Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар жил бүрийн тав, аравдугаар сарын хоёр дахь долоо хоногийн бямба гаригийг “Бүх нийтээр мод тарих үндэсний өдөр” хэмээн зарласан. Харин энэ жил мод тарих өдөр энэ сарын 13-нд тохиож байгаа юм. Тиймээс энэ өдөртэй холбоотойгоор модыг хэрхэн тарих ёстой, чухам юунд анхаарах хэрэгтэй гэх мэт олон нийтийн дунд асуулт болдог сэдвээр “Цэцэрлэгжилт” ХХК-ийн захирал, Монгол Улсын Зөвлөх инженер Ө.Магсаржавтай ярилцлаа.

Үс засуулбал: Эд малын гарлагатай

өдөртөө 19-21 градус дулаан байна

Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын улсын байцаагч хэмээн худал хэлж залилан хийсэн этгээдийг эрэн сурвалжилж байна. Тодруулбал, иргэн Б.Саруултамир нь Хан-Уул дүүргийн хоёрдугаар хороонд байрлах МАН-ын байрны нэг давхарт байрлах хүнсний дэлгүүрээс, өөрийгөө НМХГ-ын байцаагч хэмээн танилцуулж мөнгө залилсан хэргээр шалгагдаж байгаад мөрдөн байцаалтын явцад оргон зайлжээ. Иймд дээрх этгээдийг харсан үзсэн хүн цагдаагийн байгууллагын 7013 0134 дугаарт мэдээлэл өгнө үү. Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн 14.2-д заасны дагуу иргэдээс авсан мэдээлэл үндэслэлтэй болох нь тогтоогдвол цагдаагийн байгууллага төлбөрийг олгоно. Мөн хуулийн 14.5-д заасны дагуу цагдаагийн байгуулага мэдээллийн нууцыг чанд хадгалж, шаардлагатай бол мэдээлэгчийн аюулгүй байдлыг хангах арга хэмжээ авах үүрэг хүлээнэ.

Нийслэлийн цагдаагийн газраас санаачлан Монгол улсад Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах зөвлөл, Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, Нийслэлийн Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах зөвлөлтэй хамтран 60.000.000 төгрөгийн шагналын сантай ”Камержуулалт” болзолт уралдааныг Нийслэл хотын хэмжээнд 2017 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн 2 сарын хугацаатай зохион байгуулж байна.
Болзолт уралдааны хүрээнд 22 сууц өмчлөгчдийн холбоо, 2 хөршийн хяналтын бүлэг, 36 байгууллага, 4 иргэнээс 561 хяналтын камерыг суурилуулан иргэдийн аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлжээ.

Завхан аймгийн Баянтэс сумын Зайгал багийн “Цуурай хилийн харуул” гэдэг газарт энэ сарын 11-нд хээрийн түймэр гарчээ. Түймрийг унтраахаар Онцгой байдлын газрын 12 албан хаагч, Хилийн цэргийн 0277 дугаар ангийн 32 албан хаагч, орон нутгийн 26 иргэн ажиллаж байна.


Мөн энэ сарын 10-нд Булган аймгийн Сэлэнгэ сумын Тариахтай багийн “Харлагийн дээд хийд” гэдэг газарт хээрийн түймэр гарчээ. Түймрийг аймгийн Онцгой байдлын газрын 19 албан хаагч, Зэвсэгч хүчний 234 дүгээр ангийн 10 албан хаагч, орон нутгийн 46 иргэн, түймрийг бүрэн унтрааж, багийн Засаг даргад хүлээлгэн өгсөн. Одоогоор түймрийн шалтгааныг тогтоохоор ажиллаж байгаа аж.


Дулааны улирал эхэлсэнтэй холбогдуулан улсын хэмжээнд хуурайшилт ихтэй байгаа юм. Тиймээс аялал зугаалгаар явж буй иргэдийг түлсэн гал болон татсан тамхины ишээ бүрэн унтрааж байхыг ОБЕГ-аас анхааруулав.

Улаанбаатар хотын дулааны шугаманд хийгдэх засварын ажил энэ сарын 15-аас эхэлнэ. Уг ажиллагаатай холбогдуулан ирэх даваа гарагаас эхлэн халуун ус хязгаарлаж эхлэх юм.

Хуваарийн дагуу тавдугаар сарын 15-19-ний өдрүүдэд Нисэх, Буянт-Ухаа-1, 2, Дэвшил ХХК, Монос ХК, Цэргийн хотхон, Гацуурт ХК орчимд халуун ус хязгаарлана.

Мөн тавдугаар сарын 16-20-ны өдрүүдэд Мах Импекс ХК, 21-р хороолол, Орчлон хороолол орчимд халуун ус хязгаарлах аж.

2017 онд дулааны сүлжээнд “0” зогсолт хийгдэхгүй тул таслах хаалтуудын засварыг үндсэн шугамын зогсолттой уялдуулан тав хоногоос илүү хоногоор зогсоохгүй, шөнийн бригад зохион байгуулж ажиллаж засварын ажлыг гүйцэтгэх юм.

Авлигатай тэмцэх газрын ажлын хэсэг “МИАТ” ТӨХК дээр 5 дугаар сарын 11-ний өдрөөс эхлэн ажиллаж байна. Ажлын хэсэг Улсын Их Хурлын 2016 оны 51 дүгээр тогтоолоор баталсан Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөр сурталчлах, уг хөтөлбөрийг тус салбарт хэрхэн үр дүнтэй хэрэгжүүлэх, хамтран ажиллах чиглэлээр нөхцөл байдлыг тодорхойлох, авлигын эрсдлийн үнэлгээ хийх бөгөөд авлигын эсрэг хууль тогтоомжийн хэрэгжилт, тухайн байгууллагын хүний нөөцийн бодлогын хэрэгжилт, төрийн үйлчилгээний өнөөгийн нөхцөл байдал, салбарын эрх зүйн орчин, төсөв санхүү, худалдан авах ажиллагааны нөхцөл байдалтай газар дээр нь танилцаж, арга зүйн туслалцаа, дэмжлэг үзүүлэх зорилготой юм.

Ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Цэцэгдэлгэрэх болон гишүүдийн зүгээс “МИАТ” ТӨХК-ийн захирал Т.Тамир, Захиргаа, хууль эрх зүй эрхэлсэн дэд захирал Н.Энхбаатар, Хууль, эрх зүйн хэлтсийн дарга Н.Гантулга, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн дарга Б.Дөлгөөн нартай уулзаж тус байгууллага дээр ажиллах ажлын зорилго, чиглэлийг танилцуулж уулзалт зохион байгуулсан байна.

Мөн тус байгууллагын удирдах албан тушаалтан, мэргэжилтнүүдэд “Авлигатай тэмцэх үндэсний хөтөлбөр”, “Албан тушаалтны хувийн ашиг сонирхлын мэдүүлэг болон хөрөнгө орлогын мэдүүлэг, цахим систем”-ийн чиглэлээр мэдээлэл, танилцуулга, сургалт хийхээр зохион байгуулан ажиллаж байна.

“Номын соёлт ертөнц” ТББ-аас санаачлан зохион байгуулдаг “Ulaanbaatar book fair” олон улсын номын баярын арга хэмжээ энэ сарын 12-13-ны өдрүүдэд Сүхбаатарын талбайд болно.

Энэхүү арга хэмжээг өнгөрсөн жилээс олон улсын номын баяр хэмээн нэрлэгдэх болсон бөгөөд энэ жил 21 дэх удаагаа “Ulaanbaatar book fair” олон улсын номын баярын арга хэмжээг зохион байгуулж байна. Мөн “Хорвоогийн олон өнгө” олон улсын хэл соёлын их наадам, их зохиолч Ч.Лодойдамбын 100 жилийн ойд зориулсан арга хэмжээ болно.

“Номын соёлт ертөнц” ТББ-аас номын баярын арга хэмжээг 21 дэх удаа, “Эмпати ертөнц ХХК”-аас олон улсын хэл соёлын их наадмыг Монгол улсад гурав дахь жилдээ зохион байгуулж байна. Энэ жилийн номын баярт АНУ, Франц, Солонгос зэрэг орны соёлын байгууллага ном бүтээл, хэл соёлоо сурталчлан оролцож байгаа бол 18 улсын хүүхэд залуус, Улаанбаатар чуулга, Монгол кино нэгтгэл урлагийн тоглолтоо толилуулах аж.

“Нийгмийн даатгалын багц хуулийн шинэчлэл” сэдэвт үндэсний хэлэлцүүлэгт УИХ-ын гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Н.Номтойбаяр, УИХ-ын гишүүн, НББСШУ-ны байнгын хорооны дарга Л.Энх-Амгалан болон яамны газар, хэлтсийн дарга нар, мэргэжилтнүүд, Ажил олгогч эздийн нэгдсэн холбоо, Монголын Үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны төлөөлөл, Монголын ахмадын холбоо, Эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын ерөнхий газрын дарга, удирдлагууд, хот, орон нутгийн хэлтсийн дарга, нягтлан бодогч, судлаач, багш нарын төлөөлөл 160 гаруй хүн оролцлоо. Мөн Дэлхийн банк, Азийн хөгжлийн банк, Олон улсын Хөдөлмөрийн байгууллага, Японы олон улсын хамтын ажиллагааны “ЖАЙКА” байгууллагын төлөөлөгч, төслийн ажилтнууд оролцсон юм.

“Олон улсын сувилагчийн өдөр” өнөөдөр тохиож байна. Манай улс энэ жилийн сувилагчийн өдрийг “Эх хүүхдийн сувилахуйн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулъя” уриан дор тэмдэглэж байна.

Өнөөдөр Нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн дагуу “Сувилагчийн алдар” нийслэлийн зөвлөгөөн Соёлын төв өргөөнд болж байна. Эрүүл мэндийн сайд А.Цогцэцэг, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд, УИХ-ын гишүүн Ц.Цогзолмаа тэргүүтэй зочид, алтан гарт сувилагчийн төлөөлөл нийт 1000 гаруй хүн оролцож байгаа юм. Зөвлөгөөнөөр нийслэлд эрүүл мэндийн эрүүл мэндийн салбар, үүнд сувилахуйн тусламж үйлчилгээний чиглэлээр хийгдэж байгаа ажил, ололт амжилт, тулгамдаж байгаа асуудал, тэдгээрийн шийдвэрлэх арга замын талаар танилцуулж, хэлэлцэнэ. Мөн тэргүүлэх мэргэжилтнүүд, сувилахуйн тусламж үйлчилгээний олон улсын чиг хандлага, ёс зүйн харилцааны асуудлаар мэдээлэл өгөх юм.

Хотын дарга С.Батболд зөвлөгөөний эхэнд нийслэлийн иргэдийнхээ эрүүл энхийн манаанд зогсдог сувилагч, эмнэлгийн тусгай мэргэжилтнүүдэд баярын мэнд дэвшүүлэн, сайн сайхныг хүсэн ерөөлөө. Тэрбээр нээлтийн үгэндээ “Эрүүл мэнд хувь хүний төдийгүй улс орны хамгийн үнэт зүйл гэж би боддог. Иймээс хувь хүн өөрөө ч төр засгийн зүгээс ч эрүүл мэндийн салбарт онцгой анхаарал хандуулсаар ирсэн. Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн 2016-2020 оны хөтөлбөрт иргэн бүрт эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг жигд хүртээмжтэй хүргэх зорилго тавьж, 4 зорилтын хүрээнд 18 үйл ажиллагааг “Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал 2030” Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөр, Төрөөс эрүүл мэндийн салбарт баримтлах бодлого зэрэг эрүүл мэндийн үндэсний болон салбарын бодлоготой уялдуулж, нийслэлийн онцлог эрэлт хэрэгцээнд тулгуурлан төлөвлөж, хэрэгжүүлж эхлээд байна. Мөн 2017-2020 онд нийслэлийн эрүүл мэндийн салбарыг хөгжүүлэх дэд хөтөлбөр боловсруулж, НИТХ-аар батлуулах гэж байна. ТУс хөтөлбөрт сувилахуйн тусламж, үйлчилгээний ололт амжилтыг батжуулж, боловсронгуй болгох, цаг үеийн шаардлагад нийцсэн дэвшилтэт арга барил, техник технологийг нэвтрүүлэх болон бусад зорилтыг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд энд ирсэн та бүхний оролцоо чухал билээ. ” хэмээлээ.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчийн ивээл дор нийслэлийн эрүүл мэндийн байгууллагын сувилахуйн тусламж үйлчилгээний чанар хүртээмжийг сайжруулах, сувилагч, тусгай мэргэжилтнийг урамшуулах, дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор “Шилдэг сувилахуйн тусламж, үйлчилгээтэй байгууллага шалгаруулах” болзолт уралдааныг зарлан дүгнээд байна. Өнөөдрийн зөвлөгөөний үеэр болзолт уралдаанд шалгарсан дүүргийн эрүүл мэндийн төв, нэгдсэн эмнэлэг, амаржих газар, тусгай мэргэжлийн төв, өрх, тосгоны эрүүл мэндийн төвүүдийг урамшуулах юм гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

БНХАУ-д айлчилж буй Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өнөөдөр БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпинд бараалхав.

Уулзалтын үеэр талууд Монгол, Хятадын Иж бүрэн стратегийн хамтын ажиллагааг бодит агуулгаар баяжуулж, шинэ шатанд гаргах эрмэлзэлтэй байгаагаа харилцан илэрхийлэв.

Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат “Бүс ба зам” олон улсын хамтын ажиллагааны дээд түвшний чуулга уулзалтад оролцохыг урьсанд БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпинд талархал илэрхийлэв. Тэрбээр “Дэлхийн хөгжилд ганцаараа гоцлол хөгжим тоглохгүй, олуулаа найрал хөгжим тоглож хөгжье” гэсэн үзэл санааны дагуу БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпиний санаачилсан “Бүс ба Зам” санаачилга олон улсын хэмжээнд ихээхэн дэмжлэг хүлээж байгаад баяр хүргэв.

БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин “2014 онд миний бие Монгол Улсад айлчилснаас хойш бид хамтран олон бодит ажил хийж, тодорхой үр дүнд хүрсэн. Цаашид Хятад, Монголын харилцаа улам бат суурьтай байх ёстой” гэв. Тэрээр “Холын садангаас ойрын хөрш илүү гэсэн үг байдаг” гээд дэлхийн хөгжлөөс Хятад, Монгол хоёр улс хамтдаа хожих хэрэгтэйг онцлов.

Монгол Улс “Бүс ба зам” санаачилгын гол шугам дээр байгаа учраас энэ санаачилгад идэвхтэй оролцож хөгжих бүрэн боломжтой. Энэ хүрээнд Монголын “Хөгжлийн зам” хөтөлбөрийг “Бүс ба зам” санаачилгатай уялдуулан хөгжүүлэхээр тохирсон нь түншлэлийн харилцааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх өргөн боломж бүрдэж байгаад талууд санал нэгдэв.

БНХАУ-тай харилцах харилцаа нь манай улсын гадаад бодлогын тэргүүлэх чиглэл юм гэдгээ Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат хэлээд худалдаа, эдийн засаг, хил орчмын хөгжил, дэд бүтцийн чиглэлээр хоёр улсын хамтарч хэрэгжүүлж болох зарим томоохон төсөл, хөтөлбөрийн талаар тодорхой байр сууриа илэрхийлэв.

Талууд хоёр улсын худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлж, худалдааны бүтцийг сайжруулах шаардлагатай байгааг тэмдэглэв.

Хятадын тал Монгол Улсад тулгараад буй эдийн засгийн түр зуурын хүндрэлийг даван туулахад дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн байгаагаа мэдэгдэв. Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны хувьд эхний ээлжинд БНХАУ-ын олгосон нэг тэрбум долларын зээлийн Хятадын талын хариуцах санхүүжилтийн харьцаа 85 хувь байсныг 95 хувьд хүргэхээр шийдвэрлэснээ мэдэгдэв. Мөн БНХАУ-ын Ардын банк Монголбанк хооронд байгуулсан своп хэлэлцээрийн хугацааг сунгахаар тохирсон. Энэ удаа БНХАУ-аас Монгол Улсад 350 сая юанийн буцалтгүй тусламж олгож байгаа, мөн ирэх гурван жилд хоёр тэрбум юанийн буцалтгүй тусламж үзүүлэхээ Хятадын тал илэрхийлэв.

Хөдөө аж ахуйн чиглэлээр өргөн хүрээнд хамтран ажиллаж, эхний ээлжинд махны нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэх, малын эрүүл мэндийг сайжруулах асуудалд Хятадын тал хамтран ажиллахад бэлэн байгаагаа илэрхийлэв. Үүний зэрэгцээ хилийн боомтуудын үйл ажиллагааг өргөтгөж, нэвтрүүлэх хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, хилийн зарим боомтыг ойрын хугацаанд олон улсын статустай болгоход анхаарч ажиллахаар хоёр тал тохиролцов.

Тавантолгой зэрэг уул уурхайн төслүүдийг цогцоор нь хөгжүүлэх, дагалдах төмөр зам, эрчим хүчний станц барих, Оюунтолгойн ордын зэс баяжуулах үйлдвэрийн төсөлд хамтарч ажиллах нь хоёр улсын хөгжлийн стратегид нийцнэ гэдгээ БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин дурдав.

Уулзалт нөхөрсөг уур амьсгалд болж өнгөрөв гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Өнөөдрийн байдлаар /2017.05.12/ улсын хэмжээнд нийт хээлтэгчийн 70.9 хувь буюу 18.6 сая хээлтэгч төллөжээ. Нийт гарсан төлийн 98.0 хувь буюу 18.4 сая төл бойжиж байна. Үүнээс 49.4 мянган ботго, 314.9 мянган унага, 637.6 мянган тугал, 9.5 сая хурга, 7.9 сая ишиг бойжиж байна. Мал төллөлт өмнөх 7 хоногоос 1.2 саяар нэмэгдлээ.

Харин улсын хэмжээнд 450.5 мянган мал хорогдсон нь оны эхний нийт малын 0.7 хувийг эзэлж байна.

Эрдэнэт үйлдвэр Оросын эзэмшлээс гарч төрийн мэдэлд очлоо гэсэн чинь үнэн хэрэгтээ төр гэх нэрийн дор нэгэн гэр бүлийн эзэнт улс болсон нь олон зүйл дээр харагдаж байна. Х.Бадамсүрэн захирлын тав тухыг хангахад хагас тэрбум төгрөг зарцуулаад байгаа ч тэр хүнд энэ хангалтгүй ажээ. Гэр бүл, үр хүүхдээрээ үйлдвэрийн ажилчдыг дарамтлан даналзах болжээ. Эрдэнэт үйлдвэрт сурвалжлахаар очсон сэтгүүлчдийг оруулахгүй гэж цагдаагаар хүртэл хамгаалуулж, үүдэндээ өдөржин уядаг “онцгой обьектод” хав нохой эзэндээ хөтлүүлэн сэлгүүцдэг гэвэл та итгэх үү.
Х.Бадамсүрэнгийн хүү Б.Бадрах ГОК-ийн төв байранд өндөр үнэтэй цэвэр цусны хав нохойгоо хөтлөөд, замд тээглэсэн ажилчдыг толгой түрүүгүй загнан таахалздаг болов. Түүнийг мөрийтэй тоглоом тоглож байхад нь цагдаа нар газар дээр нь илрүүлсэн боловч торны цаана суух нь бүү хэл таарсан болгоноо зандчин явааг хараад аргагүй л “том артайг” нь бишрэн өнгөрөхөөс яалтай. Уул уурхайн дэд сайдын сэнтийгээ орхин ирсэн Х.Бадамсүрэнгийн хүү Бадрах ийм том байгаа юм чинь, шахаа хийдгээ орон даяар зарлуулаад авсан УИХ-ын дэд дарга Нямдоржийн хүү Анхбаяр морилон ирэхэд нь бүр хөл алдан угтахаас өөр аргагүй. Төрийнх боллоо гэдэг нэрийн дор түшмэдийнх болсон маргашгүй үнэнийг гишүүд хүртэл хэлээд байгаа шүү дээ.
Э.Бат

Нийслэлийн засаг дарга С.Батболд болон бусад албаны хүмүүс өнөөдөр СБД-ийн 15-р хорооны дахин төлөвлөлтийн хүрээнд хийгдэж буй Сэлбэ коллекторын явц, Гэр хорооллын бие даасан дэд бүтцийн төв /Сервис центр/-ийн үйл ажиллагаатай танилцлаа.



Энэ үеэр Нийслэлийн Засаг дарга С.Батболд хэлсэн үгэндээ “Хотын өмнө тулгамдаж буй гол асуудлын нэг бол иргэдийг орон сууцжуулах ажил юм. Нийслэлийн дахин төлөвлөлтийн хүрээнд өндөр давхрын орон сууц барьж, иргэдийн газрыг орон сууцаар солих хөдөлгөөн 28 байршилд эхлээд явж байна. Цаашид энэ ажлыг үргэлжлүүлэн 76 байршил болгох төлөвлөгөөтэй ажиллаж байгаа.

Мөн “Сервис центр” буюу үйлчилгээний төв бүхий “Орон сууцны бичил хороолол”-ууд байгуулна. Энэ нь өөрөө иргэдийн газрыг авахгүйгээр Нийслэлийн төсвөөс иргэдэд дэд бүтцийн тал дээр дэмжлэг үзүүлнэ. Энэ ажлыг хэрэгжүүлэхэд хамгийн гол нь иргэдийн оролцоо чухал байна. Төслийн хамгийн давуу тал нь иргэд өөрсдийн газар дээрээ зохион байгуулалт хийх юм. Анхны төсөл энэ зунаас хэрэгжиж эхэлнэ.” хэмээв.



Энэхүү төсөл хэрэгжсэнээр Нийслэлийн гэр хорооллын айл өрхүүд ил задгай 00-той, бохир ус, хог хаягдлаа жалганд асгадаг байдлаасаа татгалзан байгаль экологид хор нөлөөгүй сууцанд амьдрах, гадаргын усыг хуримтлуулан цэвэршүүлж, ахуйн хэрэглээнд ашиглан гүний цэвэр усаа хэмнэх боломжийг бүрдүүлэх юм байна.



“Орон сууцны бичил хороолол”-ыг байгуулснаар гарах үр дүн:

Улаанбаатар хотын гүний усны нөөц, эх үүсвэрүүдийг хамгаалж, бохирдох эрсдэлийг бууруулна
Агаар, хөрс, усны бохирдол үүсгэгч эх үүсвэрүүдийг арилгаснаар халдварт өвчлөл бодитойгоор буурна
Гэр хорооллын айл өрхүүдийг инженерийн хэсэгчилсэн болон төвлөрсөн хангамжид холбосноор ядуурал, нийгмийн ялгаа арилж, тэнцвэрт байдал бүрдэнэ
Гэр хорооллын нутаг дэвсгэр тэлэхгүй гэж үзвэл Улаанбаатар хотын нийт агаарын бохирдлын 48.75 хувиар буурна
11508 га газрын хөрсийг бохирдуулагч эх үүсвэрийг устгаж, 1,567.944 м3 хөрсийг нөхөн сэргээнэ
Иргэдийн газар, үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэнэ 3-4 дахин өснө
“Сервис центр”-ийг дагасан жижиг дунд үйлдвэрлэл хөгжсөнөөр 24274 ажлын байр нэмэгдэнэ
Өмчлөлийн газартай инженерийн дэд бүтцээр хангагдах
Эрүүл аюулгүй тав тухтай тохилог орчинд амьдрах
Газрынхаа үнэ цэнийг 3-4 дахин нэмэгдүүлэх
Төрийн болон нийгмийн үйлчилгээгээр хангагдах
Жижиг дунд бизнес эрхлэх боломж бүрдэх.














123



123

123

123

123

123

123

123

123

123

Монгол улсын Филармони нийгмийн хариуцлагын хүрээнд 5-р сарын 10-ны өдөр Батсүмбэр дэх “Ахмад настны үндэсний төв”-ийн ах дүү, үр хүүхэд, асран халамжлагчгүй болсон настан буурлууддаа ая дууны цэнхэр хадагаа өргөн барьлаа. Тус өдөрлөгт улсын Филармонийн гоцлол дуучид ая дуугаа өргөхөөс гадна ардын болон уртын дууны тэмцээн уралдаан зохион байгуулж ахмад буурлуудтайгаа нэгэн өдрийг дуу хууртай, хөгжөөн тэмцээнтэй өнгөрөөлөө.

14-нөөс ихэнх нутгаар өдөртөө хална.

БСШУС-ын сайдын “Тусгай цэцэрлэг, сургуулийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” А/195, “Хууль хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” А/196 тоот тушаал гарлаа. Тушаалыг өнөөдөр /2017.05.12/ БСШУСЯ-ны Боловсролын бодлогын газрын дарга Д.Эрдэнэчимэг, Бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга М.Мөнхбаатар нар МУБИС-ийн захирал Д.Мөнхжаргал, Боловсролын хүрээлэнгийн захирал М.Итгэл, Боловсролын үнэлгээний төвийн захирал Ж.Ган-Эрдэнэ, Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институтын дарга А.Туяа болон тусгай сургууль, цэцэрлэгийн багш, удирдлагуудад танилцууллаа. Уулзалтын эхэнд БСШУСЯ тусгай хэрэгцээт сургууль, цэцэрлэгийн асуудалд онцгой анхаарал хандуулж, эцэг, эхчүүд, багш, сурагчдын санал, бодлыг тусгаж, мэргэжлийн холбоод, иргэний нийгмийн байгууллагууд, бүх шатны байгууллагуудтай нягт, уялдаа холбоотой ажиллаж, тодорхой үр дүнд хүрэхийг хүсч байгаагаа илэрхийллээ. БСШУС-ын сайдын тушаалд тусгай хэрэгцээт сургууль, цэцэрлэгийн талаар ямар ажил хийж, хэрэгжүүлэх талаар тодорхой зааж, холбогдох хүмүүст үүрэг болгожээ. Тухайлбал, сувиллын цэцэрлэг, яслийн аравдугаар цогцолборын барилгын ажлыг яаралтай эхлүүлэх, 29 дүгээр тусгай сургуульд бэлтгэл бүлэг хичээллүүлэх асуудлыг судалж, зургадугаар сард багтааж шийдвэрлэх, сургалтын хэрэглэгдэхүүн, ном, сурах бичгийн зардлыг сургуулийн төсөвт 2018 оноос эхлэн тусгаж, хууль, тогтоомжид нийцүүлэн өөрсдөө худалдан авах боломжийг бүрдүүлэх зэрэг тодорхой асуудлыг тусгасан байна. Улмаар энэхүү тушаалын хэрэгжилтийн явцын эхний тайланг 2017 оны долдугаар сарын 05-ны дотор, цаашид улирал тутам танилцуулахыг БСШУС-ын сайд холбогдох газар, нэгжийн удирдлагуудад үүрэг болголоо. Тушаалын бүрэн эхээр нь хүргэж байна.

Тусгай цэцэрлэг, сургуулийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйл, 15 дугаар зүйлийн 15.3, 15.4, 15.7, 15.11 дэх хэсэг, Сургуулийн өмнөх боловсролын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.13, Бага, дунд боловсролын тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.3 дахь хэсгийг тус тус үндэслэн ТУШААХ нь:

1. Тусгай сургуулийн сурагчдын үдийн хоолны нормативыг 2017 оны 5 дугаар сард багтаан Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэн батлуулж, хэрэгжүүлэхийг Боловсролын бодлогын газар /Д.Эрдэнэчимэг/, Бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газар /М.Мөнхбаатар/-т даалгасугай.

2. Сувиллын цэцэрлэг, яслийн 10 дугаар цогцолборын барилгын ажлыг яаралтай эхлүүлэх арга хэмжээг Үндэсний хөгжлийн газартай хамтран хэрэгжүүлж, Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлэхийг Санхүү, эдийн засгийн газар /Д.Батмагнай/-т даалгасугай.

3. Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль /Д. Мөнхжаргал/, Боловсролын хүрээлэн /М.Итгэл/, Боловсролын үнэлгээний төв /Ж.Ган-Эрдэнэ/ -д үүрэг болгох нь:

а) Ерөнхий боловсролын тусгай 29 дүгээр сургуульд бэлтгэл бүлэг хичээллүүлэх асуудлыг судалж, санхүү эдийн засгийн болон бусад үр дагаврын судалгаа, тооцоог хийж, дүгнэлтийг 2017 оны 6 дугаар сарын 15-ны дотор шийдвэрлүүлсүгэй;

б) Хүүхдийн хөгжлийн бэрхшээлийн онцлог, суралцах чадамж, сонирхол, хэрэгцээнд тулгуурласан, эрүүл мэнд, хөгжлийн ахиц өөрчлөлтийг нь дэмжсэн уян хатан сургалтын хөтөлбөр, түүнийг хэрэгжүүлэх нөхцлийг хангасан сургалтын төлөвлөгөө, үнэлгээний арга зүйг боловсруулж, сургалтад 2017-2018 оны хичээлийн жилээс эхлэн үе шаттайгаар нэвтрүүлж, 2018-2019 оны хичээлийн жилд бүрэн хэмжээгээр мөрдөж эхэлсүгэй;

4. Ерөнхий боловсролын 29 дүгээр тусгай сургуулийн багш нарын мэргэжлийн хичээлийг дохионы хэлээр заах арга зүй, ур чадварыг сайжруулах сургалтыг холбогдох мэргэжлийн байгууллага, сургуультай нь хамтран зохион байгуулж, 2017 оны 8 дугаар сарын сүүлийн 7 хоногт багш нарын дохионы хэлний мэргэжлийн түвшинг тогтоож, дүнг цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээний саналын хамт танилцуулахыг Монгол Улсын Боловсролын их сургууль /Д.Мөнхжаргал/, Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институт /А.Туяа/–д даалгасугай.

5. Санхүү, эдийн засгийн газар/ Д.Батмагнай/-т даалгах нь:

а) Бүх тусгай цэцэрлэг, сургуулийг камерын бүрэн хяналттай болгох камержуулалт, гэрэлтүүлгийн ажлын төсөв, тооцоог хийж, 2018 оны төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тусгах, ерөнхий боловсролын 29, 116 дугаар тусгай сургуулийг камерын хяналттай болгох хөрөнгө, санхүүгийн эх үүсвэрийг шийдвэрлүүлж, ажлыг 2017 онд зохион байгуулсугай.

б) 2018 оны улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тусгай цэцэрлэг, сургууль тус бүрт автобус нийлүүлэх төсөл, арга хэмжээг тусгасугай

в) Тусгай цэцэрлэг, сургууль тус бүрт нэн тэргүүнд шаардлагатай засвар, тусгай хэрэглэл, тохирох хэрэглэгдэхүүн, сургалтын болон мэргэжлийн анхан шатны чадвар, дадал олгох техник, тоног төхөөрөмжийн хэрэгцээг судалж, шаардагдах зардлын тооцоог 2017 оны 6 дугаар сарын 15-ны дотор хийж, 2018 оны улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөнд тусгасугай.

г) Тусгай цэцэрлэг, сургуульд 2018-2020 онд хийх хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө боловсруулж батлуулан жил бүрийн улсын төсөв, гадаад дотоодын төсөл, хөтөлбөрт тусган хэрэгжүүлсүгэй.

д) Тусгай цэцэрлэг, сургууль тус бүрт хичээл практикийн болон нөхөн сэргээх, засан сайжруулах үйлчилгээний материал, дохионы хэлний ном сурах бичиг, аудио, видео хэрэглэгдэхүүн, брайлын цаас, хэвлэмэл материал уншигч төхөөрөмж, бичвэр томруулагч, текст зураг, график, томьёо зэргийг брайл руу хөрвүүлэгч програм, эм хангамжийн зардлыг сургуулийн төсөвт 2018 оноос эхлэн тусгаж, хууль, тогтоомжид нийцүүлэн өөрсдөө худалдан авч байх боломжийг бүрдүүлсүгэй.

6. Монгол Улсын Боловсролын их сургуулийн тусгай хэрэгцээт боловсролын бакалавр, магистрын хөтөлбөрийн сургалтад дохионы хэлний хэлмэрч-багш, харааны бэрхшээлтэй хүүхдийн багш, оюун ухааны хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн багшийн мэргэжлээр мэргэшсэн багш бэлтгэх сургалтын нөхцөл бололцоог бүрдүүлэх, их сургуульд багшлах багш нарыг өндөр хөгжилтэй орнуудад магистр, докторын сургалтад тэтгэлгээр суралцуулах ажлыг зохион байгуулахыг Боловсролын бодлогын газар /Д.Эрдэнэчимэг/, Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль /Д.Мөнхжаргал/-д үүрэг болгосугай.

7. Харааны бэрхшээлтэй хүүхдийн багш, сонсголын бэрхшээлтэй хүүхдийн багш, оюун ухааны бэрхшээлтэй хүүхдийн багшийн мэргэжлийг байнга, тасралтгүй дээшлүүлэх институт болон сургуульд суурилсан сургалтын зохион байгуулалтын саналыг тусгай цэцэрлэг, сургуультай хамтран боловсруулж, цаашид авах арга хэмжээний саналтай хамт 2017 оны 7 дугаар сарын 1-ний дотор танилцуулахыг Монгол Улсын Боловсролын их сургууль /Д.Мөнхжаргал/, Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институт /А.Туяа/ -д үүрэг болгосугай.

8. Энэхүү тушаалын хэрэгжилтийн явцын эхний тайланг 2017 оны 7 дугаар сарын 05-ны дотор, цаашид улирал тутам танилцуулахыг Боловсролын бодлогын газар /Д.Эрдэнэчимэг/, Бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газар /М.Мөнхбаатар/, Санхүү, эдийн засгийн газар /Д.Батмагнай/-т тус тус үүрэг болгосугай.

9. Тушаалын хэрэгжилтэд хагас жил тутамд хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ, хийж тайланг танилцуулж байхыг Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ, дотоод аудитын газар /З.Энхболд/-т даалгасугай.

найман боксчин

Улсын Их Хурлын 2017 оны хаврын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2017.05.12) нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 35 минутад 53.9 хувийн ирцтэй эхэлж, энэ өдрийн хуралдаанаар 9 асуудал хэлэлцэж шийдвэрлэхээр тогтов.

Тогтоолын төслийг анхны хэлэлцүүлэгт шилжүүлэв

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар эхлээд ”Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцлээ. Уг тогтоолын төслийг Ц.Цогзолмаа нарын Улсын Их Хурлын долоон гишүүн санаачлан боловсруулж, 2017 оны 04 дүгээр сарын 11-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн.




Энэ талаарх хууль санаачлагчийн илтгэлийг Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Цогзолмаа, тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцсэн талаарх Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн М.Билэгт нар нэгдсэн хуралдаанд танилцуулсан юм.

Улсын Их Хурлын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороо, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны хамтарсан ажлын хэсэг 2016 оны 09 дүгээр сарын 06-ны өдөр байгуулагдсан бөгөөд Ажлын хэсгийн ахлагч, Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Цогзолмаа нарын гишүүд Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийн хэрэгжилтийн явц, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн сурч боловсрох, нийгмийн халамжийн үйлчилгээнд хамрагдах, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авах талаар холбогдох хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн байдлыг Ерөнхий боловсролын тусгай хэрэгцээт 25, 29, 55, 63, 70, 116 дугаар тусгай сургууль, 10, 186 дугаар цэцэрлэгүүдийн үйл ажиллагаатай газар дээр нь танилцаад 2016 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр батлагдсан Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийн хэрэгжилт хангалтгүй байна гэж үзсэн байна. Тиймээс хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн өмнө тулгамлаж буй асуудлуудыг шийдвэрлэх, хуулийн хэрэгжилтийг хангуулах зорилгоор “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг боловсруулжээ.

Тогтоолын төсөлд Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай болон Нийгмийн халамжийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах хүрээнд “Хүүхэд, хөгжил, хамгааллын үндэсний хөтөлбөр 2017-2022 он” боловсруулж батлуулах, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг асран хамгаалж байгаа асран хамгаалагчийн асаргааны тэтгэмжийг амьжиргааны баталгаажих доод түвшинд хүргэх, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийг дэмжих “Тусгай хэрэгцээт сан” байгуулах талаар холбогдох хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах талаар санал боловсруулах, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн тоог нарийвчлан гаргаж, тэгш хамруулан сургах орчныг бүрдүүлэн ажиллах, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар хүүхдийн хөгжлийн бэрхшээлийг эрт илрүүлэн оношлоход шаардагдах оношлогооны иж бүрэн тоног төхөөрөмж, тусгай хэрэгцээт сургуулийн сурагчдыг тээвэрлэх автобусаар хангах, тусгай хэрэгцээт сургуульд ажиллаж байгаа багш, ажилтан, албан хаагчдын цалингийн нэмэгдлийг шинэчлэн тогтоох, тусгай хэрэгцээт боловсролын байгууллагын багшлах боловсон хүчнийг бэлтгэх, давтан сургах асуудлыг бодлогоор дэмжих, өвчний магадлалтай иргэдийн группыг сунгахад тулгарч байгаа асуудлуудыг нягталж, өвчтэй хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд ээлтэй байх боломжийг бүрдүүлэхийг Засгийн газарт даалгахаар тусгажээ.

Улсын Их Хурлын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэн ухааны байнгын хороо 2017 оны 04 дүгээр сарын 26-ны өдрийн хуралдаанаараа дээрх тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэхийг дэмжсэн байна.




Хууль санаачлагчийн илтгэл, Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Тэмүүлэн, Л.Болд, Н.Оюундарь, Н.Амарзаяа нар асуулт асууж тодруулан Улсын Их Хурлын гишүүн О.Баасанхүү, Л.Элдэв-Очир, С.Чинзориг, Б.Ундармаа нар үг хэлж байр сууриа илэрхийлсэн юм. Гишүүдийн асуултад Байнгын хорооны дарга Л.Энх-Амгалан, төсөл санаачлагч гишүүн Ц.Цогзолмаа, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд Н.Номтойбаяр нар өгсөн хариултдаа, Засгийн газраас хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн өмнө тулгамдаж байгаа асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр шат дараалсан арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байгаа, хуулийн хэрэгжилтийг хангах үүднээс бүх талуудыг оролцуулсан нээлттэй хэлэлцүүлгийг хэд хэдэн удаа зохион байгуулж ажлын уялдааг хангах арга хэмжээ авч байгаа, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн асаргааны зардлыг нэмэгдүүлэхэд шаардлагатай 13.6 тэрбум төгрөгийн нэмэлт санхүүжилтийг шийдвэрлэхээр ажиллаж байна, тогтоол батлагдсанаар энэ чиглэлийн суурь болох Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах боломж бүрдэнэ гэдгийг хэлж байв. Манай улсад одоогоор хөгжлийн бэрхшээлтэй 101730 иргэн байгаагийн 10 хувийг хүүхэд эзэлдэг аж. Эдгээр хүүхдүүдээс 1000 гаруй нь ерөнхий боловсролын тусгай сургуульд, 400 гаруй нь тусгай цэцэрлэгт хамрагддаг юм байна.

Ингээд Байнгын хорооны саналаар ”Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх санал хураалгахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 83 хувь нь дэмжсэн тул тогтоолын төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороонд шилжүүлэв.

Хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж баталлаа

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Хог хаягдлын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, энэ талаарх Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны танилцуулгыг Улсын Их Хурлын гишүүн Г.Тэмүүлэн танилцууллаа.



Засгийн газраас 2016 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн уг хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг энэ сарын 05-ны өдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр тус Байнгын хороонд шилжүүлсэн. Байнгын хороо энэ сарын 09-ны өдрийн хуралдаанаараа хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, нэгдсэн хуралдааны анхны хэлэлцүүлгээр олонхийн дэмжпэг авсан саналуудыг төслүүдэд нэмж тусган төслийн эцсийн хувилбарыг боловсруулжээ.

Байнгын хороо төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийн шатанд хуулийн төслийн 2 дугаар бүлэгт тухайн салбарын үйл ажиллагааны мэргэжпийн онцлогтой холбоотойгоор хог хаягдлын менежментийг хэрэгжүүлэх журам боловсруулах, хог хаягдпын норматив хэмжээг тогтоох, мэдээллийн сан бүрдүүлэх, үнэ тарифийг тогтоох, санхүүжүүлэх, заавар, аргачлал батлах эрхийг төрийн захиргааны зарим байгууллагад тусгайлан зааж өгсөн болон бусад хууль, тогтоомжтой нийцүүлсэн өөрчлөлтүүд хийх нь зүйтэй гэж үзжээ.




Мөн хог хаягдлын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах этгээдэд газар эзэмшүүлэх, ашиглуулахтай холбоотой зохицуулалтыг Газрын тухай хуультай нийцүүлэн нэгтгэж нэг заалт болгон төслийн зургадугаар бүлэгт нэмж тусгасны зэрэгцээ хог хаягдлын үйлчилгээний хураамж, төлбөр төлөх асуудлыг Иргэний хуулийн гэрээний заалттай уялдуулан томьёолжээ. Түүнчлэн хог хаягдал ангилах, дахин боловсруулах, сэргээн ашиглах, устгах үйл ажиллагаанд ашиглах техник, тоног төхөөрөмж, материал, сэлбэг хэрэгслийн жагсаалтыг батлах тухай асуудал нь татварын бие даасан хуулиар зохицуулах харилцаа учраас төслөөс хасахаар шийдвэрлэсэн байна.



Байнгын хорооны танилцуулгатай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг асуулт асууж тодруулсны дараа Хог хаягдлын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг бүхэлд нь батлах санал хураалгахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 77.1 хувь нь дэмжсэн юм. Мөн уг хуулийн төсөлтэй хамт өргөн баригдсан Хог хаягдлын тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцох тухай, Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Зар сурталчилгааны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Үйлдвэрлэл, технологийн паркийн эрх зүйн байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Химийн хорт болон аюултай бодисын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг гишүүдийн 55.3-75 хувийн саналаар эцэслэн баталлаа.

Дараа нь Нялх балчир хүүхдийн хоол, хүнсний бүтээгдэхүүний тухай хуулийн төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, энэ талаар Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны танилцуулгыг Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Цогзолмаа хийсэн юм. Уг хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг чуулганы энэ сарын 05-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж дэмжсэн бөгөөд тус Байнгын хороо энэ сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаараа төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар анхны хэлэлцүүлэг хийх үед дэмжигдсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудыг төсөлд нэмж тусган хуулийн төслийн нэр томьёог цэгцэлж, үг хэллэг, найруулгын шинжтэй зарим засвар оруулан төслийн эцсийн хувилбарыг боловсруулж гишүүдэд тараасан байна.



Байнгын хорооны танилцуулгатай холбогдуулан гишүүдээс асуулт, санал гараагүй тул Нялх балчир хүүхдийн хоол, хүнсний бүтээгдэхүүний тухай хуулийн төслийг бүхэлд нь батлах санал хураалт явуулахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 68.9 хувь нь дэмжив. Мөн уг хуулийн төсөлтэй хамт өргөн баригдсан хуулийн төслүүдийг гишүүдийн 60-64.4 хувийн саналаар дэмжиж баталлаа.

Байнгын хорооны горимын саналаар хуулийн төслүүдийг анхны хэлэлцүүлгээр нь баталлаа

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Нямбаатарын санаачлан боловсруулсан уг хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх асуудлыг чуулганы өчигдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж дэмжин анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр шилжүүлсэн юм.




Хууль зүйн байнгын хороо өнөөдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдааны өмнө хуралдан хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн. Байнгын хорооны хуралдааны явцад гишүүдээс зарчмын зөрүүтэй санал гараагүй тул хуулийн төслүүдийг анхны хэлэлцүүлгээр нь батлуулах горимын саналыг дэмжиж, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлж батлуулахаар тогтсон байна. Энэ талаарх Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Оюундарь нэгдсэн хуралдаанд танилцуулсан юм.

Хууль тогтоомжийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх, дагаж мөрдөх хугацаанд тулгарч байсан хүндрэлтэй асуудлуудыг шийдвэрлэх хэрэгцээ, шаардлагыг үндэслэн хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг тодорхойлсон бөгөөд уг үзэл баримтлалд нийцүүлэн Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслийг боловсруулжээ.

Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн О.Баасанхүү, Л.Мөнхбаатар нар асуулт асууж тодруулсан юм. Ингээд хуулийн төслийг анхны хэлэлцүүлгээр нь батлуулах Байнгын хорооны горимын саналаар санал хураалгахад чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 69.6 хувь нь дэмжив. Иймээс Хууль тогтоомжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг нэгдсэн хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 73.9 хувийн саналаар бүхэлд нь баталлаа. Мөн уг холбогдох бусад хуульд өөрчлөлт оруулах төслүүд батлагдлаа.

Хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн анхны хэлэлцүүлэг үргэлжилж байна



Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас 2017 оны 02 дугаар сарын 07-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлэн хэлэлцэж эхэллээ. Уг хуулийн төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг чуулганы энэ сарын 05-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж эхлэх үед Улсын Их Хурал дахь АН-ын бүлэг тав хоногийн завсарлага авах хүсэлт гаргасан ч хуралдаан даргалагч дөрөв хоногийн завсарлага өгсөн юм.

АН-ын бүлгийн завсарлагын хугацаа дууссан тул чуулганы өнөөдрийн үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлж, хуулийн төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэх явцад Хууль зүйн байнгын хорооноос гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудаар санал хураалт явуулж эхэллээ. Тус Байнгын хороо хуулийн төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэх явцад дэмжсэн 79, дэмжээгүй 5 зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол бэлтгэн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлж шийдвэрлүүлэхээр оруулж иржээ.




Ингээд Байнгын хорооноос дэмжигдсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудаар санал хураалт явуулж эхэлсэн юм. Тухайлбал, төслийн 1.7 дугаар зүйлийн гарчгийг “Хэргийн бодит байдлыг тогтоох” гэж өөрчлөх. 2.2 дугаар зүйлд “Эрүүгийн хэргийн оролцогч, гэрчийн олонхи байгаа газарт, эсхүл дагнасан чиг үүрэгтэй алба, нэгжийн мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулсан эрүүгийн хэргийн шүүхийн харьяаллыг прокурорын саналыг үндэслэн Улсын дээд шүүхийн Эрүүгийн танхимын тэргүүн өөрчлөн тогтоож болно.” Гэсэн агуулгатай 9 дэх хэсэг нэмэхээр болов. Мөн төслийн 3.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсгийн “хуулийг зөв хэрэглэсэн эсэхтэй холбоотой” гэснийг “Эрүүгийн хуулийг зөв хэрэглэсэн эсэх, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн эсэх” гэж өөрчлөх, 6.2 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт “гэрч, хохирогч, шинжээч, яллагдагчийг дуудан ирүүлэх;” гэсэн агуулгатай 2.6 дахь заалт нэмэхээр тогтлоо. Түүнчлэн төслийн 6.2 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт “2.12.прокурорын зөвшөөрлөөр мөрдөн шалгах нууц ажиллагааг явуулахаар эрх бүхий байгууллагад даалгавар бичиж, гүйцэтгүүлэх; 2.13.шаардлагатай тохиолдолд өөр нутаг дэвсгэр, эрх бүхий байгууллагад мөрдөн шалгах тодорхой ажиллагаа явуулах, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг эрэн сурвалжлах саналаа прокурорт гаргах;” гэсэн агуулгатай 2.12, 2.13 дахь заалтууд нэмэхийг гишүүдийн олонхи нь дэмжлээ.

Чуулганы үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлж, Байнгын хорооноос гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолуудаар санал хурааж шийдвэрлэнэ гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.