зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.09.10
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

А.Дагзмаа: Мөрөөдлөө биелүүлэхээр уртын дуу сурч байна

2021-12-03
0
ЖИРГЭХ

Уртын дуучин, аймгийн мэргэн, спортын мастер Алтангэрэлийн Дагзмаатай ярилцлаа.


-Та уртын дууны мэргэжлийг хэзээ эзэмшсэн бэ?

-Уртын дуугаар мэргэшиж бол суралцаагүй. Монголын уламжлалт баярын өдрүүдээр өв соёлоо түгээж, ард түмнээ соён гэгээрүүлэх үүднээс л дуулж байна. Сонирхогч гэсэн үг. Мэргэжлийн уран бүтээлч биш хэрнээ уртын дуу дуулж байна гэхээр хүмүүс их сонирхож, талархан хүлээн авч байна. Эгч нь халх сурын аймгийн мэргэн, спортын мастер цолтой хүн.

-Яаж яваад уртын дуутай холбогдох болов?

-Би Эрх зүйч мэргэжилтэй ч Хөвсгөл аймгийн Нэгдсэн эмнэлэгт эмч мэргэжлээр 37 жил ажилласан. Одоо гавьяаныхаа амралтанд гарсан. Тэглээ гээд зүгээр суухыг бодоогүй. Багын мөрөөдлөө биелүүлэхээр уртын дуугаар сурч байна. Миний аав, ээжийн талд нутаг усандаа нэртэй уртын дуучид байсан гэдэг. Ээж маань шанз хөгжим сайхан хөгжимддөг урлагт хайртай хүн байж билээ. Нутгийн зон олон андахгүй. Ё.Магсаржав гээд Хөвсгөл аймгийн соёлын ордонд хөгжимчин байсан.

-Халх сурын аймгийн мэргэн цолтой гэлээ?

-Тийм ээ. Би 1980 оны эхэээр аймгийн мэргэн болж, 60 гарсан хойноо халх сурын спортын мастер болсон.

-Өнөөгийн уртын дууны хөгжлийн өнгө төрхийн талаар таны бодол?

-Энэ их ач холбогдолтой, гүн агуулгатай зүйл. Манай залуус сүүлийн үед өв соёлоо дээдлэх нь олширч байна. Маш зөв. Уртын дууг манай ард түмэн сонсох дуртай байдаг нь бие сэтгэлд нь зуу зуун жилээр хадгалагдаж, одоог хүртэл оюуных нь дархлаа болж үлдсэн гэж дүгнэх байна. Уртын дууны цаана үндэсний хувцас, найр наадмын дэг жаяг, ёс уламжлал маань давхар өвлөгдөн уламжлагдаж байна. Ийм гүн агуулга цаана нь дагаж оршиж байдаг юм шүү дээ.

-Та хэр олон дуу мэдэх вэ?

-Тэд гээд шууд хэлж мэдэхгүй юм. Энэ чиглэлээр судалгаа хийсэн эрдэмтэд бол 300-гаас дээш уртын дуу байдаг гэлцдэг. Миний хувьд уртын дуу бүгдийг сурахыг эрмэлзэж байгаа.

-Багадаа хэр дуучин байв?

-Дөрөвдүгээр ангид байсан шиг санагдана. Багш нар малчны магтаал, уртын дуу, бөх, морины цол дуудах, сурын уурхай хийхийг зааж, өвлүүлж байсан. Энэ уламжлалыг  үргэлжлүүлбэл зүгээр шиг бодогдоно. Нэг зүйл санаанаас огт гардаггүй юм. Аав, ээжтэйгээ онгоцоор Улаанбаатар орох замд нэрт дуучин Долгоржав гуайтай хамт явж таарлаа. Онгоцонд байсан хүмүүс уртын дуучин Долгоржав гуайг дуулуулах санал гаргаж байна. Долгоржав гуай “Хулст нуур”, “Шалстайхан шарга” гэхчлэн дууг дуулсаар нэг мэдэхнээ Улаанбаатарт ирдэг юм. Тун сайхан дуулж билээ. Тэгэхээр уртын дуу гэж зүйл хүний сэтгэлд ямар гүн дурсамж, яасан сайхан зорилгыг хүнд өгч байна гэдгийг бодолцох хэрэгтэй. Уртын дуу дуулахад ойртоно гэж байдаггүй юм.

Б.Жаргал

 

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороонд 100 ортой цэцэрлэг ашиглалтад орлоо
Лаг хатааж, шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийн урьдчилсан ТЭЗҮ-ийг баталлаа
Өвөлжилтийн бэлтгэлтэй холбоотой цахим орчинд залилах гэмт хэргийн үйлдэл нэмэгдэж байна
Мэргэжлийн байгууллагуудын төлөөлөл хагас коксоор хийсэн шахмал түлшний үйлдвэрт ажиллалаа
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • zochin (203.91.115.252)
    Гүэ мөн айхтар аа, хуульч хүн олон жил хүн эмчлээд эцэст нь уртын дуучин болсон гэхээр
    2021 оны 12 сарын 03 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Байгалийн дурсгалт газруудын хилийн заагийг тогтоосноор хамгааллын менежментийг хэрэгжүүлэх боломж бүрдэнэ
    7 цаг 55 мин
  • Ард түмний нийтлэг эрх ашиг дээр бид нэгдэж чаддаг байсан
    8 цаг 15 мин
  • Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороонд 100 ортой цэцэрлэг ашиглалтад орлоо
    11 цаг 25 мин
  • Лаг хатааж, шатааж эрчим хүч үйлдвэрлэх төслийн урьдчилсан ТЭЗҮ-ийг баталлаа
    12 цаг 11 мин
  • П.Наранбаяр: Сурах бичгээр бүрэн хангаж байгаа
    13 цаг 39 мин
  • Өвөлжилтийн бэлтгэлтэй холбоотой цахим орчинд залилах гэмт хэргийн үйлдэл нэмэгдэж байна
    13 цаг 46 мин
  • Мэргэжлийн байгууллагуудын төлөөлөл хагас коксоор хийсэн шахмал түлшний үйлдвэрт ажиллалаа
    14 цаг 12 мин
  • Б.Батбаатар сайд төрийн яамыг төрлийнхөө хүмүүсээр дүүргэх нь ээ... 
    14 цаг 37 мин
  • ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна
    15 цаг 29 мин
  • Тариалалтын талбайн хэмжээг нэмэгдүүлж, хөнгөлөлттэй зээлд хамруулахад дэмжлэг үзүүлэхийг тариалан эрхлэгчид хүслээ
    16 цаг 13 мин
  • А.Амартүвшин: Зам дагуу түлш борлуулахгүй, түүхий нүүрсийг Улаанбаатарт огт нэвтрүүлэхгүй
    16 цаг 17 мин
  • О.Бямба-Эрдэнэ маргааш хүрэл медалийн төлөө тулалдана
    16 цаг 32 мин
  • ТАНИЛЦ: Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын зөвлөхүүд
    17 цаг 9 мин
  • Төв цэвэрлэх байгууламжийн ачаалал буурахгүй, “тэг зогсох” нөхцөлд ажиллаж байна
    17 цаг 29 мин
  • Улаанбурхан өвчний нийт батлагдсан тохиолдол 13472 болжээ
    18 цаг 11 мин
  • Реппер FAT JOE тайзны ард 30 сая төгрөгийн зоогтой ширээнд тухална
    18 цаг 17 мин
  • Улсын хэмжээнд анхны Лаг хатааж шатаах үйлдвэрийг 2025-2027 онд барина
    18 цаг 20 мин
  • ТӨСӨВ 2026: Нийгмийн халамжийн хөнгөлөлт, тусламж, үйлчилгээнд 2 их наяд төгрөгийг зарцуулна
    18 цаг 21 мин
  • ФОТО: Төрийн соёрхолт, Ардын зураач Ү.Ядамсүрэнгийн 120 жилийн ойг угтан “Урлахуйн өв” үзэсгэлэн...
    18 цаг 25 мин
  • Алба хаагчид 3621 хүний амь нас, 345.6 тэрбум төгрөгийн өмч хөрөнгийг авран хамгааллаа
    18 цаг 47 мин
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • Хэт нимгэн, уйтгар төрүүлэхгүй "iPhone 17 Air" загварын тухай бидний мэдэх ёстой зүйлс
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • БӨХ: Намрын улирлын нээлтийн барилдаан энэ сарын 13-нд болно
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • Хамтдаа дуулсан дуунууд- С.Жавхлан, Т.Баясгалан
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
  • Монгол Улсын Засгийн газар болон "Газпром" НХН хоорондын хамтран ажиллах тухай санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
  • Ойрын өдрүүдийн цаг агаарын урьдчилсан төлөв
  • У.Хүрэлсүх: Монгол, Австралийн хооронд шууд нислэг үйлдэж эхэлснээр аялал жуулчлал, бизнесийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлнэ
  • Зэсийн шинэ орд болох ОЮУТ ордын талаарх онцлох баримтууд
  • Монголбанкны Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн "Мөнгөний бодлого" сэдвээр МУИС-ийн оюутнуудад лекц уншлаа
  • Голомт банк AI Academy Asia нар хамтран "AI for Women 100x100" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлнэ
  • “Автомашингүй өдөр”-өөр дараах гудамж, замуудыг хаана
  • “Rhyme” УСК-ны орон нутаг дахь нээлт Хөвсгөл, Дархан, Эрдэнэтэд энэ сарын 6,7-ны өдрүүдэд болно
  • Хубилай хааны мэндэлсний 810 жилийн ойд зориулсан бөхийн барилдаан хойшилжээ
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • БӨХ: Намрын улирлын нээлтийн барилдаан энэ сарын 13-нд болно
  • Ө.Сумъяабаатар: БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Засгийн газрын тэтгэлэгт Баянгол дүүргээс 10 хүүхэд тэнцсэн
  • “Автомашингүй өдөр”-өөр дараах гудамж, замуудыг хаана
  • П.Баярцэнгэл: Аавдаа өгсөн амлалтаа маргааш биелүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна
  • POETRY: Намрыг угтах найман шүлэг
  • У.Хүрэлсүх: Монгол, Австралийн хооронд шууд нислэг үйлдэж эхэлснээр аялал жуулчлал, бизнесийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлнэ
  • Д.Баттүвшингийн удирддаг Хөтөлийн “Цемент шохой” ТӨХК-ийн ашиг 564 дахин буурчээ 
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • Монгол Улсын Засгийн газар болон "Газпром" НХН хоорондын хамтран ажиллах тухай санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
  • “Rhyme” УСК-ны орон нутаг дахь нээлт Хөвсгөл, Дархан, Эрдэнэтэд энэ сарын 6,7-ны өдрүүдэд болно
  • Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Газпром” НХН-ийн Удирдах зөвлөлийн дарга А.Б.Миллерийг хүлээн авч уулзлаа
  • Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2026 онд баримтлах үндсэн чиглэлийн төслийг олон нийтэд нээлттэй хэлэлцүүллээ
  • Зэсийн шинэ орд болох ОЮУТ ордын талаарх онцлох баримтууд
  • Өнгөрсөн наймдугаар сар 1940 оноос хойш тохиолдож байгаа бага тунадастай 38 дахь сар боллоо
  • Ус цаг уур, орчны шинжилгээний салбарт шинэ үеийн супер компьютерын технологи нэвтэрлээ
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх БНСУ-ын Ерөнхийлөгч И Жэ Мёнтой утсаар ярилаа
  • Э.Бат-Амгалан: Барилгын салбарын 100 жилийн ойг салбарын хөгжил, шинэчлэлийн стратегийн эргэлтийн цэг болгоно
24 баримт
  • Зэсийн шинэ орд болох ОЮУТ ордын талаарх онцлох баримтууд
  • Австралийн төрийн тэргүүн Саманта Мостин Монголын талаар юу хэлэв?
  • А.Амартүвшин: Сандал, ширээ байхгүйн улмаас 5-6 мянган хүүхэд сургууль, цэцэрлэгтээ явж чадахгүй байна
  • 24 БАРИМТ: 15 жилийн дараа ДАШТ-д шөвгөрсөн Японы эмэгтэй шигшээ баг
  • Монголоор дамжин өнгөрөх "Сибирийн хүч-2" хийн хоолойн тухай та юуг мэдэх ёстой вэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК