БНСУ-д охиноо эмчлүүлэхээр ирсэн Б.Бадамцэцэгтэй ярилцлаа. Тэрбээр өнгөрсөн оны долоодугаар сард БНСУ-ын Сөүл хотод иржээ. Түүний охин төрөхдөө хүндээр өвдсөн бөгөөд Монголд буруу оношлогдсон байна. Анх ирсэн өдрөөсөө эхлэн эмчилгээ хийлгэж буй бөгөөд цаашид 5-6 жил эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай гэжээ. Мөн тэрбээр Монгол Улсын эрүүл мэндийн тогтолцоо, даатгалын системийн улмаас Монгол иргэд гадаадад эмчлүүлэхэд хүндрэлтэй байгаа талаар хуваалцлаа. Ийнхүү уншигч та бүхэн 24tsag.mn сайтын сурвалжлах багийн БНСУ-ын Сөүл хотоос бэлтгэсэн ярилцлагыг хүлээн авч уншина уу.
-Солонгост ирээд хэр удаж байна вэ? Охин нь ямар оноштой ирсэн бэ?
-Солонгост ирээд есөн сар болж байна. Долоодугаар сарын 3-нд саа саажилттай гэх оноштой хүүхдээ сэхээн амьдруулах тасгаас авчирсан. Би ковидын сүүл үед төрсөн юм. Эмнэлэгт байхдаа ковид туссан. Ковидтой төрсөн учраас мэндэлсэн хүүхдэдээ санаа зовсон ч эмч нар хүүхдэд тестээр шинжилгээ хийсэн. “Зүгээр байна” гэх хариуг хэлсэн. Төд удалгүй охины минь бие муудаад, ургийн гажигтай гэж оношилсон. Харин энд ирээд эмнэлгээр явахад ургийн гажиг биш, ковидтой эхээс ковидтой хүүхэд мэндэлсэн байсан.
-Тэгэхээр эмч нар буруу оношилсон хэрэг үү?
-Тийм ээ. Аутизмтай, саа саажилттай, даунтай зэрэг маш олон онош хэлсэн. Эмч нар хоёр хоногийн дараа шарилыг нь ав гэж хэлж байсан. Гэтэл өнөөдөр охин минь нэг ой гурван сар хүрчихсэн байна. Гар хөл нь эрүүл хөгжиж байгаа. Харин уушиг руугаа сүүгээ алдаад, хоол идэх нь асуудалтай байна. Энэ нь их унтуулсан, мөн уушгин дахь гуурснаас болсон юм билээ. Эх нялхаст байхад маш их унтуулсан. Мөн нугалраад унасан уушгийг үүсвэртэй уушги гэж буруу оношилсон. Чиний хүүхэд гажигтай болохоор хоолоо идэхгүй байна гэх үгийг хүртэл сонсож байлаа.
Манай улсын эрүүл мэндийн салбар үнэхээр хоцрогдолтой байгааг өөрийн биеэр мэдэрсэн. Манай улс Солонгос улсаас 60 жилийн хоцрогдолтой байдаг гэнэ.
-Та ирээд есөн сар болжээ. Энд ирээд эмчилгээний зардал, хоол унднаас эхлээд мөнгө их шаардагдаж байгаа байх?
-Тэгэлгүй яах вэ. Хүний нутагт мөнгө зүгээр урсахгүй шүү дээ. Бид үндсэн оношоор буюу өөрийн мөнгөөр эмчлүүлнэ гээд энд ирсэн учир эмчилгээний зардлаа 100 хувь өөрөө төлөх шаардлага гарсан. Энэ виз хувирдаггүй юм билээ. Харин Монгол Улс руугаа буцаж яваад өөр визээр ороод ир гэсэн. Гэтэл МИАТ-ын нислэгт нэг ширхэг ч хүчил төрөгчийн буллон байдаггүй. Бид анх Солонгост ирэхдээ Korea Air компанид хүчил төрөгчтэй онгоц явуулаач хэмээн хүсэлт тавьсан. Ингээд хүчил төрөгчтэй онгоцоор ирсэн. Иймд буцаж Монгол руугаа нисээд, өөр визтэй буцаж ирнэ гэдэг хүндрэлтэй байгаа юм.
-Монгол Улсын эрүүл мэндийн салбар, Засгийн газраас үзүүлдэг дэмжлэг туслалцаа бий юу?
-Би хүүхэд гэр бүл хөгжлийн газар руу хандсан. Элэг нэгт монголчуудаасаа хандивын аян гуйх журам л гаргасан байдаг. Төрд цугларсан байгаа мөнгийг эрүүл хүүхдүүдийн тэмцээн уралдааны урамшуулал гэж өгдөг. Хүүхэд эхийн хэвлийгээс мэндлээд л ялгаварлан гадуурхалт гэх хуульд өртөж байна.
-Охин нь хэр хугацаанд эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай байна вэ?
-5-6 жил эмчилгээ хийлгэх шаардлагатай гэсэн. Гэтэл эмчилгээний виз 2,7 жилийн хугацаатай. Виз дууссаны дараа харлах, хууль зөрчих гэдэг асуудал яригдаж эхэлнэ. Энэ талаар Ерөнхий сайдыг айлчлалаар ирэхэд нь хэлсэн. Хоёр улсын дипломат харилцааны хүрээнд л ярихгүй бол өөр арга зам байхгүй юм билээ.
-Та “Монгол Таун”-д хагас сайн өдөр болгон ирдэг хэрэг үү?
-Тийм ээ. Хагас сайн өдөр бүр хандивын хайрцгаа бариад ирдэг. “Монгол таун”-д ирдэг Монголчуудыг гутлаар нь хараад таньдаг болтлоо хандивын хайрцгаа бариад зогслоо.
Миний хүүхэдтэй хамт 92 хүүхэд байсан. Тэр хүүхдүүдэд амьдрах боломж байсан байна шүү дээ.
Монгол Улс яагаад хүүхдүүдийнхээ төлөө юм хийдэггүй юм бэ. Хүүхдүүд бол Монгол Улсын үнэт капиталууд юм. Эрүүл мэндийн салбарын бодохоор үнэхээр уйлмаар байдаг.
-Монголын төр засаг, ард иргэддээ хандаж юу гэж хэлмээр байна вэ?
-Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, эрүүл мэндийн салбарынхан ард түмнийхээ төлөө хийгээрэй. Шөнө шал угаагаад байж байхдаа хүртэл Монголчуудыгаа сайхан болоосой гэж боддог. Над шиг эмэгтэй хүн ингэж битгий зовоосой. Өнөөдрийг хүртэл хүүхдээ дагуулаад явахад зөвхөн миний хүч байгаагүй. Сэтгэлийн маш их хаттай байж л үүнийг туулах асуудал. Туулж чадахгүй хүмүүс бий байх. Гэвч тэдний буруу биш. Монгол Улсын 30 жилийн тогтолцоо буруу байсны үр дүн юм. Өнөөдөр энд уйлж байгаа ч маргааш хүүхдийнхээ төлөө явна шүү дээ гэж бодоод явдаг. Ингээд бодохоор эх оронтой ч юм шиг, үгүй ч юм шиг санагддаг. Төр засаг минь бодлогоо зөв хэрэгжүүлээрэй хэмээн дахин хэлмээр байна. Эм тарианы чанаргүй байдлаас болж олон мянган ээжүүд зовж зүдэрч байгаа шүү. Үхэх хүртлээ эрхээ эдлээд, үүргээ биелүүлээд амьдармаар байна.
Д.Батчулуун