Л.Болд: Тасалбарт байгаа тоо, саналын хуудасны тоо зөрнө гэдэг маш том зөрчил

Гар утасны хэрэглээний зардлаа төсвөөс төлүүлж байгаа 248 хүн цаашид өөрсдөө төлбөрөө төлж байх тухай Засгийн газрын тогтоол баталлаа. Ингэснээр энэ онд батлагдсан төсөв 90 сая төгрөгөөр, цаашид жил бүр 265 сая төгрөг хэмнэгдэх тооцоо гараад байна.

Дээрх 248 хүний 107 нь УИХ болон түүний харьяа байгууллага, 52 нь Засгийн газар, түүний харьяа байгууллага, 89 нь орон нутгийн төсвийн байгууллагын албан тушаалтан юм.

2016 оны төсвийн тодотголд албан тушаалтны гар утасны хэрэглээний зардлыг төсвөөс төлөхгүй байхаар шийдвэрлэн, энэ оны сүүлийн дөрвөн сард төсөвлөсөн зардлыг 100 хувь бууруулсан билээ.

Засгийн газар 1999 онд “Үүрэн телефон хэрэглэх эрх бүхий албан тушаалтны жагсаалт, зардлын нормативыг шинэчлэн батлах тухай” тогтоол гаргасан.

Энэ дагуу Засгийн газар, агентлагийн эрх бүхий 20, нийслэл, зарим аймгийн Засаг дарга, түүний харьяа байгууллагын долоон удирдах албан тушаалтны гар утасны сарын нийт хэрэглээний зардлыг 65 мянган төгрөгөөр тооцож төсвөөс төлж байна. Мөн тогтоолоор эрх бүхий албан тушаалтан 130 мянган төгрөгөөр гар утас худалдаж авахыг зөвшөөрсөн байдаг юм. Энэ тогтоолыг Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар хүчингүй болголоо.

150 орчим хүүхэд “Байгууллагын цэцэрлэг”-т хамрагдана

УИХ-ын гишүүн асан А.Бакей, Ш.Түвдэндорж нар даргалж байна

Улс хоорондын илгээмжийн гаалийн газрын ”Ди Эч Эйл” дэх хяналтын бүс ”Төв шуудан” дахь гаалийн хяналтын бүсэд шуудан илгээмжээр хар тамхи, мансууруулах бодис тээвэрлэлт хийж байгаа эсэхийг шалгаж эхэлжээ.

Өнөөдөр Байнгын хорооны хуралдаанаар “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөлийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ.

АН-ын даргыг сонгох асуудлыг ҮЗХ-оор хэлэлцэхгүй

Үндэсний Статистикийн Хорооноос энэ оны эхний есөн сарын байдлаар жижиглэн худалдааны борлуулалт өмнөх оны мөн үеэс 16.5 хувиар буурч, гурван их наяд 746.8 тэрбум төгрөг болсон гэж мэдээллээ.

Сүүлийн зургаан сарын хугацаанд валютын ханшийн өсөлт огцом эрчимжсэн нь хүнс импортолж байгаа компаниудын хувьд тулгамдсан асуудал болжээ.

Хамгийн их борлуулалтай ашигтай наймаа бол жижиглэнгийн худалдаа гэж аж ахуй нэгж байгууллага, хувь хүмүүс үздэг.

Оны эхний гурван улирлын дүнгээр жижиглэн худалдааны борлуулалт 2012 онд өмнөх оноосоо хоёр дахин өсөж, 2.4 их наяд төгрөгт хүрсэн байдаг. Үүнээс хойш жижиглэн худалдааны борлуулалт өсөлтөө тогтмол хадгалж байсан ч энэ онд ийнхүү буурлаа.

Улсын хэмжээнд оны эхний есөн сард 69.5 мянган аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулж байгаагаас 38.1 хувь нь бөөний болон жижиглэн худалдааны салбарт хамаар

Монголбанкны Хяналтын зөвлөлийн хурал өчигдөр болжээ.

Ардчилсан намын Үндэсний зөвлөлдөх хорооны хурал 15.00 цагт Төрийн ордны их танхимд зарлагдсан ч хараахан эхлээгүй байна. Одоогийн байдлаар тус танхимд нийт 10 гишүүн ирээд байна.

АН-ын ҮЗХ-ны хурал төрийн ордонд эхэлж байна. Хурлаар олон асуудлыг хэлэлцэх байсан ч хоёр асуудлыг хэлэлцээд тарах бололтой.

Улаанбаатар хотын цагдаагийн газрын түүхт 90 жилийн ой тохиож байна.

Орхон аймагт 20 эмэгтэй сураггүй алга болсон гэсэн мэдээлэл сүүлийн үед гарах болсон. Тэгвэл аймгийн Цагдаагийн газраас уг асуудалд тайлбар хийлээ. Өнгөрсөн сараас өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд аймгийн Цагдаагийн газарт сураггүй алга болсон долоон иргэнтэй холбоотой мэдээлэл ирсэн байна. Өнөөдрийн байдлаар дээрх долоон иргэний зургааг нь эсэн мэнд олж ар гэрт нь хүлээлгэн өгсөн гэж тус Цагдаагийн газрын дарга Д.Энхбаяр хэллээ. Одоогоор нэг эмэгтэй олдоогүй байгаа бөгөөд эрэн сурвалжлах үйл ажиллагаа үргэлжилж байгаа аж.

Дээрх иргэд алга болсон нь ихэвчлэн хувийн шалтгаантай байгааг Цагдаагийн байгууллагын мэдээлэлд онцоллоо. Тодруулбал, Эмэгтэйчүүд гэр бүлийнхэндээ гомдож туних, бүтэлгүй харилцаанаас үүдэж ар гэртээ дуулгалгүй өөр орон нутагт очиж суурьших тохиолдлууд гарсан байна.Аймгийн Цагдаагийн газрын дарга Д.Энхбаяр хэлэхдээ ”Нийгмийн сүлжээ сайтуудад гарсан ташаа мэдээллүүд шиг Орхон аймагт эмэгтэйчүүдийг олноор нь хулгайлах гэмт хэрэг гарч байгаа зүйл байхгүй. Алга болсон иргэдтэй холбоотой хэргүүд нь хоорондоо ямар нэгэн учир шалтгаанаар холбоотой зүйл байхгүй” гэлээ.

Өнөөдөр Засгийн газрын ээлжит хуралдаантай. Хуралдаанаар нийт 28 асуудал хэлэлцэхээр төлөвлөсний дотор Хэнтий хан уулын нэрийг Бурхан халдун уул болгон өөрчлөх тухай багтжээ.

Өчигдөр нийслэлийн хэмжээнд зам тээврийн ослын 398 дуудлага бүртгэгджээ. Автобусны жолооч хүн мөргөж, гэмтээсэн хоёр ч осол гарсан байна. Т

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид өнөөдөр Бүгд Найрамдах Парагвай Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Иринео Рауль Силверо Силвани, Камбожийн Вант Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Кхек Каймеали Сисода, Бүгд Найрамдах Аргентин Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Диего Рамиро Гуэлар, Бүгд Найрамдах Армян Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Сергей Манасарян нар ИЖБ барилаа.

УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар, Б.Жавхлан, Г.Мөнхцэцэг, Ж.Батзандан нар “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төслийг УИХ-ын дарга М.Энхболдод өргөн барилаа.

“Гоёл-2017”-ын сүүлчийн шатны шалгаруулалт арванхоёрдугаар сарын 1-нд болох тов гарчээ.

• 2000 оны сонгуулийн өмнө эрх баригч нам МҮАН-ыг задалж, сонгуульд дангаар орно гэж 2000 оны 01 дүгээр сарын 12-нд С.Эрдэнэ нар МоАН байгуулав.

• 2000 оны хавар МСДН-ын зөвлөлд З.Энхболд нар 2000 оны сонгуульд дангаар орно гэж зүтгүүлсээр, эвслийг задлан сонгуульд дангаар орох болов.

• 2000 оны зун сонгуульд ялагдсан Ц.Элбэгдорж, Ч.Сайханбилэг, Баярцогт, З.Энхболд, Д.Одхүү, Б.Золбаяр нар АНУ-д сурахаар явав.

• 2000 онд ялагдсан МСДН-ны дэргэдэх сүүдрэвч бааранд Н.Алтанхуяг, фортуна гэх Н.Батбаяр нар нэгдсэн АН байгуулахаар санаа үүсгэн, “гагарин” Д.Ганхуяг, Д.Дорлигжав, С.Эрдэнэ, Д.Бямбасүрэн нараар дэмжүүлэн өнөөгийн АН байгуулж, Д.Дорлигжавыг анхны даргаар дэмжив.

• 2000-2004 онд АН-ыг Д.Дорлигжав, М.Энхсайхан, Р.Гончигдорж, Н.Алтанхуяг,Фортун нар яаж ч зодолдсон ээлжлэн даргалж, намаа хөл дээр нь босгов .

• 2002 онд М.Энхсайхан, С.Эрдэнэтэй нийлж АН-ын даргыг огцруулснаар Алтангадас фракци үүсч, улмаар даргын албыг сонгуулийн өмнө АНУ-аас ирсэн Ц.Элбэгдоржид шилжүүлэх ажил удирдав. Улмаар энэ онуудад Мүдняк, Зүүн хойд ази,Нэг ардчилал,2004 онд Ц.Элбэгдоржийн санаачлагаар Кроун фракци үүсэв.

• 2004 онд АН-ын дарга М.Энхсайхан сонгуульд томоохон үр дүн гаргасан ч, АН-ын дарга ба хамтарсан засгийн ерөнхий сайдын албыг Алтангадасын дэмжлэгээр Ц.Элбэгдоржид алдав.

• 2008 оны хавар Ц.Амаржаргал, Г.Баярсайхан, Д.Ганхуяг, С.Эрдэнэ, Л.Болд, Н.Батбаяр, ерөнхийлөгчийн зөвлөх Ц.Оюунгэрэл, Нийслэлийн АН-ын дарга Д.Батаа нарын хүмүүс дээр Д.Одхүү, С.Эрдэнэ,Д.Ганхуяг нэгдэж АХХ гэх Шонхор фракцийн голомт үүсгэв.

• 2005-2008 онд Ц.Элбэгдорж АН-ын даргын албыг хашиж, 2008 оны сонгуульд удирдан орж, ялагдан 07 сарын 11-ны хурц үйл явц өрнөн, намын даргаа Н.Алтанхуягт шилжүүлэв.

• 2009 ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ц.Элбэгдорж өрсөлдхөөр нам дотроо Э.Бат-Үүлтэй өрсөлдөн, алтангадасуудын дэмжлэг авч Ц.Элбэгдорж ялан, Э.Бат-Үүл бахардан, Элбэгээ, ангийн анд хоёртоо гоморхов.

• 2009 оны АН-ын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн явцыг АН-ын дарга Н.Алтанхуяг удирдав.

• МАХН-ын том лидер Н.Энхбаяр ялагдаж, Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгч болов.

• Ерөнхийлөгчийн 2009-12-10 өдрийн 181 тоот зарлигаар Э.Бат-Үүлд монгол улсын баатар цол олгож, Сүхбаатарын одонгоор шагнав.

• 2010 оны 9 сарын 7-нд Э.Бат-Үүл ийн шүүмжлэв:”…сонгуулийн өмнө намыг маань хоёр хуваачихлаа шүү дээ. Сонгуулиар тус тусдаа сонгуулийн штабтай оролцоно. Хоорондоо өрсөлдөнө. Харахад нэг нам. Хэрэг дээрээ сонгуульд хоёр нам шиг л оролцох нь. Тэгээд л дуусна. Би ойлгохдоо МАХН-ын захиалгаар явж байгаа урвагч нар юм биш үү гэж бодож байна…” гэж хэлэв.

• 2012 оны 01 сарын 25-нд МоАХ-аа Женкод зарсан гэх С.Эрдэнэ АХХ-г албан ёсоор зарлаж, АН-ын даргад өрсөлдөөд бараагүй З.Энхболдыг ерөнхийлөгчөөр нь сонгов.

• 2012 оны 02 сарын 09-нд хэвлэлээр: Г.Баярсайхан - Манайхан “Тулаанд шонхрууд л нисдэг” гэв. Ардчилсан хүчний холбооныхон УИХ-д өөрсдийг нь төлөөлөх фракцитай болж, үүнийг албан ёсоор байгууллаа. АН-ыг “Шонхор” фракц гартаа авна гэж мэдэгдэв.

• 2012 оны 06 сарын 29-нд болсон УИХ-ын сонгуулиар АН олонхи болж, намын дарга Н.Алтанхуяг Шинэчлэлийн засгийн газрын тэргүүн болов.

• 2012 оны 11 сарын 21-нд орон нутгийн сонгууль болж, 12 аймаг 5 дүүрэгт ялалт байгуулсныг АН-ын дарга Н.Алтанхуяг мэдээлэв.

• 2013 оны ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ц.Элбэгдоржийг дахин ерөнхийлөгчийн сонгуульд дэмжин оролцхыг АН мэдэгдэж, намын дарга Н.Алтанхуяг сонгуулийн хороог удирдан ажиллав.

• Ерөнхийлөгчийн сонгуульд АН-аас нэр дэвшигчЦ.Элбэгдорж дахин ялалт байгуулж, МАН-аас нэр дэвшигч Б.Бат-Эрдэнэ ялагдав.

• 2013 онд Баабар “Жамух” нийтлэл бичив.Тэрээр “…би З.Энхболдыг лавтай 22 жилийн өмнөөс мэдэх юм байна… Одоо Энхболдыг хар даа. Дагуулж яваа арми нь улаан хацарт, ярьдаг бөх, баян горхины далайн дээрэмчин, байгалийн гамшиг, балтуушир... Эдний хувьд юухан хээхэн илүү олоод долоочих санаатай болохоос, ямар элэнцгийнх нь эх орон ард түмэн бэ! Тогтоосон үсэг нь нийлээд нийлээд давхардсан тоогоор 35 хүрэх болов уу? Ярьдаг юм нь эд хөрөнгө эрх мэдлийг төрд төвлөрүүлэх. Төрийг нүсэр том аж ахуйн корпараци болгох тухай. Ард түмнийг төр нь тэжээж байх тухай онол… Энхболдын үзэл бодол ингэтлээ өөрчлөгдсөн гэж бодохгүй байна. Ярьж улайрч байгаа болгон нь эргээд эх орны эрх ашигт маш хортойгоор тусна гэдгийг мэдэхийн цаагуур мэднэ. Гэвч тэр гарах газар, орох нүхгүй болсон Жамух болжээ”гэж дүрслэв

• 2014 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр АН-аас УИХ-д жагсаалтаар сонгогдсон гишүүн Ш.Түвдэндорж “Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Прокурорын байгууллагын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийн төсөл өргөн барьж, Б.Бат-Эрдэнэ танилцуулан 2014 оны 01 сарын 24-нд гэнэдүүлэн батлуулж, АТГ-т прокурорын мөрдөнг нэгтгэснээр засаглалын тэнцвэр алдагдуулж, олон АН-ын гишүүд, дэмжигч, бизнес, улс төрчдийг дарамтлах үүдийг нээв.

• 2014 оны 11 дүгээр сарын 13-нд АН-ын дарга, ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийн ахлах зөвлөх болон охиныг албан тушаалын хэрэгт татаж байгаа талаар АТГ болон прокурорын ажилтнууд орон даяар мэдээлж, охиныг нь баривчлах тухай яриа түглээ.

• 2014 оны 11 дүгээр сарын 14-нд нэр бүхий шонхор фракцийн гишүүд ирц бүрдүүлэхгүй гарч, АН-аас УИХ-д жагсаалт ба сонгуулиар гарсан гишүүд Р.Бурмаа, Ж.Батзандан, Х.Баттулга, М.Зоригт, Б.Наранхүү, Л.Эрдэнчимэг, Д.Батцогт, Р.Амаржаргал С.Амаржаргал нар МАН-тай хамтарч эсрэг санал гарган, АН-ын Шинэчилэлийн ЗГ огцров.
• 2014 оны 11 дүгээр сарын14-ны ҮЗХ-ны хурлаар намын дарга Н.Алтанхуяг чөлөөлөгдөх өргөдлөө өгч, УИХ-ын дарга З.Энхболд түүний оронд намын даргад нэр дэвшив. Ерөнхий сайдыг огцруулах,үүрэг гүйцэтгэгчийг томилохдоо Үндсэн хуулиа зөрчсөн УИХ-ын дарга З.Энхболдыг дэмжихгүй хэмээн ҮЗХ-ийн гишүүд дургүйцсэн ч намын дарга асан өөрөө санал оруулж, АН-ын Үндсэн дүрэм болон сонгуулийн журмаар санал хураалгаж намын даргын ажлаа өгөв.

• 2014 оны 11 дүгээр сарын 14-ны 08 цаг 55 минутад З.Энхболд: “Н.Алтанхуяг гэдэг улстөрч АН-д Хамгийн олон жил намын дарга хийсэн. Бас ардчилсан намын түүхэнд хамгийн олон ялалтыг авчирсан. Үүнээс гадна хамгийн сайн эв нэгдлийг сахигч улстөрч гэж би боддог. Тиймдээ ч намынхаа эв нэгдлийг сахиулахын тулд өнөөдөр намын даргын албаа өглөө. Таны хийж хэрэгжүүлж байсан бүхнийг үргэлжлүүлж, эв эеийг сахин, ялалтын тань буухиаг үргэлжлүүлнэ гэдгээ хэлье”гэв.

• 2014 оны 11 дүгээр сарын 14-ны өдөр таньд АН-ын даргын ажлыг хүлээлгэж өхөд АН-ын рейтинг МАН-аас 20 функтаар илүү байв.

• 2016 онд Алтангадасаас тусгаарлаж ерөнхий сайд асан Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт, Г.Батхүү, Бакей, Лу.Болд, Оюунгэрэл нар МоАН санаачлага гэх шинэ фракци байгуулан, ерөнхийлэгчийг дэмжив.

• 2016 оны сонгууль эхлэхээс өмнө үндсэн хууль зөрчин Сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулав.

• 2016 оны 06 сарын 29-нд болон намрын орон нутгийн сонгуульд АН үнэмлэхүй ялагдал хүлээв.

Саяхныг хүртэл эрх баригч нам Засгийн эрх авсан даруйдаа хийдэг хамгийн анхны томилгоо бол Эрдэнэт үйлдвэрийн захирал байсан. Учир нь ялсан намын эдийн засгийн асуудал Эрдэнэттэй шууд холбоотой болдог. Улстөрийн сонгуульд гаргасан зардлаа нөхөж авахаас эхлээд мөнгө босгох, хувьдаа ашиглах, танил талынхаа шахаанд хөрөнгө хаях зэргээр төрийн мөнгөөр туйлах “тайз” нь болж байсан юм. Тиймдээ ч “улстөрийн саалийн үнээ” хэмээн нэрийдсэн байдаг.
Гэтэл Эрдэнэтийг хувийн хэвшилтэй хамтарч эзэмшдэг болсон хойно энэ томилгоо олон сараар гацах төлөвтэй болоод байна. Хамгийн том шалтгаан бол шахааны бизнесийг нь хязгаарлаж, хяналт тавих хувийн хэвшлийнхэн 49 хувийг эзэмших болсонтой холбоотой. ТУЗ-ийн долоон гишүүний гурвыг хувийн хэвшлээс бүрдүүлдэг. Тэдний нэг нь л татгалзахад үйлдвэрийн дарга томилогдохгүй. Тиймээс Засгийн газар хувийн хэвшлийнхэнтэйгээ тохиролцох нь нэн тэргүүний асуудал болоод байна.
Түүнчлэн хэдэн тэрбум төгрөгийн хэрэглэж ашиглахгүй бараа материал шахаж орхисон замбараагүй тогтолцоог төр биш хувийн хэвшлийнхэн л цэгцэлж, худалдан авалтад хяналт тавина. Тиймээс “саалийн үнээндээ” шахаа хийх боломж тас хумигдаж байгаа юм.
Өнөөдрийг хүртэл Эрдэнэтийн захирлаар томилчих хүн МАН-д олдохгүй байгаа нь Ж.Мөнхбат сайдын хэлсэнчлэн “хүний нөөцийн асуудал“ огт биш, харин төрийн мөнгийг эвтэйхэн зувчуулж чадах мяндсан ухаантан тодрохгүй байгаатай холбоотой. МАН доторх фракцууд хүлээн зөвшөөрч, хувийн хэвшлийнхний шаардлагыг бүрэн хангасан хүн олно гэдэг гэгээнтний хойд дүрийг тодруулахаас хамаагүй ээдрээтэй асуудал болоод байна. Ямартай ч хэн томилогдохоос үл хамааран, 49 хувийн санаачлага оролцоотойгоор Эрдэнэт үйлдвэрт цаашдаа шахааны бизнес нь үгүй болж, үр ашиг нь ихсэж, тэр хэмжээгээр ажилтан албан хаагчдын цалин тэтгэмж нэмэгдэх нь зайлшгүй юм.