Ерөнхийлөгч өнгөрсөн хугацаанд хийж хэрэгжүүлсэн ажлын тайлангаа УИХ-д танилцуулсан. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанд тавьсан тайлантай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүд Д.Дэмбэрэл, Д.Лүндээжанцан, О.Содбилэг, Ө.Энхтүвшин, З.Баянсэлэнгэ, Л.Эрдэнэчимэг, Сү.Батболд, А.Бакей, С.Одонтуяа, Д.Арвин, Х.Болорчулуун, Л.Болд, С.Дэмбэрэл, Г.Уянга, Д.Сарангэрэл, С.Бямбацогт, Ц.Даваасүрэн нарын гишүүд асуулт асууж хариулт авсныг сийрүүлье.
Хөгжлийн асуудал дээр нэгдэж ажиллах хэрэгтэй
Д.Дэмбэрэл гишүүн “Намуудын асуудлаар болон Таван толгойн талаар ямар байр суурьтай байгааг тодруулахад “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж “Өнгөрсөн 25 жилд бидний явж ирсэн зам, сургамждаа үндэслээд улс төрийн намын тухай хууль, санхүүжилтийнх нь асуудал, ер нь цаашдаа улс төрийн сан гэж байвал ямар байдлаар байх вэ гэдэг чиглэл рүү орох хэрэгтэй болсон. Одоо шилжилт хүлээж суух хэрэггүй. Ардчилсан улс оронд улс төрийн намууд ямар байдалтай байх вэ, монголд ямар онцлогтой байх юм бэ гэдэг асуудлыг шийдэх хэрэгтэй гэж бодож байгаа.
Сонгуулиас өмнө УИХ, Засгийн газрын бүрэн эрх эхлэхээс өмнө энэ асуудлыг нэг тийш нь шийдэх нь зүйтэй гэж бодож байна. Тавантолгойтой холбогдсон асуудалд хариулахад, өнөөгийн нөхцөлд үндэсний эрх ашиг гэдэг бол хөгжил юм. Энэ хөгжилд хувь нэмэр болох энэ үйл ажиллагааг дэмжиж үндэсний эрх ашиг дээрээ нэгдэнэ гэдэг бол хөгжлийн асуудал дээр нэгдэж ажиллах хэрэгтэй” гэв.
Улс төрийн намын санхүүжилт, намтай холбогдсон асуудлыг хууль болгох хэрэгтэй
Улсын Их Хурлын гишүүн А.Бакей “Ерөнхийлөгчөөс Улсын Их Хуралтай харилцах харилцаа, Ерөнхийлөгчөөс Засгийн газартай, Шүүх засаглалтай харилцах харилцаа буюу төрийн байгууллага хоорондын институци хоорондын харилцаанд өнгөрсөн хугацаанд засаж сайжруулах зүйл юу байна гэж үзэж байна вэ. Энэ чуулганы хугацаанд багтаж олон асуудлыг хэлэлцэхээр төлөвлөж байгаа. Тэрний нэг нь улс төрийн намын тухай хууль, улс төрийн намын санхүүжилттэй холбоотой асуудал. Энэ хуулийн төслийг Ерөнхийлөгч санаачилж оруулж ирэх гэж байгаа нь сайшаалтай байна. Иймд энэ хуулийн төслийг аль болох эрт оруулж ирэхийг хүсье гэхэд
“Ерөнхийлөгч, Засгийн газар, УИХ хоорондын харилцааны асуудалд хүндрэлтэй, болохгүй зүйл байхгүй. Өнөөдрийн байгаа хуулийн хүрээнд үйл ажиллагаагаа уялдуулж явуулах боломжтой. Зарим нэг тулгамдаж байгаа асуудлыг шийдье гэвэл Үндсэн хуулиас гадна Үндсэн хуулийг дэлгэрүүлсэн тулгуур гол хуулиудаар энэ асуудлыг яриад явах боломжтой. Улс төрийн намын санхүүжилт, намтай холбогдсон асуудлыг хууль болгоод Улсын Их Хурал дээр хэлэлцээд, шаардлагатай бол саналаа өгөөд явья гэж бодож байсан. Гэтэл бичээд гаргасан хуулийн төсөл байхгүй, цаг алдаж байгаа. Энэ асуудлыг үнэхээр шийдэх шаардлагатай байдал харагдаж байна. Иймд энэ сонгуулийн өмнө шийдье гэвэл шийдсэн шиг шийдэх хэрэгтэй. Одоогоор хуулийн төслийг боловсруулах ажлыг зохион байгуулах шатанд байна. Цаашид хуулийн төслийг үр бүтээлтэй батлах, хэрэгжүүлэх дээр шаардлагатай бол хамтарч ярилцья гэсэн бодолтой байгаа.
Хуулийн байгууллага харилцан бие биенээ хардаг, хяндаг хэлбэрт шилжсэн
УИХ-ын гишүүн О.Содбилэг “Өнгөрсөн жилийн хаврын чуулганаар Ерөнхийлөгч таны оруулж ирсэн давхар дээлийн хууль батлагдаагүй. Үүн дээр яагаад хориг тавиагүй юм бэ.Мөн баялаг бүтээгчид, бизнесийн салбарын хүмүүсээ дэмжих ёстой гэж ярьж байгаа. Энэ асуудал дээл хууль хүчний байгууллагуудаас маш их дарамт ирдэг. Энэ тал дээр яаж анхаарах вэ" гэж асуув. Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж "Үндсэн хуулийн өнгөрсөн хугацаанд 23 жил болж байна. Ажлын хэсэг гарсан. Ямар чиглэлд яаж өөрчлөлт хийх гэж байгаагаа олон нийтээр хэлэлцүүлэх ёстой. Батлагдаагүй хуульд хориг тавьж болдоггүй. Хуулийн байгууллага нь нэг үеэ бодвол харилцан бие биенээ хардаг, хяндаг хэлбэрт шилжсэн. Хуулийн байгууллагын үйл ажиллагаатай холбоотой олон хуулиуд батлагдаагүй байна. Сайн шийдлийг олох хэрэгтэй гэж бодож байна" хэмээсэн бол
Аж ахуйн нэгжид тавьсан өрийг уучлаагүй
Ө.Энхтүвшин гишүүн "Ерөнхийлөгчийн хийсэн ажлын тайланг сонслоо. Дэмжиж буй зүйл олон байна. Би таныг сонгогдох үедээ “Шударга байцгаая, ам ажлын нэгдлээ хангая” гэх зэрэг үгийг их сохирхож байсан. Тэгвэл ам ажлын нэгдэл хэр хангагдсан бэ. Том төрөөс ухаалаг төр рүү гэсэн уриа явж байсан. Намаар ялгаварлаад халаад байсан одоо ч халаад л байна. Уг нь би таныг үүн дээр дугарах болов уу гэж харж байсан шүү. Түүнчлэн та гадаадын иргэнд уучлал үзүүллээ. Энэ бол Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн асуудал ч тэр хүн нутаг руугаа буцсан болохоор нөгөө 35 тэрбумыг хэн төлөх вэ" гэвэл
Ерөнхийлөгч "УИХ-ын гишүүг Засгийн газрын гишүүнийг давхар хашихгүй гэсэн хуулийг их хурал батлах ёстой. Засгийн газрын бүтэц бүрэлдэхүүний асуудлыг багцаар нь шийдье гэж тохирсон шүү дээ. Харин 35 тэрбум төгрөгийг сургуулийн хүүхэд ч ойлгохоор болсон. Тэр Капла нарын хүмүүс шүүхэд давж заалдаагүй. Өөрийнхөө ялыг хүлээн зөвшөөрөөд явсан. Ялтан уучлал гуйсан тэр ялыг нь уучилсан. Түүнээс биш аж ахуйн нэгжид тавьсан өрийг уучлаагүй. Аж ахуйн нэгж нь давж заалдах шүүхэд хандсан. Шүүх тэр мөнгийг нь төлүүлнэ гэсэн шийдвэр гаргасан байгаа. Энд ямар нэгэн хуулийн зөрчил байхгүй. Магадгүй ойлголтын зөрчил л байгаа байх" гэв.
Ноён уулаас гарсан олдвор Монголд байдаггүй
УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ "Ерөнхийлөгчийн хийсэн ажлыг цагаанаасаа хар нь илүү байна гэж иргэд үзэж байна. Учир нь төрийн одон шагнал үнэгүйдлээ гэж байгаа ч бидэнд олдоггүй шагналууд тэнд тараагдаж байна. Ямар шугамаар яаж аваад байгаа нь ойлгомжгүй байна.
Мөн сонгуультай холбоотой, шүүх засаглалтай холбоотой шүүмжлэлүүд. Өнөөдөр та эв нэгдэлтэй байх хэрэгтэй гэж ярьж байна ч бодит амьдрал дээр эв нэгдэл гэдэг зүйл алга. Түүчнлэн Ноён уулыг би байгаа цагт ухуулахгүй гэж байсан. Өнөөдөр ч ухахгүй гэж байна энэ шударга юм уу" гэж асуув. Үүний хариуд "Төрийн шагналтай холбоотой зүйл дээр өөрчлөлт хийе гэж үзэж байгаа. Намуудаас төлөөлөл орсон ажлын хэсэг байгуулна. Уг нь бид нийгмийн өөрчлөлтийн үед энэ асуудлаа шийдсэн бол зөв жишиг тогтох боломж байсан. Хэрэв нэртэй устай тодорхой гомдол байвал Тамгийн газарт хандах нь зүйтэй. Шагнал дээр маргаантай асуудал олон бий.
Шүүхийн эцсийн шийдвэр заавал дээд шүүх дээр очиж гардаг юм биш. Тэр Н.Энхбаяр Ерөнхийлөгчтэй холбоотой асуудлыг асуугаад байх шиг байна. Тэр хүн уучлалаа үзээд эх орондоо ирж очоод явж байгаа. Ноён уулын асуудал дээр би нэг байр суурьтай байдаг. Өвөг дээдсийн бунхан, түүхэн дурсгалт зүйл байвал үүнийг хамгаалах ёстой. Харин Ноён уулаас гарсан олдвор Монголд байдаггүй юм шүү дээ. Ордны гадаа хоол унд идэхгүй гэж явж байхаар. Эрмитажийн музейд асуудлаа илэрхийлэх нь дээр" хэмээн хариуллаа.
Сэтгэгдэл (10)