Аймгийн Засаг дарга нарын уулзалт өчигдөр Төрийн ордонд эхэлсэн. Тэгвэл энэ үеэр зарим аймгийн Засаг дарга нараас аймгийн хүрээнд тулгамдсан асуудал болоод өвөлжилт ямар байгаа талаар тодрууллаа.
-Өнөөдрийн уулзалтаар төрийн яам агентлагийн дарга нар хийж хэрэгжүүлж байгаа ажлынхаа талаар тайлагнаж, аймгийн Засаг дарга аймаг орон нутгийнхаа хүрээнд тулгамдаад буй асуудлаа хэлэлцэн шийдвэрлэх арга зам гарцыг хайсан уулзалт болж байна.
Миний хувьд өмнө нь ч холбогдох байгууллага, албан тушаалтнуудад хандаж хүсэлт гаргадаг байсан замын хураамжийн талаарх асуудлаа мөн энэ уулзалтын үеэр хэллээ. Тодруулбал Сэлэнгэ аймгаас гараад 40 км зам туулаад 1000 төгрөгийн хураамж төлдөг, мөн Дархан-Уул аймаг руу ороход 500, гарахад 500, Улаанбаатар руу ороход 1000 төгрөгийн хураамж төлдөг байдал нь манай аймгийн иргэдийн хувьд бас л хүндрэлтэй зүйл. Тиймээс Сэлэнгэ аймгаас гараад төлдөг мөнгийг аймгийн иргэд төлдөггүй байх зохицуулалтыг хийх боломж юу байдаг юм бэ гэдгийг л энд хэллээ. Энэ нь Засгийн газрын тогтоолоор хэрэгжидэг юм билээ. Замын хураамжийн мөнгө нь бага мөнгө мэт боловч энэ нь иргэдийн нуруун дээр бас л ачаа болдог зүйлийн нэг яах аргагүй мөн. Өнөөдөр манай аймгийн иргэд газар тариалан эрхэлж өрхийн орлогоо бүрдүүлж байна. Гэтэл шуудай лууван 5000 төгрөг харин үүнийхээ 3000 төгрөгийг замын хураамжинд төлчихөөр юу үлдэх билээ.
Манай аймаг 17 сум 6 тосгонтой. Үүнээс 9 сум цагаан зудын байдал, цасны зузаан 30-40 см зузаантай байна. Ер нь бага мал бэлчээрт гарахад хүндрэлтэй болоод байгаа. Гэхдээ улсын онцгой комиссоос өвөлжилт хүндэрсэн сумдад анхаарал хандуулан ажиллаж байгаа. Аймгийн хувьд өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хангахад Засаг даргын нөөц хөрөнгөөс 150 сая төгрөг гаран бэлтгэлээ базаасан мөн малчид маань өвч тэжээлээ сайн хангасан болохоор одоогоор гайгүй байгаа.
-Өнөөдөр уулзалтаар яамдууд 2017 онд хийж хэрэгжүүлэх ажлынхаа талаар танилцууллаа. Тиймээс уулзалтаар яригдсан асуудлыг аймаг орон нутагтаа ажил хэрэг болгон ажиллана. Төсөв хүнд байгаа учраас салбар бүрт ямар нөөц бололцоо байна түүнийгээ л ашиглаж ажиллах чиглэл өгч байна. Аймгийн хувьд салбар бүрт тулгамдсан асуудал байгаа ч улсын төсөв хүнд байгаа учраас аливаа төсөл хөтөлбөрүүдээс орж ирэх хөрөнгийг зөв ашиглаж, ажлын байрыг нэмэгдүүлж, үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлвэл орон нутаг хөгжих боломж байна гэж харлаа. Тиймээс ч манай аймаг аялал жуулчлалыг аймгийн хувьд томоохон хөшүүрэг болно гэж үзсэн учраас энэ жилийг Аялал жуулчлалын жил болгон зарласан.
Аймгийн хувьд өвөлжилт хүндрэх талдаа байна. Үүний зэрэгцээ цас их унасан урчаас зэрлэг ан амьтан уулнаас бууж ирэх асуудал нэлээд гарч байна. Тодруулбал Малчин, Зүүнговь, Хяргас суын нутаг руу уулын буга согоо ихээр орж ирж байгаа. Тиймээс Байгаль орчны яаманд энэ асуудлыг тавилаа. Энэ асуудлыг ч яам хүлээн авч энэ тал дээр анхаарч ажиллана гэдгээ мэдэгдлээ. Одоогоор аймгийн хувьд зэрлэг ан амьтаныг биотехнологийн аргаар буюу өвч тэжээлийг ууланд тавих арга хэмжээг авч ажиллаж байна.
-Манай аймгийн хувьд улсаас ямар нэгэн татаас авдаггүй өөрөө өөрийгөө сайнхүүжүүлдэг онцлогтой аймаг. Ер нь энэ жил төсөв хүнд байгаа учраас эрүүл мэнд, боловсролын салбарт улсын төсвөөс ямар нэгэн санхүүжилт хийгдэх боломжгүй гэсэн мэдээллийг өгч байна. Гэхдээ аймгийн Засаг дарга нар эдгээр салбарт өгч буй татаасыг битгий буулгаач ээ, үнэхээр шинээр барьж чадахгүй бол урсгал засварыг нь хангалттай хийж өгөөч гэдэг саналуудыг хэллээ.
Түүнчлэн өмнөх жилүүдэд хийгдээд хаягдсан нэг үгээр хэлбэл царцсан барилгуудаа барьж ашиглалтад оруулахыг зорьж байгаагаа дуулгалаа. Тодруулбал Замын-Үүд суманд Шинэ сум төслийн хүрээнд баригдаж байгаа хаягдсан дөрвөн барилга, Аймгийн төвийн эмнэлгийн барилгыг дуусгах ажлыг хийх асуудлыг энэ уулзалтын үеэр тавилаа. Мөн Ханьмандалаас Зүүн баян хүртлэх төмөр зам барих асуудлыг Засгийн газраар ороод шийдвэрлэснийг хэзээ эхлүүлэх вэ гэдэг асуудлыг мөн тодруулсан.
Гэхдээ бид мэдээж улс мөнгөгүй гээд энэ бүхнийг хараад суух биш аймаг өөрсдийн нөөц бололцоон дээр тулгаарлаад 4.2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажлыг хийхээр төлөвлөсөн. Мөн концессын гэрээгээр нэлээд олон ажлыг хийнэ.
Манай аймгийн хувьд өвөлжилт өнтэй сайхан болж байна. Энэ жил өвөлжилт хүндэрч болзошгүй гэх мэдээллийг эртнээс авсан урчаас Алтанширээ, Хөвсгөл аймгийн төвийн өвсний фонд өвс, тэжээлийг хангалттай бэлтгэсэн.
Засгийн газраас оны эхэнд 2017 хийж хэрэгжүүлэх бодлогоо хамтран хэлэлцэж байгаа нь талархууштай санагдаж байна. Өвөрхангай аймгийн хувьд өвөлжилт хүндрэх хандлагатай байгаа учраас ХХААХҮ-ийн сайдад хандаж хөнгөлттэй үнээр өвч тэжээл олгох боломж байна уу гэдэг асуудлаа тавилаа. Энэ асуудал маань тодорхой хэмжээнд шийдэх юм шиг байна.
Ер нь манай аймаг тэр чигтээ цасан бүрхүүл тогтсон, говийн бүсэд цасны зузаан 10 орчим см, хангай бүсэд 20-30 см цасан бүрхүүл тогтсон байгаа. Цаашид цас нэмж орвол байдал хүндрэх төлөвтэй байна. Аймгийн хувьд өвөлжилтийн бэлтгэлээ 80 гаруй хувьтай хангасан.
-Миний хувьд энэ уулзалтыг их дүнтэй уулзалт боллоо гэж харж байна. Яам, агентлагын дарга нар хийж хэрэгжүүлсэн, хийх ажил танилцууллаа. Мөн аймгийн удирлагуудын асуусан асуултад бодитой хариулт өгч байгаа нь орон нутагт ажил эрчимжихэд төхөмтэй болж байна гэж харж байна.
Өмнөговь аймгийн хувьд томоохон уул уурхайтай учраас замын асуудал дээр дараалал үүсэх зэрэг хүндрэл гардаг. Гэхдээ үүнийг нааштайгаар шийдвэрлэж байна. Харин аймгийн баруун бүсийн сумдуудын цахилгааныг БНХАУ-аас авдаг. Гэтэл валютын ханшийн өсөлтөөс шалтгаалсан хүндрэл гараад байгаа. Үүнийг Засгийн газрын түвшинд хэлэлцээд Нарийн сухайт дээр цахилгаан станц барьсанаар шийдвэрлэхээр ажиллаж байгаа юм байна.
Б.Энхжин
Сэтгэгдэл (6)