Удахгүй монголчуудын уламжлал болгон тэмдэглэж ирсэн цагаан сарын баяр
болно. Гэхдээ энэ жил цагаан сар хэзээ болох нь одоог хүртэл будлиантай
байгаа юм. Уг нь бол “Төгс буянтын зурхай”-аар тооцвол хоёрдугаар сарын
22-нд шинийн нэгэн болно.

Удахгүй монголчуудын уламжлал болгон тэмдэглэж ирсэн цагаан сарын баяр болно. Гэхдээ энэ жил цагаан сар хэзээ болох нь одоог хүртэл будлиантай байгаа юм. Уг нь бол “Төгс буянтын зурхай”-аар тооцвол хоёрдугаар сарын 22-нд шинийн нэгэн болно. Харин “Монгол шар зурхай”-аар хөөж тооцсон хүмүүсийн хэлснээр нэгдүгээр сарын 23-ны өдөр шинийн нэгэн тохиож байгаа юм байна. Энэ тал дээр гандантэгчинлэн хийдийнхэн болон бусад том хийдүүд одоогоор байр сууриа илэрхийлээгүй гэж мэдэгдэж байна. Гэсэн ч Гандантэгчинлэн хийдийнхэн “Төгс буянтын зурхай”-аар цаг тооны бичиг гаргадаг учраас энэ зурхайгаар явах нь тодорхой болов уу. Хэрэв нэгдүгээр сарын 23-ныг шинийн нэгэн гэж тооцсон бол хөл хөдөлгөөн ихэсч, адаглаад ул боовоо худалдаанд гаргана. Тэгээгүй байгаа юм чинь хоёрдугаар сарын хорин 22-нд шинийн нэгэн тохиож, нийтээрээ цагаан сарын баяраа тэмдэглэх нь тодорхой боллоо. Монголчуудын дунд тэнгэрийг захирдаг, од гаригийн тохиол хөдөлгөөнийг мэддэг хичнээн номтнууд байгаа юм бүү мэд. Жор мэддэг ламаас зовлон үзсэн чавганц дээр гэдэгчлэн хөдөөний малчин өвгөн эд нараас илүү хэлэх байх. 20 жил орчим хийсэн маргаан энэ жил ч давтагдаж бидний уламжлалт баяр ирэх сарын сүүлээр долоон ес дуусахтай зэрэгцэж болох нь ээ.
Т.Хулан
Сэтгэгдэл (1)