
Та “Мобикомыг гайгүй дугаар зарна, авна” гэсэн зарыг байнга хардаг биз. Магадгүй утасны дугаараа зараар худалдан авсан байж болно. Гэхдээ “9911, 9909, 9999, 9908, 9919” гэсэн дугаарыг барьцаалан зээл олгоно гэсэн зарыг харж байсан уу. Гэтэл ийм зар телевиз, FM, радио, зарын томоохон сайтуудад ч байна. . “Таны тэмүүлэл биднийг хөтөлнө” хэмээх сүржин уриатай Мобикомын дугаар яагаад ийнхүү үнэ хүрэх болов.
Монголын анхны үүрэн телефоны зах зээлийг эзлэгч анх 9919 тоогоор эхэлсэн дугаар худалдаанд гаргаж байлаа. Тухайн үедээ хамгийн баян чинээлэг, өндөр албан тушаалтнууд ийм дугаартай гар утастай байсан учир эдүгээ анхдагч гэдэг утгаараа үнэд хүрэх болжээ. Харин одоо 9919 эхэлсэн дугаар албан хаагчдынх хэмээн нэрийдэж, түүгээрээ гангарч, зиндаагаа тогтоодог гэнэ. Харин 9911эхэлсэн дугаар үүнээс их үнэ хүрэх бөгөөд УИХ-ын 76 гишүүн, томоохон бизнесмэнүүд гээд нэр нөлөө бүхий хүмүүсийн зэрэг зиндааг тодорхойлох сонин жишиг тогтжээ. Зарим нэгэн нь 9911эхэлсэн дугаараас залгахаар баярладаг байхад зарим нь бүр айж сандардаг гэж ч хошигнодог. Монголчууд утасны дугаар болох тоогоор гангарч, хэн нь хэн бэ гэдгээ танидаг болсны учир юу вэ?
Энэ бол нөгөө л Их наран улсын 100 хувийн эзэмшилтэй Мобикомынхоны бизнесийн овжин ухаан. Тэд 9908-9919 хүртэл тоогоор шат дараалан гарсан бүх дугаарыг худалдаанд байхгүй мэтээр нийтэд ойлгуулж чадсан байна. Хоёрдугаарт гар утастай хүн ховорхон байсан тухайн үед гарсан дугаарыг авсан хүн бол эдүгээ хүртэл зиндаархах нэгэн мөн гэсэн ойлголтыг түгээхийг хичээжээ. Мобикомын хичээл энэхүү аргад манайхан автаж 99 гэсэн тоотой дугаарыг “шүтэх” болжээ. Тэр байтугай 99 тоогоор эхэлсэн дугаар эрээд олдошгүй эд гэнэ. Зөвхөн мөнгөөр цохиж л авч болох арга буй ажээ. Харин энэ дугаарыг барьцаалж зээл олгох шинэ үйлчилгээг сонирхов.
9911, 9909, 9908, 9919, 9999 зэргээр эхэлсэн дугаарыг барьцаалж зээл олгоно гэсэн зарыг хараад үнэ ханшийн талаар асуулаа. Зарын дагуу 50881111 дугаар луу залгаж, 9911.... тэй дугаар барьцаалж, зээл авах гэсэн юм. Хэдээр тавих боломжтой вэ” гэхэд “Энэ чиний дугаар биш байна шүү дээ. Өөр хүний дугаар байна. Чиний нэр хэн бэ” гэв. Миний сонжиж зээл авахаар хэлсэн 9911,, дугаарын эзэнг шууд хэлж байна. Уг нь тухайн дугаарыг хэний нэр дээр байдаг мэдээллийг зөвхөн тухайн үүрэн телефоны ажилтан л мэдэх боломжтой. Гэтэл энгийн нэгэн ломбардны ажилтан цээжээр мэдэж, дуржигнуулж байгаа гайхал төрүүлсэн юм. Магадгүй Мобикомын ажилтан ч утасны цаадах ломбардын ажилтан байх нь гэсэн хардлага төрлөө. “Мобиком” компанийн дугаарын үнэ цэнийг өсгөх арга заль байхыг үгүйсгэхгүй мэт санагдлаа. Тэгээд дараа нь дахин 9911, 9909, 9908, 9919 зэрэг дугаарыг барьцаалж, зээл олгоно гэсэн зараар ярьж үзэв.
-Сайн байна уу. Зарын дагуу холбогдож байна. 9911.... дугаар хэдэд барьцаалж, зээл олгох вэ?
-Хамгийн багадаа 7 сая. Гэхдээ дугаарыг тань сонсож байгаад үнээ нэмэх боломжтой.
-9919, 9909, 9908-ыг?
-9919-ыг хамгийн бага үнэ нь 3 сая. Харин 9909, 9908-ыг нэг саяар тавих боломжтой байгаа.
-Танайх хаана байрладаг вэ?
-“Од” кинотеатраас урагш уруудаад “GSB center”-ийн 507 тоотод байрлаж байна.
Тус ломбардын хувьд ганцхан дугаар гэлтгүй алт монет, гар утас зэргийг барьцаалж зээл олгодог аж. Ийн маягаар дугаарын үнэ цэнэ тэнгэрт гарч, түүнээр гангарах гэсэн хүн олшроод байгаа нь гайхалтай. Монголчууд бид аливаа зүйлд туйлшрамтгай, гэнэн ядруухан сэтгэлгээтэй гэж үү. Зөвхөн нэг утасны дугаар болох тоо үнэт эдлэлтэй зэрэгцүүлж чадсан бизнесийн ухааныг магтаж болох. Гэхдээ энэ бол бизнесийн арга заль, шударга бус явдал. Монгол хүний сэтгэлгээ, ахуй амьдралын байдал дээр тоглосон мэх шүү дээ. Энэмэтчлэн даамжирвал 9911,,тоогоор эхэлсэн дугаар үр хүүхэддээ үлдэх үнэт өв хөрөнгийн жагсаалтыг тэргүүлж мэднэ. Утасны дугаараа том хүүдээ, хөөрөг даалингаа дунд хүүдээ гэх зэргээр өв хөрөнгөө хуваах нь л дээ. Арай л биш юм. Утасны дугаар болох хэдхэн тоог хязгааргүй үнэд хүргэх гэсэн үүрэн телефоны арга зальд бид автмааргүй байх юм.
Б.Дато
Сэтгэгдэл (8)