Улсын Их Хурлын Хүний эрхийн дэд хорооны хуралдаан өнөөдөр /2016.04.19/ болж Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай /шинэчилсэн найруулга/ хуулийн төсөл, Хууль сахиулах тухай хуулийн төсөл, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн төслүүдэд хүний эрхийг хэрхэн хангаж байгаа талаар хэлэлцлээ.

Хуралдааныг тус дэд хорооны дарга, УИХ-ын гишүүн Ц.Болд даргалж, УИХ-ын гишүүн Х.Тэмүүжин, Ц.Оюунгэрэл, Хууль зүйн сайд Д.Дорлигжав, Улсын ерөнхий прокурорын орлогч Г.Эрдэнэбат, Хүний эрхийн үндэсний комиссын дарга Ж.Бямбадорж, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын дэд дарга Г.Туулхүү, Тахарын ерөнхий газрын дарга Ц.Азбаяр болон хүний эрхийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг Төрийн бус байгууллагын төлөөлөл оролцлоо.

Хэлэлцүүлгийн эхэнд Хууль зүйн сайд Д.Дорлигжав дээрх хуулийн төслүүдэд хүний эрхийг хангах чиглэлээр хэрхэн тусгасан талаар танилцуулсан юм.

Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн төслийг иргэд тэгш байх, хэргийн байдлыг тал бүрээс нь бодитой тогтоох, шүүгч хараат бус байх, гагцхүү хуульд захирагдах, эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх ажиллагаа хууль ёсны байх зэрэг Үндсэн хууль болон бусад хууль зүйн салбарт тогтсон зарчмуудыг бодитойгоор хэрэгжүүлэх боломжийг судалж, боловсруулсан хэмээн сайд Д.Дорлигжав мэдээллийнхээ эхэнд дурдсан. Тэрбээр, Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх ажиллагааны оролцогчийн хууль ёсны эрхийг хангах шаардлагаар тодорхой зохицуулалтуудыг хуулийн төсөлд тусгасан. Ялангуяа яллагдагчийн гэм буруутай эсэхийг урьдчилан тогтоох, шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэр гараагүй байхад гэм буруутай гэж олон нийтэд мэдэлэхийг хориглох, яллагдагч хэргээ шүүхэд шилжүүлж хэлэлцүүлэхийг шаардах, энэ талаар гомдол гаргах эрхтэй байхаар төсөлд шинээр тусгалаа гэлээ.

Хохирогчийн аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор яллагдагчтай холбоотой тодорхой ажиллагаа явуулах тухай мэдээллээр хохирогчийг урьдчилан хангах зохицуулалт мөн хуульд шинээр тусчээ. Гэрч хохирогчийг хамгаалах арга хэмжээний талаар процессын хуульд туссан хэмээн сайд нэмж хэлсэн юм.

Мөн таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, аль болох цагдан хорих арга хэмжээг авахгүй байх үүднээс хувийн баталгаа гаргах, зорчих эрхийг хязгаарлах зэрэг таслан сэргийлэх арга хэмжээний төрлүүдийг шинээр оруулж, бүртгэлийн ажиллагаа явуулж, тухайн хүнийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэх хангалттай баримт бий болсныг үндэслэж, эрүүгийн хэрэг үүсгэн яллагдагчаар татсаны дараа таслан сэргийлэх арга хэмжээг авдаг байхаар тусгажээ.

Цагдан хорих, таслан сэргийлэх арга хэмжээний хугацааг мөн богиносгосон байна. Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд хүний эрхийн зөрчил гарахаас сэргийлж, дууны болон дуу дүрсний бичлэг хийх зэргээр орчин үеийн техник тоног төхөөрөмжийг ашиглах, нөхцөл журмыг шинээр хуульд тусгасан гэлээ.

Мөн мөрдөн шалгах тодорхой ажиллагаа явуулах журам, холбогдох зөвшөөрөл авах үндэслэлийг нарийвчлан тусгаж, хойшлуулшгүй тохиолдолд хэрхэн ажиллах талаар тодорхойлжээ. Хуулийн төсөл батлагдсанаар хүний эрхийг хангаж, хамгаалах чиглэлээр тодорхой ахиц гарна гэж үзэж байна хэмээн сайд мэдээлсэн.

Хууль сахиулах ажиллагааг цагдаа, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага, тахар, гааль, татварын гээд олон байгууллага хэрэгжүүлдэг. Эдгээр байгууллагаас хэрэгжүүлэх хууль сахиулах эрх зүйн давхардал хийдлийг Хууль сахиулах тухай хуулийн төсөлд хуулиар алга болгосон гэлээ. Хуулийн төсөлд хууль сахиулах ажиллагааны явцад хүний эрхийг хөндөх, хязгаарлах үндэслэл журмыг тогтоон, албадлага, хүч хэрэглэх журмыг нэг стандарт, нэг заавраар, зөрчил шалган тогтоох, шийдвэрлэх ажиллагааг ч нэгдсэн байдлаар журамласан гэлээ.

Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх, ялын бодлогыг оновчтой, үр нөлөөтэй, олон сонголттой болгох, шүүхээс хорих ял оногдуулах явдлыг багасгах зорилтын хүрээнд шинээр батлагдсан Эрүүгийн хуульд заасан ялын төрөл, хэлбэр, онцлогт нийцүүлэн эрүүгийн хэргийн талаар гарсан шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг шинээр журамлах шаардлага гарсан гэж сайд Д.Дорлигжав танилцуулсан.

Тухайлбал хорих ангийг нээлттэй, хаалттай хэлбэрт шилжүүлснээр хорих ялыг хувь хүний онцлогт тохируулан ялгамжтай эдлүүлэх, ялтан хооронд үүсэх сөрөг хандлагыг багасгах боломж бүрдэх төдийгүй зорчих эрхийг хязгаарлах шинэ төрлийн ялыг нэвтрүүлснээр хорих ял эдлэгсдийн тоо, хорих ял эдлүүлэх явцад хүний эрх зөрчигддөг зарим сөрөг үр дагавар буурна гэж үзэж байгаагаа сайд хэлсэн. Мөн өсвөр насны хүнд оногдуулсан ялыг сургалт хүмүүжлийн тусгай байгууллагад хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээг хүүхдийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хариуцан хэрэгжүүлэхээр заасан нь өсвөр насны хүнийг хорих ангиас өөр нөхцөлд хорих, залхаан цээрлүүлэх бус ерөнхий болон мэргэжлийн боловсрол эзэмжүүлэх, хөдөлмөрлөх, амьдрах ухаанд сурган ял эдлүүлэх боломжтой гэж үзэж байгаагаа сайд тайлбарласан.

Мэдээллийн дараа УИХ-ын гишүүд, хуралдаанд оролцогсод хуулийн төслийн талаар, хүний эрхийн зөрчлийн талаар холбогдох хүмүүсээс асууж тодруулан, байр сууриа илэрхийллээ.

Тухайлбал хэлэлцүүлгийн үеэр Төв аймгийн цагдан хорих газарт саатуулагдаад буй иргэн Б.Булганы эрх зөрчигдөж буй эсэх, сэжигтнийг хорих газруудыг сэлгүүлэн хорьж хүний эрхийг зөрчдөг асуудлаар Улсын Ерөнхий прокурорын газар, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газар, Хүний эрхийн үндэсний комиссын удирдлагаас тодруулан мэдээлэл авсан.

Түүнчлэн хэлэлцүүлгийн үеэр хуулийн төслүүдтэй холбогдуулан ТББ-уудын төлөөллүүд байр сууриа илэрхийллээ хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

байнгын хороо

Н.Энхбаяр гарман дээр морио сольсон учир нь давхар нүүдэл хийсэнтэй нь холбоотой. Тэрбээр өнгөрсөн бямба гаригт Солонгосоос ирснийхээ дараа АН-ын дарга З.Энхболдтой уулзан “МАН-тай нэгдлээ” хэмээн айлгасан гэх мэдээлэл бий. АН-ынхан Н.Энхбаярыг МАН-тай нийлүүлэхгүйн тулд түүний ялтайд тооцох хугацааг дуусгавар болгох утга бүхий тогтоолыг төслийг боловсруулан УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хороогоор өнгөрсөн баасан гаригт дэмжүүлсэн юм.

Хонь - (3/21-4/19)
Энэ орой cap урагшилж байгаа тул эхэлсэн ажлаа дуусгахад тохиромжтой. Шийдэгдээгүй асуудлыг эцэслэж, шаардлагагүй юмнаас ангижир. Ганц бие Хонь хэн нэгэнд сэтгэл алдарч, татагдаж магадгүй. Сайхан сэтгэгдэл төрүүлэхийн тулд гадаад өнгө, үзэмждээ анхаар. Амраг хос мөнгөнөөс болж маргалдаж болзошгүй. Харилцан буулт хийж, тохиролцоход бэлэн бай.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Үхэр - (4/20-5/20)
Бүтээлч идэвхтэй өдөр. Маргаашдаа итгэх итгэл дүүрэн, маш урам зоригтой байх нь. Олон таатай мэдээ, зугаа цэнгэлээр дүүрэн өнгөрнө. Үдээс өмнө харилцаа холбоо тогтоох, уулзалт хийхэд таатай. Шинэ төсөл хийхээр бодож буй бол нөлөө бүхий хүмүүсийн дэмжлэг хэрэгтэй. Туршлагатай нэгнээс суралцахад үргэлж бэлэн бай. Ойр байгаа хүмүүс тань хүлээн зөвшөөрүүлэхийг хүсэж, ажилчид магтаалын үг, хайртай хүн тань чин сэтгэлийн үг сонсохыг хүснэ. Та хэр халамжтай болохоо батал. Хүүхдүүдэд хүлээн зөвшөөрүүлэх боломж өг.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Ихэр - (5/21-6/21)
Олон нийтийн уулзалт, арга хэмжээ өдрийн ихэнхийг авах бөгөөд цагаа зөв зохицуулах хэрэгтэйг сануулъя. Танд дарамттай санагдаж буй ажлаа эртхэн дуусгаж, гэртээ харьж амар. Өнөөдөр маш олон хүнтэй уулзах болно. Улс төр сонирхдог бол ямар нэг компанит ажилд хамрагдаж, мэтгэлцэх урлагийн клубт яв. Өөрийн үзэл бодлоо нээлттэй байлгаж, сонгуулийн компанит ажлын талаар судалж мэдсэнээр таны нэр хүнд өсч, ажпын шинэ боломж гарч ирнэ.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Мэлхий - (6/22-7/22)
Таны ажлын ачаалал ба нийгмийн амьдрал нэлээд хүндэвтэр байх болно. Энэ бол таны хувьд орчлон ертөнц таны хүслийг биелүүлээсэй гэж хүсэж илүү сайн сайхан зүйлд бэлэн байх өдөр. Хэрэв танд зөвлөгөө хэрэгтэй байгаа бол итгэж болох хүнээ зөв сонго. Учир нь хүн бүр хурц ухаантай, цэцэн мэргэн байдаггүй шүү дээ. Мөн өөр хүнээс ч зөвлөгөө авах нь хэзээд зөв байдаг.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Арслан - (7/23-8/22)
Таны төлөвлөгөөнд юу ч багтсан бай саад болох зүйл мундахгуй их тул аливаад бэлтгэлтэй байхыг сануулж байна. Таны мэдэж байгаа зүйлс бүхэн үнэн гэдэгт итгэлтэй бай. Бүх төсөл, төлөвлөгөөний ажлаа дуусгах цаг. Та маргаашийн шинэ эхлэлдээ бэлэн байна. Өөрийн хүсэл мөрөөдөлдөө бодитоор хандаж, боломжтой зүйлсээ тодорхойлон гаргаад, хийж бүтээх ажилдаа нэн даруй орогтун.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Охин - (8/23-9/22)
Аль болох бусдад гэхээсээ өмнө өөртөө анхаарал тавь. Хэн нэгэн эсвэл ямар нэг зүйл илүү ярвигтай хүнд болсон мэт санагдана. Ямар нэг нууцлаг үйл явдал таны санааг зовоох бөгөөд хариулт нь тийм ч амархан олдохгүй тул тайван хүлээхийг зөвлөж байна. Мөнгө санхүүтэй холбоотой асуудалд ямар нэг шийдвэр гаргах хэрэггүй. Тэвчээргүй зан ажилд тань саад болно. Гэхдээ аливаа ажлыг хурдан амжуулахыг хичээ.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Жинлүүр - (9/23-10/22)
Та тэвчээртэй, шаардлага өндөр байх хэрэгтэй. Ялангуяа эмэгтэйчүүд хашир байхгүй бол дарамт шахалтанд орж мэднэ. Cap хуучирч шинэ cap ирэхэд түнш тань бусдын сэтгэл санааны байдлыг тоохгүй байхыг ятгана. Бизнест ашигтай талаас нь хандаарай. Та болон таны түнш бусдыг ойлгож, тайвшруулж чадна. Гэхдээ тэр чухал биш, ач холбогдолтой зүйлд анхаар. Та хоёр хоёулаа өөрсдийнхөө сэтгэлд нийцсэн зүйлийг олж авна. Наад зах нь хайртай хүнтэйгээ чөлөөтэй бай.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Хилэнц - (10/23-11/21)
Эрч хүч шаардсан энэ өдөр аливаа зүйлийг хэтрүүлэхээс болгоомжил. Нөөц эрч хүчээ барж дуусгах амлалт өгөх хэрэггүй. Эрүүл энх, чийрэг байхын тулд өмнөхөөс илүү их амарч, тайвшир. Төлөвлөгөөний өөрчлөлт эсвэл таагүй санал таны дургүйг хүргэж мэднэ. Бусдын хүсэл шаардлага, дарамт, эргэлзээнд зүгээр л үгүй гэж хэл. Ажил хайж байсан найз тань танай байгууллагад орох байх. Түүнд сайхан үг хэлж урамшуул. Зөвлөгөө өгөхөөс зайлсхий, өөрийн нэр хүндийг хадгал.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Нум - (11/22-12/21)
Ямар ч асуудлын шийдэл танаас асар их цаг зав, хүч хөдөлмөрийг шаардах болно. Хамтын төсөлдөө шинэ хүмүүсийг татан оролцуулах зайлшгуй шаардлага тулгарна. Ингэж хамтран ажиллах нь танд ашигтай. Эдийн засгийн хүндэвтэр асуудлуудтай тулгарна. Гэхдээ энэ асуудлаа маргаашийн өдрийг хүртэл хойшлуулахад буруудах юмгүй.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Матар - (12/22-1/19)
Тогтвортой байдлаа эргүүлж олж авахад амар биш. Та ажил дээрээ ч гэсэн хөгжөөнтэй байвал танд урам зориг болж чадна. Стрессээ багасга. Онигоо ярих нь бага зэрэг хэцүү санагдах ч таны эргэн тойрны хүмүүсийг уурлуулахгүй байж чадна. Өөрийн сэтгэлийн зовнил, уур уцаараа гэм буруугүй гэр бүлийн гишүүддээ бүү гарга. Таны уур хорслыг хүргээгүй өөр бусдад ч бүү гарга. Хуулийн дагуу шийдэх асуудлууд шийдэгдэж дуусахгүй чирэгдэл болж таны ажлыг боогдуулна.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Бумба - (1/20-2/18)
Хичээнгүй ажил, өөдрөг үзлийн үр дүн өнөөдөр гарч, та ноогдол ашгаа авах болно. Таны төсөл маш хурдан урагшилж байна. Найз нөхөд, ах эгч, хөршүүд танд жинхэнэ тусламж үзүүлэх байх. Иймээс тэдний хэлсэн ямар ч зөвлөгөөг сонс. Урт хугацааны зорилгодоо зориулан өөрийн хадгаламжаа нээх сайхан цаг байна. Нар Үхрийн орд болон таны гэр орон, гэр бүлийн тань хэсэг рүү шилжих болно.
Дэлгэрэнгүй
Лхагва, 2016 оны 04 сарын 20
Загас - (2/19-3/20)
Бухимдалтай өдөр. Өчигдөрхөн та хайртай хүнтэйгээ хайрын сайхан үг солилцон баяр хөөртэй байсан бол харин өнөөдөр магадгүй мөнгөнөөс болж бизнесийнхээ хамтрагч, хайртай хүний тань гол анхаарал болсон зүйлийг буруушаан, аман дотроо үглэсэн ууртай хүн болох ба энэ нь танд баяр хөөрийг авчрахгүй. Хэрвээ та өөрийгөө зэмлэх гэж байгаа бол энэ нь танд өөрийн үйл хөдлөлөөрөө харуулах мөн орлого зарлагандаа анхаарлаа хандуулах хэрэгтэйг сануулж өгнө.

Ази Европын дээд хэмжээний 11 дэх удаагийн чуулга уулзалтын бэлтгэл ажлын хүрээнд Улаанбаатар хотын 13 гудамж зам, талбайд тохижилтын ажил хийж байна. П.Гэндэнгийн гудамжинд “Гэрэлт ой” ХХК нийт 131 мод тарихаас өнөөдрийн байдлаар 56 шилмүүст мод суулгаж, савтай 10 гацуур байршуулан, Жамьянгүний гудамжинд 25 улиас, Олимпийн гудамжинд 10 шинэс, 40 голт бор тарьжээ. Мөн Жамьянгүний гудамжинд 1800 м2 улаан хүрэн хавтанг шинээр суурилуулав. Гэндэнгийн гудамжинд явган хүний замын эвдэрсэн хуучин хавтанг сольж, нөхсөн байна. Жамьянгүний гудамжнаас гарсан хавтанг Гэндэнгийн гудамж, Нийслэл хүрээ өргөн чөлөөнд шилжүүлэн суурилууллаа. Энэ ажлын хүрээнд Монголын Хүүхдийн ордны хажуу талын 1500 м 2 талбайг цементэлж, нийт 282 м2 явган хүний замд нөхөн сэргээлтийн ажил хийлээ гэж Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас мэдээллээ. - See more at: http://zasag.mn/m/ulaanbaatar/view/13116#sthash.D1DpDK1J.dpuf

Өнөөдөр болох зарим үйл явдлуудыг танилцуулж байна.

09.00 цагт: “Хөдөлмөр хөгжлийн үндэс” сэдэвт Хөдөлмөрийн Үндэсний чуулган- 2015” Шангри-Ла зочид буудлын хурлын их танхимд болно.


10.00 цагт: НИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн ээлжит хуралдаан НЗДТГ-ын А танхимд болно. Хуралдаанаар нийслэлийн өмчийн хэд хэдэн барилга байгууламжийг бүртгэн авах, балансаас балансад шилжүүлэх асуудлыг хэлэлцэхээс гадна “Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт согтууруулах ундаа худалдах, түүгээр үйлчлэх тусгай зөвшөөрөл олгох, хяналт тавих журам”-ыг хэлэлцэнэ.


11.00 цагт: Ашиглалтын шаардлага хангахгүй болсон Баянзүрх дүүргийн 16 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр дэх нийтийн зориулалттай 5, 6, 7, 8, 16, 24 дүгээр байрны барилгажилтын төсөл боловсруулах, ажил гүйцэтгэх төсөл хэрэгжүүлэгчээр шалгарсан “Металл энд вүүд”, “Өндөр баганат” ХХК-д Нийслэлийн Засаг даргын орлогч С.Очирбат НЗДТГ-ын Б танхимд батламж гардуулна.


11.00 цагт: Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн 2015 оны эхний 11 сарын байдлаарх хэвлэлийн бага хурал Үндэсний статистикийн хорооны байранд болно.

13.00 цагт: Чингис зочид буудлын 3 давхрын хурлын зааланд Дэлхийн монголчуудын глобал нийгэмлэг”-ээс зохион байгуулж байгаа Монгол туургатны боксын анхдугаар тэмцээний талаар мэдээлэл хийнэ.


14.00 цагт: Нийслэлийн Хангарьд ордны 14 давхарт Архи, тамхины хуулийн хэрэгжилтэд хийсэн шалгалтын дүнг хэлэлцнэ.

Ассошиэйтед Пресс агентлаг 2016 оны Пулитцерийн шагнал хүртсэн байна. Уг нэр хүндтэй шагналын сэтгүүлзүйн салбарын нийгмийн сайн сайхны төлөө гэсэн төрөлд бичсэн нийтлэлээрээ шилдгээр шалгарсан тухай өчигдөр АНУ-ын Нью-Йорк хотноо албан ёсоор зарлан танилцууллаа. Ассошиэйтед Пресс агентлагийн сэтгүүлч Маржи Мэйсон, Робин МакДауэлл, Марта Мендоза, Эстер Хтусан нар Мьянмар гэх мэт зүүн өмнөд Азийн улс орнуудын олон зуун эрэгтэйчүүд Индонезийн нэгэн арал дээр орших тосгонд торонд хоригдон, хүчээр хөдөлмөр эрхлэж байсан талаар бичсэн цуврал сурвалжлага, мэдээ, нийтлэлээрээ Пулитцерийн шагналыг хүртжээ.

цахилгаан

зурхай

цаг агаар

Түүний дараа 2015 оны үндсэн чиглэлийн биелэлтэд хийсэн аудитын дүгнэлтийг Монгол Улсын Ерөнхий аудитор А.Зангад, 2015 оны үндсэн чиглэлийн биелэлтийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа ажлын хэсгийн дүгнэлтийг танилцуулсан. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн А.Тлейхан, Д.Ганхуяг, Ж.Батсуурь нар асуулт асууж, УИХ-ын гишүүн А.Тлейхан, Ж.Батсуурь, С.Одонтуяа, Ц.Баярсайхан нар үг хэлж, байр сууриа илэрхийлсэн.

Ажлын хэсгээс Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2015 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлийн биелэлттэй холбогдуулан авах зарим арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг танилцуулсан бөгөөд уг тогтоолын төсөлд, Үндэсний аудитын газрын гүйцэтгэлийн аудитын тайланд дурдсан дутуу хэрэгжсэн болон хэрэгжээгүй зорилт, арга хэмжээний шалтгааныг тодорхой болгож, хэрэгцээ, шаардлага, хөрөнгийн эх үүсвэрийг харгалзан эрэмбэлж, хэрэгжүүлэх боломжтой зорилт, арга хэмжээг 2016 онд Үндсэн чиглэлтэй уялдуулан нэгтгэж, хэрэгжүүлэх зэрэг хэд хэдэн арга хэмжээг авч ажиллахыг Засгийн газарт даалгахаар тусгажээ. Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан гишүүдээс санал гараагүй бөгөөд чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэхийг дэмжлээ.

Тогтоолуудад өөрчлөлт оруулах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Мөн өдрийн хуралдаанаар “Тогтоолуудад өөрчлөлт оруулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцлээ.

Тогтоолын төслийн талаар УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Эрчим хүчний сайд Д.Зоригт танилцууллаа.

“Үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, ажлын байр нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай“ УИХ-ын 2011 оны 30 дугаар тогтоол, “Малчид, үндэсний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зарим арга хэмжээний тухай” УИХ-ын 2012 оны 74 дүгээр тогтоол тус тус батлагдсанаар Монгол Улс малын гаралтай түүхий эдийн бэлтгэн нийлүүлэлтэд төрөөс анх удаа урамшуулал олгох болсон нь улс орны эдийн засаг, малчдын амьжиргаанд эерэг олон нөлөөлөл авчирсан юм.

Малын гаралтай түүхий эдийн бэлтгэн нийлүүлэлтийн тогтолцоог төрийн дэмжлэг, бодлогоор шинэчлэн өөрчилснөөр хөдөө нутагт талаар нэг тарж үнэ цэнэгүй байсан хонины ноосыг төвлөрүүлэн бэлтгэж үйлдвэрт нийлүүлэх, арьс, ширийг үндэсний үйлдвэрт тушаах үйл ажиллагаа, сонирхол сэргэж зөв гольдролд шилжсэн. Үндэсний үйлдвэрүүд түүхий эдийн хомсдолоос гарч үйл ажиллагаа нь хэвийн тасралтгүй явагдах, шинээр үйлдвэр, цех ашиглалтанд орж нэмүү өртөг шингэсэн, экспортын чиг баримжаатай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл эрс нэмэгдсэн.

Гэвч эдгээр тогтоолд заасан “хоршооны гишүүн байх” гэсэн томъёолол малчдын амьдралд цаг хугацааны хувьд хараахан тохиромжгүй байгаа нь амьдрал дээр нотлогдсоор байна. Хэдийгээр “хоршооны гишүүн” гэсэн томъёололын үйлчлэх хугацааг урамшуулал олгох явцад сунгаж байсан ч энэхүү томъёололоос үүдэн орон нутагт “эзэн төвтэй, хийсвэр” хоршоод олноор байгуулагдах, малчид төрийн урамшуулалд хамрагдахын тулд л хоршоонд төлбөр төлж элсэх асуудал ихэссэн. Энэ нь хоршооны ардчилсан зарчим, мөн чанарыг алдуулж, үр дагаварт нь малчид хохирох нөхцөл байдлыг үүсгэх болсон хэмээн сайд Д.Зоригт хэллээ.

“Хоршооны гишүүн биш” гэсэн үндэслэлээр 2014 онд 18,1 мянган малчин өрх үйлдвэрт тушаасан 2,6 мянган тонн ноосондоо 2.8 тэрбум төгрөгийн, 7,2 мянган малчин, мал бүхий этгээд үйлдвэрт тушаасан 148,2 мянган арьс, ширний урамшуулал болох 617,5 сая төгрөгийн урамшууллыг авч чадаагүй бол 2015 онд 7481 малчин өрх үндэсний үйлдвэрт бэлтгэн нийлүүлсэн 1,1 мянган тонн ноосонд 1,1 тэрбум төгрөгний мөнгөн урамшууллыг авч чадахгүйд хүрээд байгаа аж. Үүнээс үүдэлтэйгээр малчдаас Үндсэн хуулиар олгогдсон “үл ялгаварлах” эрх ашиг зөрчигдөж байна гэсэн гомдол, маргааныг үүсгэх болжээ.

Нийгэмд үүсч буй дээрх нөхцөл байдлыг харгалзан энэхүү асуудлаар 2015 онд Улсын Их Хурлын тогтоолын үзэл баримтлал, тогтоолын төслийг 2 удаа боловсруулж, Засгийн газрын 2015 оны 10 дугаар сарын 5-ны өдрийн хуралдаанаар хэлэлцүүлж, хуралдаанаас “тогтоол батлагдсанаар гарах нэмэлт зардал, төсөв дээр ирэх ачааллыг тооцож, Сангийн яамтай тохирсны үндсэн дээр Засгийн газрын хуралдаанд оруулах”-аар шийдвэр гаргасан аж.

Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдын 2016 оны батлагдсан төсвийн багцад урамшуулалд олгох санхүүжилтийг шийдвэрлэсэн тул энэхүү тогтоол батлагдсанаар ноосны урамшуулалтай холбоотой төсөвт ямар нэгэн ачаалал үүсэхгүй гэлээ.

УИХ-ын 2011 оны 30 дугаар тогтоол болон УИХ-ын 2012 оны 74 дүгээр тогтоолд тус тус өөрчлөлт оруулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэн дэмжиж УИХ-д өргөн мэдүүлсэн байна.

Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн А.Тлейхан асуут асууж, хариулт авсаны дараа тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлаар санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжлээ хэмээн УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

ОХУ шууд яриа хэлэлцээр явуулахыг уриаллаа

Эвлэж нэгдэж сонгуульд оролцъё гэсэн боловч МАХН-хан тохирсноосоо буцаж МАНайхан дангаараа сонгуульд оролцохоор боллоо. Ярьсандаа байдаггүй хүмүүстэй ханилж болохгүй гэдгийг яс махандаа шингэтэл ойлголоо..

Сумитра Махажан нар

Компьютерийн сүлжээний улсын VI олимпиад, сүлжээний инженерийн ур чадварын II тэмцээн энэ сарын 16-нд боллоо.
Тэмцээнийг Улаанбаатарын Их сургуулийн “Физик электроникийн тэнхим”-ээс санаачлан, Нийслэлийн Мэдээллийн Технологийн газар болон Emposoft ХХК-тай хамтран зохион байгуулсан байна.

Тэмцээнд оролцогчдыг ганцаарчилсан төрөл болон багийн дүнгээр шалгаруулж ганцаарчилсан төрөлд тэргүүн байранд МУИС, ХШУИС-ийн оюутан Н.Мархаажий, дэд байранд МУИС, ХШУИС оюутан Т.Тэлмүүн, 3-р байранд Б.Цолмонбаатар нар тус тус шалгарчээ.

Харин багийн дүнгээр 1-р байрд D.C. ‪#‎NUM(Defendin Champion) МУИС, ХШУИС-ийн баг шалгарсан ба энэ баг нь 3 жил дараалан тэргүүн байр эзэлсэн тул шилжин явах цомоо хадгалж үлдэхээр боллоо.

Мөн инженерийн ур чадварын II тэмцээнд 1-р байрыг Unitel группийн сүлжээний инженер Ж.Алтай, 2-р байрыг Mobicom Корпорацийн сүлжээний инженер Э.Улсболд, тусгай байрыг Топнэт ХХК-ийн сүлжээний инженер Б.Шийрэв, Unitel группийн сүлжээний инженер Г.Мөнхбат нар тус тус байр эзэлэлсэн байна.
Тэмцээнд амжилттай оролцож байр эзэлсэн оролцогчдод Улаанбаатарын Их сургуулийн Физик электроникийн тэнхим, Нийслэлийн мэдээллийн технологийн газар болон Empasoft ХХК-аас тус тус шагнал гардуулав гэж Нийслэлийн Мэдээллийн Технологийн газраас мэдээллээ. - See more at: http://zasag.mn/m/ulaanbaatar/view/13114#sthash.Cg5mT9vl.dpuf

Түүнчлэн нэгдсэн хуралдаанаар төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийх үед хуралдаан даргалагчаас өгсөн чиглэлийн дагуу ажлын хэсэг хуулийн төслийн холбогдох зүйл, заалтыг нягтлан үзжээ. Ингэснээр тухайлахад, төслийн 21.2 дахь хэсгийн “тусламж үйлчилгээг гэрээний дагуу” гэснийг “эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний стандартын дагуу” гэж өөрчлөх саналыг хүлээн авах боломжгүй гэж үзсэн байна.

Хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийн шатанд “төслийн 15.1.4, 16.3.4 дэх заалтын “ял шийтгэлгүй” гэснийг тус тус хасах гэсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулсныг гишүүд дэмжлээ.

Байнгын хорооны хуралдаанаар Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний тухай болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж чуулганы нэгдсэн хуралдаанд хэлэлцүүлэхээр болов хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

2016 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн гадаад валютын дуудлага худалдаагаар банкууд 1992.00-1998.00 төгрөгийн ханшаар 15.8 сая ам.доллар худалдах, 307.75 төгрөгийн ханшаар 2.0 сая юань худалдах санал тус тус ирүүлсэн бөгөөд Монголбанк энэ удаагийн дуудлага худалдаанд оролцоогүй болно.
2016 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн ээлжит гадаад валютын своп, форвард хэлцлээр банкууд 8.3 сая ам.доллар худалдан авах төгрөгийн своп хэлцэл, 20.0 сая ам.доллар худалдах ам.долларын своп хэлцэл байгуулах саналыг тус тус ирүүлсэн бөгөөд Монголбанкнаас нийт 8.3 сая ам.доллар худалдан авах төгрөгийн своп хэлцэл байгуулах саналыг 100 хувь биелүүлж, Монголбанкинд 20.0 сая ам.доллар худалдах ам.долларын своп хэлцэл байгуулах саналыг биелүүлээгүй болно.

Монгол брэндээ үнэгүй бүртгүүлээрэй

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид өнөөдөр БНЭУ-ын Парламентын доод танхим /Лок Сабха/-ын дарга хатагтай Сумитра Махажан бараалхав.
Уулзалтын эхэнд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Энэтхэгийн Парламентын доод танхимын дарга хатагтай Сумитра Махажан Ази-Европын Парламентын Түншлэлийн 9 дүгээр уулзалтад оролцохоор хүрэлцэн ирсэнд баяр хүргэж, Энэтхэгийн зочдыг айлчлан ирэхэд ямагт баяртай байдгаа илэрхийлэн тавтай морилохыг урилаа.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Энэтхэгийн зочдыг ирэхэд баяртай байдаг нь учир шалтгаантай гээд “Монгол, Энэтхэг хоёр орон урт удаан хугацааны сайхан харилцаатай явж ирсэн. Соёл, хүмүүс хоорондын болон шашны гээд эрт цагаас олон талын харилцаатай явж ирсэн. Өнгөрсөн жил хоёр орны хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 60 жилийн ой тохиосон. Энэ үеэр Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Нарендра Моди Монгол Улсад айлчлал хийсэн. Одоо та манай улсад айлчлан ирж байна” гэлээ.
Энэтхэгийн Парламентын доод танхимын дарга хатагтай Сумитра Махажан хариу хэлэхдээ “Тантай уулзаад би маш их баяртай байна. Миний бие танд бараалхаж байгаа нь хоёр үндсэн шалтгаантай. Нэгдүгээрт, манай хоёр орон удаан хугацааны туршид оюун санааны харилцаатай явж ирсэн. Хоёрдугаарт, Монгол бол ардчиллыг тогтоож, батжуулан бэхжүүлж байгаа орон. Үүгээр та бүхнийг маш их хүндэлж бахархаж байдаг юм шүү. Манай хоёр орны дипломат харилцаа иж бүрэн түншлэлийн түвшинд байсан бол өнгөрсөн жилээс энэхүү харилцаа маань стратегийн түншлэлийн түвшинд дэвшиж, бид харилцааныхаа түвшинг ахиулж чадсан.
Манай эрч хүчтэй Ерөнхий сайд Нарендра Моди Монгол Улсад айлчилсан. Энэ бол монголчуудад хандах энэтхэгчүүдийн хандлагын илрэл юм. Түүний айлчлалын үеэр хоёр орны харилцааг стратегийн түншлэлийн түвшинд дэвшүүлсэн. Одоо бид харилцааныхаа шинэ шатны хөгжлийг тодорхойлоод явж байна.
Ерөнхий сайд Нарендра Моди өнгөрсөн жил айлчлахдаа нэг тэрбум ам.долларын зээл олгохоор болсон. Энэ нь Монголын дэд бүтэц, соёл болон бусад салбарын хөгжилд хувь нэмэр болж, бид цаашид хамтдаа дараагийн түвшинд харилцаагаа ахиулахад хувь нэмэр болох зүйл юм. Бидний сайн харилцаа нь хөршийн харилцаа гэж хэлж болохуйц хэмжээний харилцаа юм. Монголчууд биднийг гуравдагч хөрш гэдэг. Газарзүйн байршлын хувьд бол манай хоёр орон олон зуун км-ийн алсад оршдог. Гэхдээ бидний оюун санаа, соёл, боловсролын салбарын харилцаа шууд хиллэж байгаа хөршүүдийн түвшинд байдаг гэж хэлж болно.
Ноён Ц.Элбэгдорж та Монголд ардчиллыг тогтооход хичээнгүйлэн хүчин зүтгэсэн хүн гэдгийг бид бүхэн мэднэ. Энэтхэг бол ардчилсан орон. Ардчиллын өнөөгийн түвшнийг эдийн засаг, дэд бүтэц, бусад салбарын хүрсэн хөгжингүй өндөр түвшинд хамтдаа хүргэх бололцоотой” гэлээ.
Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж цааш нь Ардчилал бол хялбар зүйл биш гэдгийг тэмдэглээд Энэтхэг нь ардчиллын хувьд Монголд тохирох сайн түншүүдийн нэг гэдгийг онцлов. Өнгөрсөн 2015 онд Ерөнхий сайд Нарендра Моди айлчилж ирэхдээ нэг тэрбум ам.долларыг маш хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр Монгол Улсад зээлүүлэхээр болсон нь үнэхээр сайн мэдээ байсныг дурдлаа. Тэрээр мөн 2009 онд Монгол Төрийн тэргүүнээр анх удаа сонгогдоод анхлан төрийн айлчлал хийсэн орон нь Энэтхэг байсныг тэмдэглэсэн юм.

“Хэвлэлийн төв”–д хамтран ажиллах байгууллагыг сонгон шалгаруулна