Дорнод аймгийн Матад сумын нутагт газрын тосны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг БНХАУ-ын 100 хувийн хөрөнгө оруулалттай “Петро Чайна Дачин Тамсаг” ХХК-ийн олборлолтын 21-р талбайд осол гарч, нэг залуу амиа алджээ.

Үндэсний бөхийн ээлжит бус “Их эе”-ийг энэ сарын 28-нд хуралдуулахаар болжээ. Энэ талаар Ажлын хэсгээс мэдээллээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн үнэмлэхийг Сонгуулийн Ерөнхий хороо энэ сарын 27-ны бямба гарагт гардуулна.

Нийслэлийн Засаг даргаас өгсөн чиглэлийн дагуу нийслэлийн Засаг даргын орлогч П.Баярхүүгээр ахлуулсан “Зам засвар, газар чөлөөлөх ажлын хэсэг” нийслэлийн зургаан чиглэлийн зам засвар, түүнийг дагаж хийгдэж буй газар чөлөөлөх ажлын явцтай танилцлаа.

Д.Банди: “Энигма” компанийн удирдлагуудад хандаж оюутнууд нохойд барьдаг мод биш шүү гэж хэлмээр байна
Нийслэлийн иргэд явган аялах, агаар салхинд гарахаар зорьдог газруудаас хамгийн ойрхон нь Богдхан уул. Амралтын өдрүүдэд дунджаар 4000-5000 хүн тийш очдог байна. Гэтэл Зайсангийн аманд очих хүмүүст авто зогсоолоос эхлээд бие засах газар ч олдохгүй нэлээд хүндрэл учирдаг. Эл асуудлыг шийдвэрлэх зорилгоор БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол Засгийн газрын хуралдаанд оруулан хэлэлцүүлснээр Богдхан уулын байгалийн цогцолбор газарт аялал жуулчлалын бүс байгуулж, тохижуулах шийдвэр гарсан. Үүний хүрээнд Зайсангийн амны явган аяллын замын эхэнд автомашины 264, дугуйн 60 зогсоол, нийтийн бие засах газар, хогийн нэгдсэн цэг, сандал, сүүдрэвч, гэрэлтүүлэг, харуул хамгаалалт бүхий цогцолборыг байгуулах гэхэд Монголын үндэсний их сургуулийнхан эсэргүүцэж эхэлсэн. Богдхан уулын дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргааны мэргэжилтэн Д.Бандиас энэ талаар тодрууллаа.
-Монголын үндэсний их сургуулийнхан эко кампус байгуулах гэж байсан газарт зогсоол барих нь гэж эсэргүүцэж буй нь ямар учиртай юм бэ?
-Богдхан уулын дархан цаазат газрын Зайсангийн амны хязгаарлалтын бүсэд “Энигма” гэдэг компани 2004 оноос газар ашиглаж эхэлсэн. Тус компани “Богдхан ресорт” гэдэг жуулчны бааз ажиллуулдаг, 42 га газар ашигладаг. 2016 онд Н.Батцэрэг сайд ажиллаж байхад газар ашиглах эрхээ өөрийнхөө мэдэлд байдаг Монголын үндэсний их сургууль, Универвал политехник коллеж гэсэн хоёр сургуулийн нэр дээр шилжүүлсэн байдаг. Богдхан уулын дархан цаазат газраас ашиглахын тулд нэг ам метр тутамд 13.200.000 төгрөг төлдөг. Ингэхээр тэд жилд 500 гаруй сая төгрөг төлөх ёстой гэсэн үг. Газрын төлбөрийн тухай хуулийн 8.1.5-д хуульд “Өмчийн хэлбэр харгалзахгүйгээр улсын бүртгэлтэй асрамжийн болон бүх шатны боловсролын байгууллагыг эзэмшиж, ашиглаж буй газрынх нь төлбөрөөс чөлөөлнө” гэж заасан. Энэ хуулийн цоорхойг ашиглаж тус байгууллага нэг ёсондоо газрын төлбөрөөс зугатах зорилгоор “Энигма” компанийн нэр дээрх газраа сургуулийн нэр дээр шилжүүлсэн байгаа юм. Авто зогсоолын цогцолборын зураг төслийг гаргачихсан, хотын захиргаанаас барих хөрөнгийг гаргахаар болсон, газрын асуудлаа шийдчихвэл Наадмаас өмнө дуусгах төлөвлөгөөтэй. Засгийн газраас ч тийм чиглэл өгсөн шүү дээ. Гэтэл ийм шалтгаанаар саатаж байна.
-Сургуулийн нэр дээр шилжүүлэхээс өмнө газрын төлбөрөө бүрэн төлж байсан юм уу?
-Газар ашиглах төлбөрөө бүрэн барагдуулаагүй, 400 гаруй сая төгрөгийн өртэй гэж Хан-Уул дүүргийн ЗДТГ-аас мэдээлж байсан. Ер нь уг газрыг тухайн компани бүрэн эзэмшчихсэн хэрэг биш, тав таван жилээр сунгаж ашиглаж буй юм. Уг газарт зогсоол дутагдалтай байгаа талаар 2013 оноос хойш л ярьсан. Иргэд ч энэ талаар нэлээд гомдол санал гаргаж, авто зогсоол байхгүй гэж шүүмжилдэг байсан. Гэтэл тэнд багагүй хугацаанд үйл ажиллагаа явуулж байсан дээрх компани зогсоолын асуудлыг огт шийдээгүй. Тэгсэн хэрнээ одоо зураг төсөв нь ч батлагдаагүй, хоосон макет үзүүлээд өөрсдийн эрх ашгийн төлөө нийтийн эрх ашгийг золиосонд гаргахаар улайрч байна. Тиймээс төр, засгаас иргэдийн санал шаардлагад үндэслэн цогцолбор байгуулахаар шийдвэрлэсэн. Газрын тухай хуулийн 46.2-т Засгийн газар нийгмийн зайлшгүй шаардлагыг үндэслэн бусдын эзэмшил, ашиглалтад байгаа газрыг захиргааны журмаар нийтийн эдэлбэрт болон тусгай хэрэгцээнд ашиглах тухай шийдвэр гаргаж болно гэж заасан байдаг.
-Тус сургуулийнхан эко кампусаа барихаар шав хүртэл тавьчихсан байсан гэсэн. Ер нь газар дээрээ бүтээн байгуулалт хийсэн юм уу?
-Цогцолбор барина гээд яамны вэб сайт дээр зураг, мэдээлэл нь тавигдаад эхлэнгүүт тус сургуулийнхан авто зогсоол байгуулах газарт оюутнууд, багш нараа авчран мод тариад, саравч сүүдрэвч барих газарт барилгын шав тавьж жүжиг тавьж байх жишээний. Яагаад тэгж хэлж байна вэ гэхээр МҮИС-ийн багш нь Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хорооны иргэн болоод телевизээр ярилцлага өгөөд зогсож байх жишээний. Татвараас зугтаж, 42 га газраа сургуулийн нэр дээр шилжүүлснийг нь мэдэж байсан бол эсэргүүцлийн үйл ажиллагаанд нь оролцохгүй ч байсан байж болох шүү дээ. Оюутнууд энэ талаар сайн мэдэхгүй, гоё эко кампус барина гээд хэлчихээр дагаад туйлшраад яваа болов уу. “Энигма” компанийн удирдлагуудад хандаж оюутнууд нохойд барьдаг мод биш шүү гэж хэлмээр байна. МҮИС-ийн оюутнууд ч өөрсдийг нь ямар зорилгоор ашиглаж байгааг мэдэх эрхтэй гэж бодож байна.

Уг ажиллагаатай холбогдуулан

Авлигатай тэмцэх газар 2017 оны 05 дугаар сарын 15-19-ны өдрүүдэд нийтийн албанд томилогдохоор нэр дэвшсэн 189 иргэний хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлгийг шинээр хүлээн авчээ. Нийт 386 урьдчилсан мэдүүлгийг хянан шалгасан байна.

Өнгөрсөн долоо хоногт 148 мэдүүлгийг хянан шийдвэрлэсэн бөгөөд үүнээс 118 нь зөрчилгүй байсан бол 16-ийг нь буцааж, 14-т нь анхааруулсан байна. Одоогийн байдлаар 238 урьдчилсан мэдүүлэг ажиллагаанд хянагдаж байна.

Төрийн банкны Алтай хотхоны тооцооны төвийн захирлын албан тушаалд томилогдохоор нэр дэвшсэн Ц.Ичинхорлоо, Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын Дэд бүтцийн хяналтын хэлтэст Эрчим хүчний хяналтын улсын байцаагчын албан тушаалд томилогдохоор нэр дэвшсэн Э.Бат-Эрдэнэ, Нийслэлийн статистикийн газрын мэдээллийн технологийн асуудал хариуцсан мэргэжилтэний албан тушаалд томилогдохоор нэр дэвшсэн Б.Монголжингоо нарын зэрэг 148 иргэний хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлгийг хянан үзээд тухайн албан тушаалд томилоход ашиг сонирхлын зөрчил үүсэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй гэж үзсэн байна.

Томилсон тушаал, захирамжийг хүчингүй болгуулах, хууль, журам зөрчсөн, хуулийн үйлчлэлд хамаарагдахгүй, томилох эрх бүхий албан тушаалтнаас ирүүлээгүй, ажлын байрны тодорхойлолт болон хуульд заасан шаардлага хангаагүй, холбогдох материал дутуу, ангилал зэрэглэл хамаарахгүй зэрэг үндэслэлээр 16 иргэний хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлгийг буцаажээ.

Ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэж ойлгогдохуйц болон ашиг сонирхлын зөрчил үүсэх нөхцөл байдал үүсч болзошгүй болохыг анхааруулсан, нэр дэвшигч нь ажлын байрны тодорхойлолт болон хуульд заасан шаардлага хангаагүй зэрэг үндэслэлээр 14 иргэний урьдчилсан мэдүүлэгт анхааруулсан хариу өгсөн байна.

Өнгөрсөн долоо хоногт хянан шалгасан урьдчилсан мэдүүлгийн дийлэнх нь Цагдаагийн ерөнхий газар, Оюуны өмч, улсын бүртгэлийн ерөнхий газар, Нийслэлийн боловсролын газар зэрэг байгууллагаас ирүүлсэн байв.

САНАЛ СЭТГЭГДЭЛ БИЧ

УИХ-ын гишүүн С.Жавхлангийн ам, ажил хоёр сүүлийн үед нэлээд зөрүүтэй хөдөлдөг болсон бололтой. Он гарснаас хойш түүний хийсэн, хэлсэн ажлыг багцлан хүргэвэл басхүү хачирхайлтай мэдээлэл хөврөх аж.

Хууль дүрэм үйлчилдэггүй нөхдөд төрийн төмөр нүүрийг үзүүл Д.Оюунхорол сайд аа!
онголчууд өвөл, зуны аль ч улиралд уулын аялалд гарах сонирхолтой болсон. Богд ууланд долоо хоногт дунджаар 10 мянган хүн зорчиж байна гэсэн судалгаа гарчээ. Харамсалтай нь аялагчдад зориулсан аялллын маршрут, автомашины зогсоол, бие засах газар байхгүй. Богд уул бол тусгай хамгаалалттай бүс.
Явган аялагчдын тоо жилээс жилд нэмэгдэх хандлагатай байгаа энэ үед тав тухтай аялах орчин бүрдүүлэх хэрэгцэа шаардлага бий болсон. Нөгөө талаас байгаль орчныг бохирдуулах, хог хаягдал хуримтлагдах сөрөг нөхцөл бүрдэнэ. Иргэд ч нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яаманд Богд уулын дагуух газарт нийтийн эзэмшлийн зам талбай, авто машины зогсоолтой болгож өгөөч гэх санал тавьдаг юм байна.
Энэ бүхнийг харгалзан үзэж, иргэдийн саналд санаачилгын үндсэн дээр БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол Богдхан ууланд авто машины зогсоол, боловсон ариун цэврийн газраас эхлээд хогийн цэг байгуулах ажлыг санаачлан, Засгийн газрын хуралдаанаар дэмжүүлээд байгаа. Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газартай хамтран санхүүжилтийнх нь асуудлыг ч хэдийнэ шийдүүлчихсэн аж.
Энэ хүрээнд Засгийн газрын хуралдаанаас “Энигма” компанийн Богд ууланд эзэмшиж байгаа 42 га газраас 3 га газрыг нийтийн эзэмшлийн зориулалтаар ашиглах шийдвэр гаргажээ. Энэ ажлыг Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам, нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна. Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Д.Оюунхорол “3 га газарт 500 авто машины зогсоол байгуулж иргэдийн ая тухтай алхах боломжийг олгоно. Мөн 20 ширхэг 00, хогийн сав байрлуулж, орчны тохижилт хийх юм.
Нийслэлийн Засаг даргад Засгийн газраас үүрэг өгсний дагуу баяр наадмаас өмнө энэхүү ажлыг хийж дуусгахаар төлөвлөсөн” гэх мэдээллийг сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийх үеэрээ өгсөн. Гэтэл автомашины зогсоол байгуулна гэх сургаар тус газарт аялал жуулчлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахаар ашиглах эрх авсан “Энигма” компанийнхан сургууль барих нэрийдлээр нээлт хийж, мод тарих ажлыг хийж эхлэв.
БОАЖ-ын сайдын тушаалыг үл хүндэтгэж, цаашлаад Ерөнхий сайдыг хэн ч биш мэтээр үзэж байгаа тусгай хамгаалалттай газар нутагт бүхэл бүтэн 42 га газар ашиглах эрх авчихсан “Энигма” гэх компанид ямар эрх дарх үйлчлээд байна вэ. Бидэнд олдсон мэдээллээр н.Мөнхбат захиралтай “Энигма” компани нь Солонгосын хөрөнгө оруулалттай бөгөөд дээр дурьдагдаад байгаа газарт “Чингисийн хүрээ” жуулчны баазыг ажлуулахаас гадна Монголын Үндэсний их сургууль /МҮИС/-ыг эрхлэх үйл ажиллагаа явуулдаг аж.
Ямарсайндаа л 42 га газрынх нь 3 гагын тусгай зөвшөөрлийг цуцалж, нийтийн эрх ашгийн төлөө авто зогсоол, ариун цэврийн байгууламж, хогийн цэг барина гэх сургаар сургуулийнхаа оюутнуудыг аваачин шоудаж байхав. Тус компани 2004 оноос хойш Богд уулын тусгай хамгаалалттай газар нутагт аялал жуулчлалын зориулалтаар үйл ажиллагаа явуулах тусгай зөвшөөрөл авч эхэлсэн бөгөөд өнөөдрийг хүртэл нийтдээ 42 га газарт үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй болжээ.
Бүр сүүлийн хоёр жил газар ашигласны төлбөрөө төлөөгүй байна. Хуулиараа улсын тусгай хамгаалалттай газарт үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл бүхий этгээд 1 жилд 1 га газарт 13.2 сая төгрөгийн төлбөр төлөх ёстой. Ингэж тооцвол “Энигма” ХХК-ийнхан тэрбум гаруй төгрөгийн өр төлбөртэй гэсэн үг.
Тэгэхээр Д.Оюунхорол сайд аа, нийтийн эрх ашгийн төлөө хийж буй энэхүү үйлдлээ нэгхэн хүний эрх ашгаар бүү хязгаарлаарай, иргэд таныг дэмжиж байна. Хууль дүрэм үйлчилдэггүй энэ мэт нөхдөд төрийн төмөр нүүрийг харуулж, 3 га бүү хэл 42 га газрынх нь тусгай зөвшөөрлийг цуцал. Ямар том артай болохоороо нийтийн эрх ашгийн төлөөх Ерөнхий сайд, БОАЖ-ын сайдын тушаалыг ч үл харгалзан том толгойлж явааг нь ил болгочихвол ард түмэн танд талархаад барахгүй шүү.

ОУВС-гийн захирлуудын зөвлөл Монгол Улсын Засгийн газрын хүсэлтийг хэлэлцэх товоо тогтсон. Тэд Монгол Улсад хөтөлбөрөө хэрэгжүүлэх эсэхийг өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 28-нд хэлэлцэх байсан ч хойшлуулсан. Уг нь ОУВС-ийн хөтөлбөрт хамрагдахын тулд манай Засгийн газар өнгөрсөн оны наймдугаар сараас хэлэлцээрээ эхлүүлсэн. Тэдний зүгээс тавьсан шаардлагуудыг биелүүлж, төсөвтөө тодотгол хийж, долоон төрлийн татвар нэмсэн

Сонгинохайрхан дүүрэгт хүн амины онц ноцтой хэрэг гарч, нэг гэр бүлийн 4 хүн амиа алджээ.

ОУВС-гийн захирлуудын зөвлөл Монгол Улсын Засгийн газрын хүсэлтийг шийдэх товоо тогтоожээ.

Авлигын дуулианы улмаас албан тушаалаасаа огцорсон Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч асан Пак Ын Хэ маргааш Сөүл хотноо болох шүүх хуралд биечлэн оролцохоор болжээ.

Соёл урлагийн салбарын нээлттэй хаалганы өдөрлөг маргааш 09.00-17.00 цагийн хооронд Сүхбаатарын талбайд үргэлжилнэ.

ЭЦЭГ, ЭХ, БАГШ СУРГАН ХҮМҮҮЖҮҮЛЭГЧ ТА БАГА НАСНЫ ХҮҮХДЭД ТАВИХ ХАРАА ХЯНАЛТАА САЙЖРУУЛЖ, ТЭДЭНД ЗӨВ ҮЛГЭР ДУУРИАЛАЛ ҮЗҮҮЛЭЭРЭЙ.

Умаа хум толгой буюу бидний нэрлэж заншснаар Соёмботой уулын бэлгийг ухаж эхэлсэн талаарх

Хүний гэргий хүн хань ижил, үр хүүхдээ сэрэхээс урьтаж босон үс зүсээ янзлан, аяга цайгаа чаначихаад сууж байх ёстой. Цайны дээж өргөх нь эртнээс уламжлагдан ирсэн манай ёс. Үс гэзгээ янзлан, нүүр гараа угаан бие бэлдсэн байх хэрэгтэй. Толгой болон хөл нүцгэн байж болохгүй. Бүр болохгүй бол толгой дээрээ нэг гараа тавьж байгаад цайныхаа дээжийг өргөнө. Цайны дээж хэт халуун байж болохгүй, хөрсөн эсвэл бүлээвтэр байх ёстой. Дээжээ өргөхдөө гарынхаа алгыг дээш харуулах маягтай өргөнө.

Цайны дээжээ өргөхдөө хэлэх үгс нь муу муухай, болж бүтэхгүй үгсийг хэлэхгүй байх хэрэгтэй. Үгийн хүч, энерги гэдгийг үргэлж санах хэрэгтэй. Жишээ нь: үр хүүхдийг минь өвчин зовлонгүй, биднийг өр ширгүй, идэж уухаар дутаалгүй гэх мэт үгсийг хэлж болохгүй. Эхлээд өвөг дээдсийнхээ амар мэндийг мэдэх хэрэгтэй.

Тэгээд араас нь сайхан үгсээр өөрсдийгөө даатгах хэрэгтэй. Жишээ нь: Өвөг дээдэс, элэнц хуланц, эмээ өвөө, эцэг эх (хэрвээ өнгөрсөн бол) амар мэндийг мэдэж байнаа гээд нэг өргөнө. Дараа нь уул ус, хангай дэлхий, наран ээжийнхээ амар мэндийг мэдэж байнаа гээд нэг өргөнө. Сүүлд нь үр хүүхэд биднийгээ эрүүл энх, урт удаан, элбэг хангалуун, аз жаргалтай сайхан амьдруулж өгөөрэй, харж хандаж байгаарай гээд өргөнө. Хань ижлийн минь ажил үйлсийг өөдрөг бүтэмжтэй байлгаж өгөөрэй гэх мэт өргөнө.

Энгийн хирнээ маш хүчтэй засал шүү. Өглөө цайныхаа дээжийг өргөсөн шигээ харуй бүрий болсон хойно өвөг дээдэстээ сүү өргөж байвал маш сайн гэнэ лээ.

Учир нь бидний өвөг дээдэс маань харанхуй болох үед бидний энэ ертөнц ирж, үр хүүхэд биднийгэээ эргэж тойрч, харж хандан, муу муухай бүхнээс холдуулж явдым гэнэ лээ. Тэдний наашаа ирэх замыг сүүн бороогоор гэрэлтүүлж, бас тэднийг ундаалж цангааг нь тайлдаг юм гэсэн. Үнэн худлыг бид өөрсдөө нөгөө ертөнцөд очсон үедээ л мэдэх хэдий ч хэсэгхэн нойр, балга сүү зориулаад ч болов тэдэндээ буян хийж байх хэрэгтэй юм шүү.
Түүнчлэн цайны дээж өргөх гол засал бол 7 бурхан одыг тэгшрэх үед сүү өргөх, ажил үйл бүхнээ даатган хүслээ хэлэх засал юм. Гэвч 7 бурхан тэгшрэх цаг гэхээр хүмүүс ойлгодоггүй, тэгширсэн тэгшрээгүйг нь ялгаж харж чаддаггүй. Харин бид 7 бурханыг шанага долоо ч гэж бас нэрлэдэг шүү дээ.

Шанага далий байвал дотор нь мянга сүү хийгээд нэмэргүй урсаад л асгарчихна гэсэн үг. Тиймээс айл гэрийн эзэгтэй, ирээдүйд эзэгтэй болох эмэгтэйчүүддээ уг заслын од хэзээ тэгширдэгийг хэлж өгөе.


Долоон бурхан одны тэгширдэг цаг:

Зун: 02:30 – 04:30
Намар: 21:30 – 23:30
Өвөл: 19:00 – 20:30
Хавар: 0:30 – 02:30

Долоон бурхан одонд аврал одуулахдаа дан ганц өөрийгөө эсвэл цөөн хэдэн хүнийг гуйж болдоггүй юм гэнэ. Учир нь долоон бурханы буулт маш их байдаг учраас олон хүн, амьтанд аврал одуулах нь зөв юм байна шүү.

07:20 цагт: Хотын дарга Сонгинохайрхан дүүрэгт ажиллана.

АЖЛЫН ХЭСГИЙН ХУРАЛДААН:

Цахилгаан шугам тоноглолд засвар үйлчилгээ хийх хуваарийн дагуу маргааш дөрвөн дүүрэгт цахилгаан түр хязгаарлана.