Олон Улсын Жүдо бөхийн холбооний энэ оны сүүлийн тэмцээн болох Токиогийн “Их дуулга” өнөөдөр эхэлнэ. Тус тэмцээнд нийт 46 орны эрэгтэй 193, эмэгтэй 144, нийт 337 жүдоч оролцохоор мэдүүлгээ ирүүлсэн бөгөөд манай улсын 13 жүдоч өрсөлдөх юм. Тэмцээн Японы Токио хотын Метродолитан гимназиум ордонд энэ сарын 2-4-ний хооронд зохиогдоно.



Энэхүү тэмцээнд олимп болон ДАШТ-ээс медаль хүртсэн тамирчид урилгаар оролцдог бөгөөд энэ жил МУ-ын гавьяат тамирчин Д.Сумьяа оролцох юм. Мөн ”Рио-2016” олимпод медальт байр эзэлсэн тамирчдаас Г.Отгонцэцэг, Ан Баул, Дирк ван Тичелт, Гвак Дон-Хан, Сирилл Марет нарын тамирчин барилдана.



Токиогийн ”Их дуулга”-д эрэгтэй тамирчидаас 60 кг жинд Д.Амартүвшин /Монгол Улсын гавьяат тамирчин, ДАШТ-ий мөнгөн медальт/, Г.Болдбаатар /Монгол Улсын гавьяат тамирчин, Дэлхийн аварга, багийн ДАШТ-ий хүрэл медальт/, 66 кг жинд Д.Алтансүх /ОУХМ, Азийн аварга/, А.Батсуурь /ОУХМ, 2016 оны улсын аварга/, Г.Хэрлэн /ОУХМ, 2015 оны улсын аварга, ”Женко” клубийн тамирчин, 73 кг жинд Батцэцэгийн Батгэрэл /ОУХМ 2016 оны УАШТ-ий мөнгөн медальт, Улаанбаатар Гран При -2016 тэмцээний мөнгөн медальт/, Б.Баяндүүрэн /Фүкүй дээд сургууль/, 81 кг жинд Нямсүрэнгийн Дагвасүрэн /ОУХМ, Азийн аварга, багийн ДАШТ-ий хүрэл медальт/, -100 кг жинд Дашдуламын Ишдорж /”Улаанбаатар Гран При-2016” тэмцээний мөнгөн медальт/ О. Хангал нар барилдах юм.



Харин эмэгтэй тамирчидаас 48 кг жинд М.Уранцэцэг /Монгол Улсын гавьяат тамирчин, ”Рио-2013” ДАШТ-ий алтан медальт, Багийн ДАШТ-ий мөнгөн медальт/, 57 кг жинд Д.Сумъяа /Монгол Улсын гавьяат тамирчин, ”Хилчин” спорт хорооны тамирчин, ”Рио-2016” олимпийн наадмын мөнгө, ”Астана-2015” ДАШТ-ий хүрэл медальт, Багийн ДАШТ-ий мөнгөн медальт, Универсиад наадмын аварга/, 63 кг жинд М.Даваасүрэн /ОУХМ, ”Улаанбаатар Гран При-2016” тэмцээний хүрэл медальт, Боржин төв дэвжээний тамирчин/, 70 кг жинд М.Баяртуул /ОУХМ, УАШТ-ий мөнгөн медальтай, Боржин төв дэвжээний тамирчин/ нар өрсөлдөх юм.

Монгол Улсын Ерөнхиий сайд Н.Алтанхуягийг тойрсон дуулиан олны анхаарлыг татаж байна. Түүнийг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшихээ мэдэгдсэн цагаас эхлэн ойр дотныхоныг нь цагдан хорьж улмаар АТГ-аас түүнийг өөрийг нь дөврөн цаг орчим байцаасан зэрэг олон асуудал сүүлийн хэдэн өдөр өрнөсөн билээ. Тэгвэл эл дуулиан хэрхэн өрнөснийг ”Барц 24” буландаа онцолж байна.

10.00 цагаас:
- Монгол Улсын Хилийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл /Засгийн газар 2016.11.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх, үргэлжилнэ/;

- Сэжигтэн, яллагдагчийг баривчлах, цагдан хорих шийдвэрийг биелүүлэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Аялал жуулчлалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Цэргийн албаны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд
/Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан, анхны хэлэлцүүлэг/.

15.00 цагаас:
- Ерөнхий сайдын мэдээлэл: “Нийгмийн халамжийн чиглэлээр Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээний талаар

БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:

1.Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “В” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
- Сэжигтэн, яллагдагчийг баривчлах, цагдан хорих шийдвэрийг биелүүлэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороонд хүргүүлнэ/.

2.Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
- Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороонд хүргүүлнэ/.

3.Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “Г” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
- Аялал жуулчлалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороонд хүргүүлнэ/.

4.Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хуралдаан 09.30 цагаас “Г” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
- Сэжигтэн, яллагдагчийг баривчлах, цагдан хорих шийдвэрийг биелүүлэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Аялал жуулчлалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Цэргийн албаны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан боловсруулсан, анхны хэлэлцүүлэг/.

09:00 цагт: Блу Скай Тауэр-ын Кристал танхимд Олон улсын эрдэмтэдийн бүх нийтэд нээлттэй лекц болно. Олон улсын харилцаа, геополитик, Орос, Хятадын гадаад бодлогын талаарх энэхүү Лекцийг ОХУ, БНХАУ, БНСУ-ын эрдэмтэд тавина.

09:30 цагт: Үндсэн хуулийн цэцийн хуралдаанаар Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгчийг зургаан жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг удаа томилохоор хуульчилсан нь Үндсэн хуулийн агуулгад нийцэж байгаа эсэхийг хянан хэлэлцэнэ.

10:00 цагт: Арабын Нэгдсэн Эмират Улсын Дубай Хотод болсон Дэлхийн 60 гаруй орны Соробан сампин,цээж тооллогын аварга шалгаруулах тэмцээнд манай Улсын 55 сурагч амжилттай оролцож алт, мөнгө, гранпри шагналыг хүртсэн. Амжилт гаргасан эдгээр хүүхдүүдийг Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газраас хүлээн авч уулзаж, баяр хүргэнэ.

11:00 цагт: MN-Мэдээллийн төвд “Хар сарнай” хамтлагийн ахлагч С.Амармандахтай холбоотой асуудлаар түүний гэр бүл, хамтран зүтгэгчид нь сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийнэ.

12:00 цагт: Орон сууцны хямдрал, урамшуулалт өдөрлөг Мишээл барилгын их дэлгүүрт болно.

2016.12.2, БААСАН ГАРАГ / БИЛГИЙН ТООЛЛЫН: 3

ӨВЛИЙН ДУНД ЦАГААН ХУЛГАНА САР
ДӨРВӨН НОГООН МЭНГЭТЭЙ ШАР МОРЬ ӨДӨР

Аргын тооллын: 2016.12.2, Баасан гараг
Наран ургах шингэх: 08.22-17.01
Үс засуулбал: Эд мал баялаг төгөлдөр болно
Барилдлага: Идэр
Шүтэн барилдлага: Хуран үйлдэхүй
Тухайн өдөр хонь, бич, тахиа, могой, морь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр баяр баясгалангийн хурим үйлдэх, шинэ гэр барих, хувцас өмсөх, чимэг зүүх, бүжиг наадам үүсгэхэд, үсэг зурхайд суралцах, бэрийн болон буяны үйл, дайсныг дарахад сайн. Зүүн нүд татвал үзэсгэлэн болох, баруун нүд татвал үйл өчүүхэн бүтэх, баруун чих хангинавал гоо болох, зүүн чих хангинавал сайн. Нохой уливал хааны хэрэг болох, хэрээ дуугарвал өөрийн цусыг үзэх, тагнай загатнавал гэрт үзэсгэлэн болох, бүх бие татвал эд алдах, хөлийн мах татвал сайн гэдэг. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, туулай, морь, бич, тахиа болой.

БАРУУН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр. Увс нуурын хотгор болон Идэр, Тэс голын хөндий, Байтаг богд орчмоор шөнөдөө 23-28 градус, өдөртөө 10-15 градус, Эхийн голын Баянбүрд орчмоор шөнөдөө 9-14 градус хүйтэн, өдөртөө 2 градус дулаанаас 3 градус хүйтэн, бусад нутгаар шөнөдөө 11-16 градус, өдөртөө 0-5 градус хүйтэн байна.



ТӨВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. Хөвсгөлийн хойд хэсгээр шөнөдөө 21-26 градус, өдөртөө 11-16 градус, Архангайн хойд, Сэлэнгэ, Төв аймгийн зүүн хэсгээр шөнөдөө 17-22 градус, өдөртөө 8-13 градус, Архангайн өмнөд хэсэг, Өвөрхангайн нутгаар шөнөдөө 8-13 градус хүйтэн, өдөртөө 4 градус дулаанаас 1 градус хүйтэн, бусад нутгаар шөнөдөө 12-17 градус, өдөртөө 3-8 градус хүйтэн байна.



ЗҮҮН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 6-11 метр. Хэрлэн голын хөндийгөөр шөнөдөө 17-22 градус, өдөртөө 5-10 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 12-17 градус, өдөртөө 1-6 градус хүйтэн байна.



ОТРЫН НУТАГ ХЭРЛЭНБАЯН-УЛААН ОРЧМООР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруунаас өмнөөс секундэд 6-11 метр. Шөнөдөө 17-19 градус, өдөртөө 5-7 градус хүйтэн байна.



ГОВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. Шөнөдөө Өмнөговийн нутгаар 6-11 градус, бусад нутгаар 10-15 градус хүйтэн, өдөртөө бүх нутгаар 1-6 градус дулаан байна.



УЛААНБААТАР ХОТ: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. Шөнөдөө Яармаг-Сонгины орчмоор 22-24 градус, бусад хэсгээр 14-16 градус, өдөртөө 4-6 градус хүйтэн байна.

Ардчилсан намаас Н.Алтанхуягийн асуудалтай холбоотойгоор мэдэгдэл гаргажээ. Ардчилсан намын Гүйцэтгэх зөвлөл өчигдрөөс эхлэн хуралдсан юм.

Ардчилсан намын Гүйцэтгэх зөвлөл хуралдаж өнөөдөр дахин хуралдаж байна. Гүйцэтгэх зөвлөл Н.Алтанхуягийн асуудлыг хэлэлцэж байгаа аж.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд маргааш эхлэх (XII.02) Монгол Улсын Засгийн газар, Хөгжлийн түншүүдийн хамтарсан зөвлөлдөх уулзалтад оролцохоор ирсэн Дэлхийн банкны Монгол Улсыг хариуцсан захирал Бэрт Хофманыг хүлээн авч уулзлаа.

МҮАН-ын даргаар Б.Цогтгэрэл ажиллахаар болжээ.

Орхон аймаг, Эрдэнэт хотын бүтээн байгуулалт, Нийгэм эдийн засгийн хөгжилд оруулсан онцгой хувь нэмрийг нь үнэлж, Орхон аймгийн Засаг даргын А/607 тоот захирамжаар Эрдэнэт үйлдвэр ХХК-ийн Ерөнхий захирал асан, Монгол улсын Аж үйлдвэрийн гавьяат ажилтан Ц.Даваацэрэнг Орхон аймгийн “Хүндэт иргэн”-ээр алдаршуулан, өргөмжлөв.

Улсын Их Хурлын гишүүн А.Ундраа, Г.Занданшатар нар өнөөдөр /2016.12.01/ Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газарт очиж, ажилтай нь танилцлаа.

НИТХ-ын дарга Ц.Сандуй 2016 оны орон нутгийн сонгуулийн үр дүнд шинээр байгуулагдсан дүүргийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын дарга нарыг хүлээн авч уулзан, ажлын амжилт хүслээ.

УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “Үндэсний их баяр наадмын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төслийг УИХ-ын дарга М.Энхболдод өргөн барилаа.

Хүн дайрсан цагдаагийн алба хаагчид эрүүгийн хэрэг үүсгэжээ

Багануур дүүргийн 64 дүгээр сургуулийн хашаанд өчигдөр орой шилүүсний зулзага ногуул орж ирсэн байна.

Албан үүргээ гүйцэтгэж яваад амь эрсдсэн алба хаагчдаа эргэн дурсах “Бид мартахгүй” хүндэтгэлийн ажиллагаа өнөөдөр Улаанбаатар хотын цагдаагийн газрын хурлын танхимд боллоо.

Нийслэлийн иргэд 1000 гаруй ТҮЦ-ээр үйлчлүүлж байна. Өөрөөр хэлбэл, холбогдох байгууллагын мэргэжилтнүүдийн судалгаагаар Улаанбаатар хотод зөвшөөрөлтэй, зөвшөөрөлгүй 1000 гаруй ТҮЦ байдаг аж. Эдгээр ТҮЦ эрхлэгчийн 98 хувь нь хууль, тогтоомжийг ямар нэг хэмжээгээр зөрчдөг байна. Холбогдох байгууллагаас шалгалт хийж, зөрчлөө арилгахыг шаарддаг ч худалдаа эрхлэгчид төдийлөн биелүүлдэггүйг албаныхан хэлэв. Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер бөгөөд Захирагчийн ажлын албаны даргын тушаалын хэрэгжилтэд өчигдөр гэнэтийн шалгалт хийлээ.

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2016.12.01/ нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 44 минутад 51.3 хувийн ирцтэй эхэлж, чуулганы өнөөдрийн нэгдсэн хуралдаанаар 9 асуудал хэлэлцэж шийдвэрлэхээр тогтов.



Чуулганы нэгдсэн хуралдааны эхэнд УИХ-ын дарга М.Энхболд жил бүрийн 12 дугаар сарын 1-ний өдрийг дэлхий нийтээр ДОХ-ын эсрэг тэмцэх өдөр болгон тэмдэглэдэг уламжлалтай. Манай улсад төрийн болон төрийн бус байгууллагууд энэ өдрийг хамтран тэмдэглээд 20 гаруй жил болж буйг гишүүдэд дуулгалаа.

Нэр дэвшигчдийг томилох асуудлыг хэлэлцэж дэмжив

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар эхлээд Санхүүгийн зохицуулах хорооны орон тооны бус гишүүнийг томилох, чөлөөлөх асуудлыг хэлэлцэж, Засгийн газрын гишүүн, Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн нэр дэвшигчийн талаар танилцуулга хийлээ. Сангийн яамнаас Санхүүгийн зохицуулах хорооны орон тооны бус гишүүнээр томилуулахаар нэр дэвшүүлж буй Н.Мандуул нь 1983 онд Улаанбаатар хотод төрсөн, 2003-2007 онд Болгар улс дахь Америкийн их сургуулийг эдийн засаг, бизнесийн удирдлага, 2011-2014 онд АНУ-д Брендайз Их сургуулийг бизнесийн удирдлагаар тус тус төгссөн. 2007 оноос өнөөдрийг хүртэл Сангийн яаманд мэргэжилтэн, хэлтсийн даргаар ажиллаж байгаа юм байна.



Мөн энэ асуудлыг хэлэлцсэн талаархи Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа танилцуулсан бөгөөд тус Байнгын хороо 11 дүгээр сарын 29-ний өдрийн хуралдаанаараа нэр дэвшигчийн тухай асуудлыг хэлэлцээд дэмжжээ.



Сайдын танилцуулга, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн нэр дэвшигчээс асуулт асууж тодруулсны дараа Байнгын хорооны саналаар санал хураалт явуулахад Н.Мандуулыг Санхүүгийн зохицуулах хорооны орон тооны бус гишүүнээр томилохыг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 69.6 хувь нь дэмжив. Мөн бүрэн эрхийн хугацаа нь дуусгавар болсон тул Ж.Цэдэнрагчааг тус хорооны орон тооны бус гишүүний үүрэгт ажлаас чөлөөлөхийг 73.9 хувь нь дэмжлээ.

Дараа нь Олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүнийг томилох, чөлөөлөх тухай асуудал хэлэлцэж, Засгийн газрын гишүүн, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Ж.Мөнхбат танилцуулга хийв. Мөн уг асуудлыг хэлэлцэж шийдвэрлэсэн талаархи Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Цэрэнбат танилцуулсан юм.

Олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүн А.Мөнхбат нь 2015 оны 4 дүгээр сараас эхлэн өнөөдрийг хүртэл 15 сарын хугацаанд Үндэсний зөвлөлийн хуралдаанд биечлэн оролцоогүй тул Олон нийтийн радио, телевизийн тухай хуулийн зохих заалтыг үндэслэн Үндэсний зөвлөлийн гишүүнээс эгүүлэн татахаар МҮОНРТ-ийн Хяналтын зөвлөлөөс зөвлөмж гаргажээ. Иймээс Олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөл тухайн гишүүнийг анх нэр дэвшүүлж томилуулсан Засгийн газарт уг зөвлөмжийг албан бичгээр уламжилсан байна. Иймээс Засгийн газраас нэр дэвшүүлж томилуулсан А.Мөнхбатыг Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүнээс эгүүлэн татах болсонтой холбогдуулан Х.Чилаажавыг Үндэсний зөвлөлийн гишүүнээр томилуулахаар Засгийн газраас санал болгожээ.



Х.Чилаажав нь ХААДС-ийг мал эмнэлгийн биотехнологич мэргэжлээр, Удирдлагын академийг төрийн удирдлагын менежер мэргэжлээр тус тус төгссөн, хөдөө аж ахуйн ухаан, сэтгүүл зүйн магистр зэрэгтэй. Монголын радиод сурвалжлагч, редактор, студийн захирал, нэгдлийн дарга, Монголын зохиолчдын эвлэлийн гүйцэтгэх захирал, Удирдах зөвлөлийн гишүүн, Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүн, дарга, Монголын үндэсний төв номын сангийн захирал, Монголын хэвлэлийн хүрээлэнгийн Удирдах зөвлөлийн гишүүн зэрэг алба хашиж байсан, сэтгүүлч, яруу найрагч. Түүнийг “Компанийн сайн засаглалыг дэмжих нийгэмлэг” төрийн бус байгууллагаас удирдлага, менежментийн чиглэлээр Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүнд нэр дэвшүүлснийг Засгийн газар дэмжсэн байна.

Төрийн байгуулалтын байнгын хороо өчигдрийн хуралдаанаараа энэ асуудлыг хэлэлцээд дэмжиж санал, дүгнэлтээ чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж хэлэлцүүлэхээр тогтсон юм.



Сайдын танилцуулга, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж, О.Баасанхүү, Д.Сарангэрэл нар Байнгын хорооны даргаас асуулт асууж тодруулан саналаа хэллээ. Байнгын хорооны дарга Н.Энхболд гишүүдийн асуултад хариулахдаа, хуулиар МҮОНРТ нь татвар төлөгчдийн мөнгөөр санхүүжиж, нийтийн эрх ашгийн төлөө ажиллах чиг үүрэгтэй байгууллага. Гэтэл энэ чиг үүргээ зөрчиж, хуулийн хэрэгжилтийг хангаж ажиллаж чадаагүйгээс байгууллагын хэвийн үйл ажиллагаа алдагдахад хүрээд байгаагийн улмаас ажиллагсад нь түр хороо байгуулан удаа дараа гомдол, санал хүсэлт ирүүлсэн. Иймээс Үндэсний зөвлөлийг нь УИХ-аас томилдог учраас байнгын хороо энэ асуудлыг анхааралдаа авч хуулийн хэрэгжилттэй танилцаж холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд үүрэг чиглэл өгөх, шаардлагатай бол хууль эрх зүйн орчныг нь боловсронгуй болгох нь зүйтэй гэж үзсэний үндсэн дээр ажлын хэсэг гаргаж ажиллуулсан. Хууль хэрэгжүүлэх үүрэгтэй Үндэсний зөвлөл нь хуулиа мөрдөж ажилладаггүй, гүйцэтгэх захирлынхаа үйл ажиллагаанд хяналт тавьж чаддаггүй, улс төрийн албан тушаалтныг гүйцэтгэх захирлаар томилсон зэргээс эхлээд ажлын хариуцлага, сахилга, хөрөнгө санхүүгийн багагүй зөрчил дутагдал тус байгууллагад байна гэж ажлын хэсэг дүгнээд тус байгууллагын санхүү, тайлан бүртгэлд төрийн холбогдох байгууллагуудыг оролцуулсан ажлын хэсэг гарган иж бүрэн нарийвчилсан шалгалт оруулж дүнг байнгын хороонд танилцуулах үүрэг өгөх нь зүйтэй гэж үзсэн. Мөн Олон нийтийн радио, телевизийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах чиглэлээр зарим арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх зөвлөмжийг Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлд хүргүүлэхээр болсон. Шаардлагатай бол хуульд өөрчлөлт оруулах, мөн хууль хэрэгжүүлж чадахгүй байгаа Үндэсний зөвлөлтэй хариуцлага тооцдог байх тухай асуудлыг ч гишүүд хөндсөн. Гэхдээ асуудлын гол нь хуульдаа биш хууль хэрэгжүүлж ажилладаггүй Үндэсний зөвлөлдөө байна гэж байнгын хороо дүгнэсэн гэдгийг хэллээ.

Ингээд санал хураалт явуулахад Х.Чилаажавыг Монголын үндэсний олон нийтийн радио, телевизийн Үндэсний зөвлөлийн гишүүнээр томилохыг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 76.1 хувь нь, А.Мөнхбатыг тус зөвлөлийн гишүүнээс эгүүлэн татахыг 76.5 хувь дэмжсэн тул энэ талаархи тогтоолын төслийг батлагдсанд тооцохоор болов.

Хууль тогтоомжийн төслүүдийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Чуулганы үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар “Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн бүрэлдэхүүнийг шинэчлэн батлах тухай” Улсын Их Хурлын 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн 50 дугаар тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх тухай асуудлыг хэлэлцэв. Засгийн газраас өнгөрсөн сарын 11-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн уг тогтоолын төслийн талаархи хууль санаачлагчийн илтгэлийг Засгийн газрын гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Н.Номтойбаяр танилцуулав. Мөн энэ асуудлыг хэлэлцсэн талаархи Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Б.Саранчимэг танилцуулсан юм.



Нийгмийн даатгалын тухай хуулийн 27 дугаар зүйлийн 1-д ”Улсын Их Хурал нь Засгийн газар, даатгуулагч, ажил олгогчийг тэнцүү тоогоор төлөөлсөн орон тооны бус гишүүдээс бүрдсэн Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийг байгуулж ажиллуулна”, мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Үндэсний зөвлөлийн дарга, гишүүдийг талуудын санал болгосноор Улсын Их Хурал 6 жилийн хугацаагаар томилох...” гэж хуульчилсны дагуу Улсын Их Хурлын 2012 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн 50 дугаар тогтоолоор Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн гишүүдийг шинэчлэн баталжээ. Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөл нь даатгуулагчийн эрх ашгийг хөндсөн, цаг үеийн олон асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэхээс гадна нийгмийн даатгалын сангийн орлогын төлөвлөгөө, зарлагын гүйцэтгэл, сангийн батлагдсан төсвийн нарийвчилсан хуваарийг баталж, гүйцэтгэлд нь хяналт тавих үүрэг хүлээдэг.

УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн үр дүнгээр Засгийн газар шинээр эмхлэн байгуулагдсантай холбогдуулан Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн Засгийн газрын төлөөллийг өөрчлөх шаардлагатай болжээ. Иймээс нийгмийн даатгалын бодлогын чиглэлээр Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгасан зорилт, арга хэмжээний хэрэгжилтийг хангах, нийгмийн даатгалын тухай хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох, тэтгэврийн шинэчлэлийн бодлогыг хэрэгжүүлэх, иргэдэд даатгалын үйлчилгээг чирэгдэлгүй хүргэх, даатгуулагчийг дээдэлсэн даатгалын шинэ тогтолцоог бүрдүүлж ажиллах үүднээс Засгийн газрын гишүүн болон Үндэсний зөвлөлийн ажлын уялдааг хангахын тулд Үндэсний зөвлөлийн дарга нь Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд, Засгийн газрыг төлөөлсөн бусад гишүүдээр Сангийн болон Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд нар ажиллахаар тогтоолын төсөлд тусгажээ.

Хууль санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн С.Чинзориг, Д.Сарангэрэл нар асуулт асууж тодруулав. Харин тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэхтэй холбогдуулан үг хэлсэн УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэ Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн эрх хэмжээ хязгаарлагдмал, оролцоо нь ор нэрийн төдий байгаа, бүх хөрөнгийг нь Сангийн яам төвлөрүүлээд татчихдаг. Иймээс энэ сангийн хөрөнгийг өөр төрлийн санд байршуулахыг хориглосон хуулийн заалтыг хэрэгжүүлж Нийгмийн даатгалын санг Төрийн сангаас тусгаарлах талаар салбарын сайд, Үндэсний зөвлөл анхаарах шаардлагатайг хэллээ.

Ингээд байнгын хорооны саналаар санал хураалт явуулахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 79.6 хувь нь тогтоолын төслийг хэлэлцэхийг дэмжсэн тул төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороонд шилжүүлэв.

Дараа нь Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэх тухай асуудлыг хэлэлцлээ. Энэ талаархи хууль санаачлагчийн илтгэлийг Засгийн газрын гишүүн, Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил, Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр нар танилцуулсан юм.

Манай улс Дэлхийн худалдааны байгууллагын олон талт худалдааны хэлэлцээрийн “Гарал үүслийн дүрмийн тухай хэлэлцээр”-т 1994 онд нэгдэж, улмаар 1997 онд Дэлхийн худалддааны байгууллагын “Тариф худалдааны ерөнхий хэлэлцээр”-т гишүүнээр элсэн оржээ. Мөн Улсын Их Хурал 2008 онд Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийг баталж, 2015 онд нэмэлт, өөрчлөлт оруулжээ.



Харин Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийг хэрэгжүүлэх зорилготой “Импортын барааны гарал үүслийн дүрэм”-ийг Засгийн газрын 2016 оны 101 дүгээр тогтоолоор шинэчлэн баталсныг Засгийн газрын 2016 оны 09 дүгээр сарын 14-ний өдрийн 46 дугаар хуралдаанаас 2017 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийг хүртэл хойшлуулан, Дэлхийн худалдааны байгууллагын Тариф, худалдааны ерөнхий хэлэлцээрт Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийг нийцүүлэн нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулахыг чиглэл болгосны дагуу уг хуулийн төслийг боловсруулсныг сайд танилцуулгадаа дурдав.

Хуулийн төсөлд Хөнгөлөлттэй тариф хэрэглэх улсын жагсаалтад орсон боловч Монгол Улсын олон улсын гэрээ, эсхүл нотлох баримт бичиггүй бараанд нэн тааламжтай тариф хэрэглэх, барааны гарал үүслийг нотлох баримт бичигтэй холбоотой зохицуулалт болон барааны гарал үүслийн гэрчилгээ заавал шаардагдах барааны жагсаалтыг Засгийн газар батлах зохицуулалтыг нэмж тусгасан. Мөн Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 4, 31 дүгээр зүйлийн холбогдох заалтуудыг Тариф, худалдааны ерөнхий хэлэлцээрт нийцүүлэн өөрчилсөн. Түүнчлэн уг хуулийн төсөлтэй холбогдуулан Гаалийн тариф, гаалийн татварын тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийг хүчингүй болгохоор тусгасан гэдгийг сайд танилцуулав.

Хууль санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Д.Цогтбаатар, Ш.Раднаасэд, Ж.Ганбаатар нар асуулт асууж тодруулан байр сууриа илэрхийлсэн юм. Чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 72.3 хувь нь уг хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжсэн тул төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүлэв.

Дараа нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс энэ оны 02 дугаар сарын 12-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Төрийн болон албаны нууцын тухай хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хаалттай горимоор хийж эцэслэн баталлаа. Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо өчигдрийн хуралдаанаараа хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлж батлуулахаар тогтсон юм гэж УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.