“Сондор хилэн” төвийн багш, захирал С.Төмөрбат: Монгол хүний нэр төрөө эрхэмлэдэг сэтгэл зүй хэл сурахад их дөхөмтэй байдаг

Бидний дунд англи хэл сурах гэж оролдоод удаа дараа бүтэлгүйтсэн, өөрийгөө авьяас чадваргүй хэмээн голж шантарч яваа хүн хичнээн их байдгийг таашгүй. Тэдгээр хүмүүст “Нэг сарын хугацаанд англи хэлний дүрэм, цагууд, яриаг маш цэгцтэй сайн зааж сургаад зогсохгүй ямар ч залхуу, тогтож сууж чаддаггүй хүнийг сургаж дөнгөдөг гэнэ” гэх яриа итгэмээргүй “даажигнал” ч юм шиг санагдаж болох. Гэхдээ олны үг ортой гэдэг. “Сондор хилэн” төвийн захирал, С.Төмөрбат багш дээрх сургалтыг явуулдаг бөгөөд үр дүн нь маш сайн гарч байгааг дуулаад эрхгүй сониучирхлаа. Англи хэл сурахыг хүсдэг ч зөв арга барилаа олоогүй, өөрийгөө бүрэн дайчилж чаддаггүй олон хүнд бидний яриа хэрэг болох болов уу. Хэвлэл мэдээллээр төдий л сурталчилгаа хийдэггүй тэдний хувьд төгсөгчдийн сэтгэгдэл, аман яриа хамгийн хүчтэй “PR”. Харин сайн сургаж чаддагийнх нь баталгаа нь хэд хэдэн зузаан хавтас дүүрэн төгсөгчдийн талархсан, санаанд оромгүйгээр англи хэл сурсан тухай гараар бичсэн сэтгэгдлүүд аж.
-Хэд хэдэн сургалт дамжсан ч англи хэл сурсангүй гэх хүмүүс олон байдаг. Харин хүнийг өөрийн эрхгүй мэрийлттэй болгож, үр дүнтэй сайн сургаж байгаа эрчимжүүлсэн сургалтын хөтөлбөрийг боловсруулахад таны олж харсан, үндэслэсэн зүйл юу байв?
-Миний хувьд 1995 онд их сургуулиа төгссөнөөс хойш багш хүн хаана ажиллаж болох тэр бүх газарт ажиллаж байсан. Тэгэхдээ нэг жил англи хэл үзсэн хүн, 10 жил хэл үзсэн бүр их сургуулиа төгсөөд ирсэн хүмүүс яг адилхан түвшинд байгаатай олон удаа таарч байлаа. ЕБС-ийн дунд ангиасаа англи хэл үзэж, их сургуульд бас 3-4 жил үзсэн хэрнээ санал бодлоо энгийн түвшинд илэрхийлж чадахгүй, шалгалт авахад хангалттай дүн өгч чаддаггүй.Англи хэл сурсан ч биш сураагүй ч биш хоёрын хооронд байгаа иймэрхүү хүмүүст зориулж, нэг сарын эрчимжүүлсэн тусгай хөтөлбөр боловсруулаад 2006 оны 2 дугаар сард сургалтын төвөө байгуулж байлаа.
Тухайн үед эргэлзээ төрж байсан ч сургалтаа явуулаад ирэхэд гайхмаар үр дүн харагдсан. Нууц нь юу байв гээд эргээд бодохоор хүмүүсийн хэрэгцээ шаардлага хамгийн гол хүчин зүйл болж өгсөн байдаг. ЕБС , их сургуульд хүүхдүүд зөвхөн англи хэл гэдэг хичээл үзэхгүй. Маш олон хичээл үзэж, өөр өөр шалгалтууд өгнө. Англи хэл түүнийх нь нэг л хэсэг. Харин миний оюутнууд англи хэл сурахгүй бол болохгүй нь гэдгийг эд эсээрээ мэдэрчихсэн, хоолойн дээр нь тулчихсан хүмүүс байдаг. “Би 2500 долларын ажилд ормоор байна. Гэтэл 20 настай охин миний урдуур орчихлоо. Тэр надаас англи хэлээрээ л илүү” гэдэг. Тэр хүн сурах агуу их хүсэлтэй, харин би чин сэтгэлээсээ заагаад өгье гэсэн хүсэлтэй. Энэ хоёр хүсэл нийлээд эцэст нь гайхалтай үр дүнг бий болгодог.
-Төгсөгчдийн сэтгэгдэлүүдийг харж байхад нэг сарын турш маш их даалгавар өгдөг, нойргүй хонох энүүхэнд байдаг нь ажиглагдсан. Энэ дундаас хүн юм сурна гэхээр үнэндээ амаргүй санагдсан...
-Бид англи хэл сурахаар ирж байгаа хүмүүст нэгдүгээрт ажил, амьдралаа 100 хувь зохицуулаад, нэг сарын хугацаанд өөр зүйлд сатаарахгүй байх бүх арга хэмжээг аваад ирээрэй гэж хэлдэг. Өглөөний 9 цагаас оройны 16.30 хүртэл хичээллэж, хариад ч маш их даалгавар хийх учраас баяр тэмдэглэх, найз нөхөдтэйгээ уулзах ямар ч боломж гарахгүй. Хоёрдугаарт англи хэл сурах маш их хэрэгцээ шаардлага, хүсэл зорилготой байх ёстой. “Сарын дотор сурна гэдэг ч худлаа байх, гэхдээ яахав суугаад үзье” гэсэн хүмүүс их ирдэг. Эхний өдөр хүмүүстээ би та нар өөрсөддөө ямар шаардлага тавих вэ гэдгээ ярилцдаг.
Тэгээд энэ шаардлагыг биелүүлж чадна гэсэн хүмүүс нь үргэлжлүүлж, шөнө даалгавар хийгээд нойргүй сууж чадахгүй ачаалал даахгүй гэсэн хүмүүс нь явж болно оо гэдэг. Үнэхээр суръя гэсэн хүмүүстээ хайр хал хоёрыг зэрэгцүүлнэ дээ. Болж байгаа хүмүүсээ магтана, урамшуулна, юм хийгээд байгаа мөртлөө үр дүн гарахгүй байгаа хүмүүстэй жич уулзана, өөр арга барил хэрэглэнэ.
Нэг сарын хугацаанд чи үнэхээр зовно, зовсны эцэст жаргана гэж би оюутнууддаа хэлдэг. Надад итгэ, өөртөө итгэ, сарын дараа ямар болохоо хараарай гэж хэлдэг. Үр дүнгээ сар бүр үзэж байгаа болохоор би хичээлээ дэндүү итгэлтэй заадаг юм. Яахав өөрийгөө дайчилж чаддаггүй, юмыг хойш нь тавьдаг цөөн нэг хүн замаасаа сэмээрхэн гараад явчихдаг. Харин дийлэнх нь багштайгаа хамтдаа зүтгээд үр дүн гаргаж чаддаг.

-Таны олон жилийн туршлагаас харж байхад хүмүүс англи хэл сурахдаа юун дээр алдаа гаргаж байна?
-Хамгийн гол нь сурах арга барил. Ширээн дээр хоол ч байсан, хор ч байсан ялгаагүй бүгдийг аваад ам руугаа хийгээд байгаатай яг адилаар, хэзээ хаана хэрэглэхээ мэдэхгүй англи хэлээр юу л байна, тэр бүхнийг толгой руугаа хийгээд байдаг. Нэг ёсондоо толгойгоо хогийн сав болгож орхидог. Харин бид, бүгдийг эхнээс нь маш цэгцтэй заан, нэг дүрэм үзлээ гэхэд юунд хэрэгтэй, яриатай яаж холбогдох вэ гээд л цогцоор нь заадаг. Даалгавараа эргээд нэхэл хатуутай шалгана. Хийхгүй бол хичээлд суулгахгүй хөөнө шүү гэхээр хийгээд ирдэг. Үнэндээ дээхнэ үеийн дектатурын аргыг хэрэглэдэг гэх үү дээ. Зөвхөн багшид үзүүлэхийн төлөө биш, өөрийнхөө төлөө хийж ир гэсэн зарчмыг, бид суралцагсдынхаа тархинд суулгаж өгдөг. Хичээл заах явцад судалгааны зүйлүүд маш их гарч ирнэ.
Багш хүн 400 мэргэжил эзэмшсэн байх ёстой гэдэг шүү дээ. Заримдаа би дуулна, шүлэг уншина, жүжиглэнэ, орилно гээд гадаад хүний сэтгэл хөдлөлийг их гаргадаг. Монгол хүний бүрэг ичимтгий зангаар хэл сурахгүй, галзуу юм шиг чөлөөтэй бай гэдэг. Амаа хөдөлгөж байж л хэлтэй болноо л гэсэн үг.
-Энэ сэтгэгдэлүүдийг уншиж байхад, зөвхөн хэл сурах биш маш олон зүйлийг суралцаад гардаг гэсэн байна. Цаашдын хүсэл мөрөөдөл итгэл найдварыг нь та хөглөж өгдөг бололтой юм?
-Тийм шүү. Хэл сурахаас гадна, цаг барих, тогтож суух, өөрийгөө дайчилж сурах, зорилготой болох, гээд олон чухал чанаруудыг суулгаж өгдөг.. Өдөр болгон шалгалт авна, даалгавраа хийгээгүйгээс хангалтгүй дүн авсан хүмүүсийн нэрийг чангаар дуудна. Тэгэхээр хүүхэд ч бай, насанд хүрсэн хүн ч бай нэг юм бодно. Хүнийг сурахаас аргагүй байдалд оруулдаг гэж хэлж болно. Хамт сурч байгаа хүмүүс нь адилхан юу ч мэдэхгүй орж ирсэн хэрнээ мэрийгээд, сайн үр дүн гаргаж байхад би яагаад чаддаггүй юм гэсэн бодолд эрхгүй автуулдаг. Ингэж монгол хүний нэр төрөө эрхэмлэдэг сэтгэлзүй дээр тоглох нь маш үр дүнтэй байдаг.
-Бүтэн өдрийн гүнзгий ангийнхаа хөтөлбөрийн талаар манай уншигчдад сонирхуулаач?
-Бүтэн өдрийн 1 дүгээр шатны ангийг төгссөн оюутнууд маань, олж авсан мэдлэгээ гүнзгийрүүлэн энэ эрчээрээ илүү ихийг сурмаар байна гэсэн хүсэлт тавьдаг байсан. Шавь нарынхаа удаа дараагийн хүсэлтээр сүүлийн 5 жилд судалгаа хийн сургалтын хөтөлбөрөө боловруулсаны дүнд энэ ангиа нээгээд байна. Гэхдээ заавал манай төвийн нэгдүгээр шатны төгсөгчид гэлтгүй англи хэлний ахисан дунд түвшиний мэдлэгтэй хүмүүст зориулсан анги гэж хэлж болно.
- Энэ ангид сурснаар ямар шатны мэдлэг олж авах вэ?
- Бүтэн өдрийн 1 дүгээр шатны сургалтад анхан, завсар дунд, ахисан дунд зэрэг 4 шатны ангийг эзэмшээд төгсдөг бол, бүтэн өдрийн 2 дугаар шатны сургалтад, ахисан дунд гүнзгий гэсэн хоёр шатны мэдлэгийг эзэмшээд төгсөнө. Өөрөөр хэлбэл энэ сургалтыг төгсөөд TOEFL, IELTS-ийн бэлтгэлд шууд сурах боломжтой гэсэн үг. Нэг ёсондоо дүрэм, орчуулга, сонсгол ярианы хичээлүүдээ мэдээлэл, мэдлэг, чадвар, дадал болтол нь цогцоор заадгаараа энэхүү сургалт маань онцлог болж байна.
-Шавь нарынхаа хүсэлтээр энэ ангиа нээсэн гэсэн. Төгсөгчид нь хэр сэтгэл хангалуун байна вэ?
- Үнэндээ миний төсөөлж байснаас ч илүү сэтгэл хангалуун төгсч байгаад багш хүний хувьд баяртай байна. “Сондор хилэн” сургалтын төв маань сүүлийн үеийн судалгаан дээр тулгуурлан сургалтын хөтөлбөрөө боловсруулдаг.
Сүүлийн 5 жилд судалсаны үндсэнд, гарсан хөтөлбөр учраас төгссөн оюутнууд маань яг бидний хүсч хүлээж байсан сургалт боллоо гэлцэж байна.
Яагаад энэ анги маань хүмүүсийг баярлуулаад байна вэ гэхээр, боловсруулсан хөтөлбөртөө байгаа юм. Оюутнуудаа дадлагажуулах дүрмээ өөрийн болгох хүртэл нь, өдөр бүр дүрмийн хичээл ордог. Нэг сэдвийн хүрээнд гурван улсыг харьцуулсан орчуулга хийнэ. Тухайн улсын түүх соёл, төрийн дуулал, ёс заншил нь ямар байдаг талаар харьцуулсан сэдвийн хүрээнд мэдээлэл өгдөг. Мэдээллийг нь мэдлэг болгож, мэдлэгийг нь чадвар, чадварыг нь дадал болтол унших, бичих, ярих, сонсох гэсэн 4 дадлыг цогцоор нь орж байгаа учраас энэхүү сургалт маань үр дүнтэй болж байна. Өнөөдөр бид мэдээллийн эрин зуунд амьдарч байна. Тэр ч утгаараа нийгэмтэйгээ хөл нийлүүлэн алхаж, сүүлийн үед гарч байгаа мэдээллүүдийг орчуулан сургалтын хөтөлбөртөө ашиглахыг бид гол зорилгоо болгон ажилладаг.
-Бүтэн өдрийн гүнзгий ангид ямар мэдлэгтэй хүн суралцаж болох вэ. Таны сургалтад суугаагүй ч, гүнзгийрүүлсэн мэдлэг олж авахыг хүсч байгаа хүмүүс хамрагдаж болно биз дээ?
-Бололгүй яахав. Манай бүтэн өдрийн 1 дүгээр шатны сургалтад хамрагдаагүй ч, дундаас дээш шатны англи хэлний мэдлэгтэй хүмүүс, манай сургалтын төвд ирээд шалгалт өгөх хэрэгтэй. Шалгалт өгөөд тэнцвэл бүтэн өдрийн гүнзгий ангид хамрагдах боломжтой. Ер нь аль ч сургалтын төвүүдэд очсон дахиад л 26 цагийг давтан заадаг өөр юм сурмаар байдаг гэсэн олон хүнтэй таарч байлаа. Яалтчгүй үзэж судалсан зүйлээ дахин дахин үзэх сонирхолтой биш шүү дээ. Тиймээс манай бүтэн өдрийн гүнзгий анги нь 26 цагийг заахгүй харин 26 цаг дээр суурилаад англи хэлний гүнзгий түвшиний бүх дүрмийг үзэж судалж дуусгана.
-Орон нутгаас суралцахыг хүсэгчид хэр их ирдэг вэ. Ажлаа зохицуулаад сурья гэвэл танай сургалт орон нутгийнханд илүү тохиромжтой санагдлаа?
-Тэгэлгүй яахав. Орон нутгаас хүмүүс цаг заваа зарцуулаад очвол яах вэ гэж их ярьдаг. Манай сургалтын төвийн бүх сургалтуудын эхлэх өдөр, дуусах өдөр нь тодорхой байдаг. Яг эхлэх өдрөө эхлэдэг болохоор орон нутгийнхан ажил амьдралаа зохицуулаад суралцах бүрэн боломжтой. Энэ дашрамд хэлэхэд зуны гурван сарын хуваарь гарсан байгаа.
–Танай сургалтын төвийн орчин их сайхан юм. Сурахад орчин бас их чухал байх шүү?
- Мэдээж сайн багш, шилдэг аргачлал, боловсронгуй хөтөлбөрөөс гадна тав тухтай сургалтын орчин их чухал. Улаанбаатар хотын А бүсэд орших, Энхтайвны гүүрний зүүн хойд талд, Сөүл рестораны баруун талд шинээр баригдсан 13 давхарын 6-н давхарт “Сондор хилэн” төв саяхан нүүж ирсэн. Шинэ байранд ороод суралцагсдынхаа цаг зав, түвшинд тааруулсан шинэ шинэ сургалтын хөтөлбөрүүд боловсруулж, суралцагсдаа хүлээж авахад бэлэн болоод байна.
Хэл сурахад өөрийн хичээл зүтгэл яах аргагүй чухал нөлөөтэй ч нөгөө талаас өөрийг нь эрхгүй хурцалж, дайчлуулж чадах багшийн уран арга чухал түлхэц болдог гэлтэй. “Багшлах бол миний ясны хобби” гэж хэлсэн Төмөрөө багш 7 дугаар ангиасаа эхэлж багш болохыг мөрөөдөж, түүндээ ч хүрчээ. Зөвхөн хичээл заах биш хүмүүст давхар итгэл найдвар, хүсэл мөрөөдлийг өгч чаддаг ийм хүн л хүнд юм сургаж чаддаг юм байна даа гэж эрхгүй бодсон билээ.
Ирэх сарын сургалтууд 08 сарын 01 -нд эхлэнэ.

БҮТЭН ӨДРИЙН АНГИУД

1. Насанд хүрэгчдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
2. Хүүхдүүдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
3. Бүтэн өдрийн ангийг төгсөгчидөд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ГҮНЗГИЙ АНГИ


ХҮҮХДИЙН АНГИУД

1. Өсвөр насны хүүхдүүдэд зориулсан \12 – 17нас\
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
2. Ахлах ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \16-18 нас\
ЭЛСЭЛТИЙН ЕРӨНХИЙ ШАЛГАЛТАНД БЭЛТГЭХ АНГИ
3. Бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-11 нас\
АНХАН ШАТНЫ АНГИ
4. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-8 нас\
АНХАН ШАТНЫ АНГИ
5. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \8-9 нас\
ДУНД ШАТНЫ АНГИ


ЦАГИЙН АНГИУД

1. Өглөөний анги 06.30-08.30 08.30-10.30
2. Өдрийн анги 10.30-12.30 12.30-14.30 14.30-16.30
3. Оройн цагийн анги 16.30-18.30 18.30-20.30 20.30-22.30


ТУСГАЙ СУРГАЛТУУД

1. VIP СУРГАЛТ
2. БАЙГУУЛЛАГЫН СУРГАЛТ
3. ЭЕШ-д БЭЛТГЭХ АНГИ
4. Монгол багштай ЯРИАНЫ АНГИ
5. Гадаад багштай ЯРИАНЫ АНГИ
6. ГАНЦААРЧИЛСАН СУРГАЛТ
7. ХАГАС САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
8. БҮТЭН САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
9. МОНГОЛ БИЧГИЙН СУРГАЛТ


 Хаяг: Энхтайвны гүүрний зүүн хойно Park place-ийн 6 давхарт. (Шинээр баригдсан 13-н давхар барилга)
 Утас: 9911-2414, 9999-2414, 99283293, 98103020.
 WEB: www.sondorkhilen.mn
 PAGE: http://www.facebook.com/Sondorkhilen English language center

Микро автобусыг ирэх сарын 1-нээс үйлчилгээнээс халахаар болсон. Өөрөөр хэлбэл, 12-оос дээш жил ашиглаж, насжилт нь дууссан 171 микро автобусыг үйлчилгээнээс халах тооцоо гаргажээ.

Улаанбаатар хотыг сүүлийн хоёр өдөр бүрхээд байгаа утаа нь ОХУ-ын Сибирьт дэгдсэн түймрийн утаа аж.

“Сондор хилэн” англи хэлний төвийн захирал С.Төмөрбат:
“ХҮҮХДЭД ЗОРИУЛСАН АНГЛИ ХЭЛНИЙ 5 ТӨРЛИЙН СУРГАЛТААС СОНГОН СУРАЛЦАХ БОЛОМЖ БИЙ”
Хүүхдийн зуны амралт болж байгаатай холбогдуулан эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ амралтыг хэрхэн үр бүтээлтэй өнгөрөөх талаар бодож эхэлдэг. Тэгвэл “Сондор хилэн” төв яг таны хүүхдүүдэд зориулсан 5 төрлийн англи хэлний ангиа нээгээд байгаа аж.Бага насны хүүхдэд зориулсан анхан шатны ангиас өгсүүлээд Элсэлтийн ерөнхий шалгалтад бэлдэх хүртэл олон сонголт бүхий эдгээр ангиуддаа ирэх 7 хоногоос элсэлтээ авахаар хүлээж байгаа аж.
-Танай төв хүүхдийн англи хэлний хэд хэдэн сургалт явуулж байгаа юм байна.Эдгээр сургалтынхаа талаар манай уншигчидтай хуваалцаач?
“Сондор хилэн” англи хэлний төвд хүүхдийн 5 төрлийн анги хичээллэж байна.
1. Өсвөр насны хүүхдүүдэд зориулсан \12 – 17нас\ бүтэн өдрийн эрчимжүүлсэн анги

2. Ахлах ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \16-18 нас\ элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд бэлтгэх анги
3. Бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-11 нас\ анхан шатны анги

4. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-8 нас\
анхан шат
5. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \8-9 нас\ дунд шатны анги

-Өсвөр насны хүүхдүүдэд зориулсан бүтэн өдрийн ангийнхаа талаар дэлгэрүүлж ярихгүй юу?
-Бүтэн өдрийн эрчимжүүлсэн анги болманай төвийн олонд танигдсан сургалт гэж хэлж болно.Энэ ангид хүүхдээ сургаснаар англи хэлний анхан, завсар, дунд, ахисан дунд гэсэн 4 шатны мэдлэг олж авна.Өглөө 9 цагаас оройны 16.30 хүртэл хичээллэнэ. Энэ ангид сурснаар англи хэл сурахаас гадна, цаг барих, тогтож суух, өөрийгөө дайчилж сурах, зорилготой болох гээд зөв хүн болж төлөвшихөд хэрэгтэй олон чухал чанаруудыг хүүхдэд эзэмшүүлдэг.
- Элсэлтийн ерөнхий шалгалтанд бэлтгэх ангийн онцлог юу вэ?
-Элсэлтийн ерөнхий шалгалтандаа тэнцээд хүссэн сургуульдаа элсэн орох зорилгыг өөртөө тавьж түүнийхээ төлөө хүсэл эрмэлзэлтэйгээр шамдан суралцаж байгаа сурагчдад зориулсан анги юм. Ер нь ажиглаад байхад хүүхдүүд элсэлтийн ерөнхий шалгалтын тестүүдийг ажилладаг боловч яг утгыг нь ойлгохгүйгээр автоматаар тогтоох явдал түгээмэл байдаг. Манай төвөөс элсэлтийн ерөнхий шалгалтын 2006- 2015 оны бүх тестүүдэд судалгаа хийн тухайн шалгалтанд багтсан бүх дүрмүүдийг цэгцтэйгээр олгох хөтөлбөр боловсруулсан.Сурагчид эхлээд дүрмээ үзээд, дараа нь тухайн дүрмээ бататган холбогдолтой ямар ч тестийг ажиллаж чаддаг болно гэсэн үг.Мөн англи хэлний үгийн сангийн өргөн хүрээний мэдлэгтэй болох ба элсэлтийн ерөнхий шалгалтын тестний бүтэцтэй танилцах хэсэг тус бүрийг ажиллах арга барилд суралцана.Тестийг хэрхэн цаг алдалгүйгээр зөв арга техникээр ажиллаж, цагаа зөв зохицуулах арга барилыг эзэмших юм.Тухайн дүрмийг л ойлгочихсон байхад дараа нь тест ямар ч хэлбэрээр орж ирсэн төвөггүй зөв гүйцэтгэж чаддаг болно гэсэн үг.Мөн элсэлтийн ерөнхий шалгалтын ерөнхий бүтэц болоод бүх хэсгүүдийг маш сайтар нягтлан ажиллаж дуусгадгаараа онцлог. Зөвхөн 12 –р ангийн сурагчид гэлтгүй 10, 11-р ангийн сурагчид ч эртнээс өөрийгөө дайчилж ЭЕШ-ийн арга техникийг эзэмшихийг хүсвэл бидэнд хандаж болно.
-Бага насны 7-11 насны хүүхдэд зориулсан анхан шатны анги гэхээр?
-Бага ангийнханд зориулж нас бие сэтгэхүйн онцлогт тохируулан англи хэлийг анхан шатнаас нь эхлүүлэн эмх цэгцтэй эзэмшүүлэх зорилготой анги. Энэ ангид англи хэлний цагаан толгойн үсэгнээс өгсүүлээд хэрхэн уншиж бичихийг заахаас гадна, англи хэлний анхан шатны мэдлэгийг эзэмшүүлнэ.
-Хувийн сургуулийн хүүхдүүдэд зориулсан ангиуд чинь сонирхол татаж байна л даа. Эцэг эхчүүд төлбөрийг нь төлөөд явуулж байгаа хүүхдүүдэд дахин англи хэл заах ямар хэрэгтэй гэж?
-Уг нь бол тийм. Эцэг эхчүүдийн хувьд дэлхийн боловсролтой хөл нийлүүлэн алхуулж, адил түвшинд боловсрол эзэмшүүлэхээр төлбөр төлж хүүхдээ сургаж байгаа болохоор англи хэл сурчихна гэж найдаад яваад байдаг. Гэтэл хүүхдүүд нь англи хэл, байгалийн шинжлэх ухаан, тооны хичээлүүдийг англи хэл дээр ойлгох нь байтугай анхан шатны үгнүүдээ мэдэхгүй уншиж чадахгүй, энгийн тайлбаруудыг ойлгохгүй яваад л байдаг. Анги даасанбагш нь болохоор англи хэл дээр ордог хичээлүүдэд нь анхаараад давтуулаад өгөөч гэсэн хүсэлт тавьдаг. Гэтэл хэлний мэдлэггүй эцэг эхчүүдэд энэ нь асуудал үүсгэдэг. Энэ асуудлыг нь шийдэх зорилгоор хувийн сургуулийн бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан 2 түвшний англи хэлний сургалтыг төв дээрээ зохион байгуулаад байна. Энэ ангиуд нь:
1.Хувийн ЕБС-ийн хүүхдүүдэд зориулсан (7-8нас) АНХАН ШАТНЫ АНГИ
2.Хувийн ЕБС-ийн хүүхдүүдэд зориулсан (8-9 нас)ДУНД ШАТНЫ АНГИ
гэсэн хоёр түвшний ангиа нээгээд байна.

-Хувийн сургуулийн анхан шатны ангид ямар хүүхэд сурна гэсэн үг вэ?
- Хувийн сургуульд орох гэж байгаа хүүхдүүдийг бэлтгэх зорилгоор энэ ангиа нээсэн.Англи хэлийг сургуульд орохоосоо өмнө үзэж байсан хүүхдүүд эхнээсээ хоцрогдолд орохгүй хичээлээ ойлгоод явдаг давуу талтай.
-Хувийн сургуулийн дунд шатны ангид ямар хүүхэд сурна гэсэн үг вэ?
-Ихэнх хувийн сургуулиуд монгол хэл дээр үзэх ёстой ерөнхий боловсролын хичээлийн хөтөлбөрөөс гадна олон улсын хөтөлбөрөөр хичээл орж байгаа. Олон улсын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа бага сургуулиудын хувьд Англи хэл\ English\, Байгалийн шинжлэх ухаан \Science\, Математик \ Mathematics\ гэсэн гурван хичээлийг англи хэл дээр үздэг.
Эдгээр хичээлүүдийг зарим сургуульд монгол багш орж байхад, зарим сургуулиудад нь гадаад багш орно. Энэ ангийн онцлог нь гэвэл хичээлдээ сууж байгаа хэрнээ хоцрогдолтой явж байгаа хүүхдүүдийн хоцрогдолыг арилгах зорилготой юм. Олон улсын хөтөлбөрт нь уялдуулж сургалтын хөтөлбөрөө боловсруулсан учраас хоцрогдолд ороод байгаа хүүхдүүдэд маш хэрэгтэй сургалт болж чадна.Англи хэл\ English\, Байгалийн шинжлэх ухаан \Science\, Математик \ Mathematics\ гээд гурван хичээл өдрийн 3 цагаар орно. Өдрийн 3 цагийн эхний цаг нь англи хэлний хичээл /Englsih/, 2 дахь цаг нь Байгалийн шинжлэх ухаан \ Sciencе \, 3 дахь цаг нь Математик \ Mathematics\ хичээл гээд өдөр бүр орно. Энэ анги нь өдөрт гурван цагаар ажлын таван өдрөөр дөрвөн долоо хоног хичээллэнэ.
-Сургалтын хөтөлбөрөө олон улсын хөтөлбөрийн дагуу гаргадаг гэсэн үг үү?
-Сургалтын хөтөлбөрүүд судалгааны үндсэн дээр гарч ирнэ л дээ. Хувийн сургуульд хүүхдээ явуулдаг найз нөхөд танилуудаас, хүүхдийнхээ англи хэлний хичээлийн хоцрогдолыг арилгаад өгөөч гэсэн хүсэлтийг их тавьдаг. Энэ мэтчилэн танилууд болон манайд суралцсан хүмүүсийн хэрэгцээ шаардлага, хүсэл эрмэлзэлд тулгуурлан судалгаа явуулдаг. Судалгааны үндсэнд хөтөлбөрөө гаргана.Энэ зарчмаар л олон улсын бага сургуулийн хөтөлбөрүүдийгсудалж, өөрийн аргачлалд оруулаад хөтөлбөрөөболовсруулсан.
2016 оны зуны сургалтууд 07 сарын 04, 08 сарын 01 -нд эхлэнэ.

БҮТЭН ӨДРИЙН АНГИУД

1. Насанд хүрэгчдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
2. Хүүхдүүдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
3. Бүтэн өдрийн ангийг төгсөгчидөд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ГҮНЗГИЙ АНГИ


ХҮҮХДИЙН АНГИУД

1. Өсвөр насны хүүхдүүдэд зориулсан \12 – 17нас\
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ
2. Ахлах ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \16-18 нас\
ЭЛСЭЛТИЙН ЕРӨНХИЙ ШАЛГАЛТАНД БЭЛТГЭХ АНГИ
3. Бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-11 нас\
АНХАН ШАТНЫ АНГИ
4. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \7-8 нас\
АНХАН ШАТНЫ АНГИ
5. Хувийн сургуулиудын бага ангийн хүүхдүүдэд зориулсан \8-9 нас\
ДУНД ШАТНЫ АНГИ


ЦАГИЙН АНГИУД

1. Өглөөний анги 06.30-08.30 08.30-10.30
2. Өдрийн анги 10.30-12.30 12.30-14.30 14.30-16.30
3. Оройн цагийн анги 16.30-18.30 18.30-20.30 20.30-22.30


ТУСГАЙ СУРГАЛТУУД

1. VIP СУРГАЛТ
2. БАЙГУУЛЛАГЫН СУРГАЛТ
3. ЭЕШ-д БЭЛТГЭХ АНГИ
4. Монгол багштай ЯРИАНЫ АНГИ
5. Гадаад багштай ЯРИАНЫ АНГИ
6. ГАНЦААРЧИЛСАН СУРГАЛТ
7. ХАГАС САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
8. БҮТЭН САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
9. МОНГОЛ БИЧГИЙН СУРГАЛТ


 Хаяг: Энхтайвны гүүрний зүүн хойно Park place-ийн 6 давхарт. (Шинээр баригдсан 13-н давхар барилга)
 Утас: 9911-2414, 9999-2414, 99283293, 98103020.
 WEB: www.sondorkhilen.mn
 PAGE: http://www.facebook.com/Sondorkhilen English language center

2016 оны 07 дугаар сарын 24-ны өдрийн 17:15 цагт Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын “Орхон” голын гүүрний зорчих хэсэгт мотоциклтой зорчиж байсан Австрали улсын хоёр иргэн хоорондоо мөргөлдөж, хүнд гэмтсэн ноцтой осол гарлаа.

Ослын газар ОБЕГ-ын Гамшгийн шуурхай удирдлагын газрын дарга, онцгой байдлын хурандаа Б.Ууганбаяр, Сэлэнгэ аймгийн Сайхан суман дахь Гал түймэр унтраах, аврах 61 дүгээр ангийн 4 алба хаагч, 1 техник хэрэгсэлтэйгээр ажиллаж, Австрали улсын иргэн Андриа Броснан (39 настай, эмэгтэй) аарцагны яс салсан байсныг эмнэлгийн анхан шатны тусламж үзүүлэн тус аймгийн Сант суманд зам тавьж байсан зам ангийн Ланд Круйзер 77 маркийн автомашинаар Дархан-Уул аймгийн Нэгдсэн эмнэлэгт хүргэв.

Өнөөдрийн байдлаар Австрали улсын иргэн Андриа Броснан Улаанбаатар хотод хүргэгдэн ирж, Гэмтэл, согог судлалын үндэсний төвд хэвтэн эмчлүүлж байна.

Сүүлийн өдрүүдэд үргэлжлэн орсон борооны улмаас томоохон голууд үеэрлэсэн байна.

Өнгөрсөн баасан гарагаас бямба гарагт шилжих шөнө “Дархан-2” өртөөнд ачааны галт тэрэг онхолдсон хэрэг гарчээ.

Бразилийн Рио Де Жанейро хотноо тун удахгүй зохион байгуулагдах хүн төрөлхтний спортын их баяр наадам Зуны 31-р олимпийн наадамд ОХУ-ын олимпийн шигшээ баг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ оролцох эсэх нь тодорхой болоогүй байгаа. WADA бyюy Олон улсын сэргээшийн эсрэг агентлаг, хуульч Ричард Макларены удирдсан Хараат бус комиссын тайланг үндэслэн ОХУ-ын багийг “Рио-2016” олимпийн наадамд оролцуулахгүй байх тухай зөвлөмж гаргасныг ОУОХ-ны Гүйцэтгэх хороо цахим хуралдаанаар хэлэлцсэн. Тус хуралдаан өчигдөр хуралдаж ОХУ-ын багийг олимпийн “Рио-2016” наадмаас хасахгүй байх шийдвэр гаргалаа.

ОУОХ-ны ерөнхийлөгч Т.Бах мэдэгдэхдээ ”Цэвэр” тамирчдад шудрагаар хандах учиртай, бид тэднийг ийм байдлаар хамгаалж байна. Оросын багийг хасах асуудлаар “за”, “үгүй” гэсэн байр суурь баримталж байсан хоёр талд бидний шийдвэр таалагдаагүй байж магадгүй. Гэхдээ бидний гаргасан шийдвэр цэвэр тамирчдын тэмцээн, уралдаанд оролцох эрхийг хүндэтгэж байгаа хэрэг юм.” хэмээжээ.

ОУОХ-ны ерөнхийлөгч Т.Бахыг мэдэгдэл хийсний дараа UCI, Олон улсын дугуйн спортын холбооны ерөнхийлөгч Брайан Куксон, Олон улсын гандболын холбооноос оросын тамирчдыг олимпийн наадамд оролцуулна гэж мэдэгджээ.

Хонь - (3/21-4/19)
Энэ өглөө амаа нээхээс өмнө дахин бод. Бусад хүн өөрсдийн хийх ажлын төлөвлөгөөг гаргасан тул та өөрийнхийг нэмэрлэ. Аливаа ажлыг хийхдээ анхааралтай бай. Хуулийн холбогдолтой асуудлыг шийдвэрлэтэл тэвчээртэй хүлээ. Мэргэжлийн хүнээс зөвлөгөө авах хэрэгтэй. Хайртдаа ямар нэгэн онцгой зүйл хийж, хайраа илэрхийл.

Үхэр - (4/20-5/20)
Маш олон санаанууд эргэлдэх болно. Бас зарим санаа бодлууд чинь үнэ цэнэтэй байх болно. Өөрийн ажил үүргийн талаар дүгнэлт хий. Үхрийн ордныхны сонирхол нь шинжлэх ухаан руу чиглэнэ. Хувийн амьдралдаа санаа тавь. Гэр бүлийнхний хувьд орон сууц эсвэл бусад өмчөө зарахаас сэрэмжил. Үр дүнд хүрэхгүй.

Ихэр - (5/21-6/21)
Өнөөдөр та аль болох тайван байж, саад болох зарим зүйлээс хол байхыг хичээ. Амарч цэвэр агаар амьсгал. Та өдрийн төгсгөлд эрч хүчтэй байх болно. Хэт нөхөрсөг байхаас илүү бага зэрэг ганцаараа байхыг хичээ. Тэдэнд өөртөө зарцуулах цаг хэрэгтэй байгаагаа ойлгуул. Урт хугацааны хайр дурлалын харилцаа тодорхой түвшинд хүрэх бөгөөд хоорондоо сайн ярилцаж чадвал хамтын хүчин чармайлт зорилгодоо илүү хурдан хүрэхэд нөлөөлнө.

Мэлхий - (6/22-7/22)
Өөрийн энерги, хүчин зүтгэлээ дэмий сарниахгүй л бол энэ өглөөг эхлэх гараа чинь маш сайхан байх болно. Гэхдээ будлиантай хандлага хэвээр байгаа учраас анхаарал, сэрэмжтэй байх хэрэгтэй. Тайван бус зан чинь асуудал үүсгэж болзошгүй ч энэ энергийг худалдаа наймааны үйл ажилагаа юм уу, ажил хөдөлмөртөө эерэгээр зар цуулж болох юм. Шинэ бизнес, эсвэл орлого олох ажил эхлүүлэх санаа орж ирэх болно.

Арслан - (7/23-8/22)
Ёс суртахууны үүрэг хариуцлагад хавчигдсаны улмаас сэтгэл санаа тань тогтворгүйтэж эхэлнэ. Ямар ч зүйл хийхийг хүссэн түүнээ хойш тавиад хамгийн чухал ажлаа л хий. Харин өдөр тийшээ ажил явдал цэгцрэх бололтой. Чөлөөт цагаараа хувийн асуудлаа хөөцөлдөж амжуул. Шинэ компьютерт өөрийн сайн мэдэхгүй техникийн систем суулгах шаардлага гарвал мэргэжлийн хүн рүү утасд.

Охин - (8/23-9/22)
Завгүй ажил ихтэй байх ч маш сайхан өдөр болно. Таны оюун ухаан сэргэг, бие махбод хүчтэй байгаа тул ажил тань маш амархан санагдах болно. Тиймээс одоогийн хийж буй ажил тань танд сонирхолгүй санагдаж эхэлнэ. Гэхдээ та хэчнээн сонирхолгүй байсан ч өөрийн хийх ёстой зүйлээ хийж, ажилдаа хариуцлагатай хандах хэрэгтэй. Гайхалтай шинэлэг санаанууд төрнө. Шинэ санаагаа бусадтай хуваалц. Ингэснээр таны ажил шинэ шатанд урагшлах болно.

Жинлүүр - (9/23-10/22)
Амрахаасаа өмнө төлөвлөсөн бүх ажлаа дуусгаарай. Сайн харилцаа сайхан бүхнийг авчирна. Өөрийн сонирхдог зүйлээ хийж шинэ сонирхолдоо хөтлөгд. Ажилдаа анхаарлаа хандуулж сэтгэлийн хөөрөлд автахгүй байх хэрэгтэй. Хүүхдээ сургах шинэ арга барил олж вакумжуулсан сургалтанд суулгаарай. Ямар нэгэн зүйлийг шинээр эхлэхээ түр хойшлуулах нь зүйтэй.

Хилэнц - (10/23-11/21)
Ажил алба төлөвлөснөөс хазайх хандлагатай болно. Гол нь та өөрөө тайван байж, бүтцийн тодорхой асуудал, бэлтгэл, гэрээ хэлэлцээрээ хойшлуул. Хамтын хичээл зүтгэл шийдвэрлэх үүрэгтэй шинэ долоо хоног ирлээ. Хилэнцүүд эрүүл мэнддээ анхааралтай ханд, ялангуяа амралтын өдрүүдээр хэтрүүлсэн хүмүүст энэ хамаатай.

Нум - (11/22-12/21)
Эрсдэлтэй, аюултай, этгээд гаж зүйлд дурлахгүй байхыг од эрхэс зөвлөж байна. Хайр дурлалд одгүй байна. Хөндлөнгийн хүмүүстэй, нэн ялангуяа хөршүүдтэйгээ маргалдаж болзошгүй. Энэ нь таны хувьд тун таагүй үр дагаварыг авч ирэх төлөвтэй. Гэнэт сэтгэлээр унах, толгой өвдөх, халдварт өвчин тусах магадпалтай. Өнөөдөр сарны нөлөөгөөр таны зөн билэг, урьдчилан харах чадвар нэмэгдэнэ.

Матар - (12/22-1/19)
Од гарагийн тохиол зөрчилтэй, эсрэг тэсрэг хандлагыг илэрхийлж байна. Юмсын тэнцвэр бага зэрэг алдагдахад та тайван бус болно. Уян хатан байж танд болон бусдад сайн зүйл авчрах аливаа үйлдэлд болгоомжтой ханд. Матрынхны хувьд бодож сэтгэх, урт хугацааны төлөвлөлт нь зөв стратеги байна. Бодит байдалд үндэслэж шийдвэр гаргадаг чадварт тань тэнцвэрт байдал дутагдана. Тиймээс чухал ажил хэргийг хойшлуулахыг зөвлөж байна. Найзуудтайгаа туршлагаа хуваалц.

Бумба - (1/20-2/18)
Нөхцөл байдлаа эргэцүүлэн тунгааж, өөрийн чадах арга хэмжээгээ авах өдөр. Мэдрэмжиндээ хэт их найдсанаас бодит төлөвлөгөөгөө хэрэгжүүлсэн нь дээр. Зарим Хумх хэсэг хугацаагаар нам гүм, чимээгүй газарт байх буюу аяллаар явахаар шийдэх бололтой. Гэрээ түр хугацаагаар орхиж орчноо өөрчлөх нь танд таатай санагдана.

Загас - (2/19-3/20)
Энэ өдөр олон зүйлсийн хэрэгцээ, чиг хандлага гарч ирэх болно. Энэ үед таны анхаарал болгоомж сулрах тул өдрийн тэмдэглэл хөтөлж хийж болох болохгүй зүйлийн жагсаалтыг гарган байнга харж байхыг зөвлөж байна. Багш, зохиолч, редактор хийдэг Загаснууд өөрийн хийж чадахгүй зүйлээ чадна гэж авсаар засаж болохгүй алдаа эндэгдэл гаргаж болзошгүйг анхааруулж байна.

Ж.Эрдэнэбатын толгойлох “эрэмдэг” Засгийн газар өнгөрсөн долоо хоногт бүрдэв. Удтал хүлээлт үүсгээд байсан Засгийн газрын сайд нарын нэрс тодорсон ч улс төрийн хүрээнийхэн хийгээд олон нийтийн таалалт нийцэлгүй нэлээд хэл ам дагуулсан. Гэвч УИХ-ын чуулган шөнөжин хуралдан байж, МАН олонхоороо түрэмгийлэн шинэ засгийн газрын сайд нарыг баталжээ. Тэгвэл МАН-ын “эрэмдэг” Засгийн сайд нарын хэн нь хэн бэ гэдгийг 24 баримтаар хүргэж байна.

5/VII




Сүхбаатар


10.30-17.30


7, 8-р хороо 11-р хорооллын 3А, 4, 5, 5А, 6, 11, 21, Эрхүүгийн 2, 6, 36/1-р байр, Монгол шуудан ХК-ийн 20-р салбар, Чингис хаан, Хэл иргэншил, Сувилахуйн ДС-ууд, 2-р сургууль

Хан-Уул


11.00-18.00


УСУГ-ын худагууд

Төв аймаг


10.30-17.30


Баяндэлгэр сум Гарденсити, Шувуун саарал ХХК-ууд, Скайтел, Мобикомын станцууд, иргэн Бямбадорж, Пүрэвбазар, Цэцэрлэг болон ойр орчмоор

10:00 цагт: ШӨХТГ Монгол байгууллагийн ‪ажилчдын‬ орон сууцны шав тавих ёслол Буянт Ухаа цогцолборын урд болно.

11:30 цагт: Зууны мэдээ сонины Үндэсний мэдээллийн төвд Иргэдийн шударга шүүх ТББ-аас хууль зүйн салбарын будилааныг Хууль зүйн салбарын шинэчлэл болгож хийхийг шаардаж МАН-д санал хүргүүлэх асуудлаар болон БЗД-ийн шүүгч Одонтуулын асуудлаар мэдээлэл хийнэ.

Найман цагаан мэнгэтэй шар бич өдөр

өдөртөө 27-29 градус дулаан байна

Төрөлхийн жингийн илүүдэлтэй, бидний хэлж заншсанаар унаган мяраатай хүүхдүүд жингийн илүүдэлтэй болох магадлал өндөр байдаг.

Хүүхдийнхээ жин хянаж байхын тулд тэдний биеийн жингийн индексийг ашиглаж сурах хэрэгтэй.
Хүүхдийн биеийн жингийн индексийг бодох арга:

1. Хүүхдийнхээ биеийн жинг хэмжих. Хүүхдээ өглөө өлөн байх үед нь давсгийг нь суллуулан баталгаатай жин ашиглан хэмжих

2. Хүүхдийнхээ биеийн өндрийг хэмжих. Хүүхдийн өсгийг нийлүүлэн, өгзөг нурууг хананд налуулан, хөл нүцгэн тэгш зогсооно. Толгой эгц байлгана. Хананд авсан хэмжээгээ метрээр хэмжиж тэмдэглэнэ.

3. Хүүхдийн биеийн өндрийг хоёр дахин үржүүлнэ. Жишээлбэл таны хүүхэд 140 см буюу 1,4х1,4 1,96 байна.

4. Дээрх хэмжээсийг биеийн жингийн индекс олох томьёонд орлуулан бодох

Биеийн жингийн индекс (БЖИ)= биеийн өндөр биеийн жин х биеийн жин
Жишээлбэл:

45 кг биеийн жинтэй, 1,4 м биеийн өндөртэй хүүхэд бол 45: (1,4х1,4) = 22,96 буюу энэ хүүхдийн БЖИ нь 22,96 байна.
Бага насны хүүхдийн таргалалт

Хүүхдийн өдөрт хэдэн цаг унтаж байгааг хянах

Хүүхдүүд унтах дургүй байдаг. Судлаачдын үзэж байгаагаар хүүхдийн өдөрт хэдэн цаг унтаж байгаагаас тэдний өсөлт бойжилт хамаардаг гэжээ. Жижшээлбэл хоол идэх дур хүслийн дааврыг тэнцвэржүүлэх үйл явц хүүхдиййн унтаж байх цагаар явагддаг байна.

Хүүхдийнхээ хөдөлгөөний идэвхийг хянах

4-5 настай хүүхдүүдийн 90хувь орчим нь олон цагаар зурагт үзэн, хөдөлгөөнгүйгээр суудаг. Хүүхдийн зургат үзэх зохистой хэвийн хэмжээ нь өдөрт 2 цаг байдаг. Зурагтын өмнө олн цагаар суух нь тэдний гүйж хараых алхах, хөдөлгаант тоглооммор тоглохыг хязгаарлаад зогсохгүй тэднийг бусадтай нийгэмшихийг хязгаарлаж байда. Зурагтын өмнө олон цагаар суудаг хүүхдүүд ихэнх нь жингийн илүүдэлтэй байдаг. Харин үүний оронд хүүхэдтэйгээ нуугдаж тоглох, дээс үсрэх, хөөцөлдөх зэргэ тоглоомоор тогловол та ч бас хүүхэдтэйгээ цуг өдөрт хуримтлуулсан энергиэ зөв зарцуулах боломжтой.

Хүүхдээ эхний 6 сар хөхөөр хооллох

Эхний 6 сар хүртэл хөхөөр хооллосон хөхөөр богино хугацаанд хооллосон болон хөхөө огт иддэгггүй өсссөн хүүхэдтэй харьцуулахад хэвийг жинтэй байдаг.

Эцэг эхчүүд хүүхэддээ хандах, тэдэнд зарцуулах цагаа аль болох их болгох

Эцэг эхийн хайр халамжаар дутмаг, эцэг эх нь хэтэрхий завгүй байдгаас хүүхэддээ цаг гаргаж чаддаггүй, тэдэндээ эрхэлж тоглож өсөөгүй хүүхдүүд эцэг эх нь хүүхэдддээ анхаарал тавьдаг хүүхдүүдийг бодвол жингийн илүүдэлтэй байдаг. Эцэг эхийн хайр халамжаар дутах, тэднийг санах, үгүйлэх нь хүүхдийг хямралд оруулж таргалах нэг шалтгаан болдог.

Хүүхдээ аль болох олон төрлийн хоол хүнсээр хооллох

Хүүхэд байнга бантан идээд байвал мэдээж уйдна. Үүний оронд бантангаа олон янзаар хийж болно. Жишээлбэл тахианы мах, үхэр хонины мах, махгүй, луувантай, өндөгтэй, хар гурилтай гээд хийж болох олон төрлөөр өгч байвал тэжээлийн дутагдаллд орохгүй.Мөн хүчээр ам руу нь хийх шаардлагагүй болно.

Эцэст нь хэлэхэд хүүхдийн насан туршдаа ямар бие хүн болон төлөвшиж, өсч торних тэдний эрүүл мэнд ирээдүйд ямар байх нь хүүхдийн төрснөөс хойш эхний 3 жилийн дотор л шийдэгддэг.Харин энэ нь эцэг эх танаас ихээхэн хамааралтай гэдгийг мартаж болохгүй.

Н.Норовбанзадын нэрэмжит уртын дуучдын Олон улсын анхдугаар уралдааныг зарлахаар болжээ.

Энэтхэгийн нийслэл Шинэ Дели хотод 10-аас олон жил унасан, дизель хөдөлгүүртэй автомашиныг замын хөдөлгөөнд оролцохыг хоригложээ. Агаарын бохирдаыг бууруулах арга хэмжээ авахыг иргэд шаардан зарга мэдүүлсний учир тус улсын шүүх ийм шийдвэр гаргасан байна.Тус улсад бүртгэлтэй автомашинуудын ойролцоогоор 10 хувь нь нийслэлдээ байдаг аж.

Хурдацтай өсөж буй эдийн засагтай Энэтхэгт автомашины тоо нэмэгдсээр байна. ДЭМБ-ын 2014 онд гаргасан тайлангаас үзвэл РМ2.5 буюу агаар бохирдуулагч нарийн ширхэгт тоосонцрын дундаж хэмжээгээр Шинэ Дели дэлхийн хотуудын жагсаалтын эхэнд бичигдэж байна.

Монголын музейн ажилтнууд жилдээ нэг удаа чуулж, ирээдүйн хөгжлийн төлөвлөгөө, шинэ тутам хэрэгжүүлэх санаагаа хуваалцдаг билээ. Энэ жилийн “Музей ба хөгжил” чуулган есдүгээр сарын 15-18-нд Хэнтий аймагт болно. Соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийг музейд хөгжүүлж, үзмэрээ бүтээгдэхүүн болгож, төрөл зүйлийг нь нэмэгдүүлэн бэлэг дурсгалын дэлгүүр нээх байдлаар орлогоо нэмэгдүүлэх боломж байгааг тэд энэ удаа олж харж, бие биенээсээ туршлага судлан хэрэгжүүлэх юм билээ. 21 аймгийн орон нутаг судлах музей болон төвийн бүсийн томоохон музейн ажилтнууд оролцдог энэ чуулган соёлын бүтээлч үйлдвэрлэл, музей дэх байгалийн өв гэсэн хоёр сэдвийн хүрээнд болох аж.

Аймаг, нийслэлийн музейн ажилтнууд Хэнтий аймгийн орон нутаг судлах музей, Сэцэн ханы ордон музейтэй танилцаж, “Батноров, Дарьганга хийц” үзэсгэлэнг үзэж сонирхох хөтөлбөртэй байгаа. Эл шинэ үзэсгэлэнг Хэнтий болон Сүхбаатар аймгийн музей хамтран дэглэх гэнэ.Чуулганы үеэр санал бодлоо солилцож, сургалтад хамрагдах юм.

Япон улсад долдугаар сарын сүүлч ба наймдугаар сарын эхээр онцгой ихээр халах юм байна. Энэ үзэгдэл Япон төдийгүй зүүн Азийн бүсийг хамрах аж. Сүүлийн долоо хоногийн хугацаанд наранд цохиулсны улмаас 3100 хүн эмнэлэгт хүргэгджээ. Японы Дотоод хэргийн яамны мэдээлснээр, энэ сарын эхний долоо хоногт 4800 хүн эмнэлэгт хүргэгдсэн аж. Одоогоор Японы ихэнх нутаг дэвсгэрт агаарын хэм бага зэрэг буураад байгаа боловч 30 хэмээс дээш халж, халууны улмаас өнгөрсөн долоо хоногт гурван хүн нас барсан тухай мэдээлж байна. Иймээс нартай үед гадуур гарахгүй байх, байнга малгай өмсч явах, аль болох их хэмжээгээр шингэн юм уух хэрэгтэй гэж эмч нар зөвлөжээ.

“Ялагчдын цуваа-Улаанбаатар 2016” нэг хүний жүжгийн олон улсын наадам ирэх сарын 15-19- нд УДЭТ-т болох гэж буй. Тус наадмыг “Найрсаг Удаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд Монголын нэг хүний жүжгийн төвөөс санаачлан, УДЭТ, Улсын хүүхэлдэйн театр, СУИС-тай хамтран жил бүр зохион байгуулдаг юм. Энэ жил уг наадамд Польш, Армян, Орос, Англи, Монголын жүжигчид оролцож, уран бүтээлээ толилуулах аж. Тодруулбал, наймдугаар сарын 15-нд УДЭТ-ын жүжигчин Ц.Баясгалан “Би Эдит Пиаф байнаи, 16-нд Польшийн жүжигчин Виолета Комар “Дива”, 17-нд Армен улсын жүжигчин Арам Ованнисян ”Үзэсгэлэнт Ара”, 18-нд Оросын жүжигчин Наталья Носова “Би нохой”，19-нд Английн жүжигчин КэриЛ Свифт “Дэнгийн эрвээхэй” жүжгээ тоглох гэнэ.