Аймгийн Онцгой байдлын газраас “Хөвсгөл нууранд дунд шатны аврагч-усчин, шумбагчдыг бэлтгэх дадлага, сургууль”-ийг хээрийн нөхцөлд гурав хоногийн хугацаанд зохион байгууллаа.

Хайрын шүлгийн “Цагаан Уул-2017” наадамд яруу найрагч Э.Гантулга тэргүүллээ
Хайрын шүлгийн “Цагаан Уул” яруу найргийн наадмыг Монголын Залуучуудын Холбоо 19 дэх жилдээ 2017 оны 10-р сарын 14-ны өдөр зохион байгууллаа. Энэ жилийн наадмыг МҮОНТ, Монголын Зохиолчдын Эвлэлтэй хамтран зохион байгуулсан юм. Тус наадмын эхний шатны шалгаруулалтад 100 гаруй яруу найрагч бүтээлээ ирүүлснээс 2-р шатанд 30 оролцогч шүүгчдийн шүүлтээр шалгарсан. Уг наадмын онцлог нь МЗХ-ны 21 аймгийн Залуучуудын Холбоо аймагтаа зохион байгуулж, шилдэг оролцогч шууд хоёрдугаар шатанд шалгаран ордог билээ. Энэ жилийн хувьд Өвөрхангай аймгаас Л.Эрдэнэтуул, Өмнөговь аймгийн оролцогч Т.Батхүрэл, Дархан-Уул аймгаас оролцогч С.Бумцэнд нар аймгаа төлөөлөн оролцсон юм. Эдгээр 30 оролцогчид МҮОНТ-ийн “Студи-600”-д өөрсдийн уран бүтээлээ үзэгч олондоо толилууллаа.
Энэ жилийн наадмын шилдгийн шилдгээр МЗЭ-ийн гишүүн, Г.Сэр-Одын нэрэмжит шагналт яруу найрагч Э.Гантулга шалгарсан бол дэд байрын шагналыг яруу найрагч Г.Лхагвадорж, гутгаар байранд Б.Жамбалдорж, дөрөвдүгээр байранд Х.Доржпалам, тавдугаар байранд Р.Отгонбаяр нар шалгарсан юм.
Наадмын тэргүүн байрны шагналт яруу найрагч Э.Гантулга хэлэхдээ “Уг наадамд дөрөв дэх жилдээ оролцож байна. Өнгөрсөн хоёр жил тусгай байранд шалгарсан. Энэ жил тэргүүлсэндээ баяртай байна. Залуу уран бүтээлч биднийг дэмжин энэхүү наадмыг тасралтгүй зохион байгуулдаг МЗХ-ны хамт олонд талархалтай байна” хэмээсэн.
“Цагаан Уул-2017” наадмын ерөнхий шүүгчээр СУИС-ийн Урлаг судлал, Утга зохиолын тэнхимийн эрхлэгч, утга зохиол судлаач, шүүмжлэгч, доктор профессор, МЗЭ-ийн судлал шүүмжийн үндэсний төвийн тэргүүн, МЗЭ-ийн болон “Алтан Өд” шагналт зохиолч П.Батхуяг, шүүгчдээр МЗЭ-ийн шагналт яруу найрагч Д.Ган-Очир, МЗЭ-ийн яруу найрагч Д.Энхболдбаатар, 1996 оны “Цагаан уул” наадмын тэргүүн байрын шагналт, МЗЭ-ийн гишүүн яруу найрагч, сэтгүүлч Д.Оюундэлгэр, МЗХ-ны ерөнхийлөгчийн сургалт хариуцсан зөвлөх, Буган сүлд ТББ-ын ерөнхийлөгч Г.Энх-Амгалан нар ажиллав.
Энэ жилийн наадмын ерөнхий ивээн тэтгэгчээр “Номин Холдинг” компани ажилласан бол дэмжигч байгууллагаар “Forever Living Product Mongolia” компаниуд залуу уран бүтээлчдээ дэмжин ажилласан юм.
Сонирхуулахад, “Цагаан-Уул” наадмын анхны цомын эзнээр сэтгүүлч Ц.Оюундарь тодорч байсан бол дараа нь “Болор цом”-ын эзэн, яруу найрагч А.Эрдэнэ-Очир, Г.Мөнхцэцэг, Ю.Болдхуяг, Л.Моломжамц, яруу найрагч Л.Өлзийтөгс, Г.Аюурзана, Д.Оюундэлгэр, Л.Ганзул яруу найргийн сорууд энэхүү наадмаас төрөн гарсан бол 2013 оноос Э.Бүжинлхам, 2014 онд Э.Энхболд, 2015 онд Б.Сосорбарам, 2016 онд Н.Минжинсайхан залуу яруу найрагчид тэргүүлсэн юм.
Хайрын шүлгийн “Цагаан Уул-2017” наадмын нэвтрүүлгийг 2017 оны 10-р сарын 21-ний өдөр 17:20 цагаас МҮОНТ-ээр хүлээн авч үзнэ үү.

Олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг дэмжих үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд “Санхүүгийн боловсрол” аяныг Монголбанкнаас гурван сарын хугацаатай хэрэгжүүлж байна. Аяны эхний сарыг Дэлхийн хуримтлалын өдөрт зориулж байгаа бөгөөд жил бүрийн 10-р сарын 31-нд энэхүү өдрийг улс орнууд тэмдэглэн өнгөрүүлдэг байна. “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-ийг 1924 оноос хойш тэмдэглэхдээ иргэдийн санхүүгийн боловсролыг дээшлүүлэх зорилгоор ирээдүйдээ зориулан хуримтлал бий болгохын ач тусыг сурталчлан таниулах арга хэмжээг ихэвчлэн банк санхүүгийн байгууллагууд зохион байгуулж иржээ.
Монгол улс мөн “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-т нэгдэж, 2017 оны 10-р сарын 31-ний өдрийг угтаж нийт банк санхүүгийн байгууллагуудтай хамтран иргэд олон нийтийг оролцуулсан нээлтийн арга хэмжээг ёслол төгөлдөр зохион байгууллаа. Ёслолын арга хэмжээнд Монголбанкны Дэд Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн, ХБНГУ-аас Монгол Улсад суугаа онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд ноён Штефан Дуппел, ХБНГУ-ын Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сангийн (Sparkassenstiftung) төлөөлөл - Ноён Ульрих Кийнитц, Хадгаламжийн Даатгалын Корпорацийн Дэд захирал С.Дамдиндорж, Монголын Банкны Холбооны Дэд ерөнхийлөгч Н.Цэрэндаваа нар оролцож үг хэлэв. Цаашид тус өдрийг үндэсний хэмжээнд өргөжүүлэх зорилгоор ХБНГУ-ын Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сан, Хадгаламжийн даатгалын корпораци болон Монголын банкны холбоо зэрэг байгууллагууд хамтран зохион байгуулж байхаар болж байна.
Ийнхүү олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн хуримтлалын өдрийг Монгол улсад жил бүр тэмдэглэдэг байхаар Үндэсний хуримтлалын бэлгэ тэмдэгтэй болсныг нээлтийн арга хэмжээний үеэр танилцуулсан нь онцлох үйл явдал байлаа.
Монголбанкны Дэд Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн Санхүүгийн боловсрол аяны хүрээнд зохион байгуулагдаж буй “Дэлхийн хуримтлалын өдөр” дэд аяныг нээж хэлсэн үгэндээ “Монгол улс Олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг дэмжих сайн туршлагыг төрийн хэмжээнд авч үзэн олон улстай хөл нийлүүлэн алхаж эхэллээ. Дэлхийн хуримтлалын өдрийн аян жил бүр өөрийн гэсэн зорилтот агуулгын хүрээнд явагддаг. Энэ жилийн хувьд хүүхэд залуучуудад хуримтлалын ач холбогдлыг ойлгуулахад түлхүү чиглэж байгаа ба олон өгөөжтэй ажлууд хийгдэхээр төлөвлөгдсөн талаар хэлээд, үүний нэг нь сургуулийн насны хүүхдүүдийн дунд “Би мөнгөө юунд зориулж хуримтлуулах вэ?” сэдэвт зургийн уралдаан байх”-ыг мэдэгдлээ.
Дараа нь ХБНГУлсаас Монгол Улсад суугаа онц бөгөөд бүрэн эрхт элчин сайд ноён Штефан Дуппел үг хэллээ. “Хуримтлал үүсгэх хүсэл эрмэлзлийг нэмэгдүүлэх нь санхүүгийн боловсролд чухал ач холбогдолтой бөгөөд энэ нь ирээдүйд мөрөөдлөө биелүүлэх боломж бүрдүүлдгийг зөвхөн хүүхдүүдэд бус, насанд хүрэгчдэд ч мөн адил ойлгуулах нь нэн тэргүүний зорилт билээ. Энэ утгаараа хуримтлуулах хандлагыг дадал болгосноор үр дүнд нь иргэн бүрийн санхүүгийн нөхцөл байдлаа өөрөө хариуцах чадварыг дэмжихийн зэрэгцээ, улс орны эдийн засгийн хөгжлийг бататгах давуу талтай.
Германы Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сан нь дэлхий даяар үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд энэ төрлийн төслийг хэрэгжүүлэх арвин их туршлага хуримтлуулсан ашгийн бус байгууллага юм. Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сан Монголбанк, Монголын Банкны Холбоо болон Хадгаламжийн Даатгалын Корпорацитай нягт холбоотой, амжилттай хамтран ажиллаж буйг дурьдахад таатай байна” хэмээн элчин сайд онцлов.
Мөн үеэр Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сангийн Төв Азийн бүсийг хариуцсан захирал ноён Ульрих Кийнитц “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-ийг хамтран зохион байгуулснаар бид иргэдэд, банкуудад, Монгол улсад үр өгөөжтэй нэгэн сайхан уламжлал тогтоохыг зорьж байна. Цаашид “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-ийг нутагшуулахын тулд үргэлжлүүлэн ажиллах шаардлагатай. Бид Монголбанк, Монголын Банкны Холбоо, Хадгаламжийн Даатгалын Корпораци болон арилжааны банкуудтай үр дүнтэй хамтран ажиллаж ирсэн тул энэхүү зорилгод хүрч чадна гэдэгт бүрэн дүүрэн итгэлтэй байна” хэмээсэн юм.
“Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-ийн хүрээнд хийгдэх ажлуудаас онцолбол, нийслэлийн ерөнхий боловсролын сургуулиудад санхүүгийн суурь мэдлэг олгох сургалт, семинарыг зохион байгуулна. Энэ үеэр сурагчдад “Халаасны мөнгөө зөв зарцуулах миний төлөвлөгөө” дэвтрийг бэлэглэх бөгөөд энэ дэвтэр нь өсвөр насныхан мөнгөө зөв зарцуулж сурахад бодитой дэмжлэг болно. Үүний зэрэгцээ Монголбанк, Хадгаламжийн банкны олон улсын хамтын ажиллагааны сангаас сургалтад оролцсон нийт сурагчдад хуримтлал үүсгэж эхлэхэд нь зориулж хуримтлалын авдар бэлэглэх юм. Мөн аяны хүрээнд энэ сарын 28-нд насанд хүрэгчдийн санхүүгийн боловсролд зориулсан арга хэмжээ Корпорейт зочид буудлын Конвейнш төвд, 31-нд хүүхэд залуучуудад чиглэсэн үйл ажиллагаа Монголын хүүхдийн ордонд тус тус зохион байгуулагдах товтой байна.

Монголын нийгэм одоогоор цаазын ялыг халах түвшинд хүртлээ хөгжөөгүй, хувь хүн төлөвшиж, нийгэм тогтворжсон үед уг ялыг халах тухайд ярих ёстой гэж Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга үзэж байгаа учраас уг ялыг сэргээх талаар хуульчдын ажлын хэсэг ажиллуулж байна.

Монгол Улс 2012 оныг хүртэл бага насны хүүхдийн хүчирхийлэл болон онц хэрцгийгээр хүний амь нас хохироосон хэрэгт цаазаар авах ялыг оноодог байсан бол 2012 оноос уг ялыг гүйцэтгэхээс түдгэлзсэн. Улмаар 2015 оны 12-р сард батлагдаж, 2017 оны 7 дугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн Эрүүгийн хуулийн шинэчилсэн найруулгад цаазаар авах ялыг ялын төрлөөс албан ёсоор хассан байна.

Их засаг хуульд цаазын ял оноох хэд хэдэн тохиолдол байсан талаар ч хуульч судлаачид илэрхийлж байгаа юм. Тухайлбал, урсгал усанд хувцсаа угаасан хүнийг цаазалдаг байсан, урвагчдыг цаазалдаг байсан гэх мэт жишээнүүд ч байна.

Тань руу ч залгаж магадгүй... Та утсаа аваарай

Онцгой байдлын ерөнхий газар, Монгол Улаанзагалмай нийгэмлэгийн хамтран ажиллах “Санамж бичиг”-ийг хэрэгжүүлэх хүрээнд болзошгүй аюулт үзэгдэл, ослоос урьдчилан сэргийлэх, аврах хор уршгийг арилгах, нэрвэгдэгсдэд анхны болон сэтгэлзүйн дэмжлэг үзүүлэх ажлыг орон нутгийн түвшинд хэрэгжүүлэх чадавхи бүхий сайн дурын идэвхтэнүүдийг бэлтгэх зорилгоор зохион байгуулж буй “Гамшгийн үед ажиллах сайн дурын идэвхтэн бэлтгэх” сургалтын нээлт өнөөдөр боллоо.



Нээлтийн ажиллагаанд Онцгой байдлын ерөнхий газрын Гамшгаас урьдчилан сэргийлэх газрын дарга, хурандаа Д.Батсайхан, Гамшгаас урьдчилан сэргийлэх газрын сургалт, сурталчилгааны хэлтсийн дарга, дэд хурандаа Д.Мөнхбат болон Монгол Улаанзагалмай нйигэмлэгийн ерөнхий нарийн бичгийн дарга Н.Болормаа нар оролцсон юм.



Сургалтанд 21 аймгийн Онцгой байдлын газар, Улаанзагалмайн дунд шатны хороо хамтран орон нутагтаа тогтвор суурьшилтай ажиллаж, амьдардаг гамшгийн хариу арга хэмжээ авах үйл ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар оролцож байсан, сайн дураар хүмүүнлэгийн үйл ажиллагаанд оролцох хүсэлтэй “Сайн дурын бүлэг”-ийн гишүүд оролцож байна.



“Гамшгийн үед ажиллах сайн дурын идэвхтэн бэлтгэх” сургалтанд оролцогчид гамшгаас хамгаалах менежментийн мэдлэгээ дээшлүүлэх, аюулт үзэгдэл, ослын голомтод эрэн хайх, аврах, нэрвэгдэгсдэд анхны болон сэтгэлзүйн тусламж үзүүлэх, олон нийтэд сургалт, сурталчилгаа явуулах чадавхтай болох бөгөөд тус сургалт Монголын Улаанзагалмай нийгэмлэгийн “Хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн төв”-д 2017 оны 10 дугаар сарын 18-ны өдөр хүртэл үргэлжилнэ гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

НӨАТ-ын мэдээлэл технологийн төвд өнөөдөр өнгөрсөн наймдугаар сарын тохирлоор азтан болсон

Монгол Улсын нийслэл үүсэн байгуулагдсаны түүхт 378 жилийн ой энэ сарын 29-ний өдөр тохиож байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор “Бага дунд боловсролын удирдлагын шинэчлэл” олон улсын чуулган Төрийн ордонд болж байна. Уг олон улсын чуулганд Монгол Улс, ОХУ-ын Бүгд Найрамдах Буриад, Бүгд Найрамдах Тува, БНХАУ-ын ӨМӨЗО, Шинжаан-Уйгарын өөртөө засах орны багш, судлаачдын төлөөлөл оролцож байгаа юм.

Монголын эрүүл мэндийн ажилтны ҮЭ-ийн холбоо, Монголын боловсрол, шинжлэх ухааны ҮЭ-ийн холбоо, Монголын ажилтан албан хаагчдын ҮЭ-ийн холбоо хамтран өнөөдөр Олон улсын валютын сангийн суурин төлөөлөгчийн газрын гадна талбайд тайван жагсаал хийлээ.

Өсвөр насны охидын нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд, эрхийн асуудлаар НҮБ-ын Гэрээний хороодоос Монгол Улсын Засгийн

Нийслэлийн 378, Монголын Нотариатын байгууллага үүсэн байгуулагдсаны 92 жилийн ойн өдрийг тохиолдуулан өнөөдөр Сүхбаатарын талбайд хуулийн салбарынхны хамтарсан өдөрлөг болж байна.

Таван настай охиныг хойд эцэг нь хүчирхийлсэн харамсалтай хэргийн талаар энэ сарын 14-нд нэгэн иргэн

МАХН-ын дэд дарга С.Ганбаатарт холбогдох хэргийн анхан шатны шүүх хурал өнөөдөр Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болов.

”Авьяаслаг Азиуд” шоуны алтан базерийн бүжиг

2017 оны 10 дугаар сарын 14,15-ны амралтын өдрүүдэд Замын цагдаагийн албаны ЖШУХ нийт 652 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас зам тээврийн ослын 452 дуудлага бүртгэгдсэн бөгөөд осол хэргийн улмаас 1 хүний амь нас хохирч, 28 хүн гэмтэж бэртсэний 4 нь бага насны хүүхэд байсан байна.
Гудамж замд хийсэн хяналт шалгалтаар согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 88 жолоочийг илрүүлэн саатуулж ажиллаа.
Бүртгэгдсэн зам тээврийн осол, хэргийг хэлбэрээр нь авч үзвэл явган зорчигч мөргөж гэмтээсэн 10 осол, мөргөлдөх хэлбэрээр 19 осол, үл хөдлөх зүйл мөргөсөн 2, онхолдох хэлбэрээр 1 осол тус тус бүртгэгдсэн бөгөөд тухайн өдрүүдэд зам тээврийн осол, хэргийн газрыг орхиж явсан 2 тохиолдол бүртгэгдсэнийг шуурхай эрэн сурвалжилж ажиллаж байна.
Эдгээр өдрүүдэд согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ замын хөдөлгөөнд оролцож осолд өртсөн жолооч 4, явган зорчигч 1, зорчигч 2 бүртгэгдсэн байна. Иймд эрхэм замын хөдөлгөөнд оролцогч та согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодохоос татгалзах, аюулгүй байдлаа хангаж анхаарал болгоомжтой байхыг зөвлөж байна.
Тухайлбал:
1. ХУД-ийн нутаг Наадамчдын гудамж “Оргил center” дэлгүүрийн замд амины T.Mark 2 маркийн автомашины жолооч Э нь явган зорчигч 51 настай, эрэгтэй Г-г мөргөж амь насыг нь хохироосон.
2. СХД-ийн нутаг Орбитын зам, Номин агуулах худалдааны төвийн баруун урд замд амины H.Grace маркийн автомашины жолооч М нь амины Istana маркийн автомашинтай мөргөлдөж зорчигч нарын 9 хүн гэмтсэн зэрэг осол, хэргийг шалгаж байна.
Дээрх дуудлага, мэдээллийг өмнөх 7 хоногийн амралтын өдрүүдтэй харьцуулахад нийт дуудлага, мэдээлэл 13,2 хувиар, үүнээс ослын шинжтэй дуудлага 18 хувиар, согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон зөрчил 38 хувиар тус тус буурсан эерэг үзүүлэлттэй байгаа боловч гэмтсэн хүний тоо 3,7 хувиар өссөн байна.

Төрийн тусгай албан хаагчдын нэгдсэн эмнэлэг, БНСУ-ын Бусан хотын Гушин их сургуулийн Бугым эмнэлэг, Seomyeon medical street эмчмлгээний аялал жуулчлалын холбоо, “INJ pharm” компани хоорондын харилцан итгэлцэлд үндэслэн “Зайн оношлогоо төв байгуулах төсөл”-ийг хэрэгжүүлэхээр харилцан ойлголцлын санамж бичигт 2017 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр гарын үсэг зурлаа.
Зайн оношлогооны системийг нутагшуулснаар Бусан болон Улаанбаатар хот хоорондын харилцаа, хамтын ажиллагаа улам бэхжих, Бусан хотын эрүүл мэндийн байгууллагаас суралцах, туршлага судлах, Монгол улсын эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний чанарыг сайжруулах, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг хүргэх тогтолцоог сайжруулах зэргээр хамтран ажиллах боломжууд нээгдэж байгаа юм.

Дэлхийн Нотариатын өдөр, Монгол улсад Нотариатын байгууллага үүсч хөгжсөний 92 жил, “Монголын Нотариатчдын Танхим“ ТББ үүсгэн байгуулагдсаны 20 жилийн ойг тус тус угтан нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, ХЗДХЯ, нийслэлийн Шүүх, нийслэлийн Прокурорын газар, нийслэлийн Цагдаагийн газар, Монголын Хуульчдын холбоо болон Монголын өмгөөлөгчдийн холбоо хамтран өнөөдөр “Нотариатчдын өдөрлөг”-ийг Д.Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулж байна.

Өдөрлөг өнөөдөр 10:30-17:00 цагийн хооронд Д.Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулагдах юм. Энэ үеэр иргэний эрх зүйтэй холбоотой зөвлөгөө, мэдээлэл өгөхөөс гадна нотариатын хөнгөлөлтэй үйлчилгээ үзүүлэх аж.



НЗДТГ-ын Хууль, эрх зүйн хэлтсийн дарга А.Даваажаргал “Нийслэлийн Засаг даргын захирамжаар 2017 оныг “Иргэдийн оролцоотой эрх зүйн шинэтгэлийн жил” болгон зарласан. Энэ ажлын хүрээнд зохион байгуулж байгаа ажлуудын нэг өнөөдрийн өдөрлөг болж байна. Өдөрлөгт нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, ХЗДХЯ, нийслэлийн Шүүх, нийслэлийн Прокурорын газар, нийслэлийн Цагдаагийн газар, Монголын Хуульчдын холбоо, Монголын өмгөөлөгчдийн холбоо болон есөн дүүргийн ЗДТГ-ын хууль эрх зүйн хэлтсийн хамт олон оролцож, иргэдэд хууль зүйн болон өмгөөлөлийн үнэ төлбөргүй зөвлөгөө өгч байна” хэмээв.

Өнөөдрийн арга хэмжээгээр нотариат болон иргэний эрх зүйтэй холбоотой зөвлөгөө, мэдээллийг үнэ төлбөргүйгээр өгнө. Мөн нотариат буюу гэрчлэлтэй холбоотой асуудлаар тодорхой хэмжээний хөнгөлөлттэй үйлчилгээ үзүүлэхээс гадна нотариаттай холбоотой санал хүсэлтийг нээлттэйгээр хүлээн авна. Түүнчлэн хамтран оролцож байгаа байгууллагууд өөрсд өөрсдийн үйл ажиллагаа явуулж буй чиглэлээр шинээр гарч буй хууль тогтоомжийг иргэдэд үнэ төлбөргүй сурталчлана” хэмээн Монголын Нотариатчдын танхимын Ерөнхийлөгч Р.Онончимэг ярилаа гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

УИХ-ын гишүүн асан С.Ганбаатарт холбогдох давж заалдах шатны шүүх хурал өнөөдөр 11.00 цагт Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх дээр эхэллээ.

Хүйтний улиралд нэмэгдэх хандлагатай байгаа амьсгалын замын халдварт өвчнөөс гэр ахуйн нөхцөлд хэрхэн урьдчилан сэргийлэх талаар нийслэлийн Эрүүл мэндийн газраас гаргасан энэхүү зөвлөмжөөс сонирхоорой.

Гэр орондоо чийгтэй цэвэрлэгээ тогтмол хийх, цэвэр агаар оруулахаас гадна гарын ариун цэврийн дэглэмийг сайтар сахиж, илчлэг сайтай хоол хүнс, витаминаар баялаг аарц, чацарганы шүүс хэрэглэж заншсанаар үр хүүхдээ амьсгалын замын халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлж, эрүүл өсч бойжих нөхцөл бололцоог нь хангаж байгаа хэрэг юм шүү.

Томуугийн В вирүс

Томуу нь амьсгалын замаар дамжин тархаж, бүх насны хүмүүсийг өвчлүүлдэг цочмог халдварт өвчин юм. Томуугийн үүсгэгч нь гадаргуугийн уургаасаа хамаараад А, В, С гэсэн үндсэн гурван хэвшинжид хуваагддаг. Томуугийн А вирус нь тахиа, галуу, нугас, гахай зэрэг амьтанд өвчин үүсгэхээс гадна хүний улирлын томуу болон цартахлын үндсэн шалтгаан болж байдаг. Томуугийн В болон С вирус зөвхөн хүнд өвчлөл үүсгэдэг бөгөөд С вирус нь бусад хоёр хэвшинжийн вирустэй харьцуулахад харьцангуй хөнгөн хэлбэрийн өвчин үүсгэдэг байна. В вирус нь улирлын томуугийн дэгдэлтийн үндсэн шалтгааны нэг болж байдаг, хувьсан өөрчлөгдөх шинж чанар багатай вирус юм.

Халдвар дамжих зам:

Халдвар нь агаар дуслын зам (халдвартай хүн ханиах, найтаах, ярих үед вирус шүлсний дусалтай цуг агаарт цацагдах), бохир гар (халдвартай хүний нус, шүлсээр бохирлогдсон эд зүйлст хүрэх)-аар дамжин халдварлана.

Эмнэлзүйн шинж тэмдэг

Томуу өвчний үед илрэх үндсэн шинж тэмдэг нь халуурах юм. Томуугийн В вирусын халдварын үед гэнэт өндөр халуурах боловч А вирусын халдварын үеийнхалууралтаас бага зэрэг хөнгөн байна. Насанд хүрэгсэд бага насны хүүхдүүдийг бодвол бага зэрэг халуурдаг. Бие сульдах, ядрах, биеэр шархирч өвдөх зэрэг шинж тэмдэг илэрнэ. Халуун буурах үед ханиалгах, хамраас нус гоожих, хоолой өвдөх шинжүүд илрэх бөгөөд зарим тохиолдолд эдгээр шинж тэмдэг нь маш хурдан хүндэрч, уушгины хатгалгаа болдог. Эмнэлзүйн шинж тэмдгүүд ихэнхдээ нэг долоо хоногийн дараа арилах хэдий ч, ханиалга намдахгүй 2-3 долоо хоног үргэлжилж болно. Дотор муухайрах, бөөлжих, хоолонд дургүй болох зэрэгходоод гэдэсний хямралын шинж тэмдэг илэрч болно.

Эмчилгээ, урьдчилан сэргийлэлт

Гэрээр хийх эмчилгээ:

Шингэн зүйл уух. Жимсний шүүс, ус, бүлээн шөл зэргийг хэвийн үеийнхээс их уух нь томуугийн халдвар авсан үед шингэний дутагдалд орохоос сэргийлдэг.

Амрах. Хангалттай сайн унтаж амрах нь биеийн дархлааны систем тогтвортой байх, хурдан хугацаанд нөхөн сэргэхэд чухал үүргийг гүйцэтгэдэг.

Урьдчилан сэргийлэлт:

Жил бүр улирлын томуугийн вакцинд хамрагдах

Гараа тогтмол угаах

Спиртэн суурьтай гар халдваргүйжүүлэгчээр гараа халдваргүйжүүлэх

Ханиаж, найтаах үедээ ам, хамраа дарах, амны цаас хэрэглэх

Олон нийтийн газраар бага насны хүүхдийг аль болох авч явахгүй байх

Халдвар авсан тохиолдолд ажил, сургууль, цэцэрлэгтээ явахгүй, гэртээ байх гэж нийслэлийн Эрүүл мэндийн газраас мэдээллээ.