зар
Улаанбаатар
Өнөөдөр / 2025.07.10
Өдөртөө
Шөнөдөө
ХАЙЛТ ХИЙХ
Эхлэл
Улс төр
Эдийн засаг
Нийгэм
Дэлхий
24 баримт
24 фото
Элчин сайд ярьж байна
Спорт
Видео
Сошиал мэдээ
  • Эхлэл
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • 24 баримт
  • 24 фото
  • Элчин сайд ярьж байна
  • Спорт
  • Видео
  • Сошиал мэдээ

“Сүмээ ухах” гэж байгаа намынханд “мөргөлчдөөс” хүргэх үг

2015-11-30
0
ЖИРГЭХ

Шог зургийг С.Цогтбаяр

 

"Өөрт нь ямар нэгэн гэрэл гэгээтэй зүйл огтхон ч байхгүйгээ мэдсэн хулгайч л сүмээ ухдаг” гэсэн нэг үг бий. Энэ үг юуны өмнө Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулах эсэх талаар ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай яриа дээр дооргүй ид оволзож буй энэ цаг үетэй нэн тохирч байгааг хэлэх хэрэгтэй.

 

Бид Үндсэн хууль хэмээх “сүмээ” нэг удаа айхтар ухсан туршлагатай. Үүний дараа түүний доторхи “долоон шүтээн” өөрчлөгдсөн юмдаг. Түүнийгээ хожим тун дордуулсан гэлцэх нь ч бий. Тиймээс “сүмээ” ухахын өмнө маш сайн бодож, боловсруулж, хэлэлцэхгүй бол тун муу үр дүн авчирдагийн хамгийн сонгодог жишээ энэ. Ингэхэд тэр удаад Н.Энхбаяр тэргүүтэй МАХН-ынхан “гэгээн сүмээ” ухаж байсан түүхтэй.

 

Товчхондоо ийм. Ардчилсан нам нь зөвхөн Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах эсэх талаар танаас, надаас, чамаас асуух гэж байгаа бол Монгол ардын нам нь Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах, эсэхээс гадна өөрчлөх заалтуудыг хамтад нь танаас, надаас, чамаас асуух хэрэгтэй гээд суучихжээ. Ялгаа нь гэвэл ердөө л энэ.

 

Энэ удаа улстөрийн намууд “сүмээ” ухах эсэхээ ард олноосоо асууя гэж байгаагаараа онцлогтой. Үүн дээр гол хоёр нам болох Монгол ардын нам, Ардчилсан нам хоёр ч санал нэг байгаа бололтой. Хоёулаа л энэ “сүм” дотор байгаа зүйлсээс зарим “шүтээнийг” нь өөрчлөхгүй бол “мөргөлчин” олонд харш байна гэдгийг яриад байгаа.

 

“Мөргөлчид” ч хэлдэг. Ийм, тийм юмаа өөрчлөөч ээ, тэгэхгүй бол цаг хугацааны хурдыг гүйцэхээ байлаа гээд л. Тиймээс хоёр голлох нам Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах ард нийтийн санал асуулга явуулах тухайд хоёулаа толгой дохин зөвшөөрч буй. Гэхдээ тэр хоёрт тохиролцож чадаагүй, тохиролцох эсэх нь эргэлзээтэй, тохиролцохгүй бол “мөргөлчиддөө” халтай  зарчмын зөрүүтэй санал бий.

 

Ингэхэд хэрвээ энэ хоёр намыг хоёуланг нь хулгайч мууртай зүйрлэвэл МАН нь хавханд ороод хаширсан, АН нь аливааг аргалж зальддагаараа алдартай гэх байна. Тиймээс АН нь энэ удаа зөвхөн Үндсэн хуулийг өөрчлөх эсэх талаар ард нийтийн санал асуулга явуулья гэдэг. Тэгвэл МАН нь үгүй ээ, Үндсэн хуулийн ийм, тийм заалтыг өөрчилнө гэдгийг давхар оруулж өгөх ёстой гэсэн шаардлагыг тавьж байгаа юм.

 

 Товчхон хэлэхэд энд АН нөгөө л үнэгэн заль, хулгайч авир хоёроо огт нуусангүй. Тэд зөвхөн Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах ард нийтийн санал асуулга явуулчихаад, өөрчлөх  заалтуудаа тас дарж, таг нуух гэж байна. Тэгээд асуудал босоод ирэхэд, “Та нар өөрчил гээ биз дээ” гээд л нөгөө хулигаан зангаа гаргаад гүйцээ. Ингэхэд сурсан юмыг сураар боож болдоггүй ээ гэж үнэн шүү.

 

Тэд ард нийт өөрчил гэсэн үгийн дор өөрчлөх заалтуудыг УИХ-д хүссэнээрээ оруулж ирээд олонхиороо давамгайлан батална гэж тооцож буй бололтой. Ямар, ямар заалтыг яаж өөрчлөх асуудлыг одоохондоо АН-ын үндсэн “хорчдоос” өөр хэн ч мэдэхгүй байна. Ямартай ч өмнө нь ард олныг хэрхэн яаж төөрөгдүүлж, будилуулахаа зартай будлианч “Фортунагаар” яриулж эхэлжээ. Тэгвэл МАН тэс өөр байр суурьтай байна. Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулах эсэхээ, өөрчлөх заалтуудтай нь хамт ард нийтээрээ хэлэлцүүлье гэжээ.

 

Товчхондоо ийм. Ардчилсан нам нь зөвхөн Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах эсэх талаар танаас, надаас, чамаас асуух гэж байгаа бол Монгол ардын нам нь Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах, эсэхээс гадна өөрчлөх заалтуудыг хамтад нь танаас, надаас, чамаас асуух хэрэгтэй гээд суучихжээ. Ялгаа нь гэвэл ердөө л энэ.

 

Ингэхэд хэн нэгэн надаас ирээд ингэвэл ямар вэ, тэгвэл яах бол гэж асуух ямар гоё гээч. Би тун их ухаантай учир энэ нөхөр аргаа бараад над дээр ирж байна гэж бодохоос шууд л хаданд гарчихмаар санагддаг. Ялангуяа төр надаас зөвлөгөө авч байхад татгалзаж тэнэгтэнэ гэж хэзээ ч байхгүй шүү дээ, миний бие. Тиймээс бид аливаа саналыг уухайн тас зөвшөөрнө гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Харин эргээд харахад л “сүмээсээ” өч төчнөөн “шүтээнийг” нь гаргаад хаячихсан байхыг огтхон ч тооцоогүй байж мэдэх гэнэн тэнэгүүд мөнөөсөө мөн. Тиймээс юуны өмнө Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулахаас гадна чухам ямар ямар заалтуудад өөрчлөлт оруулах гээд байгааг маш сайн мэдэж байх нь хэн хэндээ хэрэгтэй гэдэгт огтхон ч эргэлзэхгүй байна. Ялангуяа “мөргөлчдөд”. “Сүмээ ухах” гээд байгаа МАН болоод АН-ын тухайд ийм байх шив дээ.

 

 

Д.ГАЛ

0
ЖИРГЭХ
Санал болгох
Гадаад харилцааны ган татлагат гүүр
"Бууж мордох хорвоо"
С.ОЮУНБИЛЭГ ӨӨРИЙГӨӨ СОЁЛЫН ЯАМНЫ ГАЗРЫН ДАРГААР ГАРЫН ҮСГИЙН ДАРДАС АШИГЛАН ТОМИЛСОН УУ?
Тэнэг хүний дуугүй нь сүртэй!
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (5)

  • Зочин (185.64.196.108)
    Ene 76 dotor zub bodoltoi heseg hun bgaa.gehdee ihenh ni MANAN gin oligarhi buleglel,Namuudig tednii garaas salgah,esbel namudiig shuud taraaj namgui boloh
    2015 оны 12 сарын 01 | Хариулах
  • Зочин (182.160.38.188)
    Сонгуулийн хар машинийг л болихгүй бол ард түмэн минь саналаа луйвардуулна . Хэрэв АН ахин гарвал ардын шүүх хатуу гэдгийг эрх биш ойлгож байгаа байлгүй.
    2015 оны 11 сарын 30 | Хариулах
  • Зочин (182.160.38.188)
    МАН нь хамаагүй дээр гэдгийг бүгд л хар мэдэрч , яс махандаа тултал ойлгож байна. АН ын цаддаггүй новшнууд идээд л байхын яасан ч цаддаггүй юм. Одоо бүгдыг нь идчээд мэрээд л идээд байх юм.
    2015 оны 11 сарын 30 | Хариулах
  • Зочин (202.9.41.227)
    АН олон тумнийг муур багшийн аргаар хуурч сурсан нам.МАН нам ч гэсэн цагийн аяьсыг даган нэгдсэн бодлоггуй болжээ. Ер нь МОНГОЛД намын систем огт тохирохгуй нь энэ 25 жилд харагдаж байна. Нийт массын сэтгэлгээ ийм байхад залжин нохдууд л хожих уйл ажилгаа явагдах нь тодорхой.Одоо УИХ-ын нохдууд дотор олон тумний толоо гэсэн хун тун цоохон байгаад сонгогчид ухаантайгаар дугнэлт хийх цаг болжээ.Хэрэв цэгнэж бодохгуй бол бохи байдагаараа 20онд угээ бараад л сууж байх болно.
    2015 оны 11 сарын 30 | Хариулах
    • зочин
      МАН-ын сурган хүмүүжүүлэгчдын ажил маш сайн хэрэгжиж байнаа
      2015 оны 11 сарын 30
    • Зочин
      ZOV
      2015 оны 11 сарын 30
  • Шинэ
  • Их уншсан
  • Их сэтгэгдэлтэй
  • "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК-д онцгой дэглэм тогтоож, Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр У.Бямбасүрэнг томиллоо
    2 цаг 40 мин
  • УИХ-ын дэд хороодыг залуу гишүүд ахалж эхэллээ
    4 цаг 43 мин
  • Д.Амарбаясгалан: Хараат бус байдал, шийдвэр гаргах чадамж, хариуцлагын тогтолцоог төгөлдөржүүлж парламентын засаглалыг бодит утгаар нь баталгаажуулж чадлаа
    6 цаг 22 мин
  • Наадмын өдрүүдэд цаг агаар ямар байх вэ?
    7 цаг 33 мин
  • Төв аймгийн Жаргалант сумын наадамд дүүргийн Алдарт уяач Н.Доржийн буурал азарга түрүүллээ
    7 цаг 40 мин
  • Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито “Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо
    8 цаг 19 мин
  • П.Мөнхтулга: Жолооч нарын хариуцлагыг нэмэгдүүлнэ
    8 цаг 23 мин
  • Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг нийлүүлэх чиглэлд ИБУИНХУ-тай хамтран ажиллана
    8 цаг 27 мин
  • "Багануур" ХК-ийн ажилчид ТУЗ-ийн зөвлөлийн шийдвэрээ эсэргүүцэж, ажил хаялт зарлахаа мэдэгдээд байна.
    9 цаг 19 мин
  • Монголчууд донтох хандлага хамгийн бага таван үндэстний нэгээр тодров
    9 цаг 41 мин
  • Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11,5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ
    10 цаг 5 мин
  • Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа
    10 цаг 10 мин
  • "Алт-3" аяныг хэрэгжүүлэх тогтоолын төслийг УИХ дэмжлээ
    10 цаг 28 мин
  • Х.Булгантуяа: Бүгд Найрамдах Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш
    10 цаг 53 мин
  • Цэнгэлдэх хүрээлэнгийн орох, гарах хаалга бүрд 10 алба хаагч ажиллахаас гадна гадаад хэлээр жуулчдад мэдээлэл хүргэнэ
    11 цаг 24 мин
  • Барилгын салбартаа олон жил идэвх зүтгэлтэй албан хаагчдад төрийн дээд цол, медаль гардууллаа
    11 цаг 51 мин
  • Танилц: Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрүүд
    12 цаг 7 мин
  • Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагууд
    12 цаг 48 мин
  • Баянгол дүүргийн хэмжээнд улаанбурхан өвчний эсрэг нөхөн дархлаажуулалтын явц 87,4 хувьтай байна
    12 цаг 58 мин
  • М.Мандхай: Шинэ хуулийн үр дүнд хүнсний хяналт, баталгаажуулалт, стандарт тогтоох боломж бүрдлээ
    13 цаг 17 мин
  • "Бүх цэргийн наадам"-аар шөвгөрсөн найман бөхийн допингийн хариу иржээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Монгол тогооч нар дэлхийн аваргын хагас шигшээд оролцох эрхээ авлаа
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #5: Аймгийн хурц арслан О.Наранбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #8: Аймгийн заан С.Доржпалам
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Голомт банк 2024 оны Тогтвортой хөгжлийн тайлангаа нийтэллээ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ
  • Б.Энхбаяр: АН хуралд суудаггүй хүмүүсээ татаж ав
  • П.Мөнхтулга: Морин уралдаанд малчдын морь уралдах боломжгүй болсон
  • Г.Занданшатар: Хүн төвтэй хандлага төрийн албаны үндсэн зарчим болох ёстой
  • Х.Булгантуяа: Хүн төвт үзэл баримтал бүхий төрийн албыг хөгжүүлнэ
  • Улсын цолон ойрхон бөх #7: Аймгийн арслан Ц.Төмөрцоож
  • ШУУД: УИХ-ын чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна
  • Б.Батцэцэг: Манай дипломатууд цөөн хүчээр асар их ажлыг амжуулдаг
  • Б.Түвшин: Эдийн засгийн байдлаа алсдаа харж, төлөвлөж чадахгүй байна
  • 115 мянган тул загасны, 60 мянган зэвэг, хадран загасны жараахайг нутагшуулжээ
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Улсын цолон ойрхон бөх #3: Аймгийн хурц арслан Н.Амгаланбаатар
  • Улсын цолон ойрхон бөх #6: Цэргийн заан Б.Батсуурь
  • Г.Дамдинням: Увс аймаг дахь асуудал “Алт” аяны хүрээнд яригдахгүй
  • Ч.Ундрам: Олимпийн төрөлд байдаг спортуудаа төрөөс дэмжих нь зүйтэй
  • Мотокроссын улсын аварга шалгаруулах цуврал Дархан-Уул аймагт болно
  • Г.Тэмүүлэн: Төсвийн тодотголыг хэлэлцэхдээ 126 гишүүний ирцтэй байх ёстой
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Б.Энхбаяр: ХЭҮК-ын тайланг хэлбэр төдий сонссон болоод өнгөрдөг байсан асуудал түүх болсон
  • Улсын цолон ойрхон бөх #4: Аймгийн хурц, бадрангуй арслан Э.Мөнхбаатар
24 баримт
  • "Салхи Дамбий шиг цайлган" гэж өөрийгөө тодорхойлсон МУГЖ Д.Бямбацогтын талаарх найман баримт
  • Рэйвагийн тооллыг эхлүүлэгч, Японы 126 дахь Эзэн хаан Нарүхито гэж хэн бэ?
  • Хамгийн залуу эмэгтэй МУГТ болж буй Н.Нандинхүсэл гэж хэн бэ?
  • 17 жилийн өмнөх 7 дугаар сарын 1-ний өдрийг сануулах хуучирч, мартагдахгүй 24 баримт
  • Зуныг зугаатай, үр бүтээмжтэй өнгөрүүлэхэд тань туслах 24 зөвлөмж
Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Нийгэм Дэлхий 24 баримт 24 фото Элчин сайд ярьж байна Спорт Видео Сошиал мэдээ
Холбоо барих Сурталчилгаа байршуулах Зар Вэб сайт хийх

Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. Мэдээлэл хуулбарлах хориотой.

Вэб сайтыг хөгжүүлсэн: Sodonsolution ХХК