Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд Ж.Батсуурь “Ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийн жилийн бүтэц, сурагчдын амралтын хугацаа”-г баталлаа. Өмнө нь хичээлийн жилийн бүтцийг жил бүр өөрчилж ирснийг болиулж энэ хичээлийн жилээс тогтвортой мөрдөх шийдвэр гаргалаа.


Энэхүү хичээлийн жилийн бүтцээр дараах асуудлыг зохицуусан байна:


Аймаг, сум, тосгон, багийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчид билгийн тооллын хаврын тэргүүн сарын шинийн 4-ний өдрөөс эхлэн 7 хоног амарч байх зохицуулалт хийлээ. Эл зохицуулалтыг хийснээр Монголын уламжлалт цагаан сарын баяр хэзээ болохоос хамааран хичээлийн жилийн бүтцэд жил бүр өөрчлөлт оруулах шаардлагагүй болсон.
Хөдөө, орон нутгийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдыг мал төлөлтийн үеэр амрааж байх зохицуулалтыг хийж, тухайн орон нутгийн мал төллөх хугацаатай уялдуулан шаардлагатай тохиолдолд сурагчдын 3 дугаар улирлын амралтыг 1 долоо хоногийн өмнө эхлүүлэх зөвшөөрлийг холбогдох аймгийн Засаг даргад олгож байна.
Ерөнхий боловсролын сургуульд 3 ба түүнээс дээш хүүхэд нь бага, дунд, ахлах ангид зэрэг суралцдаг хөдөөгийн малчин эцэг эх хүүхдээ улирлын амралтаар авах, хүргэхэд олон удаа ирж очдог хүндрэлийг арилгасан.
Сургалтын ачаалал, амралтын харьцаа зохистой байх шаардлагад нийцүүлэн бага ангийн сурагчдын зуны амралтыг эрт эхлүүлж байхаар зохицуулсан. Тухайлбал, 1-2 дугаар ангийн сурагчид зуны амралт 5 дугаар сарын 25-наас, 3-5 дугаар ангийн сурагчид 6 дугаар сарын 1-нээс тус тус амарч эхлэнэ.
Бага ангийн сурагчид олон хоног амарснаар өмнө үзэж судалсан зүйлээ мартсаныг сэргээх, амралтын горимоос хичээл сургалтын горимд дасан зохицоход цаг хугацаа зарцуулах шаардлага гарч энэ нь сургалтын чанарт нөлөөлж байсан тул бага ангийн сурагчдын 2 дугаар улирлын амралтын үргэлжлэх хугацааг зохистой болгосон.
Улаанбаатар хотын бага ангийн сурагчид хүйтний ид үед 3 долоо хоног буюу 12 дугаар сарын 29-нөөс 1 дүгээр сарын 18-ныг дуустал амрана. Харин хөдөө, орон нутгийн бага ангийн сурагчид 2 долоо хоног буюу 12 дугаар сарын 29-нөөс 1 дүгээр сарын 11-нийг дуустал амрана.
Хот, хөдөөд сурагчдын хичээллэх болон амрах хугацаа нэгэн адил байна.


Ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын хичээллэх, амрах хугацаа

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2016,10,21/ үдээс өмнөх хуралдаанаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцлээ.

Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн хуулийн төслийн талаар танилцуулав.

Төсвийн хүрээний мэдэгдлийг уул уурхайн томоохон төслүүдийг эрчимжүүлэх, гадаад хөрөнгө оруулагчдыг татах, эдийн засгийг солонгоруулах замаар ДНБ-д эзлэх эдийн засгийн бодит өсөлтийг өсөлтийг 2017 онд 3.0 хувь, 2018 онд 5.1 хувь, 2019 онд 7.1 хувьд хүргэх, Монгол Улсын Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрийг үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх зарчмыг баримталжээ.

Мөн дунд хугацаанд татварын орчныг тогтвортой байлгаж, шинэ татвар бий болгохгүй, татварын хувь хэмжээг нэмэгдүүлэхгүй байх, жижиг дунд үйлдвэрийг татварын бодлогоор дэмжих, ажил гүйлгээг бүртгэлжүүлэх, мэдээллийн технологийг татварын харилцаанд түлхүү ашиглах замаар татварын хураалт, хяналт, эрсдэлийн үнэлгээг бодитой, үр дүнтэй, шуурхай, татвар төлөгчид чирэгдэл багатай хийх нөхцөлийг бүрдүүлж, татварт хамрагдалт, татварын бааз суурийг тэлэх арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх, “Оюу толгой” төслийн далд уурхай, “Таван толгой”, “Таван толгой цахилгаан станц”, “ДЦС-3”-ын өргөтгөл, “Гацуурт” зэрэг томоохон төслийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэх замаар төсвийн орлогыг нэмэгдүүлэхээр мөн тусгасан байна. Засгийн газрын өмч хувьчлалын бодлого боловсруулж, төрийн өмчит хуулийн этгээдийг хувьчлах, алдагдалтай ажиллаж байгаа төрийн өмчит компанийн менежментийг сайжруулах замаар ашигт ажиллагааг дээшлүүлэх, гадаадын зээл, тусламжийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх, эдийн засгийн үр ашигтай төслүүдэд санхүүжилт хийх замаар эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих, өрийн удирдлагын оновчтой арга хэрэгслийг хэрэгжүүлэх замаар хүүгийн зардлыг дунд хугацаанд бууруулах зэрэг зарчмуудыг баримталсан байна.

Дээрх зарчмуудыг баримтлан Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийг тооцон үзэхэд нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын ДНБ-д эзлэх хувь 2017 онд 22.8 хувь, 2018 онд 23.4 хувь, 2019 онд 22.7, нийт зарлагын ДНБ-д эзлэх хувь 2017 онд 32.7 хувь, 2018 онд 30.9 хувь, 2019 онд 28.2 хувь байхаар тооцож нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн алдагдлын ДНБ-д эзлэх хувийг 2017 онд 9.9 хувь, 2018 онд 7.5 хувь, 2019 онд 5.5 хувь байхаар тус тус төсөөллөө хэмээн Сангийн сайд танилцуулсан юм.

Төсвийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн танилцуулсан бөгөөд тус байнгын хороо хуулийн төслийг хэлэлцэх нь зүйтэй гэж үзжээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Л.Болд, Ц.Нямдорж, Х.Баделхан, Ц.Даваасүрэн, Л.Энх-Амгалан, Ө.Энхтүвшин, М.Билэгт, Н.Учрал, Л.Оюун-Эрдэнэ, Д.Тогтохсүрэн, Н.Оюундарь, Н.Энхболд, Ж.Бат-Эрдэнэ, Т.Аюурсайхан, Д.Эрдэнэбат, Я.Санжмятав, Д.Гантулга, Ж.Батзандан, Б.Баттөмөр, Г.Занданшатар нар асуулт асууж, хариулт авсан.

Хэлэлцүүлгийн үеэр гишүүд төсвийн алдагдлыг ямар эх үүсвэрээр нөхөх, гадаад өрийн эргэн төлөлтийг ямар эх үүсвэрээр санхүүжүүлэх талаар болон концессын гэрээний үнийн дүнгийн талаар тодруулж байлаа. Сангийн сайдын хариулснаар, төсвийн алдагдал, өрийн эргэн төлөлтийг хийх бэлэн эх үүсвэр байхгүй учир бондоор санхүүжүүлэхээс өөр аргагүйд хүрээд байгаа аж. 2017 онд манай улсын нийт орлого 5.9 их наяд байх бол гадаад зээлийн үндсэн болоод хүүгийн төлбөрт 6.6 их наяд төлбөр төлөхөөр байгаа аж. 2018 онд мөн гадаад өрийн төлбөр төсвийн орлогоос давсан хэвээр байх бөгөөд 2019 онд төсвийн орлого 7.5 их наяд, гадаад өрийн төлбөр 6,5 их наяд байх дүр зураг харагдаж байгаа хэмээн Сангийн сайд хэлсэн.

Түүнчлэн төсвийн алдагдлын ДНБ-д эзлэх хувь 2016 онд 18 хувь байгаа бөгөөд үүнийг 2017 онд 9.9 хувь, 2018 онд 7.5 хувь, 2019 онд 5.5 хувь байхаар төсөөлж байгаа аж.

Мөн УИХ-ын гишүүд ард иргэдийн амьдрал өнөөдөр ямар түвшинд байгаа, амьжиргааг дээшлүүлэх чиглэлээр ямар арга хэмжээ авах талаар Сангийн сайдаас тодруулж байлаа.

Сангийн сайдын тайлбарласнаар, дийлэнх иргэдийн амьдрал сайнгүй байгаа бөгөөд нийт иргэдийн 90 хувь нь хэрэглээний зээлтэй байгаа юм байна. Тиймээс Засгийн газраас эхний ээлжинд эдийн засгийн уналтыг зогсоон, тогтворжуулах зорилт тавиад байгаа гэлээ. Ирэх оны төсөвт хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих чиглэлээр 61,5 тэрбум, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжихэд зориулан 20.8 тэрбум, ноос, улаан буудай, арьс, ширний урамшуулалд 54 тэрбум, хүүхдийн мөнгийг зорилтод бүлгийн хүүхдүүдэд олгоход 161.5 тэрбум, ахмад настнуудын нийгмийн халамжийг сайжруулах зорилгоор олгох “Насны хишиг” арга хэмжээнд 20.5 тэрбум төгрөг зарцуулахаар төлөвлөөд байгаа талаар Сангийн яамны ажлын хэсгээс мөн нэмж мэдээлсэн юм.

Хэлэлцүүлгийн үеэр гишүүд хөдөө аж ахуйн салбарын бодит өсөлтийг дэмжих, төсвийн зарлагын шинэчлэлийг хийх, төрийн өмчит компаниудын менежментийг сайжруулах, банкны салбарын хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах асуудлыг хөндөж байсан юм.

Эцэст нь УИХ-ын гишүүн Д.Хаянхярваа, С.Чинзориг, Ө.Энхтүвшин, З.Нарантуяа, Ц.Нямдорж, О.Баасанхүү нар үг хэлж байр сууриа илэрхийлсний дараа хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи хэлэлцэхийг дэмжсэн учир анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

ХАН-УУЛ ДҮҮРЭГТ ЦЭРГИЙН ЖИНХЭНЭ АЛБАНД ТАТАХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЭХЭЛЛЭЭ

Шинээр сонгогдсон болон томилогдсон өндөр албан тушаалтнуудын хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг Авлигын эсрэг хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.2, 14.3 дахь хэсэгт заасны дагуу АТГ-аас олон нийтэд дэлгэлээ. Тэрээр хамгийн их байртай өндөр албан тушаалтнуудыг танилцуулж байна. Үүнд:

УИХ-ын гишүүн Гарамжав-4
Батлан хамгаалах яамны дэд сайд Дуламдорж-4
НИТХ-ын дарга Сандуй-4
Дорноговь аймгийн НИТХ-ын дарга Түмэнбаяр-4
УИХ-ын гишүүн Учрал-4, МХЕГ-ын дарга Цагаанхүү-4
УИХ-ын гишүүн Л.Энхболд-5
УИХ-ын гишүүн Хууль зүйн сайд Бямбацогт-4
БСШУС-ын дэд сайд Отгонбаяр-4
Санхүүгийн зохицуулах хорооны орон тооны бус гишүүн Ганбат-6
Үндэсний хөгжлийн газрын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Баярсайхан-5
Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газрын дарга Лхагва-4
Дорнод аймгийн Засаг дарга Бадамсүрэн-4
Говьсүмбэр аймгийн Засаг дарга Батсуурь-4
Хэнтий аймгийн Засаг дарга Ганбямба-4

Энэ сарын 23-нд буюу ням гаригт ирц хүрээгүй хэсэгт нэмэлт санал хураалт, 29-ны өдөр санал тэнцсэн хэсгүүдэд дахин санал авах болсон талаар СЕХ-ноос өчигдөр мэдээлсэн. Үүнтэй холбоотойгоор аравдугаар сарын 30-н хүртэл шилжилт хөдөлгөөн хийхийг хориглов.

Зам тээврийн сайдын багцын урсгал зардлын дүн нь 2016 оны төсвийн тодотголтой харьцуулахад 325.6 сая төгрөгөөр буюу гурван хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Засгийн газар ирэх онд ”гацаанд орсон” төмөр замын томоохон төслүүдээ хөдөлгөх зорилттой байгаа юм. Энэ хүрээнд Тавантолгой-Гашуунсухайт чиглэлийн төмөр замыг 2018 оны эцсээр ашиглалтад оруулахаар төлөвлөж байгааг ЗТХЯ-наас мэдээлэв.

Авлигын эсрэг хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.2, 14.3 дахь хэсэгт заасны дагуу Авлигатай тэмцэх газарт мэдүүлгээ гаргах төрийн өндөр болон бусад албан тушаалтны хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг тус газрын цахим мэдээллийн сүлжээнд байршуулж, олон нийтийг мэдээллээр хангах нөхцөлийг бүрдүүлдэг.

Дээрх хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1-т заасан үндэслэлийн дагуу 243 албан тушаалтны хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг Авлигатай тэмцэх газрын олон нийтийн цахим мэдээллийн сүлжээнд байршуулахаас 2016 оны Улсын Их Хурлын болон аймаг, нийслэлийн сонгуулиар шинээр сонгогдсон, томилогдсон болон албан тушаал нь өөрчлөгдөн томилогдсон 149, тухайн албан тушаалдаа үргэлжлүүлэн ажиллаж байгаа 87, нийт 236 албан тушаалтны /2016 оны 10 дугаар сарын 20-ны өдрийн байдлаар 7 албан тушаалд томилгоо хийгдээгүй болно/ мэдүүлгийг http://www.xacxom.iaac.mn байршуулаад байна.

Төрийн өндөр болон бусад албан тушаалтнуудын 2015 оны хөрөнгө, орлогын байдалтай ЭНД ДАРЖ танилцана уу.

Өнгөрсөн оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдөр Баянгол дүүргийн нутаг дэвсгэрт 19 настай залууг 26 удаа хутгалж, амийг нь хохироосон аймшигт хэрэг гарсан билээ. Энэ хэрэгт 33 настай Б гэгчийг сэжиглэн шалгаж эхэлсэн юм. Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс Б-д холбогдох хэргийг “Аргагүй хамгаалалт” хэмээн хэрэгсэхгүй болгосныг Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүх мөн хэвээр үлдээсэн билээ.

Тэгвэл өнөөдөр Улсын дээд шүүх Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны долдугаар сарын 27-ны өдрийн 67 дугаар цагаатгах тогтоол, Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2016 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 560 дугаар магадлалтай, Д.Буяннэмэхэд холбогдох 201526022112 дугаартай, 3 хавтас хэргийг хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Т.Дамдинсүрэн, түүний өмгөөлөгч Г.Батбаяр, Д.Ганбат нарын гаргасан гомдлыг үндэслэн хянан хэлэлцлээ. Шүүх хуралдааныг Д.Ганзориг даргалж, таван шүүгчийн бүрэлдэхүүнтэй хэлэлцээд, Д.Буяннэмэхэд холбогдох хэргийг “Аргагүй хамгаалалт биш” гэсэн үндэслэлээр нэмэлт мөрдөн байцаалтад буцаав.

Өчигдөр зам тээврийн ослын улмаас нэг хүний амь нас хохирч, есөн хүн хүнд хөнгөн гэмтсэн байна. Тодруулбал, Чингэлтэй дүүргийн нутаг Сурагчийн 49-р гудамжинд Н жолоочтой “H.Verna” маркийн авто машин онхолдож жолооч 57 настай эрэгтэй Н-ийн амь нас хохирчээ.

Чингис Хаан” одон нь Монгол Улсын дээр, тэргүүн зэргийн одон юм. Энэ сарын 31-нд Монгол бахархалын өдөр буюу Эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдөр тохионо. Эл өдөр тус одонг авахаар тодорсон эзэнд Төрийн ордны Ёслол хүндэтгэлийн Их танхимд гардуулдаг уламжлалтай. Энэ жил ”Чингис хаан” одонгоор Монгол Улсын Гавъяат жүжигчин,

<iframe width=”560” height=”315” src=”https://www.youtube.com/embed/C-CEMEvobos” frameborder=”0” allowfullscreen></iframe>

Телевизийн шоуны багийн сууж явсан онгоц осолджээ

Хүүхдийн эсрэг хүчирхийллийг зогсоох дэлхий нийтийн өдрийг тохиолдуулан Хүчирхийллийн Эсрэг Үндэсний Төв нь 2016 оны аравдугаар сарын 20-ны өдөр “ДУУГҮЙ БАЙДЛЫГ ЗОГСООЦГООЁ” уриан дор “СҮҮДЭР ШИЙ” жүжгийг Монголын Хүүхдийн урлан бүтээх төвийн урлаг танхимд зохион байгуулах гэж байна.

Энэ жилийн ”Сүүдэр Ший” жүжгийн зорилго нь олон нийтэд хүүхдийн эсрэг хүчирхийллийн мөн чанар, үр дагаврыг ойлгуулах, мөн урьдчилан сэргийлэх, таслан зогсооход хүн бүрийн оролцоо чухал гэдгийг мэдрүүлж сэдэлжүүлэхэд оршсон.

“Сүүдэр Ший” жүжгийн онцлог:
· Хүчирхийллийн Эсрэг Үндэсний Төвийн хамгаалах байранд аюулгүй байдлаа хамгаалуулан байрлаж үйлчлүүлсэн болон үйлчлүүлж буй хүчирхийллийг даван туулагч хүүхэд, эмэгтэйчүүд өөрсдийн бодит амьдралаас сэдэвлэн бүтээж, өөрсдөө зохиолоо бичин найруулж, оролцон тоглодгоороо онцлог юм.
· “Сүүдэр ший” жүжигт үзэгчид жүжгийн гол дүрд оролцон тоглож, зохиолыг эерэгээр шийддэгээрээ онцлог.
· Мөн үзэгчдийн дунд богино хэмжээний асуудал дэвшүүлж, хэлэлцүүлэг өрнүүлдгээрээ бусад жүжгээс онцлог аж.

Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төв нь 2012 оноос хойш жил бүр тасралтгүй “Жендэрт суурилсан хүчирхийлэлтэй тэмцэх 16 хоногийн аян”-ы хүрээнд зохион байгуулдаг бөгөөд энэ жил анх удаа 10-р сарын 20 буюу “ХҮҮХДИЙН ЭСРЭГ ХҮЧИРХИЙЛЛИЙГ ЗОГСООХ ДЭЛХИЙН НИЙТИЙН ӨДӨР” зохион байгуулж буй нь энэ юм.

Хүүхдийн эсрэг хүчирхийллийг хэзээ ямагт байсан, байгаа, байсаар ч байх, гэр бүлийн ердийн нэг хэсэг хэмээн энэ шударга бус, хүнлэг бус явдалд хэт дасан, түүнийг өөрчлөхийг оролдох ч үгүй, хүлээн зөвшөөрсөөр байна.

Нийгмийг бүхэлд нь нөмөрсөн чимээгүй дайн мэт энэ үзэгдэлтэй цөөн тооны хүн, байгууллага доривтой үр дүнд хүрч чадахгүй. Бид нийгмээрээ, бүх нийтээрээ тэмцэж байж үр дүнд хүрнэ. Энэхүү “Сүүдэр ший” жүжгийг Франц улсад төвтэй “Fondation Dufresne et Fauthier” сангийн санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулж байгаа бөгөөд тус Сан нь Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төвийн хамгаалах байрны үйлчилгээнд 6 дахь жилдээ тасралтгүй дэмжлэг үзүүлж байна.

”Аниргүйн мэдрэмж” тэмтрэхүйн төслийн үзэсгэлэнгийн нээлт болно

Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, сэтгүүлч Б.Ганчимэг Монцамэ агентлагын даргаар томилогдсон билээ. Тэгвэл өчигдөр буюу энэ сарын 20-нд Монцамэ агентлагийн дарга асан Баатархуяг тамга тэмдгээ албан ёсоор хүлээлгэж өглөө. Тэрбээр Монцамэ агентлагийн 15 дахь дарга болж буй юм.

Авлигатай тэмцэх газар Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар, Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт ажиллаж эхэлжээ.

Хорин насандаа би сексийн талаар бүдэг бадагхан мэдээлэлтэй, хүмүүсийн шүүмжилсэн ярианаас ч тэр үү, хүүхэд зөнгөөсөө салаагүй болоод ч юм уу бараг л хүний ёсонд байх ёсгүй, гаж зүйл мэт гадуурхаж хардаг байлаа. Мэдээж нийгэм нөлөөлсөн л байж таараа. Нас биенд хүрсэн цэл залуухан бүсгүйг ширтэлгүй өнгөрөх эр хүн бий гэж үү? Гэхдээ л тэдний харц цаанаа л нэг хүйтэн, бие арзайлгам. Дээр нь нэмээд гэр бүлийн хүмүүжил хуучинсаг, зарчимч, миний өөрийн зан чанар ч хэтэрхий бүрэг ичимхий гээд олон зүйлийн нөлөө бий. Ийм л олон нөлөөлөл надад секс гэдэг зүйл бол “Ба ба” гэсэн ойлголтыг бүрэн өгсөн. Харин гучин насандаа бол...
Сексийн шинэ туршилт: Хүрэлцэхүй болоод мэдрэхүй!

Харин гучин насандаа бол яагаад тийм буруу ойлголттой байсан юм бол оо гэж бүр ангайсан.

Учир нь энэ олон буруу ойлголтуудоос болж эмэгтэй хүнд байх ёстой зөөлөн мэдрэхүй минь маш муу хөгжсөн байж таарсан. Хүүхэд байхад ээж, аавын эршүүд гэсэн үгийг сайшаал магтаал шиг л хүлээн авч өөрийгөө шүтэн биширдэг байлаа. Гэтэл хорин насыг хол давсан хойноо хэтэрхий их дүрдээ орж жинхэнэ утгаар нь эршүүд нэгэн болчихсон буйгаа анзаарсан юм. Яг одоо өгүүлэх энэ түүх ямар нэгэн садар самуун сурталчилсан эсвэл насанд хүрээгүй хүмүүсийг уриалсан юм огтоосоо биш шүү. Хэрвээ тийм санагдвал яг энэ хэсгээс уншихгүй орхиж болох юм. Юунаас тэгтлээ их анзаараад юунд тэгтлээ их нөлөөлсөн талаараа л дэлгэрэнгүй бичих гээд будилж байна би.

Хүрэлцэх ... Мэдрэх

Яг үүнээс л бүх зүйл эхэлнэ. Анх удаа эр хүний гарт тэврүүлэхдээ хүрэлцэхүй гэдэг зүйлээс мэдрэмж бус айдсыг авч байснаа санаж байна.

Эр хүний хатуу гараас айсан юм уу гэж үү? Арай үгүй байлгүй. Уг нь зөвөөрөө бол эр хүний гар биед минь хүрэхэд би хайлах учиртай. Гэтэл өдий олон жил миний бие мөсөн хатан шиг хэвээрээ л байна. Өөрийгөө хуурч хайртай хүнээ олохоор энэ байдал арилах байх гэж боддог байсан ч огтхон ч засраагүй. Эршүүд зан чанар маань бараг л эр хүнээс илүү чанга гартай бүсгүй хүн болгожээ намайг.

Ийм бяцхан зүйлд юундаа эмзэглэдэг юм бэ гэж үү? Эмзэглэхээс өөр аргагүй. Нөхрийнхөө зөөлөн энхрийлэх гарын ид шидийг би шүтэн биширдэг. Намайг өөрт нь байгаа алмааз шиг л цоо ширтэн духнаас минь эхлээд хөлийн үзүүр хүртэл гарынхаа хуруугаар энхрийлэх нь галзууруулмаар. Тэр тусмаа хөхний толгой, бэлхүүс, хүйс, тэгээд доошлох тусам бүр дуу алдаж орилмоор. Чи намайг азтай л хүүхэн байна гэж бодож суугаа байх. Гэхдээ секс гэдэг бол зөвхөн өөрийгөө л жаргалтай байлгахад болдог хувийн тоглолт биш юм. Эргээд эр нөхрөө энхрийлэх чадвар дэндүү дутмаг надад нөхөр маань сэтгэл гонсгор байгаа нь ойлгомжтой. Хэдийгээр өөрийгөө өмөөрч хайртай юм бол ингээд амьдраад байхад болох л байлгүй гээд орхиж болох ч хэрвээ би нөхрийнхөө оронд байсан бол яах вэ?

Өөрөөрөө оролдуулж, энхрийлүүлж, эмэгтэй хүний энхрий, зөөлөн, нялуун ч гэлээ сэрэл хөдлөм, өхөөрдөм бүр нэг бие арзайлгасан дуу авиа, гарын энхрийллийг тэр минь хүсэж байгаагаа хэлэх үед л ... Мэдээж би суралцах хэрэгтэй болохоо ойлгосон. Гэхдээ +18 кино үзэж эсвэл секс судлалын сэтгүүл хайхыг түрүүнд тавилгүй хүрэлцэхүйд суралцсан. Өөрийн секс “Ба ба” гэсэн ойлголтыг гэр бүлийн хүрээнд “Го го” болгохын тулд би өөрийнхөө хандлага болон үйлдэлдээ өөрчлөлт хийж эхэлсэн юм.

“Өмнө нь түүний гараас атгахдаа шүүрч авах шахдаг байсан ширүүн хөдөлгөөнөө аль болох зөөлрүүлж түүнийхээ гарт бага багаар, удаанаар ойртож хурууныхаа үзүүрээр алганых нь хонхорхойг гижигдэх үед би хүрэлцээгүй атал мэдэрсэн. Аальгүй мөртлөө өөрөөсөө л гарах инээмсэглэл минь түүний сэрлийг хөдөлгөж байгаа нь таашаалтай”
Магадгүй би өмнө нь аальгүйтэхээсээ ичдэг байсан байх. Эсвэл ийм залуугаараа өтөлсөн учраас хөгжилтэй байхыг хүсэхээ больчихсон юм болов уу? Бүх зүйлийг үүрэг гэж харах...

“Өдөр бүр л өмсдөг нэгэн хэвийн гэрийн өмсгөлүүдээсээ арай өөрийг сонгож торон бас торгон унтлагын өмсгөл өөртөө худалдаж авлаа. Гэхдээ нөхөртөө зориулсан. Торгон өмсгөлтэйгээ унтлагын өрөөгөөр холхих үед нөхөр минь цоо ширтэнэ. Анх удаа тэр намайг араатан шиг харахыг эмэгтэй хүнийхээ орон зайд амттайгаар мэдэрсэн. Огтхон ч биед минь хүрээгүй байтал сэрэл дээд цэгтээ хүрч өөрөө өөрийгөө тачаангуй бүсгүй гэдгийг мэдэрсэн бас итгэсэн.”
Би яагаад тачаангуй байх гэдгийг нүгэл гэж боддог байв. Бусад хүүхнүүдийг торон дотуур хувцас сонгож авахыг хараад дотроо түүн шиг тачаангуй хүүхэнд ийм зүйл өмсөх эрх бий гэж боддог байсан нь ямар их тэнэглэл вэ? Надад ч гэсэн тачаангуй шинж чанар бий шүү дээ.

“Гадуур хамт алхах үедээ түүний минь гар бүсэлхийнээс доош унах, олны харцнаас далдад улам илүү доошлох, ичингүйрсэн харцыг минь хараад нүдэнд нь бүр ч их оч үсэрч, гал асах... Тэр үед л бүх “болохгүй” гэдэг хоригоо цуцлаад олон нийтийн газарт түүнийхээ гарт өөрийгөө орхих мэдрэмж. Орцныхоо хамгийн дээд давхарт харанхуй буланд чиний амьсгал миний амьсгалтай шүргэлцэх, чиний гар миний бүх зүйлд хүрэ... Би тэр хормын дусал мэдрэмжийг ч алдахгүйн тулд орчлонгоос тасарсан.”
Болохгүй гэдэг үгийг хэн зохиосон юм бол доо? Тэр үгний шившлэгээс өөрийгөө чөлөөлж чадлаа. Болохгүй байсан ч хамаагүй би мэдрэмжээ илүүд үзэж байна. Гучин насан дээрээ ч болтугай “болохгүйгээс” өөрийгөө чөлөөлж нэг дүрсгүйтэхгүй юм бол хэзээ болно гэж?

“Хэзээ хамгийн сүүлийн удаа би түүний нуудгайг энхрийлж, эрхлүүлсэн билээ. Хэзээ ч биш. Анх удаа би түүнийг ханаруу түлхээд өөрөө доош өвдөглөн сууж өмднийх нь гаднаас гараараа энхрийллээ. Нөхөр маань гайхаж бүлтийнэ. Дараа нь би өмднийх нь цахилгааныг тайлж тэнд нуугдсан нэг зүйлийг гаргаж ирээд бяцхан шувуухай шиг л энхрийлж эхэллээ. Хүрэх төдийд л дуу алдан нүдээ аних нөхрөө хараад би өөрөө галзуурах шахна...”
Миний хувьд ийм зүйл хийх нь өөрийгөө үл хүндэтгэсэн хэрэг. Гэхдээ яагаад үргэлж гэрийн эзэгтэй байх ёстой гэж. Нэг удаа ч гэсэн дүрсгүй бас муу охин байж үзмээр л байна шүү дээ. “Чи ч галзуу юм даа!” гэж хэлээд талархах нөхрийн минь царай үнэхээр халуухан бас хүсэмжилмээр.

Эцэст нь би яг л нөхөр шигээ түүнийг энхрийлж үзэхээр шийдсэн. Гэрлээ асаалттай байхад түүнийгээ нүцгэлж байгаад хөлнийх нь үзүүрээс эхлээд л маш удаанаар зураас зурж байгаа мэт л хөнгөхөн хурууныхаа үзүүрээр энхрийлсэн. Мэдээж түүний гижиг хүрсэн. Харин миний хувьд бол огт өөр зүйл мэдрэгдсэн. Удахгүй ямар нэгэн бөмбөг тэсрэх гэж байгаа мэт л зүрх түгшинэ. Магадгүй энэ л миний хайгаад байгаа хүрэлцэхүй, мэдрэхүй байсан болов уу? Учир нь түүнд хурууныхаа үзүүрийг дөхүүлэх төдийд л цахилгаан, тог, гүйдэл мэдрэгдэж би өөрөө норж эхэлсэн. Хөл, гуя, тэгээд удалгүй түүнийхээ нуудгайг ч мөн ингэж энхрийлэх сонирхол төрөөд би огтхон ч биеэ барилгүй хийж эхлэв. Би түүнд ингэж их нөлөөлөх юм чинээ бодоогүй. Бүр гайхмаар нь тэр бүдүүн баргил хоолойгоороо яг л дур тавьж байгаа мэт гүнзгий амьсгалж гарсан. Гэм нь нөхөр маань тийм ч удаан тэсээгүй.

Эцэст нь би ийм л зүйл хүссэн байж:

Магадгүй өдий гуч хүрчихээд ийм юм мэдэхгүй эсвэл өдий гучин насандаа дэмий юм бичээд гэж бүсгүйчүүд мань буруугаар харж мэднэ. Би зөвхөн мэдрэхийг л хүссэн юм. Хайртай хүндээ илүү дотноор бас илүү их өөртөө итгэлтэйгээр хүрч, энхрийлж, тачаадаж, таашаал авч мэдрэхийг л хүссэн. Түүнийхээ хойноос ч явсан. Хэрвээ хэн нэгэн хорин настай бүсгүй яг одоо надаас “Секс гэж тэгээд яг юу юм бэ?” гэж асуувал зөвхөн хайртай хүнээсээ л авч болдог энхрий зөөлөн, гайхамшигтай, заавал байх таашаал бас ХҮРЭЛЦЭХҮЙ ... МЭДРЭХҮЙ гэж би хариулна.

2015 оны 11 дүгээр сарын 26-ны өдрийн Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Экспорт Импорт банк хооронд байгуулах 1.0 тэрбум ам. долларын зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хууль батлагдсан. Уг зээлийн хэлэлцээр ёсоор нийт зээлийн 15 хувьтай тэнцэх хэмжээний 150 сая ам.долларыг Монгол Улсын Засгийн газраас гаргах үүрэг хүлээсэн ч манай талаас үүргээ биелүүлээгүй явж ирснээс үүдэн өнөөдрийг хүртэл энэ зээлийг авч чадаагүй байна.

Улсын хэмжээнд 2016 оны эхний 9 сарын байдлаар зам тээврийн осол, хэргийн улмаас 45 хүүхдийн амь нас хохирч, 959 хүүхэд хүнд, хөнгөн гэмтсэн байна. Үүнээс нийслэлийн хэмжээнд 3 хүүхдийн амь нас хохирч, 785 хүүхэд гэмтжээ. Насны байдлаар нь үзвэл 0-14 насны хүүхдүүд хамгийн их буюу 85,7%-ийг эзлэж байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Төрийн дээд шагнал, тэргүүн зэргийн одон-Чингис хаан одон хүртэх эрхмийг өнөөдөр 12 цагт “Иргэний танхим”-д зарлана.