“Тогос шиг гоёж гараад тогонд цохиулсан юм шиг орж ирэхийг шинэ жилдэх гэнэ” хэмээсээр арванхоёрдугаар сарыг төгсгөх шатандаа оруулж байна, монголчууд. Их, захгүй ууж идэх сарын ихэнхийг нь туулчихаад буй ард түмний нүдэнд сайхан хувцастай ч сагсууртлаа уусан хүмүүсийн төрх энгийн мэт харагдаж, шинэ жил, архи, согтуурал гэдэг гурван үг биенээсээ “хагацаж салахааргүй” ижил дасал болж.
Жил жилийн шинэ жилийг монголчууд өндөр шалгууртай давдаг болоод удаж буй. Улстөрчдийн хэлж заншсанаар улс орон хямралын байдал үүнд гойд нөлөөтэй. Гэвч шогч Хүрлээгийн хэлдгээр манай улс хямраад ч байгаа юм шиг, үгүй ч юм шиг. Хэдэн зуун мянгын төлбөртэй шинэ жилд хошуурцгааж байгааг нь бодохоор хямраагүй ч юм шиг, хатсан талхаа таллан авч, хар дансад нэрээ бичүүлж байгааг нь харахаар хямраад ч байгаа юм шиг...
Хэдэн зуун мянгын төлбөртэй шинэ жилд хошуурцгааж байгааг нь бодохоор хямраагүй ч юм шиг, хатсан талхаа таллан авч, хар дансад нэрээ бичүүлж байгааг нь харахаар хямраад ч байгаа юм шиг
Манай улс санхүүгийн хүнд байдал байгаагаа дэлхий даяар зарлачихсан. ОУВС-гийн “тусламжийн” гэх хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж, цалингаа ч нэмэх эрхгүй болтлоо хараат болчихсон. Иргэд нь амьдрал хүнд байна хэмээн жагсаж, тэмцээд ч “ОУВС-аас асууя” гэх үгнээс өөр нааштай хариу өгч чадахаа байсан энэ үед албан байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд баяраа харин бяртай гэгч нь тэмдэглэж буй нь ийн эргэлзлээ төрүүлэм.
Манайдаа төдийгүй Азидаа зэрэглэлээрээ өндөрт тооцогддог Шангри-Ла зочид буудалд дурын нэг албан байгууллага шинэ жилээ тэмдэглэхгүй нь ойлгомжтой. Нэг хүнээс нэг сарын цалинтай тэнцэхүйц хэмжээний мөнгийг “татаас” болгон авахуйц тарифтай тус газарт өдөрт хоёроос гурван байгууллагын шинэ жил байнга болж байна. Бараг 120 гаруй шинэ жилийн баярын захиалга авсан гээд бодохоор хэр хэмжээний хөрөнгөөр монголчууд баяраа тэмдэглэж байгааг тоймлож болох. Нэг айлд ажлын, сургуулийн, ангийн шинэ жилд орох хүн дунджаар дөрөв байдаг гэж үзвэл, нэг хүний хамгийн доод зардал нь 50-60 мянга, хэрэв эмэгтэй бол 100-150 мянган төгрөг зарцуулна. Гэхдээ энэ бол энд тэнд тааралдах энгийн нэгэн зоогийн газарт болох баярын зардал. Хэрэв дээд зэрэглэлийн тансаг ресторанд орох бол дээрх тоо гурваас дөрөв дахин үржигдэнэ. Тэгэхээр шинэ жилийн баярт оролцохын тул нэг өрх хамгийн багадаа 500 мянга, дээшээ сая төгрөг зарцуулж байгаагаас харахад монголчууд баярлахдаа гар татдаггүй, хямардаггүй улс мэт.
За дүүрч. Монголчууд ямар ч үед баяр наадмыг өргөн дэлгэр тэмдэглэхийг хүсэмжилдэг юм байж. Ядаж өгсөн төлбөртөө таарсан үйлчилгээгээ авчихдаг бол сэтгэл нэг хэсэгтээ өег байхсан. Дундаж үнэтэй 100 мянган төгрөгийн такстай шинэ жилийн баярын ширээг сонжвол даанч сэтгэл гонсойм. Ширээний голд дунд зэргийн тавагтай жимс, чихэр, архи хүний тоогоор ус, удаа, шар айраг. Үе үеийн шинэ жилийн брэнд хоол болох тавагны голд шомбойх ананастай тахианы гуя. Хамгийн үнэтэйдээ 10-20 мянган төгрөгөөр хаана ч зооглочих хоолоо “зуун”граммаар даруулж, зургаа авахуулангаа хүртэх нь Монголын шинэ жил үү. Ганц нэг ая дээр бүжиж, ганган хээнцэр болсноо гайхуулах нь хямралтай монголчуудын сонголт уу?
Монгол Улсыг хямарч байна, үргүй зардал их гаргаж байна гээд л дээр дооргүй хэмнэлт ярьж буй. Улстөрчид нь үүн дээр хөнгөхөөн гэгч тоглоод хүүхдийн мөнгийг хүртэл хасчихсан. Харин өнөө үеийн зураглалаар бол монголчууд хямраагүй юм байна. Хямрал гэдэг үгийг огт анзаарахгүй баярлан цэнгэж байна.
Б.Өрнөх
Сэтгэгдэл (20)