Шадар сайдын баталсан удирдамжийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд нийслэлийн нутаг дэвсгэрт байршилтай Боловсролын байгууллагуудад Онцгой байдлын газраас гамшгаас хамгаалах болон гал түймрийн улсын хяналтыг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөт шалгалтыг энэ сарын 1-27-ны өдрүүдэд зохион байгууллаа.

Хятадын тагнуулчидтай удаа дараа холбоо барьж,

Солонгосын алдарт дуучин, жүжигчин Чан Кюн Сук хорт хавдартай тэмцэж буй монгол хүүд тусалж өвчнийг нь эмчлүүлж байна.

Британийн иргэн Нол Радфордын гэр бүл тун удахгүй 20 дахь хүүхдээ өлгийдэн авахаар болжээ

Давс их хэрэглэсний улмаас жил бүр 1.7 сая хүн зүрх судасны өвчин (ЗСӨ)-өөр нас барсан байна. ДЭМБ-ын урьдчилсан тооцоогоор ЗСӨ-ний нас баралт 2030 он гэхэд 23.3 сая, 2050 он гэхэд тэрбум болж өсөх магадлалтай тул дэлхийн хүн амын давсны хэрэглээ 2020 он гэхэд 30 хувиар бууруулах стратегийн зорилт дэвшүүлж, үр дүнтэй бодлого, стратеги төлөвлөгөө хэрэгжүүлэхийг улс орнуудын засгийн газарт зөвлөмж болгосон (ДЭМБ, 2013 он).

1957 оны зургадугаар сарын 12-ны өдөр нэгэнтээ зуны сар гарсан тул бороотой, нартай, салхитай алинд ч цаг агаар сайхан мэт санагддаг цаг. Тал талаас цугласан хөгжимчид Б.Элдэв-Очирын нэрэмжит кино театрт цуглажээ. Мөн тэр үеэр Соёлын яамны орлогч сайд Л.Ванган Яруу тунгалаг найрал хөгжмийг зохион байгуулж, уран сайхны удирдагч, ерөнхий удирдаачаар Ц.Намсрайжавыг, туслах удирдаачаар Г.Бирвааг томилсон тухай тушаал сонсгож найрал хөгжмийн анхны хөгжимчид нээлтийн концертоо толилуулах бэлтгэл сургуулилтандаа орж байжээ. Ийнхүү анх байгуулагдах эх сууриа тавьж байсан Монгол Улсын Филармони нь одоо үндэсний, монгол хүний түүх, ахуй амьдрал, соёл, сэтгэлгээний эгшгэн илэрхийлэл болсон морин хуураа өвлөн уламжлах, дээдлэн хөгжүүлэх, дэлгэрүүлэн түгээх эрхэм зорилгыг өвөрлөн өдгөө 25 жилийн нүүрийг үзэж буй Морин хуурын чуулга, жазз хөгжмийн хэмнэл, аязаар үзэгчдийг татдаг Баянмонгол жазз найрал хөгжмийн 49 жилийн ой, сонгодог урлагаар соён гэгээрүүлэгч Симфони найрал хөгжмийн 60 жилийн ойн баярууд болох билээ.
Энэхүү тоглолтонд Монголчууддаа дэлхийн урлагтай хөл нийлүүлэн алхахыг урьтал болгож Симфони найрал хөгжим нь дэлхийн сонгодог бүтээлүүдийг сорчлон хүргэхээс гадна, үндэсний уламжлалт, сонгодог ая, аялгуу, дуунуудыг түгээн дэлгэрүүлэх үйлстэй юм. Тэгвэл тус байгууллага ээлжит бэлгээ задалж, дэлхийн нэрт хөгжмийн зохиолчдын бүтээлүүдээр элэг нэгтнүүдийнхээ сонрыг мялаахад бэлэн болжээ. Тодруулбал, Улсын Филармонийн Симфони найрал хөгжим, удирдаач соёлын тэргүүний ажилтан Д.Нямдаш, удирдаач Б.Батбаатар нар дэлхийн нэрт хөгжмийн зохиолчдын уран бүтээлийн сангаас толилуулах юм байна. Тоглолт энэ сарын 30-нд “Улсын Филармонийн” концертын танхимд 19цагаас ганцхан удаа болох аж.
“Гоцлол болон цөөхүүл” хэмээх нэртэй уг хөгжмийн тоглолтод нийт 80 гаруй уран бүтээлч хамрагдаж, таван хөгжимчид гоцлон, хийлийн чуулга болон холимог үлээвэр найрал хөгжимчид, утсан квинтет уянгалуулна.
Симфони найрал хөгжмийн хөгжимчид олон нийтэд сонгодог хөгжмөөр соён гэгээрүүлэх, өөрсдийн уран бүтээлийн чадавхийг дээшлүүлэх, оркестр дундаас гоцлол хөгжим эгшиглүүлж, тус орой уран бүтээлчид өөрийн дотоод сэтгэлээ хөгжмөөр илэрхийлэх гэнэ.
Хүн бүрийн сэтгэлийн нандин учигийг хөндөх, шинэлэг өнгө аястай “Гоцлол болон цөөхүүл” хөгжмийн тоглолтыг таалан соёрхохыг уриалъя. Хөдөлмөрч, авъяаслаг хамт олны шилдэг тоглолтууд үргэлжилсээр байх болно.

“Эрдэнэс-Таван толгой” ХК БНХАУ-ын “Чалко” компаниас “Дараа нүүрсээр төлж барагдуулах нөхцөлтэй”-гээр хийгдсэн 350 сая ам.долларынзээлийн урьдчилгаа төлбөрийн үлдэгдлийг 2017 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдрөөр дуусгавар болгон 100 хувь төлж барагдууллаа. Үүнийг нотолсон санхүүгийн баримтыг “Эрдэнэс-Таван толгой” компанийн удирдлагууд өнөөдөр Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатад гардуулан өглөө.

“Чалко”-гийн өрийг барагдуулснаар Цанхийн Зүүн уурхайн үр өгөөж Монгол Улсын төсөвт бүрэн орох нөхцөл бүрдэж байна. 6 жил сунжирсан “Чалко” компанийн нийт үндсэн төлбөрийн үлдэгдэл болох 30 хувийг 7 сарын хугацаанд бүрэн төлж дууслаа гэдгийг “Эрдэнэс-Таван толгой” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал Д.Ариунболд онцоллоо.

Мөн өр барагдуулахад Монгол Улсын Засгийн газраас өгсөн оновчтой чиглэл болох нүүрс борлуулалтын үнийг анх удаа нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар тогтоох үнийн бодлого, Цанхийн баруун уурхайн үйл ажиллагааг дахин эхлүүлсэн шийдвэрүүд голлон нөлөөлсний дээр “Эрдэнэс-Таван толгой” ХК-ийн зөв менежментийн үр дүн юм гэдгийг хэллээ.

Цанхийн баруун уурхайн гэрээт олборлогчийн тендерт “Монгол уурхайчид” түншлэл шалгарсан бөгөөд Үндэсний оператор компани олборлолт хийснээр олборлолтын зардал болох 200 тэрбум төгрөг Монголдоо үлдэж, баруун уурхайн олборлолтын зардал Зүүн уурхайн олбололтын зардлаас ойролцоогоор 2 дахин буурч, Тавантолгойн ордыг монголчууд өөрсдөө олборлож чаддагийг батлан харуулсан явдал гэв.

Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат уулзалтын үеэр “Авсан өрөө бүрэн төлсөн та бүхний энэ эхлэл булган сүүлтэй байхыг ерөөе. Одоо компаниа ашигтай, дээр нь иргэдийнхээ 1072 хувьцаанд ногдол ашиг хуваарилах боломж бүрдүүлэхийн төлөө ажилла” гэж тус компанийнханд хэллээ.

“Эрдэнэс-Таван толгой” ХК 2017 онд Цанхийн Баруун, Зүүн уурхайгаа зэрэг ашиглан, 11.5 сая тонн нүүрс олборлож, 550 сая ам.долларын борлуулалтын орлого олохоор төлөвлөн ажиллаж байгаа ажээ гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах албанаас мэдээллээ.

Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлилгээний чанар, соёлыг сайжруулах, цахим картыг хэрэглээнд бүрэн шилжүүлэх, үйлчилгээг шинэ түвшинд гаргах зорилгоор автобусан дахь бэлэн мөнгөний хайрцгийг хурааж, ирэх сарын 1-нээс эхлэн том оврын автобус, троллейбусны үйлчилгээнд зөвхөн цахим төлбөрийн хэрэгслээр зорчуулахаар болсон. Энэ талаар нийслэлийн Тээврийн газраас өнөөдөр мэдээлэл хийлээ. “Одоогийн байдлаар Улаанбаатар хотын нийтийн тээврийн үйлчилгээнд 86 чиглэлд 929 их, дунд багтаамжийн автобус, троллейбус өдөрт дунджаар 600 мянга гаруй зорчигч тээвэрлэж байна. Улаанбаатар хотын иргэдийн зорчих эрэлт хэрэгцээг хангах, нийтийн тээврийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, сүлжээ төлөвлөлтийг оновчтой болгох, ачааллыг бууруулах үүднээс нийтийн тээврийн үйлчилгээний хөлс төлөлтийн системийг боловсронгуй болгож цахим хэлбэрт ийнхүү бүрэн шилжүүлж байгаа юм” хэмээн нийслэлийн Тээврийн газрын орлогч Г.Доржпалам онцолж байв.

“Авто тээврийн тухай” хуулийн дагуу зорчигчид нь нийтийн тээврийн хэрэгслээр зорчихдоо төлбөрөө төлж, зорчих үүрэгтэй. Цаашид нийслэлийн тээврийн газар, нийтийн тээврийн компаниудын шалгагчидтай хамтарсан хяналт, шалгалтын ажлыг тогтмол зохион байгуулах ба хөлс төлөөгүй зорчигчийг 5000 хүртэл төгрөгөөр торгож, хариуцлага тооцох аж.

““Улаанбаатар смарт карт” ХХК-иас өнөөдрийн байдлаар хотын хэмжээнд нийтийн тээврийн карт цэнэглэх, борлуулах 480 цэгээр иргэдэд үйлчилгээ үзүүлж байгаа бөгөөд даруй 500-д хүргэх зорилттой ажиллаж байгаа юм байна. Энэ талаар “Улаанбаатар смаот карт” ХХК-ийн тээврийн хэсгийн мэргэжилтэн Ц.Түвшинжаргал “ 20000 ширхэг картыг хороодын нийгмийн ажилчидтай хамтран, нийгмийн зорилтот бүлгийн хүмүүст үнэгүй тараах ажилд ороод байна. Иргэд “Улаанбаатар смарт карт” ХХК-ийн хэрэглэгчийн төв, Нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төвийн “Дүнжингарав”, “Мишээл”, “Драгон” салбараас сарын хугацаанд хязгааргүй зорчих эрхтэй картыг том хүн 25000, хүүхэд-8000 төгрөгөөр авах боломжтой. Карт борлуулах цэгүүд өглөөний 06.00-аас оройн 19.00 цаг түүнээс хойш ажиллаж, карт цэнэглэх бүрт хоёр хувийн урамшуулал өгнө. Мөн ХААН банкнаас гаргасан нийтийн тээвэр болон бусад төлбөр тооцоонд ашиглах боломжтой “СИТИ ПАСС” карт, Юнителийн хэрэглэгчид “NFC” сим карт ашиглаж гар утасныхаа сим картыг солиулан нийтийн тээврээр зорчиж болно” гэлээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

“Нийслэлийн зам талбайн үйлчлэгчдийн 5 дугаар зөвлөгөөн”-өөр өнгөрч буй өвлийн хугацааанд зам талбайн цас, мөс цэвэрлэгээний ажилд идэвхитэй сайн ажилласан нийт 60 зам талбайн үйлчлэгчийг нийслэлийн Засаг даргын санаачлагаар БНХАУ-ын Манжуур хотод аялуулах эрхээр урамшуулсан. Тэгвэл эдгээр иргэнийг өнөөдөр Жанжин Д.Сүхбаатарын талбайгаас нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд болон бусад албаныхан үдэж, гаргалаа. Энэ үеэр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд “Улаанбаатар хотын нийтийн ажлын хүндийг үүрч, өөрийн хүч хөдөлмөр, сэтгэл зүрхээ гарган ажилладаг бидний хэлж заншсанаар шар хантаазтануудыгаа өнөөдөр Манжуур хот руу аялах аян замд нь үдэж гаргаж байна. Ажил мэргэжлээрээ бусдыгаа манлайлан, хоёргүй сэтгэлээр ажилладг та бүхэндээ талархаж явдаг. Нийслэлийн зүгээс цаашид ч мөн адил идэвхитэй сайн ажилладаг иргэдээ урамшуулсаар байх болно. Та бүхэнд аян замдаа сайн яваад ирэхийг хүсье” гэлээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Өмнөд Солонгост Ерөнхийлөгч асан Пак Кын Хэг шүүх хурал Сөүл хотын төв дүүргийн шүүхэд өнөө өглөө эхэллээ. Шүүх хуралд экс ерөнхийлөгч Пак Кын Хэ хүрэлцэн ирсэн

ЗГХЭГ-ын дэд дарга асан Г.Дэнзэн нарт холбогдох хэргийн шүүх хуралдаан Сүхбаатар, Чингэлтэй, Баянзүрх шүүхэд 3 дахь өдрөө үргэлжилж байна. Шүүх хурлаар яг одоо нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаж улсын яллагч нотлох баримт, гэрчүүдийн мэдүүлгийг уншиж танилцуулж байна.



ЗГХЭГ-ын дарга асан Г.Дэнзэнд Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 19 дүгээр зүйлийн 19.2 дахь хэсгийг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 263 дугаар зүйлийн 263.2, 150 дугаар зүйлийн 150.3 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдсэн юм.



Шүүх хурлыг явцыг цаг алдалгүй хүргэх болно.

Өмнөд Солонгос улсын Сөүл хотын цагдаагийн газраас тус улсад гэмт хэрэг үйлдсэн БНХАУ-ын дөрвөн иргэн, Монгол улсын иргэн, 27 настай, эрэгтэй Т нарыг гадуур байцааж эхэлжээ.

Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор Замын цагдаагийн алба, Нийслэлийн тээврийн газар болон нийтийн тээврийн үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуй нэгж,

Монгол Улс, Бүгд Найрамдах Солонгос Улс /БНСУ/ хоорондын найрамдалт харилцаа, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарын хамтын ажиллагаанд хувь нэмрээ оруулах, Монгол улсад шинэ залуу боловсон хүчин бэлтгэх зорилгоор БНСУ-ын ILWOO сангийн тэтгэлгээр БНСУ-ын их, дээд сургуульд 2017-2018 оны хичээлийн жилд байгалийн ухаан, инженерийн чиглэлээр 4 оюутан бакалаврт, 4 магистрантыг суралцуулна.

БНСУ-ын Засгийн газрын тэтгэлэгт хамрагдсан эсвэл Засгийн газар хоорондын гэрээ хэлэлцээрийн дагуу өөр орны сонгон шалгаруулалтанд тэнцэж, материал нь хүргэгдсэн иргэдийг энэхүү сонгон шалгаруулалтанд оруулахгүй болно.

Шалгуулагчдад тавигдах шаардлага, бүртгэл:

Сонгон шалгаруулалтад дараах шаардлагыг хангасан Монгол Улсын иргэд оролцоно.

БАКАЛАВРЫН СУРГАЛТАД:

Монгол Улсын магадлан итгэмжлэгдсэн их, дээд сургууль, коллежийн 1, 2 дугаар ангид 3.0 ба түүнээс дээш голч дүнтэй сурч байгаа;
2017 оны 6 дугаар сарын 1-ний байдлаар 25-аас доош насны;
Англи хэлний сайн мэдлэгтэй, бие бялдар, оюун ухааны хувьд эрүүл;
Гэрлээгүй;
МАГИСТРАНТУРТ:

Суралцах чиглэлээр бакалаврын зэрэгтэй;
2017 оны 7 дугаар сарын 31-ний байдлаар төгсөж байгаа (голч дүн 3 ба түүнээс дээш);
2017 оны 6 дугаар сарын 1-ний байдлаар 27-оос доош насны;
Англи хэлний сайн мэдлэгтэй, бие бялдар, оюун ухааны хувьд эрүүл;
Гэрлээгүй;
Бүртгэлийг 2017 оны 4 дүгээр 19, 20-ны өдрийн 10-17 цагт Монгол Улсын их сургуулийн хичээлийн 1 дүгээр байрны оюутны алба , 219 тоот танхимд зохион байгуулна.

Бүртгүүлэхэд шаардлагатай бүрдүүлэх материал:

Бакалавр оюутан:

Магистрант:

1. Анкет / Application form*

2. Товч танилцуулга / Self introduction essay*

3. Тангаргийн бичиг / Pledge*

4. Бүрдүүлэх материалын жагсаалт / Checklist*

5. Бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээ, дүнгийн хавсралтын нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар, албан ёсны орчуулгын хамт

6. Их, дээд сургууль, коллежийн I, II дугаар ангийн дүнгийн тодорхойлолтын эх хувь, албан ёсны орчуулгын хамт

6. Төгсөх ангийн оюутан нь их, дээд сургууль, коллежид суралцсан хугацааны дүнгийн тодорхойлолтын эх хувь, албан ёсны орчуулгын хамт

7. Иргэний үнэмлэхийн нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар, албан ёсны орчуулгын хамт

8. Хэрвээ англи эсвэл солонгос хэлний мэдлэгийн түвшин тогтоох шалгалт өгсөн бол баримтын эх хувь /2015 оны 5 дугаар сарын 15-наас хойш олгогдсон/

9. Сүүлийн нэг жилийн дотор авахуулсан 4*5 хэмжээтэй өнгөт цээж зураг 2 ширхэг

10. Хураамж 15000 төгрөг

10. Хураамж 15000 төгрөг



11.Бакалаврын диплом, дүнгийн хавсралтын нотариатаар баталгаажуулсан хуулбар; албан ёсны орчуулга



Материалаа дутуу буюу буруу бүрдүүлсэн, бүртгэлийн хугацаанаас хоцорсон бол бүртгэхгүй.

Сонгон шалгаруулалт

Сонгон шалгаруулалтыг бичгийн шалгалт /англи хэл, математикийн тест/ болон ярилцлага гэсэн 2 үе шаттайгаар зохион байгуулна. Жич: Англи хэлний TOEFL iBT 83 оноо эсвэл TOEIC 800 онооноос дээш, Солонгос хэлний TOPIK 3 буюу түүнээс дээш түвшингийн мэдлэгтэй хүн англи хэлний шалгалтнаас чөлөөлөгдөх боломжтой. (Хэлний мэдлэгийн түвшинг батлах сертификат нь сүүлийн 2 жилд авсан байх)

Бичгийн шалгалтыг Монгол Улсын их сургуулийн хичээлийн .............дугаар .байрны ....., ...... тоот танхимд 2017 оны 4 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 11.00 цагаас тестийн хэлбэрээр авна. Шалгуулагч шалгалт эхлэхээс 30 минутын өмнө, иргэний үнэмлэхтэй ирэх шаардлагатай.Шалгалтын дүнг 2017 оны 4 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 18.00 цагт Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамны цахим хуудасны нүүр хуудсан дахь ”гадаадад суралцах” цэсэнд байршуулна.

Хэлний бэлтгэл сургалт:

Ярилцлагад тэнцсэн оюутнууд 2017 оны 8 дугаар сарын 1-нээс Улаанбаатар хотод солонгос хэлний бэлтгэл сургалтад хамрагдана. Сургалтад хамрагдагчдаас 2018 оны 2 дугаар сарын 20-ны өдөр солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалт авч, амжилттай дүн үзүүлсэн оюутнуудыг 2018 оны 3 дугаар сарын 1-нээс эхлэн БНСУ-ын их, дээд сургуульд суралцуулна.

Тэтгэлгийн хэмжээ, хугацаа:

Оюутнуудын сургалтын болон эрүүл мэндийн даатгалын төлбөрийг хариуцаж, сар бүр амьжиргааны тэтгэлэг олгох ба тэтгэлгийн хугацаа бакалавр оюутнуудад 4 жил, магистр оюутнуудад 2 жил байна.

Суралцагчийн үүрэг:

Суралцагчид нь Монгол Улс, БНСУ хоорондын найрамдалт харилцаа, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарын хамтын ажиллагаанд хувь нэмрээ оруулж, ILWOO сан болон Монгол улсын Боловсрол,соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамны журам, холбогдох хууль дүрмийг биелүүлнэ. Хэлний бэлтгэл сургалт болон үндсэн ангидаа хангалтгүй үнэлгээтэй суралцсан, эсвэл хууль, дүрэм зөрчсөн суралцагчийн суралцах эрхийг нь хасах, суралцсан хугацааны төлбөрийг нь нөхөн төлүүлэх хүртэл арга хэмжээ авна.

Энэхүү тэтгэлгийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон бүрдүүлэх материалд*-оор тэмдэглэсэн маягт, загварыг эндээс татаж авна уу. Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахыг хүсвэл дараах утсаар холбогдоно уу. ILWOO сангийн Монгол дахь төлөөлөгчийн газар 70002003; Төгсөгчдийн холбоо 91998122

Дэлхийн эмч нарын баярыг тохиолдуулан Улсын нэгдүгээр төв эмнэлэгийн Эмнэлзүй сургалт эрхэлсэн захирал, Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах үндэсний багийн гишүүн, клиникийн профессор, тэргүүлэх зэргийн эмч Д.Чулуунбаатартай эмч хүний ажил, амьдралын замнал, бахархалын талаар яриа өрнүүлснээ та бүхэнд хүргэж байна.

Танд нийт уншигчдынхаа өмнөөс танд эмч нарын баярын мэндийг хүргэе. Анх эмч хэмээх эрхэм хүндтэй ажлын гараагаа хаанаас эхэлж байсан бэ?

Баярлалаа. Нийт уншигчиддаа энэ сайхан өдрийн мэнд хүргэе. Нийт хүн амынхаа эрүүл мэндийн төлөө өдөр шөнөгүй зүтгэж байгаа эмч нартаа Олон улсын эмч нарын баярын мэндийг мөн хүргэе.

Би сургуулиа төгсөөд анх Завхан аймгийн Шилүүстэй суманд 1988 оны 7 сарын 26-ны өдөр Салбарын эмчээр томилогдож байлаа. Тухайн үед айл бүрээр орж нэгдсэн бүртгэл хийж, үзлэгт хамруулдаг сайхан үе байсан юм. Энэ нь нэг талаар өвчтөнүүдийн судалгаа хийж, нөгөө талаар айл өрхүүдтэй танилцаж, мэнд усаа мэдэлцдэг болоход их тустай. Тэгээд л Шилүүстэй сумын 2500 орчим хүнийг бүгдийг нь таньдаг болсон /инээв/. Дараа нь 1995-1998 он хүртэл Говь-Алтай аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт мэдээгүйжүүлгийн эмчээр ажилласан.

Харин УНТЭ-т 1998 оноос эхлээд Эрчимт эмчилгээний тасагт 10 гаруй жил эрчим эмчилгээ мэдээгүйжүүлэгийн эмчээр ажиллаж, 2007-2014 онуудад Эрчимт эмчилгээний тасаг-Яаралтай тусламж, сургалт аргазүйн төвийн тасгийн эрхлэгчээр тус тус ажилласан. Харин 2014 оноос хойш Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн Эмнэлзүй хариуцсан захирлаар ажиллаж байна. Одоо ингээд бодоход ийм сайхан хамт олон намайг хүрээлж байсны хүчинд би гэдэг хүн сайн ажиллаж, илүү ихийг хийж бүтээхийн эрчээр эрчлэгдэж байна даа.

Ингэхэд таныг цэргийн эмчийн албыг хааж байсан гэж танай хамт олноос сонссон?

Би 1988 онд тухайн үеийн Анагаах ухааны дээд сургууль одоогийн АШУИС-ийг төгссөн. Дараа нь Анагаах ухааны дээд сургуулийн Цэргийн танхимд суралцаж байсан. Цэргийн эмчилгээний ангийн нэг онцлог нь оюутан байхаасаа эхлээд цэргийн бателон буюу ангид цэргийн эмчийн зуны дадлагыг цэргүүдтэй хамт байрлаж хийдэг байлаа. Цэргийн эмч мэргэжлээр сурахад давшилтын үед эмнэлгийн цэргийг хэрхэн байрлуулах, ямар үйл ажиллагаатай ажиллах зэргийг онцгойлон заадаг байснаараа давуу талтай байсан.

Таныг сумын эмч байх үед эмчийн ажлаас гадна олон ажлыг зэрэг хийдэг байсан гэдэг.

Сумын эмч нь эмнэлгийн бүхий л үйл ажиллагаанд оролцдог. Янз бүрийн сургалт, арга хэмжээ зохион байгуулах, хэвтэн эмчлүүлж буй хүмүүстээ эрүүл мэндийн боловсрол олгох хичээл хүртэл заадаг байлаа. Сумын эмчийн бас нэг онцлог нь тоног төхөөрөмж байхгүй учраас 5 мэдрэхүйгээрээ л өвчтнөө оношлоно шүү дээ. Төрөх ээжүүд, мэс засал, дотор, халдварт, гэмтэл, шүд гэх мэтчилэн бүх төрлийн өвчтөнгүүддээ үзлэг хийнэ. Нэг хэцүү зүйл нь төрөхийн хүндрэл байсан. Тухайн үед төрөхийн өмнөх байр гэж байсан. Энэ тасагт төрөх дөхсөн эхчүүд төрөхөөс 7-14 хоногийн өмнө хэвтэж, хяналтанд ордог. Ингэж төрөхийн өмнөх байранд эхчүүдийг хэвтүүлснээр эхийн эндэгдэл буурах гол үзүүлэлт болсон юм. Хөдөөгийн иргэдийн хувьд хяналтанд орохгүй удах тохиолдол их байдаг байлаа.

Анагаах ухаанд олон төрөл чиглэл, салбар байхад чухам яагаад эрчим эмчилгээ, мэдээгүйжүүлэгч эмч болохоор шийдсэн юм бэ?

Би анх мэдээгүйжүүлтийн эмч болно гэж төлөвлөөгүй байсан. Тухайн үед намын даалгавраар Эрүүл мэндийн яамны боловсон хүчний салбараас мэргэжилтнүүд бүх оюутнуудыг хуваарилдаг байсан үе. Тэр үед одоогийн УНТЭ-ийн эрчимт эмчилгээ, мэдээгүйжүүлэлтийн тасгийн эрхлэгчээр Ардын эмч н.Лхагважав гэж бидний багш ажилладаг байсан. Тэр хүний шавь болоод энэ сайхан мэргэжлийг сонгосон доо. Одоогийнхтой харьцуулахад тэр үеийн эрчимт эмчилгээний тасаг тоног төхөөрөмж, хүчин чадал муу байсан. Гэхдээ багшийнхаа удирдлаганд хамт олонтойгоо эрчимт эмчилгээний тасгийн үйл ажиллагааг зохицуулаад л явж байлаа.

Ер нь мэдээгүйжүүлгийн эмч гэдэг маш нарийн мэргэжил. Дэлхийд хамгийн эрсдэлтэй, мэдлэгтэй, ур чадвартай эмч нар ажиллаж, хамгийн өндөр цалин авдаг. Харин Монголд мэдээгүйжүүлгийн эмч нарын мэдлэг ур чадвар гадны орныхонтой эн зэрэгцэх ч ажлын үнэлэмж муу байдаг.

УНТЭ эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс заслыг хэд хэдэн удаа амжилттай хийлээ. Энэ ажлуудад та гар бие оролцсон уу.

1998 онд монголд анх удаа бөөрний хагалгаа хийж байсан түүхтэй. 2006 оноос Бөөр шилжүүлэн суулгах үндэсний баг бөөр шилжүүлэн суулгах мэс заслыг эрчимжүүлж эхэлсэн. Уг багт бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааны мэдээгүйжүүлгийн эмчээр мөн ажилласан. Миний хувьд бөөр шилжүүлэн суулгах багийн гишүүн ба анхны хагалгаагаа 2006 оны намар нь хийж байсан. Миний багш АУ-ны доктор, профессор Л.Ганболд эмчтэй мэдээгүйжүүлгийн эмчээр хамтран ажиллаж байгаа. Одоогийн байдлаар 140 гаруй хүнд бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг хийсэн байна. Энэ завшааныг ашиглаад Төрийн соёрхолт профессор Эмнэлгийн дарга Б.Бямбадорж, хүний гавьяат эмч Д.Нямсүрэн багш, профессор Л.Жамбалжав, хүний гавьяат эмч Б.Бямбадаш, хүний гавьяат эмч н.Төмөрбаатар, мөн Бөөр шилжүүлэн суулгах багийн ахлагч Д.Баян-Өндөр, Эмнэлзүй эмгэг судлалын төвийн лабораторын эмч Ж.Саранцэцэг, Эрчимт эмчилгээ мэдээгүйжүүлгийн эмч Л.Ганболд нарт талархсанаа илэрхийлье. Эдгээр алтан гартай эмч нарын хүч хөдөлмөрөөр бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгаа өдий зэрэгтээ хөгжиж, манай улсын анагаах ухаанд тодорхой хэмжээний хувь нэмрийг оруулсан. Энэ нь залуу үеийнхэндээ маш сайхан суурийг бий болгож өгсөн юм.

Одоогийн байдлаар 140 гаруй хүнд бөөр шилжүүлэн суулгах хагалгааг хийсэн байна. Харин 2015 онд УНТЭ-ийн 90 жилийн ойн үеэр элэг шилжүүлэн суулгах 100 дахь хагалгааг хийлээ
Дараа нь элэг шилжүүлэн суулгах хагалгааны багийн гишүүнээр орсон. 2010 оноос элэг шилжүүлэн суулгах хагалгааг Хүний гавьяат эмч О.Сэргэлэнгээр ахлуулсан баг хийж эхэлсэн. Тухайн үед эхлээд туршилтын хагалгааг амьтан дээр хийсэн шүү дээ. Энэ ажлын хүрээнд Солонгосын Асан эмнэлгийн Эрхтэн шилжүүлэх төвийн хамт олонтой 5 жил хамтран ажилласан. 2010-2014 онд бид Солонгосын Асан эмнэлэгт очиж мэргэжил дээшлүүлэх сургалтанд хамрагдсан.

Мөн 2009 онд Л.Ганболд багштай хамт АНУ-ын Колородогийн их сургуулийн Элэг шилжүүлэн суулгах сургалтанд явсандаа их баяртай байдаг.

Одоо бол элэг шилжүүлэн суулгах хагалгаа ердийн хагалгааны түвшинд хүрсэн гэж хэлж болно. Эхний 25 хагалгааг Солонгосын эмч нартай хамтран хийж байсан бол 2015 онд УНТЭ-ийн 90 жилийн ойн үеэр элэг шилжүүлэн суулгах 100 дахь хагалгааг хийлээ. 100 дахь мэс засалд зориулж эмнэлгийн гадаа хөшөө дурсгал байгуулсан.



Энэ завшааныг ашиглаад Элэг шилжүүлэн суулгах үндэсний багийн гишүүд болох Анагаахын шинжлэх ухааны доктор, профессор, Хүний гавъяат эмч О. Сэргэлэн, Анагаах ухааны доктор, Хүний гавъяат эмч, Клиникийн профессор Л. Амгалан, Х.Батчулуун, Ц.Эрдэнэ, Анагаах ухааны доктор, профессор, Зөвлөх эмч Л.Ганболд нартаа талархал илэрхийлье.

Гадаадад эрхтэн шилжүүлэх хагалгаа хийлгэхэд эмчилгээний зардал, донор, дагалдаж явж байгаа хүн гээд эдийн засгийн хувьд маш хүндрэлтэй байдаг. Харин монголд энэ хагалгааг хийснээр гадагш урсах мөнгийг дотооддоо авч үлдэхээс гадна, өвчтөний сэтгэлзүйн хувьд эерэг нөлөөтэй байдаг.
Засгийн газраас элэг шилжүүлэн суулгах хагалгааны тоног төхөөрөмжийн асуудал дээр анхаарч ажилласан. Учир нь гадаадад эрхтэн шилжүүлэх хагалгаа хийлгэхэд эмчилгээний зардал, донор, дагалдаж явж байгаа хүн гээд эдийн засгийн хувьд маш хүндрэлтэй байдаг. Харин монголд энэ хагалгааг хийснээр гадагш урсах мөнгийг дотооддоо авч үлдэхээс гадна, өвчтөний сэтгэлзүйн хувьд эерэг нөлөөтэй байдаг.

Гадаадад хагалгаанд орсон хүмүүс УНТЭ-ийн хяналтанд байдаг. Сая гуравдугаар сарын 27-нд УНТЭ-ийн Гастроэнтерологийн төв “Элэгний урхаг хүндрэл ..” гэсэн сургалт зохион байгуулж, маш өргөн хүрээг хамарч чадсанд бид их баяртай байгаа. Үүний дараа тухайн сургалттай холбоотой ном гарсан нь бидний хувьд том гарын авлага болсон гэж хэлж болно.



Эмч болохоор бэлтгэгдэж буй залуус сургуульд сурч байхдаа л мэргэжилтэний хэмжээнд бэлтгэгдээд гардаг гэж боддог. Энэ салбарт таны сурч байх үе, өнөөдрийн сургалтын тогтолцоо хооронд ямар ялгаа байна вэ?

Манай эрүүл мэндийн чиглэлийн оюутнууд өглөө лекцэнд орлоо, үдээс хойш дадлага хийхээр ирж байна. Бусад мэргэжлийн сургуулиудтай харьцуулахад анагаахын сургуулиуд практик дээр суурилдагаараа онцлог. Бидний үед ийм л байсан. Одоо ч хэвээрээ. Харин ч одооны оюутнууд техник ашиглалт, хэлний мэдлэг илүү болсон. Анагаахын олон сургууль байдаг нь өрсөлдөөнийг нэмэгдүүлээд сайн хэрэг. Бид багш нарынхаа лекцийг нэг бүрчлэн гараараа бичдэг байсан бол өнөөдөр техникийн эрин болсноос ч тэр үү хүүхдүүд утсаараа бичлэг хийх, файлаар нь авах зэргээр цаг хугацаа хожиж байгаа давуу талтай юм уу гэж хардаг.

Нөгөөтэйгүүр сурч байгаа залуусын хувьд чин сэтгэлээсээ эмч болохыг хүсдэг нь хэд байдаг бол гэх эргэлзээ ч төрдөг. Өнгөрсөн жил манай нэг багшийн лекцэнд сууж байхад нэлээд олон оюутан эмчээр төгсөөд, мэргэжлээрээ ажиллаагүй гэсэн мэдээг сонсч байсан. Тэдгээрээс дэлгүүр ажиллуулах гэх мэт өөр чиглэлээр ажиллаж байна гэдэг. Үүнд эмчийн цалин хангамж, ажиллах орчин ч нөлөөлсөн байж мэднэ. Бидний үед багш нарыгаа дагаж хагалгаанд орж, хүнд өвчтөнийг үзэж байхад нь хамт байх зэрэг эмнэлэг дээр хичээлүүд явагддаг байсан. Энэ нь оюутнуудыг анхнаас нь эмнэлгийн орчинд бэлдэж өгдөг байсан юм болов уу. Тэр үед нүдээрээ харж байсан, багшийн хийж байсан үйл зэрэг бол насан туршийн мэдлэг, туршлага болж өгч байсан.

Танай эмнэлгийн зүгээс ирээдүйн боловсон хүчнээ бэлдэхэд хэрхэн анхаарал хандуулан ажиллаж байна вэ?

УНТЭ нь төрийн болон хувийн их, дээд сургуулиудтай хамтран ажилладаг. Тухайлбал 3-р курсийн оюутнуудыг манай эмнэлэгт хөтөчөөр ажиллуулж байна. Энэ нь өөрөө эмнэлгийн орчин нөхцөлд дасах, өвчтөнтэй харьцах зэрэг дадал зуршлыг бий болгох ирээдүйн эмч нарыг бэлдэхэд их нөлөөтэй байдаг. Харин 4-р курсийн оюутнууд сувилахуйн үйл ажиллагааны дадлага хийх, 5-р курсийнхан эмч нарын туслахаар ажиллах гэх мэт Анагаах ухааны боловсрол олгоход хамтран ажиллаж байна.

Эмч хүний хариуцлага таны нүдээр...

Эмч хүн бол хамгийн түрүүнд сайхан сэтгэлтэй байх хэрэгтэй. Өвчтэй хүнтэй чин сэтгэлээсээ харьцдаг байх, өндөр мэдлэг, ур чадвартай, байнгын мэдлэг мэргэжлээ дээшлүүлж, өөрийгөө хөгжүүлдэг байхыг шаарддаг тийм л хариуцлагатай мэргэжил. Орчин үед хэлний мэдлэг нэмэгдэж, сурах бүрэн боломжтой болсон байна. Гэхдээ хамгийн чухал нь сайхан сэтгэл. Мөн мэргэжилдээ маш дуртай байх хэрэгтэй.

УНТЭ-ийн онцлогоос та бидэнд танилцуулахгүй юу ? Тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хэр хийгдэж байгаа вэ?

УНТЭ-ийн хувьд сүүлийн үеийн эмнэлгийн техник технологиудыг нэвтрүүлж илүү өргөн цар хүрээг хамран ажиллаж байна. Улсын хэмжээнд Яаралтай тусламжийн тасаг гэдгийг өөрийн дотоод нөөц бололцоондоо тулгуурлан шинээр байгууллаа. Манай эмнэлгийн зүгээс ирсэн өвчтөнүүдээ өвчний ангилал, хүндрэлийн дагуу эрэмбэлдэг. Тухайлбал нэн яаралтай эмчилгээнд оруулах шаардлагатай бол улаан, дараагийн шатанд шар, дараа нь ногоон гэх мэт эрэмбийн дагуу тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг. Мөн шөнийн цагаар ирсэн онош нь тодорхойгүй үйлчлүүлэгчдийг Ажиглалт хяналтын хэсэгт хүлээн авдаг. Н.Алтансүх эрхлэгчтэй Яаралтай тусламжийн тасаг нь байгуулагдаад 4 жил болж байгаа ч улсын төсвөөс боловсон хүчний зардлыг төсөвлөж өгөөгүй ч улсдаа үлгэр жишээ болсон тасаг үйл ажиллагаагаа явуулж байна.

Харин н.Баялагмаа эрхлэгчтэй мэдээгүйжүүлэг, хагалгааны нэгдсэн тасагт хоногт дунджаар 60 гаруй хагалгаа хийгдэж байна. УНТЭ-ийн зөвлөх эмч н.Ганбат эрхлэгчтэй Эрчимт эмчилгээний тасгийн хувьд 9 ортой ажиллаж байна. 2002-2012 оны хооронд Швейцарын төсөл хэрэгжсний дагуу нэг сарын хугацаатайгаар эмч, сувилагч ирж бидэнтэй хамтран өдөр бүрийн үзлэг оношлогоо хийж, сургалт явуулж хамтран ажилласан. Дараа нь Австрийн Хелтенбург сангийн төслийг 2007-2009 оны хооронд хэрэгжүүлсэн. 2015 онд Австрийн засгийн газрын хөнгөлөлттэй зээлээр 7 сая еврогийн тоног төхөөрөмжөөр хангасан нь маш чухал арга хэмжээ байсан. Одоо бид тоног төхөөрөмжийн хувьд харьцангуй сайн байна. Цаашид ч төр засгаас энэ тал дээр анхааран ажиллах байх гэж бодож байна.

Танд хандаж бусдын хэлж байсан хамгийн сайхан үгнээс? Эмч хүний хувьд зөндөө л сайхан үг сонсдог байх.

Эмч хүн чинь баярлалаа эмчээ гэсэн үгийг их сонсдог. Эрүүл болоод зөвхөн надад зориулж хэлдэг энэ үгийг сонсох л миний хувьд хамгийн сайхан байдаг.
Та залуу эмч нартаа хандаж юу хэлэх вэ?

Эмч хүн гэдэг бол мэдлэг, мэргэжил, сайхан сэтгэл, хичээл зүтгэл шаардсан нарийн мэргэжил. Тиймээс залуу байхдаа л амжиж сурах хэрэгтэй. Өнөөдөр бол сурах бүх нөхцөл бололцоо бүрдсэн байна. Та бүхэнд маш сайхан ирээдүй байна. Ер нь эмчийн ажил бол сэтгэлийн ажил байдаг гэдгийг онцолж хэлмээр байна.

Цаг зав гарган ярилцсан танд маш их баярлалаа. Ажлын өндөр амжилт хүсье.

Баярлалаа.

БҮТ: ЭЕШ-д бүртгүүлэхдээ селфи зургаа хийж болохгүй

Д.Трамп Монголчууд Америкт 180 хоног визгүй зорчих зарлигт гарын үсэг талаарх мэдээлэл цахим ертөнцөд тархлаа

Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын 8 дугаар хуралдаан Хангарди ордонд эхэллээ. Өнөөдрийн хуралдаанаар “Улаанбаатар хотын агаар, орчны бохирдлыг бууруулах арга хэмжээний тусгай төлөвлөгөө”-ний хэрэгжилтийг хотын дарга танилцуулна.

Мөн НИТХ, түүний бүтцийн байгууллагын дүрэм, хуралдааны дэгд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, хурлын зарим үйл ажиллагаанд журам тогтоох тухай зэрэг асуудлыг хэлэлцэх юм. Хуралдаанаар агаарын бохирдлыг бууруулах тусгай төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг хэлэлцэн, цаашид анхаарах асуудал, хэрэгжүүлэх ажилд чиглэл өгөх нь хотын агаарыг цэнгэгжүүлж, орчны бохирдолыг бууруулах, иргэдээ хамгаалах үйл ажиллагаанд ахиц болно гэж үзэж байгаагаа НИТХ-ын дарга Ц.Сандуй 8 дугаар хуралдааныг нээж хэлсэн үгэндээ онцоллоо гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК БНХАУ-ын “Чалко” компаниас зээлсэн 350 сая ам.долларынхаа өрийг 100 хувь барагдуулж дуусчээ.

Монгол хүний үнэ цэнэ алдагдаж, эрх нь зөрчигдсөөр байна. Үүний тод жишээ бол Өмнөговь аймагт нүүрс тээвэрлэж байгаа жолооч нар юм.