зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.10.16
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Л.Энх-Амгалан: Дараагийн Их хуралд олонд танигдаж, итгэл хүлээсэн улстөрчид сонгогдох болов уу

2019-12-04
0
ЖИРГЭХ

Ирэх 2020 онд болох УИХ-ын ээлжит сонгуулийг ямар хувилбараар явуулах талаар УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалангаас сэтгүүлчид тодрууллаа.


-Сонгуулийг ямар хувилбараар явуулах бэ гэдэгт МАН-ын бүлэг байр сууриа нэгтгэсэн үү?

-Хууль санаачлах эрх нь УИХ-ын 76 гишүүнд бүгдэд бий. Бүлэг дээр байр сууриа илэрхийлээгүй гэсэн асуудал байхгүй. Олон талаас нь ярилцсан. Өнгөрсөн хавар Монгол Улс-Нэг тойрог гэсэн байдлаар явуулъя гэдэг мэдээллийг бүлгээс өгч байсан. Засгийн газраас энэ чиглэлээр санал авсан. Харин одоо өргөн барьсан хуулиар 26:50 гэсэн хувилбар. 26 гэдэг нь Монгол Улс даяар нэг тойрог. Зөв, бурууг нь дүгнэж, саналаа хэлэх боломж УИХ-ын бүх гишүүдэд бий. Бид хэдий болтол жалга довны депатутын тогтолцоотой байх юм бэ. Үүнээс яаж салахад аль хувилбар нь дээр бэ гэдэг дээр ярилцаж байна.

-26 гэдэг нь Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэртэй зөрчилдөх юм биш үү?

-Зөрчилдөхгүй. Хуучин 2008, 2012 онд нам дугуйлж байсан. Одоо бол нам намаас 26 хүнээ дугуйлж, нэгийг нь ард түмэн сонгож, эрэмбэлнэ.

-Тэгэхээр олон санал авсан 26 хүн сонгогдохгүй. Авсан саналыг хувь тэнцүүлэх юм уу?

-Яг тийм. Тогтолцоо нь мажоритар. Өөрөөр хэлбэл, нам болгон 26 хүн нэр дэвшүүлнэ гэсэн үг. Жишээлбэл,  МАН-аас 26 хүн хамгийн олон санал авлаа гэхэд нийлбэрийг нь тооцно. Тооцоод үзвэл нийт саналын 50 хувийн санал авсан юм чинь 26 суудлын 50 хувь буюу 13 суудлыг авна. Хуучин намд өгдөг байсан. Нам нь хаалттай жагсаалтаар өөрсдөө эрэмбэлдэг байсан. Тэгвэл одоо бол ард түмэн санал өгөөд өөрсдөө эрэмбэлнэ гэсэн үг. Ингэхээр Үндсэн хууль зөрчсөн үйлдэл болохгүй. Гэхдээ хамгийн олон санал авсан хүн жагсаалтад орж чадахгүй юм биш үү гэдэг зүйл яригдсан. Улс төрийн намуудад босго тавьдаг шүү дээ. Нийт сонгогчдын таваас доошгүй хувь авах ёстой. Тэгж байж сонгуульд суудал хуваарилагдах эрх улс төрийн намуудад  оногдох ёстой. Бие даагч нарын хувьд том тойрог дээр бие дааж болно. Жижиг тойрог дээр ч болно.

-Нэг нэр дэвшигч үнэмлэхүй олон санал авсан байлаа гэхэд тэр хүний санал дээр үндэслээд цөөн санал авсан нэр дэвшигч УИХ-д орох нь хууль зөрчсөн үйлдэл болохгүй юу?

-Жишээлбэл, МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх 500 мянган хүний санал авлаа гэж бодъё. Нийт сонгогчдын 50 хувийн санал авлаа гэхэд бидэнд 13 суудал оногдоно гэсэн үг. 13 дахь суудалд оногдсон хүн магадгүй 1000 хүний санал авсан байхыг үгүйсгэхгүй. Яагаад гэвэл хувь тэнцүүлсэн арга шүү дээ. Гэтэл нөгөө намаас 5000, 8000 санал авчихаад орж чадахгүй байх гэж ярьж байна. Тэгэхээр хүнээ дугуйлсан мажоритар тогтолцоо, аргачлал нь хувь тэнцүүлэх аргачлалаас өөр арга байхгүй.

-Саналын хуудсаа яаж зохион байгуулах юм бэ. Улс төрийн 30 гаруй нам байна шүү дээ?

-Дээд шүүхэд бүртгэлтэй 34 нам бий. Нам тус бүр 26 хүн нэр дэвшүүллээ гэхэд 700 гаруй нэр дэвшигчийн нэрс гарна. Үүнийг Сонгуулийн ерөнхий хороотой хамтарч саналын хуудас дээр яаж бичих бэ гэж шалгаж үзсэн. Практикийн хувьд боломжтой юм билээ. Хамгийн гол нь санал тоолох, дүн гаргахад тодорхой хүндрэл гарахыг үгүйсгэхгүй.

-Намын нэр дугуйлах, хүний нэр дугуйлахад ялгаа байгаа юм уу?

-Яалаа гэж дээ. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтөөр ард түмэн өөрийн төлөөллөө шууд, чөлөөтэй сонгоно гэж зааж өгсөн. Тийм учраас ард түмэн хоёр санал өгнө. Хоёр хүн дугуйлна гэсэн үг. Нэг нь улс даяар нэр дэвшсэн хамгийн их таалагдсан хүнээ сонгоно. Хоёр дахь нь өөрийнхөө тойрог буюу жижиг тойрогт нэр дэвшсэн нэр дэвшигчийг сонгоно.

-Том, жижиг тойргоор сонгууль явуулах нь гишүүдийн тэгш байдлыг алдагдуулах юм биш үү?

-Одоогийн тогтолцооны хамгийн сул тал нь улсын төсвийг 76 жижиг тойрогт цацдаг явдал. Улс орны хөгжлийн асуудлыг ярвдаг төлөөлөлтэй болъё гэдэг зүйлийг бид ярьж байна, хүсэж байна. Монголд улс төрийн тогтвортой байдал маш чухал.

-Нэр дэвшигчийг жагсаахдаа ямар аргачлал хэрэглэх бэ?

-Цагаан толгойн үсгийн дарааллаар байршуулна. Намын дарга гээд У.Хүрэлсүхийг хамгийн дээр бичнэ гэсэн ойлголт байхгүй.

-Нэр дэвшигчдээ яаж тодруулах юм бэ?

-Улстөрчийн ретинг гэж байдаг биз дээ. Үүгээр л тодруулна. Хэн УИХ-ын гишүүн болдог бэ гэхээр тухайн тойрогт хамгийн өндөр ретингтэй хүн сонгогддог биз дээ. Бидний тоглоомын дүрэм энэ шүү дээ.

-Санал авах боломж багатай, мөнгөтэй эрхмүүд 26 руу орох магадлал хэр бол?

-Энэ бол жинхэнэ ард түмний шалгуураас хамаарах зүйл.

-Гол нь намаас ямар шалгуур тавих юм бэ?

-Улс төрийн ретингээр оруулах байх.

-Олон жил улс төрд явсан ахмад улстөрчдөд боломж илүү өндөр гэж ойлгож болох уу?

-Олонд танигдсан, олны итгэлийг хүлээсэн улстөрчид сонгогдох болов уу.

-Танай нам намын санхүүжилтийн асуудлыг яаж шийдэх бэ. АН-ын зүгээс сонгуульд нэр дэвшихийг хүсвэл ямар хэмжээний татаас төлөх ёстойгоо ил зарласан.  

-Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлттэй холбоотойгоор хэд хэдэн хууль батлагдах ёстой. Нэгдүгээрт, Сонгуулийн тухай хууль, хоёрдугаарт, Улс төрийн намуудын тухай хууль, гуравдугаарт, Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн тухай хууль батлагдах ёстой. Улс төрийн намуудын тухай хуульд санхүүжилтийн асуудлыг тусгаж өгнө. Сонгуулийн тухай хуульд сонгуулийн дээд хэмжээг Аудитын ерөнхий газар, Сонгуулийн ерөнхий хороо тогтооно гэж заасан. Ингэхдээ компани 10 сая, хувь хүн гурван сая төгрөгийн хандив өргөх зохицуулалттай. Гэхдээ газар нутгийн хэмжээ, сонгогчийн тооноос хамаарч зардлын хэмжээг өөрчлөх байх.

Г.Эрдэнэ

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
С.Нарангэрэл: УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар “Ерөнхий сайдыг огцруулна гэсэн” гишүүдийн саналыг л хэлэлцэн шийдвэрлэж санал хураах шинэ Үндсэн хуулийн орчин үйлчилж байгаа
322 тэрбум төгрөгийн тендер буюу Гомбожавын Занданшатарын ШАХАА
Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэх асуудлыг УИХ-аар хэлэлцэх журмын тухай
УИХ: Ерөнхий сайдыг огцруулах саналыг хэлэлцэнэ
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (15)

  • zochin (74.118.176.12)
    BALIAR TEGEEL BAS MCS. SHUDRAGA YOS YOS ZUI YU CH BAIHGUI
    2019 оны 12 сарын 06 | Хариулах
  • Зочин (103.194.176.121)
    mash buruu hervee ingevel 26giin ehnii heded ni nuguu l neg nyamdorj enkhtuvshin ulaan gsen umnuud namaas songogdono. 100 huvi hunii songovol ard tumen heden hulgaich nart dungee tavij songohgui
    2019 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Hn (202.179.31.78)
    Ene odoo toryn ergelt hgeed bn u???? Yallaa gej huchin hulgai hiisen etggeeduud-g songoh ve? Chhi garch irbel ha hha ha yostoi 2020 ony 7saryn 1 bolno. Ene udaa ard tumen mmash zorigtoi bn. Eronhiilogch gsen ard tumenee hamgaalna. Chi songuuliin ur dun buten jilyn omno heldeg yamar luivarchin horon sanaatan ve
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (202.9.40.128)
    Shaaaaagaarai...ter ni chi l lab bish....oniison hujaaaa mini zailaarsi
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (202.126.89.119)
    Ямарч байсан МАН-ын энэ новшнуудыг л сонгохгүй шүү
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (185.39.141.38)
    hahaha 65 bvgd olnii tanil bolson . bvgdiig ni dahin songoj . hishin shig vzej .. ene nvvrschinii nvvrsiig ni hulgaigaar urgeljlvvlen zuulguj .tender kontsesiin deerem hahuuliig ni hiilgej hairla . ard tvmeen!
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (122.201.22.70)
    бантан
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (203.91.115.53)
    Энэ 76 дотроос хамгийн бага хулгай хийсэн хүнийг тодруулж Оны шилдэг улс төрчөөр шалгаруулая
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (185.39.141.38)
    ene mcs iin nvvrschin . kontses tendriin naimaachin hahuulchin uuriiguu olond yuugaaraa tanihdsan gej danalzana ve. ..
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Zochin (66.181.178.211)
    Uuriigu hichee, ene nuhur l bish shu
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.7)
    одоо байгаа та нар биш шүү та нар муугаар олонд танигдсан өөрсдийнхөө амьдралыг бод бидний төлөө яав ч зүтгэхгүй хүмүүс байна тар чинь танигдсан
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (202.9.46.7)
    songokh l bolno kharin ta nar bish shuu..
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (103.229.123.241)
    Энэ нэг юм улс төрийн албан тушаалын амтанд бүр орчихжээ!!! "М-Си-Эс"-д байхдаа ийм байгаагүй л юмсан.
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • больчих оо (91.170.197.199)
    завхарсан юм хийж байх юм.
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Tatf (103.57.95.51)
    Cham shig hulgaichdaas saltsgaah bh gej naidna
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • С.Нарангэрэл: УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар “Ерөнхий сайдыг огцруулна гэсэн” гишүүдийн саналыг л хэлэлцэн шийдвэрлэж санал хураах шинэ Үндсэн хуулийн орчин үйлчилж байгаа
    8 мин
  • 322 тэрбум төгрөгийн тендер буюу Гомбожавын Занданшатарын ШАХАА
    32 мин
  • Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэх асуудлыг УИХ-аар хэлэлцэх журмын тухай
    1 цаг 29 мин
  • Б.Нарантуяа: Халтиргаа гулгаанаас сэргийлж, 09:00 цагийн байдлаар 4 тонн давсыг гудамж, зам талбайд цацаад байна
    2 цаг 36 мин
  • 2026 онд Онцгой байдлын салбарт 500 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийнэ
    3 цаг 33 мин
  • Playlist: Цастай, хүйтэн өдөр сэтгэл бүлээцүүлэх 10 дуу
    5 цаг 19 мин
  • “Нэгдүгээр тойрог зам” төсөл хэрэгжсэнээр нийслэлийн түгжрэл 20 хувиар буурна
    5 цаг 24 мин
  • ФОТО: Эзэнгүй сургууль
    5 цаг 28 мин
  • ХХБ-ны Хуримтлалтай Монгол -2025 аяны 9-р сарын азтай 50 харилцагч тодорлоо
    6 цаг 26 мин
  • УИХ: Ерөнхий сайдыг огцруулах саналыг хэлэлцэнэ
    6 цаг 33 мин
  • Улаанбаатарт 4 градус хүйтэн байна
    6 цаг 36 мин
  • Хотын дарга Х.Нямбаатар 2007 айлын орон сууцны хорооллыг гэрээний хугацаанд нь ашиглалтад оруулах үүрэг өглөө
    20 цаг 55 мин
  • Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч бус гишүүнийг сонгон шалгаруулах ажлын хэсгийг байгууллаа
    21 цаг 47 мин
  • Өнөөдөр хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн өдөр тохиож байна
    22 цаг 0 мин
  • Бүх шатны эрүүл мэндийн байгууллагын удирдлагуудад үүрэг чиглэл өгөв
    22 цаг 28 мин
  • И-баримт сугалааны супер азтан тодорлоо
    23 цаг 3 мин
  • 2024 оны II ээлжээр цэргийн жинхэнэ албанд татагдсан цэргүүд халагдлаа
    23 цаг 37 мин
  • МАН-ын бүлгийн даргаар сонгогдсон Ж.Батжаргал гэж хэн бэ?
    Өчигдөр 14 цаг 51 мин
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
    Өчигдөр 14 цаг 07 мин
  • Чингэлтэй дүүргийн 16 дугаар хорооны 100 ортой цэцэрлэгийн барилга угсралтын ажил дууслаа
    Өчигдөр 13 цаг 50 мин
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Н.Түвшинбаярын амьдралаар баримтат кино хийнэ
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • БӨХ: Өнөөдрийн барилдаанд хэн түрүүлэх вэ?
  • ТӨРИЙН ДЭЭГҮҮР ГҮЙСЭН “ХАР МУУР”
  • Олимпын мөнгөн медальт О.Баасанхүүгийн амжилтыг хэн, яаж мялааж байв?
  • "Дэлхийн хуримтлалын өдөр-2025" аяны нээлт боллоо
  • АМРАЛТЫН ӨДӨР: Та амралтаараа юу үзэх вэ?
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
  • Цастай өдөр цангинуулан уншмаар 10 шүлэг
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Д.Амарбаясгалан: Маш олон гишүүдийг олон шалтгаанаар дарамталж байна
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • ТӨРИЙН ДЭЭГҮҮР ГҮЙСЭН “ХАР МУУР”
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
  • ТББХ 14.00 цагт хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Ж.Бат-Эрдэнэ: Хоёр тал зөвшилцөөд бичгээ татах юм бол зөвхөн төсвөө хэлэлцэнэ
  • Ерөнхий сайдын хувь заяаг дэнслэх ТББХ-ны гишүүд
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • Н.Түвшинбаярын амьдралаар баримтат кино хийнэ
  • Б.Жавхлан: Цалин, тэтгэврийг нэмэгдүүлэх 830 тэрбум төгрөгийг төсөвт багтаана
  • Т.Аубакир: Цалин, тэтгэврийг нэмэхийн тулд салбар яамдын зардлыг 10 хувиар танах шаардлагатай
  • 2024 оны II ээлжээр цэргийн жинхэнэ албанд татагдсан цэргүүд халагдлаа
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Цэцийг цэгцэлье, цэгцлэхдээ Г.Баясгалангаас эхэлье
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • МАН-ын бүлгийн даргаар сонгогдсон Ж.Батжаргал гэж хэн бэ?
24 баримт
  • Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Энэтхэг Улсын Ерөнхий сайд нарын мэдээллээс онцлох 24 эшлэл
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн айлчилж буй Энэтхэг Улсын тухай 24 баримт
  • "Өндөр аварга" П.Бүрэнтөгсийн тухай 24 баримт
  • Удахгүй эхлэх "Алтан цом"-ын төлөөх барилдааны ОНЦЛОГ
  • Монголчуудын оролцож буй "Physical: Asia" шоуны тухай бид юу мэдэх ёстой вэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК