Эрүүл мэнд, спортын яамны Шуурхай удирдлагын алба, Эмнэлгийн туламжиийн хэлтэс, Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэн хамтран улсын баяр наадам болох гэж буйтай холбогдуулан ард иргэддээ эрүүл

Их Монгол Улс байгуулагдсаны 810 жилийн ой, Ардын хувьсгалын 95 жилийн ой, Үндэсний их баяр наадмыг тэмдэглэн өнгөрүүлэхтэй холбогдуулан Онцгой байдлын ерөнхий газрын даргын тушаалаар Онцгой байдлын асуудал эрхэлсэн байгууллагын нийт бие бүрэлдэхүүн 2016 оны 07 дугаар сарын 09-ний өдрийн 09:00 цагаас 07 дугаар сарын 18-ны өдрийн 09:00 цаг хүртэлх хугацаанд албаны өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэрэгт шилжин ажиллана.

хх

Үндэсний их баяр наадмын өдрүүдэд зарим замыг нэг чигийн хөдөлгөөн оруулахаар болжээ. Тодруулбал энэ сарын 11-нд 09.30-11.00 цагт Монгол Улсын Төрийн тугийг Төрийн ордноос Төв цэнгэлдэх хүрээлэнг рүү залах ёслолын арга хэмжээний үеэр Замын цагдаагийн газрын уулзвараас Хоум плаза хүртэлх замыг нэг чигийн хөдөлгөөнд оруулах аж.

Тулгар төрийн 2225, Их Монгол Улсын 810, Ардын хувьсгалын 95 жилийн ойн Үндэсний их баяр наадмын арга хэмжээ өнөөдөр урианхай сурын харваагаар эхэллээ.

Чингисийн талбайд Зэвсэгт хүчний болон ХХЕГ, ОБЕГ, ШШГЕГ-ын цэргийн албан хаагчдын нэгдсэн бэлтгэлийн хүрээнд шөнийн парадыг өнөөдөр үүрийн 04 цагт хийсэн байна.

”Монгол Улсын далбаа”-ны өдрийг жил бүрийн долдугаар сарын 10-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлдэг уламжлалтай бөгөөд найм дахь жилдээ тэмдэглэх уг баярт зориулан 2000 гаруй цэргийн алба хаагчид ёслолын жагсаалд оролцохоор бэлтгэлээ базааж байна. Энэ жагсаалд Зэвсэгт хүчин, цагдаа, хилийн цэрэг, онцгой байдал, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны алба хаагчид оролцох юм.

Энэ сарын 9-ний 04 цагт ”Монгол Улсын далбаа”-ны өдрийн ёслолын жагсаалын бэлтгэл болох шөнийн парадыг дахин үргэлжлүүлж хийнэ.

Чингисийн талбайд Зэвсэгт хүчний болон ХХЕГ, ОБЕГ, ШШГЕГ-ын цэргийн албан хаагчдын нэгдсэн бэлтгэлийн хүрээнд шөнийн парадыг өнөөдөр үүрийн 04 цагт хийсэн байна.

”Монгол Улсын далбаа”-ны өдрийг жил бүрийн долдугаар сарын 10-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлдэг уламжлалтай бөгөөд найм дахь жилдээ тэмдэглэх уг баярт зориулан 2000 гаруй цэргийн алба хаагчид ёслолын жагсаалд оролцохоор бэлтгэлээ базааж байна. Энэ жагсаалд Зэвсэгт хүчин, цагдаа, хилийн цэрэг, онцгой байдал, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны алба хаагчид оролцох юм.

Энэ сарын 9-ний 04 цагт ”Монгол Улсын далбаа”-ны өдрийн ёслолын жагсаалын бэлтгэл болох шөнийн парадыг дахин үргэлжлүүлж хийнэ.

35 жолоочийг журамлажээ

АСЕМ-ын уулзалтад 34 орны Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд нар оролцоно

Улсын онцгой комисс хуралдлаа

Ойрын өдрүүдэд ихэнхи нутгаар цаг агаар 30-35 хэм хүртэл халж, бүгчим халуун байгаатай холбоотойгоор иргэд гол ус бараадан амарч зугаалах нь ихсэж байна.

“МОНГОЛ ХУУШУУР-2016” ФЕСТИВАЛИЙН ХӨТӨЛБӨР

Баяр наадмын өдрүүдээр буюу 07 дугаар сарын 10,11,12,13,14-ны өдрүүдэд Дүнжингарав худалдааны төв, Дунд голын зогсоолоос ”RAILBUS” Хүй 7 худаг чиглэлд үйлчилнэ. Давааны өртөөний төмөр замын буудлаас Морь барианы газар хүртэл их багтаамжийн 5 автобус наадамчдад үнэ төлбөргүй үйлчилэхээр боллоо гэж НЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Энэ сарын 8-нд баруун аймгуудын нутгаар, 9-нд нутгийн баруун хагаст, 10-нд нутгийн төв хэсгээр, 11-нд зарим газраар дуу цахилгаантай бороо орно.

Зүүн аймгуудад өдөртөө 38 хэм хүрч халж байгаагийн улмаас Дорнодод дөрөв, Сүхбаатарт нэг түймэр дэгджээ.

АСЕМ болон баяр наадмын өдрүүдтэй холбоотойгоор зарим замуудыг долдугаар сарын 13-16-ны хооронд хэсэгчилж болон бүрэн хаахаар болсон байна.

Хонь - (3/21-4/19)
Сүүлийн үеийн дарамт, стрессээс болж ядарч магадгүй. Орчноо өөрчил, бодол санаагаа цэгцлэх боломж өөртөө олго. Түр зуур нохойгоо салхилуулсан ч болно. Томоохон арга хэмжээнд оролцох ёстой боловч боломжгүй болвол уучлал гуйж буй захиа илгээ. Өөртөө зориулж онцгой юм хий. Бие махбодийн хүчээ сорих шинэ зүйл сонирх.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Үхэр - (4/20-5/20)
Ажлынхаа талаар хамтрагчаасаа зөвлөгөө ав. Үд дунд хүртэл уулзаптаа хойшлуулах хэрэгтэй. Ингэснээр багийнхаа үйл ажиллагаанд эерэг өөрчлөлт авчирна. Найзуудтайгаа өдрийн хоол идэх нь харилцаандаа урам зориг өгнө. Нийгмийн харилцан үйлчлэл таашаал төрүүлнэ. Таны санал санаачилга санхүүжүүлэгчдийн анхаарлыг татах бололтой. Гэвч твлөвлөгөөнүүд гэнэт цуцлагдснаас болж оройн төлөвлөгөө эмх журмаа алдана.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Ихэр - (5/21-6/21)
Өнөөдөр та маш бүтээлч байх нь. Амрах ажиллах цагаа зөв зохицуулвал амжилтанд хүрнэ. Компьютер утаснаас хол байж, зурагтаа унтрааснаар чөлөөт цаг гарах болно. Таны нэр хүнд өсөх бөгөөд хүн болгон тантай харилцаа тогтоохыг хүсэх болно. Тэдний итгэлийг алдахгүй байж, хэт их урилга дайллаганаас боломжийн хэрээр татгалз. Ихрийн ордныхон ямар ч зүйлд бүрэн сэтгэл хангалуун байж чаддагүй тул аль болох бүх зүйлийг энгийн хүлээж авахыг хичээ.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Мэлхий - (6/22-7/22)
Хэрэв та өвөрмөц эрэл хайгуул хийх сонирхолтой, энэ талаар суралцах хүсэлтэй бол хүсэл сонирхолоо дагахад тохиромжтой цаг мөн. Хэрэв бололцоотой бол хэвлэн нийтлүүлэх болон нэвтрүүлэг хийх салбар мэлхийнүүдэд тохирно. Зохиол бичих дуртай мэлхийнүүдэд үг амархан орж ирнэ. Багшлах, дадлагажуулах эсвэл өөр бусад аргаар мэдээ мэдээлэл дамжуулах ажил хийдэг хүмүүсийн хувьд гол агуулга, зарчмыг тайлбарлан бичихэд хэцүү биш байх болно.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Арслан - (7/23-8/22)
Онгироо, сагсуу зан тань санхүүгийн нөхцөл байдал, хайр дурлал, хүсэл мөрөөдөлд сэв суулгаж мэдэх юм. Хэт үрэлгэн зуршлаа зас. Эс тэгвэл маргааш хүсэл мөрөөдөл, зорилгоо юу ч үгүй гишгэлээд хаясан мэт таагүй сэтгэгдэл төрнө. Зугаа цэнгэлд хэт их автах хэрэггүй. Амлалтаа зөрчилгүй цагийг зугаатай өнгөрөөж болно. Мөрийтэй тоглох нь таны хамгийн том асуудал юм. Мөрийтэй тоглоомоос өөр хийх зугаатай зүйлс маш олон бийг сана.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Охин - (8/23-9/22)
Өнөөдөр хэт шүүмжлэлтэй хандаж, өөрийгөө хүчлэхээс сэргийл. Таны өгөөмөр сэтгэлийн хариу эргээд хэд дахин нугарч ирэх болно. Өөрийн өгч чадах бүх зүйлийг бусдад хандив болгон өгснөөр түүнээс ирэх хариу таныг гайхшруулах болно. Зар сурталчилгаа болон олон нийтэд таниулах ажлыг амжилттай хийснээр төсөл төлөвлөгөө амжилттай хэрэгжих болно. Хайр дурлалын харилцаанд үл ойлголцол гарах магдлалтай.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Жинлүүр - (9/23-10/22)
Бизнесийн зөвлөгөө авснаар төслөө амжилттай хэрэгжүлж чадна. Хүүхдүүд тань илүү зүйл шаардана. Үл хөдлөх хөрөнгө худалдан авагчид эрч хүчтэй байна. Өөртөө таарсан амжилттай худалдаа хийнэ. Таны найз нөхөд, хөрш танаас тусламж гуйна. Үзэл бодлын ялгаатай байдлаас үүдэн та бусадтай маргана. Итгэл үнэмшилтэй холбоотой маргаанд оролцох хэрэггүй, та хэзээ ч ярьж ханадаггүй гэдгээ сана. Та бусдыг доромжлохоос зайлсхий.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Хилэнц - (10/23-11/21)
Хэдийгээр өнөөдөр төвөгтэй зарим нэг асуудал гарах ч санаа зоволтгүй. Эцэг, эх Хилэнцүүд хүүхдүүдтэйгээ цагийг хамт өнгөрүүлж, аз жаргалыг мэдэрнэ. Төлөвлөсөн арга хэмжээ, уулзалтад оролцож цагийг сайхан өнгөрүүлэх байх. Эрч хүч багасч магадгүй ч, спортын болон бусад чухал үйл ажиллагаанд оролцохын тулд эрчимтэй бэлтгэл хийгээрэй.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Матар - (12/22-1/19)
Ангараг гараг танд мэргэжлийн салбартаа хамгийн шилдэг нь байх эрч хүч, урам зориг, тэмүүллийг өгч түлхэц болно. Сайн судлаж үзсэний үндсэн дээр шинэ бизнес, худалдааны ажил эхлэхэд тохиромжтой цаг үе. Та удирдлага, хамт олон болон үйлчлүүлэгчтэй холбоотой үүссэн асуудалд болгоомжтой ханд. Уур уцаараа хянаж бай. Үйлчлүүлэгч болон хамт ажиллагсадтайгаа анд нөхрийн дотно харилцаа үүсгэнэ.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Бумба - (1/20-2/18)
Хүн бүрт өөрийн үнэлэмж бий. Өөрийн хувьд юу үнэ цэнэтэйг тодорхойлж, түүнийхээ төлөө амьдар. Таны хэрэгжүүлж буй төсөл төлөвлөсөн зардлаасаа хэтрэх шинжтэй. Өөрийн үрэлгэн зандаа анхаарлаа хандуул, хэрэггүй зардлаа тана. Алдагдлаа бууруулахын тулд юуны өмнө зардлаа багасга. Хэрэглээний зардлаа ч мөн адил. Ингэж хичээсний хүчинд ашиг орлогоо нэмэгдүүлнэ.
Дэлгэрэнгүй
Пүрэв, 2016 оны 07 сарын 07
Загас - (2/19-3/20)
Сүүдэрлэж буй газраасаа хөдөлж, анхаарлын төвд орж гялалзахдаа бэлд. Cap таны ордыг ивээж байгаа болохоор хүсэл болон зорилгоо нэгтгэн онцгой бүтээлч ханд. Та бол мөрөөдөгч. Таны мөрөөдөл стратегиуд тань төлөвлөгөөгөө амжилттай үр дүнд хүргэхэд туслах болно. Сонирхолтой хүмүүстэй танилцаж гэртээ үлдэх үү, эсвэл гадуур гарах уу гэсэн хоёр зүйлээс сонголт хийхэд хэцүү байна.

09:00 цагт: МБШТ Гандантэгчэнлин хийдийн Дашчойнпол дацангийн шинэ гэвш нар ”Домын хурал” хурна. Энэ нь шашны дамжааны төгсөлтийн хурал бөгөөд шинэ гэвш нар туул голын эрэгт байрлах тусгайлан бэлдсэн гэрлүү цагаан мориор очиж гурав хоногийн турш ном хурах шашны уламжлалт зан үйл юм.

11:00 цагт: MN-Мэдээллийн төвд “Их талын жааз” олон улсын хөгжмийн наадмын талаарх мэдээлэл хийнэ.

11:00 цагт: Зууны мэдээ сонины Үндэсний мэдээллийн төвд МАХН “Шударга сонгууль” аяны хүрээнд сонгуулийн булхай, луйвартай холбоотой ноцтой баримтуудыг дэлгэнэ.

11:00 цагт: Блу Скай зочид буудлын Топаз танхимд (3 давхарт) Авлигын талаарх олон нийтийн ойлголт мэдлэгийг тогтоох судалгааны үр дүнг танилцуулна. Арга хэмжээнд Канад улсаас Монгол улсад суугаа онц бөгөөд бүрэн эрт элчин сайд Эд Жагер, Авлигатай тэмцэх газрын урьдчилан сэргийлэх соён гэгээрүүлэх хэлтсийн дарга Б.Бат-Отгон, АНУ-ын Азийн сангийн дэд суурин төлөөлөгч Диане Фернандез болон төслийн мэргэжилтнүүд оролцоно.

11:00 цагт: Үндэсний их баяр наадмын албан ёсны түншээр Японы Тоёота компани 2014 оноос эхлэн хамтран ажилладаг болсон. Үндэсний их Баяр наадмыг зохион байгуулах хороо, Японы Тоёота компани хамтран үндэсний бөхийн барилдааны бай шагналын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөхөөр хэвлэлийн бага хурал зарлаж байна. Хурал НЗДТГ-ын Б танхимд болно.

11:30 цагт: MN-Мэдээллийн төвд “Иргэдийн шударга шүүх” ТББ-аас ард түмний хяналтын төв байгуулж, МАН-д шаардлага хүргүүлж байгаа талаар мэдээлэл хийнэ.

12:00 цагт: MN-Мэдээллийн төвд АН-ын Үүрүүдийн холбооноос хэвлэлийн бага хурал зарлалаа.

МОНЦАМЭ агентлагийн байран дахь АСЕМ-ын Мэдээллийн төвд дараах хоёр хэвлэлийн хуралтай.

1. 12:00 цагт: АСЕМ-ын дагалдах хурлуудын сүүлчийн хурал болох “Ази-Европын бизнесийн чуулга уулзалт” 7 дугаар сарын 13, 14-нд Улаанбаатарт болохтой холбогдуулж зохион байгуулагч Аж үйлдвэрийн яам, МҮХАҮТ, Монголын эдийн засгийн форум ТББ зэрэг байгууллагаас мэдээлэл хийнэ.

2. 12:40 цагт: АСЕМ-ын дагалдах хурал болох Ази Европын Түмний 11-р чуулганы үр дүн болон чуулганаар батлагдсан тунхаглалын талаархи мэдээллийг өгнө. Хэвлэлийн бага хурал Монцамэ мэдээлийн төвд байрлах АСЕМ-ын мэдээлийн төвд 12 цаг 40 минутанд болно. Хэвлэлийн бага хуралд ”AEPF” үндэсний болон олон улсын зохион байгуулах хорооны төлөөлөгчид оролцоно.

МАН-ын Бага хурал өчигдөр хуралдаж Ерөнхий сайдад УИХ-ын гишүүн Ж.Эрдэнэбатыг дэвшүүлсэн. МАН-ын дарга М.Энхболд өнөөдөр Ерөнхийлөгчтэй уг асуудлаар зөвшилцих юм. Үүний дараа УИХ дахь МАН-ын бүлэг Ерөнхий сайдын нэрийг УИХ-д өргөн мэдүүлж, өнөөдөртөө багтаан байнгын хороог хуралдуулах чиглэл барьж байна. Тэгвэл Монгол Улсын 29 дэхь Ерөнхий сайдаар дэмжигдээд буй Ж.Эрдэнэбат гэж хэн бэ?. Түүний тухай 24 баримтыг хүргэж байна.

Нилээдгүй хугацаанд харьд байсан миний бие эх нутагт саяхан болж өнгөрсөн УИХ-ын сонгуулийг жендэрийн квот талаас нь учиргүй ажиглав.Энэхүү хоёр гадаад үг нь эмэгтэйчүүд, эрэгтэйчүүдийн төрийн эрх барих байгууллага дахь төлөөллийн хуульчлагдсан тоо хэмжээ гэдгийг олон нийт хэдийнээ мэдэх болжээ.Энэ бол дэвшил. Харин амьдрал дээр биелэх нь Монголын нийгэмд тааруухан хэвээр байгаа нь харуусмаар.
Судлаачдын тогтоосноор аль ч улсын парламентад эмэгтэйчүүд 30-40 хувийг эзэлж байх ёстой байдаг. Энэ нь тухайн парламентын гаргах аливаа шийдвэрийн шинж чанарыг тодорхойлж, улс төрийн соёлыг бүхэлд нь өөрчилдөгөөрөө давуутай. Гэтэл Монголын саяын сонгуулиар ”архаг” улс төрч Б.Оюунхорол тэргүүтэй 13 эмэгтэй парламентад 20 хувь хүрэхтэй үгүйтэй суудал эзлэв. Улсын нийт хүн амын 51,7 хувийг бүрдүүлдэг эмэгтэйчүүдийн хувьд энэ хувь хангалтгүй.
Одоо бид шинэ засгаа бүрдүүлнэ.Энд тэнд нисч яваа болжморуудын түгээж буй мэдээллээс харахад шинэ засагт эмэгтэй хүний үнэр алга.Төрийн гурван өндөрлөгийн албыг бол энэ зуунд ярихын хэрэггүй бололтой.Үүний дараа яамдын сайд,төрийн нарийн,газар хэлтсийн дарга, агентлагийн захирал гэх мэт эрх мэдэл бүхий албууд цуврана. Тэр болгонд эрчүүдийн нэгэн адил эмэгтэйчүүд санаа хаях эрхтэй. Гэвч яг одоогийн амьдрал дээр бас л үнэрлүүлэх төдийгөөр орхих төлөвтэй.
Төрд зүтгэх эмэгтэй тийм ховор зэвэр байна гэж үү.Тэд мэдлэг ухаанаар эрчүүдээс тэгтлээ их дутаад байна гэж үү.Ийм олон олон асуултыг эрх баригч намын удирдагаас дахин дахин асуумаар.Өндөр албаа хүлээн авсаны дараа манай нэгэн том улс төрч ”би эмэгтэй хүнтэй ажиллахгүй” гээд хамтран зүтгэж явсан бүсгүй анд дүүг маань төрхөмд нь буцаасан бэлээхэн жишээ би мэднэ.
Энэ мөчид Монголын ардчилалд тод од болж нэгэн цагт гялалзаж явсан Москвагийн Олон Улсын Харилцааны Дээд Сургуулийн анд экс гишүүн Х.Хулан,Гадаад Харилцааны экс сайд Н.Туяа нарыгаа хүндэтгэнэм. Мэргэшсэн улс төрчид үе үехэн хол ”цөлөгдөөд” байгаа Б.Дэлгэрмаа, Т.Ганди нар ч тэдний нэгэн адил. Ер нь улс төрд зайлшгүй байх ёстой эмэгтэйчүүдийн нэрсийг энэ мэтээр хөврүүлж болно.
Өдгөө Монголд шинэ цагийн чадварлаг бүсгүйчүүд төрөн гарч ирж байгааг сэтгүүлчийн хувьд бахархан харж байна.Саяхан АНУ дахь Монгол Телевизийнхээ нэвтрүүлэгт МУИС-ийн дэд профессор,эдийн засгийн ухааны доктор С.Даваасүрэнг урьж, ярилцлага хийлээ. Түүнийг би Америкт доктор хамгаалж байхын мэднэ.Эдийн засгийн сэдвээр хэвлэлд энгийн үгээр илэрхийлсэн ярилцлага өгч,цуврал нийтлэл бичээд байгааг нь хэсэг ажиж уншиж байв. Ямар сайхан мэдлэг ухаантай бүсгүй вэ гэж биширсэн. Би улсын эдийн засгийн байдал,өр зээл, ядуурал гээд л нийт 23 асуултанд хариулт авсан. Даваасүрэн доктор бодит байдлыг тоо баримттайгаар хурц тод хариулна билээ.Ярилцлагынхаа дараа миний бие иймэрхүү мэргэшсэн сайн эдийн засагчид төрд гараасай билээ гэж сэтгүүлчийнхээ хувьд үнэлэн бичихэд маш олон хүн санаа нэгдэн сэтгэгдлээрээ урам өгсөн юм. Энэ бол сүүлийн үед эрчээ аваад байгаа Нүүр ном буюу Facebook дэх хувийн эрх чөлөөт индэрт маань болсон үйл явц. С. Даваасүрэн МАН-ын дарга М.Энхболдын Эдийн засгийн бодлогын орон тооны зөвлөх. Сонгуульд МАН үнэмлэхүй ялалт байгуулахад доктор бүсгүйн оюун ухаан зонхилсон байх.Сэтгүүлчийн хувьд би түүнийг ахиц дэвшилтийн орон зайгаар мэдрэн харж байгаа боловч тэр УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшсэнгүй. Эрдэмтэд эд хөрөнгийг голлодоггүй болохоор ”мөнгөний сонгуульд” тэнцээгүй байж мэднэ.Одоо харин гүйцэтгэх засаглалд яах бол... Багш хүн болохоороо боловсролын салбарыг түвэггүй аваад явахаас өгсүүлээд түүнд бусдаас давуу хийж бүтээх олон чанар байгааг энэ далимд өгүүлсүй.
Төрийн эрхийг барих гэж байгаа МАН угтаа хүний нөөцөөр арвин байх ёстой. Тус намын халуун тогоонд ид буцалж яваа нарийн бичгийн дарга Х.Булгантуяа гэгч бүсгүйг эчнээ мэднэ. Эмэгтэй хүн гээд гологдчихгүй бол Америкийн дэлхийд нэр хүндтэй сургуульд мастер хийсэн залуухан тэр хүмүүн дээш нилээн явах нигууртайсан. Энэ мэт олон сайхан бүсгүйчүүдээ хөхүүлэн дэмжмээр байна.
Миний бие 1995 онд Бээжин хотод болсон Дэлхийн эмэгтэйчүүдийн 4-р Бага хурал,Засгийн газрын бус байгууллагуудын чуулга уулзалтаас эхлээд эдүгээ цагийн Дэлхийн эмэгтэйчүүдийн дээд чуулганыг Монголын Эмэгтэйчүүдийн Холбооны дэмжлэгтэйгээр Малайзын Куала Лумпур, Францын Парис, Бразилийн Сан Паулогоос нэвтрүүлж дамжуулсанаараа сэтгэлийн баяртай байдаг.
Өнөөдөр дэлхий дахинд квотын системээр зорилгоо биелүүлж амжилтанд хүрсэн хэд хэдэн орон бий. Скандинавын орнуудад (Швед, Финлянд, Исланд, Норвеги, Дани) эмэгтэйчүүд парламентад 30-56,3 хувийг эзэлдэг. Европын бусад оронд (Андорра, Нидерланд, Бельги, Испани Герман, Серби, Словени, Беларусь, Македони), мөн Латин Америкийн зарим оронд (Куба, Никарагуа, Коста-Рика, Аргентин, Эквадор, Гайана), Африкийн хэд хэдэн оронд (Руанда, Сейшелийн арлууд, Сенегал, ӨАБНУ, Мозамбик, Ангол, Танзани, Уганда, Непал, Бурунд) эмэгтэйчүүд парламентын шийдвэрт нөлөөлөх хэмжээнд ажилладаг. Энэ нь тухайн нийгмийн анхдагч нөхцөл байдлаас гадна эмэгтэйчүүдийн хөдөлгөөн, эмэгтэйчүүдийн намын хичээл зүтгэлийн үр шим юм. Голдуу зүүний чиглэлийн хүчийг төлөөлсөн эмэгтэйчүүдийн нам сонгогчдынхоо тоог олшруулж дэмжлэгийг нь авахын тулд жендерийн мэдрэмжтэй мөрийн хөтөлбөр дэвшүүлжээ. Улмаар жендерийн тэгш эрхийн тухай үзлийг тээгч, эмэгтэйчүүдийн улс төрийн тэмцлийн үлгэр дууриалал болсон эмэгтэйчүүдийн намын бүлгүүд бий болжээ.
Энэ бүхнийг манай төр засаг,намуудын удирдлагууд сонсож амжихгүй яваа гэдэгт итгэмээргүй.Хэтрүүлэн мунхаглахад мэдэхийг хүсэхгүй,мэдсэн ч биелүүлэхийг хүсэхгүй байгаа болов уу.Эмэгтэйчүүдээр жинхэнэ мэргэшиж,бүхий л амьдралаа зориулан яваа Монголын Эмэгтэйчүүдийн Холбооны Ерөнхийлөгч Ж.Эрдэнэчимэгтэй квотын талаар санал солилцоход, ”аль ч улс төрийн хүчний эрэгтэй лидерүүд эмэгтэйчүүдийн улс төрийн эрхийг хүндэтгэн үзэхгүй байгаа учраас 30 хувийн квотоо сонгуулийн өмнө 20 хувь болгож хуулиа өөрчилсөн явдал.Шившигтэй ухралт! ” гэсэн юм. Нээрээ л шившигтэй ухралт. Тэрбээр цааш нь, ”эмэгтэйчүүд өөрсдөө улс төрийн шийдвэр гаргах эрхийнхээ төлөө тууштай тэмцдэггүй. Энэ нь Монголын улс төрд эрс шинэчлэл хийгдэхгүй,нийгэмд сэтгэлгээний өөрчлөлт гарахгүй байгаагийн үндсэн илэрхийлэл,бас шалтгаан юм” гэв.
Хэзээнээсээ бэлэн жишээ туршлага дууриах дуртай бидэн эмэгтэйчүүдийн квотын асуудлаараа гадагш дахин нэг харахад илүүдэхгүй.Миний сайн мэдэх АНУ-д эмэгтэйчүүд улс төрийн хувьд үсрэнгүй хөгжиж, сүүлийн 10 жилийн хугацаанд Конгресс дахь эмэгтэйчүүдийн тоо 2,5 дахин, Сенатад 4,5 дахин өсчээ. Социологийн судалгаанаас харахад Америкчууд эмэгтэй хүн ерөнхийлөгч болсон тохиолдолд хүлээж авахад бэлэн байна. 1960-аад онд эмэгтэй хүн ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдвөл нийт хүн амын 40 хувь нь түүнд саналаа өгөхөд бэлэн гэсэн бол энэ тоо өнөөдөр 75 хувьд хүрчээ.
Эмэгтэйчүүдээ тун доогуур үздэг хэмээн бидний ихэнхийн ойлгосоор ирсэн лалын орнуудын нэг болох Пакистаны парламентын гишүүдийн 22,5 хувь эмэгтэйчүүд. Саяхныг хүртэл Пакистаны улс төрийн бүтцэд эмэгтэйчүүд дөнгөж 5 хувийг эзэлж байв. Эрх баригчид жендерийн тэгш эрхийн талаар хойрго ажиллаж байсан тул идэвхтэн эмэгтэйчүүд өөрсдийн хүчээр төрийн бүтцийн нэгэн хэсэг болж түүнийгээ өөрсдийн талд ашиглахаар шийджээ. Эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах бүлэг, эмэгтэйчүүдийн төрийн бус байгууллагууд ядуу эмэгтэйчүүдийн төлөөлөлтэй хамтран ажиллаж нам, төрийн байгууллагуудад эмэгтэйчүүдийг лоббидож эхэлжээ.
Ер нь шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн оролцоо өндөр байгаа орнуудад авлига буурсан, шударга ёсон эрс өргөжсөн гэсэн судалгаа байдаг. Тэгэхээр эмэгтэйчүүд нь хүн амын тал хувийг бүрдүүлдэг манай улсад эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл шийдвэр гаргах түвшинд цөөн, хүчгүй байна гэдэг олон зүйлийг бид алдаж байна гэсэн үг. Эмэгтэйчүүд өөрийн мөн чанараараа нийгмийн хамгааллын асуудалд илүү анхаардаг. Юутай ч ойрын өдрүүдэд шийдвэр гаргах түвшинд болж өнгөрөх улс төрийн үйл явц,тэр тусмаа эрх баригч нам-МАН-ын жендэрийн мэдрэмжийг харцгаая.

Ц.Сарантуяа
Монголын Эмэгтэйчүүдийн Холбооны Удирдах Зөвлөлийн гишүүн,Олон улсын сэтгүүлч