Эх орны хишиг хэмээн иргэн бүрт сар бүр олгож байгаа 21 мянган төгрөгийг тараах банк олдохгүй байгаа талаар өнгөрсөн хавраас яригдсан билээ. Харин долдугаар сараас энэ мөнгөний ихэнхийг “Хадгаламж” банкаар дамжуулан олгохоор гэрээ хийсэн гэдгээ НХХЯ болон хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газрын албаны хүмүүс мэдэгдсэн. Банкны үүдэнд үүсдэг байсан урт дараалал үгүй болж, 21 мянган төгрөг тойрсон асуудал цэгцрээд байтал сүүлийн үед Их Хурлын зарим гишүүн “Банкууд хүний хөгжлийн сангийн мөнгөнөөс хууль бусаар шимтгэл авлаа” хэмээн ярьж эхлэв. 21 мянган төгрөгийг олгохоор Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газартай гэрээ байгуулсан Хадгаламж банкны гүйцэтгэх захирал Л.Бадамцэцэгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-“Хүний хөгжил сангийн тухай хууль”-д иргэн бүрт 21 мянган төгрөг олгоно гэж зааснаас 20650 төгрөг олгоно гэж заагаагүй гэж гишүүд яриад байгаа. Тэдний хэлж буйгаар банкны авч байгаа шимтгэл хууль зөрчөөд байгаа юм биш үү?

-Уг нь Их хурлын гишүүд асуудлын учрыг мэдсээр байж зөвхөн банкийг буруутан болгох гээд байгаагийн цаана өөр учир шалтгаан, зорилго байгаа юм болов уу. Хүний хөгжлийн сангаас 21 мянган төгрөгийг иргэдэд сар бүр олгохоор УИХ-аас хуульчлахдаа энэ мөнгөө ямар аргаар, хэчнээн төгрөгийн зардал гаргаж байж  тараахаа зохицуулаагүй. Манай банк энэ мөнгийг иргэдэд хүргэх үйлчилгээг үзүүлэхээр Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газартай гэрээ байгуулан ажиллаж байна. Гэрээнд заасны дагуу ажлаа гүйцэтгээд, үйлчилгээний шимтгэл авч байгаа. Энд хууль зөрчсөн, тэр тусмаа хулгай хийсэн юм огт байхгүй.

-“Шимтгэл 50 төгрөг байснаа 100 болж болно. Гэтэл бүр 350 төгрөг болгож банкууд дундаас нь их хэмжээний ашиг олж байна” гэж УИХ-ын гишүүд шүүмжлээд байгаа шүү дээ?

-Хүний хөгжлийн 21 мянган төгрөгийг Монгол улсын иргэн бүрт олгож байгаа. Тэгэхээр банкны ачаалал эрс ихэсч, үүнийг дагаад зардал өссөн. Бусад чиглэлээр үйлчилгээ авч байгаа харилцагчдийн үйлчилгээнд хүндрэл гарч эхэлсэн. Манай банк тооцоо хийж үзэхэд гүйлгээ тутамд 489 төгрөгийн зардал гарч байсан. Анх хураамж 50 төгрөг байсан тэр үед энэ мөнгийг тараах ажлыг голлон хийж байсан ХААН банкнаас “Үйлчилгээний шимтгэлийг 350 төгрөг болгож нэмэхгүй бол 21 мянган төгрөгийг иргэдэд тараах үйлчилгээг үзүүлэх боломжгүй” гэж ХХҮГ-т удаа дараа асуудал тавьсан байдаг.ХХҮГ энэ асуудлыг Засгийн газарт оруулсан. Засгийн газраас иргэдэд очиж байгаа мөнгөнөөс үйлчилгээний зардлыг суутгах замаар энэ асуудлыг шийдэх тогтоол гаргасанаар ХХҮГ шимтгэлийн хэмжээг 350 төгрөг байхаар тогтоож банкуудтай гэрээ байгуулсан. Улсын төсөвт тусгагдаагүй болохоор Засгийн газар болон ХХҮГ-т үүнээс өөр гарц үнэндээ байгаагүй байх. Хэрвээ “Хөрөнгийн эх үүсвэрийг шийдэж байж олгоно” гэвэл иргэд мөнгөө авч эхлэх хугацаа наад зах нь зургаан сараар хойшлох байсан.

-ХААН банк 21 мянган төгрөгийг олгохоос татгалзсан болохоор танай банкинд гол ачаалал ирсэн. Иргэд мөнгөө авах гэж бухимдах байдал багассан уу?

-Мөнгө олгож эхэлсэн эхний саруудад дараалал маш их байсан. Дарааллын өмнүүр орох гэж дайрах, банкны үүд, эд хогшил эвдлэх гэх мэт асуудал зөндөө байсан. Тиймээс зөвхөн энэ үйлчилгээг дагнан үзүүлдэг 121 тооцооны касс байгуулж асуудлыг шийдсэн. Улаанбаатар хот болон хөдөө орон нутагт шинэ нэгж байгуулах, тэнд ажиллах шинэ боловсон хүчнийг сургаж бэлтгэх, эдгээр нэгжүүдийн ажиллах байрыг олж түрээслэх, эд хогшил, тоног төхөөрөмжийг бэлтгэж нийлүүлэх, шинэ нэгжүүдээ компьютерийн системдээ нэвтрүүлэх гээд нүсэр ажлыг маш богино хугацаанд амжуулж чадсан.

-ХААН банк яагаад 21 мянган төгрөгийг тараахаас татгалзсан юм бол?

-Мэдэхгүй. Магадгүй бизнесийн стратегид нь нийцээгүй байж болно шүү дээ.

Д.Өрнөд

   Эх орны хишиг хэмээн иргэн бүрт сар бүр олгож байгаа 21 мянган төгрөгийг тараах банк олдохгүй байгаа талаар өнгөрсөн хавраас яригдсан билээ. Харин долдугаар сараас энэ мөнгөний ихэнхийг “Хадгаламж” банкаар дамжуулан олгохоор гэрээ хийсэн гэдгээ НХХЯ болон хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газрын албаны хүмүүс мэдэгдсэн. Банкны үүдэнд үүсдэг байсан урт дараалал үгүй болж, 21 мянган төгрөг тойрсон асуудал цэгцрээд байтал сүүлийн үед Их Хурлын зарим гишүүн “Банкууд хүний хөгжлийн сангийн мөнгөнөөс хууль бусаар шимтгэл авлаа” хэмээн ярьж эхлэв. 21 мянган төгрөгийг олгохоор Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газартай гэрээ байгуулсан Хадгаламж банкны гүйцэтгэх захирал Л.Бадамцэцэгээс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-“Хүний хөгжил сангийн тухай хууль”-д иргэн бүрт 21 мянган төгрөг олгоно гэж зааснаас 20650 төгрөг олгоно гэж заагаагүй гэж гишүүд яриад байгаа. Тэдний хэлж буйгаар банкны авч байгаа шимтгэл хууль зөрчөөд байгаа юм биш үү?

-Уг нь Их хурлын гишүүд асуудлын учрыг мэдсээр байж зөвхөн банкийг буруутан болгох гээд байгаагийн цаана өөр учир шалтгаан, зорилго байгаа юм болов уу. Хүний хөгжлийн сангаас 21 мянган төгрөгийг иргэдэд сар бүр олгохоор УИХ-аас хуульчлахдаа энэ мөнгөө ямар аргаар, хэчнээн төгрөгийн зардал гаргаж байж  тараахаа зохицуулаагүй. Манай банк энэ мөнгийг иргэдэд хүргэх үйлчилгээг үзүүлэхээр Хөдөлмөр, халамж үйлчилгээний газартай гэрээ байгуулан ажиллаж байна. Гэрээнд заасны дагуу ажлаа гүйцэтгээд, үйлчилгээний шимтгэл авч байгаа. Энд хууль зөрчсөн, тэр тусмаа хулгай хийсэн юм огт байхгүй.

-“Шимтгэл 50 төгрөг байснаа 100 болж болно. Гэтэл бүр 350 төгрөг болгож банкууд дундаас нь их хэмжээний ашиг олж байна” гэж УИХ-ын гишүүд шүүмжлээд байгаа шүү дээ?

-Хүний хөгжлийн 21 мянган төгрөгийг Монгол улсын иргэн бүрт олгож байгаа. Тэгэхээр банкны ачаалал эрс ихэсч, үүнийг дагаад зардал өссөн. Бусад чиглэлээр үйлчилгээ авч байгаа харилцагчдийн үйлчилгээнд хүндрэл гарч эхэлсэн. Манай банк тооцоо хийж үзэхэд гүйлгээ тутамд 489 төгрөгийн зардал гарч байсан. Анх хураамж 50 төгрөг байсан тэр үед энэ мөнгийг тараах ажлыг голлон хийж байсан ХААН банкнаас “Үйлчилгээний шимтгэлийг 350 төгрөг болгож нэмэхгүй бол 21 мянган төгрөгийг иргэдэд тараах үйлчилгээг үзүүлэх боломжгүй” гэж ХХҮГ-т удаа дараа асуудал тавьсан байдаг.ХХҮГ энэ асуудлыг Засгийн газарт оруулсан. Засгийн газраас иргэдэд очиж байгаа мөнгөнөөс үйлчилгээний зардлыг суутгах замаар энэ асуудлыг шийдэх тогтоол гаргасанаар ХХҮГ шимтгэлийн хэмжээг 350 төгрөг байхаар тогтоож банкуудтай гэрээ байгуулсан. Улсын төсөвт тусгагдаагүй болохоор Засгийн газар болон ХХҮГ-т үүнээс өөр гарц үнэндээ байгаагүй байх. Хэрвээ “Хөрөнгийн эх үүсвэрийг шийдэж байж олгоно” гэвэл иргэд мөнгөө авч эхлэх хугацаа наад зах нь зургаан сараар хойшлох байсан.

-ХААН банк 21 мянган төгрөгийг олгохоос татгалзсан болохоор танай банкинд гол ачаалал ирсэн. Иргэд мөнгөө авах гэж бухимдах байдал багассан уу?

-Мөнгө олгож эхэлсэн эхний саруудад дараалал маш их байсан. Дарааллын өмнүүр орох гэж дайрах, банкны үүд, эд хогшил эвдлэх гэх мэт асуудал зөндөө байсан. Тиймээс зөвхөн энэ үйлчилгээг дагнан үзүүлдэг 121 тооцооны касс байгуулж асуудлыг шийдсэн. Улаанбаатар хот болон хөдөө орон нутагт шинэ нэгж байгуулах, тэнд ажиллах шинэ боловсон хүчнийг сургаж бэлтгэх, эдгээр нэгжүүдийн ажиллах байрыг олж түрээслэх, эд хогшил, тоног төхөөрөмжийг бэлтгэж нийлүүлэх, шинэ нэгжүүдээ компьютерийн системдээ нэвтрүүлэх гээд нүсэр ажлыг маш богино хугацаанд амжуулж чадсан.

-ХААН банк яагаад 21 мянган төгрөгийг тараахаас татгалзсан юм бол?

-Мэдэхгүй. Магадгүй бизнесийн стратегид нь нийцээгүй байж болно шүү дээ.

Д.Өрнөд