”Монголын морин спорт, залуу уяачдын холбоо”-ны үүсгэн байгуулагчдын анхдугаар чуулган 10-дугаар сарын 7,8-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдах гэж байна. Тус холбоо нь Монголчуудын морины соёлыг дэлгэрүүлэх, олон зуун жилийн уламжлалт түүхтэй хурдан морины уралдааныг хөгжүүлэх, Монгол орны өнцөг булан бүрт ажиллаж амьдарч буй залуу уяачдаа дэмжих зорилготойгоор ийнхүү үүсгэн байгуулагдаж байгаа аж.

Анхдугаар чуулганы зохион байгуулагчаар ”Монголын морин спорт, залуу уяачдын холбоо”-ны үүсгэн байгуулагчид ажиллаж байна. Энэ дашрамд дуулгахад анхдугаар чуулганаа зохион байгуулах гэж буй ”Монголын морин спорт, залуу уяачдын холбоо” нь дараах зорилго, зорилтын хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулахаар төлөвлөжээ.

“Монголын морин спорт, уяачдын холбоо”-ны үйл ажиллагаа, бодлого төлөвлөгөөнд хамрагдаагүй байгаа залуу уяачдыг нэгдсэн бодлого төлөвлөгөө, үйл ажиллагаанд хамруулах.

Монголын хурдан морины нэгдсэн бүртгэл, мэдээллийн санг бүрдүүлэх. Тухайн бүртгэл мэдээллийг хурдан морины угшил гарал, уралдаан тэмцээн гэсэн ангиллаар нарийн явуулж цахим сайтад байршуулж эх орондоо төдийгүй дэлхийн өнцөг булан бүрт суугаа Монголчуудад алдаршуулан танилцуулж байх.

Монголын морин спорт, тэр дундаа холын зайд уралддаг уламжлалт хурдан морины уралдааныг Монгол туургатан даяар дэлгэрүүлэн хөгжүүлэх, цаашлаад олимп, дэлхий, олон улсын тэмцээн уралдаан болгож хөгжүүлэх.

Морин спорт, уяачдын хөгжлийн төлөө үйл ажиллагаагаа явуулдаг мэргэжлийн холбоодтой нягт хамтран ажиллаж, хурдан морины уралдааны хөгжлийн бодлого, хэрэгжилтэнд хамтран ажиллах.

Холбооны нэрэмжит улс бүсийн хэмжээний хурдан морины уралдаан, уяач унаачдыг хөгжүүлэх сургалт семинар, уулзалт зөвлөгөөн, урлаг спортын тэмцээн наадам зэрэг үйл ажиллагааг тогтмол зохион байгуулах.

Ийнхүү анхдугаар чуулганы бүртгэлийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг 99841725, 99004147 дугааруудаас лавлах боломжтой.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Миеэгомбын Энхболд өнөөдөр /2016.10.03/ Бүгд Найрамдах Турк Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд М.Карагөзийг нутаг буцах болсонтой нь холбогдуулан хүлээн авч уулзав.
Уулзалтын эхэнд Улсын Их Хурлын дарга Элчин сайдтай уулзаж байгаадаа баяртай байгаагаа илэрхийлээд, Элчин сайдаар ажиллах хугацаандаа Монгол, Туркийн харилцааг өргөжүүлэхэд гүйцэтгэсэн түүний хувь нэмрийг өндрөөр үнэлж буйгаа хэлсэн юм. Ээлжит сонгуулийн үр дүнд Монгол Улсын Их Хурал байгуулагдан, Засгийн газраа шинээр эмхэлж, ирэх дөрвөн жилийн хугацаанд хэрэгжүүлэх хөтөлбөр, чиглэлээ батлаад байгааг Улсын Их Хурлын дарга онцлоод тус хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд Турк Улстай хөгжүүлж буй Иж бүрэн түншлэлийн харилцаа, хамтын ажиллагаа тодорхой үүрэг, оролцоотой байна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа тэмдэглэн хэлэв. Түүнчлэн хоёр талын эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын хамтын ажиллагааг өргөжүүлж, нөөц боломжийг ашиглах нь чухал болохыг Улсын Их Хурлын дарга дурдаад буцалтгүй тусламжийн хүрээнд ТИКА-тай хамтран Монголын эдийн засагт ач холбогдол бүхий томоохон төслүүдийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх сонирхолтой буйгаа илэрхийлсэн юм.
Бүгд Найрамдах Турк Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд М.Карагөз Улсын Их Хурлын даргыг цаг гарган хүлээн авч уулзсанд талархал илэрхийлээд Монгол Улсын Их Хурлын ээлжит сонгуульд үнэмлэхүй ялалт байгуулсанд баяр хүргэв. Мөн Бүгд Найрамдах Турк Улсын Үндэсний Их Хурлын дарга Исмаил Кахраманы мэндчилгээг Монгол Улсын Их Хурлын даргад уламжиллаа. Турк, Монгол хоёр орны харилцаа нь олон зууны түүхтэй бөгөөд амжилттай хэрэгжиж буй өнөөгийн Иж бүрэн түншлэлийн харилцааны түвшинг ахиулан Стратегийн түншлэлд хүргэх сонирхолтой байдгийг Элчин сайд М.Карагөз тэмдэглэн хэлсэн юм.

Хоёр улсын хооронд олон тооны гэрээ, хэлэлцээ байгуулагдсан ба ялангуяа 1990 оноос хойш 100 гаруй хамтын ажиллагааны баримт бичигт гарын үсэг зурсан байна. Турк, Монгол орны улс төр, батлан хамгаалах болон боловсролын салбарын хамтын ажиллагаа өндөр түвшинд үргэлжилж байгааг Элчин сайд дурдаад “Хоёр улсын эдийн засаг, худалдааны салбарын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх шаардлагатай хэмээн үзэж байгаа бөгөөд Бүгд Найрамдах Турк Улсын талаас шаардлагатай дараагийн алхамуудыг хэрэгжүүлэхэд бэлэн байна” хэмээлээ. Мөн тэрээр өнгөрсөн 07 дугаар сард Бүгд Найрамдах Турк Улсад хүнд үйл явдал болсон бөгөөд энэ хугацаанд Монгол Улсын Их Хурал, Засгийн газрын дэмжиж ирсэнд талархал илэрхийлсэн юм.
Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, төр засгийн эрх нэг улс төрийн хүчнээс нөгөөд шилжсэн хэдий ч Монгол Улс гадаад бодлогын хувьд залгамж чанараа хадгалж, Бүгд Найрамдах Турк Улстай харилцаа, хамтын ажиллагаагаа хэвээр үргэлжүүлнэ гэдгийг тэмдэглэн хэллээ. Элчин сайд М.Карагөз 2016 оны намрын ээлжит чуулганы нээлтийн үеэр хэлсэнчлэн Монгол Улсын эдийн засгийн нөхцөл байдал хүнд байгаа бөгөөд монголчууд даван туулж чадна гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийлэв. Турк Улс ч үүнтэй адил хүнд нөхцөл байдлыг даван туулсан туршлагатай болохыг тэрээр онцлоод “Өнөөдөр бид эдийн засгаараа Европт 6 дугаарт, дэлхийд 17 дугаарт бичигдэж байна. Манай улсын банк санхүүгийн салбарын тогтолцоо бат бэх болсон. Турк Улс ОУВС-ийн гишүүн болоод 69 жил болж байна. Өнгөрсөн хугацаанд манай улс 19 удаа “Стэнд бай” хөтөлбөр хэрэгжүүлж, 50 орчим тэрбум ам.долларын зээл авсан. Үүнээс 35 тэрбум ам.долларыг сүүлийн гурван Засгийн газар зээлсэн. 2016 он гэхэд Турк Улс бүгдийг эргүүлэн төлсөн төдийгүй ОУВС-д зээл өгөх улсын тоонд багтах түвшинд хүрээд байна. Энэ нь Бүгд Найрамдах Турк Улсын хувьд сайн туршлага бөгөөд Монгол Улстай хуваалцахад бэлэн байна” гэв. Үргэлжлүүлэн талууд хоёр орны эдийн засгийн харилцаа, парламент хоорондын хамтын ажиллагааны талаар ярилцаж, санал солилцов.
Уулзалтын төгсгөлд Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, ноён Элчин сайдын цаашдын томилолт, албан ажилд нь амжилт хүслээ хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

АНУ-ын Чикаго хотын Нортуэстсайт гэх газар монгол залуус нэгнийгээ хутгалсан хэрэг гарсан тухай тус хотын телевизээр мэдээлжээ. Цагдаа нар энэ талаар “Сэжигтэн, Монгол Улсын иргэн Б, 35 настай, баруун Палмер гудамжны 4000 тоотод оршин суудаг. Хэрэг гарах үед нутаг нэгтнээ хутгалсан. Одоогоор сэжигтнийг саатуулан шалгаж байна” гэжээ.

Манай улсын иргэн Б, нэг өрөөнд хамт амьдардаг 23 настай залуутай ням гарагийн орой 23:50 цагийн орчим муудалцаж, үл ойлголцсоны улмаас хэвлийн тус газар нь хутгалж, хүнд гэмтээсэн аж.

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Миеэгомбын Энхболд өнөөдөр /2016.10.03/ Япон Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Т.Шимизүг хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтын эхэнд ноён Элчин сайд Т.Шимизү Улсын Их Хурлын даргыг цаг гарган хүлээн авч уулзаж байгаад талархал илэрхийлээд Улсын Их Хурлын сонгуульд ялалт байгуулж, парламентын тэргүүнээр сонгогдсонд нь баяр хүргэв. Тэрбээр Улсын Их Хурлын даргыг хоёр орны парламент хоорондын хамтын ажиллагааг улам хөгжүүлэхэд анхаарч ажиллана гэдэгт найдаж байгаагаа дурдаад зарим асуудлын талаар санал солилцохоор ирснээ уламжлав.

Япон Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Т.Шимизү, “Миний бие Монгол Улсад Элчин сайдаар 5 жил ажиллаж байна. Өнгөрсөн хугацаанд хоёр орны хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө багагүй ажлыг хийсэн гэж бодож байна. Тухайлбал, Хөшигийн хөндийн Олон Улсын нисэх онгоцны буудал, Анагаахын шинжлэх ухааны их сургуулийн харьяа эмнэлгийн барилга, 1000 инженерийг Япон Улсад сургах зэрэг олон төсөл хөтөлбөр амжилттай хэрэгжиж байгааг хэлэхэд таатай байна” хэмээгээд хоёр улсын стратегийн түншлэлийг 2017-2021 онд хөгжүүлэх дунд хугацааны хөтөлбөр болон ирэх онд тохиох хоёр орны дипломат харилцаа тогтоосны 45 жилийн ойн хүрээнд хийж, хэрэгжүүлэх ажлын талаар санал солилцов.

Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд ноён Элчид сайд Т.Шимизүтэй уулзсандаа баяртай байгаагаа илэрхийлээд Монгол, Японы харилцаа Стратегийн түншлэлийн зарчимд тулгуурлан эрчимтэй хөгжиж, хамтын ажиллагаа улам гүнзгийрч, итгэлцэл бэхжиж, хоёр талын төдийгүй бүс нутаг, олон улсын тавцанд идэвхтэй хамтран ажиллаж байгаад сэтгэл ханамжтай байдгаа онцлов. Мөн хоёр орны харилцааг хөгжүүлэхэд Элчин сайд нарын үүрэг оролцоо хамгийн чухал болохыг хэлсэн үгэндээ тэмдэглэсэн юм.

Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, “Монгол, Японы харилцаа эрчимтэй хөгжиж байна. Хоёр улсын хооронд өндөр дээд хэмжээний харилцан айлчлал тогтмолжиж байна. Япон Улсын Ерөнхий сайд Ш.Абэ манай улсад өнгөрөгч 7 дугаар сард айлчилсан. 09 дүгээр сарын 27-28-ны өрүүдэд манай Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил Япон Улсад айлчиллаа. Удахгүй Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат Япон Улсад айлчилна. Монгол Улсын Засгийн газрын тэргүүн гадаад улс оронд хийх анхны айлчлалаа Япон Улсаас эхлэхээр шийдвэрлэсэн нь Монгол Улс, Япон Улстай харилцах асуудалд өндөр ач холбогдол өгч байгаагийн илрэл юм” гээд Монгол, Японы Стратегийн түншлэлийг 2017-2021 онд хөгжүүлэх дараагийн Дунд хугацааны хөтөлбөрийг хоёр тал тохирч байгуулах асуудалд Улсын Их Хурал анхаарал тавьж, бүхий л талаар дэмжиж ажиллана гэв.

Уулзалтын үеэр талууд Монгол Улсын Засгийн газар, Олон Улсын Валютын Сангийн хамтын ажиллагаа, “Дулааны цахилгаан станц 5” төслийн талаар болон цаг үеийн бусад асуудлаар ярилцаж, санал солилцлоо гэж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Нийслэлийн Засаг даргын Ногоон хөгжил, агаарын бохирдолын асуудал хариуцсан орлогч Ж.Батбаясгалан Герман улсын “Олсберг” компанийн захирал Ралф Керстингийг хүлээн авч уулзлаа. Олсберг нь Герман улсын удам дамжсан 400 жилийн арвин их туршлагатай зуух болон халаалтын төхөөрөмж үйлдвэрлэдэг компани юм. Уулзалтын үеэр ноён Ралф Керстинг Монгол Улсын нөхцөл байдалд зохицсон, ялангуяа Монгол гэрийн онцлогт тохируулан үйлдвэрлэсэн шинэ халаалтын төхөөрөмж бүтээснээ танилцууллаа. Энэхүү төхөөрөмжийн ажиллах зарчим нь шөнийн цагаар цахилгааны хямдралтай тариф боддогддог үед хуримтлуулсан дулаанаа 24 цагийн турш барих боломжтой. Тиймээс энэ төхөөрөмжийг дэмжиж өргөн хэрэглээнд оруулснаар Улаанбаатар хотод тулгамдаад байгаа агаарын бохирдлыг бууруулахад өндөр ач холбогтой юм. Харин үүний тулд шөнийн цахилгааны тарифдаа хямдрал үзүүлэх хэрэгтэй” гэлээ.

Засаг даргын орлогч Ж.Батбаясгалан “Чухал үед айлчлал хийж байгаад тань талархал илэрхийлье. Ирэх дөрвөн жилд хэрэгжүүлэх манай мөрийн хөтөлбөрийн гол суурь бол ногоон хөгжлийг дэмжих байгаа. Улаанбаатар хотод хамгийн тулгамдаж буй асуудал бол агаарын бохирдол. Үүнийг шийдэхийн тулд бид нэгдүгээрт эрхзүйн орчин бүрдүүлэх, хоёрдугаарт өндөр техник, технологийг нэвтрүүлэхийг зорьж ажиллаж байна. Танай бүтээгдэхүүнийг судалж, танилцсан. Бид агаарын бохирдлыг хэрхэн хурдан хугацаанд бууруулах талаар ажлын хэсэг байгуулан ажиллана. Уг ажлын хэсэгт танай бүтээгдэхүүнийг танилцуулж, цаашид хэрхэн ажил хэрэг болгох тал дээр ярилцах болно” гэлээ.

Ажлын хэсгийнхэн болон бусад холбогдох хүмүүсийн хамтаар дахин уулзалт зохион байгуулахаар боллоо гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

“Төрийн мэдээлэл” эмхэтгэлийн 2016 оны 37 дахь дугаарт Монгол Улсын 2016 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг нийтэлжээ.

”Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарын 2016 онд хэрэгжүүлэх хөтөлбөр, хөтөлбөрийн үр дүнгийн талаархи чанарын болон тоо хэмжээний үзүүлэлт”, ”Монгол Улсын төсвийн хөрөнгөөр 2016 онд санхүүжүүлэх хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн жагсаалт”, ”Хөгжлийн банкны эх үүсвэрээр төсвөөс эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй 2016 онд санхүүжүүлэх хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн жагсаалт”, Монгол Улсын төсвийн хөрөнгөөр 2016 онд санхүүжүүлэх векселиэр төлбөр гүйцэтгэсэн төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн жагсаалт, Монгол Улсын төсвийн хөрөнгөөр 2016 онд санхүүжүүлэх ”Барих-Шилжүүлэх” концессын төрлөөр хэрэгжүүлсэн төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийн жагсаалтыг хуулийн хамт хавсралтаар баталсан бөгөөд уг хавсралтыг эмхэтгэлийн шинэ дугаарт нийтэлсэн байна.

Түүнчлэн Нийгмийн даатгалын сангийн 2016 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Хүний хөгжил сангийн 2016 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулиудыг нийтэлжээ.

“Төрийн мэдээлэл” эмхэтгэлд Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2016 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2017-2018 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай зэрэг Монгол Улсын 2016 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн хамт батлагдсан бусад хуулиудыг мөн нийтэлсэн байна.

Мөн Тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай, Ирээдүйн тэтгэврийн нөөц сангийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай, Монгол Улсын 2016 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай, Монгол Улсын 2015 оны төсвийн гүйцэтгэл батлах тухай УИХ-ын тогтоолуудыг нийтэлжээ.

Монгол Улсын 2016 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан төсвийн орлогыг нэмэгдүүлэх, төсвийн зардлыг хэмнэх, зарцуулалтын үр ашгийг дээшлүүлэх, төсвийн сахилга хариуцлагыг сайжруулах чиглэлээр арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхийг Монгол Улсын Засгийн газарт Монгол Улсын 2016 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай тогтоолоор даалгасан байна.

Тухайлбал, төсвийн орлого нэмэгдүүлэх чиглэлээр стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах ажлыг эрчимжүүлэх, төмөр зам, авто зам, уул уурхай, эрчим хүчний томоохон төслүүдийг идэвхжүүлэх замаар эдийн засгийн бусад салбарыг дэмжих, уул уурхайгаас бусад салбарыг хөгжүүлэх, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн боловсруулах, дэд бүтэц, мал аж ахуй, аялал жуулчлал, шинжлэх ухаан болон био технологийн салбаруудад хөрөнгө оруулалтыг татах, татварын бааз суурийг өргөжүүлж, татварт хамрагдалтын түвшинг нэмэгдүүлэх чиглэлээр татварын бүртгэл, хураалт, хяналтын системийн өөрчлөлт, шинэчлэлийг эрчимжүүлэхийг даалгасан байна.

Түүнчлэн албан ажлын зайлшгүй шаардлага гарч, дээд шатны удирдах байгууллага, албан тушаалтны албан ёсоор зөвшөөрснөөс бусад тохиолдолд гадаад томилолтын зардлыг төсвөөс санхүүжүүлэхгүй байх, албан тушаалтны гар утасны зардлыг төсвөөс санхүүжүүлэхгүй байх, тавилга шинээр худалдан авахгүй байх, эмнэлэг, цэцэрлэг, сургуульд зайлшгүй урсгал засвар хийхээс бусад тохиолдолд төсвийн байгууллагын албан контор, ажлын байранд урсгал засвар хийхгүй байхаар уг тогтоолд тусгасан байна хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

“Нийслэлийн Түргэн тусламжийн эмч нь төрөх гэж буй эмэгтэйг чимхэж, базсан” гэх мэдээллийн дагуу Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын холбогдох албан тушаалтан, Нийслэлийн Түргэн тусламжийн төвийн захирал, эмч, Өргөө амаржих газрын эмч нар мэдээлэл хийлээ.

Тэрээр, тухайн өдөр дуудлагаар үйлчилсэн Нийслэлийн ЯТТ-ийн дуудлагын эмч Г.Алтанчулуун хэлэхдээ “Есдүгээр сарын 27ны өдрийн тухайн дуудлагад би очиж үйлчилсэн. Манайд дуудлага 10 цаг 59 минутад зургаа дахь төрөлт өвдлөө гэсэн дуудлага ирсэн. Тухайн дуудлагын дагуу очиход үйлчлүүлэгч маань өвдөглөж суугаад хоёр гараа өвдгөн дээрээ тавьсан байдалтай байсан. Ингээд үйлчлүүлэгчээ үзээд,өвдөлт базалтын хугацааг тооцоолоод эмнэлэгт хүргэгдэж амжих юм байна гэдэг дүгнэлтэд хүрээд үйлчлүүлэгчээ насилктай тээвэрлэж авч явсан. Замдаа явж байх үед үйлчлүүлэгч маань насилк дээрээ сууж явахыг хүссэн. Би үйлчлүүлэгчийнхээ биеийн байдлыг хянахын зэрэгцээ зүүн гараас нь түшиж явсан. Харин үйлчлүүлэгийн баруун талд нь охин нь сууж мөн баруун гарыг нь түшиж явсан. Замдаа үйлчлүүлэгч 4-5 удаа өвдөлт өгсөн. Энэ үед би “гүнзгий амьсгаа аваарай”, “тайван байгаарай” гэж сэтгэл заслын эмчилгээ хийж тайвшруулж авч явсан.Ингэж үйлчлүүлэгчээ хүлээн авах эмчид нь хүлээлгэж өгөөд, тодорхойлох хуудсаа бичиж үлдээсэн байгаа. Үйлчлүүлэгчийн гуянд хөхрөлт байсан эсэхийг би мэдэхгүй байна” хэмээсэн.

Мөн ажил үүргээ гүйцэтгэж яваад ийн гүтгүүлэх болсондоо гомдолтой байгаа бөгөөд холбогдох газруудаар нь шалгуулахаа мэдэгдлээ.

Харин НЯТТ-ийн дэд захирал С.Ариунболд ”Тухайн өдөр дуудлага 9 дүгээр сарын 27-ны 10 цаг 57 минут 55 секундэд орж ирсэн. Дуудлагыг Сонгинохайрхан дүүргийн салбар хүлээж авч, хамгийн ойр явж байгаа эмч, түргэний машинд дуудлагыг дамжуулсан. Ингэснээр дуудлагын эмч тухайн айлд 9 минутын дараа очсон байсан. Тодруулбал, дуудлагын хожимдол энэ үеэр гараагүй. Дуудлагаар очсоны дараа эмч эхийн биед 8 минут үзлэг хийсэн. Тусламж үйлчилгээний дүрэм, стандартын дагуу хийж гүйцэтгээд эхийг түргэний машинаар тээвэрлэн авч явсан.

Үзлэгийн дараа 16 минутын дотор Өргөө амаржих газар дээр хүргэгдэж ирсэн. Тээвэрлэхдээ удирдамжийн дагуу эхэд сэтгэл заслын эмчилгээ хийсэн байсан. Эхийн биеийг чимхсэн, базсан явдал гараагүй. Манай үйл ажиллагааны журамд түргэн тусламжийн эмч нарыг хумс урт ургуулахыг зөвшөөрдөггүй. Мөн эхийн биед халдсанаас хойш тийм хурдан хугацаанд хөхрөлт үүсэхгүй гэдгийг албан ёсоор мэдэгдье” гэв.

АТГ-ААС СЕХ-НД ЗӨВЛӨМЖ ХҮРГҮҮЛЖЭЭ

”Paris Auto Show” гэрэл зурагт

Уpcгал тэнцэл 31.5 сая ам.долларын алдагдалтай гарчээ

Мэргэжлийн уран бүтээлчдийн ”Colour of France” үзэсгэлэн 2 дахь удаагаа дэлгэгдэнэ

Хотын Ерөнхий менежер нийтийн эзэмшлийн гудамж, зам талбай, орон сууц, гэр хорооллын гэрэлтүүлгийн ашиглалт, засвар үйлчилгээ хариуцсан байгууллагуудын гэрээний хэрэгжилтэд ажлын хэсгээс хийсэн хяналт, шинжилгээтэй танилцлаа.

2016 оны байдлаар нийслэлийн хэмжээнд гэрэлтүүлгийн асалт 97.4 хувьтай, хотын гэрэлтүүлгийн асалт засвар үйлчилгээ хариуцсан байгууллагуудын ажил 88,6 хувь буюу “Хангалттай” гэж дүгнэснээ ажлын хэсгээс танилцуулав.

Мөн гэрэлтүүлгийн нэгдсэн удирдлагын системд холбогдоогүйгээс эрчим хүчний тарифын зөрүүгээс хэрэглээний зардал ихэсдэг зөрчил илэрсэн. Цаашид нийслэлийн хэмжээнд 397 шитийг нэгдсэн удирдлагын системд холбох замаар цаг хугацаа, хүн хүч, эрчим хүчний зардлыг хэмнэх боломжтой.

Захиалагч, гүйцэтгэгч ашиглагч, ашиглалт засвар үйлчилгээ хариуцсан байгууллагуудын ажлын уялдаа холбоог сайжруулж, гэрээ эрх зүйн зохицуулалт хийх, харилцан хүлээх эрх үүргийг тодорхой болгох асуудлаар холбогдох байгууллагуудад зөвлөмж хүргүүлнэ гэв.

Түүнчлэн гэрэлтүүлэг хариуцсан байгууллагуудад хариуцсан зам талбайнхаа гэрэлтүүлгийн асалтын хувийг нэмэгдүүлэх, техник хэрэгслийн бүрэн бүтэн байдлыг хангах, сэлбэг материалыг хангалттай хэмжээнд нөөцлөх, доголдол саатал гаргахгүй, гарсан гэмтлийг тухай бүрт нь шийдвэрлэж байх зэрэг зөвлөмжүүдийг өглөө.

Энэ үеэр Хотын Ерөнхий менежер ажил сайжруулах шаардлагатай гэж дүгнэгдсэн гэрэлтүүлгийн “Би Эм Жи Эл” ХХК, “Бажамандал” ХХК, “Новел Нетворк” ХХК, хугацаатай үүрэг даалгавар өгч биелэлтийг эргэн шалган танилцуулахыг ажлын хэсэгт үүрэг болголоо гэж Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас мэдээллээ.

МУ-ын Засгийн газрын гишүүн, Шадар сайд У.Хүрэлсүх, Батлан хамгаалахын сайд Б.Бат-Эрдэнэ, МХЕГ-ын дарга Н.Цагаанхүү тэргүүтэй ажлын хэсгийнхэн орон нутагт ажиллалаа. Тэдний хувьд Засгийн газрын 100 хоногийг угтаж хөдөө, орон нутгийн иргэдтэй уулзалт хийж буй нь энэ юм.Энэ удаад Хэнтий, Сүхбаатар аймгийн төвүүдэд болон Сүхбаатар аймгийн Дарьганга, Халзан сумын иргэдтэй уулзалт зохион байгуулжээ. Засгийн газрын гишүүд улс орны нийгэм эдийн засгийн өнөөгийн байдлын талаар товч танилцуулга хийж, цаашид үүсээд буй эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулахын тулд авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар мэдээлэл өгсөн байна. Шинэ Засгийн газар 2016-2020 онд хэрэгжүүлэх мөрийн хөтөлбөрөө батлуулж, хямралыг даван туулах бодлого хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байгаа юм.

”Эдийн засгийн нөхцөл байдал хүндэрсэн энэ үед хямралаас гарахын тулд ард иргэдээ эрүүл хүнсээр хангах, орон байраар хангах, боловсрол мэргэжил олгох, ажилтай орлоготой болгох, эдийн засгийг солонгоруулах шат дараалсан арга хэмжээг авч ажиллах нь зүйтэй юм. Улс орны хөгжлийн тулгын гурван чулуу болох хүнс, эрчим хүч, шатахууныг дотооддоо үйлдвэрлэдэг, улмаар экспортолдог болохыг зорьж ажиллаж байна” гэж Шадар сайд У.Хүрэлсүх хэлсэн үгэндээ онцолжээ.

Монгол Улсын Шадар сайд У.Хүрэлсүх тэргүүтэй ажлын хэсгийнхэн Сүхбаатар аймагт Их Жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлж, Мөн Онцгой байдлын газар, Зэвсэгт хүчний 338 дугаар ангиар орж танилцсан байна. Ингээд энэ удаад ажлын хэсгийнхэн Сүхбаатар аймгийн Дарьганга, Халзан сумдын иргэдтэй уулзалт хийж, санал бодлын сонссоноор өндөрлөсөн байна. Уулзалтанд оролцогчдоос ипотекийн зээлийг үргэлжлүүлэх эсэх талаар тодруулахад, ”Үргэлжлүүлэх эх үүсвэрийг судалж байна. Салбарын яам уг зээлийг цаашид олгох бэлтгэл ажлыг ханган ажиллаж байна. Дахин олгож эхэлнэ” гэсэн хариултыг өгчээ.

Сум, дүүргийн ИТХ-ын 2016 оны ээлжит сонгууль болохтой холбогдуулан энэ сарын 19-ний өдөр бүх нийтээрээ амарна.



Энэ удаагийн сум, дүүргийн ИТХ-ын сонгуульд есөн нам, нэг эвсэл оролцож байна.Сонгуулийн сурталчилгаа хуулийн дагуу 17-нд дуусгавар болох бөгөөд 19-ны өдөр сонгууль болох юм.

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн ажлын албанаас УИХ-ын 65 гишүүний зөвлөх, туслахуудын дунд ”Хууль тогтоомж, бодлого шийдвэрийг олон нийтэд хүргэх нь” сэдэвт сургалт зохион байгуулав.

Энэ удаагийн сургалт нь бүлгийн ажлын алба, гишүүдийн зөвлөх, туслахуудын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхэд үр дүнгээ өгнө гэж үзэж буйгаа УИХ дахь МАН-ын бүлгийн ажлын албаны дарга Н.Энхтайван сургалтын эхэнд онцолж, намрын чуулганаар хэлэлцэх асуудал, бүлгийн ажлын албанаас баримтлах бодлого, үйл ажиллагааны талаар танилцуулав. Тэрбээр ”УИХ-ын гишүүний зөвлөх, туслах, бие төлөөлөгчид өргөн мэдээлэл, мэдлэгтэй байх ёстой. УИХ-ын намрын ээлжит чуулган эхэлж байгаа энэ үед бид харилцан мэдээллээ солилцож, уялдаа холбоотой ажиллах шаардлагатай байна” гэв.

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн ажлын алба нь бүтэц, зохион байгуулалтын хувьд Хууль зүй, Эдийн засаг, Нийгмийн бодлого, Хэвлэл мэдээлэл, Дотоод ажлын хэсгээс бүрддэг. Бүлгийн ажлын албаны асуудал хариуцсан зөвлөхүүд хууль тогтоомж, бодлого, шийдвэр, үйл ажиллагаа, мэдээ мэдээллийг олон нийтэд хэрхэн хүргэх, сошиал маркетингийн талаар УИХ-ын гишүүдийн зөвлөх, туслах, бие төлөөлөгчдөд сургалт хийж, харилцан мэдээлэл солилцлоо.

Фото: Навчсаар хийсэн бүтээлүүд

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Миеэгомбын Энхболд, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн Суурин төлөөлөгч Биатэ Транкман, Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Хамтын ажиллагааны захирал Габриела Спирли нар өнөөдөр /2016.10.03/ Төрийн ёслол хүндэтгэлийн танхимд “Монгол Улсын төлөөллийн байгууллагыг бэхжүүлэх нь” төслийн баримт бичигт гарын үсэг зурлаа.

Монгол Улсын Их Хурлын Тамгын газар, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр, Швейцарийн Хөгжлийн Агентлагийн санхүүжилт дэмжлэгтэй 2017-2020 онд хамтран хэрэгжүүлэх “Монгол Улсын төлөөллийн байгууллагыг бэхжүүлэх нь” төслийн үр дүнд нутгийн удирдлагын эрх зүйн орчин болон ИТХ-ын зохион байгуулалтын чадавхыг сайжруулах, сонгогдсон төлөөлөгчдөд зориулсан сургалтын үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх байнгын механизм бий болгох мөн УИХ-ын Тамгын газрын Хууль тогтоомжийн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх чадавхыг дээшлүүлэхэд оршиж байгаа юм байна.

Гарын үсэг зурсны дараа Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболд, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн Суурин төлөөлөгч Б.Транкман, Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Хамтын ажиллагааны захирал Г.Спирли нар мэдээлэл хийсэн юм хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

БНСУ-ын цагаачлалын алба өршөөл үзүүлэх хугацааг сунгажээ
1 цаг 19 минутын өмнө
Дэлхий дахинд
0
БНСУ-ын цагаачлалын алба өршөөл үзүүлэх хугацааг сунгажээ

Л.ЖАРГАЛ

Англи хэлний “Сондор хилэн” төвийн нэг сарын сургалтад суусан найзаасаа “Багшийн заах арга барил нь, ямар вэ” гэтэл “Гайхамшигтай“ гэсэн ганцхан үг хэлсэн. Бас найз минь хэл сурахаас гадна цаг барьдаг, тэсвэр хатуужилтай, хариуцлагатай, зорилготой болсоноо гайхан ярилаа. Ямар арга барил гэхээрээ түүнд ийм онцгой сэтгэгдэл үлдээснийг сонирхон сарын дотор англи хэлтэй болгодог тэрхүү сургалтын төвийн захирал С.Төмөрбатыг “Амьдралын тойрог” буландаа зочноор урилаа.

С.Төмөрбат багштай холбогдож, уулзахаар тохиртол маргааш өглөө 6:00 цагт хүрээд ир гэдэг юм байна. Өглөөний зургаан цагтаа гээд гайхан асуувал, манай эхний сургалт 06:15 цагт эхэлдэг гэв. Ингээд өглөө эртлэн гарч, С.Төмөрөө багшийн зааснаар паркийн баруун талд Сөүл рестораны хажууд байрлах өндөр шилэн барилгыг зорилоо. Өглөө эрт замын түгжрэлгүй болохоор тавхан минутын дотор л хүрээд ирэв. Энхтайваны гүүрний зүүн талд шинээр баригдсан, 13 давхар барилгын VI давхарт “Сондор хилэн” төв байрладаг юм байна. Лифтнээс буугаад баруун гар талд байрлах тохилог оффис руу ороод явчихлаа. Сургалтын орчин нь л лав тохилог тухтай юм. Цагаа харвал 06:20. С.Төмөрөө багшийн хичээл аль хэдийнэ эхэлсэн байлаа. Хоцорсондоо бага зэрэг нэрэлхэн зогстол багш толгой дохин орох зөвшөөрөл өглөө. Өглөөний ангийн хичээл нь аль хэдийнэ жигдэрчихсэн бололтой. “do”, “does” биеэр хувирахдаа зэргээс хэмээн заахыг үзвэл жирийн одоо цаг үзэж байгаа бололтой.

Одоо ногоон балаа гаргаад томъёогоо дэв­тэртээ томоор бич. Ягаан балаараа тодорхойлолтоо бичээрэй. Сургалт дууссаны дараа дэвтэр чинь та нарт багшлах болно гэхчилэн бага ангийн багшийг санагдуулам арга барилаар хичээлээ заадаг нь эрхгүй анхаарал татлаа.

Хэл сурахад харах, сонсох, ярих бичих гээд үнэрлэхээс бусад дөрвөн мэдрэхүйгээ 100 хувь ашиглах хэрэгтэй. Анхан шатны үг өгүүлбэрээсээ л бүх хэллэг яриануудаа хамгийн чанга, хамгийн тод, хамгийн хурдан гаргаж ярих гурван зарчмаар давтаж бай. Өгүүлбэрээ бүтцээр нь цээжлээд ярьж эхэл. Цаашлаад нэг өгүүлбэрийг доод тал нь 30-60 удаа давт. Гадаад хэл сурахад хамгийн гол нь өөртэйгөө ажиллах юм шүү дээ гэх зэргээр хичээл заахын хажуугаар үнэтэй зөвлөгөөнүүдийг харамгүй өгөх аж. Суралцагсад ч түүний амнаас унах үг бүрийг алдалгүй бичиж авахыг хичээж байлаа.

06:15-08:15 цаг хүртэл орох энэ анги нь өглөөг үр бүтээлтэй өнгөрөөх хүсэлтэй ажил хэрэгч хүмүүст зориулагдсан аж. Ихэнх хүнийг унтаж байхад өглөөний хоёр цагийг үр бүтээлтэй өнгөрөөж, өөртөө оюуны хөрөнгө оруулалт хийж байгаа суралцагсдаараа тэр бахархаж байгаагаа хичээлийн дундуур дурьдаад авсан. Хүний тархи өглөө сэргэг, цээжлэх мэдрэмж өндөр байдаг учраас хэл сурахад хамгийн тохиромжтой цаг гэнэ. Замын түгжрэл аливаа стресст өртөхгүй, дулаан сайхан цагийг ашиглаад авах хэрэгтэйг ч тэр бас санууллаа. Өглөөний ангийн гурван цагийн сургалт яах ийхийн зуургүй өнгөрлөө.

Есөн цагаас бүтэн өдрийн нэгдүгээр шат, бүтэн өдрийн хоёрдугаар шатны ангиуд хичээлээ эхлэхэд бэлэн болжээ. Бүтэн өдрийн сургалт нь “Сондор хилэн” төвийн 10 жилийн турш явуулж байгаа олны талархлыг хүртсэн гол сургалт нь юм байна. Найзын маань яриад байсан сарын дотор хэлтэй болгодог сургалт нь энэ байх нь. Бүтэн өдрийн ангиуд сар бүрийн эхэнд эхэлдэг тогтсон өдөртэй учраас орон нутгаас ажил амьдралаа зохицуулаад ирж суралцах хүмүүс олон байдаг байна. Бүтэн өдрийн I шатны сургалтад үсэг авиа зүйгээс бусдыг эхнээс нь заадаг тул, үсэг дуудлагаа мэддэг ямар ч хүн суралцах боломжтой гэнэ. Энэ сургалтад сууснаар анхан, завсар, дунд, ахисан дунд зэрэг дөрвөн шатны мэдлэгийг эзэмшээд төгсдөг байна. 09.00 цагаас 12.30 хүртэл С.Төмөрөө багш гол лекцээ орно. 13.00-16.30 цагаас түүний бэлдсэн залуу багш нар семинарын хичээлээ орж түүний заасан хичээлийг давтан орж хоногшуулдаг байна. 08.58 минут С.Төмөрөө багш лекцээ ороход бэлэн болжээ. Гаднаас орж ирэх хүүхэд залуус багшийн лекц эхлэхээс өмнө амжиж суудлаа эзлэхээр яарцгаана. Багш лекцээ орохоос өмнө үзсэн дүрмүүдээ бататган нэр заан асууж гарлаа.

Өнөөдөр бид таван цаг үзнэ. Эхний цаг нь Төгс өнгөрсөн цаг. Төгс өнгөрсөн цагийн томьёо had+PII гээд дэвтэртээ томоор бич. Ягаан балаараа энэ цагийнхаа тодорхойлолтыг бичээрэй. “Үзсэн цагийн томьёогоо өөрийн нэр шигээ цээжлэх ёстойг багш нь дахиад сануулья” гэв. Хүүхдүүдийн хэрхэн бичиж байгааг хичээлийн дундуур явж харж амжина. “Ингэж бичихээр чи дараа нь лекцээ яаж ойлгох юм бэ. Энэ дэвтэр чинь эргээд та нарт багш болох ёстой” гэх мэтээр хичээл үргэлжилсээр.

“How long have you been studying English?

I have been studing English for 3 years”

Мөн тэрээр үргэлжлүүлэн англи хэлтэй холбогдсон л бол энэ хоёр өгүүлбэр алхам тутамд чинь гарч ирнэ. Элчингийн ярилцлага, ажилд орох ярилцлагад энэ өгүүлбэр зайлшгүй ирнэ. Энэ өгүүлбэрийг өөртөө итгэлтэйгээр хэлж байгаарай. Учир нь хүнд төрүүлсэн анхны сэтгэгдэл их чухал байдаг юм. За тэгээд тэнцсэн бол багшдаа хэлж амжилтаа хуваалцаж байгаарай. Та нарынхаа амжилттай явааг хараад багш нь эрч хүч урам зориг авдаг юм шүү гэх зэргээр харилцан яриа өрнүүлээд амжина. Суралцагсад ч түүнийх нь хэрээр цаг ямагт анхаарлаа төвлөрүүлж багшийн амнаас унах үг бүрийг алдалгүй бичиж авахыг хичээж байгаа нь илт. Эндээс харахад С.Төмөрөө багшийн лекцийн уур амьсгал сонирхолтой, ач холбогдолтой болдог аж. Суралцагсад түрүүн яараад байсны учрыг сая нэг ойлгов.

Толинд хараад англиар өөрөөсөө асуу, эргээд хариул, хагас галзуу юм шиг бай гэх зэргээр хэл заахаас гадна амьдралд ойр үнэ цэнэтэй зөвлөгөөг харамгүй өгч байлаа. Урмын үгээр ч сурагчиддаа ташуур өгөхөө тэр мартахгүй аж.

Лекцийнхээ дараа даалгавар өгөх гол ажилдаа тэр орлоо. Өнөөдрийн байдлаар англи хэлэнд хэрэглэгддэг 12 цагаа үзэж дууслаа. Дунд шат руугаа орж байгаа болохоор бие даагаад гэрийн даалгавараа итгэл төгс хийх хэрэгтэй. Гэрийн даалгавараа зөвхөн өөртөө зориулж чанарын өндөр түвшинд заавал, заавал, заавал хийж ир. Чадахгүй бол багшаасаа утасдаж асуу гэнэ.

1.Номноос орчуулга хий.

2. Дүрмийн бус үйл үгээ цээжил,

3. 250 өгүүлбэрээ хувиргаж ир гэхчлэн тоймгүй их даалгавар өгөв. Бүх даалгавараа хийгээд дуусахад шөнийн дөрвөн цаг болж байдаг гэв. Түүний хэлснээр бүтэн өдрийн ангийн суралцагсад хоногийн 24 цагийн 20 ба түүнээс дээш цагийг хэл сурахад, зориулж байж үр дүнд хүрдэг байна.

250 өгүүлбэрээ хийж байж өглөө хичээлд суух эрхээ авдаг л гэнэ. Дүрмийн бус үйл үгээ цээжлээгүй бол маргаашийн хичээлд суулгахгүй гэх зэргээр хариуцлагыг нь тухай бүрт нь авдаг гэнэ. Шавь нартаа шаардлага өндөртэй гэж сонсч байсан минь үнэн байх нь. Түүний шавь болж төгсөхийн тулд энэ дайны шалгуурыг давах юу ч биш гэнэ.

Бүтэн өдрийн эрчимжүүлсэн ангийн лекцийн хичээл.

Бага ангийн хүүхдийн анги.



Ингээд дээрх сургалтад сууж байгаа шавь нартай нь уулзсан сэтгэгдлээ хүргэе.



Суралцагч Б.Ганцэцэг: ДӨРВӨН ЖИЛИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙГ НЭГ САРД СУРГАДАГ НЬ ҮНЭН ЮМ БАЙНА



-“Сондор хилэн” төвийн сургалт хэр үр дүнтэй байна вэ?

-Дөрвөн жилийн хөтөлбөрийг нэг сарын дотор сургана гэхээр сонирхол татаад энэ сургалтад суусан. Үнэхээр үнэн юм байна. Миний хувьд их сургуульд ажилладаг болохоор сургуулийн англи хэлний программыг хэрхэн явагддагийг мэднэ л дээ. Англи хэлний 26 цагийг дөрвөн жилийн турш үздэг. Төгсөхдөө 26 цагаа мэдээд төгсч байна уу гэдэг бас асуудалтай. Харин цаг заваа зарцуулаад “Сондор хилэн” төвд сурвал богино хугацаанд хэл сурах боломж байна. С.Төмөрөө багшийн заах аргачлалын талаар урьд нь сониноос уншиж байлаа. Хувь хүн л өөрийгөө дайчилж чадвал энэ төв сургаж чадаж байна. Өөрийгөө дайчлахгүй байхын ч аргагүй юм. Англи хэл заахаас гадна цаг барих, бие биеэ хүндлэх хичээл дээр зөв суух зэрэг хүмүүжлийн зарчмыг хүүхдүүдэд сайн суулгаж өгч байгаа нь их таалагдлаа. Монгол хүмүүс юмыг цагт нь хийдэггүй, хойшлуулдаг талтай. Харин энэ сургалтад сууж байгаа хүмүүс даалгавраа хийхгүй бол дараагийн хичээлд суух боломжгүй. Тэгэхээр даалгавраа хийхээс өөр аргагүй. Түүнээс гадна бие даах, ажил хичээлдээ хариуцлагатай хандах чухал ач холбогдолтой зан чанаруудыг хүмүүст суулгаж өгч байгаа нь олзуурхмаар санагдлаа.

-Таны хэлний түвшин ямар байсан бэ?

-Миний хувьд ганц нэг сар л хэлний курст сурч байсан анхан шатны л мэдлэгтэй байсан. Гадны зочидтой яриа өрнүүлж чаддаггүй байлаа. Ажлын болон хувийн шугмаар гадагшаа явах, интернэт, тв, сонин, сэтгүүлээс мэдээлэл авахад нас ахисан гэлтгүй англи хэл сурах хэрэгтэй болсон. Хүний яриаг ойлгоод байгаа мөртлөө, ярьж чаддаггүй дүрмийн ямар ч ойлголтгүй байсан. Харин одоо бол хамтарч ажилладаг зочидтойгоо чөлөөтэй ярих боломжтой боллоо. Энэ дашрамд “Сондор хилэн” төвийнхөө багш нарт баярлаж байгаагаа хэлмээр байна гэв.



Суралцагч Б.Галбадрах: ХЭЛ СУРАХ СУУРЬ МЭДЛЭГИЙГ МАШ САЙН ТАВЬЖ ӨГЛӨӨ



-“Сондор хилэн” сургалтын төвд англи хэл сурах болсон талаар хоёулаа яриагаа эхлэе?

-Миний хувьд “Kewiko” ХХК-д сүлжээний инженерээр ажилладаг. Ажлын шаардлагаар шинэ тоног төхөөрөмж ирэх болгонд англи хэл дээр зааврыг нь уншиж танилцах шаардлага гарна. Тэр болгонд ганц нэг мэддэг үгээрээ баримжаалаад ойлгодог төдий байсан. Их сургуульд хоёр улирал л хэл үзэж байсан болохоор анхан шатны мэдлэгтэй байсан.

-Англи хэл заах арга барилын нууц нь юундаа байна гэж та бодож байна вэ?

-“Сондор хилэн” төвд сурснаар дүрмийн мэдлэг маш цэгцтэй боллоо. Хувь хүн л өөрийгөө дайчилж чадвал С.Төмөрөө багш сургаж чаддаг юм байна. Товч бөгөөд тодорхой хамгийн гол нь системтэй мэдлэг олгодогоороо онцлог санагдлаа. С.Төмөрөө багш маань хичээлээ зүгээр нэг заагаад өнгөрдөггүй, заавал ойлгуулахыг хичээдэг хүний төлөө гэсэн сэтгэлтэй сайн багш. Манай ангийнхан 12 цагаа үзэж байгаа гэхэд хүнтэй чөлөөтэй ярьж чадаж байна. Багш биднийг бүх мэдрэхүйгээ хэл сурахад хандуул гэдэг. Шаардлага өндөр байхад сурах арга барилаа олдог л юм байна. Одоо цагт баймааргүй хүний төлөө гэсэн чин сэтгэлтэй багш гэж би хэлнэ. Миний хувьд алсдаа тэтгэлгээр магистрт сурах зорилготой байгаа. Суурь мэдлэгийг “Сондор хилэн” төв маш сайн тавьж өглөө гэж би хувьдаа баярлаж байна.



БҮТЭН ӨДРИЙН II ШАТНЫ СУРГАЛТ

Хичээл 12:30 цагаас завсарлахад бүтэн өдрийн II шатны ангийн хичээлийн явцтай танилцах боломж гарсан юм. Энэ ангид залуу багш Э.Нандинцэцэг хичээл ордог байна. Түүнийг залуухан гэлтгүй чадварлаг багш гэдгийг шавь нар нь онцлов. Өөрийн арга барил боловсруулсан хөтөлбөрөө С.Төмөрөө багш, багш нартаа гайгүй сайн эзэмшүүлсэн бололтой.

Бүтэн өдрийн I шатны ангид сурч байсан үе үеийн төгсөгчид нь олж авсан мэдлэгээ гүнзгийрүүлэн сурах хүсэлтэй байгаагаа удаа дараа тавьж байж. Үүнээс улбаалан С.Төмөрөө багш сүүлийн таван жил судалгаа хийсний дүнд бүтэн өдрийн II шатны сургалтын хөтөлбөрөө боловсруулжээ. Нэг сэдвийн хүрээнд гурван улсын түүх соёл, төрийн дуулал, ёс заншлыг харьцуулан орчуулж унших, бичих, ярих, сонсох гэсэн дөрвөн дадлыг цогцоор нь ордогоороо энэхүү сургалт үр дүнтэй онцлог болж чаджээ. Мэдээллийн эрин зуунд амьдарч байгаагийн хувьд мэдээллийг нь мэдлэг болгож, мэдлэгийг нь чадвар, чадварыг нь дадал болтол дүрэм, орчуулга, сонсгол ярианы хичээлүүдээ цогцоор заах нь түүний зорилго байв. Сургалт ч амжилттай болж, эхний сараасаа л, төгсөгчдийнхөө талархалын үгээр даруулсан гэнэ. Нэгдүгээр шатны сургалтад анхан, завсар дунд, ахисан дунд зэрэг дөрвөн шатны ангийг эзэмшээд төгсдөг бол, II шатны сургалтад, ахисан дунд гүнзгий гэсэн хоёр шатны мэдлэгийг эзэмшээд төгсдөг юм байна. Өөрөөр хэлбэл, энэ сургалтыг төгсөөд TOEFL, IELTS-ийн бэлтгэлд шууд сурах боломжтой байх нь.



Суралцагч н.Aззаяа: ХОЁРХОН САРЫН ХУГАЦААНД СУРААД АНХАН ШАТНААС ГҮНЗГИЙ ШАТНЫ МЭДЛЭГТЭЙ БОЛЖ ТӨГСЛӨӨ



-“Сондор хилэн” төвийн бүтэн өдрийн хоёр шатны сургалтад хоёуланд сурсан юм байна. Хэлний мэдлэг нь ямар болов?

-Миний хувьд арван жилдээ англи хэл сурч байсан ч цэгцтэй мэдлэг олж авч чадаагүй байсан. Өөрийгөө дунд шатны мэдлэгтэй гэж боддог байсан. Яг үнэндээ анхан шатны мэдлэгтэй байсан юм байна лээ. Үндэсний телевизийн “Монголын нэг өдөр” нэвтрүүлгээр С.Төмөрөө багш оролцож ярилцлага өгсөн. Нэвтрүүлгээр сарын дотор гурван хүнийг англи хэлтэй болгоно гэж маш итгэлтэйгээр амласан нь надад сэтгэгдэл төрүүлсэн. Тэгээд есөн сард нь ажилаа зохицуулж байгаад, бүтэн өдрийн I шатны сургалтад суусан. Эндээс англи хэлний 26 цагаа ойлгож, дүрмийн цэгцтэй мэдлэгтэй болсон. Арван сараас хойш бэлдэж чадалгүй байсаар сая II шатны сургалтад үргэлжлүүлэн сурсан. Арван нэгэн сарын дараа мартаагүй байгаа нь бидэнд дүрмийн мэдлэгийг хоногштол сайн заасан байгаа юм.

Бүтэн өдрийн II шатны сургалтад I шатны сургалтад олж авсан дүрмийн мэдлэгээ бататгахаас гадна, улс орны түүх соёлыг харьцуулан судлаж гүнзгий шатны мэдлэг олгож байна. Хэдхэн хоногийн дараа бүтэн өдрийн II шатны сургалтаа төгсөх гээд сэтгэл догдолж байна. Цаашид IELTS, TOEFL-д суралцаж гадаадад магистраа хамгаалах зорилготой байгаа.

“Сондор хилэн” төвд ердөө хоёрхон сарын хугацаанд сураад анхан шатнаас гүнзгий шатны мэдлэгтэй болж төгсөнө гэхээр уншигч таньд итгэмээргүй санагдаж магадгүй. Гэвч энд сурч байгаа, сураад төгссөн хүмүүсийн сэтгэгдэлүүдээс харахад үүнийг батлаад өгнө. Тус төвийн бүтэн өдрийн хоёр шатны сургалтад хоёр сар англи хэл сурсан бүсгүй, Канад улсад хэл сурахаар жил амьдарсан нөхрөөсөө ч илүү мэдлэгтэй болсон байжээ. Ямар сайндаа л Монголдоо хоёрхон сар суугаад сурчих юмыг хаа байсан тийшээ зардал мөнгө болж, цаг хугацаа алдах хэрэггүй юм гэлцэж байсан аж. Манайхан хэл сурахаар Малайз, Сингапур, Энэтхэг улс руу их явдаг. Тэгж цаг мөнгөө үрэхгүйгээр англи хэл сурах боломж бидэнд байгааг С.Төмөрөө багшийн үе үеийн шавь нар батлаад өгнө.

Сургалтын төвдөө өглөөнөөс оройг хүртэл хичээл заахын хажуугаар “Смарт радио 107” дээр долоо хоногт хоёр удаа радио хичээл заадаг гэнэ. Цаг зав, боломжоосоо хамаараад хэл сурч чадахгүй байгаа олон хүнд зориулж “Смарт радио” -тай хамтран ажилласан нь амжилттай болж, радиогоор англи хэл сурч буй олон зуун шавь нартаа болжээ.

Радио хичээл рүүгээ явах замд нь яриа өрнүүлэх боломж бидэнд сая нэг олдов. С.Төмөрөө багштай ярих зуур сурахыг хүссэн хүмүүсийн хүсэлт, ТВ хичээлийн бичлэг, FM-ийн нэвтрүүлгийн бичлэг гэхчлэн түүний утас зогсоо зайгүй дуугарах аж. Тэр үнэхээр завгүй бас эрэлттэй багш юм. Түүний амжилттай яваагийн гол нууц нь юундаа байгааг асуухад: Мэргэжилдээ дуртай хэл сурахыг хүссэн хэн бүхэнд чин сэтгэлээсээ ханддагт байдаг байх хэмээн даруухан хариулсан.

Дөрвөн хүүхэдтэй айлын том хүүхэд болж төрсөн, тэр долдугаар ангид байхдаа л багш болох шийдвэрээ гаргаж байж.

Сургуулиа төгсөөд цэцэрлэгийн насныхан, арван жилийн хүүхдүүд, оюутнууд зэрэг бүх насныханд хэл зааж байсан нь түүнд маш том туршлага болж, өнөөдрийн амжилтынх нь эх үндэс болсон байна. Одоо бол тэрээр англи хэлгүйгээр амьдралаа төсөөлж чаддаггүй гэсэн. Англи хэлний ачаар амьдралынхаа ханьтай ч таарчээ.

Дөрвөн жилийн хөтөлбөрийг нэг сард багтаан заах аргыг хэрхэн боловсруулсан талаар асуухад “Дөрвөн жилийн хөтөлбөрийг нэг сард багтаан цэгцтэй системтэйгээр зааж боловсронгуй болгохын тулд би олон жилийг зарцуулсан.

“А” үсгээс эхлээд л, 26 цагаа хүнд хэрхэн системтэйгээр заах вэ гээд л боловсронгуй болгохын тулд өглөөний 04:30, оройны 08:30 хүртэл бэлддэг байлаа. Хоёр жилийн турш өдөр шөнөгүй бэлдсэний үр дүнд өнөөдрийн заах арга барилаа бий болгосон” гэв.

Үнэндээ түүний олон жилийн хөдөлмөрийн үр дүнг нэгхэн сарын дотор сурч байгаагаараа шавь нар нь азтай юм. Бид ийн ярилцсаар “Смарт радио 107” дээр ирлээ. Нам жим өрөөнд чихэвчээ зүүн, микрофоны ард байраа эзэлсэн С.Төмөрөө багш сонсогчиддоо өдрийн мэнд хүргээд хичээлээ эхлэв. Өмнөө ямарч дэвтэр цаас харалгүй дүрмээ цээжээр ярин, өгүүлбэрт хэрхэн ашиглагдах талаар тайлбарлан ярих нь гайхалтай. Богино долгионы үелзлээр Улаанбаатар хотын өнцөг булан бүрт, гэртээ, машиндаа, ажил дээрээ С.Төмөрөө багшийн олон зуун шавь нар үг алдалгүй бичихийг хичээж байгаа байх гэсэн бодол энэ үед өөрийн эрхгүй төрсөн. Түүний мэдэлд 40 минутын турш удирдуулсан англи хэлний хичээлийн цаг дуусах, дөхсөнийг найруулагч санууллаа. Хичээлийн төгсгөлд багш үзсэн дүрмээ давтан сануулаад, даалгавараа өгч дараагийн хичээл дээр уулзахын ерөөл тавин өндөрлөв.

FM-ээс гараад бид сургалтын төв рүү явах замдаа түрүүчийн яриагаа үргэлжлүүлэв. “Сондор хилэн” төв 10 жилийн хугацаанд нийт 8000 гаруй хүнийг амжилттай төгсгөжээ. Ямарч хүнд чин сэтгэлээсээ заагаад явуулдаг болохоор, шавь нарынх нь 80 гаруй хувь нь өмнө төгссөн хүмүүсээс мэдээлэл авч ирсэн байдаг гэнэ.

Ярилцаж явсаар бид сургалтын төв дээр ирлээ. Одоо та ямар хичээлтэй вэ гэвэл “Худалдаа хөгжлийн банкны ангид орно гэв. Ажилчдынхаа хэлний боловсролд анхаардаг байгууллагууд “Сондор хилэн” төвтэй хамтарч ажилладаг гэнэ. Худалдаа хөгжлийн банк “Глобал бридж” ХХК, ХААИС, Нийслэлийн хүүхэд хөгжлийн төв, “Орчлон” сургууль зэрэг байгууллагууд ажилчдаа хэд хэдэн групп болгон сургасаар байгаа аж. Хамгийн том түнш Худалдаа хөгжлийн банк. 2011 оноос хойш нийт 13 дах удаа тус төвд ажилчдаа сургаж байгаа аж.

Байгууллагын соёл, сахилга батыг дээд зэргээр нэвтрүүлсэн тус банкныхантай урт хугацаанд хамтарч ажиллаж буйдаа баяртай байгаагаа С.Төмөрөө багш дурьдаад авсан.

Биднийг ороход Худалдаа хөгжлийн банкны 40-өөд ажилтан С.Төмөрөө багшийн хичээлд суухаар иржээ. Багшийн заах арга барилаас гадна зарчимч хариуцлагатай, цаг минут секунд бүрийг бүтээлчээр ашиглаж, багш нараа удирдаж байгаа гээд, түүнээс авах чанар олон байгааг тэд онцолж байлаа. Мөн сургалтын төв гэхэд хичээлийн хөтөлбөр нь ямарч их дээд сургуулиас дутахааргүй боловсронгуй байгааг тэд дурссан.

Оройн 18 цаг болж “Сондор хилэн” төвд өнжсөн өдрийн сурвалжлага маань өндөрлөлөө. Намайг гарахад С.Төмөрөө багш хичээлээ заагаад л үлдсэн.

Зөвхөн нэг өдөр л түүний хичээлд суусан би ийм их мэдээлэл олж авч байхад, бүтэн сарын турш сууж байгаа хүмүүс ямар их зүйл сурч байгаа бол доо хэмээн бодогдох. Түүний сургалт яах аргагүй өөр юм.

Хөдөөгийн малчнаас эхлэн өнөөдрийн улс төр, бизнесийн хүрээнийхэн хүртэл тусгайлан цаг авч С.Төмөрөө багшаар англи хэл заалгадаг гэж бодохоор түүнийг хэр чансаатай багш болохыг баталдаг гэлтэй. Түүний ярьснаар. Өглөөний төрийн дууллаар гарч үдшийн төрийн дууллаар харьдаг түүний гол нууц нь хэл сурахыг хүссэн хэн бүхэнд чин сэтгэлээсээ ханддагт байдаг буй за. Одоо цагт монголчуудад үгүйлэгдээд байгаа хариуцлага гээчийг өөрийн болгож чадсан С.Төмрөө багшийг энэ цагийн амжилттай хүн гэж би нэрлэнэ.



Төгсөгчдийн сэтгэгдэл:

♦ Сондор хилэн сургалтын төвийн англи хэл зааж байгаа арга барил маш их таалагдсан. Хэрвээ та англи хэл сурах гээд болохгүй байна бүтэхгүй байна гээд шантарч байгаа бол энэ төвд заавал ирээрэй. Би өөрөө энэ төвийн бүтэн өдрийн вакумд суусан. Маш их таалагдсан. Англи хэлний маань дүрмийн мэдлэг цэгцэрч, цаашид суралцах урам зориг нэмэгдсэнд их баяртай, сэтгэл хангалуун байгаа.

--- Г.Дэлгэрмаа ---

♦ Сондор Хилэндээ баярлалаа. Үнэхээр үр дүнтэй маш сонирхолтой. Өөрөө л хичээвэл та англи хэлтэй болно шүү.

--- Хишигжаргал ---

♦ Гадаад хэл сурахад сурахад хамгийн чухал нь оролдлого хувь хүний хичээл зүтгэл юм байна лээ.

--- Б. Очирхуяг ---

♦ Хамгийн гол нь надад сарын дараа үр дүн нь бодитойгоор мэдэгдэж би гадаад хүнтэй ярихад саадгүй ойлголцож байсан нь итгэхэд бэрх хэрнээ цорын ганц үнэн энэ байлаа. БИ БАС ТА БИД ХОЁР ХОЁУЛАА ЯМАР МУНДАГ ЮМ БЭ?

--- Д. Долгормаа ---

♦ Уг төвийн бусдаас ялгарах гол онцлог нь хүнийг маш сайн шахаж чаддаг, мөн хичээлийг маш сонирхолтой бөгөөд хялбар аргаар заадаг үзсэн зүйлээрээ байнга шалгалт авч шалгаж байдаг учраас суралцагсад маш их зүйлийг мэдэж авдаг.

--- Б. Баярбуян ---



ХАЯГ: Энхтайвны гүүрний зүүн хойно Park place-ийн 6 давхарт. (Шинээр баригдсан 13-н давхар барилга)

УТАС: 9911-2414, 9999-2414, 99283293, 98103020.

- WEB: www.sondorkhilen.mn

PAGE: http://www.facebook.com/Sondorkhilen English language center



Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

АН-ын бүлэг мэдээлэл хийхгүй