Үндэсний их баяр наадмын үеэр ард түмний хайр, хүндэтгэлийг хүлээсэн, басхүү уур бухимдлыг ч төрүүүлсэн үйл явдлууд өрнөлөө. "Хар үрээ"-гээ түрүү магнайгаас аман хүзүү, аман хүзүүгээс түрүү магнайд дуудуулсан аймгийн алдарт уяач Э.Улаанхүү "элдүүр нь ханасан сур шиг эр" гэдгээ ард түмэнд харуулж, буйр заав. Харин уралдааны зам шувтарч, Тавилангийн үзүүр дөхөх ахуйд мориноосоо ойчих дөхсөн унаач хүү Ц.Баяржавхланг түшиж, хамгаалснаар 504 дугаартай мордсон азарганы унаач хүү Б.Баттөгөлдөр олны талархлыг хүлээв. Гэхдээ татсан, түлхсэн гэж эргэлзэж байсан. Гэтэл Ц.Баяржавхлан хүү "Унах гэж байхад түшсэн найздаа баярлалаа" хэмээн ярьснаар олны эргэлзээг тайлав. Ингэж Монгол наадмын салхи эргэсэн юм.
Монгол бөхийн дэвжээнд салхи хуйлран босох шиг л аваргыг давж, арсланг өвдөг шороодуулж "дэвсээр" Ховд аймгийн Булган сумын харьяат Г.Ганхуяг Улсын харцага цолтон боллоо.
Харин "гацдаг" гэлцдэг "Гарди" цолны хонхороос Архангайн хүчтэн М.Бадарч дүүлэн гарч, "Улсын арслан" боллоо. "Аваргыг давж аварга болдог" гэх үгийн ерөөл оршиж, ирэх жилийн наадмын тэнгэрт хэний хүүгийн хүч чадал, эр зориг мандан бадрахыг хүлээх л үлдлээ. Ингэж Монгол наадмын салхи дахин нэг удаа эргэв.
Даян аварга Н.Батсуурь, Улсын арслан Ц.Содномдоржийг амлаж, даваа болгонд өгсдөг аварга гэдгээ харуулав. Гэвч хаялцсангүй, шинэчлэгдсэн дүрмээр буюу "идэвх"-ээр тахим авав. Энэ үйл явдал наадамчдын бухимдлыг төрүүлж, тухайн дүрмийг эсэргүүцэж, өөрчлөх хэрэгтэй гэдэгт санал нэгдэж байлаа. Хэн хэнийг нь ард түмэн "хайрлах" нь хайрлана. Гэлээ ч ийм дүрмийг хүлээн зөвшөөрөх аргагүй л билээ. Ийнхүү Монгол наадмын салхи "гурвантаа эргэсэн" юм.
М.Дэвээ
Сэтгэгдэл (1)