УИХ-ын өнөөдрийн чуулганаар Шүүхийн тухай хуулийн зарчмын зөрүүтэй саналуудаар санал хурааж байна. Үндсэн хуулиар шүүгчдийн Сахилгын хороо байгуулахаар болсон. Сахилгын хороо шүүгчдээс бүрдсэн дөрвөн гишүүн, шүүгч биш таван гишүүнтэй байхаар хуулийн төсөлд оруулжээ.
Тодруулбал,
-Шүүхийн Сахилгын хороо орон тооны есөн гишүүнээс бүрдэнэ,
-Сахилгын хорооны бүрэлдэхүүнд оролцох шүүгч гишүүн нь шүүгчээр 10-аас доошгүй жил ажилласан, сахилгын шийтгэлгүй, бусад гишүүн нь хууль зүйн өндөр мэдлэгтэй, эрх зүйч мэргэжлээр 10-аас доошгүй жил ажилласан, төрийн алба хаас насны дээд хязгаарт хүрээгүй, сүүлийн таван жил шүүгч, улс төрийн албан тушаалтан болон улс төрийн намын удирдах албан тушаалын ажил эрхэлж байгаагүй, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй Монгол Улсын иргэн байна,
-Сахилгын хорооны бүрэлдэхүүнд хяналтын шатны шүүхээс нэг, давж заалдах шатны шүүхээс хоёр, анхан шатны шүүхээс нэг шүүгчийг нийт шүүгчийг чуулганы санал хураалтаар сонгож, бусад таван гишүүнийг нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар УИХ томилох бөгөөд эдгээр гишүүд шүүгчээр ажиллаж байгаа хүн байна,
-Сахилгын хорооны шүүгч гишүүнийг нийтээрээ, чөлөөтэй, шууд сонгох эрхийн үндсэн дээр саналаа нууцаар гаргаж, олонхийн саналаар сонгоно,
-Сахилгын хорооны шүүгч гишүүнд нэр дэвшүүлэх, сонгох ажиллагаанд хараат бус, нээлттэй, ил тод байдлыг хангах болон үүссэн асуудлыг шийдвэрлэхэд зайлшгүй шаардлагатай дэгийг шүүгчийн чуулган батална,
-Сахилгын хорооны шүүгч биш гишүүнийг сонгон шалгаруулж, томилох ажиллагаанд хараат бус нээлттэй, ил тод байдлыг хангах журмыг Байнгын хороо энэ хуульд нийцүүлэн батална,
-Сахилгын хорооны бүрэлдэхүүнд Ерөнхий зөвлөлийн гишүүн, шүүхийн захиргааны байгууллагын ажилтан, өмгөөлөгч, прокурор, төрийн алба хаах насны дээд хязгаарт хүрсэн болон сүүлийн таван жилпд улс төрийн албан тушаал болон холбогдох албан тушаал эрхэлж байсан иргэн орохыг хориглоно,
-Сахилгын хорооны гишүүний бүрэн эрх зургаан жил байх бөгөөд зөвхөн нэг удаа сонгогдож томилогдоно. Сахилгын хорооны гишүүний бүрэн эрх сонгогдож томилогдсоноор эхэлж, дараагийн гишүүн сонгогдож томилогдсоноор дуусгавар болно,
-Сахилгын хорооны шүүгч биш албан тушаалын зэрэг зиндаа, цалин хөлс, нэмэгдлийн хэмжээг УИХ тогтооно,
-Сахилгын хорооны даргыг гишүүд дотроосоо нэг жилийн хугацаатайгаар нууц санал хураалтаар нэг удаа сонгоно,
-Сахилгын хороо бүрэн эрхийнхээ хүрээнд өргөдөл, гомдол, мэдээлэл, эсэргүүцэл, сахилгын хэргийг дангаар болон хамтын зарчмаар хянан хэлэлцэж, илээр санал хурааж, шийдвэр гаргана,
-Сахилгын хорооны гишүүдийн гуравны хоёр нь бүрдсэнээр түүний бүрэн эрх нь хэрэгжсэнд тооцно,
-Сахилгын хорооны даргыг бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхтэй холбоотой аливаа этгээдийг хөндлөнгөөс оролцож, саад учруулахыг хориглоно,
-Сахилгын хороо ажлын албатай байх бөгөөд бүтэц, орон тоо, үйл ажиллагааг зохицуулах дүрэмтэй байна,
-Сахилгын хороо бие даасан төсөвтэй байх бөгөөд чиг үүргээ хэрэгжүүлэх, үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах нөхцөлийг төр хангана,
-Сахилгын хороо хэвлэмэл хуудас, тамга, тэмдэгтэй байна,
Сахилгын хорооны шийдвэр хууль ёсны, үндэслэл бүхий байх бөгөөд захирамж, тогтоол, магадлал хэлбэртэй байна.
А.Сүх
Сэтгэгдэл (1)