Засгийн газрын шийдвэрийн дагуу Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас есдүгээр сарын 1-нээс хичээлийг хэрхэн явуулах зохицуулалтаа танилцуулав. Яамны Ерөнхий боловсролын газрын дарга Т.Ням-Очир “Хүүхдүүд нэг ангид 1-1,5 метрийн зайтай сууж, бөөгнөрөл үүсгэхгүй байхаар зохицуулалт хийсэн. Ийм зайтай суугаад хичээллэхэд нэг ангид заавал 20-25 хүүхэд суухаар болж байгаа юм” гэжээ. Т.Ням-Очир даргын хэлсэнчлэн уг зохицуулалт нь шинэ мэдээ биш. Засгийн газрын шийдвэр гарсны дараа салбарын сайд Л.Цэдэвсүрэнгийн онцолсон тайлбартай утга нэг.
Харин өөр нэг асуудлыг хөндсөн нь “Өнөөдрийн энэ онцгой нөхцөл байдалд ангийг хоёр хувааж, эхний групп 08.00 цагаас 10.00 цаг 30 минут хүртэл хичээллэнэ. Дараагийн групп 11.00 цагаас 13.00 цаг 30 минут хүртэл хичээллэхээр зохицуулж байна” гэсэн өгүүлбэр.
Ерөнхий боловсролын хариуцсан яамны даргын хэлснээр таван хоногийн гуравт нь танхимын сургалтаар хичээллэх сурагчид өдөрт хоёр цаг сургууль дээрээ байх нь. Бусад цагт нь гэрийн нөхцөлд хичээлээ давтаж, ерөнхий боловрол эзэмших нь. Дунд, ахлах ангийн сурагчдад байж болох л хувилбар.
Харин бага ангийн сурагчдын хувьд энэ нь хүндрэлтэй тусах, бараг боломжгүй зохицуулалт. Тэр тусмаа эцэг, эхчүүдэд.
Учир нь, өглөө, өдөр нь хүүхдээ сургуульд нь зөөж, авдаг эцэг, эх нийслэлд олон. Замын түгжрэлээс эхлээд ажлынхаа цаг заваар хүүхдээ нааш, цааш зөөх гэж хэрэндээ л бэрхшээлтэй тулгардаг. Өдрийн тодорхой хэмжээний цагийг зөвхөн хүүхдээ зөөх, замын хөдөлгөөний түгжрэлд өнгөрүүлэх гээд тэдэнд зовлон их.
Тийм атал Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас гаргасан “мэргэн санаа”-гаар хүүхдэдээ зарцуулах тэдний цаг зав улам ихсэх нь. Нэг үгээр, хүүхдээ сургуульд нь хүргэж өгчихөөд ажилдаа амжиж очдог байсан бол энэ удаад сургуулийнх нь үүдэнд хоёр цаг хүлээхээс өөр аргагүй болно гэсэн үг. Өндөржүүлсэн бэлэн байдлын энэ цаг үед бага насны хүүхдээ ажил руугаа аваад явах боломжгүй. Шууд гэр рүү нь хүргэж өгөхөөс өөр аргагүй.
Ингэж явсаар өдрийн талыг зөвхөн хүүхдээ зөөх, хичээл тарахыг нь хүлээх, эргээд гэрт нь хүргэхэд зориулж таарна. Тэр хэрээрээ тухайн эцэг, эхийн ажлын бүтээмж буурна, авах цалин багасна.
Өөрөөр хэлбэл, бага ангийн сурагчдын эцэг, эхчүүдийн аль нэг нь хүүхдээ хүргэж өгсөн тохиолдолд хичээл тарахыг нь хүлээхээс аргагүй сонголтыг яамнаас тулгасан нь энэ. Хоёулаа ажилтай гэж бодоход аль нэг нь өдрийн талыг хүүхдээ хүргэж, авах гээд сайн дурын сургуулийн “манаач” хийнэ гэсэн үг. Сургууль, цэцэрлэгийг нээхээр болсон нь сайн хэрэг ч түүнийгээ иргэдийн, эцэг, эхчүүдийн бодит амьдралд нийцүүлсэн байдлаар зохицуулах нь чухал баймаар.
Коронавирусийн цар тахлын улмаас дэлхийн хэмжээнд 850 сая хүүхэд сургууль завсардсан тухай статистик тоо баримт бий. Гэвч сургууль, цэцэрлэгийн үйл ажиллагааг цахим хэлбэрт шилжүүлсэн нь хүүхдүүдийг халдварт өвчнөөс хамгаалахаас илүү их хор хөнөөлтэй байгаа талаар “The Economist” хөнджээ. Уг сэтгүүлд дурдсанаар “Сургуулиуд ажиллахгүй байгаагийн өртөг илүү өндөр байна. Хүүхдүүд бага зүйл сурч, суралцах дадлаа алдаж байна. Zoom бол сулхан орлуулагч төдий. Wi-Fi муутай, боломжгүй хүүхдүүд бусдынхаа ард хоцорч байна.
Теле хичээл, радио хичээлүүд бүр дор. Ирц оролцоог хянаж чаддаггүй, амьд харилцаа үүсгэдэггүй. Ажлаа хийх шаардлагатай ээж аавуудад хүүхдүүдээ орхих газар зүйн бэрхшээл тулгарсаар.
Ээжүүд ачааны хүндийг үүрч, карьераа хойш тавьж байна. Харин гэрийн хорионд байгаа хүүхдүүд хүчирхийлэл, тэжээлийн дутагдал, сэтгэцийн эрүүл мэндийн доройтолд илүү өртсөөр. Сургуулийн үйл ажиллагааг хааж байгаа шийдвэрийг ядуу улс орон хэрэгжүүлэхэд боловсролд үзүүлэх сөрөг нөлөө нь бүр ч их байна. Хэдийгээр онлайн хичээл санал болгосон ч 465 сая хүүхэд интернэтийн хүрэлцээгүй байдлаас шалтгаалан үр шимийг нь хүртэж чадаагүй” гэсэн байна.
Тиймээс "Дэлхийн улс орнууд сургуулиа аюулгүйгээр дахин нээх нь олон тэрбум сав гар ариутгагчаас эхлээд зохион байгуулалтыг болгоомжтой хийж, уян хатан хуваарь гаргах, хоцрогдолтой хүүхдүүдэд туслах гэгчлэн тийм ч хямд хялбар ажил болохгүй нь лав.
Эдгээр зардал нь татвар төлөгчдөөс гарна. Харин татвар төлөгчдийн дийлэнх нь эцэг, эхчүүд өөрсдөө байдаг. Зардал хэдий өндөр байлаа ч хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн том бүхэл бүтэн үеийг үл тоомсорлон, өсөж хөгжих боломжийг нь хязгаарлаж харанхуйд орхихоос их байхгүй нь лавтай" гэдгийг онцолжээ.
Г.Эрхэс
Сэтгэгдэл (16)