Дэлхийн 190 орчим орны баг өрсөлддөг дэлхийн шатрын олимпиад ОХУ-ын Москва хотод болох ёстой байв. Гэтэл FIDE буюу Дэлхийн шатрын холбооноос өөрийн тэргүүлэх тэмцээнүүдийн нэг болох шатрын 44 дэх олимпиадыг ОХУ-д зохион байгуулахгүй гэсэн шийдвэрийг өнгөрсөн нэгдүгээр сард зарласан. Ийнхүү Дэлхийн шатрын холбооны зөвлөл Энэтхэгийн Ченнай хотод зохион байгуулахаар санал тавьснаар Энэтхэгийн Ченнай хотод Шатрын 44 дэх олимпиад болж өндөрлөлөө.
Тэмцээнд манай улсын эрэгтэй багийг Үндэсний шигшээ багийн дасгалжуулагч, ОУ-ын шатрын холбооны дасгалжуулагч, ДШХМ С.Ган-Од ахалсан бөгөөд
- 1-р ширээ: Их мастер Д.Батсүрэн
- 2-р ширээ: ДШХ-ны мастер Г.Амартүвшин
- 3-р ширээ: Их мастер Б.Гүндаваа
- 4-р ширээ: Их мастер С.Билгүүн
- Нөөц тоглогч: ОУ-ын мастер С.Ган-Эрдэнэ тамирчид оролцсон.
Харин Эмэгтэй багийг МШХ-ны гүйцэтгэх захирал, ОУ-ын шатрын холбооны дасгалжуулагч Ц.Батсайхан ахлан
- 1-р ширээ: Их мастер А.Энхтуул
- 2-р ширээ: ОУ-ын мастер Б.Баярмаа
- 3-р ширээ: ОУ-ын мастер Т.Мөнхзул
- 4-р ширээ: ДШХ-ны дэд мастер Б.Мөнгөнзул
- Нөөц тоглогч: ДШХ-ны мастер Д.Мөнхзул нар оролцов.
Дэлхийн шатрын олимпиадад манай улс багаараа 25 дахь удаагаа оролцсон бөгөөд энэ удаа Монгол Улсын түүхэнд байгаагүй амжилтыг тэд үзүүлсэн билээ. Тухайлбал, Эрэгтэй баг 187 орны 188 багаас 35 дугаарт байрыг эзлэв. Харин эмэгтэй баг 160 орны 162 багаас 15 дугаар байрт бичигдсэн юм. Мөн уг Олимпиадад Т.Мөнхзул Их мастер буюу шатрын спортын оргил амжилтыг тогтоож, Б.Мөнгөнзул дөрөвдүгээр ширээнд тоглож алтан медаль хүртсэн юм.
Т.Мөнхзул, Б.Мөнгөнзул нарын амжилтыг андуурах хүмүүс олон бий. Өөрөөр хэлбэл, Б.Мөнгөнзулыг дөрөвдүгээр ширээнд алтан медаль хүртсэнийг Олимпиадын алтан медаль хүртлээ гэж ойлгоод буй. Бүр цаашилбал, Олимпиадын биш, Олимпын алтан медаль хүртлээ гэж ярих хүмүүс ч байна.
Тэгвэл Б.Мөнгөнзулын хүртсэн уг шагналыг Шатрын олимпиадад Монгол улс багаараа 25 удаа оролцохдоо хүртэж байжээ. Ширээний дүнгээр 1960 онд Л.Мягмарсүрэн алт, 1964, 1970 онуудад Т.Үйтүмэн мөнгө, З.Бямбаа 2002 онд мөнгө, 2000 онд хүрэл, 2004 онд Б.Хатанбаатар, Т.Батцэцэг нар хүрэл медалиар энгэрээ мялааж байв. Эдгээр хүмүүс энэ шагналыг авах үед авсан оноогоор нь шалгаруулчихдаг байсан. Гэтэл доогуур байр эзэлж буй Африкийн багийн хүн сул хүмүүстэй тоглосоор хожоод түрүүлчихдэг байв. Иймээс Дэлхийн шатрын холбоо дүрэмдээ өөрчлөлт оруулсан юм билээ. Ингэхдээ тоглосон хүний чансааны дундаж нь хамгийн өндөр, мөн авсан оноо хоёрын нийлбэр хамгийн өндөр байгаагаар нь байр эзлүүлдэг болсон. Чансааны дундаж ямар сайн багтай тоглож байгаагаас шалтгаалдаг.
Тухайлбал, Манай улсын эмэгтэй баг муу тогловол Б.Мөнгөнзулын амжилтаас хойш татна. Тиймээс энэ амжилтын үр дүн бол багийн амжилт болж таарна. Б.Мөнгөнзулийн нэгдүгээр байр бол чансааны дундаж, авсан оноо хамгийн өндөр байсан учир дөрөвдүгээр ширээндээ алтан медаль хүртсэн. Энд нэг зүйлийг дурдах хэрэгтэй. Орон орны хамгийн шилдгүүд оролцож буй тэмцээн учир дөрөвдүгээр ширээнд муу хүмүүс тоглосон гэх үндэслэл байхгүй. Мөн Б.Мөнгөнзулийн амжилтыг үгүйсгэх гэсэнгүй.
Шатрын спортын оргил амжилт бол Их мастерын болзол хангах. Шатарчид гурван үндсэн баллыг биелүүлснээр Их мастерын болзол хангадаг. Тэгвэл Б.Мөнхзул энэ удаа Их мастерын эхний баллыг биелүүлсэн. Тэрбээр чансаагаараа 2163-т жагсаж байгаа гэсэн мэдээлэл бий. Ирэх есдүгээр сарын 1-нд шинэчлэгдсэн жагсаалт гарна. Уг жагсаалтаас түүний чансааг харж болох биз ээ.
Д.Батчулуун
Сэтгэгдэл (4)