09:00 цагт: Хэвлэл мэдээллийн салбарынхан Жендэрийн Тэгш Байдлын талаар анх удаа бодлогын түвшинд зөвлөлдөх гэж байна. Сургалт- Хэлэлцүүлэг: 9.30-14.00 цагт Хэвлэл мэдээллийн байгууллагын удирдлага, өрөнхий редакторууд 14.00-17.00 цагт сэтгүүлч нарт зориулсан 2 хэсгээс бүрдэнэ. Хаана: SMS төвд

09:00 цагт: ”Монголын төмөр замын салбарын эрх зүйн шинэчлэл ба хөгжлийн асуудлууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал СТӨргөөний 3 давхрын ШУА-ийн Их чуулганы танхимд болно.

10:00 цагт: “Уур амьсгалын хөрөнгө оруулалтын түншлэл” бизнес уулзалт Best Western зочид буудлын хурлын танхимд болно.

10:00 цагт: Цагаан будаатай холбоотой олон нийтийн сүлжээгээр цацагдсан асуудлын талаар мэдээлэл хийнэ. Хаана: НМХГ-ын хурлын танхимд

11:00 цагт: Цэцэрлэг, сургуульд эрүүл хүнсний орчин бүрдүүлэх талаар мэдээлэл Багшийн хөгжлийн ордоны 4 давхарт хийнэ.

11:00 цагт: Зуун хөрөнгө оруулагчид “Шилдэг 10 гарааны бизнес”-ийг шалгаруулж, хөрөнгө оруулалт хийх ”NATIONAL DEMO DAY 2017” арга хэмжээ Хэвлэлийн хүрээлэнд болно. Топ корпорациудын төлөөлөл, Элчин сайдын яамдууд хамтарсан хөрөнгө оруулалтын хамгийн том үйл явдлын талаар мэдээллийг хэвлэлийн бага хурлаас аваарай.

11:30 цагт: Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Нийслэлийн агаар орчны бохирдлыг бууруулах ажлын хүрээнд ажиллана. Хаана: Сонгинохайрхан дүүрэгт

MN-Мэдээллийн төвд

11:30 цагт Тост, Тосон бумбын нурууны улсын тусгай хамгаалалтын бүсийн зааг дагуу байрлах газар нутагт олгосон хоёр тусгай зөвшөөрлийг цуцлуулах тухай шүүхийн маргаантай асуудлаар УИХ-ын гишүүн асан Ц.Оюунгэрэл, Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын иргэн Л.Сүрэнхүү нар хэвлэлийн бага хурал хийнэ.

12:00 цагт Барилгын салбарын тулгамдсан асуудлын хүрээнд төрийн захиргааны зарим нэг чиг үүргийг тус салбарын ТББ болон мэргэжлийн холбоодод шилжүүлэх асуудлаар төрийн бус байгууллага, холбоод байр сууриа илэрхийлж мэдээлэл хийнэ.

Mонголчууд бид багаасаа л ѳѳр хоорондоо уралдан ѳрсѳлдѳж ѳсчээ. Бага балчир насандаа хүмүүжлээрээ бус хов, гомдлоороо уралдана, дунд сургуульд мэдлэгээрээ бус дүнгээрээ уралдана, их дээд болон мэргэжлийн сургуулиудад ур чадвараараа бус дипломоороо уралдана, ажил дээр гарахаараа чин сэтгэлээрээ бус зусардлаараа уралдана, амьдрал дээр болохоор хэрэгцээгээрээ бус хэрэглээгээрээ уралдана.

АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:



Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын хэсгийн хуралдаан 10.00 цагаас “В” танхимд;
Улсын Их Хурлын даргын 2017 оны 188 дугаар захирамжаар байгуулагдсан Хөрөнгө оруулалтын банкны тухай хуулийн төсөл, Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Банкны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий ажлын хэсгийн хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд.

БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:

1.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан 12.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Органик хүнсний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Тариалангийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Хөдөө аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийн биржийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.

2.Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Үндсэн хуулийн цэцийн 2017 оны 07 дугаар дүгнэлтийг Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан 2017 оны 05 дугаар сарын 11-ний өдөр баталсан Зөрчлийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл;
Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зөрчлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Зар сурталчилгааны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Банкны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Зөрчлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Занданшатар нарын 10 гишүүн 2017.11.03-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Төв банк /Монголбанк/-ны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Ө.Энхтүвшин нарын 10 гишүүн 2017.11.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.

3.Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Бичил уурхай эрхлэгч иргэдийн талаар авах арга хэмжээнийн тухай Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Аюурсайхан 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
Биеийн тамир, спортын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Ахмад настны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол хэлний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн халамжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Стандартчилал, техникийн зохицуулалт, итгэмжлэлийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/;
Эрүүл мэндийн даатгалын сан байгуулагдсанаас хойшхи үйл ажиллагааны болон санхүүгийн хэрэгжилтийн талаарх тайлан, мэдээлэл, мөн тус сан Эрүүл мэндийн сайдын эрхлэх асуудалд шилжихтэй холбоотой бэлтгэл ажлын талаарх Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын болон Эрүүл мэндийн сайдын мэдээлэл сонсож хэлэлцэх;
Төрөөс тэтгэврийн шинэчлэлийн талаар баримтлах бодлого батлах тухай Улсын Их Хурлын 2015 оны 53 дугаар тогтоолын хэрэгжилтийн талаарх Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайдын тайлан, мэдээлэл сонсож хэлэлцэх;
Бусад.

2017.12.19, Мягмар гараг / Билгийн тооллын: 1
Өвлийн дунд хар хулгана сар
Есөн улаан мэнгэтэй Цагаан луу өдөр

Аргын тооллын: 2017.12.19, Мягмар гараг
Наран ургах шингэх: 08.37-17.01
Үс засуулбал: Нас ахар болно
Барилдлага: Үхэх
Шүтэн барилдлага: Өтлөх үхэхүй

Тухайн өдөр могой, морь, гахай, хулгана жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бич, тахиа жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эд хураах, номын өглөг өгөх, угаах, гадагш эд өгөхөд сайн. Зүүн нүд татвал хувцас олдох, баруун нь бол элчтэй учрах, хөл тагнай татвал өөрийн гэрт үзэсгэлэн болох, бие татвал бурханыг дурьдахуй болой. Өдрийн сайн цаг нь бар, луу, могой, бич, тахиа, гахай болой.

2017 оны 12 дугаар сарын 17-ны 20 цагаас 12 дугаар сарын 18-ны 20 цаг
хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ

БАРУУН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Багавтар үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 5-10 метр. Увс нуурын хотгор болон Идэр, Тэс голын хөндийгөөр шөнөдөө 33-38 хэм, өдөртөө 21-26 хэм, Алтайн уулархаг нутаг, Завхан голын эх, Хүрэн бэлчир орчмоор шөнөдөө 25-30 хэм, өдөртөө 15-20 хэм, Алтайн өвөр говиор шөнөдөө 15-20 хэм, өдөртөө 2-7 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 20-25 хэм, өдөртөө 7-12 хэм хүйтэн байна.

ТӨВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Солигдмол үүлтэй. Шөнөдөө нутгийн зүүн хэсгээр ялимгүй цас орж, явган шуурга шуурна. Өдөртөө цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр. Шөнөдөө Дархадын хотгор болон Хэнтийн уулархаг нутаг, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 24-29 хэм, Хөвсгөлийн уулархаг нутаг, Хараа, Ерөө голын хөндийгөөр 18-23 хэм, бусад нутгаар 15-20 хэм, өдөртөө Дархадын хотгор болон Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр 13-18 хэм, бусад нутгаар 8-13 хэм хүйтэн байна.

ЗҮҮН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Зарим газраар бага зэргийн цас орж, явган шуурга шуурна. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр. Шөнөдөө Хэрлэн, Халх голын сав газраар 23-28 хэм, бусад нутгаар 16-21 хэм, өдөртөө нутгийн зүүн хэсгээр 15-20 хэм, бусад нутгаар 10-15 хэм хүйтэн байна.

ОТРЫН НУТАГ ХЭРЛЭНБАЯН-УЛААН ОРЧМООР: Солигдмол үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. Шөнөдөө 25-27 хэм, өдөртөө 10-12 хэм хүйтэн байна.

ГОВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Солигдмол үүлтэй. Цас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 6-11 метр. Өмнөговийн нутгаар шөнөдөө 11-16 хэм, өдөртөө 1-6 хэм, бусад нутгаар шөнөдөө 14-19 хэм, өдөртөө 5-10 хэм хүйтэн байна.

УЛААНБААТАР ХОТ: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Шөнөдөө Яармаг-Сонгины орчмоор 27-29 хэм, бусад хэсгээр 20-22 хэм, өдөртөө 11-13 хэм хүйтэн байна.

Өнөөдрийн байдлаар хоёр аймагт шүлхий өвчин гарч, хорио цээрийн дэглэм

“Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол-практикийн асуудлууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурлын “Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн зарим асуудлууд” сэдвийн хүрээнд дөрвөн хүн илтгэл тавилаа.


Олон улсын “Улаанбаатар” их сургуулийн проректор, Эдийн засгийн шинжлэх ухааны доктор Ц.Сүхбаатар “Үндсэн хууль ба эдийн засаг” сэдвээр илтгэл тавив.


Тэрбээр Монгол Улсын хөгжлийн урт, дунд хугацааны бодлого, хөтөлбөр, түүний хэрэгжилтэд хяналт тавих үүргийг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хариуцахаар Үндсэн хуульд шинээр заалт оруулах, Монгол Улсын Үндсэн хуулинд эдийн засгийн бүлэг шинээр нэмж боловсруулан оруулах саналтай байгаагаа илэрхийлсэн. Тус бүлэгт Монгол Улс Эдийн засгийн хөгжлийн яамтай байх, гадаадын зээл, бонд, өрийн барьцаанд газар, эрдэс баялгийн нөөцийг ямар нэгэн хэмжээгээр тавихыг хатуу хориглох, ашигт малтмалын хайгуулын лицензийг төрийн хатуу хяналтад байлган, газар нутгийн 5 хувиас хэтрүүлэхгүй лицензийн зөвшөөрөл олгож, геологи хайгуулын үйл ажиллагааг төрийн өмчийн мэргэжсэн компаниар гүйцэтгэхээр тусгах нь зүйтэй гэсэн саналтай байв. Түүнчлэн стратегийн орд газруудын нөөцийн олборлолт, боловсруулалтыг зөвхөн төрийн өмчийн үндэсний компаниуд гүйцэтгэх, уул уурхайн олборлолт, боловсруулалт хийх компаниуд заавал хөрөнгийн биржид бүртгүүлэн хувьцаат компанийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулах, хувьцааны тодорхой хэсгийг орон нутгийн иргэдэд хөрөнгийн биржээр дамжуулан эзэмшүүлж ногдол ашиг хуваарилахаар Үндсэн хуульд тусгах нь зүйтэй гэж үзэж буй аж.


Ингэж Монгол Улсын иргэдийг аль болох уул уурхайн компаний хувьцаа эзэмшигч болгож Монгол Улсын Үндсэн хуулийн “Монгол Улсад газар, түүний хэвлий, ой, ус, амьтан, ургамал болон байгалийн бусад баялаг гагцхүү ард түмний мэдэлд, төрийн хамгаалалтад байна” гэсэн заалтыг хэлбэрэлтгүй хэрэгжүүлэхийг санал болгосон юм. Тэрбээр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн заалт бүрийн хэрэгжилтийн явц, байдлыг судлан дүгнэж, бүх ард түмний санал агуулга явуулж, ул суурьтай өөрчлөлт хийх цаг үе болсон гэж үзэж байгаагаа илэрхийлсэн.

Мөн хуралд Судлаач, эдийн засагч Т.Доржханд “Үндсэн хууль ба эдийн засгийн тогтвортой хөгжлийн баталгаа” сэдвээр илтгэл тавилаа.


Судлаач Т.Доржханд Монгол Улс хүний хөгжлийн индекс, өрсөлдөх чадварын индекс, монгол хүний бодит орлого, зээлжих зэрэглэл, төсвийн зарлагын үр ашиггүй байдлаараа дэлхийн улс орнуудын хаана жагсч явааг жишээ баримттайгаар өгүүлсэн. Мөн төсвийн хөрөнгө оруулалт, гадаадын зээл тусламжаар өнөөг хүртэл юуг бүтээсэн талаар танилцуулаад тулгамдаж буй асуудал, түүний шийдлийн талаар байр сууриа илэрхийлсэн юм.

Тэрбээр, УИХ-ын сонгуулийн хувь тэнцүүлсэн (пропорцианоль) тогтолцоог Үндсэн хуульд тусгах нь зүйтэй гэж үзэж буй аж. УИХ-ын нийт мандатын 50-иас дээш хувийг пропорцианоль болгох гэсэн саналтай байлаа. Мөн улсын төсвийн алдагдлын хэмжээг Үндсэн хуульд тусгах, ингэхдээ төсвийн алдагдал ДНБ-ий 2 хувиас хэтрэхгүй байх, зээлжих зэрэглэл буурсан бол дараа жил нь Засгийн газар гадаад арилжааны зээл авахыг хориглохоор Үндсэн хуулиар хуульчлах гэсэн саналтай байгаагаа илтгэлийнхээ төгсгөлд танилцуулсан.

ГХЯ-ны Олон улсын гэрээ, эрх зүйн газрын зөвлөх, хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор Б.Мандахбилэг “ХБНГУ-ын Үндсэн хуулиар зохицуулсан төрийн тогтолцооны туршлагаас Монгол Улсад хэрэгжүүлэх боломж” сэдвээр илтгэл танилцуулсан.


Төлөвшсөн хариуцлагатай парламентын олонхи, буюу эрх баригч улс төрийн нам, намуудын эвсэл Германд Засгийн газраа тогтвортой ажиллуулдаг болохыг Засгийн газрыг олон удаа тэргүүлсэн канцлер Конрад Адэнауэр, Хэльмут Коль, Ангела Мэркэль нараас харж болно гэж тэрбээр хэллээ. ХБНГУ-д Ардчилсан Үндсэн хуулийн үзэл санаанд харш улс төрийн намыг Үндсэн хуулийн шүүх нь хориглох бүрэн эрхтэй аж.

Германы Үндсэн хуулийн шүүх төрийн тогтолцоонд - чухал тулгуур нь, төрийн тогтвортой байдлын хүчин зүйл. Үндсэн хуульд тодорхой зүйл заалтанд өөрчлөлт ороогүй л бол тухайн асуудлаар Үндсэн хуулийн шүүхийн шийдвэрүүд нь залгамж чанарыг хадгалдаг бөгөөд Үндсэн хуулийн шүүх нь нийслэлийн өдөр тутмын улс төрөөс хол, 700 км зайтай Карлсруэд байрладаг аж.


Засгийн гакрын гишүүдийн “давхар дээл” Германд улс төрийн тогтвортой байдалд муугаар нөлөөлдөггүй гэж тэрбээр хэллээ. Сүүлчийн парламент нь 630 гишүүнтэй, Засгийн газар нь 16 cайдтай, сайд нарын 14 нь “давхар” гишүүн байсан. Үүнээс гадна яамны дэд сайд - парламентын Төрийн нарийн бичгийн дарга нар парламентын гишүүн байдаг зарчимтай. Парламентын засаглалтай Герман Улсад “давхар дээлийг” бэрхшээл, зөрчил гэж огт үздэггүй. Тэгээд ч парламент дахь олонхийн бүлэг-бүлгүүд өөрийн Засгийн газраа ямагт дэмжих жам ёсыг баримталдаг бөгөөд парламентаас ганцхан канцлерийг л томилдог. Бусад сайдыг канцлер өөрөө сонгож Ерөнхийлөгчид өргөн барьж томилуулдаг зарчим нь бас Засгийн газрын тогтвортой байдалд сайнаар нөлөөлдөг байна.

Доктор Б.Мандахбилэг, манай улс УИХ-ын 76 гишүүний тоог нэмэгдүүлж 100 гаруй болгоход “давхар дээл” улс төрийн “хурц зэвсэг” биш болж хувирна гэж үзэж байгаагаа илэрхийлсэн. Тэрчлэн Засгийн газрын гишүүдийн гуравны нэг нь эсвэл хагас нь УИХ-ын гишүүн байж болох тухай дээд хязгаарыг Үндсэн хуульд тодорхой заах нь тохиромжтой хэмээн үзэж буй аж.


Тогтвортой байдлыг хангах зорилгоор Үндсэн хуульд УИХ-ын гишүүнийг сонгох сонгуулийн зарчмуудыг, ялангуяа хувь тэнцүүлэх системийг буюу намын нэрсийн жагсаалтаар УИХ-ын гишүүнийг сонгож болохыг тусган, сонгуулийн хуулийн аливаа өөрчлөлтийг 4-5 жилийн дараа буюу сонгуулийн нэг циклийн дараа хүчин төгөлдөр мөрдөж эхлэх зарчмыг Үндсэн хуульд нэмж оруулах нь зүйтэй гэлээ. Ер нь Үндсэн хуулийн хэм хэмжээ их тодорхой байх тусам Үндсэн хуулийн цэцээс савалгаатай шийдвэрүүд гаргах боломж нь хумигдах учиртай хэмээсэн. Эцэст нь, парламентын засаглалын сонгодог хэлбэр рүү монголчууд бид тэмүүлэх нь зүйтэй. Хариуцлагатай, төлөвшсөн нам, улс төрчдөөс бүрдсэн хүчтэй Улсын Их Хуралтай, тогтвортой шударга ажиллах Засгийн газартай, хууль ёсыг ягштал сахиулах Үндсэн хуулийн цэц, шүүхүүдтэй, үндэсний эв нэгдлийг эрхэмлэгч Ерөнхийлөгчтэй ийм л Монгол Улсыг Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр бүрдүүлэхийг ард иргэд олон нийт хүсэн хүлээж байна гэлээ.

Мөн МАХН-ын дэд дарга, хуульч Ц.Оюунбаатар “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн асуудал” сэдвээр илтгэл тавьсан.


Тэрбээр, МАХН Монгол Улсын 5 дахь Үндсэн хуулийн төслийг боловсруулж Монголын бүх ард түмнээр хэлэлцүүлж эхлээд байна хэмээн танилцуулсан. 2016 онд монголын хуульчид, эрдэмтэд, судлаачдын оролцоотойгоор дээрх хуулийн төслийг боловсруулж, 2017 оноос эхлээд монгол орноо тойрч 21 аймагт 60 гаруй сумын ард иргэд, Улаанбаатарын 9 дүүрэгт хэлэлцүүлж, одоо 3 дахь удаагаа орон нутагт ажиллаж 60,000 км зам туулж, 80 гаруй мянган иргэдийн санал, дүгнэлтийг бичгээр аваад байгаа аж.

Тэрхүү Үндсэн хуулийн төсөлд Монгол Улсаа Бүгд Найрамдах Монгол Улс гэж тунхаглан зарлах саналтай байгаа бөгөөд засаглалын хэлбэрийн хувьд Бүгд Найрамдах улс бөгөөд парламентын болон ерөнхийлөгчийн засаглалын хэлбэрийг хосолж, аль алины дэвшилттэй чанарыг шингээсэн төрийн тогтолцоотой улс байна гэж тусгажээ. БНМУ нь төрийн байгууллагын хувьд төр засгийн эрхийг хууль тогтоох эрх мэдэл, хууль хэрэгжүүлэх буюу гүйцэтгэх эрх мэдэл, шүүх эрх мэдэл, хянах эрх мэдэлд хуваагдана гэж үзжээ.

Хууль тогтоох эрх мэдлийг улсын бага Хуралдай болон Үндэсний их хуралдай хэрэгжүүлж, Үндэсний Их Хуралдайг 21 аймаг, хот, 330 сумын иргэдээс шууд нэр дэвшүүлэн сонгох бөгөөд төр засгийн дээд эрх мэдлийг хэрэгжүүлж, үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, өргөн эрхийг эдэлнэ хэмээн заажээ. Улсын бага хуралдай нь байнгын ажиллагаатай парламент байх бөгөөд хууль хэлэлцэж батлах, улсын төсөв батлах үйл ажиллагаагаар хэрэгжүүлнэ хэмээн төсөлд тусгажээ.

Эдгээр болон өглөөний хуралдааны үеэр тавьсан илтгэлүүдтэй холбогдуулан хуралдаанд оролцогчид байр сууриа илэрхийлж, хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Хурал үргэлжилж байна хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

МАХН-ын Нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан П.Ангарагийг цагдаагийн

Монгол Ардын Намын даргын нэр, намын дүрэм болон мөрийн хөтөлбөрт оруулсан нэмэлт өөрчлөлтийг

Өнгөрсөн баасан гарагт Төрийн ордонд ТЕГ-ын дарга асан Б.Хурцын асуудлаар нээлттэй хэлэлцүүлэг болж байх

Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт шинэ жилийн баяр тэмдэглэх, хүлээн авалт зохион байгуулах барилга байгууламжийн галын аюулгүй байдлыг шалгах, мөн үзвэр үйлчилгээ, соёл урлагийн байгууллага, томоохон худалдааны төв, захуудад пиротехникийн хэрэгсэл худалдан борлуулалтанд тавих хяналт шалгалтыг зохион байгуулж байна.

Шинэ жилийн баяр тэмдэглэх, хүлээн авалт зохион байгуулах ресторан, караоке, баарны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг барилга байгууламжууд, үзвэр үйлчилгээ, соёл урлагийн байгууллагууд, пиротехникийн хэрэгслийг импортлох, хадгалах, ашиглах зөвшөөрөлтэй үйл ажиллагаа эрхэлдэг байгууллагын галын аюулгүй байдал, түүнчлэн хүн олноор төвлөрдөг томоохон худалдааны төв, зах болон нийтийн эзэмшлийн зам талбайд шинэ жилийн тоглоом, хэрэгсэл худалдаж буй иргэд хамрагдах юм.

Нийслэлийн хэмжээнд энэ хяналт шалгалт жил бүр зохион байгуулагддаг бөгөөд илэрсэн зөрчил дутагдлыг тухай бүр арилгаж, хууль зөрчсөн иргэд, байгууллага аж ахуй нэгжид хариуцлага тооцож ажилладаг.Шалгалтыг Нийслэлийн Онцгой байдлын газраас 12 дугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл зохион байгуулна.

Өнгөрсөн онд нийслэлийн 9 дүүргийн нутаг дэвсгэрт байршилтай нийт 425 обьектыг шалгаж, галын аюулгүй байдлын норм дүрэм, стандарт зөрчсөн 1049 зөрчил илрүүлэн гал түймрийн улсын хяналтын байцаагчийн 121 заавал биелүүлэх албан шаардлага, 144 мэдэгдэл, 6 танилцуулга, 11 дүгнэлтийг байгууллагын шийдвэр гаргах эрх бүхий албан тушаалтанд хүргүүлж хэрэгжилтэд нь хяналт тавин ажилласан гэж нийслэлийн Онцгой байдлын газраас мэдээллээ.

Эрдэм шинжилгээний хурал “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол, арга зүйн асуудлууд” сэдвийн хүрээнд дэх илтгэлүүдээр үргэлжиллээ. Дээрх сэдвийн хүрээнд “Үндсэн хуулийн үндсэн бүтэц, суурь үзэл баримтлал” сэдвээр Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ж.Амарсанаа, МУИС-ийн докторант, Үндсэн хууль судлаач Л.Төр-Од нар илтгэл тавилаа.

Ж.Амарсанаа:

- Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэж байгаа бол бусад хуульд ямар өөрчлөлт оруулах гэж байгааг тодорхой болгомоор байна. “Хянан шалгах түр хороо байгуулж болох тухай Үндсэн хуульд нэмж тусгах” гэсэн хэсэг байна. Үндсэн хуулиар бий болгосон түр хороо гэж байгаа. Дэд хороодоо нэр зааж байгуулдаг. УИХ байнгын хороодоо байгуулдаг бол УИХ-ын дарга Хянан шалгах түр хороог байгуулах юм байна. УИХ-ын дарга захирамж гаргадаг болохоос түр хороо байгуулдаг хүн биш. Үүнийг засмаар байна. Түүнчлэн “Төрийн жинхэнэ алба нь мэргэшсэн, тогтвортой байх, шатлан дэвших зарчимд үндэслэх” гэсэн заалт байна. Үүнтэй холбогдуулаад бусад хуульд ямар өөрчлөлт оруулахыг хармаар байна. Өнөөдөр Монгол Улс Үндсэн хуулийн ба Үндсэн хуулийн бус хоёр яамтай болж байна. Үндсэн хуулийн 5 яам, Үндсэн хуулийн бус 7 яамтай болохоор байна гэсэн үг. Ийм байж таарахгүй. 1924, 1960 оны Үндсэн хуульд засгийн газрын гишүүн хэн байхыг заасан. 1940-1960 оны Үндсэн хуульд яамтай холбоотой асуудлаар 5 удаа нэмэлт, өөрчлөлт орж байсан. Нэгийг нэмдэг, нэгийг нь хасдаг байлаа. Гэхдээ бүгдийг нь жагсааж бичдэг байсан аж. Тийм учраас яам байгуулахын төлөө Үндсэн хуулиар оролдох хэрэггүй.

Л.Төр-Од:

- Үндсэн хуулийн чиг хандлага ямар байна вэ гэхлээр Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах эсвэл бүхэлд нь өөрчлөлт оруулахад хатуу журам тогтоох, дархлагдах байдлыг тодорхойлох нь Үндсэн хуульт ёсны нэг гол шинж чанар болоод байна. Үндсэн хуулийн бүтэц-онол, арга зүйн бүтцийг хоёр агуулгаар ойлгоно. Үндсэн хуулийн хэлбэрийн бүтэц байгууламж нь орчин үеийн Үндсэн хуулийн үүсэл гарал, төлөвшил, хөгжил, шинэтгэлийн чиг хандлагатай шууд холбоотой. Орчин үеийн Үндсэн хуулиуд үндсэндээ оршил, үндсэн хэсэг, төгсгөл хэсгээс бүрддэг. Нөгөөтэйгүүр Үндсэн хуулийн агуулгын бүтэц байгууламж нь Үндсэн хуулийн тулгуур шинж чанар буюу зарчмын зүйл заалтаас бүрдэж байна. Олон улсын практик жишээнээс харахад Үндсэн хуулийн үл өөрчлөх буюу үл хөндөгдөх тулгуур зарчимд юу орж байна вэ гэхлээр Үндсэн хуулийн оршил-удиртгал хэсэг, Ардчилсан төр-бүгд найрамдах засаг, Улсын бүрэн эрхт байдал-тусгаар тогтнол, Нэгдмэл эсхүл Холбооны улс-засаг захиргааны хуваарь, Нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал, Хүний салшгүй эрх, эрх чөлөө, Төрийн эрх мэдлийг хуваарилах, харилцан “хяналт тэнцэл-хяналтын” зарчим, Үндсэн хуулийн дээд хүчин чадал, Үндсэн хуулийн шүүх-хяналт зэрэг тулгуур зарчмууд зайлшгүй ордог болжээ.

Үргэлжлүүлээд “Үндсэн хуулийн түвшинд зохицуулах асуудлын цар хүрээ ба нэмэлт, өөрчлөлт оруулах арга хэлбэр” сэдвээр Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор, профессор Ц.Сарантуяа илтгэл тавьсан юм.

Ц.Сарантуяа:

- Үндсэн хуульд зааж өгснөөр хууль хэрэгждэг, нийгмийн харилцаа сайжирдаг, амьдрал сайхан болдог гэж үзэх нь ташаа ойлголт юм. Иймээс аливаа асуудлыг Үндсэн хуульд тусгаснаас илүүтэй холбогдох хуулиудад нарийвчлан тусгаж, хүлээлгэх хариуцлагыг оновчтой зааж өгөх нь чухал юм.

Дараа нь “Үндсэн хуулийн түгээмэл ба үндэсний онцлог зохицуулалт” сэдвээр МҮАН-ын дарга Б.Цогтгэрэл илтгэл тавилаа.

Б.Цогтгэрэл:

- Өөрийн орны онцлогт тохирсон зохицуулалтыг Үндсэн хуулиндаа хийж чадсан орнууд хөгжин дэвжиж байна. 1992 оны Үндсэн хуулинд яагаад өөрчлөлт оруулах ёстой гэдгийг тодруулж хэлье. Үндсэн хуулийг амьлуулагч нь төр байдаг. Харамсалтай нь манай төрийн байгууламж төвөөс зугтаах хүчний нөлөөлөлтэй хуульчлагдсан тул “Бүтээгч төр бус-Нураагч төр” болсон. Түүнчлэн үндэсний валютын үнэ цэнийг хамгаалах үүрэгтэй Төв банк, улсын төсөв, гадаад өр, зээл, нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн амин чухал асуудлууд Үндсэн хуулийн гадна үлдсэн байна. Мөнхийн маргаан, тэмцэл, зөрчлийн объект болох газар, байгалийн баялгийн зохицуулалт огт байхгүй зэрэг нь Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шалтгааныг бий болгож байна.

Иймээс дараах асуудлуудыг Үндсэн хуулинд тусгах:

-Засгийн газрыг тогтвортой, мэргэжлийн байлгах

-Намчирхлыг саармагжуулах

-Эдийн засгийн бүлэг бий болгох

-Төрийн албаны мерит системийг бий болгох

-Хянан шалгах Үндсэн хуулийн институт байгуулах

-Өрх гэр гэсэн бүлэг бий болгох хэрэгтэй гэлээ.

Хөтөлбөрийн дагуу эрдэм шинжилгээний хурал үргэлжилж байна хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Зам тээврийн хөгжлийн сайд Ж.Бат-Эрдэнэ ИНЕГ болон агаарын тээврийн компаниудын удирдлагуудыг

Энэ сарын 11-ний өдөр Японы сүмо бөхийн холбооны өвлийн тойргийн барилдааны үеэр Фүкүока мужийн Китакюшү

“Зорчигч тээврийн нэгтгэл”-ийнхэн 2017 онд хийж бүтээсэн ажлаа дүгнэн, цаашид хийх ажлаа ярилцаж шилдгүүдээ шалгарууллаа. Өнгөрсөн онд тус нэгтгэлийн хамт олон амжилт бүтээл ихтэй, хийж хэрэгжүүлсэн ололт амжилтаар дүүрэн шинэ оноо угтлаа.

Шинэ жилийн арга хэмжээг “Зорчигч тээврийн нэгтгэл”-ийн захирал Г.Төмөрбаатар нээж үг хэлсэн. Тэрбээр “Нэгтгэлийн хамт олон энэ жил олон ажлуудыг хийж хэрэгжүүллээ. Нийтийн тээврийн үйлчилгээг сайжруулах чиглэлд олон шинэлэг ажлуудыг санаачлан хийж засварт удаан зогссон 15-н троллейбусны их засвар хийж, шугамын үйлчилгээнд гарган, ажилчдынхаа нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх ажлын хүрээнд 150 хүүхдийн “Бүтээлч багачууд” цэцэрлэгийг ашиглалтанд оруулж, 180 айлын орон сууц барилгыг барьж эхлээд байна. Манай хамт олны дундаас улсын баяр наадмаар Монгол улсын харцага, заан цолтон төрсөн гээд дурьдвал амжилт бүтээл их байна. Ирэх ондоо энэ амжилтаа улам ахиулан ажиллаарай” гэв.

“Зорчигч тээврийн нэгтгэл” ОНӨААТҮГ нь Нийслэлийн тээврийн газартай байгуулсан гэрээгээ бүрэн хангалттай буюу 96% биелүүлсэн нь өмнөх оны мөн үеийнхтэй харьцуулахад 8,5%-р өссөн үзүүлэлттэй байна.

Өдөр тутмын шугам замын хяналтыг сайжруулснаар шугамын үйлчилгээнд ажилласан цагийн гүйцэтгэл өмнөх оноос 1,5% нэмэгдүүлсэн. Жолооч нарын тэрэг дамжилтыг таслан зогсоож, хөдөлмөр зохион байгуулалтыг оновчтой хийснээр техникийн эвдрэл, саатал буурч өдөр тутмын өглөөний гаралт, оройн буултын гүйцэтгэлийг өмнөх оноос 0,5% нэмэгдүүлж ажиллаж байна. Өдөр тутмын хөдөлмөр зохион байгуулалтыг оновчтой болгосноор өмнөх оноос 1,1-р % ээлж солилт нэмэгдсэн. Зам тээврийн осол зөрчил өмнөх оноос 29.9%-р буурууллаа.

Шугам замд саад учруулсан тээврийн хэрэгслийн тоо өмнөх оноос 6 дахин буурсан байна.

Замын хөдөлгөөний дүрмийн зөрчил өмнөх оноос 4 дахин буурсан байна.

Тээврийн хэрэгслийн техникийн бэлэн байдлын коэффицент 2016 онд 90,4% байсан бол 2017 онд 92,9% болж 2,5%-иар өссөн үзүүлэлттэй байна.

2016 онд замд эвдэрсэн тээврийн хэрэгслийн тоо 10.36 дахин буурсан.

Цахилгаан хангамжийн албаны хэмжээнд цахилгааны саатал 2016 онд 299 цаг гарч байсан бол 2017 оны хэмжээнд 173 цаг гарч 1.7 дахин буурсан үзүүлэлттэй байна.

2017 оны 3 дугаар улирлын байдлаар 2016 оны 3 дугаар улиралтай харьцуулахад:

Нийт орлого 1,208.3 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн
Алдагдлыг 967.3 сая төгрөгөөр бууруулсан
Нэг төгрөгийн орлогод ногдох зардал 4 хувиар буурсан.
Алдагдлыг өмнөх оны мөн үеийнхээс 1 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөснөөс 2,1 дахин буюу 1,9 тэрбум төгрөгөөр бууруулж ажилласан

2016 оны санхүүгийн тайланд “Нийслэл аудит” ХХК аудит хийж “ЗӨРЧИЛГҮЙ” санал дүгнэлттэй гэрчилгээ олголоо.

2016 онд 80 удаагийн сургалт зохион байгуулж 3795 хүн хамрагдсан бол 2017 онд 163 удаагийн сургалтанд 7205 ажилтан хамрагдаж 50,3%-иар өсч сургалтын чанар дээшилсэн.

Жолооч нарын дунд “Санал гомдол, осол зөрчилгүй ажиллах” 3 сарын аян, Ур чадвар уран жолоодлогыг тэмцээн зохион байгуулж ур чадвар хууль эрх зүйн мэдлэгийг дээшлүүлэхэд анхаарч ажилласан. Уран жолоодлого ур чадварын тэмцээнд өнгөрсөн онд 30 жолооч хамрагдаж байсан бол 2017 онд 739 жолооч буюу 75,3%-иар өсч жолооч нарын жолоодлогын ур чадвар дээшилсэн гээд олон ажлуудыг хийж хэрэгжүүлсэн. Эдгээр ажлуудыг хийж хэрэгжүүлэхэд гар бие оролцон, хамт олноо манлайлсан ажилчдын төлөөллийг шинэ жилийн үеэр шагналаа. Үүнд:



Хэлтсийн 2017 оны Шилдэг ажилтан

1

ЗУХНХ

3-р бааз

Үйлчлэгч

Самбуу

Бямбадолгор

ЗУХНХ-ийн 2017 оны Шилдэг ажилтан

2

ТҮБТХ

2-р бааз

Ээлжийн инженер

Буриад

Баянжаргал

ТҮБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг ажилтан

3

ТТБТХ

1-р бааз

Ерөнхий механик

Батцэнд

Сайнхүү

ТТБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг ажилтан

4

СБХ

Нэгтгэл

Эдийн засагч

Дониддэмбэрэл

Батболд

СБХ-ийн 2017 оны Шилдэг ажилтан

5

ЦХА

2-р бааз

Цахилгаанчин

Ойдов

Мөнхжаргал

ЦХА-ны 2017 оны Шилдэг ажилтан

2017 оны Хамгийн шилдэг жолооч, засварчин

6

ТТБТХ

3-р бааз

Автын засварчин

Балтсүх

Мөнхтулга

ТТБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг Засварчин

7

ТҮБТХ

1-р бааз

Жолооч

Батхуяг

Чимэддорж

ТҮБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг Жолооч

8

ТҮБТХ

2-р бааз

Жолооч

Дамдинсүрэн

Гантөмөр

ТҮБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг Жолооч

9*

ТҮБТХ

3-р бааз

Жолооч

Борхүү

Баасанжав

ТҮБТХ-ийн 2017 оны Шилдэг Жолооч

Залуу үеийг халамжлан хүмүүжүүлэгч ЗТН-ын Сургалтын менежер Ц.Булгантамир,

· Залуу үеийг халамжлан хүмүүжүүлэгч 1-р баазын ахлах нягтлан Д.Алтанчимэг

· Тэргүүний залуу шагнал 1-р баазын нягтлан Э.Ууганзаяа

· Тэргүүний залуу инженер 3-р баазын Засварын инженер Ц.Батхуяг,

· Тэргүүний залуу инженер ээлжийн инженер 3-р баазын Э.Соёл-Эрдэнэ

· Хөдөлмөрийн алдар медаль 3-р баазын засварчин Б.Жадамбаа

· Хөдөлмөрийн алдар медаль 1-р баазын 1-р хэсгийн шалгагч Д.Цэмбэл,

· 2-р баазын 1-р хэсгийн жолооч Б.Эрдэнэ-Уул

· Хөдөлмөрийн алдар медаль 3-р баазын 3-р хэсгийн жолооч Б.Ууганбаяр

· Хөдөлмөрийн алдар медаль 1-р баазын 2-р хэсгийн жолооч Д.Бямбажаргал,



Залуучуудын холбоо, Сүхбаатар дүүргийн шагналаар:



· Тэргүүний залуу инженер 1-р баазын засварын инженер Г.Авлай

· Тэргүүний залуу инженер 2-р баазын цахилгааны инженер А.Түвшинжаргал,

· Тэргүүний залуу инженер , шалгах механик Д.Цэрэнбаатар

· Тэргүүний залуу инженер засварын инженер Г.Энхмэнд

Тэргүүний залуу инженер 3-р баазын засварын инженер Г.Дамдинрагчаа,

Тэргүүний залуу инженер тоо бүртгэгч Б.Тавинтууль

Сүхбаатар дүүргийн ”Хөдөлмөрийн алдар” 3-р баазын 2-р хэсгийн жолооч Ч.Алтангэрэл

· Сүхбаатар дүүргийн ”Хөдөлмөрийн алдар” 3-р баазын 3-р хэсгийн жолооч Б.Алтантуяа

Сүхбаатар дүүргийн ”Хөдөлмөрийн алдар” 3-р баазын 3-р хэсгийн жолооч Г. Хүрэлсүх

Сүхбаатар дүүргийн ”Хөдөлмөрийн алдар Нэгтгэлийн нярав ” Д.Энх-Амгалан



Сүхбаатар дүүргийн ”Хүндэт тэмдэг”, Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” -ээр:

* Сүхбаатар дүүргийн ”Хүндэт тэмдэг” 3-р баазын биеийн тамирын арга зүйч Н.Мөнхжаргал

Сүхбаатар дүүргийн . “Хүндэт тэмдэг” 3-р баазын тэрэг тавигч Д.Идэрмөнх

Сүхбаатар дүүргийн Хүндэт тэмдэг” 3-р баазын Хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй байдлын ажилтан А.Серикбол

Сүхбаатар дүүргийн . “Хүндэт тэмдэг” 3-р баазын шалгагч Д.Анхсувд

* Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” 1 дүгээр баазын жолооч Т.Алтанбагана

* Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” 1 дүгээр баазын шалгагч Д.Цэмбэл

* Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” 1 дүгээр баазын шалгагч Д.Бямбажав

* Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” Нэгтгэлийн аж ахуйн менежер

Ч.Цацралт-Од

* Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” Нэгтгэлийн тооцооны нягтлан бодогч Б.Энхтуяа

Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” Сургалтын албаны дарга Б.Төөрүүл



Нийслэлийн шагналаар:



1. Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” 3 дугаар баазын жолооч Б.Нямпүрэв

2. Нийслэлийн Засаг даргын “Жуух бичиг” 3 дугаар баазын Техник, технологийн албаны ахлах инженер Ж.Батхүрэл

3. Нийслэлийн “Тэргүүний ажилтан”-наар Ч.Эрдэнэ-Очир

4. Нийслэлийн “Тэргүүний ажилтан”-наар 3 дугаар баазын 2 дугаар хэсгийн дарга Ц.Дашцоодол

5. Улаанбаатар хотын “Хүндэт тэмдэг” 1 дүгээр баазын засварчин Д.Ширзана

6. Улаанбаатар хотын “Хүндэт тэмдэг” 3 дугаар баазын Хүний нөөцийн ахлах менежер Л.Тулга

7. Улаанбаатар хотын “Хүндэт тэмдэг” 3 дугаар баазын ээлжийн инженер Н.Алтантуяа нар тус тус шагнагдлаа. Энэ үеэр азттай үзэгч азтай ширээг тодруулан гадаад, дотоодод аялах эрхийн бичиг, цахилгаан бараагаар урамшууллаа.

1. Хар мөөг ба цагаан лууван

Хар мөөг , цагаан лууванг нэг дор идвэл арьсны үрэвсэл, арьсны үлд, хөгшрөлтийн толбо үүсгэдэг тул хольж идэхээс зайлсхийх нь зүйтэй.

1. Тарвас ба хонины мах

Тарвасыг хонины махтай хамт идвэл тамир тэнхээг барагдуулж, дархлааны системийг бууруулж, олон төрлийн өвчний эх үүсвэр болдог.

2. Будааны шөл ба сүү

Будааны шөл, сүүг хольж уух нь витамин А-гийн бүтцийг гэмтээдэг тул удаан хугацаанд хольж уух нь нүдний харааг гэмтээдэг.

3. Амтат төмс ба өндөг

Амтат төмс, өндгийг хамт идэх нь гэдэсний түгжрэл үүсгэж гэдэс дүүргэдэг тул аль болох хольж идэхгүй байх нь зүйтэй.

4. Муудсан цагаан гаа

Муудсан цагаан гаа, хөлдөөсөн цагаан гаанд safrole гэдэг маш хүчтэй органик хорт бодис агуулагддаг бөгөөд элэгний эсийг өөрчлөлтөнд оруулж, удаан хугацаанд хэрэглэвэл элэгний хорт хавдар болон улаан хоолойн хорт хавдар үүсгэх аюултай.

5. Зөгийн бал ба сонгино

Зөгийн балыг сонгинотой хамт идвэл хордлого үүсгэдэг бөгөөд нүдийг гэмтээж, нүд эвгүйрхэх зэрэг шинж илэрдэг бөгөөд даамжирвал хараагүй болох аюултай.

6. Улаан лууван ба цагаан лууван

Улаан лууванг цагаан луувантай удаан хугацаанд хольж идсэнээр дархлааны системийг гэмтээж, цусны цагаан эсийн өмөн буюу лейкеми хэмээх өвчин үүсгэх аюултай.

7. Төмс ба амтат улаан лооль

Төмс, амтат улаан лоолийг удаан хугацаанд хамт идэх нь шээсний замын чулуу үүсгэж, мөн бөөр чулуужих шалтгаан болдог тул аль болох бага хэрэглэх нь зүйтэй.

НИЙГМИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ

Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас гаргасан 2017 оны 12 дугаар сарын 18-наас 12 дугаар сарын 25-ныг хүртэлх

“Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол-практикийн асуудлууд” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурал Төрийн ордонд болж байна.

Хурлаар Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, олон нийтээр хэлэлцүүлсэн дүнгийн тухай Ажлын хэсгийн мэдээллийг сонслоо. Мөн 1992 оны Үндсэн хууль, түүний хэрэгжилтээс үүдэн гарч байгаа үр дагавар, Нэмэлт, өөрчлөлт оруулах онол, арга зүйн асуудал, Үндсэн хуулийн шинэчлэлийн зарим асуудал, Үндсэн хууль дахь төрийн эрх мэдлийн хуваарилалт ба эрх мэдлийн хяналт-тэнцэлийг хангах, Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлага ба төрийн албаны тогтолцоог боловсронгуй болгох талаар хэлэлцэв.

УИХ-ын Ажлын хэсгийн гишүүн, Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатар “Нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг олон нийтээр хэлэлцүүлсэн байдал, олон нийтийн санаа бодол”-ын талаар танилцууллаа.

Танилцуулгаас үзвэл 327 мянга гаруй хүн хэлэлцүүлэгт оролцсон бөгөөд нийт иргэдийн санал нь давхардсан тоогоор 5.6 сая-д хүрчээ. Санал өгсөн иргэдийг насны ангиллаар нь үзвэл 32,2 хувь нь 18-35 насны залуус, 19,8 хувь нь 36-45 насны, 16,1 хувь нь 46-55 насныхан байна.

Иргэд сонгуулийн тогтолцоог хуулиар тогтоох, тухайн жилийн төсвийн төсөлд зардлын шинэ төрөл үүсгэх, зарлага нэмэгдүүлэхийг хориглох, Ерөнхийлөгч УИХ-ыг тараах шийдвэр гаргах эрхийг нарийвчлах, Ерөнхийлөгчийн хууль санаачлах эрхийг хасах, Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын нийт гишүүний гуравны нэг нь УИХ-ын гишүүн байж болохоор хязгаарлах, Ерөнхий сайд танхимаа бүрдүүлэх, долоо хүртэл яамыг нэмж байгуулах саналыг УИХ-д оруулах, үндсэн чиг үүргийн таван яамыг Үндсэн хуульд нэрлэх, заахыг дэмжжээ.

Мөн төрийн жинхэнэ алба нь мэргэшсэн, тогтвортой байх, шатлан дэвших зарчимд үндэслэх, хараат бус байдал, үйл ажиллагааны эрх зүйн үндсийг нь хуулиар тогтоох, төрийн албан хаагчийг улс төрийн шалтгаанаар ялгаварлан гадуурхах, сонгуулийн дүнгээр болон хуульд зааснаас бусад үндэслэлээр халах, чөлөөлөхийг хориглох, баг, тосгон, хорооны Засаг даргыг харьяалах сум, дүүрэг, хотын Засаг дарга шууд томилох нь зүйтэй гэж үзсэн байна.

Манай улс 1924 онд анхны Үндсэн хуулиа баталж Ази тивдээ анхдагч болсон. 1940 онд хоёрдахь удаа баталж, 1960 онд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан байна. Хамгийн сүүлд буюу 1992 онд шинэ Үндсэн хуулиа баталсан юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Нийгмийн сүлжээнд УИХ-ын гишүүн асан, Уул уурхайн сайд асан Д.Ганхуягийн охин Г.Номуундарь бичлэг хийнэ

Өнгөрсөн өдрүүдэд нийгмийн сүлжээгээр хуурамч цагаан будааны талаарх мэдээлэл цацагдаж, олон нийтийг төөрөгдөлд оруулаад байгаа билээ.