Шүүхийн иргэдийн төлөөлөгчийн оролцоо ба нөлөөллийн мэдүүлэг сэдэвт иргэдтэй уулзах уулзалт, хууль сурталчлах өдөрлөг өнөөдрөөс эхэлж байна. Энэ сарын 11-нийг хүртэл үргэлжлэх уг өдөрлөгт Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайран дүүргийн нутаг дэвсгэрт оршин суугаа, иргэдийн төлөөлөгчөөр сонгогдсон иргэдийг харьяа дүүргийнхээ иргэний танхимд ирэхийг уриалж байгаа аж.

Төрийн соёрхолт яруу найрагч О.Дашбалбар агсны нэрэмжит “Эх орон, оюун санаа, яруу найраг” наадмыг энэ жил тав дахь удаагаа амжилттай боллоо.

БНХАУ-д их хэмжээний цас орсны улмаас Бээжингээс Эрээн рүү явж байсан Монгол Улсын 180 гаруй иргэн Жин-Тэй хэмээх жижиг тосгоны ойролцоо цасанд боогдож, гурав хоног саатсан билээ.

Увс аймгийн прокурорын газарт Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанаас 2015 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хорих, баривчлах ялаар шийтгүүлсэн 25 ялтан, хорихоос өөр төрлийн ял шийтгэлтэй 23 ялтныг өршөөл үзүүлэх тухай хуулинд заасны дагуу ял, шийтгэлээс өршөөн хэлтрүүлэх, ялаас өршөөн хасах санал гаргаж ирүүлсэний дагуу ялтнуудын хувийн хэргийг прокуророос хянаад Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1 дэх хэсэгт зааснаар 14 ялтны эдлээгүй үлдсэн ял шийтгэлийг өршөөн хэлтрүүүлэх, 5 дугаар зүйлийн 5.1 дэх хэсэгт зааснаар 9 ялтны эдлээгүй үлдсэн ялаас 2 жилийг хасуулахаар тус тус прокурорын тогтоол үйлдэн шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр 2015 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдөр Увс аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд шилжүүлжээ.

Харин өршөөлд хамаарахгүй 2 ялтны хувийн хэрэг материалыг албан бичгээр буцаан хариуцлага алдсан тоо бүртгэгчид арга хэмжээ тооцуулсан байна.

Тус прокурорын газраас өршөөл үзүүлэх тухай хуульд хамрагдсан нийт ялтнуудыг аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны байранд цуглуулж Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн талаар болон дахин гэмт хэрэг зөрчилд холбогдохгүй байх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр аймгийн прокурор Т.Мөнхбаяр, хяналтын прокурор Б.Баярмагнай нар яриа таниулга хийж ажилласан байна.

Мьянмарын сонгуульд Аун Сан Су Чи ялалт байгууллаа

”Энэ бол би” үзэсгэлэнг хориод мянган иргэн үзэж, сонирхжээ

УИХ-ын дарга З.Энхболд Үндэсний өгөх өдөрт зориулсан үзэсгэлэнг үзэв
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Зандаахүүгийн Энхболд өнөөдөр /2015.11.09/ Үндэсний өгөх өдөрт зориулсан тархины саажилттай хүүхдүүдийн бүтээл, цуглуулгын “Энэ бол би” үзэсгэлэнг үзэж сонирхлоо.



Үндэсний өгөх өдөр хөдөлгөөн, “Таны инээмсэглэл” төв, Монголын тархины сааны холбооноос зохион байгуулж буй тус үзэсгэлэнд С.Намуунцэцэг, Ч.Энхсайхан, А.Хүдэрбат, А.Дөлгөөн, Б.Мөнхтулга нар зурсан зураг, бичсэн шүлэг, цуглуулгаараа оролцож байгаа юм. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяа тус арга хэмжээг ивээн тэтгэж, залуусыг дэмжин 400 гаруй хүүхэлдэйн цуглуулгаа дэлгэжээ.











Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд залуусын бүтээл, цуглуулгыг үзэж, сонирхсны зэрэгцээ С.Намуунцэцэг, А.Хүдэрбат, А.Дөлгөөн нарт Монголын залуучуудын холбооны “Тэргүүний залуу” алтан медаль гардуулав. Энэхүү үзэсгэлэнгийн үеэр сэргээн засах эмчилгээний зориулалттай ”Spider cage” буюу ”Аалзны тор” төхөөрөмжийг худалдан авах санхүүжилтийг хуримтлуулах хандивын аян явагдаж байгаа талаар “Таны инээмсэглэл” төвийн тэргүүн Э.Болорчулуун Улсын Их Хурлын даргад танилцуулсан юм.



Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музейд 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр нээлтээ хийсэн “Энэ бол би” үзэсгэлэнгийн хаалтын арга хэмжээ өнөөдөр боллоо. Хаалтын ёслолд Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С.Эрдэнэ, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Арвин, Япон Улсын Элчин сайдын зөвлөх Минорү Кикүчи болон албаны бусад хүмүүс оролцсон юм.





Хаалтын ёслолын үеэр үзэсгэлэн зохион байгуулагчид Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяагийн монголын хүүхэд залуус, эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бүх үйл ажиллагааг дэмжиж, хүмүүнлэгийн үйлсэд оруулсан хувь нэмрийг нь үнэлж “Хүмүүнлэгийн элч”-ээр өргөмжиллөө хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Төсвийн тухай хуулийг хэлэлцэх үеэр шатахууны онцгой албан татварыг нэмэх тухай асуудал иргэдийн анхаарлыг татаад байгаа юм. Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын зүгээс онцгой албан татварыг нэмэх юм бол шатахууны үнэ нэмэгдэхгүй гэсэн тайлбарыг өгөөд байгаа. Гэвч дэлхийн зах зээл дээр түүхий нефтийн үнэ хоёр дахин буурсан. Дээрээс нь шатахууны импортлогч компаниуд шатахууны татвар нэмбэл үнээ нэмнэ гэдгээ зарлачихсан.

Тиймээс УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт тэргүүтэй МАН-ын гишүүд шатахууны үнийг буулгахыг шаардаад удаж байна. Тэгвэл МАН-ын шатахууны үнийг хямдруулах бодлогыг ХҮН намынхан дэмжиж байгаа аж.

Тодруулбал тус намын УЗ-ийн гишүүн, өмгөөлөгч О.Алтангэрэл “Хямралтай энэ бэрх үед С.Бямбацогтын шатахууны үнийн талаарх тэмцлийг дэмжмээр юм байгаамдаа. Бидэнд шууд мэдрэгдэх ажил шүүдээ уг нь” гэж жиргэлээ.

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг хуралдаж бүлгийн дэд дарга С.Одонтуяа, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга А.Бакей нар мэдээлэл хийлээ.
С.Одонтуяа:
АН-ын бүлгийн ээлжит хуралдаан болж хэлэлцсэн асуудлын талаар бүлгийн дэд дарга С.Одонтуяа мэдээлэл хийлээ.
Тэрбээр “Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг гишүүд өргөн барьсантай холбоотойгоор энэ асуудлыг хэлэлцлээ.
Мөн Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль болон А.Бакей нарын гишүүдийн санаалчилсан Сонгуулийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл зэргийг хэлэлцлээ.
Ард нийтийн санал асуулгын тухай хууль 1995 онд батлагдсан хэдий ч энэ хуулийн төслийг одоо хэрэглэх нь тохиромжгүй байгаа. Тийм учраас нэмэлт өөрчлөлт оруулах шаардлагатай болсон. Энэ хуульд УИХ-ын 50 гаруй гишүүн гарын үсэг зурж өргөн барьсан.
1945 оны аравдугаар сарын 20-нд анх Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг бүх нийтийн санал асуулгаар баталж байсан. Одоогийн шинэ хуулиар 2015 оны арваннэгдүгээр сарын 26-нд Ард нийтийн санал асуулгыг явуулах зорилгоор энэ хуулийн төслийг өргөн барьж байгаа юм.
Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах уу эс оруулах уу гэдгээ нийт ард түмнээсээ асууж шийдье гэсэн байгаа.
Л.Цог гишүүнээр ахлуулсан ажлыг хэсэг “Үндсэн хуульд зайлшгүй өөрчлөлт оруулах шаардлагатай” гэсэн дүгнэлт гаргасны дагуу Батбаяр гишүүний ахалсан ажлын хэсэг Үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүдтэй холбоотой асуудал дээр ажилласан. Энэ асуудлыг АН-ын бүлэг хэлэлцээд Үндсэн хуульд өөрчлөлт хийхдээ Ард нийтээс санал асуух нь зүйтэй юм гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн.
Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахдаа хэд хэдэн зүйлийг гишүүд онцолсон. 25 жил Засаглалын тогтворгүй байдал бий болсонд Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлагатай юм. Мөн дүүргийг сумтай адилтгаж үзэж байгаа нь өнөөгийн хорооны иргэдийн тоо нэг сумын иргэдээс ч хоёр гурав дахин их байгаа учраас энэ асуудалд тодорхой өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэсэн зарчмын гол гол зүйлүүдийг хэлэлцсэн байгаа.
А.Бакей: “УИХ-ын даргын захирамжаар УИХ-д суудалтай нам эвслийн бүлгийн төлөөллүүд Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төслийг боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулаад багагүй хугацаанд ажилласан. Ингээд Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төсөл бэлэн болсон. Энэ хуулиар Ерөнхийлөгчийн сонгууль, УИХ-ын сонгууль, Орон нутгийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын сонгуулийг нэгдсэн нэг хуулиар зохицуулахаар оруулж ирсэн. Энэ хуулийн төслийг чадвал маргаашнаас хэлэлцэж эхэлнэ. Ээлжит сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах цаг хугацаа бага байгаа. Гурван ч хуулийн төсөл өргөн баригдсан байгаа. Су.Батболд нарын өргөн мэдүүлсэн УИХ-ын сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл, мөн Х.Тэмүүжин нарын өргөн барьсан Сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах төсөл байгаа. Энэ гурван хуулийн төслийг хамтад нь хэлэлцэх эсэхийг маргаашнаас хэлэлцэнэ” гэлээ.
Тэрээр Сонгуулийн хуульд орж буй гол өөрчлөлтүүдийн талаар дурдсан юм. Тухайлбал,
-Тогтолцооны хувьд холимог системээ хадгална. Үүн дотор 48 нь мажоратор, нэг мандаттай байх нь зүйтэй гэж тусгасан байгаа.
-Сонгуулийг зохион байгуулах хуваарийг санал авах өдрөөс нааш тооцох ёстой.
-УИХ-ын сонгуулийг, Орон нутгийн сонгуультай хамтад нь нэг өдөр зохион байгуулна.
-Өмнөх сонгуулиудад иргэдээс иргэний үнэмлэх шаарддаг байсан. Одоо иргэний бүртгэлтэй холбоотой систем бүрэн автомажсан учраас сонгуулийн насны сонгогч хурууны хээгээ таниулах замаар саналаа өгөх бүрэн боломжтой. Тийм учраас заавал иргэний үнэмлэх шаардахгүй,
-Сонгуулийн зарим хэсэг дээр нөхөн сонгууль, дахин сонгууль явах шаардлага гардаг. Цаг хугацааны хувьд хуулинд тодорхой зааж өгөөгүй байсан учраас маргаан үүсдэг байсан. Энэ хуулиар дахин болон нөхөн сонгуулийн санал авах өдрийг хоёр удаа зохин байгуулья. Эхнийхийг нь зургадугаар сарын сүүлчийн бүтэн сайн өдөр. Хоёр дахийг нь 10 дугаар сарын эхний бүтэн сайн өдөр улс даяар зохин байгуулахаар нэмж оруулсан.
-Шинээр байгуулагдаж байгаа нам эвслийн хувьд санал авах өдрөөс 180-аас дээшгүй хоногийн өмнө улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн байх ёстой.
-Сонгуулийн хэсгийн хороог Сонгогчдын санал авах, тоолох ажлыг зохион байгуулах нэгж гэж өөрчилнө. Энэ нэгж нь сум дүүргийн сонгуулийн хороонд харьяалагдаж ажиллана. Ахлах зохион байгуулагч болон 5-7 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллана.
-Сонгуулийн маргаан шийдвэрлэх нийт хугацааг 60 хоногоос хэтрүүлж болохгүй.
-Сонгуулийн компанит ажлын зардлыг аль болох хамгийн бага зардлын түвшинд зохион байгуулах асуудлыг хуульчилна.
-Сонгуулийн зардлын дээд хэмжээг СЕХ тогтоодог байсныг болиулаад Үндэсний аудитын газар тогтоож, олон нийтэд мэдээллэх ёстой гэж үзэж байна.
-Сонгуулийн мөнгөн хандивыг шинэчлэн тогтоож байна. Иргэний хувьд гурван сая хүртэл, хуулийн этгээд 15 сая төгрөгийн хэмжээнд байж болно.
-Сонгуулийн хэвлэл мэдээллийн сурталчилгааны хувьд улс төрийн намууд болоод нэр дэвшигчдийн хэвлэл мэдээллийн сурталчилгаа тэнцвэртэй ёстой гэж үзэж байгаа.

НИЙСЛЭЛИЙН ЗАСАГ ДАРГА АРДЧИЛЛЫН ТӨЛӨӨХ ҮНДЭСНИЙ САНГИЙН ОЛОН УЛСЫН ХӨТӨЛБӨР ХАРИУЦСАН ДЭД ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЛҮИЗА ГРИВИЙГ ХҮЛЭЭН АВЧ УУЛЗЛАА
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ ЦАГ ҮЕИЙН МЭДЭЭ
2015-11-09 16:25:19

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Э.Бат-Үүл Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн Ази, Ойрхи Дорнод, Хойд Африкийн бүс нутаг болон олон улсын хөтөлбөр хариуцсан дэд ерөнхийлөгч Лүиза Гривийг хүлээн авч уулзаж, ардчилал, авлигын эсрэг хийж хэрэгжүүлж буй ажлуудын талаар харилцан санал солилцлоо.
Уулзалтын эхэнд Нийслэлийн Засаг дарга “Би тантай 1994 онд анх уулзаж, Монгол Улсад өрнөсөн Ардчилсан хувьсгалын талаар ярилцаж байсан. Харин өнөөдөр уулзаж байгаадаа таатай байна. Түүнээс хойш Улаанбаатар хот маань нилээн өөрчлөгдсөн байгааг та харж байгаа байх. Монгол Улсын хувьд ардчилал бага зэрэг нэр хүндээ алдаж, зохих зорилгоосоо гажсан зүйл бий. Тиймээс би Хотын Захирагчийн хувьд үүнийг зөв гольдролд оруулж, засаглалын сайжруулахад өнгөрсөн хугацаанд багагүй суурь өөрчлөлтийг хийлээ. Одоо бидний хийхээр төлөвлөж буй хамгийн чухал ажил бол төрийн үйлчилгээний супермаркет гэдгийг хот байгуулж байгаа юм. Энэ нь иргэд дэлгүүрт ороод мөнгөө төлөөд бараа худалдаж авдаг шиг төрийн үйлчилгээг нэг дороос хугацаа алдалгүй, чирэгдэлгүй авах боломжийг олгоно. Эхний ээлжинд Дүнжингарав худалдааны төвд байгуулах бөгөөд цаашид Мишээл экспо, Содон хороололд байгуулахаар төлөвлөж байна. Энэ үйлчилгээ нь засаг захиргааны мөн чанарын томоохон өөрчлөлт болж байгаа юм” гэлээ.
Хатагтай Лүиза Гриви “Улаанбаатар хот авлигагүй хот байхын төлөө цаашдаа тууштай явах уу?. Сонгууль болж удирдлагууд солигдоход энэ бодлогоо баримтлана гэх баталгаа бий” эсэхийг тодруулахад, Нийслэлийн Засаг дарга “Нийслэлийн ИТХ-аар “Авлигагүй Улаанбаатар хөтөлбөр”-ийг баталсан. Тиймээс энэ бол урт хугацаанд хэрэгжих бодлогын хөтөлбөр. Тиймээс үүнд санаа зовох зүйлгүй” гэсэн юм. Мөн Улаанбаатар хотын засаглалыг сайжруулах, авлигын эсрэг ажлын хүрээнд Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн зүгээс хэрхэн хамтарч ажиллах саналтай байгаа талаар асуухад Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Э.Бат-Үүл “Бид төрийн үйлчилгээний супермаркетыг амжилттай хэрэгжүүлэхийн тулд тэнд ажиллах мэргэжилтнүүдэд арга зүйн туслалцаа хэрэгтэй байна. Мөн тэдэнд өгөх сургалтыг албан тушаалтнууддаа ч өгмөөр байгаа юм. Тиймээс бидний хамтын ажиллагааны хүрээнд туршлага солилцох, чадавхжуулахад дэмжлэг үзүүлэх хүсэлтэй байна” гэлээ. Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн Ази, Ойрхи Дорнод, Хойд Африкийн бүс нутаг болон олон улсын хөтөлбөр хариуцсан дэд ерөнхийлөгч Лүиза Гриви “Бидний зүгээс энэ тал дээр туслалцаа үзүүлэх боломж бас туршлага бий. Төрийн үйлчилгээг дэлгүүрт үйлчлүүлж байгаа шиг иргэд авна маш сонирхолтой санагдаж байна” гэсэн юм. Тэрээр Улаанбаатарт ажиллах хугацаандаа нийслэлийн төрийн үйлчилгээний супермаркетын бэлтгэл ажилтай танилцана гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

С.Бямбацогт:
УИХ дахь МАН-ын бүлэг өнөөдрийн хуралдаанаараа энэ долоо хоногт байнгын хороо, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх хуулийн төслүүдийн талаар хэлэлцсэн байна. Тодруулбал, Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл, Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл, Сонгуулийн хуулийн өөрчлөлттэй холбоотой дагалдах хуулиуд, Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох хуулийн төслүүдийн талаар хэлэлцэж байр сууриа нэгтгэжээ.
Тус бүлэг Сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулахыг дэмжиж байгаа аж. Харин УИХ-аар хэлэлцэх эсэх нь шийдэгдсэний дараа амьдралд хэр нийцсэн эсэхийг нягталж, сонгуулийг шударга явагдахад шаардлагатай өөрчлөлтүүдийг оруулахад анхаарна гэлээ.
Тус бүлгийн дарга С.Бямбацогт ярихдаа “Ард нийтийн санал асуулга явуулж холбогдох хуулийг өөрчилнө. Үүнийхээ дараа Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулна гэж эрх баригчид ярьж байгаа. Сонгууль болохоос зургаан сарын өмнө Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж болохгүй гэж хуулинд заасан байдаг. Тэгэхээр энэ оны арванхоёрдугаар сарын 31-ны өдрөөс өмнө ҮХ-д өөрчлөлт оруулна гэсэн үг. Харин арванхоёрдугаар сарын 31-ны өдөр хүртэл 40 гаруй хоногийн хугацаа байна. Энэ хугацаанд бүхэл бүтэн дөрвөн хуулийг өөрчилж амжих уу гэдэг нь эргэлзээтэй. Ард нийтийн санал асуулгын хуулиа өөрчилж байтал жинхэнэ санал асуулгаа явуулах товыг гаргана. Энэ нь хэзээ явагдах вэ. Ард нийтийн санал асуулгад шаардагдах 5 тэрбум төгрөгийг хаанаас гаргах вэ? Өвлийн хүйтэнд санал асуулга явуулах нь хэр зохимжтой вэ гэх мэт олон асуулт байна. Богино хугацаанд явуулбал Үндсэн хуульд ямар шаардлагаар өөрчлөлт оруулах ёстой гэж үзэж байгаа юм. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтэй танилцах хугацаа байна уу. Энэ мэт асуудал байгаа учраас Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах, Ард нийтийн санал асуулга явуулахыг МАН-ын бүлэг дэмжихгүй байгаа” гэж хэлэв.
Мөн Ард нийтийн санал асуулгыг сонгуулийн санал тоолох хар машинаар явуулахыг дэмжихгүй гэлээ.
Бүлгээр хэлэлцсэн дараагийн асуудал нь Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох хуулийн төсөл байна. Энэ талаар тус бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр “Уг асуудлыг МАН-ын бүлэг хэлэлцээд хоёр саналыг гаргалаа. Нэгдүгээрт, Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох нь зүйтэй гэдэг саналд нэгдсэн. Хоёрдугаарт, Дорнод аймагт Хүнс, хөдөө аж, ахуйн салбараа дэмжих нь зүйтэй. Гэхдээ Чөлөөт бүсийн тухай хуулиар биш илүү боловсронгуй төсөл хөтөлбөрөөр явуулах ёстой гэж шийдвэрлэсэн” гэв.
Үүний дараа сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариуллаа.
- Санал асуулга явуулахгүйгээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлыг УИХ өөрөө хэлэлцээд аль нэг тийш нь шийдэх нь зүйтэй гэж үзэж байна уу?
- Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага бий. Гэхдээ Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах боломж маань сар гаруй хугацаагаар хэмжигдэж байгаа энэ үед зохимжгүй байна. Сар гаруйн хугацаанд эх болсон хамгийн том хуулиндаа яарч өөрчлөлт оруульал бушуу туулай борвиндоо баастайн үлгэр болно. Ард нийтээсээ асууж байж Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулъя гэвэл дөрвөн хуулийг өөрчлөх шаардлагатай болно. Өөрсдөө дур мэдээд оруулъя гэвэл Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлыг ярина. Тэгэхээр хугацаа маш давчуу байна.
- Сонгуулийн тухай хуулийн төслийг хугацаанд нь амжиж батална гэж харж байна уу?
- Сонгуулийн нэгдсэн хууль боловсруулах үүрэг бүхий ажлыг хэсгийг УИХ-аас 2013 онд байгуулсан. Р.Бурмаа гишүүний ахалсан уг ажлын хэсгийн боловсруулсан хууль нь Сонгуулийн нэгдсэн хууль юм. Гэвч үндсэн хуулиар орон нутгийн сонгууль, парламентын сонгуулийг нэг хуулиар явуулах боломжгүй. Сонгуулийг нэг өдөр явуулъя гэж байгаа юм. Энэ ч мөн бэрхшээлтэй. Энэ мэт хүндрэлтэй асуудлууд бий. УИХ-ын гишүүн Су.Батболдын нарын санаачилсан хууль нь өнөөдрийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй сонгуулийн хуулинд тодорхой өөрчлөлтүүдийг оруулахаар байгаа. Сонгуулийн саналыг гараар тоолдог болъё гэх мэт өөрчлөлтийг оруулахаар байгаа юм. Үүнийг хурдан хугацаанд шийдвэрлээд явах боломжтой.
- Хятадаас зээлэх 1 тэрбум зээлийн зарцуулалтад МАН-ын бүлэг ямар байр суурьтай байгаа вэ?
- Зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг зөвшилцөхийг байнгын хороогоор дэмжсэн. Зээлийн ерөнхий хэлэлцээр хийгдэнэ. Үүний дараа тусгайлсан хэлэлцээрүүд хийгдэнэ. Энэ үед ямар төслүүдэд зарцуулагдах асуудлыг ярина. Тухайлбал Эгийн голын усан цахилгаан станц нь анх 300 сая долларын төсөвт өртөгтэй байсан. Гэтэл төсөвт өртөг нь нэмэгдэж 800 гаруй сая доллар болж УИХ-д орж ирлээ. Энэ өртөг нь бодитой эсэхийг нухацтай хэлэлцэнэ.

Шийдлийн Засгийн газар эдийн засгийн хүндрэлтэй нөхцөл байдлын улмаас дэд сайдгүй ажиллахаар болсон.

Зам Тээврийн Яам, Төрийн Орон Сууцны Корпораци хамтран тус яамны залуучуудад орон сууцны 50 квот олгох санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

Ингэснээр тус яамны залуу ажилтнууд ТОСК-ын байрнаас авах боломжтой болж байна. Санамж бичигт гарын үсэг зурахын өмнө Зам Тээврийн сайд М.Зоригт “Манай яам залуучууд руугаа анхаарал хандуулсан бодлогыг хэрэгжүүлж байгаа. Мөн манай авто замын салбарт залуучууд л бүх зүйлийг хийж байна.

Ийм хөдөлмөрч, улс орноо гэсэн сэтгэлтэй залуучуудыг ТОСК-иас дэмжиж байгаад би их талархаж байгаа. Манай салбарын залуучууд ч зүгээр суухгүй төрөөс орон сууцны салбарт хийж буй олон ажлуудыг дэмжиж, хар бор ажил, цэвэрлэгээ, нүх шуудуу ухах зэрэг бүх юманд бид хамтран оролцоно шүү гэдгийг хэлье” хэмээсэн бол ТОСК-ийн захирал А.Гантулга “Өнөөдөр түүхэндээ анх удаа гэж хэлж болохоор үйл явдал болж байна. Яагаад гэвэл анх удаа яамтай хамтарч залуусыг дэмжсэн хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэж байна.

ЗТЯ-ны залуучуудад энэ боломжийг ТОСК-иас олгож байгаадаа манай хамт олон туйлын их баяртай байна” гэв.

ТОСК-ийн захирал А.Гантулга төрийн бусад байгууллагууд ТОСК-той хамтран залуучуудаа дэмжсэн ийм хөтөлбөр хэрэгжүүлэх боломжтой гэдгийг онцолж байв.

Учир нь энэ удаад залуучуудад хандсан квот гэдэг утгаараа онцлогтой бөгөөд өмнө нь ахмад настнуудад илүүтэй олгодог байсан ажээ. Тус яамны ажилтнууд дунд шалгаруулалт явагдаж байгаа бөгөөд ирэх жилээс байрны урьдчилгааг 10 хувь болгох асуудал яригдаж байгаа юм байна.

А.Баярсайхан дипломат машинтай эрээн лүүү буу сум гаргаж байгаад баригдан байна

Г.Шийлэгдамбыг баривчилсан шөнийн 00:00-02:00 цаг хүртэл АТГ-т юу болсон бэ

Нийслэлийн Удирдах ажилтнуудын ээлжит Шуурхай зөвлөлгөөн дээр дүүргийн Засаг дарга нар өнгөрсөн 14 хоногийн нөхцөл байдлын талаар танилцууллаа. Өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд гэмт хэргийн шинжтэй дуудлага Сонгинохайрхан, Баянзүрх, Баянгол, Чингэлтэй дүүрэгт өссөн үзүүлэлттэй байгаа бол Сүхбаатар, Хан-Уул, Налайх, Багануур, Баганхангай дүүрэгт буурчээ.

Сонгинохайрхан дүүрэгт өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд захиргааны 1595 зөрчлийг илрүүлэн захиргааны арга хэмжээ авч ажиллажээ. Тус дүүргийн цагдаагийн 2 дугаар хэлтсээс санаачлан “Нийслэл илрүүлэлт” нэгдсэн арга хэмжээний хүрээнд хил залгаа дүүргүүдийн цагдаагийн хэлтсийн хамтын ажиллагаа, ажлын уялдаа холбоог сайжруулах, гэмт хэргийн илрүүлэлтийг дээшлүүлэх, газар орны нөхцөл байдал, сэжигтэй этгээдийн талаар мэдээлэл солилцох зорилгоор “Нээлт хаалт” хэсэгчилсэн арга хэмжээг 4 үе шаттай зохион байгуулжээ.

Сүхбаатар дүүрэгт өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд дүүргийн нутаг дэвсгэрт гарсан нийт 2800 зөрчлийг илрүүлэн торгуулийн арга хэмжээ авч ажиллажээ. Зам тээврийн осол, хэргээс урьдчилан сэргийлэх, зөрчлийн чиглэлээр дүүргийн хэмжээнд нэгдсэн шалгалтыг 7 хоног бүрийн 5 дахь өдөр тогтмол явуулж согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцож байсан 41 жолоочийг саатуулан, журамлаж ажилласан байна.

Чингэлтэй дүүргийн хэмжээнд 14 хоногийн хугацаанд захиргааны 382 зөрчлийг илрүүлж, холбогдох арга хэмжээ авч ажиллажээ. Зөрчил гаргасан иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагыг 2 сая 504 мянган төгрөгөөр торгож шүүхийн шийдвэрээр 14 иргэнийг баривчилсан байна. Өнгөрсөн хугацаанд зам тээврийн ослын улмаас 13 хүн гэмтэж эд материалын хохиролтой осол 63 бүртгэгдсэн нь өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад осол 23 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна.

Хан-Уул дүүрэгт өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд захиргааны 707 зөрчлийг илрүүлэн захиргааны арга хэмжээ авч ажиллажээ.

Хан-Уул дүүргийн ЗДТГ, Боловсролын хэлтэстэй хамтран дүүргийн хэмжээнд 11 ЕБС-ийн сурагчдын дунд “Ногоон гэрэл-цагаан шугам” тэмцээнийг амжилттай зохион байгуулсан байна
Цас орж хальтиргаа гулгаа үүссэнтэй холбогдуулан “Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл” ОНӨААТҮГ болон ХУД-ийн ТҮК-аар Чингисийн өргөн чөлөө, Нисэх Яармагийн зам, Уулын зам, Айдсын давааны замуудад 8,5 тонн давс, 8 тонн бодис цацжээ
“Төгс гэрэлтүүлэг” ХХК-тай хамтран тус дүүргийн 18 гудамж замын нийт 2445 ширхэг гэрэлтүүлгийн асалтыг шалгахад 2429 гэрэл асч, 16 гэрэл асахгүй байсан ба асалтын хувь нь 99,3 хувьтай байна
Дүүргийн 11 дүгээр хорооны нутагт 14 метр квадрат замыг асфальтаар нөхөж засуулан хэвийн байдалд оруулжээ

Баянзүрх дүүрэгт өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд захиргааны 1693 зөрчлийг илрүүлэн захиргааны арга хэмжээ авч, 1590 иргэнийг 7 сая 950 мянган төгрөгийн торгуулийн хуудсаар торгожээ. Гэмт хэрэг зөрчилд холбогдсон 499 хүнийг саатуулах байранд саатуулж ажилласан байна. Гал түймрийн дуудлага өнгөрсөн 14 хоногийн мэдээтэй харьцуулахад 3 хувиар буурчээ.

Монгол Улсын Шадар сайдын баталсан удирдамжийн дагуу Баянгол дүүрэгт ажилладаг шатахуун түгээх станцуудад галын аюулаас хамгаалагдсан байдал, урьдчилан сэргийлэх талаар зохиож байгаа ажлыг шалгалаа. Шалгалтаар нийт 14 обьект, 12 Шатахуун түгээх станц, 2 агуулах хамрагдаж 77 зөрчил илрүүлж 28 зөрчлийг газар дээр нь засуулж бусад зөрчлүүдийг арилгуулахаар хугацаатай заавал биелүүлэх албан шаардлага, мэдэгдэл хүргүүлжээ. Мөн галын аюулгүй байдлыг хангаагүй “Сод Монгол” ШТС-56, “Бадрал” ХХК-ийн ШТС-1 дээр үйл ажиллагааг түр хугацаагаар зогсоож зөрчил дутагдлыг арилгуулан аюулгүй байдлыг хангуулан ажилласан байна.

Налайх дүүргийн хэмжээнд 14 хоногийн хугацаанд захиргааны 1264 зөрчлийг илрүүлэн захиргааны арга хэмжээ авч ажилласан байна. Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөн 1079 жолоочид 29 сая 324 мянган төгрөгийн бэлэн бус торгууль ногдуулжээ.

Багануур дүүргийн Засаг даргын захирамжийн дагуу нийтийн эзэмшлийн зам талбайд мал, мах худалдаалж буй байдалд Мэргэжлийн хяналтын хэлтсийн улсын байцаагчид Цагдаагийн хэлтсийн ажилтнуудтай хамтран хяналт шалгалтыг гүйцэтгэжээ. Шалгалтаар автомашин дээр мал, мах зөвшөөрөлгүй цэгт худалдаалж буй 16 иргэний зөрчлийг илрүүлэн дүүргийн Засаг даргын захирамжийг танилцуулан ЖДҮ-ийн төвийн дэргэд зөвшөөрөгдсөн цэгт үйл ажиллагаа явуулах талаар мэргэжил арга зүйн зөвлөмж өгч, газар дээр нь зөрчлийг арилгууллаа. Мөн захирамжийн хүрээнд тус дүүрэгт малчдын махыг хямд үнээр худалдан борлуулах цэгийн үйл ажиллагааг эхлүүлсэн байна.

Багахангай өнгөрсөн 14 хоногийн хугацаанд Захиргааны шинжтэй 83 зөрчлийг илрүүлэн захиргааны арга хэмжээ авч ажиллажээ. Монгол Улсын Засгийн газрын 2015 оны 292 дугаар тогтоолыг хэрэгжүүлэх, 2015-2016 оны өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хангах, өвөлжилт хаваржилтыг өнөтэй давах дүүргийн өвс тэжээлийн нөөцийг бүрдүүлэх, зорилгоор дүүргийн Засаг даргын 2015 оны “Хадлан тэжээлийн нөөц бүрдүүлэх тухай” 03 дугаар албан даалгаврыг хэрэгжүүлэх зорилгоор 400 боодол өвс 60 шуудай тэжээлийг нөөцөлсөн байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Урт нэртэй хуулийг хэрэгжүүлэхийг шаардан, галт зэвсэг, тэсрэх бөмбөгтэй жагсаал зохион байгуулж улмаар Төрийн ордон руу гал нээсэн хэргээр 21 жилийн ял сонссон Гал Үндэстэн холбооны тэргүүн Ц.Мөнхбаяр өнгөрсөн долоо хоногт суллагдсан.

УИХ дахь “Шударга ёс” эвслийн бүлэг өнөөдөр хуралдаж, энэ долоо хоногт чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэх хууль, тогтоолын төслүүдэд өөрсдийн баримтлах байр сууриа нэгтгэжээ.
Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай тогтоолын төслийг өнгөрсөн баасан гарагт УИХ-ын даргад өргөн барьсан. Эвслийн бүлгийн гишүүд өнгөрсөн хавар Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахдаа заавал ард нийтийн санал асуулгаар шийдвэрлэх ёстой гэсэн санал гаргаж байсан. Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах ажлын хэсэг эвслийн бүлгийн саналыг авч хэлэлцэж, дэмжсэн учраас тогтоолын төслийг өргөн барьсан хэмээн тус бүлгийн дарга Н.Батцэрэг мэдээллийнхээ эхэнд онцлон тэмдэглэв.
Тэрбээр, Ард нийтийн санал асуулгыг манай бүлэг дэмжиж байгаа. Санал асуулгыг 11 сарын 26-нд явуулахаар тогтоолын төсөлд тусгасан байна. Энэ бол маш богино хугацаа. Түүнчлэн манай бүлгээс санал асуулгын томъёоллыг улс төрийн намууд зөвшилцөж, шийдвэрлэх ёстой гэж үзэж байна. Энэхүү саналыг байнгын хороод болон чуулганы нэгдсэн хуралдаанд хүргүүлэх болно.
Нэр бүхий гишүүд Сонгуулийн тухай гурван хуулийн төсөл өргөн барьсан. Манай бүлгийн гишүүд дээрх хуулийн төслүүдийг хэлэлцээд тусдаа Сонгуулийн хууль өргөн барих нь зөв гэж үзлээ. Тэгээд эдгээр хуулийн төслүүдийг нэгтгэх ажлын хэсгийг байгуулж, хэлэлцэх нь зөв. Ингэснээр бүх улс төрийн намуудын эрх ашиг бүрэн хангагдана гэж үзсэн” гэлээ.
Түүнчлэн, “Манай бүлгээс Улс төрийн намын санхүүжилтийн тухай хуулийн төслийг өргөн барих болсон. Улс төрийн намууд бизнесийн бүлэглэлийн эрх ашгийг хамгаалдаг, хандив өргөсөн хүмүүсийнхээ өмнөөс лобби хийдэг гэдэг асуудал яригддаг. Мөн улс төрийн намуудын санхүүжилтэд аудитын шалгалт хийдэггүй, Шилэн дансны хууль үйлчилдэггүй. Тиймээс намуудын санхүүжилтийн тодорхой хэсгийг улсын төсвөөс гаргадаг байх хэрэгтэй. Ингэвэл Шилэн дансны тухай хуулийн дагуу бүх гүйлгээ нь ил тод болж, эрүүлжинэ.
Өнөөдрийн хуралдаанд Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Улаан 2016 оны төсвийн төслийн талаар мэдээлэл хийсэн. Манай бүлгээс цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг бууруулахгүй байх ёстой гэсэн байр суурьтай байсныг Төсвийн байнгын хороо дэмжсэн байна” гэв.
Тэрбээр мэдээлэл хийснийхээ дараа сэтгүүлчдийн асуултад хариулав.
Хантай нуруутай төсөв хэлэлцэгдээд явж байгаа.
-Санал асуулгын асуулт нь ямар байх вэ?
-Ажлын хэсгээс Үндсэн хуулийн үзэл баримтлалыг дэмжинэ, дэмжихгүй гэсэн асуултаар санал асуулга явуулъя гэсэн байна. Гэтэл жирийн иргэд үзэл баримтлалыг тэр бүр ухаж ойлгохгүй. Тиймээс шууд дэмжиж байна, дэмжихгүй байна гээд хэлчих өрөөсгөл юм. Иймээс улс төрийн намын удирдлага зөвшилчөөд үзэл баримтлалаа хүмүүст хүргэх хэрэгтэй. УИХ-ын гишүүн Л.Цог гэхэд л Ерөнхийлөгчийг олон нийтээс сонгогддог байсныг болиулж байгаад санал нэгдэхгүй байгаа. Энэ мэтчилэн зарчмын зөрүүтэй санал байгаа учраас бүх нийтийн саал асуулгаар шийдэх ёстой боловч, асуултаа дахин эргэн харах ёстой гэж үзэж байна.
-Сонгуулийн гурван хуулийн төсөл өргөн баригдсан. Энэ бүхэнтэй танай бүлэг санал хийлэхгүй байна гэсэн үг үү. Яагаад дахин ижил хуулийн төсөл өргөн барих гэж байна вэ?
-Р.Бурмаа, Су.Батболд нарын гишүүдийн өргөн барьсан хуулийн төсөл дээр УИХ-ын сонгуулийг явуулахдаа холимог тогтолцоогоор явуулна. 48:28 гэсэн тогтолцоо бий. Тэгэхээр улсын хэмжээнд м48 тойрог, 48 мандат байх юм. Энэ нь учир дутагдалтай гэж манай бүлэг үзэж байгаа. Хүн ам нь харилцан адилгүй аймгуудад ижилхэн мандат өгөх нь төлөөлийн тэгш байх зарчим алдагдаж байна. Тиймээс олон мандаттай томсгосон тойрог буюу 26 тойрогт 48 мандатыг хувиарлах ёстой гэсэн байр суурьтай байгаа. Мөн намын жагсаалтаар нэр дэвшсэн хүмүүсийг нам өөрөө эрэмблэхээр хуулийн төсөлд орж ирсэн. Харин манай бүлэг нам хүмүүсээ эрэмблэж хэн нь УИХ-ын гишүүн болох вэ гэдгийг сонгогч мэдэх нь зүйтэй. Тиймээс сонгогчид жагсаалтад байгаа хүмүүсийн хэн нь УИХ-ын гишүүн байх вэ гэдгийг шийдэх хэрэгтэй. Мөн санхүүжилт дээр бид зарчмын зөрүүтэй саналтай байгаа.


-Санал асуулгад үндэслэн Үндсэн хуултд өөрчлөлт оруулахад хугацаа нь хэт богино юм биш үү?
-Санал асуулгын хувьд хугацаа давчуу байгаа. Сонгуультай зэрэгцэхүйц хэмжээний санал асуулга явуулах учираас хугацаа их орно. Иймээс хугацааны хувьд хойш тавихаас аргагүй байдалтай харагдаж байна. Тиймээс парламент, улс төрийн намууд дотроо зөвшилцөл хийх хэрэгтэй гэж үзсэн.
Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулахтай холбоотой асуудлаар бүлэг дээр нэг бүрчлэн санал гаргаагүй. Харин миний хувьд ажлын хэсэгт орж ажиллаж байна. Миний байр суурь бол Улаанбаатар, Дархан, Эрдэнэт бол тусгай статустай хот болгоно. Дээр нь эдгээр хотуудын засаг даргыг ерөнхий сайд томилж байхаар оруулсан.
-Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахын тулд 57 гишүүн гарын үсэг зурсан байх ёстой. Гэтэл МАН-аас нэг ч гишүүн гарын үсэг зураагүй гэж долоо хоногын өмнө мэдээлсэн. 57 гишүүний гарын үсэг хүрсэн юм уу?
-Би эцсийн байдлаар хэдэн гишүүн гарын үзсэг зурсн талаар мэдэхгүй байна. Гэхдээ ¾ -аас доошгүй гишүүдийн дэмжлэг авч байж батлагдах ёстой байдаг. Тиймээс эхлээд өргөн барихдаа батлах хэмжээний гишүүдийн дэмжэг авч байж өргөн барих нь зөв гэсэн шийдэлд хүрсэн. МАН-аас хэн хэн гарын үсэг зурсаныг би мэдэхгүй байна. Миний мэдэж байгаагаар ажлын хэсэгт орсон МАН-ын зарим нэг гишүүд зурсан.
-Намуудын сахүүжилтийн тухай хуулийг эвсэлийн бүлгээс санаачилж өргөн барина гэлээ. Одоогоор санхүүжилт хаана хаанаас орж ирж байгаа вэ?
-Одоо бол сонгогчдын өгсөн саналыг 1000 төгрөгөөр үнэлж, УИХ-д суудал авсан гишүүний саналын тоогоор бодож тухайн намын дансанд хийдэг. Энэ бол шаардлагатай ажилд хүрэлцдэггүй. Тиймээс энэ санхүүжилтийг ялгаваргүйгээр адилхан дэмжлэг үзүүлдэг байя гэсэн саналыг оруулахаар бэлтгэж байна. Мөн бүлэг байгуулах хэмжээний суудал авсан бол арай өөрөөр дэмжлэг үзүүлэх тухай хуулийн төслийг санаачилж ойрын хугацаанд өргөн барина.
- Эрүүл мэнд спортын сайдын суудалд суух эзэн нь тодорхой болсон уу?
-Тийм асуудал өнөөдрийн хурлаар яригдаагүй.

Тээврийн хэрэгсэл, явган зорчигчдын хөдөлгөөнд саад учруулж зорчих хэсэг болон явган зорчигчийн зам дээр зөвшөөрөлгүй худалдаа үйлчилгээ явуулж байсан аж ахуйн нэгж, иргэдэд шалгалт хийжээ.

Монголд анх удаа үйлдвэрлэгчид болон худалдаа эрхлэгчдийг нэгтгэсэн үйл ажиллагааг Монголын Худалдаа эрхлэгчдийг дэмжих холбооноос санаачлан “Худалдааны түншлэл”-2015 нэртэй үзэсгэлэн худалдаа зохион байгуулах гэж байна.

Энэхүү үзэсгэлэн худалдааны зорилго ньҮндэсний үйлдвэрлэгчид, Монгол Улсад дэлхийн чанар, стандартыг нэвтрүүлэн ажиллаж буй компаниудын үйл ажиллагааг дэмжих, хэрэглэгчдэд ойртуулах, үйлдвэрлэгчид, бөөний худалдаа эрхлэгч болон жижиглэн худалдаа эрхлэгчдийн түншлэлийг нягт уялдаатай болгоход оршиж байгаа юм.

Үйлдвэрлэгч, экспортлогч, импортлогч нар энэхүү үзэсгэлэнд оролцсноор,
Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ худалдан авагч, хэрэглэгч, бизнесийн төлөөлөгчдөд хүргэх, борлуулах байгууллагынхаа үйл ажиллагааг танилцуулах, олон нийтэд хүргэх
Шинэ бизнесийн боломж, түнш олох зэрэг боломжуудыг эдлэх болно.
Мөн эрхэм хэрэглэгчид, худалдан авагч та бүхэн хүрэлцэн ирж, хүнс, гоо сайхан, гэр ахуй, бэлэн хувцас зэрэг бүх барааг үйлдвэрийн болон бөөний үнээр худалдан авч, өвлийн бэлтгэлээ нэг дороос хангах ховорхон боломжийг олгож байна.
Үзэсгэлэн худалдаа нь энэ сарын 14, 15, 16-ны өдрүүдэд Мишээл Экспод болно.
Үзэсгэлэн хуалдааны талаарх мэдээллийг дэлгэрэнгүй мэдээллийг 96202016 дугаарын утаснаас лавлаарай.