“Олимпийн хөгжлийг дэмжих сан”-ийн удирдлагууд “Рио 2016” олимпийн наадамд оролцох Монголын шигшээ багийн тамирчдын өмсөх “Team Mongolia” брэнд хувцсыг өнөөдөр танилцууллаа. Уг хуралд “Олимпийн хөгжлийг дэмжих сан”-ийн тэргүүн, Монгол Улсын Гавьяат дасгалжуулагч Ч.Наранбаатар, “Евро Ази” компанийн захирал Д.Пүрэв-Очир нарын хүмүүс оролцсон.

Арьс өвчин судлалын үндэсний төвийн Эмчилгээ эрхэлсэн захирал Ц.Уранчимэгтэй ярилцлаа.

Хоол хүнсний гаралтай харшил эрчимтэй нэмэгдэж байна

-Танай эмнэлэгт өглөө найман цагт ирэхэд маш их оочертой байна. Өдөр бүр ийм хэмжээний ачаалалтай ажиллаж байна уу?

-Хавар зуны улирал байнгын ачаалалтай ажиллаж байна. Монгол Улсын 21 аймаг Улаанбаатар хотын есөн дүүргүүдэд арьсны өвчлөлөөр дагнасан ганц эмнэлэг. Хавраас эхлэн амьсгалын замын, нарны харшил өдөөгдөж, дээр нь арьсны архаг өрөвслүүд сэдэрч эхлэхтэй зэрэгцэн ачаалал эрс нэмэгдэж байна. Эмч нарынхаа хүчин чадлаас хамаарч өдөрт хамгийн багадаа 300 өвчтөн хүлээн авч цаана үзүүлж чадаагүй номергүй буцсан олон хүн үлддэг. Хэвтэн эмчлүүлэх өвчтөний оочер их байна. Ер нь арьсны болон харшлын өвчлөл тодорхой үеүдтэй. Хавар зун харшлын гаралтай арьсны өвчлөлийн ачаалал нэмэгддэг. Намар сургууль, цэцэрлэг, ажил эхэлдэг үеэр ачаалал нэмэгддэг. Мөн баярын ёслолын дараа харшлууд сэдэрдэг. Сүүлийн үед хоол хүнсний гаралтай харшлын өвчлөл эрс нэмэгдэж байна. Харшлын гаралтай өвчлөлд хүрээлэн байгаа орчны бохирдол, эрүүл ахуй, хоол хүнсний бохирдлоос харшилсан хүний тоо л ирэх тусам нэмэгдэж байна.

-Арьсны өвчлөлийн шинж чанартай харшлын өвчлөл нэмэгдэж байгаад голчлон юу нөлөөлж байна вэ?

-Агаарын бохирдол, хүнсний зохисгүй хэрэглээнээс арьсны шинж чанартай харшил нэмэгдэж байна. Зуны аагим халуунд зориулалтын бус хүнсний бүтээгдэхүүн хэрэглэснээс болоод арьсны харшилтай болж байна. Эм, хүнсний бүтээгдэхүүний хадгалалт, хамгаалалт хангалтгүй, дээр нь зохисгүй хэрэглэж байгаагаас харшлыг улам өдөөдөг. Ямар шаардлага стандарт хангаагүй эмийн сангууд найман нэрийн дэлгүүр шиг олноор байгуулагдаж, эмчийн зааваргүй эм зардаг болсон. Эмээ л зарж байвал тухайн хүний эрүүл мэнд хамаагүй болж хувирсан. Өвчтөн эмийн санчид өөрт илэрсэн шинж тэмдэг, шалтгаанаа хэлэхэд, эмийн санч нь дур мэдэн эмээ худалдана. Ингэж эмчийн зөвшөөрөлгүйгээр эм зарснаас болж өвчтөний харшил сэдрэх цаашлаад буруу эм хэрэглэснээс болж амь насаараа хохирох тохиолдол гарч байна.

e26aa54b34459081ed72c4d9a3c38f0b

-Монголчуудад ямар төрлийн харшил зонхилон тохиолдож байна вэ?

-Ер нь харшлыг арьсны, амьсгалын замынх гэж хуваадаг. Амьсгалын замын харшлыг дээд, доод замын харшил гэж ангилдаг. Дээд замынх нь хамар, нүдний салстаар илэрдэг.Найтаалгах хамраас шингэн нус гоожих хэлбэрээр илэрч болно. Энэ нь ихэвчлэн хавар зуны улиралд ургамал, шарилжаас харшил авсан хүмүүст илэрдэг. Амьсгалын ээд замын харшил хүндэрвэл амьсгалын доод замын харшил тооцдог. Харшлын хүнд хэлбэр эсэн үг. Амьсгалын замын харшил хүндэрсээр астматай болдог. Шинж тэмдэг нь гуурсан хоолой бачуурах байдлаар ихэвчлэн илэрдэг. Арьсны харшил нь шингэн, тарилга, тос, нарны туяа зэрэг арьсан шууд шууд байдлаар нөлөөлдөг хүчин зүйлээс үүсдэг. Харшил ямар шалтгаанаас өдөөгдөв гэдгээс эмчилгээ болон шинж тэмдэг нь өөр байна.

Эмийг зохистой хэрэглэвэл эм, хэтрүүлэн хэрэглэвэл хор болно

-Зарим хүн харшилтай болсноо мэдэрдэг ч түр намжаах байдлаар нойрсуулах, тайвшруулах үйлчилгээтэй эмийг хэрэглээд явдаг. Энэ нь хэр зөв арга вэ?

-Ер нь бол буруу. Өөрт тохирсон эмээ уугаагүй, нойрсуулах, тайвшруулах үйлчилгээ эмийг байнгын хэрэглэвэл тухайн хүний харшлын шинж чанартай өвчин улам л даамжирна гэсэн үг. Хэрвээ биед нь ямар нэгэн харшлын шинж тэмдэг буюу тууралт, загатнах шинж илэрсэн тохиолдолд эмчид үзүүлж өөрт тохирсон эмээ бичүүлж, зөв тос хэрэглэвэл харшлын шинж тэмдгийг богино хугацаанд намжаах боломжтой. Гэтэл ихэнх иргэн дурын эмийн сангаас өөрийн дураар эм хэрэглэдэг. Харамсалтай нь, тухайн худалдаж авсан эм нь шинж тэмдэгт тохироогүй бол харшлыг хүндрүүлэх шатанд оруулдаг. Тиймээс иргэд эхлээд эмчийн зөвлөгөөг авсны дараа шаардлага хангасан эмийн сангаас эм, тосоо худалдаж авч хэрэглэх нь аюулгүй.

-Харшлын эхний үед хлорфенамин их хэрэглэдэг. Энэ нь харшлын эм мөн үү?

-Нойрсуулах үйлчилгээтэй харшлын эхэнд үед хэрэглэж болох эмд ордог. Гэхдээ байнга хэрэглэж болохгүй. Сүүлийн үеийн харшлын эм нойрсуулах үйлчилгээтэй байхаа больсон. Зөвхөн харшлыг намжаах үйлчилгээтэй болсон. Хлорфенамин нь эх орны үйлдвэрийн хамгийн хямд өртөгтэй эм учраас ихээр хэрэглэх нь элбэг байна. Гэхдээ үндсэн харшлын эм биш. Түр намжааж, нойрсуулна. Эмчийн заавраар тодорхой хугацаатай уухгүй бол харшил хэзээ нэгэн цагт улам хүндрэх аюултай. Жилийн турш эмчийн зааваргүй харшлын эм хэрэглэж, сүүлдээ хүндэрсэн олон хүн ирж байна. Тухайн хүний бие организм хэрэглэсэн эмдээ дасал болдог. Ер нь бол аливаа эмийг хэмжээнд нь уувал эм, хэтрүүлэн хэрэглэвэл хор болдог.

-Та хоол хүнсний чанартай харшил нэмэгдэж байна гэлээ. Ихэвчлэн ямар төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүнээс харшилж байна вэ?

-Хоолны хүнснээс бага насны хүүхдүүд харшилж байна. Манай эмнэлэг нийт 170 ортой, үүнийхээ 42-д хүүхдийн тасаг ажиллуулдаг. Өнөөдөр манай хүүхдийн тасаг битүү хүнтэй байна. Эдгээрээс харшил өгсөн шалтгааныг нь харахад голдуу хүнснээс харшилсан байгаа. Дөнгөж нэг хоёр сартай хүүхэд хордлого харшлын дермативээр өвчилсөн байна. Хугацаа дууссан бүтээгдэхүүн эхээр хэрэглэсэн, аливаа бүтээгдэхүүнийг зохистой хэмжээнээс хэтрүүлсэн хэрэглэснээс үүдэлтэй.

Исгэлэн жимс, халуун ногоо, өндөг, лаазалсан бүтээгдэхүүн харшил сэдрээдэг

-Харшилд нөлөөлдөг, өдөөдөг бүтээгдэхүүн гэж байх уу?

-Байлгүй яах вэ. Хүний биеийн онцлогоос хамаарч ямар ч бүтээгдэхүүнээс харшилж болно. Харшилсан бүтээгдэхүүнээ мэддэг бол аль болох харшил өдөөж буй бүтээгдэхүүнийг огт хэрэглэхгүй байх нь зөв. Ер нь харшлыг сэдрээж, өдөөдөг С төрлийн амин дэмтэй жимснүүд байдаг. Үүнд нь, апельсин, мандарин, лемон киви зэрэг эсэглэн төрлийн жимс багтдаг. Харшилтай хүмүүс аль болох исэглэн төрлийн жимс, өтгөн жүүс уухаас татгалзаж байх хэрэгтэй. Эдгээрийг их хэмжээгээр хэрэглэвэл харшил улам сэдэрнэ. Мөн зуны улирал иргэд айраг ихээр хэрэглэдэг. Гэтэл айраг харшилтай хүний харшлыг улам сэдрээж хүндрүүлэх аюултай аль болох бага хэрэглэх хэрэгтэй.

-Харшилтай хүмүүсийн хориглох хоол гэж байх уу?

-Байна. Хоолонд ч мөн С төрлийн амин дэмтэй бүтээгдэхүүнийг хэрэглэхгүй байх хэрэгтэй. Мөн хоолондоо өндөг, өндөгтэй бүтээгдэхүүн, халуун ногоо, лаазалсан бүтээгдэхүүн, давс, чихрийг тохируулж хэрэглэж, харшил хүнд хэлбэрээр илэрч байгаа бол огт хэрэглэхгүй байх хэрэгтэй. Хийжүүлсэн ундаа, төрөл бүрийн хоолны амтлагч хэрэглэхгүй байх хэрэгтэй. Харшилтай хүмүүсийг хоолны дэглэм барина шүү гэхээр хоолоо сойно гэж ойлгодог. Гэтэл зөвхөн харшил сэдрээдэг бүтээгдэхүүнийг зохистой хэрэглэхийг хэлж байгаа юм шүү дээ. Гэртээ иддэг бүх хоолоо идэж болно. Хамгийн гол нь идэж буй хоол нь халуун ногоогүй, амтлагчгүй, өөх тос багатай, хэт шорвог биш, ходоод гэдсийг цочроохгүй л байх ёстой. Ер нь аль болох гадуур хооллохгүй байхыг зөвлөдөг. Мэдээж рестораны хоол амттай. Гэхдээ сайхан амттай болгохын тулд янз бүрийн амтлагч хэрэглэдэг гэдгийг санах хэрэгтэй.

Бага насны хүүхэд чипс, хийжүүлсэн ундаанаас харшил авч байна

-Та хүнсний бүтээгдэхүүнээс бага насны хүүхдүүд их харшилж байна гэлээ. Жишээ нь, бага насны хүүхдийн хэрэглэдэг нэмэлт тэжээл харшил өгөх үү?

-Хүнсний харшил зөв зохистой хооллож чадаагүйгээс үүсдэг. Харшлын шинж илэрсэн хүүхдэд жирийн хүүхдийн хэрэглэдэг хэмжээгээр сахартай бүтээгдэхүүн өгвөл харшлыг нь сэдрээх хүчин зүйл болдог. Гэтэл ямар ч харшилгүй, эрүүл хүүхдэд хийжүүлсэн ундаа, чипс, халуун ногоотой бүтээгдэхүүнийг ихээр хэрэглүүлснээс хүүхэд харшилтай болдог. Жишээ нь, зургаан сартай хүүхэд чипснээс харшил авч байна. Гэтэл зургаан сартай хүүхдийг чипс идэхээс эцэг, эх нь бүрэн сэргийлэх боломжтой шүү дээ. Зургаан сартай хүүхэд өөрөө хүнсээ сонгож хэрэглэхгүй, түүнийг эцэг эх нь хэрэглүүлсэн. Энэ мэтчилэн эцэг эхийн анхаарал болгоомжгүй, хүүхдээ зохисгүй хооллосноос харшилтай болдог. Хүүхдэд амин дэмээр баяжуулсан бүтээгдэхүүнийг өгч болно. Гэхдээ өгөхөөсөө өмнө аль нь манай хүүхдэд тохирох вэ гэдгээ судалж сонгох нь чухал. Хүүхдийн нэмэлт тэжээл дээр энгийн, эмзэг мэдрэмтгий, харшилтай хүүхдийнх төрлөөр сонголтууд байдаг. Энэ сонголтоо буруу хийвэл мэдээж харшилна. Ер нь хүүхдийг зургаан сар хүртэл нь дан эхийн сүүгээр хооллож, долоон сараас нь нэмэлт тэжээл хооллохыг зөвлөдөг. Манай улс өөрөө витаминаар баялаг орон биш. Зөвхөн мах гурил зооглодог учраас нэмэлт тэжээлээр шаардлагатай амин дэмийг нөхөх нь зөв л дөө.

-Зарим эмэгтэйчүүд манай хүүхэд диатезтай гээд экзим гээд тосыг түрхээд байдаг. Энэ хэр зөв юм бэ. Ер нь диатез шиг загатнах байдлаар илэрдэг харшлын төрөл байдаг уу?

-Байлгүй яах вэ. Биед тууралт өгсөн харшил бүр загатнуулах шинжтэй байдаг.Диатез бол харшлын нэг хэлбэр. Диатезтай хүүхдэд эцэг эхийн харшил удамшсан байдаг. Эцэг эх хоёр нь хоёулаа харшилтай бол хүүхэд нь харшилтай болох магадлал 70 хувь. Аль нэг бол 50 хувийн магадлалтай байдаг. Заавал харшилтай төрнө гэсэн үг. Харшлын мэдрэг нь өндөр байдаг гэсэн үг. Тиймээс хүүхдийн хэрэглэж байгаа бүтээгдэхүүн, хоол хүнс, ахуйн хэрэглээний дэглэмтэй байх хэрэгтэй.

Жирэмсний эхэн үед харшлын эм уувал ургийн бойжилтод сөрөг нөлөөтэй

-Жирэмсэн эмэгтэйчүүд харшлаас өөрийгөө хэрхэн сэргийлэх вэ. Хэрвээ жирэмсэн байхдаа харшилтай болбол урагт нөлөөлөх үү?

-Жирэмсэн хүн харшлын сорил тавьдаггүй. Харшлын эмийг эхний гурван сарын хугацаанд хэрэглэхийг хориглодог. Ураг томорсон үед эмчийн заавраар харшлыг дарангуйлах эмчилгээг хийж болно. Түүнээс бус өөрөө дуран мэдэж эмийн сангаас дуртай эмээ авч ууж огт болохгүй. Учир нь, эмийн зохисгүй хэрэглээ нь урагт сөргөөр нөлөөлнө. Олон орны төрөл бүрийн харшлын эмийг оруулж ирдэг. Эдгээр эмийг жирэмсний эхэн үед хэрэглэвэл ургийн өсөл бойжилт сөргөөр нөлөөлөхийг үгүйсгэхгүй. Эх нь ямар нэгэн харшилтай байвал ураг харшлын урьдаж байдалтай төрөх тохиолдол бий. Ер нь жирэмсэн эмэгтэй идэж, ууж, өдөр тутамдаа хэрэглэж байгаа зүйлдээ анхаарал болгоомжтой хандах хэрэгтэй. Харшилд өртөхөд маш мэдрэмтгий байдаг. Хурц наранд явж болохгүй, халуун ногоо, эмийг зохистой хэрэглэх ёстой. Ер нь жирэмсний бага сартай үед эх нь харшил төрүүлэгч хэрэглэвэл ураг диатезтай болох магадлал өндөр байдаг. Тиймээс жирэмсэн эхчүүдэд эрүүл мэндийн боловсролыг сайн ойлгох ёстой. Өөрөө эрүүл байж эрүүл хүүхэд гаргана шүү дээ.

Монгол харшлын сорил 2500, Италийнх дөрвөн мянган төгрөг

-Харшлын сорилыг ямар үед нь тавиулдаг юм бэ?

– Арьсан дээр нь тууралт гарч, загатнах, хорсох шинж тэмдэг илэрвэл арьсны эмчид хандаж зөвлөгөө авсны дараа эм хэрэглэх хэрэгтэй. Хамар битүүрэх, найтаах, нус, нулимс гоожих, нүд улайх зэрэг амьсгалын дээд замын шинж тэмдэг илэрвэл мөн л эмчид хандах хэрэгтэй. Зөвлөгөө авсны дараа харшлын төрлөө илүү нарийвчлан мэдэхийн тулд сорил тавиулдаг. Манай эмнэлэг дээр Монголын болон Италийн харшлын сорил тавьж байна. Эх оронд ургадаг ургамлуудаас бэлдэж авсан зургаан төрлийн харшлын сорилыг тавьдаг. Италийн Лафарм фирмийн бэлдэж гаргасан хүнсний ургамлын багцалсан харшлын сорилыг мөн тавьдаг. Гэхдээ бүх сорилыг бүгдийг нь нэг хүнд тавих боломжтой. Эхлээд эмч үзлэг хийж, ямар шинж тэмдэг байгааг судалж тухайн хүнд тохирсон багцалсан сорилыг тавина.

-Сорил тавиулахад төлбөр мөнгө нь хэд байх вэ?

-Монгол сорилууд нэг үзүүлэлт нь 2500 төгрөгийн үнэтэй байдаг. Монголынхоо зургаан төрлийнхийг тавиулахад 15 мянга болно гэсэн үг. Италийн нэг үзүүлэлт нь дөрвөн мянга. Тэгэхээр 10 төрлийн багцыг тавиулна гэвэл 40 мянга болно.

Харшил хүндэрвэл үхэлд хүргэх аюултай

-Харшил бүрэн эдгэх үү?

-Харшил бүрэн эдгэдэг өвчин биш. Намжмал дахилт, намжмал дахилт гэсэн байдлаар явагддаг. Тухайн хүний биеийн онцлогоос шалтгаалж дахихгүй байх тохиолдол байдаг. Харшлын эмчилгээг хийлгэсэн гээд бүрэн арилахгүй гэдгийг санах хэрэгтэй. Эмчилгээ хийж намжаасан гэсэн үг. Харшлын сорил тавьж юунаас харшилж байгааг нь тогтоогоод өгч байгаа тохиолдолд тухайн өвчтөн харшилж байгаа зүйлээсээ хол байж чадвал харшил илрэхгүй байх боломжтой. Шарилжийн харшилтай хүн цонхоо ойлгоход цонхон доор нь шарилж байдаг бол харшил сэдэрнэ шүү дээ. Тэгэхээр шарилжийн харшлаасаа салъя гэвэл ойр орчныхоо хогийн ургамлыг цэвэрлэх ёстой.

-Харшлын хүндрэл ямар хэлбэрээр илэрдэг вэ?

-Хордлого харшлын дерматив гэдэг өвчлөлийн хамгийн хүндрэл хүний арьсны өнгөн хөрс хорт бодсын улмаас хайлдаг өвчин болдог. Өөрт тохироогүй эм, хоол хүнснээс, эсвэл архи, тамхинаас гаргах эмээс үүдэлтэй харшилтай хүмүүст тохиолдож байна. Өөрөөр хэлбэл, тухайн хордлого харшлын улмаас биеийн бүх арьс зумарч унадаг гэсэн үг. Час халуун усанд арьсаа шалзалсан юм шиг болдог. Биеийн бүх арьсанд цэврүү үсэрч ус, шүүс гоожиж, маш хүчтэй хорсож, өвчтөнд маш хүнд хэлбэрийн үхэлд хүргэх шинж тэмдэг илэрдэг. Энэ нь олон хүнд тохиолдохгүй ч гэсэн харшлаа сэдрээх буруу эм тан хэрэглэсэн бол өртөх аюултай. Тэгэхээр аливаа зүйлээс харшил авсан бол ахин хэрэглэхгүй тохирсон эм, тосоо түрхэх хэрэгтэй.

Үдийн 12 цагаас 16 цаг хүртэл нарны туяа хамгийн хортой

-Наадмын өдрүүдээр хурц нартай, бүгчим халуун байна гэж Цаг уур орчны шинжилгээний хүрээлэнгээс мэдээлж байгаа. Баярын өдрүүдээр хурц нар болон бусад төрлийн харшлыг сэдрээхгүй байлгах зөвлөгөө манай уншигчдад өгнө үү?

-Нарны туяаг А, B гэж ангилдаг. Сүүлийн үед нарнаас хамгаалах гоо сайхны бүтээгдэхүүн нарнаас хамгаалах сайн хэрэгсэл болж байна. Нарнаас хамгаалах SPE, PE гэсэн хоёр төрлийн тос байдаг. Хурц наранд гарахаар болбол нарнаас хамгаалах биеийн тосыг биедээ жигдхэн түрхэх ёстой. Тухайн нарны тос нь нарнаас хэдий хэр хугацаанд хамгаалах найрлагыг харж наранд байх хугацаагаа тооцох хэрэгтэй. Зуны наранд биеэ шарах дуртай хүмүүс заавал нарны тос хэрэглэх хэрэгтэй. Учир нь нарны хэт туяанаас үүдэлтэй арьсны хорт хавдрын өвчлөл нэмэгдэж байна. Тиймээс иргэд удаан хугацаагаар биеэ наранд шарахгүй байх хэрэгтэй.

-Өдрийн хэдэн цагт нарын туяа хамгийн хортой байдаг юм бэ?

-Ер нь үдийн 11 цаг хүртэл нарны туяа хүний биед хоргүй, ашигтай туяаг ялгаруулдаг гэж үздэг. Тэгэхээр энэ цагийг ашиглаж хүүхдийнхээ, өөрийнхөө биеийг наранд шарж, ашигтай туяаг биедээ шингээхэд тохиромжтой. Харин үдийн 12 цагаас үдээс хойшхи 16 цаг хүртэлх нар хамгийн хортой туяаг ялгаруулдаг гэж үздэг. Тэгэхээр хэт халуун өдрүүдэд энэ цагаар наранд аль болох бага явахыг зөвлөж байна. Хэрвээ гарах зайлшгүй шаардлагатай бол нарны тосоо түрхэж, нарны туяанаас хамгаалсан халхавч, саравч, шүдний шил, биеэ ил гаргахгүй цамц өмсөж өөрийгөө хамгаалах ёстой. Баярын дараа арьсны өвчлөл, яаралтайгаар ирдэг өвчтөнүүдийн тоо эрс нэмэгддэг. Тиймээс иргэд идэж байгаа хоол хүнсэндээ ч болгоомжтой хандах хэрэгтэй

Монгол Улсын Засгийн газар 2010 оны 12 сарын 10-ны өдөр АХБ-тай 2011-2016 онд хэрэгжүүлэх “Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил хөтөлбөр-4” төслийг 14 сая ам.долларын буцалтгүй тусламжийн хэлэлцээрт гарын үсэг зурж, СХД-ийн нэгдсэн эмнэлгийн дэргэд 50 ортой мэс засал, төрөхийн өргөтгөл барих, хуучин барилгыг засварлах, тоног төхөөрөмжөөр хангах үйл ажиллагаанд нийт 10 сая ам долларыг зарцуулахаар төлөвлөж байсан.

УИХ 2011 онд Эрүүл мэндийн тухай хуулийн шинэчлэн найруулсан өөрчлөлтийг баталж, дүүргийн эмнэлгийг 7 ба түүнээс дээш эмнэлгийн төрөлжсөн тусламжийг хүргэх нэгдсэн эмнэлэг байхаар тусгаж, СХД-т 200-300 ор бүхий загвар эмнэлгийг шинээр бүрэн барьж байгуулахад зориулан төслийн санхүүжилтийг нэмэгдүүлэх хүсэлтийг тавьсны үр дүнд санхүүжилтийг 25 сая.долларын хөнгөлөлттэй зээлээр нэмэгдүүлэхээр шийдвэрлэсэн.

Энэ дагуу шинэ эмнэлэг барих газрыг чөлөөлөхтэй холбоотой нэгдсэн эмнэлгийн туслах барилга, байгууламжийг нураах, дулааны узель, шугам сүлжээг шилжүүлэх ажлын явцтай Эрүүл мэнд, спортын сайд С.Ламбаа газар дээр нь очиж танилцаж хэд хэдэн асуудлыг шийдвэрлэлээ.

Тухайлбал тус эмнэлгийн гал тогоог шилжүүлэхэд зориулсан өргөтгөлийн санхүүжилтэд шаардагдах 32 сая төгрөгийн хөрөнгийн асуудлыг шийдвэрлэхийг НЭМГ-ын дарга Ш.Энхбатад үүрэг болгосон бол, эмнэлгийн дулаан ялтсан узель, халаалт арматур болон шугам хоолойг СХД-т байрлах 103-ийн салбар төвийн хонгилд шилжүүлэн байршуулах асуудлыг шийдвэрлэсэн юм.

Шинэ жишиг эмэнлэг барих газарт үндсэн таван объект байгууламжийг нураах, дулааны узель, шугам сүлжээг шилжүүлэх ажлыг гүйцэтгэгчээр “Хангилцаг” ХХК шалгарч ажлаа эхлүүлээд байгаа бөгөөд, ирэх есдүгээр сарын 15 гэхэд дуусган ажлаа хүлээлгэн өгөхөө тус компанийн ерөнхий захирал Ц.Мягсарсүрэн хэлж байлаа.

Жишиг эмнэлэг нь эмнэл зүйн 7-оос доошгүй үндсэн мэргэжлийн тусламж үйлчилгээг хэвтүүлэн эмчлэх болон амбулаториор үзүүлэх 200 хүртэлх ор бүхий, жилд дунджаар 10,000 гаруй өвчтөнг хэвтүүлэн эмчлэх, 47,000 гаруй хүнд амбулаторийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх хүчин чадалтай байхаар тооцсон байна. Мөн оношлогоо, эмчилгээний шинэлэг арга хэлбэрүүд, өдрийн эмчилгээ, мэс засал, бөөрний диализын тусламж үйлчилгээг үзүүлэх бөгөөд эмнэлгийн барилгыг шинээр барих, орчин үеийн тоног төхөөрөмжөөр хангах, хүний нөөцийг сургаж бэлтгэх, удирдлага, засаглалын шинэ арга барил нэвтрүүлэх зэрэг зөвхөн дэд бүтэц төдийгүй иж бүрэн арга хэмжээг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байгааг С.Ламбаа сайд энэ үеэр онцлов.

Дүүргийн жишиг эмнэлэг ашиглатанд орсноор Улаанбаатар хотын хоёр дахь шатлалын эмнэлгийн тусламжийн хүртээмж, чанарыг сайжруулснаар гурав дахь шатлалд төвлөрөөд буй ачааллыг сааруулах, цаашлаад иргэд гадаадад эмчлүүлэхээр олноор явж буй урсгалыг зогсоох юм. Одоогийн байдлаар эмнэлгийн иж бүрэн барилгыг барих гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулахаар тендр зарлаад байна.

объектыг нураасан газар

нураагдах объект

Энэхүү жишиг эмнэлэг байгуулахад АХБ-ны хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламж, Засгийн газрын санхүүжилт, ДЭМБ-ын буцалтгүй тусламж нийт 31 сая ам.долларт багтаж ирэх 2019 он гэхэд дуусган хүлээлгэн өгөх аж.

Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат шинэ Засгийн газрын бүтцээ Ерөнхийлөгчид өргөн барилаа.

Архангай аймгийн Тариат сумын нутаг дахь Тэрхийн төмөр бетон гүүрэнд эвдрэл гарсан учир наадмын өмнө буюу долдугаар сарын 3-наас хаасан. Улмаар түр гүүр байршуулсан юм. Уг гүүрээр нэвтрэхэд зэвсэгт хүчний албан хаагчид тусалж байгаа аж.

Улсын хэмжээнд 2016 оны эхний хагас жилд 38689 эх амаржиж, 38867 хүүхэд төрүүлсэн байна. Харин нас баралт 8295 болж,
өмнөх оны мөн үеийнхээс 138 хүн буюу 1.7 хувиар өсчээ. 1000 хүн тутамд 12.9 хүүхэд төрж, 2.7 хүн нас барж, ердийн цэвэр өсөлт 10.2 болов. Өмнөх оны мөн үеийнхээс 1000 хүнд ногдох төрөлт 0.7 пункт, хүн амын ердийн цэвэр өсөлт 0.7 пунктээр буурч, нас баралт өмнөх оны мөн үеийн түвшинд байна.

Энэ оны эхний хагас жилд 1000 хүнд ногдох төрөлт улсын дунджаас Улаанбаатар хотод 1.8, Баян-Өлгий 1.5, Говьсүмбэр 1.0,
Ховд 0.7, Дорнод аймагт 0.6 пунктээр дээгүүр, харин Төв 6.1, Булган 5.5, Сэлэнгэ 4.2, Архангай 2.5, Завхан 2.3, Говь-Алтай 2.1, Сүхбаатар 2.1, Өмнөговь 1.5, Хэнтий 1.5, Дундговь 1.4, Хөвсгөл 1.3, Дорноговь 1.3, Баянхонгор 1.2, Өвөрхангай 1.2, Дархан-Уул 0.6, Увс 0.3, Орхон аймагт 0.3 пунктээр улсын дунджаас доогуур байна. 1000 хүнд ногдох нас баралт Дорнод 0.8, Дундговь 0.6, Баянхонгор 0.5, Хөвсгөл 0.5, Өвөрхангай 0.4, Увс 0.3, Сүхбаатар 0.3, Говь-Алтай 0.2, Завхан 0.2, Баян-Өлгий 0.1, Дорноговь 0.1, Сэлэнгэ аймагт 0.1 пунктээр улсын дунджаас дээгүүр, харин Ховд 0.3, Говьсүмбэр 0.3, Хэнтий 0.3, Өмнөговь 0.2, Төв 0.2, Архангай 0.1, Булган аймаг 0.1, Улаанбаатар хотод 0.1 пунктээр улсын дунджаас доогуур, Орхон, Дархан-Уул аймагт улсын дундажтай ижил түвшинд байна. Хүн амын ердийн цэвэр өсөлт Улаанбаатар хотод 1.9, Баян-Өлгий 1.4, Говьсүмбэр 1.3, Ховд аймагт 1.0 пунктээр улсын дунджаас дээгүүр бусад аймагт улсын дунджаас доогуур байна.

Зун бол тэр чигтээ амралт бус завгүй хэмнэлээ эвдэн бусдаас нэг шатаар ахих боломжийг авчирдагаараанэн таатай билээ. Энэ үеийг ашиглан зурагтын удирдлага, ухаалаг төхөөрөмжүүдээс түр ч болов холдон өөртөө цаг зав гаргаарай.

Амралт зугаалгын гэгддэг эдгээр өдрүүдэд гэрийнхээ хаяанд, эсвэл холгүй орших модны сүүдэрт, аль эсвэл бүр түргэн урсгалт голын хөвөөнд, тасралтгүй бороо орсон уйтгартай саарал өдрүүдэд дуртай номоо бариад суух нь танд яах аргагүй шинэ мэдрэмжийг өгч сайхан амралт болж чаддаг билээ.Иймдта бүхэндээ зориулан амралтаараа унших 20 номыг танилцуулж байна.
1. Хайрлах урлаг

Хамгийн эхний танилцуулах ном бол мөнхийн сэдэв болох “Хайр”-ын тухай ном юм. Гэвч энэхүү ном нь танд хайрын тухай бэлэн жорыг хэлж өгөхгүй боловч хэрхэн хайрлах арга замыг зааж өгөх болно. Уг номын зохиогч Эрих Фромм хүн хайранд суралцаж гэмээнэ бусдыг хайрлаж чаддаг болно хэмээсэн байдаг. Иймээс та ч бас хэрхэн зөв хайрлах аргад суралцаарай.
2. Франц хүмүүжлийн нууц: bebe өсгөхүй

Ээж та шөнө бүр хэд хэд босож, хүүхдээ хөхүүлэн дутуу нойртой хоноод, өглөө нь ажилдаа гүйж, орой нь хүүхэддээ санаа зовж яарсаар гэртээ харьдаг уу?Тэгвэл зарим орны ээж нар тэгж “зовдоггүй”, харин ч өөртөө анхаарч, нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцдог ба хүүхэд нь ч ээжийнхээ энэ байдлыг ойлгох мэт хэдхэн сартайгаасаа эхлээд шөнө сэрэлгүй унтаж сурсан байдаг гэвэл ямар байна?

Америкийн Уолл Стрит Журнал сонины сурвалжлагчаар ажиллаж байсан Памела Дракерман хэмээх бүсгүй франц хүмүүжлийн нууцыг таны өмнө нээж байна.
3. 1Q84

Унших ном болгон тань бүхнийг заасан сургаалийн шинж чанартай байж болохгүй шүү дээ. Амарч зугаалангаа уран зохиолын ном унших нь хамгийн сайхан амралт болно. Тиймээс Японы төдийгүй дэлхийн пост модерн уран зохиолын гол төлөөлөгч Мүраками Харүкигийн алдарт “1Q84” цуврал романыг танд санал болгож байна.

Зохиолч уг бүтээлийнхээ санааг 1995 онд Токио хотын метронд хорт хий тавьж олон хүний амь насыг сүйтгэсэн “Ум шинри кёо” шашны байгууллагын өдүүлсэн гэмт хэргийн бодит түүхээс сэдэвлэсэн хэмээдэг бөгөөд үүнээс гадна өөрт нь ихээр нөлөөлсөн кино, хөгжим, утга зохиолоос иш татаж, зохиолдоо шигтгэж өгснөөр уншихад энгийн ойлгомжтой хэрнээ аялгуу хэмнэл сайтай, нарийн мэдрэмж, төсөөлөхүй дагуулсан онцлог бүтээл болж чадсан хэмээн уншигчид дүгнэдэг
4. Гэрэл зураг сонирхогчдод зориулсан гарын авлага

Аялал зугаалгын салшгүй нэг хэсэг бол гэрэл зураг. Тиймээс бид танд дараах номыг санал болгож байна.Мэдээлэл, заавар, тэмүүллээр дүүрэн энэ ном таны зургийн аппарат юу хийж чадах болон түүнийг хэрхэн ашиглахыг тайлбарласан тул анхан шатны гэрэл зураг сонирхогчдын сайн нөхөр болж чадна. Мөн та уран сэтгэмжээ ашиглан өөрөө шийдвэр гаргаж зураг авах нь хэр таатай болохыг мэдрэхээс гадна зургаа хүссэнээрээ өөрчилж чаддаг болно. Энд энгийн фокуслахаас эхлэн нүд булаам тусгай эффектүүдийг хэрхэн бий болгохыг алхам алхмаар дэлгэрэнгүй тайлбарласан байгаа.
5. Баатар

Та бусдаас онцгой. Хэн болж, юу хийж бүтээхийн төлөө энэ ертөнцөд ирсэн шалтгаан чинь бусад долоон тэрбум хүний хэнтэй нь ч давхцахгүй. Танд өөрийн гэсэн амьдрах ёстой амьдрал, замнах ёстой аян зам бий. Энэ ном танд тэр аян замын тухай өгүүлнэ.

Туйлын мөрөөдлөө биелүүлэхэд шаардлагатай бүх зан чанар бидэнд төрөлхөөс заяагдсан байдаг бөгөөд тийнхүү мөрөөдөлдөө хүрснээрээ бид амьдралынхаа зорилгыг биелүүлж, хорвоог өөрчилдөг болохыг та энэ номоос харах болно.
6. 365 үдэш

Амьдралын эх үндэс чухамдаа хүүхэд ахуй насанд л тавигдах ёстой гэдэгтэй санал нийлэхгүй хүннэгээхэн ч үгүй билээ. Энгийнээр тайлбарлавал та хүүхэддээ хэрхэн хандана, хүүхэд тань ирээдүйд тийм л хүн болно гэсэн үг. Тиймээс танд 365 үдшийг хүүхэдтэйгээ хамтдаауншиж, хамтдаа мөрөөдөж, хүүхдийнхээ оюун ухааны өсөлт хөгжилтөд анхаарахад тань дэм болох зорилгоор энэхүү номыг санал болгож байна.Таны халуун дулаан хайрыг мэдрэн, танин мэдэхүй, уран сэтгэмж, үлгэр домгийн ертөнцөөр хамт аялах бяцхан үрийнхээ баяр баясгалан гэрэлтсэн нүдийг нь олж харахаас илүү аз жаргал бий гэж үү.
7. Монгол нүүдэлчдийн тайлбар толь

Монголчууд бид зун болмогц байгалийн сайхныг мэдэрч, нүүдэлчин соёл ахуйдаа ойртохоор эх орныхоо дөрвөн зүг найман зовхист аялал амралтаа өнгөрөөдөг билээ. Энэ үедээ тауламжлалт зан заншил, соёл, хоол хүнсний өвөрмөц онцлог, ахуй амьдралын хэв маягийг илүү сайн мэдэрч ойлгоход тань энэхүү ном тусална.
8. Саран хөндий (сонсдог ном)

Хол ойрын аялал, аян замын уртад машиндаа сонгодог зохиолыг сонсонгоо байгалийн сайхныг мэдэрч явах нь амралтын олон сайхан мөчүүдийн нэг юм. Тиймээс бид танд Саран хөндий зохиолыг санал болгож байна. Зохиолын гол баатар Билл, Саксон хоёр ч бас нийгмийн хамгийн муу муухай бугшсан нүргээнт хотоос жинхэнэ аз жаргалаа олохгүйг ухааран их хотыг орхиж байгалийн онгон зэлүүд нутгийг зорихоор шийдэж байгаагаар дүрслэгддэг.
9. Грэйгийн амьдралын тавин сүүдэр (Fifty Shades of Grey)

Сургуулиа дөнгөж төгссөн Анастасия Стийл амжилт арвинтай бизнес эрхлэгч Крисчен Грэйтэй анх уулзсан даруйд тэдний амьдралыг эргэлтгүй өөрчлөх эмзэг харилцааны оч харважээ. Крисчений ер бусын эротик таашаалд цочирдож, эвгүйцсэн Ана түүнээс зан харилцаагаа өөрчлөхийг шаарддаг. Анаг авч үлдэхийн тулд Крисчен аргагүй зөвшөөрнө. Ана, Крисчен хоёрт хайр, дур хүсэл, дотносол, эд баялаг, гялалзсан ирээдүй гээд бүх юм байв. Гэвч Ана хайртай залуу нь тийм амар хүн биш болохыг, тэд хамтдаа байвал хэн хэн нь төсөөлөөгүй сорилтой тулахаа мэднэ. Ана өөрийн оршихуйг хөндөхгүйгээр Крисчений баян тансаг амьдралын хэв маягт зохицох учиртай болно. Харин Крисчен бүхнийг хянах гэдэг хэнээрхлээ даван туулахаас аргагүй болж, хар бараан өнгөрсөн амьдралынхаа ад зэтгэртэй тэмцэлдсээр байна. Тэдний хамтын хүч ямар ч саад бэрхшээл, азгүйтэл, өшөө хорслыг бүдгэрүүлэх шидтэй юм шиг санагдавч Анагийн сэтгэлийн гүн дэх айдас биелэх тавилантай аж.
10. Анна Каренина

Зуныг хайрын сэдэвтэй роман, зохиолгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Нөхөрт гарсан баян хатагтай Анна Каренинагийн жавхаалаг офицер Вронскийд өгсөн эмгэлэлт, нууц дурлалын түүхийг уг номонд өгүүлнэ.

Аннагийн бүх зүйл бүтэмжтэй, хэргэм язгуур өндөр эр нөхөр, хайрт хүү, эд хөрөнгө хийгээд ихэс дээдсийн хүрээлэлд өөрийн байр сууриа олсон гээд бүх зүйл байх боловч сэтгэлийнх нь гүнд өчүүхэн гэмээр хоосон зай оршсоор ирсэн нь хайр сэтгэлийн аз жаргалд тэмүүлэх оргилуун хүслэн байлаа.
11. Маанаг

1868 онд бичигдсэн боловч өдгөө хүртэл хүн төрөлхтөн шимтэн уншсаар бүтээл бол Оросын нэрт зохиолч Достоевскийн “Маанаг” хэмээх энэхүү бүтээл билээ. Ганцхан зун ч гэлтгүй таны заавал унших номын жагсаалт байх ёстой энэхүү бүтээлдээ зохиолч төгс /идеальный/ хүний дүр бүтээх зорилго тавьсан гэдгээ өөрийн захидалдаа дурдсан байдаг. Харин хаанаас тийм хүнийг “төрүүлэх” билээ? Гажиж эвдэрсэн энэ нийгэмд тийм хүн төлөвшин бий болж чадах уу?.
12. 1984

“Мянга есөн зуун наян дөрөв” бол хар дарсан зүүд мэт айдас хүйдэс ноёлсон, бүхнийг эрхшээгч цагдаагийн улс ирээдүйд тогтож буй тухай өгүүлсэн, зөгнөлт роман юм.Энэхүү зохиолд дүрсэлснээр суртал ухуулга явуулсныхаа үрээр тухайн улс бүх иргэнийхээ амьдрал ахуй болоод бодол санаанд бүрэн хяналт тогтоогоод зогсохгүй, тэднийг өөрсдийнхөө бодлогын үүднээс л үг хэлдэг, бодож сэтгэдэг болгох арга журмыг хэрэгжүүлж байгаа нь дэлхийн утга зохиолд хэзээ ч хөндөгдөөгүй, ийм нарийн ширийн задлан дүгнэгдээгүй сэдэв юм. Иймээс энэхүү сонирхолтой зөгнөлт зохиолыг бид танд санал болгож байна.
13. Профессор Пнин

Дараагийн санал болгох зохиол бол оюун санааны баялаг ертөнцтэй ч ганцаардсан дундаж сэхээтэн худал хуурмаг, зохиомол амьдрал ноёрхсон бохир ертөнц, бэртэгчин соёл иргэншилтэй хэрхэн тулгарч байгаа зөрчлийг харуулсан бүтээл билээ.
14. Ясан хот

Өсвөр насныхны хайр дурлал, ээж охины харилцаанд тулгарч буй олон бэрхшээлтэй асуудлын тухай адал явдал уран зөгнөлт үйл явдлаар дамжуулан өгүүлэх энэхүү цуврал бол ахлах сургуулийн сурагчдын зуны амралтаараа унших номын жагсаалтад зүй ёсоор багтаж байгаа юм.
15. Бодит байдлын ид шид

Ид шид олон хэлбэртэй. Шинжлэх ухааны аргачлал хөгжөөгүй байхад бидний өвөг дээдэс ид шидийн далд хүчээр орчлон хорвоогоо тайлбарладаг байлаа. Эртний египетчүүд шөнө болж байгааг бурхан нарыг залгичихлаа хэмээн тайлбарладаг байсан бол викингчүүд солонгыг бурхадын дэлхийд ирэх гүүр гэж бодож байв. Байгалийн нууцуудыг энэ мэтээр үлгэр домгийн ид шидээс гадна өөр байдлаар тайлж ойлгож болдог. Тэр нь бодит байдлын ид шид буюу шинжлэх ухаан юм.

Хараа булаам зургууд, ангайм гайхам баримтуудаар дүүрэн “Бодит байдлын ид шид” ном байгаль ертөнцийн үй түмэн үзэгдлийн тайлбарыг агуулжээ. Амьдралынхаа ихэнх хугацааг шинжлэх ухааны гайхамшгуудыг насанд хүрэгчдэд тайлбарлахад зориулсан Ричард Докинс бээр нэрт зураач Дэйв МакКийнтэй хамтран шинжлэх ухааны гайхамшгуудаас бүхий л насныханд түгээхээр эл номдоо хамтран ажиллажээ. Юмс юунаас бүтдэг юм бол? Орчлон хэдэн настай вэ? Яагаад ийм олон янзын амьтан, ургамал байдаг юм бэ? Хамгийн анхны хүн хэн байсан бэ? Энэхүү гайхалтай зурагт ном манай гариг болон түүнээс цаана орших орчлон хорвоогийн тухай гарын авлага болох буй за.

Xөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад
бүртгэлтэй ажил хайгч иргэд 2016 оны 6 дугаар
сарын эцэст 45.4 мянга болсны 24.1 мянга нь
эмэгтэйчүүд байна. Эдгээр бүртгэлтэй ажил
хайгчдын 32.8 мянга нь ажилгүй иргэд байгаа
нь өмнөх оны мөн үеийнхээс 21 хүн буюу 0.1
хувиар өсч, өмнөх сарынхаас 0.9 мян.хүн
буюу 2.8 хувиар буурсан байна. Бүртгэлтэй
ажилгүй иргэдийн 17.4 мянга буюу 53.2 хувь
нь эмэгтэйчүүд байна. Аймаг, нийслэлийн
хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад 2016 оны
эхний хагас жилд ажилгүй 64.3 мян.иргэн
шинээр бүртгүүлж, бүртгэлтэй байсан 13.4 мян.
иргэн ажилд зуучлагдан орж, 50.9 мян.иргэн
ажил идэвхтэй хайхгүй байгаа шалтгаанаар
бүртгэлээс хасагдсан нь өмнөх оны мөн
үеийнхээс шинээр бүртгүүлсэн ажилгүй иргэд
5.7 мян.хүн буюу 9.6 хувиар, ажилд зуучлагдан
орсон иргэд 2.4 мян.хүн буюу 22.0 хувиар
өсчээ. Харин ажил идэвхтэй хайхгүй байгаа
шалтгаанаар бүртгэлээс хасагдсан иргэд
өмнөх оны мөн үеийнхээс 11.9 мян.хүн буюу
18.9 хувиар буурчээ.

гамшигт нэрвэгдсэн ард иргэдэд зориулагдсан хандив, тусламжийг олгох явцад хяналт тав

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд өнөөдөр Азийн хөгжлийн банкны Монгол дахь суурин төлөөлөгчөөр шинээр томилогдсон хадагтай Еланда Фернанда Ломмен болон Азийн хөгжлийн банкны Хот байгуулалтын мэргэжилтэн Арнауд Хэкман нарыг хүлээн авч уулзлаа.

Тулгар төрийн 2225, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 810, Ардын хувьсгалын 95 жилийн үндэсний их баяр наадмын хүчит бөхийн барилдаанд Хил Хамгаалах Ерөнхий Газрын харъяа “Хилчин” спорт хорооны бөхчүүд амжилттай барилдан цолоо ахиулсан.

Зуны 31 дүгээр Олимпийн наадам хэдхэн хоногийн дараа Бразил улсын Рио де Жанейро хотноо эхэлнэ.

Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба, Нийтийн үйлчилгээний Улаанбаатар нэгтгэл ОНӨААТҮГ, Баянзүрх, Баянгол, Чингэлтэй, Хан-Уул, Сүхбаатар дүүргийн Засаг даргын Тамгын газар хамтран Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн тохижилт, талбайн цэвэрлэгээний ажлыг баяр наадмын өмнөх болон тэмдэглэн өнгөрүүлэх өдрүүдийн хугацаанд амжилттай сайн зохион байгууллаа.
Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна, дотор талбайн цэвэрлэгээний зураглал, төсвийн хуваарилалтын дагуу 6-р сарын 25-ны өдрөөс эхлэн Тохижилт үйлчилгээний байгууллагуудад Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна, дотор талбай болон наадамчдад зориулсан авто машины зогсоолууд болон Их эзэн Чингис хааны нэрэмжит талбай, нийт 172.2 мянган м2 талбайг цэвэрлэсэн байна. Мөн нийтийн үйлчилгээний байгууллагууд ногоон байгууламжийн арчилгаа, усалгаа болон зэрлэг ургамлыг устгах ажлуудыг хийжээ. Хог цэвэрлэгээ, тохижилтын ажилд Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын хэлтсээс дүүргүүдийг нэгдсэн удирдлагаар ханган хяналт тавьж ажилласан байна. Наадмын өдрүүдээр 215 зам талбайн үйлчлэгч, 69 жолооч, инженер техникийн ажилчид 309.7 тн хогийг цэвэрлэжээ. Мөн зам цэвэрлэгээний тусгай зориулалтын автомашинаар 7-р сарын 9-12-ны хугацаанд өдөрт 2-3 удаа цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна талбайн автозам болон цэнгэлдэхийн дотор талын гүйлтийн замын тоосыг соруулж угааснаар цэнгэлдэх орчмын агаарын чийгшилтийг нэмэгдүүлж нийслэлчүүдийн ая тухтай орчинд наадамлах нөхцөл бүрдсэн байна. Түүнчлэн Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд нийтийн бие засах газрууд хэвийн ажилласан бөгөөд бохир соруулах ажлыг тогтмол хийж гүйцэтгэсэн, Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна талбайд 200ш хогийн савыг дүүргүүдэд хүлээлгэн өгч байршуулсан, дотор талбайд 40ш тэргэнцэр байрлуулах ажлыг зохион байгуулсан гэж Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас мэдээллээ. Үндэсний Их баяр наадмыг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлын хүрээнд Улаанбаатар хотын Захирагчийн Ажлын Албанаас “Ногоон эко систем” ТББ-тай хамтран Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна талбайд “Цэмцгэр наадацгаая” үйл ажиллагааг зохион байгуулж, сайн дурын 100 оюутан энэхүү үйл ажиллагаанд нэгджээ гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Өнгөрсөн оны аравдугаар сард Сандэй плаза ХХК-ны галын аюулгүй байдлыг хангуулах үүргээ зохих ёсоор биелүүлээгүй улмаас Сандэй худалдааны төвийн В1 корпуст гал гарсан.

Хөвсгөл аймагт бага насны хүүхэд буун суманд оногдож амиа алдсан золгүй хэрэг гарчээ. Тодруулбал, энэ сарын 16-ны өдөр тус аймгийн Түнэл сумын Ёлгос гэх газарт зургаан настай хүү буугаар оролдож байгаад сум алдсан байна. Энэ үед ойролцоо байсан гурван настай эмэгтэй дүү М нь тухайн суманд оногдож амиа алджээ.

Ардчилсан намын ҮЗХ-ны хуралдааныг өнөөдөр 11.40 цагт үргэлжлүүлэхээр болсон ч цуцлагдсан байна. Ардчилсан намын Үндэсний зөвлөлдөх хороо /ҮЗХ/-ны хуралдаан өчигдөр 19 цаг өнгөрч байхад эхэлсэн бөгөөд ҮЗХ-ны хуралдаан 139 гишүүний ирцтэйгээр хуралдаанаа нээсэн юм. Ардчилсан намын ҮЗХ нь нийт 210 гаруй гишүүнтэй. Иймээс өнөөдрийн хуралдаанд ирсэн гишүүдийн ирц 50 гаруй хувьтай байна гэсэн үг юм.


ҮЗХ энэ удаагийн хуралдаанаараа дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэхээр төлөвлөжээ.


2016 оны УИХ-ын сонгуульд оролцсон тухай мэдээлэл,
Ардчилсан намын даргыг томилох тухай,
Намын үндсэн дүрмийн шинэчилсэн найруулгын төслийг бэлтгэх ажлын хэсгийг байгуулах,
Ардчилсан намын VI их хурлын товыг зарлах тухай,
Ардчилсан намын VI их хурлын бэлтгэл ажлыг хангах ажлын хэсгийг байгуулах тухай,
Ардчилсан намын 2012-2016 оны үйл ажиллагаанд үнэлэлт дүгнэлт гаргах ажлын хэсэг байгуулах

Харин Намын Их хурал 12 дугаар сарын 05-06 болохоор боллоо.

Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Баянгол дүүргийн 15-р хорооны нутаг дэвсгэрт орон сууцны байрны орцонд өндөр настай эмээг дээрэмдэж, улмаар шатаар чирч биед нь хүнд гэмтэл учруулсан хэрэг гарсан билээ.


Хэргийг гурван залуу нийлж байгаад үйлдсэн бөгөөд тэднийг шуурхай эрэн сурвалжилсаны үр дүнд баривчилж цагдан хорьсон. Хэргийг 1990 онд төрсөн Дорнод аймгийн харьяат А.Мөнх-Эрдэнэ, Увс аймгийн харьяат Л.Амаржаргал, 1995 онд төрсөн Увс аймгийн харьяат А.Баатар нар шунахайн сэдлээр дээрэмдсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн байдаг.

Тэгвэл тэднийг шүүх хурал энэ сарын 22-нд буюу ирэх баасан гарагийн 13.00 цагт Баянгол дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болно.

Тэднийг шүүх хурал энэ сарын 6-нд болох байсан ч хойшилогдсон. Учир нь улсын яллагч Д.Эрдэнэчимэг нь гадаадад ажлаар явсан гэх шалтгаанаар энэ сарын 22-ны 13.00 цаг хүртэл хойшлуулах шийдвэрийг шүүх бүрэлдэхүүн гаргажээ. Хохирогч 74 настай Ц-гийн хувьд хүнд бэртэл авсан бөгөөд биеийн байдал нь дээрдэхгүй одоо ч хүний гарт сахиуртай байгаа аж.

Наадмын өдрүүдээр Яаралтай түргэн тусламжийн төвд 12 000 гаруй дуудлага иржээ

Монголын уяачдын баяр, Монголын шигшмэл хурдан морьдын “Их хурд-7” уралдаан долдугаар сарын 24-нд Хүй долоо худагт болно.

Япон Улсын олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага (ЖАЙКА)-аас “Монгол Улсад газар хөдлөлтийн гамшгаас урьдчилан сэргийлэх чадавхийг бэхжүүлэх” техникийн хамтын ажиллагааны төслийг хэрэгжүүлэх баримт бичигт Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга, бригадын генерал Т.Бадрал, ЖАЙКА-ын Монгол дахь суурин төлөөлөгчийн газрын дарга Сато Мүцүми нар гарын үсэг зурлаа.
Энэхүү төслийг Японы Улсын олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага (ЖАЙКА), нийслэлийн Онцгой байдлын газартай хамтран 1.6 жилийн хугацаатай хэрэгжүүлсэн “Улаанбаатар хотын газар хөдлөлтийн гамшгийн эрсдэлээс сэргийлэх чадавхийг бэхжүүлэх” төслийн үргэлжлэл болгон гурван жилийн хугацаатай хэрэгжүүлэх юм.

2013 онд хэрэгжүүлж дууссан “Улаанбаатар хотын газар хөдлөлтийн гамшгийн эрсдэлээс сэргийлэх чадавхийг бэхжүүлэх” төслийн хүрээнд нийслэлийн газар хөдлөлтийн эрсдэлийн нэгдсэн зураглал гаргах, гамшгаас хамгаалах удирдлагын төлөвлөлтийг сайжруулах, газар хөдлөлтөд тэсвэртэй барилга, байгууламжийн технологи боловсруулах, холбогдох байгууллага, иргэдийн гамшгаас хамгаалах чадавхийг сайжруулах дадлага сургуулилтыг зохион байгуулах зэрэг ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн.

Харин уг төслийн үргэлжлэл болсон “Монгол Улсад газар хөдлөлтийн гамшгаас урьдчилан сэргийлэх чадавхийг бэхжүүлэх” төслийн хүрээнд гамшгийн эрсдлийг бууруулах засаглалыг бэхжүүлэх, газар хөдлөлтөд тэсвэртэй барилга байгууламжийг хүчитгэх технологи нэвтрүүлэх, иргэдэд гамшгаас хамгаалах боловсрол олгоход дэмжлэг үзүүлэх юм.

Төслийг Онцгой байдлын ерөнхий газар хариуцаж, Барилга, хот байгуулалтын яам, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яам, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, нийслэлийн Онцгой байдлын газар, Нийслэлийн Ерөнхий төлөвлөгөөний газартай хамтран хэрэгжүүлнэ гэж Нийслэлийн Онцгой байдлын газраас мэдээллээ.