зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.08
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Үндсэн хууль “Өмсгөл”-өө дахин найман жил солихгүй

2019-10-15
0
ЖИРГЭХ

2016 оны УИХ-ын сонгуулиар олонх болсон МАН өнөөгийн засаглалд реформ хийх тухайгаа мөрийн хөтөлбөртөө тусгаж, амласан. Үүнээс хамгийн том, мөрийн хөтөлбөрийн жин дарах хэсэг нь “Эцэг хууль”-д нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ажил. Өнгөрсөн 28 жилийн хугацаанд мөрдөж ирсэн уг хууль нийгмийн зарим харилцааг бүрэн дүүрэн зохицуулахад учир дутагдалтай байгаа тухай улстөрчид тодотгох болсон. Нийгмийн хэд хэдэн судалгаагаар гаргасан байдаг юм.

Ээлжит бус чуулган зарлаж гишүүд зунжингаа хуралдсан ч МАН-ынхан зарчмын байр сууриа нэгтгэж чадахгүй, Бүлэг дотроо хоёронтоо хуваагдсаны улмаас сунжирч, удсаар нэг, хоёрдугаар хэлэлцүүлэг дуусав. Улмаар Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийг ард нийтээсээ асуухаар энэ сарын 30, 31-нд товлосон ч ард нийтийн санал асуулга явуулах уу, эсвэл АН-тай зөвшилцөж гуравдугаар хэлэлцүүлэг явуулж батлах уу гэдэгт мухардалд ороод байна. Учир нь Ард нийтийн санал асуулга явуулъя гэхэд зардал өндөр байхаас гадна иргэдийн мэдлэг, ойлголт мөчидхөн байгаа тул гуравдугаар хэлэлцүүлэг явуулж батлах санал гарсан юм.

АН-ын зүгээс Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд оролцохгүй гэдгээ удаа дараа илэрхийлж байсан ч дараах гурван асуудлыг нэмэлт, өөрчлөлтөд тусгавал гуравдугаар хэлэлцүүлэгт оролцоно гэв. Ерөнхий сайдаас бусад сайд давхар дээлгүй байх, сайд нарыг томилох, чөлөөлөх эрх УИХ-д биш, зөвхөн Ерөнхий сайдад байх, Ерөнхийлөгчийг УИХ-аас сонгодог болох гэсэн гурван санал тавьж байгаа юм.

АН-ын уг саналыг дэмжих цөөнгүй нэгэн бий. Энэ нөхцөлд МАН Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд дангаараа шийдвэр гаргах нь дэндүү эрсдэлтэй. Үндсэн хууль гэдэг өөрөө нийгмийн зөвшилцөл. Манайх шиг олон намын ургалч үзэлтэй улсын хувьд бусдын саналыг оролцуулж, тусгах нь чухал.

АН-ын оролцоотой, оролцоогүй олонхийн суудал авсан МАН-ын бүлэг “Эцэг хууль”-иа дангаараа батлах эрх нь тэдэнд бий ч тэдэнтэй зөвшилцөхөөс өөр аргагүй. Ирэх оны сонгуулиа бодсон ч, ийм шийдэлд хүрэхээс өөр аргагүй.

Гагцхүү сунжруулаад, хоног, хугацаа алдаад байгаа шалтгаан нь нэгдүгээрт, Бүлэг доторх зөрчил, хоёрдугаарт, одоогийн эрх мэдлээ хадгалах шалтгаан МАН-д бий. АН-ын гаргасан Ерөнхийлөгчийг УИХ-аас томилдог болох саналд иргэд шүүмжлэлтэй хандсанд нь тэдний асуудал. Сонгодог парламентын тогтолцооны нэг авууштай тал нь Ерөнхийлөгчийг УИХ-аас томилох. Одоо байгаа хуулиар УИХ, Ерөнхийлөгчийн аль аль нь иргэдээс сонгогддог учраас эрх мэдэл нь хоорондоо үргэлж зөрчилдөх нь энүүхэнд. Энгийн жишээ дурдахад Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн эх нь холбогдох хуулийн шаардлага хангаагүй хэмээн үзэж хориг тавьсан.

Хоригийг хүлээн авахыг мөн л хуралдаж байж шийдвэрлэх гэж цаг үрсэн. Зарим улстөрчдийн үзэж байгаагаар Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөд хэд хэдэн санал хүргүүлж, зарим тэдгээр нь багтсан ч удалгүй буцаан татсан, МАН-ын амлалтыг сунжруулсан гэж шүүмжлэл гарах шалтгаан болсон юм билээ. Нэгэнт Ерөнхийлөгчийн эрх ашиг хөндөгдөөд ирсэн учраас асуудлыг ард нийтээс асуухыг шаардах нь гарцаагүй биз ээ.

Дараагийн ярих ёстой асуудал нь ирэх найман жилээс наана Үндсэн хуульдаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулж чадах уу гэдэг асуудал. Үндсэндээ МАН Үндсэн хуульдаа нэмэлт өөрчлөлт оруулж чадах уу, эсвэл төсвөө хэлэлцэх үү л болчихоод байна. Ирэх арваннэгдүгээр сарын 15 гэхэд ирэх оны төсвөө баталсан байх ёстой. Төсөвтэй зэрэгцэн Үндсэн хуулиа хэлэлцэнэ гэвэл барахгүй гэсэн үг. Сонгуулийн жилийн төсөв гэдгээрээ гишүүдийн хувьд Сангийн яамнаас өргөн барьсан төсөл хамгийн чухал. Тойрогтоо ахиу төсөв хуваарилуулах нь гишүүдэд нэгдүгээр асуудал. Харин Үндсэн хуулийг хэлэлцэж байгаад орхивол ирэх найман жил дахин хэлэлцэхгүй гэсэн хуулийн заалттай.

Ингээд үзвэл Үндсэн хууль нэг “өмсгөл”-өө дахин найман жил солихгүй байх магадлал ойрхон ч юм шиг. Харин АН-аас чухам ямар шийд гаргах нь зөвшилцлөөс тодорхой болох юм. Тэд бүгдээрээ хийсэн бүтээсэн зүйлтэй харагдаж, дахин сонгогдох хүсэлтэй.

 

Б.Лхам

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Үндэсний их баяр наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
Үндэсний хувцсаар гоёсон 7000 гаруй хүн баярын жагсаалд оролцлоо
Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
Сэлэнгэ аймагт бүртгэгдсэн 14 ойн түймрийг унтраахаар ажиллаж байна
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Үндсэн хуульч (66.181.184.224)
    Ямарч мэдлэггүй байж худалаа хуцахаа боливол яасийн.АН-ын саналыг яасанч хүлээж авч болохгүй шүү.
    2019 оны 10 сарын 15 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
    11 мин
  • Ж.Баярмаа: 2016 оноос хойш төсөв дандаа алдагдалтай батлагдаж ирсэн
    36 мин
  • Үндэсний их баяр наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний 21:00 цагт дахин тоглоно
    1 цаг 27 мин
  • Үндэсний хувцсаар гоёсон 7000 гаруй хүн баярын жагсаалд оролцлоо
    1 цаг 34 мин
  • Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа
    1 цаг 38 мин
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
    2 цаг 23 мин
  • Сэлэнгэ аймагт бүртгэгдсэн 14 ойн түймрийг унтраахаар ажиллаж байна
    2 цаг 58 мин
  • Нийслэлд 12 байршилд борооны ус зайлуулах байгууламж шинээр хийхээр төлөвлөжээ
    3 цаг 7 мин
  • “Халзан бүрэгтэй” орд газар, нутгийн иргэдийн эсэргүүцэлтэй холбоотой асуудлаар ерөнхий хяналтын сонсгол явуулах тухай тогтоол баталлаа
    3 цаг 43 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
    3 цаг 56 мин
  • ФОТО: Дээлтэй Монгол үндэсний бахархал
    4 цаг 9 мин
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, гэргий Л.Болорцэцэг болон Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар албан ёсны уулзалт хийлээ
    4 цаг 18 мин
  • ФОТО: Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нарыг албан ёсоор угтаж авлаа
    4 цаг 39 мин
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
    5 цаг 10 мин
  • Улсын цолтой 50 орчим бөх бүртгүүлжээ
    5 цаг 17 мин
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
    5 цаг 47 мин
  • Наадам айсуй: Түрүү жил айргийн тавд хурдалсан таван СОЁОЛОН
    6 цаг 14 мин
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
    6 цаг 24 мин
  • "Дээлтэй Монгол" наадмын үеэр дараах замыг хаана
    6 цаг 30 мин
  • Х.Нямбаатар: Цахилгаан хязгаарлах эрсдэлийг хаасан төсөл бол Бөөрөлжүүт, шаардлагатай гэвэл дахиад ч дамжуулан зээл өгөхөд бэлэн байна
    6 цаг 55 мин
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Ч.Ундрам: Өнөөдөр МУГТ болсон тамирчдад сар бүр 1 сая төгрөгийн урамшууллыг насан туршид нь олгоно
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • Монгол тогооч нар дэлхийн аваргын хагас шигшээд оролцох эрхээ авлаа
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Ч.Ундрам: Өнөөдөр МУГТ болсон тамирчдад сар бүр 1 сая төгрөгийн урамшууллыг насан туршид нь олгоно
  • Х.Тэмүүжин: Хууль зүйн байнгын хороо яг л шүдгүй арслан шиг байна
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Өнөөдөр Засгийн газар ээлжит бусаар хуралдана
  • Х.Булгантуяа: Хүн төвт үзэл баримтал бүхий төрийн албыг хөгжүүлнэ
24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • 17 жилийн өмнөх 7 дугаар сарын 1-ний өдрийг сануулах хуучирч, мартагдахгүй 24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК