1998 онд батлагдан гарсан Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг ХЗДХЯ-аас ажлын хэсэг гарган боловсруулан ажиллаж байна. Үүнтэй холбоотой асуудлаар Монголын хэвлэл мэдээллийн зөвлөлийн Удирдах зөвлөлийн дэд дарга У.Тамираас зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад ямар ямар заалт тусгагдсан байна вэ?
-Төр хэвлэлийн мэдээллийн байгууллагатай байж болохгүй. Төрөөс хэвлэл мэдээллийн байгууллагад цензур тогтоохгүй. Хэвлэл мэдээллийг хянах тогтолцоог төрөөс бий болгохгүй гэсэн ерөнхий зармчууд хадгалагдаж үлдэж байна. Мөн редакцийн хараат бус байдал, редакц хувь эзэмшигчтэйгээ, сэтгүүлч редакцтайгаа хэрхэн хараат байдлаа хангаж ажиллах вэ гэсэн заалт орж байгаа. Хамгийн гол нь эзэмшчигдийн ил тод байдлыг зарлах заалт тусгагдсан байна. Учир нь олон улсын байгууллагаас манай улсын хэвлэл мэдээллийн байгууллагын 74 хувь нь улс төрчид эзэнтэй байх магадлалтай гэж дүгнэсэн. Тиймээс уг асуудлыг олон нийтэд ил тод гаргах нь чухал гэж харж байна.
-Ажлын хэсэгт хэвлэл мэдээллийн бүрэлдэхүүнээс багтсан уу?
-Глоб интернэйшнл төв, Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл, Монголын сэтгүүлчдийн нэгдсэн эвлэл, Нийслэлийн сэтгүүлчдийн нэгдсэн эвлэл зэрэг байгууллагын төлөөллүүд багтсан.
-Өчигдөр хэвлэл мэдээллийн ёсзүйн форум уулзалт болсон. Уг хурлаар ямар үр дүн гарсан гэж харж байна вэ?
-Энэ жилийн ёсзүйн форум “Хэвлэлийн эрх чөлөө ба дижитал хувьсал” гэсэн сэдвийн хүрээнд боллоо. Мөн үеэр ХЗДХЯ Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын талаар танилцуулсан. Энэ хүрээнд хэвлэлийн эрх чөлөөг бататгах, хэвлэл мэдээллийн хараат бус байдлыг хангах болон хуулийн зарим зохицуулалтын талаар салбарын мэргэжилтнүүд дуу хоолойгоо тусгахыг эрмэлзсэн. Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хуулийн хэвлэл мэдээллийн салбарт төлөвшиж байгаа өөрийн зохицуулалтыг хэрхэн тусгах нь нэн чухал.
Түүнчлэн бид цахим мэдээллийн салбарт хуурамч мэдээллийн давалгаанаас ялгарах, иргэддээ баримттай ёсзүйтэй мэдээллийг түгээх талаар ярилцлаа.
-Хэвлэл мэдээллийн зөвлөлд цахим сэтгүүлзүйтэй холбоотой гомдол, мэдээлэл хэр их хувийг эзэлж байна вэ. Хамгийн сүүлд гэхэд ямар ямар гомдол ирсэн бэ?
-Хэвлэл мэдээллийн зөвлөл хэвлэл мэдээллийн редакциар түгээгдсэн сэтгүүлзүйн бүтээл дээр гомдол хүлээн авдаг. Мөн цахим сүлжээнд давалгаалж байгаа хуурамч мэдээллийн талаар анхааралтай судалж байна. Түүнчлэн ямар байдлаар өөрийн зохицуулалтыг хийж болох талаар судалж байгаа. Эхний байдлаар хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын албан ёсны хаягтай холбоотой гомдлыг хүлээж авахаар дүрэм, журамдаа өөрчлөлт оруулсан. Одоогийн байдлаар хоёр гомдол ирсэн хэлэлцэгдэхээр хүлээгдэж байна.
-Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын өөрийн зохицуулалтыг хэрэгжүүлэх талаар их ярьж байна. Үүнийг бий болгохын тулд хэвлэл мэдээллийн байгууллагыг хараат бус болгож байж илүү үр дүнд хүрэх юм биш үү?
-Хэвлэлийн эрх чөлөөний тухай хууль редакцийн хараат бус байдлыг хангах ёстой гэж үзэж байгаа. Мөн ажлын хэсгийн хүрээнд ч гэсэн саналаа тодорхой илэрхийлсэн.
Б.Лхам
Сэтгэгдэл (1)