Булган аймгийн Прокурорын газраас гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлын хүрээнд 2015 оны тавдугаар сарын 08-ны өдөр Хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын ажиллагаанд тавих хяналт хариуцсан хяналтын прокурор Ж.Нарантуяа, прокурорын чиг үүргийг хэрэгжүүлэхэд туслах ажилтан Б.Мөнхтулга, программист Ц.Одбаатар нар Булган сумын Щетинскийн нэрэмжит 1-р дунд сургуулийн 11-р ангийн сурагчдад хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай, архины хор уршигийн тухай, хүүхдийн эрхийн үндсэн зарчим, хүүхдийн эрх зөрчигдөхөөс урьдчилан сэргийлэх тухай, хүүхдийн эрх зөрчигдсөн тохиолдолд хүлээлгэх хариуцлагын талаар сургалт, яриа таниулга хийжээ.

Дорноговь аймгийн Замын-Үүд дэх сум дундын прокурорын газраас 2015 оны тавдугаар сарын 13-ны өдөр нийт прокурор, ажилтнуудад галын аюулаас урьдчилан сэргийлэх сургалтыг зохион байгуулжээ.

Ц.Оюунгэрэл, М.Батчимэг нар Орхон аймагт ажиллалаа

Өнөөдөр Тахарын албаны Орхон, Булган аймгийг хамарсан долоодугаар тойрогт гэрч, хохирогчийг хамгаалах, туслалцаа үзүүлэх өрөөний нээлт боллоо. Уг ажлыг Гэрч, хохирогчийг хамгаалах тухай хуулийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд Тахарын алба өөрийн албаны байранд нээж байгаа аж.

Д.Сосорбарам авъяасыг 3 саяас илүү үнэлдэг болохыг ерөөв

Пүрэв, 5 сарын 14 2015
Бичсэн Болор

Хэвлэх
Email
Д.Сосорбарам авъяасыг 3 саяас илүү үнэлдэг болохыг ерөөв

”Мөнгөн мод-2014” цомын эздээр тодорсон шилдэг долоон уран бүтээлч өнөөдөр УДБЭТ-ын тайзнаа шагналаа гардан авлаа.

Соёл урлагийн салбарын уран бүтээлчдийг дэмжих, тэдний хөдөлмөрийг үнэлэх зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газраас жил бүр уламжлал болгон энэхүү цомын эздийг тодруулан урамшуулдаг уламжлалтай. Долоо дахь жилдээ зохион байгуулж буй эл ёслолын ажиллагааг БСШУЯ-наас шилдэг уран бүтээлчдийнхээ бүтээн туурвих авьяас билгийг нь хүндэтгэн алдаршуулах, нийт уран бүтээлчдэд урам зориг өгөх, бүтээлч өрсөлдөөнийг бий болгох зорилгоор өмнөх жилүүдээс өргөн хүрээнд, ёслол хүндэтгэлтэй зохион байгуулж буйг уран бүтээлчид онцолж байна.

Шалгаруулалтыг 2014 онд хийж бүтээсэн уран бүтээлээр нь нэр дэвшүүлэн “Шилдэг найруулагч”, “Шилдэг зураач”, “Шилдэг жүжигчин”, “Шилдэг дуучин”, “Шилдэг хөгжимчин”, “Шилдэг бүжигчин”, “Шилдэг өв тээгч” гэсэн төрлөөр шалгаруулсан юм.

Тайз, дэлгэцийн шилдэг найруулагчаар Төрийн соёрхолт, МУГЖ, найруулагч Д.Сосорбарам шалгарлаа. Тэрбээр шагналаа гардах мөчид, “Авьяасыг гурван сая төгрөгөөр үнэлж байгаад баярлалаа. Авьяас үүнээс илүү үнэд орохыг ерөөе. Миний хувьд 2014 он олз, амжилтын жил байлаа. Өөртөө их баярлаж байна. Намайг надаас өөр хүн үнэлэхгүй. Иймээс өөрийгөө магтъя. Авьяас тэр чигээрээ мөнх шүү. Авьяасыг мөнгөтэй болгоход ташуур өгч байгаарай” гэв.

УДЭТ-ын жүжигчин Ц.Баясгалан УГЗ Ч.Найдандоржийн найруулга, Нобелийн шагналт зохиолч Дарио Фогийн “Чөлөөт хос” жүжгийн Антониагийн дүрээр “Шилдэг жүжигчин”-ий шагналыг гардан авлаа. Тэрбээр, “Намайг өдий зэрэгт хүргэж боловсруулж мэргэшүүлсэн театрын хамт олон, найруулагч нартаа баярлалаа” хэмээн сэтгэгдлээ хуваалцав.

Харин “Шилдэг бүжигчин”-ээр “Түмэн эх” чуулгын бүжигчин Т.Содгэрэл, “Шилдэг дуучин”-аар ЦДБЭЧ-ын дуучин Ч.Бадрал, “Шилдэг хөгжимчин”-өөр “Домог” хамтлагийн морин хуурч Д.Шинэцог-Гени, “Шилдэг зураач”-аар Н.Батжаргал, “Шилдэг өв тээгч”-ээр Урианхайн алдарт туульч А.Балдандорж нар тус тус шалгарав. Энэхүү шилдгээр шалгарсан уран бүтээлч тус бүр “Мөнгөн мод” цом, гурван сая төгрөгийн эзэн болов.

Тус ёслолын ажиллагаанд өмнөх “Мөнгөн мод” цомын эзэд мэндчилгээ дэвшүүлэн, шилдэг уран бүтээлээсээ толилуулсан юм.

Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлэг болж байна

Монгол улсад хүний эрх, эрх чөлөөг дээдэлсэн, Монгол хөрсөнд тохирох ардчиллыг нийгэм, эдийн засаг, улс төрийн салбарт төлөвшүүлэх үйлсэд дэмжлэг үзүүлэх зорилготой “Хөгжил-Ардчилал” төрийн бус байгууллага анхныхаа хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа.

540 ширхэг вазелин тосыг хандивлав

Төрийн бүх шатны байгууллага гадаадын улс орнуудтай нэг дуу хоолойгоор буюу гадаад бодлогодоо нэг цонхоор харилцаж ажиллах зарчмыг эн тэргүүний зорилт болгон хэвшүүлэхээр ажиллаж байна гэж Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн “Сайдын цаг” уулзалтад оролцохдоо хэллээ. Энэ ажлын хүрээнд УИХ, Засгийн газар, аймаг, нийслэлийн түвшинд гадаад харилцааны нэгдсэн зохицуулалтыг хангах асуудлыг танилцуулан мөрдүүлж байна гэлээ.

АНУ-ын судлаачид ирэх 85 жилд манай дэлхийн долоон хот устаж үгүй болно гэсэн дүгнэлтэд хүрчээ.

Чуулганы хуралдаанаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2016 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2017-2018 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэх үеэр гишүүд тав хоногийн завсарлага авах санал гаргаснаар ирэх долоо хоногийн чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэхээр боллоо.


Харин өнөөдрийн хуралдаанаар гишүүд нилээн шүүмжлэлтэй хандан үг хэлж байсан юм.

Л.Энхтүвшин: Эдийн засаг улам буурах тухай л орж ирж байна. Тухайлбал, Оюутолгойн үйлдвэрлэл 19 саяас 4 сая хүртэл буурах юм байна. Түүнийг юугаар орлох юм. Хэлэлцэж буй байдал их л цаг нөхцөөсөн байдалтай. Уг нь гол асуудлаа яриал байна. Ямар гарц байна. Хэдэн баян Арабууд мөнгө өгөх гэж байгаа гэсэн. Тэр нь юу болж байна. Худалдаа хөгжлийн банк 10 орчим хувийн бонд авч байгаа юм байна. Олон улсын валютын сангийн хөтөлбөр рүү орюол яасан юм би хэлдэг. Ийшээ ороход хамгийн их бэрхшээлтэй зүйл юм байна. Тавантолгойг УИХ-аар хэлэлцэх эсэх нь ч тодорхой болсон. Л.Эрдэнэчимэг гишүүн л мэднэ гээд байдаг. Л.Эрдэнэчимэг гишүүн нь сонинд ярилцлага өгөхөөрөө дахин тендер зарлах байх гэсэн. Төмөр зам, худалдаа, зах зээл байхгүй. Эрээн рүү явдаг хүн байхгүй. Монголоор дүүрэн шороолсон барилга байна. Одоо гарц юм байна вэ?. Энэ асуудлыг ярихад Ерөнхий сайд, Монгол банкны Ерөнхийлөгч баймаар байна. Мөнгө болон төсвийн бодлого ямар байгааг тэднээс асуумаар байна. Гадаад худалдаа ашигтай гарсан гэж ярьсан байсан. Үнэндээ бизнес зогсож байна гэсэн үг. Долларын ханш буурч байна гэж байна. Доллар авах хүн байхгүй болсон гэсэн үг. Амны бэлгээр явах юм уу. Юу ч шийдэж чадахгүй энд сууж байхдаа заримдаа санаа зовмоор.
ЗГ тооцоо хийж байна. Удахгүй наадам болно. Айраг иснэ, бөхчүүд гарна, гийнгоо уянгална гэж 7,8 сарыг өнгөрөөгөөд 9 сартай золгочихвол учир нь олдоно гэж төсөөлөөд өдөр өнгөрөөгөөд яваад байна.
Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан:-2017, 2018 оноос эхэлж Монгол Улс бондын эргэн төлөлтөөр дамжуулж их хэмжээний зээлийн эргэн төлөлт хийнэ. Тухайлбал, Чингис бондын 500 сая ам.долларын төлбөр, мөн 580 сая ам.долларын эргэн төлөлт хийх ёстой. Тэгэхээр 2017-2018 оны төсвийн төсөөлөлд зээлийн эргэн төлөлтийг хэрхэн тусгав. Мөн Концессоор ажил хийлгэхээр 2018 оноос эргэн төлөлт хийх болно. Эдгээрийг яаж зохицуулахаар тусгав? гэсэн асуултад хариулт хүслээ.
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат:-2017, 2018 оны хувьд Монгол Улсын хувьд томоохон төлбөр хийгдэнэ, 1 тэрбум гаруй ам.долларыг төлөх шаардлага бий. Тийм учраас валютын эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, цаашид авах арга хэмжээ нь хөрөнгө оруулалтын орчноо сайжруулах, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах, эдийн засгийг эрчимжүүлэх хөтөлбөрийг батлуулах шаардлага бий. Ингэхдээ хөрөнгө оруулалтын эрх зүйн орчин, татварын эрх зүйн орчныг олон улсад нийцүүлж, бизнес эрхлэгчдийн ойлголтыг нэг мөр болгох зэрэг хуулийн төслүүдийг өргөн барина.
Ер нь том хэмжээний төлбөрийг төлөхийн тулд гадаад зах зээл рүү хандах шаардлага үүсэх байх. Ийм учраас зээлжих зэрэглэлийг сайжруулах шаардлага үүсч байгаа” гэсэн хариулт өглөө.
УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан:-Гэрээгээр ажил гүйцэтгэсэн компанийн төлбөрийг шийд гээд УИХ-аас тогтоол баталсан. Гэтэл өнөөг хүртэл зарим компаниуд өөрсдийн хөрөнгөөр төсвийн ажлыг гүйцэтгэчихээд төлбөрөө авч чадахгүй байна. 2013 оноос хойш явсан асуудлыг яагаад шийдэхгүй байна вэ. Ирэх жилд төсвийн алдагдлыг яаж бууруулах вэ?.
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат:-Төсөв хүнд байна, дээр нь маш их хэмжээний дотоод бондын өр үүссэн. Гэхдээ өнөөдрийг хүртэл цалин, тэтгэврийг цаг хугацаанд нь тавьж, урсгал зардлыг гаргаад явж байна. Ирэх онд төсвийг өмнөх оных шигээ батлах юм бол хямралын байдалд шилжинэ. Ирэх оны төсвийг огт алдагдалгүйгээр батлах шаардлагатай. Алдагдалтай батлахаар дотоод бондын өр нэмэгдэж байна.
УИХ-ын гишүүн З.Баянсэлэнгэ: Төрийн албан хаагчид цалингаа аваагүй байхад сайд нь худлаа ярьж байна. Төсвийн алдагдлыг бууруулна, төр хувийн хэвшлийн түншлэлийг сайжруулна гэж байна. Төсвөө алдагдалтай батлаад байгаа юм чинь яаж төсөв сайжрах юм бэ. Төрөөс хамааралтайгаар аж ахуйн нэгжүүд хаалгаа бариад эхэллээ. Дараагийн арга хэмжээ юу байх вэ, Засгийн газарт бодсон юм байна уу. Данс тооцоо улайчихсан юм биш үү?.
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат:-Төсөв хүнд байгаа ч цалин аваагүй төрийн албан хаагч байхгүй.
УИХ-ын гишүүн Я.Содбаатар:-Тэлсэн төсвөө яаж хумих вэ. Эдийн засгийг 2012 оныхтой харьцуулахад 3-4 тэрбум ам.доллараар агшсан байна. 2016 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд эдийн засгийн өсөлт 4.4 хувь байх нь ирэх гурван жилийн эдийн засгийн өсөлт бодитой юу. Төгрөгийн валюттай харилцах ханш хэд вэ, хэрхэн тооцсон бэ. Ирэх жилд ямар томоохон хөрөнгө оруулалт орж ирнэ гэж тооцож байна. Гуравт санаа зовоож байгаа зүйл нь 16 хувийн хүүтэй бонд. Арилжааны банкууд дээрх мөнгийг дотоодын бонд гээд гаргачихсан, эргээд зээл гарахгүй үхлийн тойрог болчихоод байна. Банкууд бизнес үйл ажиллагаагаа явуулах гэхээр хөрөнгөгүй, үүн дээр ямар арга хэмжээ авах вэ?.
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат: Тухайн үеийн эдийн засгийн өсөлттэй холбоотойгоор төсвийг тэлсэн. Нэг жилийн дотор хумьчихна гэхэд хэцүү. 2015 онд нэлээн зардал хумихаар оруулсан ч 500 гаруй тэрбумаар л танагдсан. Тэгэхээр ирэх жилийн төсвийг алдагдалгүй батлах ёстой, төсвийн төсөөллийг ингэж төсөөлсөн. Тэлсэн төсвийг аваад сурчихсан хүмүүсийн хувьд олгогддог мөнгийг хасна гэхэд хэцүү, эдийн засгаас орох өгөөж нь нэмэгдэхгүй байгаа нөхцөлд зардлыг бууруулахаас аргагүй. Засгийн газрын дотоод бондын хувьд 3.1 их наяд төгрөгөөр яригдана. Үүнээс 1.4 их наяд төгрөгийн дотоод бондын өрийн үлдэгдэлтэйгээр он дамжихаар байна. Цаашдаа гадаад зах зээлээс хямд эх үүсвэр татаж, дотоод зах зээлээ дэмжихээс аргагүй нөхцөл үүсээд байна.
Ингэхгүй бол экспортод гаргадаг гол нэрийн бүтээгдэхүүний үнэ 2016-2018 он хүртэл өсөхгүй бууралт ажиглагдаж байгаа. Евро бүсийн хувьд эдийн засгийн өсөлт гайгүй, Хятад, ОХУ-ын хувьд бууралттай. АНУ бууралттай 2018 оноос сэргэх хандлага ажиглагдана. Үүнээс болж, эрдэс баялгийн үнэ уналтын байдалтай байх прогноз гарсан. Тэгэхээр эрдэс баялгийн бүтээгдэхүүнийхээ биет хэмжээг нэмэгдүүлэхээс аргагүй байна.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж:-Төмөр зам бүр явахаа байлаа. Яах гэж байна вэ?
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат:-Засгийн газар өмнө зарласан тендэрийн хүрээнд Тавантолгойн гэрээний төсөл боловсруулж, УИХ-д өргөн барьсан. УИХ-аар шийдэгдэнэ гэж бодож байна.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж:- Өчигдөр Эдийн засгийн байнгын хороо хэлэлцэх асуудал байхгүй гээд хуралдаагүй. УИХ-аар Тавантолгойн асуудал явахгүй бол төмөр замаа яах юм. Хоёр дахь хувилбар гэж юм байна уу, Засгийн газар дээр энэ асуудлыг ярьсан уу?
Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбат:-Нэг бол төр хувийн хэвшлийн түншлэлийг сонгох байх, эсвэл зээлийн эх үүсвэр сонгож, хөнгөлөлттэй зээлээр шийдэх. Нэмэлт санхүүжилт гарах бололцоо байхгүй.
УИХ-ын гишүүн Д.Тэрбишдагва “Төсвийн хүрээний мэдэгдлийг энэ байгаагаар нь баталж чадахгүй. Сангийн сайд манай бүлэг дээр мэдээлэл хийгээгүй учраас шийдвэрээ гаргаагүй байна. Ер нь ийм чухал бичиг баримтыг ганц Сангийн сайдаас асуулт асууж шийддэг байж болохгүй.

БЗД-ийн 27 дугаар хороо Сэлбийн 5 дугаар гудамжинд 2015 оны 5 дугаар сарын 12-ны 16.30 цагын орчим З настай охиныг дайрч амь насыг нь хохироож, хэргийн газрыг орхин явсан ноцтой зам тээврийн хэрэг гарсан. Улмаар Цагдаагийн байгууллагаас хэрэгтнийг шуурхай эрэн сурвалжлан тухайн хэргийг ”Тоёота приүс” маркийн авто машины жолооч ”Ц”-г үйлдсэн болохыг олж тогтоосон байна.

Өнгөрсөн сард 12 хүүхэд ослоор амиа алджээ

Дөрвөн автомашинаас эд зүйлс хулгайлжээ

Австрийн нийслэл Вена хотын явган зорчигчид шинэ хэв маяг бүхий гэрлэн дохиогоор зам гарах болжээ. Хотын эрх баригчид Евровишн дууны тэмцээний өмнөхөн явган хүний гарцан дахь 50 орчим гэрлэн дохиог шинэчилсэн байна.

Тогос өөрөө их гайхалтай шувуу. Яахын аргагүй хүн төрөлхтнийг гоо үзэмжээрээ байлдан дагуулдаг. Тэгвэл бид энэ удаад цас шиг цагаан тогос шувууны фотог сонирхуулж байна.

Ц.Нямдорж: Төмөр замыг дампууруулсан, Тавантолгойг дампууруулж байгаа процесс нэг л эзэнтэй

Л.Энх-Амгалан: Концессын төлбөр бараг 1 их наяд боллоо

Нийслэлийн ИТХ, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын санаачилгаар Бээжин дэх Монгол Улсын Элчин сайдын яам, Бээжин хотын Ардын Засгийн газар хамтран “Улаанбаатар хотын гэр хорооллын дахин төлөвлөлт ба хөрөнгө оруулалт 2015” уулзалтыг Бээжин хотод зохион байгуулж байна. Уулзалтад НИТХ-ын дарга Д.Баттулга, Монгол Улсаас БНХАУ-д суугаа онц бөгөөд Элчин сайд Ц.Сүхбаатар, Бээжин хотын орлогч дарга Чэн Гань, нийслэлийн Засаг даргын Хот байгуулалт, хөрөнгө оруулалтын асуудал хариуцсан орлогч С. Очирбат болон НИТХ-ийн төлөөлөгчид оролцож байна.

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар Рио Тинто компанийн Ерөнхийлөгч Сэм Валшид албан шаардлага хүргүүлж байгаагаа өнөөдөр мэдэгдлээ. Тэрбээр “Монгол Улсын хууль тогтоомж, Хөрөнгө оруулалтын гэрээгээр тогтоосон роялти , түүнийг тогтоох аргачлалыг сүүлийн хоёр жил гаруй хугацаанд ноцтой зөрчиж төсөвт төлөх ёстой 50 тэрбум төгрөг буюу 30 орчим ам.долларыг төвлөрүүлээгүй. Татварын болон бусад хууль зөрчсөн асуудлаар Рио Тинто группийн Ерөнхийлөгч Сэм Валшийг 48 цагийн дотор хариу ирүүлэхийг шаардаж байна” гэв.

Хэрэв заасан цагт хариу ирэхгүй бол Монголын хуулийг зөрчсөн асуудлаар UNICITRAL-ийн арбитрийг шүүхэд гомдол гаргах аж. Арбитрийн шүүхэд гомдол гаргасны дараа зардлын асуудан гарвал тэрбээр ард түмнээсээ хандив цуглуулахаа энэ үеэр хэллээ.