зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.11
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Чанаргүй зээлийг илрүүлсэн нь “ЭЕРЭГ ДОХИО”

2019-9-24
0
ЖИРГЭХ

Банкны системийн “бие” эрүүл саруул, эсэхийг илтгэдэг чанаргүй зээлийн хэмжээ огцом тэлэв. Үндэсний статистикийн хорооны мэдээлснээр чанаргүй зээлийн хэмжээ жилийн өмнөхөөс 545.6 тэрбум төгрөг буюу 39 хувиар өсжээ. Ингэснээр нийт 1.9 их наяд төгрөгтэй дүйлээ. Банкуудын олгосон нийт зээлийн хэмжээ энэ оны наймдугаар сарын эцсээр 12.1 их наяд төгрөгт хүрсэн. Одоогоор чанаргүй зээл нь нийт зээлийн багцын 10.5 хувийг эзэлж байна. Үндэсний статистикийн хорооноос чанаргүй зээлийн нийт зээлд эзлэх хэмжээ өнгөрсөн оныхоос хоёр хувиар нэмэгдсэнийг тодотгоод буй.

Чанаргүй зээл нэмэгдэх нь санхүүгийн салбарын маш муу үзүүлэлтүүдийн нэг. Муу зээл аль болох бага байвал санхүүгийн зах зээл эрүүл саруул байна гэж үздэг. “Капитал” банкийг татан буулгасныг та бүхэн санаж байгаа. Нийт зээлийнх нь 80 хувь эргэн төлөгдөх нь тодорхойгүй болсноор энэ банкийг татан буулгасан. Систем дотроо жижиг банк байсан учраас эдийн засагт доргилт үүсгэсэнгүй. Томоохон банк дампуурвал эдийн засагт доргилт үүсэж, хямралын суурь болох ч магадлалтай. Тиймээс л банкны удирдлага чанаргүй зээлийг бага түвшинд байлгах гэж хичээдэг. Чанаргүй зээл өсвөл санхүүгийн салбар тогтворгүй болно. Санхүүгийн салбар нь хямарвал эдийн засаг хүндэрнэ. Санхүүгийн салбараа эрүүл байлгах нь улс орны чухал зорилго билээ.

Чанаргүй зээл нийт зээлийнхээ тэдэн хувьд хүрвэл аюулын харанга дэлдэнэ, тиймээс төдий хэмжээнд барих шаардлагатай гэсэн тогтсон итгэлцүүр, баримжаа байдаггүй. Чанаргүй зээлийн муу нөлөө хэрхэн илрэх нь тухайн улсын эдийн засгийн онцлогоос хамаардаг аж. Тэгэхээр чанаргүй зээл бага байвал сайн, байхгүй бол бүр сайн гэсэн теорем үйлчилдэг хэрэг. Өмнөд Солонгосын Төвбанк чанаргүй зээлийг нийт зээлийн багцын 14 хувиас бага байвал банкны системийн үйл ажиллагаа хэвийн гэж үздэг гэнэ. Тэгвэл манай улсын чанаргүй зээл нийт зээлийнхээ хэдэн хувьд байвал хэвийн гэж үзэх вэ. Мэдээж өмнө нь дурдсанчлан тогтсон тоо, баримжаа байхгүй. Банкны салбарынхан нийт зээлийн таван хувиас бага байвал хэвийн гэж үзэж болох талаар ярилцдаг. Тэдний гаргаж тавьдаг хийсвэр тоотой харьцуулбал манай улсын чанаргүй зээл хэвийн байх хэмжээнээсээ хоёр дахин давжээ. Тэгэхээр “Аюул ойртож байна шүү” гэж анхааруулах дохио аль хэдийн анивчаад эхэлсэн гэсэн үг.

Активын удирдлагын компани байгуулж, чанаргүй зээлийг худалдах бодлогыг Төвбанк баримталж буй нь чанаргүй зээл төдийлөн буурахгүй байгаатай холбоотой болов уу. Активын удирдлагын компанид чанаргүй зээлээ худалдчихвал банк “хатиг”-наасаа салж, эрүүл саруул болно. Чанаргүй зээлийг банкнаас хямдруулан худалдаж авсан компани зээлдэгчтэй тохиролцож, авсан мөнгийг нь эргэн төлүүлэх учиртай. Өөрөөр хэлбэл, банкны эрсдэлийг өөр этгээд үүрч, санхүүгийн зах зээлд савлагаа үүсэхээс сэргийлнэ гэсэн үг. Цаашлаад эдийн засаг хүндрэх эрсдэлийг ч бууруулах юм.

Монгол Улсын эдийн засаг хагас жилийн дүнгээр 7.3 хувь буюу өндөр өсөлттэй байна. Энэ онд эдийн засаг хоёр оронтой тоонд хүрч өсөх болов уу гэсэн хүлээлт шинжээчдийн дунд үүслээ. Манай улсын гадаадад экспортолж, орлого олдог нүүрс, зэс, алт, төмрийн хүдрийн үнэ дэлхийн зах зээлд өндөр хэвээр байгаа. Ашигт малтмалын үнэ ханш өндөр учраас уул уурхайн салбарын эдийн засагт үзүүлэх нөлөө далайцтай байна. Үүнийг гадаад худалдаа, төсвийн тэнцэл ашигтай гарч буйгаас харж болно. Бүх төрлийн татварын орлого нэмэгдлээ. Эдийн засгийн нөхцөл сайн, худалдаа, үйлчилгээний салбар өсөлттэй байвал чанаргүй зээл буурах магадлалтай. Гэтэл яагаад огцом өссөн бэ.

Чанаргүй зээлийн хэмжээ өнгөрсөн оны аравдугаар сараас өсөж эхэлжээ. Муу зээл өсөж эхэлсэн цаг хугацаа банкны салбарт өрнөж буй нэгэн үйл явдалтай давхцаж байгаа. Тодруулбал, банкуудад активын чанарын үнэлгээ хийж эхэлсэн хугацаатай давхцав. Засгийн газрын Олон улсын валютын сантай хамтран хэрэгжүүлж буй Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөрийн хүрээнд банкуудын активын чанарыг үнэлж буй. Энэ ажил нь банкны салбарын үйл ажиллагааг сайжруулах, урт хугацаанд тогтвортой байлгах зорилготой. Уг нь активын чанарын үнэлгээг хэдэн сарын өмнө хийж дууссан. Гэхдээ нягтлах шаардлага тулгарсан учраас зарим банкны активыг дахин үнэлж байна. Активын чанарын үнэлгээ хийх явцад банкуудын олгосон зарим зээл хуудуутай байсан хэрэг. Ингээд л чанаргүй зээлийн хэмжээ огцом өссөн. Монголбанкныхан үүнийг баталж буй.

Хүн туссан өвчнөө мэдэхгүй явсаар хүндрүүлэх тохиолдол байдаг. Өвчин нэгэнт хүндэрсэн тохиолдолд анагаах гэж цаг хугацаа алдана, их хөрөнгө мөнгө зарцуулна. Өвчнөө ужгируулчихвал амиа алдахад ч хүрнэ. Харин өвчнөө эрт илрүүлбэл эмчлэхэд хялбар. Цаашлаад их хэмжээний мөнгө зарцуулахгүй, амиа эрсдүүлэхгүй. Банкуудад активын чанарын үнэлгээ хийж, “өвчин”-ийг эрт илрүүлсэн нь сайн хэрэг. Банкны салбарынхан одоо мэдэгдэлгүй газар авсан “өвчин”-өө эмчлэхээр ажиллах нь тодорхой. Эрт эмчилгээ хийчихвэл санхүүгийн салбар хямрахгүй. Эцэстээ эдийн засаг тогтвортой өсөх хөшүүрэг болоход тустай.

Активын чанарын үнэлгээ хийхэд банкуудын бүх төрлийн зээлийн бүтээгдэхүүнээс “но” илэрчээ. Өөрөөр хэлбэл, зээлийн бүтээгдэхүүн бүрт нь чанаргүй зээл нуугдаж байсан гэсэн үг. Хүнтэй зүйрлэвэл “өвчин” өргөн хүрээтэй тархаж, эрхтэн бүрт нь үсэрхийлжээ. Уул уурхай, боловсруулах үйлдвэрлэл, үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт олгосон зээлээс нэлээд хэсэг нь чанаргүй байсан гэнэ. Илэрсэн чанаргүй зээлээрээ дээрх салбарууд толгой цохижээ. Мөн цалин, тэтгэврийн зээлийн нэлээд хэсэг чанаргүй байсан аж. Тодруулбал, уул уурхайн салбарт олгосон зээлийн 187.7, боловсруулах үйлдвэрлэлийн салбарт олгосны 97, үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт олгосны 57, цалин, тэтгэврийн зээлийн 46.6 тэрбум төгрөг чанаргүй гэсэн ангилалд багтсан байна.

Тэгвэл хугацаа хэтэрсэн зээл буурчээ. Өнгөрсөн сарын эцсээр 982.4 тэрбум төгрөгийн хугацаа хэтэрсэн зээл үүсэв. Энэ нь жилийн өмнөхөөс 3.5 хувиар буурсан үзүүлэлт. Гэхдээ хугацаа хэтэрсэн зээл өнгөрсөн сард 103 тэрбум төгрөгөөр огцом нэмэгдсэнийг анхаарахгүй өнгөрч болохгүй. Хугацаа хэтэрсэн зээлийн 400.6 тэрбум төгрөг нь бөөний болон жижиглэн худалдааны, 430 тэрбум нь барилгын салбарт ногдсон аж. Өөрөөр хэлбэл, сүүлийн үед дээрх хоёр салбарт олгосон зээл мууджээ.

Эх сурвалж: Өнөөдөр сонин 

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
Монгол Улсын гадаад валютын албан нөөц 5.2 тэрбум ам.долларт хүрлээ
Орон нутгийн карт эзэмшигчдэд зориулсан урамшуулал эхэллээ
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • zaragch (202.126.89.243)
    Hugatsaa hetersen zeeliig neg ydaa ylsaas tolooch. Garamjaw ersdeliin sangiin mongoor 10terbymaa toluulj ba shuu de. Ard tumen bidnii tatwariin mon bizdee
    2019 оны 09 сарын 24 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
    6 цаг 38 мин
  • ФОТО: УИХ-ын гишүүдийн наадмын гоёл
    7 цаг 27 мин
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
    11 цаг 25 мин
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
    12 цаг 0 мин
  • УИХ-ын гишүүн У.Отгонбаяр дараах хуулийн төслүүдийг өргөн мэдүүлжээ
    Өчигдөр 17 цаг 59 мин
  • Наадам: Төв аймгийн Заамар сумын уяач Ж.Түмэн-Өлзийгийн бор хээр шүдлэн түрүүллээ
    Өчигдөр 17 цаг 10 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баярын урилгаар БНСУ-ын Сөүл хотын ИТХ-ын дарга Хо Жун Чой Улаанбаатар хотод айлчилж байна
    Өчигдөр 15 цаг 39 мин
  • Д.Цахилгаан “Илиада”, “Одиссэй”, “Тэнгэрлэг туульс” бүтээлийн орчуулгаар нь Төрийн шагнал хүртлээ
    Өчигдөр 14 цаг 42 мин
  • Наадам: Тод манлай уяач Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
    Өчигдөр 13 цаг 16 мин
  • Үерийн аюулаас сэрэмжилж, зөвшөөрөгдсөн зам гүүрээр зорчихыг зөвлөв
    Өчигдөр 12 цаг 58 мин
  • Д.Жаргалсайханы Төрийн шагнал хүртэж байгаа ГУРВАН дуу
    Өчигдөр 12 цаг 41 мин
  • Цэргийн ёслолын жагсаалд хууль сахиулах байгууллагын 1500 гаруй алба хаагч оролцлоо
    Өчигдөр 12 цаг 39 мин
  • Тэдний "Чингис Жагаа"-гийн "Төрийн шагнал" хүртэж байгаа уран бүтээлд дайн үлдээсэн үгс
    Өчигдөр 11 цаг 48 мин
  • АЖ Д.Жаргалсайхан гурван дуугаараа өнөөдөр Төрийн шагнал хүртэнэ
    Өчигдөр 11 цаг 15 мин
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
    Өчигдөр 10 цаг 48 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван АЗАРГА
    Өчигдөр 09 цаг 10 мин
  • Баримт: Төрийн наадамд завсаргүй 4 түрүүлсэн Дархан мэргэн Х.Оюунчимэг
    Өчигдөр 09 цаг 02 мин
  • Улаанбаатарт өдөртөө 24 хэм дулаан
    Өчигдөр 08 цаг 31 мин
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    Уржигдар 23 цаг 11 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    Уржигдар 21 цаг 08 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Наадмын өвөрмөц мэндчилгээнүүд
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Улсын цолонд ойрхон бөх #9: Аймгийн хурц арслан М.Еркебулан
  • Улсын баяр наадамд зодоглох Улсын цолтой 102 бөх
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • ТАНИЛЦ: Ирэх долоо хоногт УИХ-аар хэлэлцэх асуудлууд
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Аварга цолтон төрүүлдэг могой жилийн наадам
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Наадам айсуй: Төрийн наадамд ганц ч сум алдалгүй 40 онон түрүүлсэн Хөдөлмөрийн баатар, Дархан мэргэн Ш.Даваахүү
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
24 баримт
  • У.Хүрэлсүх: Монгол наадам бол төрт ёс, түүх, соёлын үнэт өв, тусгаар тогтнол, мандан бадрахын бэлгэдэл юм
  • Дэлхийд ганцхан Монгол наадмын тухай 24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК