байна. Шүүгчийг томилоход ямар асуудал тулгарч байна вэ?

-Шүүгчийг сонгон шалгаруулах томилгоонд ойлгомжгүй, тодорхой бус асуудлууд олон бий. Мөн шийдвэрлэгдэж байгаа зүйл ч бий. Ялангуяа Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг тодорхой зааж тусгаж өгөх. Үүнийг ямар журмаар томилох, тэнд оролцогчдын шүүгч, хуульчдын төлөөллийн тэнцвэртэй байдлыг бүрдүүлэх зэрэг асуудал тусгагдсан. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг Ерөнхийлөгч батламжлахаас татгалздаг, эсхүл батламжлахгүй гацаах асуудал гарч байсан. Энэ асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор Ерөнхийлөгч Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна. Хэрэв Үндсэн хуульд заасан шаардлага хангаагүй бол үндэслэлээ олон нийтэд мэдээлэх асуудал төсөлд тусгагдсан. Мөн шүүгчийн сонгон шалгаруулалтын хувьд Үндсэн хуулиар шийдвэрлэх зохимжгүй асуудлыг ердийн хуулиар зохицуулна.

Шүүхийн ерөнхий зөвлөл дэргэдэх Шүүхийн мэргэжлийн хороо гэж байдаг. Уг байгууллага нь нэр дэвшигчдийн мэдлэг, ур чадвар зэрэг олон зүйлийг шалгадаг. Ингээд тодорхой босго давсан нэр дэвшигчдээс Шүүхийн ерөнхий зөвлөл  нэг хүнийг сонгон Ерөнхийлөгчид хүргүүлдэг. Энэ процессод эргэлзээтэй асуудал олон бий.

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гишүүдийн хараат бус байдлын асуудал их яригдаж байна. Энэ талаар та юу гэж боддог вэ?

-Шүүхийн ерөнхий зөвлөл шүүгчийн бие даасан хараат бус байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй. Гэхдээ энэ байгууллага хэдэн хүний бүрэлдэхүүнтэй, хэн, хэнийг томилох асуудлыг тодорхой заагаагүй. Үндсэн хуулиар тодорхой зааж өгсөн тодорхой зохицуулалтгүйн улмаас зөвлөлийн гишүүдийн тоог нь ихэсгэх, бууруулах зэрэг органик хуулиар өөрчлөх боломж байна. Энэ нь эргээд Шүүхийн ерөнхий зөвлөл улстөрчдөөс хараат бус ажиллах нөхцөл нь хангагдахгүй байх асуудал үүсгэдэг. Харин Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслөөр гурван шатны шүүхээс тав, УИХ-аас тав, таван шүүгч, таван хууль зүйн өндөр мэргэшилтэй хүн байна. Үүнийг УИХ-ын чуулганы хуралдаан оролцсон гишүүдийн гуравны хоёр нь дэмжсэн тохиолдолд томилно гэсэн заалт оруулсан. Энэ магадгүй батлагдвал, Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн бие даасан хараат бус байдал хангагдах гол нөхцөл бүрдэх болов уу.

-Шүүгчид шударга шийдвэр гаргахад тулгамдаж байгаа ямар асуудал байна вэ?

-Шүүгчид хараат бус ажил үүргээ явуулахад олон хүчин зүйл нөлөөлнө. Тухайлбал, томилогдсоныхоо дараа ямар нэгэн байдал буюу хууль бусаар албан тушаалаасаа чөлөөлөгддөггүй байх, бүрэн эрхийн баталгаа эсхүл өөр шүүхэд сэлгэн томилох нөхцөл, журам нь тодорхой байх. Түүнчлэн цалин, хөлс зэрэг асуудал байна. Мөн өөрийн дэд бүтэц, орон сууц зэрэг олон хүчин зүйл шүүгчийн хараат бус байдлыг бүрдүүлнэ. Одоогийн байдлаар гаднын улстөрчдийн нөлөөллийн асуудал ялангуяа, сүүлийн үед сошиалаар тархаж байгаа олон нийтийн нөлөөллийн асуудал их яригдаж байна. Нөгөөтэйгүүр, 2013 оны Шүүхийн бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлтөөр 13 шүүгчийн асуудлыг томилоогүй орхигдуулсан асуудал, ажлаас нь чөлөөлсөн, өөрийнх нь зөвшөөрөлгүй хөдөө орон нутгийн шүүхэд томилсон гээд олон асуудал байна. Хамгийн сүүлд Шүүгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд Үндэсний аюулгүй байдлыг зөвлөмж гарсан бол шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлнэ гэдэг заалт нэмэлт, өөрчлөлт орсон. Энэ нь шүүгчийн хараат бус бие дааж ажиллахад эрсдэлд оруулах хүчин зүйл юм.

-2015 онд Нээлттэй нийгэм форумаас Шүүгчдийн хараат бус байдлын судалгаа хийсэн. Энд шүүгчид хараат бус ажиллаж чадахгүй байгааг судалгаанд оролцсон ихэнх хуульчид хэлсэн байсан. Мөн өнгөрсөн онд шүүхийн байгууллага авлигын индексээрээ тэргүүлсэн судалгаа гарсан. Тэгэхээр та судлаач хүний хувьд уг асуудлыг засч сайжруулах ямар гарц шийдэл байна гэж харж байна вэ?

-АТГ шүүх байгууллага авлигад идэгдсэн байгууллагаар тодорсон талаар олон нийтэд зарласан. Гэхдээ ямар судалгаан дээр яаж үндэслэсэн тодорхой биш. “Оюуны инноваци” төрийн бус байгууллагаас энэ жил Монгол дахь шүүхийн авлигын асуудлыг судалсан судалгааг хийж байна. Энэ талаар өмнө нь дагнаж хийсэн судалгаа огт байдаггүй. Авлига гэдэг нь зөвхөн мөнгө өгч, авалцах асуудал биш. Авлига өгч болох эрсдэл, ашиг сонирхлын зөрчил үүсч болох эрсдэл зэргийг нарийн тооцож гаргаж ирнэ. Манай байгууллагын хувьд судалгааны ажлаа эхлүүлээд явж байна. Үр дүн ирэх арваннэгдүгээр сард гарна гэж төлөвлөж байна.

-Шүүгч нарыг голчлон ямар шалтгаанаар ажил үүргээс нь чөлөөлж байна вэ?

-Авлига авч, гэмт хэрэг үйлдэн чөлөөлөгдөж байгаа шүүгч байхгүй. Олон нийтийн зүгээс авлига авсан зэрэг асуудал яригддаг боловч энэ нь нотлох баримттай биш. Хэдхэн хоногийн өмнө хоёр шүүгчийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлж, АТГ дээр шалгагдаж байгаа юм шиг зүйл сонсогдсон. 2016-2018 онд авч үзэхэд зүй бусаар чөлөөлөгдсөн асуудал байхгүй. 2013, 2014 оны үед шүүхийн бүтэц зохион байгуулалтыг шинэчлэх үед чөлөөлөгдсөн шүүгч нарын асуудал одоог хүртэл шийдэгдээгүй байна.

-Үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн зургаан шүүгчийн асуудал прокурор дээр очоод гацсан. Энэ талаар мэдээлэл байна уу?

-Энэ талаар мэдээлэл байхгүй байна. Бүрэн эрх нь түдгэлзсэн асуудал гараагүй. Ийм асуудал гараад хэрэг нь яасан эсэх нь мэдэгдэхгүй байгаад байна.

-Ер нь шүүгчийг Ерөнхийлөгч томилох нь зөв юм уу?

-Бусад улсын хувьд ч төрийн тэргүүн нь томилдог жишиг байна. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь хүлээн зөвшөөрөгдөх чанарыг нь илүү хангаж байна гэсэн үг. Ерөнхийлөгч томилно гэдэг нь захирна гэсэн үг биш.

-Тэгвэл Ерөнхийлөгч томилгоо хийснээс болж хуульчдын хараат бус байдал бий болж байна гэдэг асуудал яригддаг шүү дээ?

-Бодит байдал дээр Ерөнхийлөгч томилох эрхтэй шиг ээ татгалзах ч эрхтэй шүү дээ. Эрхээ хэрэгжүүлсэн хэрнээ татгалзахдаа ямар нэгэн үндэслэл заахгүй байгаагаас болж Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлд Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс санал болгосон нэр дэвшигчийг 21 хоногийн дотор батламжилна гэж заасан.

-Үе үеийн Ерөнхийлөгч шүүгчийг томилохоос татгалзсан хэчнээн тохиолдол байсан юм бол?

-П.Очирбат Ерөнхийлөгчийн үед шүүгчийг томилохоос татгалзсан тохиолдол гараагүй. Харин Н.Багабанди Ерөнхийлөгчийн үед ганц нэг тохиолдол гарсан. 2015 онд хийсэн судалгаагаар Ерөнхийлөгч батламжилахаас татгалзсан 20 гаруй тохиолдол байсан. Одоогийн Ерөнхийлөгч ч гэсэн 2-3 шүүгчийн томилохоос татгалзсан.

 

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Өнөөдөр АН-ын даргаар бүртгэх тухай өргөдлийг шүүх хэлэлцэнэ
Д.Энхзориг: Хэргийн илрүүлэлт өмнөх оны мөн үеэс 3.8 хувиар өссөн
Хууль бусаар 67 тооны ондатар тээвэрлэж явсныг илрүүлжээ
УИХ-ын гишүүн Д.Бат-Эрдэнийг хилээр гарахыг хориглолоо
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (103.229.123.207)
    ямар ч тэнэг Шүүгч би авилага авах гэж байна, авч байна, авсан гэж хэлэхгүй тийм зүйл энэ ертөнц дээр ч байхгүй. өнөөгийн сэтгэхүйтэй нийгэмд Шүүгчийн өмнө 2 сонголт байх хэрэгтэй тэр нь хуульчлагдсан байх Үүнд: 1 рт Шударга шийдвэр гаргаад авч байгаа цалиндаа сэтгэл хангалуун амьдарлаа авч явах, 2 рт Шударга бус шийдвэр гаргаад ажил ч үгүй амьдрал ч үгүй болох гэсэн сонголтын өмнө байж байэ өнөөгийн шүүгчид шударга ажиллана. Тэрнээс биш гадаад орны тэр туршлага ийм тийм гээд 274 жил өнгөрлөө улсааа худалдаж идэхэд ч бэлэн байгааг шүүгч нар үгээрээ биш үйлдлээрээ харуулсан шүү лээ.
    2019 оны 06 сарын 25 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • И.Мөнхжаргал: АН-ын даргаар Х.Баттулгыг сонгосон 117 мянган хүний санал хүчингүй болоогүй
    8 мин
  • Цахим худалдаагаар "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК 32 мянган тонн нүүрс худалдлаа
    30 мин
  • "Хүүхдийн мөнгөнөөс ямар шалгуураар хасагдсаныг тодруулахад хариулт өгөх төрийн байгууллага алга байна"
    51 мин
  • БНХАУ руу зорчих иргэд хил, гаалийн мэдүүлгийн хуудсыг үнэн, зөв бөглөхийг анхааруулж байна
    1 цаг 6 мин
  • Статистик: Хувцас, бөс барааны үнэ 15,6 хувиар өсчээ
    1 цаг 16 мин
  • Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд "МИАТ" компани 50 хувь, "Улаанбаатар төмөр зам" ХНН 60 хувийн хөнгөлөлт үзүүлнэ
    1 цаг 33 мин
  • "Чингис хаан музей ОХУ-ын Эрмитаж музейтэй хамтран ажиллана"
    1 цаг 59 мин
  • АТГ: Хүлээн авсан гомдол мэдээллийг 69 хувь нь авлигын гэмт хэргийн шинжтэй байна
    2 цаг 21 мин
  • Нотлох баримтыг шинжлэн судлах хоёр дахь шатны сонсголд дуудагдсан 134 гэрчийн 81 нь оролцжээ
    2 цаг 34 мин
  • Турк, Сири улсад 20 монгол гэр илгээжээ
    2 цаг 47 мин
  • Турк, Сирийн газар хөдлөлтөд амиа алдсан хүний тоо 12 мянга хүрлээ
    3 цаг 0 мин
  • Google-ийн боловсролын шинэ платформыг Монголд нэвтрүүлнэ
    3 цаг 22 мин
  • Улсын онц чухал обьектод гарсан гал түймрийг бүрэн унтраажээ
    3 цаг 25 мин
  • Монголын аврах багийнхан гурван хүнийг эсэн мэнд олж, эмнэлгийн байгууллагад хүлээлгэн өгчээ
    3 цаг 32 мин
  • АЛТАН ЦОМ: Завхан аймгийн эсрэг Баянхонгор аймгийн бөхчүүд хүч үзнэ
    3 цаг 36 мин
  • Өнөөдөр: Хүүхдийн мөнгөө авч чадаагүй ээжүүдийн төлөөлөл мэдээлэл хийнэ
    3 цаг 48 мин
  • Танилц: Улсын аварга малчид
    3 цаг 53 мин
  • Камила Валиева: Монгол Улсад уран гулгалтын спорт эрчимтэй хөгжлийнхөө суурийг тавьж байгаад баяртай байна
    4 цаг 4 мин
  • Өнөөдөр АН-ын даргаар бүртгэх тухай өргөдлийг шүүх хэлэлцэнэ
    4 цаг 25 мин
  • Улаанбаатарт 8 градус хүйтэн байна
    4 цаг 32 мин
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Улсын гарди М.Бадарчийн эсрэг Аймгийн арслан М.Еркебулан
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Улсын гарди М.Бадарчийн эсрэг Улсын заан М.Лхагвагэрэл
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Архангай, Баянхонгор аймгууд хүснэгтийг тэргүүлж байна
  • Улсын харцага цолны хүндэтгэлийн барилдаанд Улсын арслан Э.Оюунболд, Р.Пүрэвдавга тэргүүтэй бөхчүүд зодоглоно
  • Дэлхийн шилдэг жүдочид шалгарлаа
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Булганы залуу начнуудын эсрэг Өвөрхангайн хүчтэнүүд
  • "Алтан цомын төлөөх тэмцээн"-ий нэгдүгээр тойргийн онцлох үйл явдал
  • Танилц: Энэ сард тэтгэвэр, тэтгэмж олгох хуваарь
  • FUN: Улсын начин Э.Сумьяабатыг "Twilight"-ийн хүн чоно Жэкобтой адилтгав
  • АЛТАН ЦОМ: Булган аймгийн баг хоёр дахь ялалтаа байгууллаа 
  • Миний 24 цаг: Монголын уран зохиолын "АЛТАН ХУЯГТАН"
  • Кристофер Блейк: 12 насандаа анх цас харж байсан миний амьдралын хэв маяг Монголд ирээд өөрчлөгдсөн
  • Харцага цолны хүндэтгэлийн барилдаан маргааш болно
  • Миний 24 цаг: Сагсанбөмбөг ерөнхийдөө өндөр хүний спорт ч гэлээ жижгүүдэд боломж үргэлж байдаг
  • Бямба, Ням гарагт тээврийн хэрэгслийн дугаарын тэгш, сондгойгоор хөдөлгөөнд оролцуулах санал гаргажээ
  • Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, Ч.Сайханбилэг, Н.Удаанжаргал, Т.Бадамжунай нарыг эрх зүйн харилцан туслалцааны хүрээнд шилжүүлэн авах талаарх саналыг холбогдох албанд тавихыг даалгажээ
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Увс аймгийн эсрэг Төв аймгийн бөхчүүд хүч үзнэ
  • Таван аймагт малын хорогдол их байна
  • АЛТАН ЦОМ: Өвөрхангай аймгийн бөхчүүд Баян-Өлгий аймгийн бөхчүүдийг буулган авав 
  • Владимир Путин: 80 жилийн дараа Герман бидэнд дахин заналхийллээ
  • Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, Ч.Сайханбилэг, Н.Удаанжаргал, Т.Бадамжунай нарыг эрх зүйн харилцан туслалцааны хүрээнд шилжүүлэн авах талаарх саналыг холбогдох албанд тавихыг даалгажээ
  • Камила Валиева: Монгол Улсад уран гулгалтын спорт эрчимтэй хөгжлийнхөө суурийг тавьж байгаад баяртай байна
  • Долоо хоногийн онцлох хүн: Ард түмнийг хөөсрүүлэгч
  • Б.Энхбаяр: АСЕМ-д ашигласан 43 автобусны гурав нь олдохгүй байгаа
  • Х.Баттулга: Монгол орныг аж үйлдвэржүүлэх, газрын баялгаа боловсруулахыг жадлан эсэргүүцдэг хүн бол Ч.Хүрэлбаатар
  • Владимир Путин: 80 жилийн дараа Герман бидэнд дахин заналхийллээ
  • Танилц: Энэ сард тэтгэвэр, тэтгэмж олгох хуваарь
  • Ж.Сүхбаатар: Иргэд нийтийн тээврийг сонгож, хувийн машинаасаа татгалзсанаар замын түгжрэл тодорхой хувиар буурна
  • Б.Энхбаяр: 2016 онд Хөгжлийн банканд хийсэн шалгалтаар 1,3 их наяд төгрөгийн зөрчил илэрсэн боловч хэн ч хариуцлага хүлээгээгүй
  • FUN: Улсын начин Э.Сумьяабатыг "Twilight"-ийн хүн чоно Жэкобтой адилтгав
  • Б.Энхбаяр: Шантааж хийгээд сайд болж, Хөгжлийн банкийг өөрийнхөө мэдэлд авсан үе чинь дууссан
  • Х.Баттулга: Том төсөл хэрэгжихгүй болохоор мэдлэгтэй хүмүүс Монголдоо ирэхгүй байна
  • “Малчин эмэгтэйчүүд-манлайлал” зөвлөгөөний оролцогчдод мэндчилгээ дэвшүүллээ
  • ТБХ намрын чуулганаар 110 хууль, УИХ-ын найман тогтоол батлуулжээ
  • Аялал жуулчлалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн талаарх хэлэлцүүлэг боллоо
  • АЛТАН ЦОМЫН ТӨЛӨӨХ БАРИЛДААН: Булганы залуу начнуудын эсрэг Өвөрхангайн хүчтэнүүд
  • Д.Амарбаясгалан: "Эрдэнэс Монгол" ХХК-ийн охин компаниудын ажлын байрыг нээлттэй сонгон шалгаруулдаг журмыг батална
  • Б.Чойжилсүрэн: Засгийн газраас нэг их наяд төгрөгийг Хөгжлийн банк руу шилжүүлж байж дампууруулахгүйгээр авч гарсан
  • Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг БНТУ-ын ард түмэнд эмгэнэл илэрхийлж, захидал илгээжээ
  • С.Бямбацогт: Энэ онд том оврын дөрвөн онгоц оруулж ирнэ
24 баримт
  • Дээд амжилтын хэмжүүр, дэндүү ГАЙХАМШИГТ Леброн Жеймс
  • 24 баримт: Их жанжин Д.Сүхбаатарын мэндэлсэн өдөр
  • 24 баримт: Арлын Японыг шуугиулсан, ААТАЙ их аварга Хакухо М.Даваажаргал
  • Монгол Улсын гурван сая дахь иргэн Х.Монголжин 8 нас хүрлээ
  • “Miss Universe”-ийн шинэхэн ялагч, хамгийн ӨНДӨР настай гоо бүсгүй Р'Бонни Габриэль
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК