Засгийн газар хуралдаж дараах шийдвэрийг танилцууллаа. Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд А.Ариунзаяа: Хөгжлийн бэрхшээлтэй эх, хүүхдийн талаар авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнүүдийг шуурхай шийдвэрлэх талаар Засгийн Газрын тэмдэглэлийг өнөөдрийн хурлаар баталлаа. Тус тэмдэглэлд 26 асуудлыг тусгалаа. Үүнээс онцлох заалтуудыг дурьдвал:
- Тархины саажилт, уналт таталттай хүүхдийн уналт таталтын эсрэг эм хангамжийн нөхцөл байдал сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд тасарсан байдалтай байна. Үүнийг төрөөс 100 хувь хөнгөлттэй олгох эмийн жагсаалтад оруулж, байнгын асаргаа шаардлагатай, хүнд хэлбэрийн оноштой хүүхдүүдийн түгээмэл хэрэглэгддэг эм, бэлдмэлийг шийдвэрлэх талаар Эрүүл мэндийн сайдад даалгалаа. Түүнчлэн саажилттай хүүхдийн эцэг, эхчүүд хүүхдийн хагалгаанд маш их санаа зовж байгаа. Үүнд ёзоорын мэдрэлийг таслах хагалгааг гадаад улс орнуудад хийлгэх асуудлаар олон эцэг эх хандаж байна. Тиймээс үүнигй олон хүүхдэд хүртээмжтэй байлгахын тулд Монгол Улсад хоёр нэр төрлийн хагалгааг хийх, төлбөрийг төрөөс даах, ирэх есдүгээр сард багтаан шийдвэрлэх ажлыг Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг болон Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболд нарт даалгасан болно.
- Эмнэлгийн хяналтад байдаг, байнгын асаргаа шаардлагатай 18 хүртэлх насны хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдээ асарч, хөдөлмөр эрхлээгүй байгаа эцэг, эхийн асуудлыг хэлэлцсэн. Аль нэг эцэг эхийн НДШ-ийг хөдөлмөрйин хөлсний доод хэмжээгээр тооцож, 18 нас хүртэл төрөөс даадаг байх хууль зүйн зохицуулалтыг миний бие А.Ариунзаяад даалгасан.
- Одоогийн байдлаар нийгмийн халамжийн тэтгэвэр 188.000 төгрөг байгаа бөгөөд сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд цар тахлаас шалтгаалан 288.000 төгрөгөөр олгож ирсэн. Энэ мөнгийг 2023 оны төсөвт үргэлжлүүлэн суутгаж явах, цаашид энэ дүнгээр олгодог байхаар шийдвэрлэхийг даалгалаа.
- Түүнчлэн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний асран хамгаалагчид олгодог тэтгэмжийг цаашид нэмэгдүүлэх, мөн биеийн байдлын зэргээс шалтгаалж өөр өөрөөр тусгах зэргийг үүрэг болголоо.
- Эцэг эх, хууль ёсны асран хамгаалагчгүй, байнгын асаргаа шаардлагатай, хүнд хэлбэрийн сэтгэцийн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний асрамжийн газрыг СЭМҮТ-ийн дэргэд байгуулах асуудлыг судалж, санхүүжилтийг 2023 оны төсөвт тусган шийдвэрлэх талаар Сангийн сайд Б.Жавхлан, Ариунзаяа нарт даалгалаа.
- Цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг тэгш хамруулан сургах, тэдний өвөрмөц хэрэгцээнд нийцүүлэн суралцах орчин, нөхцлийг бүрдүүлэх, дэмжлэг, тохируулгын тогтолцоог хөгжүүлэх,
- Туслах багшийн орон тоог нэмэгдүүлэх, тухайн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэдтэй ажиллаж байгаа багшид 30 хувийн цалингийн нэмэгдлийг олгодог хуулийн хэрэгжилтэд анхаарах, мөн тухайн сургууль, цэцэрлэгт нь хувьсах зардлаг гурав дахин нэмэгдүүлж олгох, бүхий л шатны сургуулт,цэцэрлэгүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг нээлттэй элсүүлдэг байх
- Хөдөлгөөн засалч, хөдөлмөр засалч, хэл засалч, дохионы хэлний хэлмэрч, орчуулагч, протез, ортопедийн зэрэг хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хүний нөөцийн судалгааг хийж, дутагдалтай байгаа мэргэжилтнийг 2022-2023 оны хичээлийн жилээс эхлэн үе шаттайгаар бэлтгэж, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн болон хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэдтэй эцэг, эх тухайн мэргэжлээр суралцахад шаардлагатай дэмжлэг үзүүлэхийг сургалтын орчин материаллаг баазыг бэхжүүлж ажиллах, холбогдох мэргэжлийн индексийг батлах;
- Азийн хөгжлийн банкны төсөл хэрэгжиж байгаа. Энэ хүрээнд Монгол Улсын Дархан, Дундговь, Дорнод, Хөвсгөл, Ховд, Архангай аймгуудад хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн төвийг барьж ирэх есдүгээр сард нээхээр ажиллаж байна. Үүнээс гадна Эрдэнэт, Сэлэнгэ, Төв, Өмнөговь аймаг, Баянзүрх дүүргийн засаг дарга нар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн төвийн зураг төслийг төлөвлөгөөндөө оруулсан байгаа. Ирэх 2023 оны төсөвт суулгаж, бүтээн байгуулалтуудыг олноор бий болгох шаардлагатай байгааг онцоллоо.
Т.Мөнхжаргал