Долдугаар сар гарснаас хойш ам.долларын ханш хурдацтай өсч эхэллээ.

Хүмүүсийн амьдралын түвшин дээшилж хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл олшрохын хэрээр хувь хүн зөв, тэнцвэртэй хооллохыг хичээхгүй бол эрүүл мэндэд нь хор уршиг дагуулж мэдэх юм. Өдгөө хорт хавдар, цусны даралт ихсэх, титэм судас нарийсах зэрэг өвчин хүн төрөлхтний эрүүл мэндийн ноцтой асуудал болжээ.Хятад улсын Эрүүл мэндийн байгууллага саяхан ”Хятад иргэдийн зөв хооллох тухай удирдамж”-ийг шинэчлэн хэвлэжээ.

Хятад улсад ард иргэдийн хоол хүнсний хүрэлцээ нэгэнт шийдэгдэж, асуудал биш болжээ. Гэвч зарим хүн зөв хооллох ухамсаргүй, дуртай хоолоо цадтал идэж, өөх тос, чихрийг хэтрүүлэн хэрэглэж, хэт таргалан, улмаар архаг өвчинд нэрвэгдэх явдал нэмэгдэж байна. Тоо баримтаас үзвэл, өдгөө Хятадын хүн амын 25 хувь нь цусны даралт өндөр, 9.7 хувь нь чихрийн шижин өвчтэй болжээ.

Хятад улсын Эрүүл мэндийн байгууллага эдгээр асуудлыг зохицуулж, иргэдийн хүнсний бүтцийг зөв болгохын тулд Амин дэмийн нийгэмлэгт эрх олгон, ”Иргэдийн зөв хооллох тухай удирдамж”-ид засвар хийж, 5-р сард шинээр нийтэлжээ. Хятадын Эрүүл мэнд, гэр бүлийн хорооны Халдварт өвчнөөс сэргийлэх албаны мэргэжилтэн Чан Жилэ ”Энэхүү удирдамжид зөв хооллох тухай шинжлэх ухаанч санал дэвшүүлж, эрүүл мэндэд ашиг тустай хоол хүнс хэрэглэн, идэвхтэй хөдөлгөөн хийж, буруу хэвшлээ өөрчлөхийг уриалсан. Иргэдэд чиглэсэн зөв хооллох тухай удирдамж бол тус номын гол агуулга юм. 2 наснаас дээших бүх эрүүл хүнд хандан 6 зүйлт санал дэвшүүллээ. Тухайлбал: Олон төрлийн хоол хүнс идэхийг хичээж, голлон үр тариагаар хооллох. Хоол, хөдөлгөөн хоёрыг тэнцвэртэй байлгаж, жингээ барих. Жимс ногоо, сүү сүүн бүтээгдэхүүн, буурцагны хэрэглээг нэмэгдүүлж мах, загас, өндгийг зохих хэмжээгээр идэх. Давс, тосыг багасгаж, архи, чихрийг хязгаарлах эдгээр болно.” гэжээ

Хятад улс 1989 онд анх удаа иргэдийн зөв хооллох удирдамж гаргаж, 2007 онд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан бол энэ жил ийнхүү 4 дэх удаагаа шинэчиллээ. Энэ удаа нэг өдөрт уух усны хэмжээг нэмэгдүүлж, 1500-1700 миллитр ус уухыг санал болгон, жимс, мах, буурцаг, давсны хэрэглээгээ бууруулахыг зөвлөжээ. Энэ шинэ удирдамжийн онцлог нь ”дөрвийг цөөлж, нэгийг нэмсэн” гэж Хятадын Амин дэмийн нийгэмлэгийн дарга Ян Юешинь танилцууллаа. Ингээд түүний ярихыг сонсъё:

”Ийм өөрчлөлт оруулсан шалтгаан нь хоёр талтай. Юуны өмнө засвар оруулсан удирдамжид хүнснээс уураг, энерги авах хэмжээг өөрчилсөн учраас зарим хоолны хэмжээнд өөрчлөлт орууллаа. Жишээлбэл насанд хүрсэн хүний энерги авах хэмжээнд 200 килокалорын өөрчлөлт гарсан учраас хоолны хэмжээг ч өөрчлөв. Хоёрдугаарт, Эрүүл хооллох тухай гадаад дотоодын судалгааны үр дүн, сүүлийн үеийн онолд суурилан, тохируулсан юм. Тухайлбал, урт хугацааны турш ямар хоол идвэл эрүүл мэндэд тустай, ямар хүнс эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлдэг зэрэг тухай мэдээллийн дагуу зарим хоолны хэмжээг өөрчиллөө.”

Та бүхэн тоо баримтын бага сага өөрчлөлийг хэт анхаарч, санаа зовох шаардлагагүй. Ер нь боломжийн хэрээр олон төрлийн хүнс хэрэглэн, харьцаа нь ерөнхийдөө зүй зохистой байвал болчихно гэж судлаачид ярьж байлаа. Шинэ удирдамжид иргэдийн зөв зохистой хүнсний бүтцийн суварга, хоолны аяга, хүүхдийн хоолны таваг зэргийн зургийг ашигласан учраас ойлгомжтой болжээ.

Удирдамжийн дагуу, насанд хүрсэн эрүүл хүн өдөр бүр наад зах нь 12-оос олон төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүн, долоо хоногт 25-аас олон төрлийн хүнс хэрэглэх ёстой гэсэн бөгөөд үүний зэрэгцээ өдөрт 6000-аас илүү түргэн алхахыг санал болгожээ. Ногоо идэх хэмжээ ерөнхийдөө бага байгаатай холбогдуулан, хүн бүр өдөрт 300-500 грамм хүнсний ногоо идэх хэрэгтэй бөгөөд түүний талаас илүү нь гүн өнгөтэй ногоо байх ёстой гэсэн байна.

Бээжингийн Их Сургуулийн Эм эмнэлгийн салбарын Олон нийтийн эрүүл мэндийн дээд сургуулийн профессор Ма Гуаньшэн хүнсний ногоо сонгох тухай ингэж тайлбарлаж байна:

”Хүнсний ногоонд витамин, ширхэглэг эд зэрэг эрүүл мэндэд ашиг тустай олон төрлийн амин дэм агуулагддаг. Ногоог хангалттай идвэл дархлаа сайжирч, өвчнөөс сэргийлэн, таргалах эрсдэл буурдаг. Хүнсний ногооны төрөл зүйл олон, өнгө нь ч янз бүр. Ногооны өнгө гүн байх тусам витамин, ялангуяа каротин зэрэг амин дэмийн агуулга их байдаг. Иймээс хүнсний ногоо авахдаа гүн өнгөтэйг нь сонгохыг санал болгож байна”

Хятад улс иргэдийн эрүүл хоолны удирдамжийг анх гаргаснаас хойш гучаад жил болж байна. Энэ удирдамж иргэдийг зөв хооллох дэвшилд хөтөлж, эрүүл аж төрөхөд нь дэм болсоор иржээ. Давсаар жишээлэхэд Хятад иргэд 1992 онд дунджаар 12.9 грамм давс иддэг байсан бол 2012 онд 10.5 грамм болжээ. Хэдийгээр энэ хэмжээ өндөр боловч иргэдийн зөв хооллох ухамсар дээшилж байгааг сайшаах хэрэгтэй.

Зөв хооллох удирдамжийн сурталчилгааны дагуу олон иргэд амин дэм, эрүүл мэндийн тухай зөв ойлголттой болж, хотын иргэд, ялангуяа нас ахисан хүмүүс жимс ногоо, сүү сүүн бүтээгдэхүүнийг илүү хэрэглэж, харин тос давс ихтэй хоол бага идэхийг хичээдэг болж байна.

Зөв хооллох удирдамж ард иргэдийг эрүүл аж төрөх зам руу хөтөлж байгаа боловч өргөнөөр сурталчлан дэлгэрүүлж, хүн бүхэнд ойлгуулахад мөн ихээхэн цаг хугацаа орох биз ээ.

Монгол Улсын иргэн О-нь 2007 онд БНХАУ-ын Юун Нан мужаас Бээжийн рүү бусадтай бүлэглэн их хэмжээний мансууруулах бодис тээвэрлэсэн хэрэг үйлдэж БНХАУ-ын Бээжийн хотын Хоёрдугаар дунд шатны шүүхийн 2007 оны 12-р сарын 19-ны өдрийн шийтгэх тогтоолоор 15-н жилийн хорих ялаар шийтгүүлсэн билээ.

Өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гариг буюу зургадугаар сарын 17-ны өдөр нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн нутаг дэвсгэр, Туул голын эрэг орчимд 10 гаруй удаа буун дуу гарч, иргэдийг цочроосон хэрэг гарчээ.

Улсын Их Хурлын Байнгын хороод өнөөдөр /2016.07.21/ үдээс хойш хуралдаж, байнгын хорооны даргыг сонгох тухай асуудлыг хэлэлцлээ.

Нийслэлийн эдийн засагт аялал жуулчлалын салбарын эзлэх хэмжээг 20 хувьд, аялал жуулчлал, зочлох үйлчилгээний салбарт ажиллагсдын тоог 35 мянгад хүргэж, Улаанбаатар хот 2020 он гэхэд 2 сая, 2030 онд 5 сая жуулчин хүлээж авах зорилт бүхий “Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийг 2015 оноос эхлэн нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, нийслэлийн Соёл урлагийн газар, Аялал жуулчлалын газар, нийслэлийн Улаанбаатар чуулга, хувийн хэвшлийн байгууллагуудтай хамтран үндсэн 7 зорилтын хүрээнд хэрэгжүүлж байна. Тус хөтөлбөрийн хүрээнд энэ оны 01 сараас эхлэн ”Дэлхийн цирк Монголд”, “Улаанбаатар бүүк фэйр” номын фестиваль, “Гэгээн Муза” драмын урлагийн наадам, “Улаанбаатар марафон-2016”, “Монгол цэргийн жавхаа-2016”, “Улаанбаатар-Венийн үдэш” зэрэг үйл ажиллагааг зохион байгуулав. Мөн Үндэсний их баяр наадмын өдрүүд болон энэ оныг дуустал соёл урлаг, аялал жуулчлалын олон арга хэмжээг зохион байгуулна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

”НАЙРСАГ УЛААНБААТАР” ХӨТӨЛБӨРИЙН ХҮРЭЭНД 2016 ОНД ЗОХИОН БАЙГУУЛАХ СОЁЛ УРЛАГИЙН АРГА ХЭМЖЭЭ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Засгийн газрын бүрэлдэхүүнийг зөвшилцөхөөр ирүүлсэн Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатын саналыг дэмжих боломжгүй тул дахин зөвшилцөх тухай албан бичгийг өнөөдөр илгээлээ.


Уг албан бичигт “Монгол Улсын Засгийн газрыг шинээр байгуулж байгаатай холбогдуулан Ерөнхий сайд таны 2016 оны 7 дугаар сарын 21-ний өдөр ЗГ-1/135 дугаартай “Материал хүргүүлэх тухай” албан бичгээр ирүүлсэн Монгол Улсын Засгийн газрын бүрэлдэхүүнийг зөвшилцөх саналтай танилцлаа.


Энэхүү санал нь УИХ-д олонхи болсон МАН-ын Монголын ард түмэнд өгсөн амлалттай нийцэхгүй, мөн төрийн хууль тогтоох болон гүйцэтгэх эрх мэдлийг заагтай, хариуцлагатай, мэргэжлийн, харилцан хяналттай хэрэгжүүлэх зарчимтай зөрчилдөж байгаа учраас дэмжих боломжгүй байна.


Иймд дахин зөвшилцөнө үү” гэжээ.

Бразилийн Рио Де Жанейро хотноо тун удахгүй зохион байгуулагдах хүн төрөлхтний спортын их баяр наадам Зуны 31-р олимпийн наадамд ОХУ-ын олимпийн шигшээ баг бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ оролцох эсэх нь тодорхой болоогүй байсан. WADA бyюy Олон улсын сэргээшийн эсрэг агентлаг, хуульч Ричард Макларены удирдсан Хараат бус комиссын тайланг үндэслэн ОХУ-ын багийг “Рио-2016” олимпийн наадамд оролцуулахгүй байх тухай зөвлөмж гаргасныг ОУОХ-ны Гүйцэтгэх хороо цахим хуралдаанаар хэлэлцсэн билээ. Тэгвэл өчигдрийн хурлаар арбитрын шүүх Оросын хөнгөн атлетикийн тамирчдыг орохыг хориглосон шийдвэр гаргалаа.

Харин Оросын бүх тамирчдыг, тэдний дотор спортын бусад төрлийн тамирчдыг Риогийн Олимпод оролцох эсэхийг Олон улсын Олимпын хороо тусдаа авч хэлэлцэж байгаа аж.

Сэлэнгэ аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын анхдугаар хуралдаан энэ сарын 19-ны өдөр болсон. Тус хуралдаанаар Сэлэнгэ аймгийн Засаг даргыг сонгосон юм. Сэлэнгэ аймгийн Засаг даргад тус албыг өмнө нь хашиж байсан С.Бүрэнбат, Сэлэнгэ аймгийн НАМЗХ-ны тэргүүн Ш.Оргил нар өрсөлдсөн юм.



Улмаар Ш.Оргил олонхийн санал авч Сэлэнгэ аймгийн Засаг даргаар сонгогдоод байсныг Монгол улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өчигдөр захирамж гарган баталгаажуулсан юм.

Зүүн хойд Азийн хотуудын дарга нарын 3 дахь удаагийн форум 8 дугаар сарын 3-5-ны өдрүүдэд “Хотын ногоон хөгжил, эрчим хүчний ногоон шийдлүүд” сэдвийн дор болно. Форумд зориулж 8 дугаар сарын 3, 4-ны өдөр Их эзэн Чингис хааны нэрэмжит талбайд эрчим хүчний хэмнэлттэй, шинэ дэвшилтэд технологи бүхий бараа бүтээгдэхүүнийг сурталчлах үзэсгэлэн зохион байгуулна. Үзэсгэлэнд 50 гаруй аж ахуйн нэгж оролцож, ногоон эрчим хүч, ногоон тээвэр, ногоон үйлдвэрлэл, дулаалгын технологи гэх мэт байгаль орчинд ээлтэй бүтээгдэхүүнүүдийнхээ шийдлийг танилцуулах юм байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Жил бүрийн 5-р сарын 31-нд ”Дэлхийн тамхигүй өдөр” тохиодгийг та бүхэн мэднэ. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага энэ жилийн тамхигүй өдрөөр ”Тамхины хайрцагт өөрлөлт хийе” уриан дор арга хэмжээ зохиож, тамхины хор хөнөөлийг харуулсан зургийг хайрцаг дээр нь байрлуулахыг тамхи үйлдвэрлэгчдэд хандан уриалжээ. Санал асуулгаар хүмүүсийн 70 гаруй хувь нь тамхины хайрцаг дээр санамж зураг байрлуулахыг дэмжиж, тамхины хор хөнөөлийг ард иргэдэд ухуулан таниулахыг шаарджээ. Энэ тухай ХОУР-гийн сэтгүүлч Пань Иний ирүүлсэн мэдээлэлд анхаарлаа хандуулна уу.

Харласан уушги, дутуу төрсөн хүүхэд, шүд нь унасан ам, амь тавьж буй өвчтөний зургийг харвал тамхичид тамхиа хаях болов уу? ХОУР-гийн сэтгүүлч ийм зураг бүхий гадаад тамхины хайрцгийг гудамжинд яваа иргэдэд харуулж, төрсөн сэтгэгдлийг нь асуухад ингэж хэлцгээж байлаа:

”Өдөр бүр ийм хайрцаг харвал тамхиа цөөлөх байх аа.”

”Ер нь зураг гэдэг бичиг үсгээс илүү нөлөөлөтэй юм. Тамхины хайрцгийг харахаас зүрхшээж, аяндаа бага татах болов уу.”
”Энэ харин сайн арга юм биш үү? Үүнийг хараад тамхинаас бүрмөсөн гарчхаж мэдэх л юм.”

Өдгөө дэлхийн 60 гаруй улс орон, бүс нутгийн тамхичдын 40-өөс дээш хувь нь иймэрхүү зурагтай хайрцаг бүхий тамхи татаж байна. Хятад улс Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын тамхилалтын эсрэг конвенцид нэгдэж орсон учраас тус конвенцын дагуу, тамхины хайрцагт санамж зураг байрлуулах ёстой. Гэхдээ хятад тамхины хайрцагт ”тамхилах нь эрүүл мэндэд хортой” гэж бичсэн боловч одоогоор санамж зураг тавиагүй байна.

Сүүлийн үед тамхийг хориглох иргэний байгууллага- эрүүл хөгжлийн судалгааны Шиньтань төв Бээжин хотноо ”Тамхины хайрцаг дээр санамж зураг байрлуулах шаардлагатай эсэх тухай” иргэдийн дунд санал асуулга явуулж, дэлгүүр, автобус, метро, парк зэрэг газар очиж, 1200 гаруй хүний саналыг асуужээ.

Бээжин хотын Чао-Ян дүүргийн Өвчнөөс сэргийлэх төвийн албаны дарга Ван Жаонань санал асуулгын дүнгийн тухай ингэж танилцууллаа:

”Санал асуулгад оролцсон хүмүүсийн гуравны нэг нь санамж зураг бүхий тамхины хайрцаг харж байжээ. Харин гуравны хоёр нь ийм зураг огт харж байгаагүй гэсэн бөгөөд 90 гаруй хувь нь санамж зургийг хараад бөөлжис хутгаж, аймшигтай муухай сэтгэгдэл төрж байна. Ийм зураг тамхины хор хөнөөлийг шууд мэдрүүлнэ. Хятад тамхины хайрцаг дээр ”Тамхи эрүүл мэндэд хортой” гэж бичсэн байдаг боловч чухам ямар хортойг нь тодорхой тайлбарлаагүй тул тийм ч гүн сэтгэгдэл төрдөггүй хэмээн хариулсан юм. ”

Ахлах сургуулийн сурагчдаас санал авахад 6 хувь нь тамхины хорыг ойлгодог, 90-ээс дээш хувь нь тамхины брэндүүдийн тухай мэдэж байв. Тэдний дунд дээд тал нь тамхины есөн брэндийг нэрлэж мэддэг хүүхэд байлаа. Тамхины гоё хайрцаг хүүхэд залууст сонирхол төрүүлэх гол хүчин зүйлийн нэг, тамхины хайрцаг дээр тамхины хорыг харуулсан аймшигтай зураг байвал тамхийг сонирхохгүй гэж сурагчдын 72 хувь нь хариулжээ.

Тамхины хайрцаг дээр санамж зураг байрлуулах нь тамхилалтын эсрэг хамгийн өртөг багатай арга гэж Хятадын судлаачид олон жилийн турш сануулж, уриалсаар ирсэн боловч одоог хүртэл ямар ч арга хэмжээ аваагүй байна. Тамхины хайрцагт санамж зураг байрлуулах нь Хятадын уламжлалт соёлтой нийцэхгүй гэж зарим нь эсэргүүцсэнтэй холбогдуулан, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын Хятад дахь төлөөлөгчдийн газрын гадаадтай харилцах албаны ахлах зөвлөх, доктор Пань Желань ингэж хэлж байна:
”Энгийн хайрцаг ашиглах эсвэл санамж зураг байрлуулах нь үр ашиггүй, Хятадын уламжлалт соёлд нийцэхгүй гэсэн цуу яриаг тамхи үйлдвэрлэгч, борлуулагчдын зүгээс ард иргэдэд хандан суртал ухуулгын зорилгоор тараадаг юм. Ингэж ярьдаг хүмүүс өөр улсад ч бий. Учир нь тэд санамж зураг үр ашигтай, хүмүүст тамхины хорыг таниулж, тамхины борлуулалтад сөргөөр нөлөөлнө гэдгийг ойлгож байгаа юм. Иймээс бидний эсрэг үйл ажиллагаа явуулж, зорилгодоо хүрэхийг хичээж байна. Үнэндээ энэ бол Хятадын уламжлалт соёлтой ямар ч холбоогүй шүү дээ.”

Дэлхийн тамхигүй өдрөөр зохион байгуулсан үйл ажиллагаанд эрүүл хөгжлийн судалгааны Шиньтань төв сурталчилгааны самбар гаргаж, түүнийгээ Хятадын олон хотын талбай, парк, хороолол, эмнэлэг, дэлгүүр, номын сан зэрэг газар байрлуулж, тамхилалт, дам тамхилалтын хор уршиг, түүнээс үүсэх өвчний тухай санамж зурагтай тамхины хайрцгаар харуулах юм байна.

“Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд Монголын бурхны шашны сүм хийдүүд, Нийслэлийн ЗДТГ-тай хамтран “Хүрээ цам-Даншиг наадам” шашин соёлын наадмыг 2 дахь жилдээ 8 дугаар сарын 6, 7-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулах гэж байна. Энэхүү наадмыг үндэсний зонхилох шашны соён гэгээрүүлэх, хүмүүжүүлэх үр нөлөөг нэмэгдүүлэх, зан үйл, өв соёлыг хадгалан үлдээх, ард иргэд, дэлхий нийтэд сурталчлах зорилгоор тэмдэглэж байна. Наадмын үеэр Монголчуудын их шүтээн “Очирваань” бурхны дүрийг залж, тахих юм. Энэхvv шvтээнийг Монгол орныг даасан их ”Ядам” бурхан хэмээдэг бөгөөд шүтээнийг бүтээхдээ Монголчуудын буян хишиг, цог хийморийг дэлгэрvvлэн бадрааж, дааж явдаг гэж бурхны шашинд үздэг байна. Шүтээнийг бүтээхдээ Монголчуудын цог хийморь, эд баялгийн билэгдэл Богд Очирваань бурханыг голд байрлуулж, баруун дээд хэсэгт нь Мэгжид Жанрайсиг, зvvн дээд хэсэгт нь эрдэм боловсрол, оюун ухааны Манзушир, дээд хэсэгт нь Шагжамуни, баруун талд нь Отгонтэнгэр хайрхан, зvvн талд нь Бурханхалдун уулыг дvрсэлжээ. Харин баруун доод хэсэгт нь Өлзийт найман тахил, зvvн доод хэсэг нь төрийн долоон эрдэнийг дvрсэлсэн бол доод хэсэгт нь номт гурван хаан Их эзэн Чингис, Өгөөдэй, Хубилай нарын хөргийг байрлуулсан байна. Эргэн тойрон цэцэг навч, жимс жимсгэнэ, од эрхсийг зурсан нь элбэг дэлбэг, энх тунх оршихын бэлгэдэл юм байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

“Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд наймдугаар сарын 6-ны өдөр Их эзэн Чингис хааны нэрэмжит талбайд анх удаа 350 уран нугараач оролцсон “Уул усны домог” тоглолтыг зохион байгуулах гэж байна. Энэхүү тоглолтын Ерөнхий найруулагчаар нийслэлийн Улаанбаатар чуулгын дарга, МУСТА Р.Мөнхсайхан ажиллаж байгаа юм. Бид түүнээс энэхүү тоглолтын талаар цөөн хэдэн асуултад хариулт авлаа.
- Анх удаа 350 уран нугараач оролцсон тоглолтыг Их эзэн Чингис хааны нэрэмжит талбайд толилуулах гэж байна. Яагаад заавал уран нугараачдын үзүүлбэрийг онцлон толилуулахаар шийдсэн юм бэ?

-Монголын уран нугралт өнөөдөр дэлхийд өндөр үнэлэгдэж байна.Дэлхийн хамгийн том циркийн тоглолтоос эхлээд тэнгис далайд аялагч том том усан онгоцууд, олон нийтийн зугаалгын газрууд, алдартай зочид буудлуудад Монгол нуграачид л ажиллаж байдаг. Дэлхийд Монгол улсаа сурталчлах “Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд аялал жуулчлалыг хөгжүүлж, жуулчдыг нийслэлдээ татах, ирсэн зочдод үзүүштэй үзүүлбэртэй байх зэргээрээ Монгол уран нугралт бол хөөмий ,уртын дуу, морин хууртай эн зэрэгцэх баялаг юм. Тиймээс бид Даншиг наадмын үеэр Монголын 350 уран нуграачид зэрэг оролцсон “Уул усны домог” Монгол нуграачдын тоглолт хийхээр шийдэж, бэлтгэл ажилдаа ороод байна.

- Тоглолтод оролцох уран бүтээлчдийг яаж сонгосон бэ? Яагаад заавал 350 уран нугараач гэж онцлоод байгаа юм бэ?

- Бидний зүгээс Монголын нэрийг олон улсад уран нугралтаар гаргахын тулд Гиннесийн номонд оруулахыг зорьж, хамгийн олон нуграач оролцсон бүтээл гэдэг ангилалаар санал өгч байгаа юм. 350 гэсэн нуграачдын тоог Гинесийн номын шаардлагаар авсан. Энэ тоо зөвхөн Монголд л боломжтой юм байна. Монголд хамгийн олон нуграач бэлтгэгддэг гэсэг үг. Тоглолтод оролцох уран нуграачдыг маш нарийн шалгуураар сонгосон. Тодруулбал, Төрийн шагналт, Ардын Жүжигчин, уран нугараач Б.Норовсамбуу гуай уран нуграачдын багийг ахлаж, бэлтгэл хийлгэж байна. Түүний багийнхан 2016 оны 4-р сараас эхлэн тоглолтод оролцох уран нуграачдын сонгон шалгаруулалтыг Улаанбаатар хот төдийгүй Дархан, Эрдэнэт, Хөтөл, Ханбогд, Дундговь, Дорноговь аймгуудад явуулсан. Одоо тоглолтод оролцох нийт 300 гаруй нуграач, 24 багшийн хамт уран нугралтын мастер, Ардын жүжигчин, Төрийн соёрхолт, зууны манлай уран нугараач Г.Норовсамбуу гуайн удирдлаган дор Улаанбаатар чуулга, Отго студи, Аса цирк, Хаанбанкны байранд бэлтгэл хийж байна.

Тоглотод ямар уран бүтээлчид оролцох вэ?

Уул усны домог тоглолтод дэлхийд алдартай Нарны Циркийн “O” шоунд оролцож байгаа олон улсад гялалзаж байгаа уран нугралтын одод оролцно. АНУ-ын Лас Вегаст тоглогдож байгаа “О” шоуны дасгалжуулагч багш Монголын анхны хос нуграачдын нэг, Монте Карлогоос хамгийн анхны шагналыг эх орондоо авчирсан уран нуграач Ж.Эрдэнэчимэг, 1990 онд Парис хотоос Тагтаатай нугралтаар мөнгөн медаль авчирч байсан нуграач Ундармаа, одоо АНУ д ажиллаж амьдарч байгаа нуграач Н.Тунгалаг нар ирж оролцохоо албан ёсоор мэдэгдсэн. Тэд АНУ-аас энэ сарын 25-нд ирнэ. Мөн Үндэсний циркийн дэргэдэх Уран нугралтын дугуйлан, Шинэ цирк төвийн дэргэдэх “Отгоо” уран нугралтын студи, Нугралтын “X-Roses” студи, Хаан банкны дэргэдэх “Акработын төв”, Циркийн хөгжил төвийн нуграачид, Улаанбаатар чуулгын нугараачид, Дархан хотын “Шонхоодой” цирк, Эрдэнэтээс ““Эрдэнэс”, “Увидас” дугуйлан, Дундговь аймгаас “Сондор”, Дорноговь аймгаас “Дорнын уянга” гээд нийт уран нугралтын 20 студийн 350 уран нугараач, жүжигчид оролцоно.

-Тоглолтын дэглэлт, тоглотын ерөнхий утга санаа ямар шийдэлтэй байх вэ?

Тоглолт Дарь эхүүд, ус, цэцэгс, могойн чуулган, Алунгоо хатан гэсэн хэсгүүдээс бүрдэж байгаа. Бид үндэсний болон орчин цагийн аястай бүжиг хөгжмөөр чимэглэсэн. Тоглолт нийт нэг цаг 30 минут үргэлжилнэ.

МАН-ын Удирдах зөвлөл хуралдаж өчигдөр сайд нар болон Байнгын хороодын дарга нарын нэрсийг тодруулсан билээ. Тэгвэл өнөөдөр УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар салбарын сайд нар болон Байнгын хороодын дарга нарыг эцсийн байдлаар тодруулж батлах аж.

Шинэ Засгийн газар 13 яамтай, 16 сайдтай, 13 дэд сайдтай ажиллахаар болсон.

ШИНЭ ЗАСГИЙН САЙДУУД

1. Монгол Улсын Ерөнхий сайд – Ж.Эрдэнэбат

2. Монгол Улсын Шадар сайд - У.Хүрэлсүх

3. Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга - Ж.Мөнхбат

4. Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд - Д.Оюунхорол

5. Гадаад харилцааны сайд - Ц.Мөнх-Оргил

6. Сангийн сайд - Б.Чойжилсүрэн

7. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд - С.Бямбацогт

8. Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд - Н.Номтойбаяр

9. Батлан хамгаалахын сайд - Б.Бат-Эрдэнэ

10. Барилга, хот байгуулалтын сайд - Г.Өнөрболор

11. Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд - Ж.Батсуурь

12. Зам, тээврийн сайд - Д.Ганбат

13. Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд - Ц.Дашдорж

14. Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд - Ц.Анандбазар

15. Эрчим хүчний сайд - Д.Цэнгэл

16. Эрүүл мэндийн сайд - Ж.Цолмон

БАЙНГЫН ХОРООНЫ ДАРГА НАР


1.Аюулгүй байдал,гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга Н.ЭНХБОЛД

2.Нийгмийн бодлого, боловсрол соёл, шинжлэх ухааны дарга- Л.ЭНХ-АМГАЛАН

3.Өргөдлийн байнгын хорооны дарга Д.САРАНГЭРЭЛ

4.Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.ХҮРЭЛБААТАР

5. Хуульзүйн байнгын хорооны дарга Ш.РАДНААСЭД

6.Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Д.ТЭРБИШДАГВА

7.Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга Ж.ЭНХБАЯР

8.Байгаль орчин, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга Ц.ГАРАМЖАВ

УИХ-ын долоо дахь сонгуулиар байгуулагдсан УИХ анхдугаар чуулганаараа Монголбанкны ерөнхийлөгчөөр Н.Баяртсайханыг томилсон билээ. Тэрбээр 2008 оноос хойш сураг алдраад байсан бөгөөд МАН-ыг сонгуульд ялалт байгуулж, олонх болсны дараа ийнхүү Төвбанкийг толгойлохоор ил гарч ирэв. Тэгвэл МАН-ын итгэлийг хүлээж Монголбанкны ерөнхийлөгч хэмээх эрхэм албанд томилогдоод буй Н.Баяртсайханы талаарх 24 баримтыг хүргэж байна.

ШШГЕГ-ын 95 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагналаа. Шагналыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан өнөөдөр гардуулан өгөв.

Тэрээр баяр хүргэж хэлсэн үгэндээ “Эрхэм хүндэт генерал, офицер, ахлагчид аа, Хүндэт зочид, хатагтай, ноёд оо,

Та бүхэнд ШШГЕГ үүсэн байгуулагдсаны 95 жилийн ойн цогтой халуун баяр хүргэж хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.

Та бид дөнгөж сая Тулгар төр байгуулагдсаны 2225, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 810, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 105, Ардын хувьсгалын түүхт 95 жилийн ойнууд давхацсан 2016 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч зарлиг гаргаж ШШГЕГ-ыг төрийн дээд одон-Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор шагнасан түүхэн үйл явдлын гэрч боллоо.




Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага нь улс, нийгмийн аюулгүй байдал, хүний эрхийг хамгаалах, шүүхийн шийдвэр болон төрийн ялын бодлогыг хэрэгжүүлэх онц чухал үүрэг бүхий төрийн байгууллага билээ. Шүүхийн шийдвэр заавал биелдэг байх нь хууль дээдлэх зарчмыг хэрэгжүүлж байгаагийн дээд илэрхийлэл бөгөөд шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагын үйл ажиллагаа байнга төгөлдөржиж, иргэдийн эрх ашгийг хамгаалах, хууль ёсыг хэлбэрэлтгүй сахиулахад чиглэсэн төрийн бодлогын хэрэгжилт, үр нөлөө тус байгууллагын үйл ажиллагаанаас харагдаж, олон түмэнд мэдрэгдэж байх ёстойг та бүхэн анхаарна биз ээ.

Та бүхэн цэргийн албан хаагч учир эх орныхоо төлөө өргөсөн тангарагтаа үнэнч байж, иргэддээ шуурхай, шударга үйлчлэх, тэдний эрх, эрх чөлөөг хүндэтгэн дээдэлж, хариуцлагаа бүрэн ухамсарлан, албан үүргээ гүйцэтгэх болон техник, технологийн дэвшлийг ашиглах өндөр мэдлэг чадвартай байж, хууль эрх зүйн шинэтгэлийг амьдралд хэрэгжүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэнэ гэдэгт итгэж байна.

Түүхт ойн баяраа амжилт бүтээлээр дүүрэн угтсан танай нийт бие бүрэлдэхүүн, ахмадууд, одоо ажиллаж байгаа бие бүрэлдэхүүнд дахин чин сэтгэлийн халуун баяр хүргэж, ажлын амжилт хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе” гэлээ.

Хонь - (3/21-4/19)
Нар нь Арслангийн орд баяр хөөр, дотны хүмүүс, хүүхдүүдийн 5-р гэр лүү хөдөлж байгаа нь урам зориг нэмнэ. Романтик харилцаа үүсэх төлөвтэй. Өөрийн бүтээлч ажлаараа бусдад танигдахыг оролд. Өнөөдөр өөртөө итгэлтэй бай. Хэрвээ чин сэтгэлээсээ ажлаа хийвэл бүтэх болно. Хоолны дэглэмдээ анхаарч, хүнсний ногоо ахиухан хэрэглэ.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Үхэр - (4/20-5/20)
Аз завшаан чиний замд инээмсэглэж байна. Дараагийн цөөхөн өдрүүдэд заавал биелүүлэх ёстой асуудал үүснэ. Өөрийн зорилгоо битгий хаяарай. Гэр бүлдээ анхаарал хандуул. Хүүхэддээ хүссэн зүйлийг нь авч өг. Сансрын чиг хандлага танд олон шинэ санаанууд эргэлдэж байгааг хэлж байна. Гэхдээ танд амжилттай шийдвэрлэхэд чадвар нь хязгаарлагдмал байх вий. Ирээдүйнхээ төлөө шийдвэр гаргахдаа сэтгэл хөдлөлөөр хандахаас татгалзаж бай.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Ихэр - (5/21-6/21)
Гэр бүл, хайртай хүмүүстэйгээ амрахыг хүсч байгаа бол эртнээс төлөвлө. Юунд ч санаа зовох хэрэггүй, хайртай хүмүүстээ анхаарал халамж тавь. Таны харилцан ярилцах чадвар сэргэх бөгөөд бусдын юу хэлж байгааг сайтар сонс. Бусдын юу бодож байгааг сонсож сайтар тунгаан бодсоноор гэр бүлийн асуудлаа зохицуулах арга олно. Гэр орноо тохижуулах ажил хэдийгээр маш их цаг авахч, дараа нь та сэтгэл хангалуун байх болно.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Мэлхий - (6/22-7/22)
Нар таны хувийн санхүү, эд хөрөнгийн нарны гэр Арслангийн ордод орох тул ирж буй хэдэн өдөрт таны орлого олох чадвар нэмэгдэнэ. Од гарагуудын тэнцвэр өөрчлөгдөж тэнгэр цэлмэх шинжтэй байна. Өдөр хөгжилтэй өнгөрөх бөгөөд бага ч гэсэн амжилтанд хүрэхийн тулд та бие болоод сэтгэлийн хувьд бэлтгэлтэй байх хэрэгтэй.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Арслан - (7/23-8/22)
Нар таны өөдөөс мишээж, таны амьдрал өнгө өнгөөр алаглан цэцэглэх болно. Та энэ өдөр дэлгүүр хоршоогоор хэсэж, өөрийн шинэ дүр төрх, стиль имиджийг бүрдүүлээрэй. Та дуулсан ч, бүжиглэсэн ч, зураг зурсан ч өөрийгөө аз жаргалтай нэгэн гэсэн бодолтой явах нь. Хайр дурлалын зам өмнө тань гэрэлтэж байна. Таны нэр хүнд өсөхийн хэрээр өөртөө итгэх итгэл нэмэгдэнэ.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Охин - (8/23-9/22)
Од эрхэсийн зүгээс үзүүлэх нөлөө маш тааламжтай байх болно. Өөрийгөө хөгжүүлэх олон боломж гарч ирнэ. Заримдаа танд ажлын хажуугаар хөгжилдөх боломж огт олддоггүй тул өөртөө анхаарал тавь. Танаас ганцаараа байж, өөрийнхөө талаар илүү их бодож үзэхийг шаардана. Та энэ үеийг ашиглан алдагдсан эрч хүчээ сэлбэж, сайн амарч авахыг хичээ. Чөлөөт цагаа аль болох үр бүтээлтэй ашиглаж, төсөөлөн бодох чадвараа хөгжүүл.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Жинлүүр - (9/23-10/22)
Танаас тусламж гуйх нь. Таньтай өнөөдөр олон хүмүүс санал бодлоо хуваалцаж, зөвлөгөө авна. Дараагийн дөрвөн долоо хоног зөвхөн өөртөө санаа тавина. Өөртөө итгэлтэй байдал нь чухал зүйлсийг шийдвэрлэхэд туслана. Ингэснээр таны нэр хүнд өсөж өөрийн дуртай зүйлээ санаа амар хийж болох нь. Хайртай хүнтэйгээ өөрийн хүссэн зүйлээ хийх боломж.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Хилэнц - (10/23-11/21)
Өнөөдөр, өнөө шөнө хайр дурлалд уран сэтгэмж, хийсвэр сэтгэлгээ зонхилох сайхан үе. Хайрын асуудалд шийдвэр гаргахад тань туслах хуучинсаг үзэлтэн гэнэт гарч ирэх болно. Хэрвээ хайртай хүндээ хэлэх чухал зүйл байгаа бол, жаахан тайвшраад эхэл. Ямар нэгэц шийдэлд хүрэхийн тулд хоёулхнаа илэн далангүй ярилцах ёстой. Хайр дурлал тань та хоёрыг сайхан аялалд явуулах болно.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Нум - (11/22-12/21)
Амьдралын эрч хүч доогуур түвшинд байна. Бэртэж, гэмтэх, хордлого авах, архаг хууч өвчин хөдлөх магадлалтай. Хүнд хүчир ажил хийх эсвэл ядаргаа ясандаа тулах нь сэтгэл санаанд хүнд дарамт авч ирж, уур бухимдлыг төрүүлдэг гэдгийг сана. Хатуу ширүүн дуугарах, шөнө орой хүнгүй, харанхуй газраар ганцаар явахаас зайлсхий. Танихгүй хүний өгсөн идээ, будааг авахгүй байхыг сануулж байна.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Матар - (12/22-1/19)
Өнөөдөр гэнэтийн зүйлс, азтай үйл явдлаар дүүрэн байна. Сугалааны тасалбар ав. Од гарагуудын тохиолоор санаандгүй олз авчирна. Хэрэв төлөвлөгөө тань бүрхэг, уйтгартай байвал түүнээс татгалз. Өөрийг сонго. Өдрийг нэгэн хэвийн үүрэг хүлээж өнгөрөөх нь урамгүй тул өөрийн тогтсон зан, хязгаарлагдмал байдлаа хая. Гэр бүлдээ тэмдэглэж буй онцгой үйл явдал бүгдэд нь аз жаргал авчирна.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Бумба - (1/20-2/18)
Од гарагсын нөлөөлөл ихэснэ. Бүх зүйлийг нэг дор хийх гэж бүү хичээ. Хэрэв та энгийн байж чадвал өдрийг өөрт ашигтайгаар өнгөрөөж чадна. Нар Арслангийн орд руу нүүж, таны хамтын ажилд нөлөө үзүүлэх болно. Та бусдыг шүүмжилж буруутгахын оронд тэдний төлөө юу хийх вэ гэдэгг анхаарлаа хандуул. Тэгсэн цагт нарны энэ өөрчлөлтөөс их ашиг тус хүртэх юм. Амьдралынхаа энэ мөчид өөртөө анхаарал их хандуулж, мэдлэгийн хүрээгээ тэлэх хэрэгтэй.
Дэлгэрэнгүй
Баасан, 2016 оны 07 сарын 22
Загас - (2/19-3/20)
Өнөөдөр энэ ордныхон зарим зүйл дээр сэтгэл санаа тогтож өгөхгүй өөрийгөө зовоох болно. Болохгүй байна гээд зүгээр хараад суулгүй сэтгэл зүйчид очин мэргэжлийн зөвлөгөө ав. Бичиг цаасны ажил хийдэг хүмүүс утгын алдаа гаргах, өөр зүйлийг хольж бичих зэргээр таагүй байдалд орж, үүнд нилээн бухимдуу байна. Нэмэлт орлого авчрах шинэ арга замыг эхлүүлэх бөгөөд дараагийн хоёр долоо хоногийн туршид тууштай зүтгэвэл та үр дүнг нь хараад үнэхээр баяртай байх болно.

Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Баянгол дүүргийн 15-р хорооны нутаг дэвсгэрт орон сууцны байрны орцонд өндөр настай эмээг дээрэмдэж, улмаар шатаар чирч биед нь хүнд гэмтэл учруулсан хэрэг гарсан билээ.


Хэргийг гурван залуу нийлж байгаад үйлдсэн бөгөөд тэднийг шуурхай эрэн сурвалжилсаны үр дүнд баривчилж цагдан хорьсон. Хэргийг 1990 онд төрсөн Дорнод аймгийн харьяат А.Мөнх-Эрдэнэ, Увс аймгийн харьяат Л.Амаржаргал, 1995 онд төрсөн Увс аймгийн харьяат А.Баатар нар шунахайн сэдлээр дээрэмдсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн байдаг.


Тэгвэл тэднийг шүүх хурал энэ сарын 22-нд буюу маргааш 13.00 цагт Баянгол дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болно.


Тэднийг шүүх хурал энэ сарын 6-нд болох байсан ч хойшилогдсон. Учир нь улсын яллагч Д.Эрдэнэчимэг нь гадаадад ажлаар явсан гэх шалтгаанаар энэ сарын 22-ны 13.00 цаг хүртэл хойшлуулах шийдвэрийг шүүх бүрэлдэхүүн гаргажээ. Хохирогч 74 настай Ц-гийн хувьд хүнд бэртэл авсан бөгөөд биеийн байдал нь дээрдэхгүй одоо ч хүний гарт сахиуртай байгаа аж.

Өнөөдөр болох зарим үйл явдлуудыг танилцуулж байна.



10:00 цагт: НЗДТГ-ын А танхимд Цагдаагийн байгууллагын 95, Улаанбаатар хотын цагдаагийн газрын 90 жилийн ойг тохиолдуулан Үндэсний их баяр наадам, АСЕМ-ийн уулзалтын хамгаалалтын зохион байгуулалтад ажилласан цагдаагийн алба хаагчдад хотын дарга хүндэтгэл үзүүлж, урамшуулал олгоно.



11.00 цагт: Үндэсний мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлагийн түүхт 95 жилийн ойн эрдэм шинжилгээний хурал МОНЦАМЭ агентлагийн Мэдээллийн төвд болно.

Төрийн тахилгат хайрхануудыг тахих ёслол таван жилд нэг удаа болдог. Энэхүү уламжлалын дагуу Богд Очирваань Отгонтэнгэр, Сутай хайрханыг энэ жил тахихаар болсон. Тодруулбал, Богд очирваань Отгонтэнгэр уулыг тахих ёслол энэ сарын 22-ны өдөр болох бол Сутай хайрханыг тайх ёслол долдугаар сарын 24-ний өдөр болох юм.


Сутай хайрханыг тахихдаа Говь-Алтай аймгийн талаасаа авирах юм байна. Иймээс төрийн тахилгат хайрхануудыг тайх ёслолд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржоос гадна Завхан, Говь-Алтай аймгаас сонгогдсон УИХ-ын гишүүд, нутгийн удирдлага оролцоно.