зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.10.10
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
COP17
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • COP17
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

Л.Энх-Амгалан: Дараагийн Их хуралд олонд танигдаж, итгэл хүлээсэн улстөрчид сонгогдох болов уу

2019-12-04
0
ЖИРГЭХ

Ирэх 2020 онд болох УИХ-ын ээлжит сонгуулийг ямар хувилбараар явуулах талаар УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалангаас сэтгүүлчид тодрууллаа.


-Сонгуулийг ямар хувилбараар явуулах бэ гэдэгт МАН-ын бүлэг байр сууриа нэгтгэсэн үү?

-Хууль санаачлах эрх нь УИХ-ын 76 гишүүнд бүгдэд бий. Бүлэг дээр байр сууриа илэрхийлээгүй гэсэн асуудал байхгүй. Олон талаас нь ярилцсан. Өнгөрсөн хавар Монгол Улс-Нэг тойрог гэсэн байдлаар явуулъя гэдэг мэдээллийг бүлгээс өгч байсан. Засгийн газраас энэ чиглэлээр санал авсан. Харин одоо өргөн барьсан хуулиар 26:50 гэсэн хувилбар. 26 гэдэг нь Монгол Улс даяар нэг тойрог. Зөв, бурууг нь дүгнэж, саналаа хэлэх боломж УИХ-ын бүх гишүүдэд бий. Бид хэдий болтол жалга довны депатутын тогтолцоотой байх юм бэ. Үүнээс яаж салахад аль хувилбар нь дээр бэ гэдэг дээр ярилцаж байна.

-26 гэдэг нь Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэртэй зөрчилдөх юм биш үү?

-Зөрчилдөхгүй. Хуучин 2008, 2012 онд нам дугуйлж байсан. Одоо бол нам намаас 26 хүнээ дугуйлж, нэгийг нь ард түмэн сонгож, эрэмбэлнэ.

-Тэгэхээр олон санал авсан 26 хүн сонгогдохгүй. Авсан саналыг хувь тэнцүүлэх юм уу?

-Яг тийм. Тогтолцоо нь мажоритар. Өөрөөр хэлбэл, нам болгон 26 хүн нэр дэвшүүлнэ гэсэн үг. Жишээлбэл,  МАН-аас 26 хүн хамгийн олон санал авлаа гэхэд нийлбэрийг нь тооцно. Тооцоод үзвэл нийт саналын 50 хувийн санал авсан юм чинь 26 суудлын 50 хувь буюу 13 суудлыг авна. Хуучин намд өгдөг байсан. Нам нь хаалттай жагсаалтаар өөрсдөө эрэмбэлдэг байсан. Тэгвэл одоо бол ард түмэн санал өгөөд өөрсдөө эрэмбэлнэ гэсэн үг. Ингэхээр Үндсэн хууль зөрчсөн үйлдэл болохгүй. Гэхдээ хамгийн олон санал авсан хүн жагсаалтад орж чадахгүй юм биш үү гэдэг зүйл яригдсан. Улс төрийн намуудад босго тавьдаг шүү дээ. Нийт сонгогчдын таваас доошгүй хувь авах ёстой. Тэгж байж сонгуульд суудал хуваарилагдах эрх улс төрийн намуудад  оногдох ёстой. Бие даагч нарын хувьд том тойрог дээр бие дааж болно. Жижиг тойрог дээр ч болно.

-Нэг нэр дэвшигч үнэмлэхүй олон санал авсан байлаа гэхэд тэр хүний санал дээр үндэслээд цөөн санал авсан нэр дэвшигч УИХ-д орох нь хууль зөрчсөн үйлдэл болохгүй юу?

-Жишээлбэл, МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх 500 мянган хүний санал авлаа гэж бодъё. Нийт сонгогчдын 50 хувийн санал авлаа гэхэд бидэнд 13 суудал оногдоно гэсэн үг. 13 дахь суудалд оногдсон хүн магадгүй 1000 хүний санал авсан байхыг үгүйсгэхгүй. Яагаад гэвэл хувь тэнцүүлсэн арга шүү дээ. Гэтэл нөгөө намаас 5000, 8000 санал авчихаад орж чадахгүй байх гэж ярьж байна. Тэгэхээр хүнээ дугуйлсан мажоритар тогтолцоо, аргачлал нь хувь тэнцүүлэх аргачлалаас өөр арга байхгүй.

-Саналын хуудсаа яаж зохион байгуулах юм бэ. Улс төрийн 30 гаруй нам байна шүү дээ?

-Дээд шүүхэд бүртгэлтэй 34 нам бий. Нам тус бүр 26 хүн нэр дэвшүүллээ гэхэд 700 гаруй нэр дэвшигчийн нэрс гарна. Үүнийг Сонгуулийн ерөнхий хороотой хамтарч саналын хуудас дээр яаж бичих бэ гэж шалгаж үзсэн. Практикийн хувьд боломжтой юм билээ. Хамгийн гол нь санал тоолох, дүн гаргахад тодорхой хүндрэл гарахыг үгүйсгэхгүй.

-Намын нэр дугуйлах, хүний нэр дугуйлахад ялгаа байгаа юм уу?

-Яалаа гэж дээ. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтөөр ард түмэн өөрийн төлөөллөө шууд, чөлөөтэй сонгоно гэж зааж өгсөн. Тийм учраас ард түмэн хоёр санал өгнө. Хоёр хүн дугуйлна гэсэн үг. Нэг нь улс даяар нэр дэвшсэн хамгийн их таалагдсан хүнээ сонгоно. Хоёр дахь нь өөрийнхөө тойрог буюу жижиг тойрогт нэр дэвшсэн нэр дэвшигчийг сонгоно.

-Том, жижиг тойргоор сонгууль явуулах нь гишүүдийн тэгш байдлыг алдагдуулах юм биш үү?

-Одоогийн тогтолцооны хамгийн сул тал нь улсын төсвийг 76 жижиг тойрогт цацдаг явдал. Улс орны хөгжлийн асуудлыг ярвдаг төлөөлөлтэй болъё гэдэг зүйлийг бид ярьж байна, хүсэж байна. Монголд улс төрийн тогтвортой байдал маш чухал.

-Нэр дэвшигчийг жагсаахдаа ямар аргачлал хэрэглэх бэ?

-Цагаан толгойн үсгийн дарааллаар байршуулна. Намын дарга гээд У.Хүрэлсүхийг хамгийн дээр бичнэ гэсэн ойлголт байхгүй.

-Нэр дэвшигчдээ яаж тодруулах юм бэ?

-Улстөрчийн ретинг гэж байдаг биз дээ. Үүгээр л тодруулна. Хэн УИХ-ын гишүүн болдог бэ гэхээр тухайн тойрогт хамгийн өндөр ретингтэй хүн сонгогддог биз дээ. Бидний тоглоомын дүрэм энэ шүү дээ.

-Санал авах боломж багатай, мөнгөтэй эрхмүүд 26 руу орох магадлал хэр бол?

-Энэ бол жинхэнэ ард түмний шалгуураас хамаарах зүйл.

-Гол нь намаас ямар шалгуур тавих юм бэ?

-Улс төрийн ретингээр оруулах байх.

-Олон жил улс төрд явсан ахмад улстөрчдөд боломж илүү өндөр гэж ойлгож болох уу?

-Олонд танигдсан, олны итгэлийг хүлээсэн улстөрчид сонгогдох болов уу.

-Танай нам намын санхүүжилтийн асуудлыг яаж шийдэх бэ. АН-ын зүгээс сонгуульд нэр дэвшихийг хүсвэл ямар хэмжээний татаас төлөх ёстойгоо ил зарласан.  

-Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлттэй холбоотойгоор хэд хэдэн хууль батлагдах ёстой. Нэгдүгээрт, Сонгуулийн тухай хууль, хоёрдугаарт, Улс төрийн намуудын тухай хууль, гуравдугаарт, Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн тухай хууль батлагдах ёстой. Улс төрийн намуудын тухай хуульд санхүүжилтийн асуудлыг тусгаж өгнө. Сонгуулийн тухай хуульд сонгуулийн дээд хэмжээг Аудитын ерөнхий газар, Сонгуулийн ерөнхий хороо тогтооно гэж заасан. Ингэхдээ компани 10 сая, хувь хүн гурван сая төгрөгийн хандив өргөх зохицуулалттай. Гэхдээ газар нутгийн хэмжээ, сонгогчийн тооноос хамаарч зардлын хэмжээг өөрчлөх байх.

Г.Эрдэнэ

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Ерөнхий сайд Монголын эрүүл мэндийн ажилтны үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
ШУУД: УИХ-ын чуулганаар "2026 оны төсөв"-ийн хүрээний мэдэгдлийг хэлэлцэж байна
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (15)

  • zochin (74.118.176.12)
    BALIAR TEGEEL BAS MCS. SHUDRAGA YOS YOS ZUI YU CH BAIHGUI
    2019 оны 12 сарын 06 | Хариулах
  • Зочин (103.194.176.121)
    mash buruu hervee ingevel 26giin ehnii heded ni nuguu l neg nyamdorj enkhtuvshin ulaan gsen umnuud namaas songogdono. 100 huvi hunii songovol ard tumen heden hulgaich nart dungee tavij songohgui
    2019 оны 12 сарын 05 | Хариулах
  • Hn (202.179.31.78)
    Ene odoo toryn ergelt hgeed bn u???? Yallaa gej huchin hulgai hiisen etggeeduud-g songoh ve? Chhi garch irbel ha hha ha yostoi 2020 ony 7saryn 1 bolno. Ene udaa ard tumen mmash zorigtoi bn. Eronhiilogch gsen ard tumenee hamgaalna. Chi songuuliin ur dun buten jilyn omno heldeg yamar luivarchin horon sanaatan ve
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (202.9.40.128)
    Shaaaaagaarai...ter ni chi l lab bish....oniison hujaaaa mini zailaarsi
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (202.126.89.119)
    Ямарч байсан МАН-ын энэ новшнуудыг л сонгохгүй шүү
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (185.39.141.38)
    hahaha 65 bvgd olnii tanil bolson . bvgdiig ni dahin songoj . hishin shig vzej .. ene nvvrschinii nvvrsiig ni hulgaigaar urgeljlvvlen zuulguj .tender kontsesiin deerem hahuuliig ni hiilgej hairla . ard tvmeen!
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (122.201.22.70)
    бантан
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (203.91.115.53)
    Энэ 76 дотроос хамгийн бага хулгай хийсэн хүнийг тодруулж Оны шилдэг улс төрчөөр шалгаруулая
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (185.39.141.38)
    ene mcs iin nvvrschin . kontses tendriin naimaachin hahuulchin uuriiguu olond yuugaaraa tanihdsan gej danalzana ve. ..
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Zochin (66.181.178.211)
    Uuriigu hichee, ene nuhur l bish shu
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.7)
    одоо байгаа та нар биш шүү та нар муугаар олонд танигдсан өөрсдийнхөө амьдралыг бод бидний төлөө яав ч зүтгэхгүй хүмүүс байна тар чинь танигдсан
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • zochin (202.9.46.7)
    songokh l bolno kharin ta nar bish shuu..
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Зочин (103.229.123.241)
    Энэ нэг юм улс төрийн албан тушаалын амтанд бүр орчихжээ!!! "М-Си-Эс"-д байхдаа ийм байгаагүй л юмсан.
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • больчих оо (91.170.197.199)
    завхарсан юм хийж байх юм.
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Tatf (103.57.95.51)
    Cham shig hulgaichdaas saltsgaah bh gej naidna
    2019 оны 12 сарын 04 | Хариулах
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • Ерөнхий сайд Монголын эрүүл мэндийн ажилтны үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа
    10 цаг 13 мин
  • Г.Занданшатар УИХ-ын даргаар ажиллаж байхдаа нүүрсний оффтейк гэрээг нууцын зэрэглэлд авснаа мартсан бололтой
    10 цаг 21 мин
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
    12 цаг 33 мин
  • Шадар сайд С.Амарсайхан ОБЕГ-т Засгийн газрын хуралдаанаар шийдсэн автомашин, аврах ажиллагааны техник тоног төхөөрөмжийг хүлээлгэн өглөө
    12 цаг 39 мин
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
    12 цаг 58 мин
  • Хагас коксон шахмал түлшийг борлуулж эхэллээ
    13 цаг 59 мин
  • Богдхан уулын дугуй цагаан дээрх “Хангарьд”-ын хөшөөг шинэчиллээ
    14 цаг 7 мин
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
    15 цаг 0 мин
  • Орон сууц нийтийн аж ахуйн удирдах газар ОНӨААТҮГ-ын ажилчдын дундаж цалинг 3.3 сая төгрөгт хүргэлээ
    17 цаг 35 мин
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганаар "2026 оны төсөв"-ийн хүрээний мэдэгдлийг хэлэлцэж байна
    18 цаг 2 мин
  • Ирэх онд 30 км борооны ус зайлуулах шугам угсарна
    18 цаг 10 мин
  • Шинзо Абэ агсныг хөнөөсөн этгээдийн шүүх хурлын тов гарчээ
    18 цаг 23 мин
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
    18 цаг 30 мин
  • НИТХ-ын дарга А.Баяр: Бусан Улаанбаатар хотууд бизнесийн хамтын ажиллагаатай корпорац байгуулах боломжтой
    18 цаг 36 мин
  • Өнөөдөр Балжинням, Дашням давхацсан билэгт сайн өдөр тохиож байна
    18 цаг 41 мин
  • Улаанбаатарт 13 хэм дулаан байна
    19 цаг 0 мин
  • Бор тээг. Хар будаг
    Уржигдар 19 цаг 25 мин
  • Азийн 13 дахь “Про боно” чуулга уулзалт Улаанбаатар хотноо амжилттай болж өндөрлөлөө
    Уржигдар 17 цаг 40 мин
  • Улаанбаатар хотод энэ онд 100.9 км авто замыг бүрэн шинэчиллээ
    Уржигдар 17 цаг 11 мин
  • Б.Гүнбилэг: Ерөнхий сайд Г.Занданшатар 322 тэрбумын шатахууны тендерийг "Сод Монгол"-д өгсөн нь ашиг сонирхлын хуулийг зөрчсөн
    Уржигдар 16 цаг 52 мин
  • Teachers day: Багшдаа баярын мэндчилгээ болгон ДАЙХ шүлгүүд
  • Японы анхны эмэгтэй Ерөнхий сайд болж байгаа Санае Такайчи гэж хэн бэ?
  • Маргаашаас худалдаалах ХАГАС КОКСОН түлшний тухай 10 баримт
  • Ханиадандаа "Битүү шөл" хийж уух жор
  • Манай Улсад айлчилж буй Туркийн батлан хамгаалахын сайд Яшар Гүлэр гэж хэн бэ?
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • О.Бат-Оргил: Миний сонгосон зам учраас жолоогоо барихад л аз жаргалыг мэдэрдэг
  • Бортээгийн ордод ямар ч компани үйл ажиллагаа явуулж эхлээгүйг баримтууд баталж байна
  • Тэтгэвэр нэмэгдүүлэх, тэтгэврийн зээлийн нөхцөлийг сайжруулах санал дүгнэлт боловсруулах ажлын хэсгээс холбогдох байгууллагын удирдлагуудтай уулзаж, чиглэл өглөө
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • “Оргил стар” хотхоноос Зайсангийн гүүр хүртэл 550 метр явган хүний замыг шинэчиллээ
  • 24 ФОТО: Сүхбаатар дүүргийн багш нарын баярын хурал боллоо
  • Гэр бүлээрээ боловсролын салбарт ажиллаж буй 8 өрхөд түрээслээд өмчлөх орон сууц олголоо
  • УИХ ирэх долоо хоногт хэлэлцэх асуудлууд
  • Цэцийн дарга Г.Баясгалангийн шүүгээнд хав дарагдсан УИХ-ын гишүүдийн “хэрэг”
  • ФОТО: Боловсролын салбарын цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхийг шаардсан багш нар Сүхбаатарын талбайд суулт хийлээ
  • УИХ-ын гишүүн Э.Болормаа, Л.Мөнхбаясгалан нарыг COP17 хурлын Тусгай элчээр томиллоо
  • Г.Батцэнгэл: Улстөржих бүртээ уул уурхайн салбар, хувийн хэвшлээ хэмлэх хэрэг байна уу?!
  • Угаартсан үед ХЭРХЭХ вэ?
  • Олон улсын Санхүүгийн корпорац Голомт банканд 160 сая ам.долларын санхүүжилтийг олголоо
  • Х.Нямбаатар: Барилгын компаниуд шугам сүлжээнүүдээ шинэчилж, зэвтэй усны асуудлаа шийдмээр байна
  • Бортээгийн ордод ямар ч компани үйл ажиллагаа явуулж эхлээгүйг баримтууд баталж байна
  • Гэр бүлээрээ боловсролын салбарт ажиллаж буй 8 өрхөд түрээслээд өмчлөх орон сууц олголоо
  • MCS групп мэдэгдэл гаргажээ
  • Манай Улсад айлчилж буй Туркийн батлан хамгаалахын сайд Яшар Гүлэр гэж хэн бэ?
  • “Оргил стар” хотхоноос Зайсангийн гүүр хүртэл 550 метр явган хүний замыг шинэчиллээ
  • Ханиадандаа "Битүү шөл" хийж уух жор
  • Ж.Золжаргал: Хятад Улсын татвар, хятад компанийн олсон ашгийн дүнд Монголын уурхай нэмэлт татвар төлж ирсэн гэдгээрээ логик зөрчилтэй, шударга бус байсан
  • Д.Амарбаясгалан: Г.Занданшатар дарга аа, өөрийнхөө хийсэн оффтейк гэрээнүүдээ өөрөө тайлбарлаарай
  • ФОТО: Боловсролын салбарын цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхийг шаардсан багш нар Сүхбаатарын талбайд суулт хийлээ
  • Г.Батцэнгэл: Улстөржих бүртээ уул уурхайн салбар, хувийн хэвшлээ хэмлэх хэрэг байна уу?!
  • Маргаашаас худалдаалах ХАГАС КОКСОН түлшний тухай 10 баримт
  • Японы анхны эмэгтэй Ерөнхий сайд болж байгаа Санае Такайчи гэж хэн бэ?
  • Тэтгэвэр нэмэгдүүлэх, тэтгэврийн зээлийн нөхцөлийг сайжруулах санал дүгнэлт боловсруулах ажлын хэсгээс холбогдох байгууллагын удирдлагуудтай уулзаж, чиглэл өглөө
  • “Шилмэл мал-2025” үзэсгэлэн, дуудлага худалдаа боллоо
  • 24 ФОТО: Сүхбаатар дүүргийн багш нарын баярын хурал боллоо
  • Угаартсан үед ХЭРХЭХ вэ?
  • УИХ-ын гишүүн Э.Болормаа, Л.Мөнхбаясгалан нарыг COP17 хурлын Тусгай элчээр томиллоо
  • УИХ ирэх долоо хоногт хэлэлцэх асуудлууд
  • Б.Жавхлан: Төрийн сан хоосроогүй
24 баримт
  • Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн "Нийт шүүгчийн III чуулган"-д хэлсэн 24 эшлэл
  • Дэлхий нийтийн үзэн ядалтын бай болоод буй Изриал улсын тухай 24 баримт
  • Японы анхны эмэгтэй Ерөнхий сайд болж байгаа Санае Такайчи гэж хэн бэ?
  • Маргаашаас худалдаалах ХАГАС КОКСОН түлшний тухай 10 баримт
  • Манай Улсад айлчилж буй Туркийн батлан хамгаалахын сайд Яшар Гүлэр гэж хэн бэ?
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото COP17 Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК