Австралийн бие даасан арбитрч өнөөдөр шийдвэр гаргаж “Rio Tinto” компанийн зүгээс “Ivanhoe Mines” компанид эзэмших хувиа цаашид нэмэгдүүлэх хууль ёсны эрхийг баталгаажууллаа. “Rio Tinto” нь “Ivanhoe Mines” компанийн дийлэнх хувийг гартаа оруулах сонирхолтой байгаа бөгөөд хоёр талын гэрээ ёсоор 49 хувийг нь эзэмшихээс гадна цаашид энэ хувиа нэлээд хэмжээгээр нэмэгдүүлэхээр зорьж буй оролдлогынх нь эсрэг Р.Фрийдланд янз бүрийн арга сүвэгчилж ирсэн юм. Хамгийн сүүлд Р.Фрийдланд хувьцаа эзэмшигчдийн эрхийг хамгаалсан, олон улсад “poison pill” хэмээн нэрлэдэг нэг томоохон зохицуулалтыг “Rio Tinto”-гийн эсрэг гаргаж тавьсан нь түүний эцсийн арга байв. “Rio Tinto” нь хуулийн хүрээнд энэ хамгаалалтыг давж гарахаар арбитрт хандсан бөгөөд Австралийн арбитрчийн шийдвэр өнөөдөр тэдний хүссэнээр гарч, “Ivanhoe Mines” компанийг гартаа оруулах замыг нь туйлын дардан болгож өгөв.
Таван жилийн өмнө хийсэн гэрээгээр “Rio Tinto” нь хөрөнгө оруулах замаар “Ivanhoe Mines”-ын 49 хувийг эзэмших хууль ёсны эрхтэй бөгөөд энэ гэрээний хугацаа ирэх нэгдүгээр сарын 28-нд дуусч 49 хувийн эрх эцсийн байдлаар баталгаажих юм. Үүнээс цааш “Rio Tinto” “Ivanhoe Mines”-ын хязгааргүй тооны хувьцааг дээд тал нь таван хувьцаа эзэмшигчээс хөнгөлөлттэй үнээр авах эрх нээгдэнэ. Ингэснээр 12 сар буюу жил тутам “Ivanhoe Mines”-ын дээд тал нь таван хувийг худалдан авсаар байх боломжтой болж байгаа ажээ. Энэ үйлдэл нь хоёр компанийн хувьцаа арилжигдаж буй нутаг дэвсгэр болох Канад улсын хуулинд бүрэн нийцэж байгаа юм.
“Rio Tinto”-гийн хувьцааг эзэмшдэг “Pengang Capitals” хөрөнгө оруулалтын сангийн шинжээч Тим Шрёдэр энэ талаар хэлэхдээ “Тоглоом нэгэнт дууслаа” гэснийг эдийн засаг санхүүгийн томоохон хэвлэлүүд өнөөдөр иш татав. Т.Шрёдэрийн таамаглаж байгаагаар, аливаа аварга том төслүүдийн нэгэн адилаар Оюу Толгой төслийн хэрэгжилт сунжирч саатах тусам “Ivanhoe Mines”-ын хувьцаа унах нь зайлшгүй бөгөөд энэ нь уг хувьцааг хямд үнээр яаралгүйгээр худалдан авч цуглуулах таатай боломжийг “Rio Tinto”-д олгох ажээ. “Оюу Толгойн ашиг шимийг хүртэхийн тулд их хэмжээний хөрөнгө оруулж хувь эзэмших чадалтай компани тийм ч олон байхгүй, байлаа ч одоо “Рио Тинто” энэ төслийн ихэнх хувийг эзэмших нь тодорхой болчихсон нөхцөлд хувьцаа булаацалдан эднийхтэй тэрсэлдэх тэнэг одоо гарахгүй” гэж Т.Шрёдэр хэлсэн байна.
“Өөрийн гол хөзөр болсон “Ivanhoe Mines”-ыг үнэ хүргэж их ашиг олохоор дэндүү итгэлтэй загнан ханхалзаж байсан Р.Фрийдланд одоо хүнд байдалд орлоо” гэж “Wall Street Journal” сэтгүүл бичжээ. Канадын алт олборлогч томоохон компани “Barrick Gold” өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард зэс олборлогч “Equinox Minerals” компанийг байснаас нь 1.4 дахин үнэ хүргэж (7.6 тэрбум доллар) авсан жишээн дээр үндэслэн Р.Фрийдланд “Ivanhoe Mines”-ын хувьцааг 34-46 доллар хүрнэ хэмээн наймдугаар сард хэлж байсан юм. Арбитрчийн шийдвэр гарсан өнөөдрийн байдлаар эдний хувьцаа 20.70 долларын ханштай хаагджээ.
