Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат аравдугаар сарын 12-15-ны өдрүүдэд Япон Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ.

Дорноговь аймгийн Даланжаргалан сумаас Айраг сумын хооронд буюу Чойр-Сайншанд чиглэлийн замд цасан шуурга шуурч, үзэгдэх орчин хязгаарлагдаж, хөдөлгөөн нэвтрүүлэх боломжгүй болсон тул Аймгийн онцгой байдлын газраас автозамын хөдөлгөөнийг түр хугацаагаар хаасан байна.

Бүх нийтээр мод тарих Үндэсний өдрийн хүрээнд нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд, Улаанбаатар хотын Ерөнхий менежер С.Гантөмөр болон холбогдох хүмүүс маргааш 12.30 цагт Сүхбаатарын талбайн “Хонхтой цэцэрлэг”-т мод тарина. Хотын төвийн гол гудамжуудад нийтдээ 5 метрийн өндөртэй 200 ширхэг нарс мод тарихаас “Хонхтой цэцэрлэг”-т 56 модыг нь тарих юм.

Ирэх 4 жилд Налайхаас Сонгинохайрхан дүүргийн 61-ийн гарам хүртэл төмөр зам дагасан ойн зурвас дундуур Толгойтоос Амгалан өртөө хүртэл 8000 улиас мод тарих ажлыг эхлүүлнэ. Ингэснээр нийслэлийн иргэд төмөр замаар зорчихдоо модон дундуур зорчдог болох юм. Энэ ажлын хүрээнд ногоон байгууламжийн чиглэлээр ажилладаг хувийн хэвшлийн байгууллагууд мод тарьж, ногоон байгууламжийн стандартад Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба, хөндлөнгийн төрийн бус байгууллагууд хяналт тавина.

Мөн энэ өдрийн хүрээнд дүүрэг бүрт мод, сөөгний тарьц суулгацын үзэсгэлэн худалдаа гарч, аж ахуйн нэгжүүдийн эзэмшил талбай, айл өрхийн хашаанд мод тарих ажлыг зохион байгуулна. Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын ажлын алба, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын ажилтнууд шинээр тарьсан мод. сөөгөнд усалгаа хийх юм гэж Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас мэдээлээ.

Иргэдээс ирсэн гомдол, хэлэлцүүлгүүдэд гарсан саналуудыг нэгтгэн хотын авто замын тэмдэг тэмдэглэгээг нэмэгдүүлэх, замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах, зам тээврийн осол гэмтлээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор хурд сааруулагчыг байршуулж эхэллээ. ”Аюулгүй зам” төслийн хүрээнд авто замын хурд сааруулагчийг хөдөлгөөний эрчим ихтэй дараах таван газар байршуулахаар ажлыг эхлүүлээд байна.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд Бүгд Найрамдах Солонгос Улсын усны нөөцийн “K-WATER” корпорацийн гадаад төсөл хариуцсан захирал У Бён Гинийг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд У Бён Гин өөрийн корпорацийн үйл ажиллагаа, хамрах хүрээний талаар танилцууллаа. “K-WATER” корпораци нь БНСУ-ын гадаргын болон газрын доорх ус, гол мөрөн, далан боомт болон ундны усны асуудлыг цогц хэлбэрээр хариуцан ажилладаг. Тус корпораци нь зөвхөн БНСУ төдийгүй дэлхийн олон улсад усны холбогдолтой төсөл, хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлсээр ирсэн байна. У Бён Гин “БОНХАЖЯ-аас энэ оны нэгдүгээр сард манай корпорацид Монгол Улсын “Газрын доорх усны хяналт-шинжилгээний нэгдсэн сүлжээ байгуулах, төвлөрсөн ус хангамжийн эх үүсвэрийн худгуудын байгууламжийг шинэчлэн сайжруулах төсөл”-ийн ТЭЗҮ боловсруулах хүсэлт тавьж, уг төслийн судалгаа, ТЭЗҮ боловсруулах ажлыг Солонгос, Монголын хамтарсан ажлын хэсэг гурван сарын хугацаанд хийж дуусгасан. Төслийн хүрээнд Улаанбаатар хот болон бусад хот суурингийн ус хангамжийн эх үүсвэрийн 200 гаруй худгийн тоног төхөөрөмжийг засварлан сайжруулах, 300 цооногт хяналт-шинжилгээний автоматжуулсан төхөөрөмж суурилуулах, сүлжээ байгуулах, хяналт удирдлагын нэгдсэн төв байгуулах зэрэг ажлуудыг хийхээр төлөвлөж байна” гэдгийг хэллээ. Мөн Монгол Солонгос улсуудын усны салбарын бодлого болон хамтын ажиллагааны тухай семинарыг 2016 оны арваннэгдүгээр сарын 3,4-ний өдрүүдэд Улаанбаатар хотод зохион байгуулах гэж байгаагаа Засаг даргад дуулгалаа.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд “Монгол Улс усны нөөцөөр элбэг баян улс биш ялангуяа Улаанбаатар хотод усны нөөцийн маш сайн менежмент хийх зайлшгүй шаардлагатай байгаа юм. Засаг даргын хувьд нийслэлийн иргэдээ цэвэр усны нөөцтэй, эрүүл цэвэр устай байлгахын тулд бүхий л зүйлийг хийх болно. Та бүхний үргэлжлүүлж байгаа ажлыг дэмжин ажиллана. Мөн удахгүй болох семинарт Улаанбаатар хотын зүгээс ач холбогдол өгч идэвхтэй оролцоно” гэдгийг хэллээ гэж нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Рио Тинто” групп “5.3 тэрбум долларын өртөг бүхий далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг эн тэргүүнд тавин ажиллаж байгаа Монгол Улс “Оюутолгой” төслөөс 10 жилийн хугацаанд ногдол ашиг хүртэхгүй” гэж мэдэгдсэнийг ”Вloomberg” уламжиллаа. Тус компанийн гүйцэтгэх захирал Жан-Себастьян Жак хэлэхдээ “Оюутолгой” бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж эхэлмэгц дэлхийн хамгийн том таван зэсийн уурхайн нэг болно. Монголын уул уурхайн түүхэн дэх хамгийн том энэ орд тус улсын ДНБ-ий гуравны нэгийг дангаараа бүрдүүлэх боломжтой. “Оюутолгой” бол урт хугацааны төсөл гэдгийг бид мартаж болохгүй. Ордын дэд бүтцийг бий болгоход таван жил, бүтээн байгуулалтын ажлыг гүйцэтгэхэд 7-9 жилийн хугацаа хэрэгтэй” гэжээ.
Мөн тэрээр “Бидний ажил дуусах хүртэл буюу ирэх 10 жилийн хугацаанд хэнд ч ногдол ашиг төлөхгүй. Энэ оны эхний хагаст манай компани “Оюутолгой” ордоос 53 сая долларын цэвэр орлого олсон” гэж мэдэгдсэн байна. Түүний хэлснээр, далд уурхайн бүтээн байгуулалтын ажил урагштай, одоогийн байдлаар 1600 хүн уг төсөл дээр ажиллаж байгаа бөгөөд оны эцэст ажилчдын тоо 2400-д хүрэх гэнэ.
Б.Цэцэг

120 мянгатын автобусны зогсоолд өөрчлөлт орлоо. Нийслэлийн Тээврийн газар, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Замын цагдаагийн газар, Авто замын газрын хамтарсан “Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах, үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах” ажлын хэсгээс дараах шийдвэрийг гаргаад байна. ХУД-ийн 120 мянгатын автобусны буудлыг дайран өнгөрдөг нийтийн тээврийн үйлчилгээний Ч:7, Ч:10, Ч:18А, Ч:7, Ч.32, Ч:34, Ч:44, Ч:50, Ч:53, Ч:56, Ч:58, ХО:6, ХО:7 гэсэн чиглэлүүдийн замналын зураглалд өөрчлөлт орж хуучин зогсоолооос 300 метрийн зайд шинэ автобусны зогсоолыг тусгаж өөрчлөлт оруулаад байна.

Чингисийн өргөн чөлөөний авто замын ачааллыг бууруулах, нэвтрэх чадварыг сайжруулах ажлын хүрээнд 120 мянгатын автобусны буудал зогсоолыг дайран өнгөрч баруун гар тийш эргэх хөдөлгөөн хийдэг нийт 12 чиглэлийн 135 тээврийн хэрэгсэл шинэ 120 мянгатын автобусны зогсоолд зогсон иргэдэд үйлчлэхээр төлөвлөлт хийгдлээ. Учир нь Чингисийн өргөн чөлөөний авто замын ачаалал ихсэж, түгжрэл үүссэнээр улмаар Энхтайваны өргөн чөлөөний нэвтрэх чадвар, замын ачааллыг ихээр нэмэгдүүлж байгаа нь 7, 8, 9 дүгээр сард хийгдсэн судалгааны үр дүнгээс гарчээ.

Тиймээс дээрх 12 чиглэлээр үйлчлүүлдэг иргэд 120 мянгатын автобусны буудлаас 300 м яваад шинэ тэмдэг, тэмдэглэгээ бүхий 120 мянгатын шинэ автобусны зогсоолоор үйлчлүүлнэ.

Харин Зайсан чиглэлдээ буюу Ч:8, Ч:42, Ч:52, Ч:55 чиглэлүүд хуучин буудал зогсоолоор хэвээр үйлчлүүлэх юм. Энэхүү нийтийн зорчигч тээврийн үйлчилгээний автобусны зогсоолын байршлыг өөрчилж буй ажил нь Нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн дагуу хийгдэж байна. Үйлчилгээг 10 дугаар сарын 10-ны өдөр буюу даваа гарагт эхлүүлнэ гэж Нийслэлийн Тээврийн газраас мэдээлэв.

УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан Монгол банкны Ерөнхийлөгч Н.Баяртсайханд асуулга тавьжээ. Уг асуулга “2016 оны 8 сард 2,200 төгрөгөд дөхөөд байсан ам.долларын ханш 2,275 төгрөг болж өслөө. Энэ нь Монголбанкнаас бодлогын хүүг 4.5 пунктээр өсгөж 15 хувь болгосон шийдвэр нь оновчгүй, тогтворгүй байсныг нотлож байна. Бодлогын хүүг нэмэгдүүлсэн нь валютын ханшны өсөлтийг сааруулж чадаагүйгээр барахгүй зээлийн хүүг бүүруулах, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, эдийн засгийг тэлэхэд чиглэсэн төрийн бодлогыг хэрэгжүүлэхэд саад тотгор болж байна. Монголбанкнаас валютын ханшийг бууруулах, төгрөгийн худалдан авах чадварыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн тогтвортой, үр дүнтэй арга хэмжээ нэн даруй авах шаардлагатай. Валютын орлого олдогоос бусад ААН, иргэдийг валютын хадгаламжтай байхыг хориглох, ББСБ, ХЗХ валютын зээл олгодгийг зогсоох гэх зэрэг арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх хэрэгтэй. Төрийн алдаатай бодлогыг иргэд, ААН-үүдээрээ үүрүүлдэг явдлыг зогсоож, валютын зээлтэй иргэд, ААН-үүдийн зээлийг төгрөгт шилжүүлэх шаардлагатай байна” хэмээжээ.

Иргэд “түргэн тусламж”-ийнхан удаан ирдэгт гомдолтой байдаг. Түргэн тусламжийн үйлчилгээг удаашруулах гол шалтгаан нь иргэд өөрсдөө буюу хуурамч дуудлага өгөгсөд байдаг гэнэ. Он гарсанаар эхний найман сарын байдлаар Яаралтай түргэн тусламжийн төвд хандсан дуудлагын 17 хувь нь буюу 152 мянга гаруй нь хуурамч дуудлага байсан гэж Мэдээлэл, шуурхай удирдлагын төвөөс мэдээлэв. Өнгөрсөн жилүүдтэй харьцуулхад хуурамч дуудлага энэ жил огцом өссөн бөгөөд ихэвчлэн бага насны хүүхдүүд “саваагүйтэн” залгах тохиолдол их байна.
Хуурамч дуудлагын улмаас тусламжийн үйлчилгээ авч чадалгүй амь насаа алдаж байгаа тохиолдол их гарах болжээ. Ихэвчлэн өндөр настнууд хуурамч дуудлагын золиос болдог гэж нийслэлийн Түргэн тусламжийн төвийнхөн хэлж буй юм. Уг нь Хуурамч дуудлага өгсөн дугаарыг үүрэн телефоны компаниуд руу хандан хэрэглээнээс хасах, дугаарын эздийг Захиргааны тухай хуульд зааснаар 5-20 мянган төгрөгөөр торгох эсвэл 7-14 хоног баривчлах шийтгэлтэй байдаг. Гэвч их ажлын хажуугаар хэдэн мянган хүнтэй хариуцлага тооцох зав гардаггүй аж. Иргэдийн зүгээс хуурамч дуудлага ирэх нь өвчтөнүүдийн амь нас болоод эмч нарын хүч хөдөлмөр, эдийн засагт маш их хохиролтой. Иймээс иргэд үүнийг ухамсарлаж, хүүхдүүддээ тусгай дугаарыг таниулах арга хэмжээ авах шаардлагатай байна гэдгийг албаныхан онцоллоо.
Б.Цэцэг

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга С.Эрдэнэ өнгөрсөн лхагва гаригт сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийх үеэрээ “Олонхийн бүлэг Орон нутгийн сонгууль өнгөртөл намын чуулганыг түр хугацаагаар завсарлах мэдээлэл байна. Улсын нэгдсэн төсвийг хэлэлцэж байгаа үед чуулганыг завсарлуулах нь зохисгүй” гэж байсан юм. Тэгвэл өнөөдөр УИХ-ын даргын дэргэдэх зөвлөлийн хуралдаанаар энэ асуудлыг хэлэлцээд, завсарлуулахгүй байх шийдвэрт хүрчээ. Тэгвэл ирэх долоо хоногт УИХ байнгын хороод завсарлахгүй бөгөөд хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлын дарааллыг гаргажээ. Гэхдээ баасан гаригт ямар ч ажлын хуваарьгүй байна.

Хэлэлцэх асуудлын хуваарийг дараах жагсаалтаас тодруулж харна уу.

10 ДУГААР САРЫН 10-14-НИЙ ӨДРҮҮДЭД НАМЫН БҮЛЭГ, АЖЛЫН ХЭСЭГ, БАЙНГЫН ХОРОО БОЛОН НЭГДСЭН ХУРАЛДААНААР ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ, ХУВААРЬ

НЭГ.УЛСЫН ИХ ХУРАЛ ДАХЬ НАМЫН БҮЛГИЙН ХУРАЛДААН:

10 дугаар сарын 10-ны Даваа гарагт:

Улсын Их Хурал дахь Монгол Ардын намын бүлгийн хуралдаан “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд;
Улсын Их Хурал дахь Ардчилсан намын бүлгийн хуралдаан “Их эзэн Чингис хаан” танхимд.

ХОЁР.АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:

10 дугаар сарын 10-ны Даваа гарагт:

Олон улсын гэрээний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга болон Дипломат албаны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “Их эзэн Чингис хаан танхим”-д;
“Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах Үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд;
Монгол Улсын 2017 оны төсвийн төслийн талаар Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 15.00 цагаас “В” танхимд.

10 дугаар сарын 12-ны Лхагва гарагт:

“Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийн хэрэгжилт, цаашдын зорилт” сэдэвт Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хэлэлцүүлэг 09.00-13.00 цагт “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд;
Туул голын бохирдол, Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын олборлолтын талаар ирүүлсэн өргөдлийн дагуу иргэд, холбогдох албан тушаалтнаас тайлбар авах Өргөдлийн байнгын хорооны уулзалт 10.00 цагаас Нээлттэй сонсголын танхимд.

ГУРАВ.БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:

10 дугаар сарын 11-ний Мягмар гарагт:

1.Төсвийн байнгын хорооны хуралдаан 10.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;
Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;
Ажлын хэсгүүд байгуулах тухай.

10 дугаар сарын 12-ны Лхагва гарагт:

1.Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан 10.00 цагаас “Их эзэн Чингис хаан” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах Үндсэн чиглэл батлах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Монголбанк 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/.

ДӨРӨВ.ЧУУЛГАНЫ НЭГДСЭН ХУРАЛДААН:

10 дугаар сарын 13, 14-ний Пүрэв, Баасан гарагт 10.00 цагаас:

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;
Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдтэй хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/;
Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах Үндсэн чиглэл батлах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Монголбанк 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/.

Улаанбаатар хот үүсэн байгуулагдсаны 377 жилийн ойд зориулсан ”СПОРТЛОГ УЛААНБААТАР” бүх нийтийн өдөрлөг, гүйлтийн арга хэмжээ маргааш 08:30-16:00 цагийн хооронд зохион байгуулагдана.

УИХ-ын гишүүн С.Чинзориг, Б.Саранчимэг, Л.Элдэв-Очир, Ц.Цогзолмаа, Д.Тогтохсүрэн нар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хууль нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хоёр хуулийн төслийг УИХ-ын дарга М.Энхболдод өргөн барилаа. Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах асуудлын хүрээнд дөрвөн асуудлыг зохицуулахаар хуулийн төсөл боловсруулсан байна.

Иргэдийн саналыг хүлээн авдаг ”11 11” төвийг татан буулгах шийдвэр гаргажээ. Тус төвийг Шинэчлэлийн Засгийн газрын үед төрийн байгууллагуудад хандсан иргэдийн гомдол саналыг хүлээн авах зорилгоор “11 11” төвийг байгуулсан билээ.



Тэрээр уг төвийн албан ёсны хаягийг нь буулган үйл ажиллагааг нь зогсоосон байна. Харин Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газрын зүгээс үүнийг илүү сайжруулсан хувилбаар, өөр нэртэйгээр нээнэ гэдгээ мэдэгджээ.

Сүхбаатар дүүргийн 14-р хороо “Сэлбэ” дэд төвийн нутаг дэвсгэрт “Ногоон төгөл” байгууллаа.

“Тусгай дуут болон гэрэл дохио” нэгдсэн арга хэмжээг 14 хоногийн хугацаанд зохион байгуулав.

Хайрын шүлгийн “Цагаан уул” наадам 18 дахь жилийн наадмын тэргүүн байранд МЗЭ-ийн гишүүн, Г.Сэр-Одын нэрэмжит шагналт, яруу найрагч Н.Минжинсайхан тодорлоо.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Миеэгомбын Энхболдод өнөөдөр /2016.10.07/ Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд С.Бямбацогт өргөн мэдүүлэв.
Сүүлийн жилүүдэд олон нийтийн дунд төрийн албан хаагчдыг оффшор бүсэд компаний хувьцаа эзэмшсэн тохиолдолд авлига, албан тушаалын хэрэгтэй холбоотой гэх хардлага эрс нэмэгдэж, төрд итгэх иргэдийн итгэл буурчээ. Иймд Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн зорилтыг хангах, төрд итгэх иргэдийн итгэлийг нэмэгдүүлэх, нийтийн албаны үйл ажиллагааг хувийн ашиг сонирхлын зөрчлөөс хамгаалах зорилгоор Авлигатай тэмцэх газарт хөрөнгө орлогын мэдүүлэг гаргадаг төрийн албан хаагчдын хувьд оффшор бүс буюу гадаад улсад данс эзэмших, мөнгөн хөрөнгө байршуулах, хуулийн этгээд үүсгэн байгуулах асуудлыг хориглох талаар зохицуулалт хийх зайлшгүй шаардлага тулгарч байгаа аж.

Иймд Авлигын эсрэг хуульд заасны дагуу хөрөнгө, орлогын мэдүүлэг гаргадаг албан тушаалтан албан үүргээ гүйцэтгэх үедээ, эсхүл нийтийн албан тушаалд томилогдохоор нэр дэвших үед гадаад улсын нутаг дэвсгэрт өөрийн нэр дээр банкинд данс эзэмших, мөнгөн хөрөнгө байршуулах, хуулийн этгээд үүсгэн байгуулахыг хориглох асуудлыг тодорхой зохицуулсан Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулжээ.
Хуулийн төсөлд дагуу хөрөнгө, орлогын мэдүүлэг гаргадаг албан тушаалтан Монгол Улсын хууль тогтоомжийг дагаж мөрдөх, ёс зүйн хэм хэмжээг баримтлах нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилгоор эдгээр албан тушаалтныг гадаад улсын нутаг дэвсгэрт өөрийн нэр дээр банкинд данс эзэмших, мөнгөн хөрөнгө байршуулах, хуулийн этгээд үүсгэн байгуулахыг хориглох тухай зохицуулалтыг шинээр тусгажээ. Түүнчлэн уг хориглосон зохицуулалттай холбогдуулан нийтийн албан тушаалд томилогдохоор нэр дэвшсэн этгээд болон албан тушаалтан урьдчилан мэдүүлэх үүрэгтэй байх, хууль зөрчсөн тохиолдолд хүлээлгэх хариуцлага зэргийг тодорхой тусгасан байна.
Нийтийн албан тушаалтаны гадаад улсад суралцах, эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ авах эрхийг хөндөхгүй байх, бусад хуулиар хүлээсэн албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлэх хугацаанд тухайн нутаг дэвсгэрт оршин суух, зорчих зэрэг хэрэгцээ шаардлагыг харгалзан тухайн улсын банкинд өөрийн нэр дээр данс нээлгэх, мөнгөн хөрөнгө байршуулах асуудлыг хориглохгүй байхаар зохицуулсан аж. Хуулийн төсөлтэй холбогдуулан Төрийн албан тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулсан байна хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Гадаадын 4-5 банк Монгол Улсад төлөөлөгчийн газраа ажиллуулж байгаа аж. Өмнөх Засгийн газрын үед БНХАУ-ын ”Bank of China” Монголд үйл ажиллагаа явуулна гэсэн мэдээлэл гараад байсан. Харин өнөөдрийн байдлаар БНХАУ-ын ”Bank of China” дээр нэмэгдээд ХБНГУ-ын ”Deutsche bank”, АНУ-ын ”Goldman Sachs” банк Монголд үйл ажиллагаа явуулах хүсэлт илгээжээ. Уг хүсэлтийг Сангийн яам судлаж үзээд Монголбанктай зөвшилцөхөөр болжээ. Энэ талаар Сангийн дэд сайд Х.Булгантуяа ”Гаднын банкууд хувийн хадгаламж, бага хэмжээний зээл олгох бизнес рүү орохоос илүүтэйгээр хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах сонирхолтой байгаа. Энэ саналуудыг Сангийн яам судлаж үзээд Монголын санхүүгийн салбарыг бодлогын төвшинд хамгаалахын тулд Банкны тухай хууль болон бусад хууль тогтоомжийн хүрээнд ямар өөрчлөлт хийх шаардлагатай байгаа талаар санал авахаар Монгол банкинд албан тоот хүргүүлсэн” гэжээ.
Банкны тухай хуулиар гадны банк манай улсад үйл ажиллагаа явуулахын тулд дор хаяж нэг жилийн дотор төлөөлөгчийн газраа ажиллуулах ёстой байдаг. Тэгвэл өнөөдрийн байдлаар манай улсад гадаадын 4-5 банк төлөөлөгчийн газраа нээжээ. Гадаадын банк Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж эхэлснээр шударга өрсөлдөөн бий болж арилжааны банкуудын зээлийн хүү буурч, цэвэр өрсөлдөөн бий болно гэж зарим эдийн засагчид үзэж байна.

Өнөөдөр Татварын Ерөнхий газарт гал гарсан талаархи дуудлага нийслэлийн Онцгой байдлын газар ирсэн байна. Дуудлагын дагуу НОБГ-ын харъяа гал унтраах 10 дугаар ангийн аврагчид ажиллаж, галыг унтраажээ. Гал юунаас үүдэж гарсан талаар тодорхой мэдээлэл байхгүй ч цахилгааны гэмтлээс болсон байх магадлалтай аж.
Б.Цэцэг

УИХ-ын 2016 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2016.10.07/ үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 52.6 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэх асуудлыг шийдвэрлэлээ. Засгийн газраас 2016 оны есдүгээр сарын 30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн уг хуулийн төслийн талаар УИХ-ын гишүүн, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Д.Оюунхорол, Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа нар танилцууллаа.

Өнгөрсөн жилүүдэд манай улсын эдийн засгийн өсөлт удааширч, ажилгүйдлийн түвшин нэмэгдэх хандлагатай байна. Иймээс бизнесийг дэмжих, ажлын байр шинээр бий болгох, хөрөнгө оруулалтыг татах эрх зүйн таатай орчныг бүрдүүлэх шаардлагатай байгаа аж. Монгол Улсын нийт аж ахуйн нэгжүүдийн дийлэнх хувь нь жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид юм. Иймээс жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих, тэдний татварын ачааллыг багасгаж, хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлэх, бизнесийн үйл ажиллагаагаа тэлэх боломжийг олгосноор эдийн засгийн өсөлтийг хурдасгах, хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэхэд ач холбогдолтой гэж үзэж, Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулжээ.

Уг хуулийн төсөлд жилийн борлуулалтын орлого нь 1.5 тэрбум төгрөгөөс ихгүй, хүнсний үйлдвэрлэл, хувцас, нэхмэлийн үйлдвэрлэл, барилгын материалын болон газар тариалан, мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа албан татвар төлөгчийн үндсэн үйл ажиллагааны орлогод 2017 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрөөс 2021 оны 1 дүгээр сарын 1-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд 1 хувиар орлогын албан татвар ногдуулахаар буюу ногдуулсан татварыг 90 хувиар хөнгөлөхөөр тусгасан байна.

Жижиг дунд буюу жилийн борлуулалтын орлого нь 1.5 тэрбум төгрөгөөс ихгүй аж ахуйн нэгжид 1 хувиар албан татвар ногдуулах зохицуулалтыг хийснээр аж ахуйн нэгжүүд үйл ажиллагаагаа задлах, бүтэц зохион байгуулалтын өөрчлөлт хийх замаар энэхүү хөнгөлөлтөд өргөнөөр хамрагдах хэдий ч улмаар төсвийн орлогын эх үүсвэрт сөрөг нөлөө үзүүлэх эрсдэл байгаа гэж Засгийн газар үзэж байгаа аж. Иймээс албан татвар төлөгчийн тайлант жилийн албан татвар ногдох орлогыг тодорхойлохдоо тухайн албан татвар төлөгч болон түүнтэй харилцан хамаарал бүхий этгээдийн албан татвар ногдох орлогын нийлбэр дүнгээр тодорхойлохоор хуулийн төсөлд тусгажээ.

Хуулийн төсөл батлагдсанаар жижиг, дунд бизнес эрхлэгч аж ахуйн нэгжийн татварын дарамт буурч, ажлын байр, хөдөлмөр эрхлэлт нэмэгдэх таатай нөхцөл бүрдэх болно. Үүгээр зогсохгүй шинээр бизнес эрхлэх явдлыг нэмэгдүүлж, хөрөнгө оруулалт нэмж татах нөхцөл бүрдэнэ гэж Засгийн газар үзэж байна.

УИХ-ын гишүүд хууль санаачлагчийн илтгэл болон Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулж асуулт, асууж байр сууриа илэрхийлсэн юм. УИХ-ын гишүүдийн олонхи нь уг хуулийн төсөлд жилийн борлуулалтын орлого нь 1.5 тэрбум төгрөгөөс ихгүй, дөрвөн салбарыг хамруулсныг өрөөсгөл гэж үзэж, өргөжүүлэх саналтай байв. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн О.Батнасан мод үржүүлэг, загасны аж ахуйн эрхэлдэг жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг, УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл, Ж.Ганбаатар, Ц.Гарамжав, М.Билэгт нар худалдаа, үйлчилгээний салбарыг, УИХ-ын Н.Учрал, Ө.Энхтүвшин нар мэдээлэл, технологийн салбарыг уг хуулийн төсөлд нэмж оруулахыг хүссэн юм.

УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Ж.Мөнхбат, Хууль зүйн сайд С.Бямбацогт нар эдийн засгийн хямралын үед жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжихдээ шат дараатай хандаж, үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжих үүднээс эхний ээлжинд дотооддоо баялаг бүтээж, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж экспортлодог салбарыг сонгосон гэж байлаа. Гэхдээ уг хуулийн төслийн хэлэлцэхийг дэмжвэл анхны хэлэлцүүлгийн үеэр зарчмын зөрүүтэй саналаар салбарын хамрах хүрээг тэлэх боломж нээлттэйг тодотгохдоо, тэр хэрээр төсвийн орлого буурна гэдгийг давхар тооцох ёстойг сануулав.

Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар санал хураахад УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 69.8 хувь нь дэмжсэн учир хуулийн төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.

Дараа нь Үндсэн хуулийн цэцийн 2016 оны 09 дүгээр дүгнэлтийг УИХ-ын чуулганы өчигдрийн хуралдаанаар хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан Сонгуулийн тухай хуулийн зарим хэсэг хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төслийг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ. Энэ асуудлыг хэлэлцсэн талаархи Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Цэрэнбат танилцуулав. Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан асуулт асууж, санал хэлэх гишүүн байсангүй. Иймд цэцийн дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан Сонгуулийн тухай хуулийн зарим хэсэг хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төслийг нэгдсэн хуралдаанаар баталлаа хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.