Хэдхэн хоногийн өмнө “Хүнсний аюулгүй байдлын үндэсний зөвлөл”-ийн хуралдаан болж, өвөлжилт хүндэрч болзошгүй аймгуудын малчдаас мал худалдаж авахаар болсон.
Манай улс дулааны аргаар боловсруулсан хонь, ямааны махыг экспортолдог. Энэ жил 40 мянган тонн мах худалдаалахаар төлөвлөж байгаа аж. Дээрх махыг өвөлжилт хүндэрч болзошгүй, зудын эрсдлийн үнэлгээгээр доогуур үнэлэгдсэн Архангай, Баянхонгор, Говь-Алтай, Дундговь, Өмнөговь, Өвөрхангай аймгуудаас бэлгэхийг “Хүнсний аюулгүй байдлын үндэсний зөвлөл”-өөс зөвлөжээ. Ингэхдээ экспортын эрх бүхий аж ахуйн нэгжтэй хамтран шуурхай зохион байгуулахыг холбогдох аймгийн Засаг дарга нарт чиглэл болгосон байна.
Харин малчдаас хэдэн төгрөгөөр ямар шалгуураар мал худалдаж авах нь одоогоор тодорхой болоогүй байгаа юм. Үүнийг малчид чих тавин хүлээж суугаа. Гэхдээ өнгөрсөн хаврын ноолуур шиг зүйл болох вий хэмээн эмзэглэж, бас айж байна.
Өнгөрсөн хавар Засгийн газрын тогтоолоор нэг кг ноолуурын үнийг 100 мянган төгрөгөөс бууруулахгүй байхаар болж, үндэсний үйлдвэрлэгчдэд гурван хувийн хүүтэй 300 хүртэлх тэрбум төгрөгийн хөнгөлтэй зээл олгох болсныг ХХААХҮ-ийн С.Улаан мэдэгдэж, малчдын магнайг тэнийлгэсэн. Гэтэл өнөөх нь “үлгэр” болж, малчид 50 хүрэхгүй мянган төгрөгөөр ноолуураа борлуулсан билээ.
Ингэж л улс төрчдийн увиагүй мэдэглийн уршгийг малчид амссан. Тиймээс ч зудын эрсдэл өндөр байгаа аймгийн малчид өнөөдөр малаа нядлаад ченжүүдэд борлуулах уу эсвэл төр засгийнхаа шийдвэрийг хүлээгээд азнах уу гэсэн сонголт дээр ирээд байна.
Энэ талаар Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр, Сант сумын иргэдээс утсаар мэдээлэл авахад “Манай аймгийн ихэнх сум энэ зун гантай байсан тиймээс өвөл хүндхэн болох шинжтэй байгаа. Малчид өөр аймаг, сумруу отроор явж байна. Зарим нь малаа хотоор нь зарж мөнгө болгож байна. Ор хоосон зунданд алдсанаас гээд. Уг нь төр засгаас анхаарал хандуулж, малчдаас мал худалдаж авна гэх мэдээлэл сонссон. Ченж нараас арай илүү үнэтэй авах болов уу гэсэн горидлого байгаа. Гэхдээ ноолуур шиг зүйл болоод ченж ч үгүй, төр ч үгүй болох юм биш биз дээ гэсэн болгоомжлол байна” гэдгээ хэлж байсан.
Ямартай ч зудын эрсдэлтэй байгаа аймгуудын малчдаас мах бэлтгэх ажил хөрсөн дээр буугаасай гэж малчид хүсч байна. Үүнийг ч холбогдох албан тушаалтнууд анхааралдаа авах буй за.
Б.Батчимэг
