зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.08
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Галын дүгнэлт-3

2014-3-11
0
ЖИРГЭХ


Эдийн засагт гал тахих ёслолыг хэн эхлүүлэв

Галын тахилга хэмээх эртний ёслолыг АН-ынхан сэргээж эхэлснээс хойш хэдэн жилийн нүүр үзэв. 2012 онд Фортуна Н.Батбаяр "Тулганы гал бадраах ёслол"-ыг зохион байгуулж ихээхэн дуулиан дэгдээсэн юм. Тэрээр энэхүү ёслолдоо эмэгтэй хүнийг оролцуулаагүйгээс болж ямар сайндаа "Иргэдийн Альяанс" төвийн тэргүүн Ж.Занаа тэргүүтэй эмэгтэйчүүд Үндсэн хуулийн цэцэд хүртэл хандахав дээ. Дараа нь монгол эмэгтэйчүүдийг ойртуулдаггүй төрийн ёслолын гэртээ Тайландын эмэгтэй Ерөнхий сайдаар гал түлүүлж том тэнэгтсэн Фортуна Н.Батбаяр аймаг, сум хэсч "Тулганы гал бадраах ёслол"-оо дуучин бөхчүүдтэй нийлэн үйлдэх болсон юм. Удалгүй галын тахилга үйлддэг улстөрч Эдийн засгийн хөгжлийн сайд болсноор энэ салбарт жинхэнээсээ галын аюул нүүрлэв. Гаднаас асар их хэмжээний өр зээлийг өвөг дээдсийнхээ нэрээр авч хяналтгүй цацав. Тэглээ гээд ард түмний амьдрал сайжирсангүй. Бараа бүтээгдэхүүний үнэ өдөр бүрээр өсч эхлэв. Эдийн засаг бүхий л үзүүлэлтээрээ уруудан доройтов. Энэ үйл явцыг УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан "Эдийн засагт гал гарлаа" хэмээн тодорхойлсон юм.

Хэн түймэр тавив. Хэн унтраах гэж байна вэ?

Эдийн засагт гарсан галыг хэн эхлүүлэв? Хэн унтраах гэж байна вэ гэдэг асуултад хариулт хайх хэсэг бий болов. Хэн түймэр тавив? Гал ярьж явдгаар нь Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаярыг хүмүүс хардаж эхлэв. Уг суурь углуургаар нь судалж үзвэл Н.Батбаяр эдийн засгийн галыг өрдөгч болохоос биш асаагч нь биш бололтой.Эдийн засагт гэнэт ассан галын эх суурийг тавигч нь Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг аж. Ардчиллын 22 жилийн хугацаанд 11 Ерөнхий сайд 2.2 тэрбум төгрөгийн зээл авсан байна. Харин Н.Алтанхуяг хоёр жилийн хугацаанд 2.8 тэрбум ам.долларын зээл авлаа. Өөрөөр хэлбэл, 22 жилийн хугацаанд авснаас илүү зээлийг хоёрхон жилд, өмнөх 11 Ерөнхий сайдын авсан зээлийг ганцхан хүн авч байгаа нь аюулын харангыг дэлджээ. Ийм их өр зээл авчихаад байхад ам.долларын ханш 20-25 хувиар өсч, бараа бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдэж, аж ахуйн нэгжүүд татвараа төлж чадахгүй байдалд хүрэв. Өнгөрсөн жилд л гэхэд Монгол Улс өрсөлдөх чадвараараа 14 байраар ухарч, улсын төсөв 1.5 их наяд төгрөгөөр тасалдав. Банкны системийн чанаргүй зээл 91.8 хувиар өсөв. 300 гаруй аж ахуйн нэгж дампуурлаа зарлаж, томоохон хөрөнгө оруулагчид Монголыг орхин гарав.

Монгол Улсын төсвөөр дүгнэж ярихад Н.Алтанхуяг шиг баян Ерөнхий сайд түүхэнд төрсөнгүй. Түүний Засгийн газрын зарцуулж байгаа хөрөнгө Д.Бямбасүрэнгийн Засгийн газраас 1278 дахин их, П.Жасрайн Засгийн газрынхаас 76 дахин их, М.Энхсайханы Засгийн газрынхаас 36 дахин их, Ц.Элбэгдоржийнхоос 17 дахин их, С.Батболдынхоос 5.4 дахин их. Ийм их мөнгө зарцуулж байж эдийн засгаа унагачихаар гал ямархан хэмжээнд хүрснийг ойлгож болох юм.

Эдийн засагтаа гал асаачихсан эрх баригчдын зарим нэг хэсэг энэхүү үйлдлээ нуух гэж оролдож байхад нөгөө хэсэг нь ил тод хэлж сануулж байна. Тухайлбал, Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж өнгөрсөн жилд гаднаас авсан зээлийн хүүнд монгол хүн бүр 900.000 орчим төгрөгийн өр төлснийг тооцож гаргаснаа зарласан. Тэгвэл УИХ-ын гишүүн Г.Баярсайхан өнөөгийн үүсээд байгаа бодит байдлыг "Монголын эдийн засаг халуурч хатгаа аваад, цэх сайхан явж чадахгүй, хөл нь доголдож, өнхөрч, элгээрээ хэвтлээ" гэж тодорхойлсон бол УИХ-ын гишүүн асан Ц.Сэдванчиг "Төр маш их өр тавьж байж дэндүү тансаглаж байна" хэмээн анхаарууллаа. Энэ бүхэн Н.Алтанхуягийн эдийн засагт асаасан  гал руу ус цацаж эхэлсний дохио юм.

Өмнөх Засгийн газрууд ард түмэнд, одоогийн Засгийн газар фракцуудад мөнгө хуваарилж байна

Өмнөх Засгийн газруудыг нийгмийн халамжийг хавтгайруулан тараадаг одоогийнх бүтээн байгуулалтад хөрөнгө оруулалт хийж байна гэсэн сурталчилгаа хүчтэй явагдаж эхлэв. Судалж дүгнэж үзвэл өмнөх Засгийн газрууд ард түмэнд л хөрөнгө оруулалт хийж байж. Тухайлбал, Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн дэвшүүлсэн "Эрдэнийн хувь" төслийг дэмжсэн бодлого хэрэгжсэн. Энэ зорилгоор "Хүний хөгжил сан" байгуулагдаж иргэн бүрт 21.000 төгрөгийг олгосон. Гэтэл одоогийн Засгийн газар гурван их наяд төгрөгийг үнэ тогтворжуулах нэрээр өөрсдийн аж ахуйн нэгжүүдэд тараав. Гэвч үнэ тогтворжсонгүй. Харин ч өссөнийг иргэн бүр гэрчилнэ. Ийм мөнгөөр таван жил Монголын бүх иргэнд сар бүр 21.000 төгрөг тарааж болох байв. Энэ тухай Эдийн засгийн хөгжлийн дэд сайд О.Чулуунбат “Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрөө зогсоох ёстой.  Манайх шиг өмнө нь ийм хөтөлбөр хэрэгжүүлээд бүтэлгүйтсэн улсын туршлага зөндөө байдаг. Англи, АНУ, Итали бүгд л ийм хөтөлбөр хэрэгжүүлээд бүтэлгүйтсэн. Үүнээс болоод л доллар огцом савалгаатай байна" хэмээн сануулаад ч нэмэр болсонгүй.  Шинэчлэлийн Засгийн газар Чингис хааны нэрээр авсан өр зээлээ тодорхой том төсөлд зарцуулсангүй. Уг мөнгөө УИХ-аар батлуулалгүй төсвөөс гадуур дур мэдэн зарцуулав. Ингэхдээ Н.Алтанхуяг, Х.Баттулга, Н.Батбаяр, А.Гансүх гэх мэт сайдууд өөрсдийн салбартаа хуваарилан төсөл хэрэгжүүлэх нэрээр  таалалд нь багтсан аж ахуйн нэгжүүдэд тендергүй ажлууд олгов. Энэ тухай АН-аас сонгогдсон УИХ-ын гишүүн Г.Баярсайхан "Ер нь гаднаас өндөр хүүтэй зээл авч, бонд босгох буруу. Гэхдээ бид нэгэнт авсан. Харин мөнгө олдог мега төсөлд зарцуулах ёстой. Тэгж чадсангүй" гэж халагласан бол МИАТ ХК-ийн  Тамгын газрын дарга, УИХ-ын гишүүн асан С.Билэгсайхан саяхан Төрийн ордонд болсон уулзалтын үеэр “Нэг яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга л өнөөдөр хоёр сая ам.доллар хахуульд авч байна” гэж хэлж олон хүнийг алмайруулсан ч эрх баригчид тэгсхийгээд шуугианыг дарсан.

Эндээс нэг дүгнэлт хийхэд өмнөх Засгийн газар байгалийн баялгаас орж ирсэн мөнгийг иргэн бүртээ ижил тэгш хуваарилах гэж хичээж байсан бол шинэчлэлийн Засгийн газар бүлэг, фракц, намын гишүүдийнхээ амыг хааж, бялуу хүртээх зорилгоор шууд хуваарилж эхэлсэн нь эдийн засагт гал өрдөх нэг том шалтгаан болов.

Эдийн засагт ассан гал түймэр болох уу?

Эдийн засагт өрдсөн галын шалтгаан олон байгаа. Тендергүйгээр томоохон ажлуудыг гүйцэтгүүлдэг, төсвөөс гадуурх ямар ч хяналтгүй олон төсвүүд, "Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр", хөгжлийн ямар ч нэгдсэн бодлого байхгүй гэх мэт АН-ын хуулийг гууль болгож байгаа харанхуй шийдвэрүүд галыг түймэр болгох эхлэлийг тавьсныг ил далд бүгд л ярьж бичиж байна. Өөрөөр хэлбэл, эдийн засагт ассан галын шалтгаан чухамдаа одоогийн эрх баригчдад байна. Тэд өрдсөн галынхаа шалтгааныг тогтоож унтраахын оронд гарсан галыг нууж түймрийн хэмжээнд хүргэлээ. Булавч бултайна, даравч далдайна гэгчээр Н.Алтанхуяг тэргүүтнүүд түймрээ цурманд оруулж дийлэхгүй болонгуут буруутан хайх үлгэрийн эрэлд гарчээ. Эдийн засагт ассан галыг унтраах гэж сануулж сэрэмжлүүлсэн хүмүүсийг гүтгэн доромжлох ажиллагааг ч өндөр үнээр эрчимжүүлж эхэлснийг "төлбөртэй" гэсэн хэвлэлийн  нийтлэлүүд нотлоод өгөв. Эдийн засагт ассан галын дүгнэлт үргэлжилж байна. Дараагийн удаад гал гарах болсон шалтгаан, галыг унтраахаас татгалзаж байгаа эрхмүүд, гал гарсныг зарлачихаад зугтсан улстөрчид, гал түймрээс ашиг олж байгаа фракцуудын бизнес эрхлэгчдийн талаарх тодорхой дүгнэлтийг хүргэх болно. Хүлээ! Цуврал үргэлжилнэ.
0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
Монгол Улсын гадаад валютын албан нөөц 5.2 тэрбум ам.долларт хүрлээ
Орон нутгийн карт эзэмшигчдэд зориулсан урамшуулал эхэллээ
Голомт банк Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжийн 5 дугаарт эрэмбэлэгдлээ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • зочин (103.26.194.7)
    Үүнээс гадна гадаад нөхцөл байдал хүнд байна ш дээ Ядаж байхад олон оронд эдийн засгийн хямрал ба улс төрийн хямрал нүүрлээд байна Монголд эдийн засаг мэдээж хямарна Дэлхийгээс хамаарахгүй улс орон гэж байхгүй Одоо араас нь улс төрийн хямрал нэрвээд ирвэл бид гарах гарцгүй олон жил болно Эдийн засаг доогуур байсан ч ядаж л улс төрийн хямралд орохгүй шиг өнгөрмөөр байна Мэдээж улс төрийн хямралыг хүсэх бүлэг хүмүүс зөндөө байгаа Гаднаас нөлөөлөх хүчин ч байхыг үгүйсгэхгүй Монголчуудын ухаан л мэдэж дээ
    2014 оны 03 сарын 11 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Боломжгүй мэт гайхамшигтай спортын 4 таамаг 
    2 цаг 0 мин
  • Нийтийн өмчийн хуулийн шинэчилсэн найруулгийн төсөл болон Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэв
    5 цаг 11 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баяр хэт чанга дуу ихтэй тээврийн хэрэгсэлд хяналт тавьж, хариуцлагыг чангатгахыг үүрэг болголоо
    5 цаг 14 мин
  • ХХБ БНФУ-ын Bpifrance банктай худалдааны санхүүжилтийн гэрээ үзэглэлээ
    5 цаг 25 мин
  • УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан түр завсарлалаа
    5 цаг 33 мин
  • А.Ариунзаяа: Манайх шиг мөнгөний бодлогыг УИХ-аараа хэлэлцэж, баталдаг улс бараг л байхгүй дээ
    5 цаг 42 мин
  • Чойнхорын Найдандоржид Ардын жүжигчин цол хүртээлээ
    6 цаг 1 мин
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
    6 цаг 13 мин
  • Ж.Баярмаа: 2016 оноос хойш төсөв дандаа алдагдалтай батлагдаж ирсэн
    6 цаг 38 мин
  • Үндэсний их баяр наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
    7 цаг 29 мин
  • Үндэсний хувцсаар гоёсон 7000 гаруй хүн баярын жагсаалд оролцлоо
    7 цаг 36 мин
  • Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
    7 цаг 39 мин
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
    8 цаг 25 мин
  • Сэлэнгэ аймагт бүртгэгдсэн 14 ойн түймрийг унтраахаар ажиллаж байна
    9 цаг 0 мин
  • Нийслэлд 12 байршилд борооны ус зайлуулах байгууламж шинээр хийхээр төлөвлөжээ
    9 цаг 8 мин
  • “Халзан бүрэгтэй” орд газар, нутгийн иргэдийн эсэргүүцэлтэй холбоотой асуудлаар ерөнхий хяналтын сонсгол явуулах тухай тогтоол баталлаа
    9 цаг 45 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
    9 цаг 58 мин
  • ФОТО: Дээлтэй Монгол үндэсний бахархал
    10 цаг 10 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, гэргий Л.Болорцэцэг болон Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар албан ёсны уулзалт хийлээ
    10 цаг 19 мин
  • ФОТО: Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нарыг албан ёсоор угтаж авлаа
    10 цаг 40 мин
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Ч.Ундрам: Өнөөдөр МУГТ болсон тамирчдад сар бүр 1 сая төгрөгийн урамшууллыг насан туршид нь олгоно
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Монгол тогооч нар дэлхийн аваргын хагас шигшээд оролцох эрхээ авлаа
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Ч.Ундрам: Өнөөдөр МУГТ болсон тамирчдад сар бүр 1 сая төгрөгийн урамшууллыг насан туршид нь олгоно
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Өнөөдөр Засгийн газар ээлжит бусаар хуралдана
  • Х.Булгантуяа: Хүн төвт үзэл баримтал бүхий төрийн албыг хөгжүүлнэ
24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • 17 жилийн өмнөх 7 дугаар сарын 1-ний өдрийг сануулах хуучирч, мартагдахгүй 24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК